HELDERSCHE-
NIEU WEDIEPER COURANT.
Jaargang 48.
M 23. Vrijdag 21 februari 1890.
Nieuwsblad voor Hollands Noorderkwartier.
J. H. YAN BALEN.
,En deaespereert nimmer 1*
Jan Pieterts. Coen.
Het Vaderlandt ghetfouwe
Blijf ick tot in den doot.
Verschijnt Dinsdag, Donderdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per kwartaalf 0.70, franco per post 0.90.
Het Zondagsblad, behoorende bij deze Courant, verschijnt eiken Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maandenf 0.73.
Voor de abonnés dezer Courant in de gemeentef 0.30.
.mg i n buiten de 0.35.
0 ACTEUR-UITGEVER:
Molenplein 162/163.
Prijs der Advertentiën: Van 15 regels 30 cent, elke regel meer 6 cent. - Bij
abonnement, naar gelang van de hoeveelheid regels, aanmerkelijk lager.
Voor liefdadige doeleinden3 cent per regel
Dienstaanbiedingen voor den werkenden stand. 3
NEDERLAND.
HELDER, 20 Februari.
De Koning heeft het besluit geteekend, waarbij
eervol ontslag wordt verleend aan Mr. L. W. C.
Keuchenius als Minister van Koloniën en in diens
plaats benoemd isMr. M. Baron Mackay,
thans Minister van Binnenlandsche Zaken.
Tot Minister van Binnenlandsche Zaken is
benoemdJhr. Mr. A. F. de Savornin Lohman,
lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal.
De benoeming van den Minister van Binn.
Zaken Mackay tot Minister van Koloniën en die
van het 2de Kamerlid de Savornin Lohman tot
Minister van Binn. Zaken maakt een einde aan
de crisis, zegt het „N. v. d. D".
Schitterend achten wij deze oplossing niet, en
voor zeer velen zal zij eene teleurstelling zijn. Dat
de heer Keuchenius, die natuurlijk nu op zijn
beurt 2de Kamerlid wordt, door een anti-revolu
tionair zou vervangen worden, was natuurlijk,
maar eensdeels hadden wij gaarne den Minister
Mackay, die de onderwijswet tot stand bracht,
ook met de uitvoering belast gezien. (Dit zou
velen een geruststelling geweest zijn, daar de heer
Mackay zich sympathie ook bij zijne tegenstan
ders heeft weten te verwerven en herhaaldelijk
getoond heeft geen drijver te zijn) Anderdeels
zal de benoeming van den heer Lohman groote
bezorgdheid wekken bij allen, die zich met pa
cificatie op het onderwijsgebied vleiden. Ot de
Koloniën zich in de benoeming van den heer
Mackay zullen te verheugen hebben, is ook nog
een vraag, want al komt de wijsheid omtrent
Indie niet altijd uit een bezoek aan de Koloniën
voort, nog problematischer is 't of zij ganschelijk
buiten de Koloniën eenigszins voldoend kan ver
kregen worden.
Ter eere van 's Konings verjaardag hield
onze gezant te Parijs, jhr. De Steurs, eene recep
tie, welke door een groot aantal der te Parijs
gevestigde Nederlanders werd bijgewoond.
De minister van Binnenlandsche Zaken was
jL Woensdag door een lichte ongesteldheid ver
hinderd aan zijn departement te zijn.
Een merkwaardige onderneming wordt op
touw gezet. Door den bekende Amersfoortschen
burgemeester, jhr. mr. T. A. J. v. Asch v. Wijck,
en den heer B. Rupke uit Nieuwerkerk aan den
Amstel zal een Nederlandsche Transvaalsche Ko
lonisatie-Maatschappij worden opgericht, waarvan
het doel is de kolonisatie in en de emigratie naar
de Zuid-Afrikaansche Republiek te bevorderen
van personen van Christelijk beginsel, Christelijken
Feuilleton van de Heldersehe- en Nienwedieper Courant.
23) ELZENKONINGIN
Roman door N. VON ESCHSTRUTH.
Er kwam een wolk op Norbert's voorhoofd, hij
wendde het gelaat af en ontweek Leopold's stra
lend en blik. /Elzenkoningin beeft een huiveringswek-
kenden klank," zei hij somber, /,ten eeuwigen dage
knoopt zich het sprookje van een stervenden knaap
er aan vast."
Dr prins schoot even in een lach. „Nu ja, San
goulème, zoo'n sprookje 't Is een onbeduidend ge
wrocht der verbeelding, dat gezonde zenuwen niet
ontstellen kan, en om het hoofdje van den bekoor
lijken dwaalgeest de betoovering van het gevaar
weeft. Gij waart steeds een angstvallige droomer,
Norbert, die het vroolijkste zonlicht geregeld door
•wolken zaagt verduisteren in plaats van zorgeloos
'te genieten van den blauwen hemel,' Zoolang hij u
ttoelachte!" Leopold lei beide handen op de
schouders van den flinken jongen man en zag hem
strak in de oogen. „Stil èn ernstig zijt ge ge
weest zoolang ik met u verkeerd heb, Sangoulème,
van het eerste tot het laatste oogenblikdat was
't juist wat me zoo onverklaarbaar tot u aantrok
en het eerste gevoel van innige vriendschap in mijn
hart deed ontkiemen. Sedert gisteren zijt ge echter"
veranderd, ge zijt verstrooid, vervelend, spreekt
bijna geen woord, en de rimpels óp uw voorhoofd
doen aan een dreigend onweer denken. Wat is er
gaande, ouwe jongen? Yoor den dag er mee! Ben
je hongerig of verliefd? Een van beide is slechts
mogelijk
Norbert glimlachte, vatte de hand van den spre
ker en drukte die hartelijk. „Mijn hart heb ik
ginds bij de blauwe golven gelaten, en mijn ziels
verlangen vliegt me vooruit naar onze kloeke „Nel-
-son", wier wiegelende bodem mijn vaderland ge-
wandel, bekwaamheid en ijver. Aan de koloni
satie zal zoo noodig verbonden worden het in
exploitatie nemen van gronden tot uitoefening
van landbouw, zuivelbereiding en boschbouw,
alsmede het oprichten van zuivelfabrieken, fabrie
ken voor landbouw-machineriën en gereedschap
en wat daarmede in verband staat.
De nieuwbenoemde Ministers de heeren
Mackay en de Savornin Lohman, zullen Maan
dag, 24 dezer, hun portefeuilles aanvaarden.
De Reg. heeft het gevoelen van den Gouv.-
Gen. gevraagd omtrent de invoering van een
pakketpostdienst op beperkte schaal in het bin-
nenlandsch postverkeer van Ned.-Indië.
De Tweede Kamer zal, na hervatting van
hare werkzaamheden, terstond in de afdeelingen
onderzoeken eenige belangrijke wetsontwerpen,
waaronder die betreffende de wijziging der in
voerrechten, de afschaffing der kanaalrechten
op het Noordzeekanaal en de overeenkomsten
met de spoorwegmaatschappijen.
Men spreekt te 's Gravenhage van de be
noeming van een opperofficier van het leger tot
lid der Eerste Kamer ter vervulling van de
plaats, opengevallen door het overlijden van den
heer Van der Goes.
Uit Den Haag wordt ons gemeld, dat de
verkoudheid van Prinses Wilhelmina zeer veel
verbeterd en bijna geweken is.
Binnenlandsch nieuws.
Helder. De anti-revolutionaire kiesver-
eeniging „Nederland en Oranje", in het kies
district Helder, verontwaardigd over het votum
der Eerste Kamer, in zake het regeeringsbeleid
van den minister van Koloniën, spreekt haar
innig leedwezen over die daad uit en betuigt
haar adhaesie aan de bekende motie der kies-
vereeniging „Nederland en Oranje" te Amster
dam. (Prov. N. Hr.)
Helder. Vrijdag 21 dezer hoopt de af
deeling Helder van den Ned. Mil. Bond eene
ledenvergadering te houden om te komen tot
de keuze van een vijfde bestuurslid. Punten
van behandeling zullen verder zijn mededeeling
van den arbeid van 't bestuur en bespreking
van de middelen, die onder Gods zegen kunnen
leiden tot meerderen bloei van het Tehuis en
opleving uit den desolaten toestand, waarin het
thans verkeert. Van de drie militaire Tehuizen
die onze provincie rijk is het Tehuis alhier er
het slechtst aan toe. Zal zulk een inrichting
kunnen bloeien en vruchten afwerpen, dan dient
ze gedragen te worden door de liefde van ons
christenvolk, 't Scheen evenwel, dat de liefde
van dat volk in Helder en omstreken voor het
Tehuis in de laatste jaren verkoeld is. Geluk
kig echter is er weder een ontwaking der oude
sympathie merkbaar. Moge God de Heere de
besprekingen op de te houden vergadering daar
toe leiden, dat de arbeid onder de militairen
worden is, en alle muizennissen het best weet te
verdrijven; ik heb
„Dwaze gedachten viel Leopold hem haastig in
de rede, „dat is alles, wat ik weten wilIn je
oogen schuilt enkel de gril der verliefdheid er-
go je bent verliefdOch, papperlapap, nn geen
noodelooze praatjes, mijn beste jongen, de koekoek
mag ze gelooven Daarom was meneer gisteravond
bij het theedrinken ook zoo verbazend stil en in
zichzelven gekeerd 't Moet wel erg opwekkend ge
weest zijn, met freule Alice over het spiritusvlam-
metje te waken, hè? Ja, ja, een lief persoontje, die
Nievendloh, wat heeft ze wel voor oogen Zwarte
of bruine?"
„In elk geval bepaald mooie!" zei Norbert pijn
lijk glimlachend en haalde de schouders op, „als
Uwe Hoogheid veel belang stelt in de bizonder-
heden, zal ik mijn best doen, er van avond een
ernstige studie van te maken
De prins was eensklaps heel ernstig geworden,
hij wendde zich ineens om en nam weer plaats op
de punt van de tafel.
„Daar zullen we maar niet over spreken, San
goulème," antwoordde hij bijna wrevelig, terwijl hij
met een fikschen ruk aan het mes den vlierstok
kloofde. „Met moet niet met vuur spelen. Ik zal
je eens heel oprecht en eerlijk iets zeggen, je moogt
't me dan kwalijk nemen of niet. Als er hier aan
het hof een wezen is, dat ik met al de kracht van
mijn ziel verafschuw, dan is 't treule Nievendloh.
Eén valsche intrigante en boosaardig als de Satan
is dat schepsel, en als zij bidt dan luidt het onge-
veer zoo„Lieve God, geef me toch spoedig een
1 man, en laat alle. andere jonge meisjes oude vrij
sters worden, Amen!" Neen, Norbert, liever zou ik
haar op onze Nelson in het witte laken slaan en
aan de kille golven prijsgeven, dan te dulden, dat
die kat zich ook maar voor het geringste in uw hart
nestelde!"
Leopold hield even op en toen hij opkeek naar
het genoeglijk gezicht van den jongen zeeman,
I schoot hij plotseling in een luiden lach. „Verbeeld
te Helder meer zedelijk en financieel gesteund
'wordt, opdat het Koninkrijk van Christus zich
ook.moge uitbreiden in de harten der Militairen.
Aldus de „Pr, N. Hr,"
Texel, 19 Febr. Tot de 83 verpleegden
uit de Prins-Hendrikstichting te Egmond aan
zee behooren ook 3 Texelaars, 11I. S. Hoekstra,
oud 75 jaren, E, Platvoet, oud 73 jaren en
M. Boom, oud 60 jaren, De laatste is wegens
lichaamsgebreken geplaatst.
Oude Niedorp. Jl. Zondag namen alhier
10 personen aan den kolfwedstrijd deel. De
prijs werd behaald door den heer F. Böttger
en de premie door den heer J. Ros, beiden
alhier.
Kolhorn. Den 16 dezer gaf de Rederij
kerskamer „S. u. d. W. A. L." alhier eene open
bare uitvoering. Opgevoerd werden drie too-
neelstukjes, blijkbaar tot groot genoegen van
het vrij talrijk publiek.
Schagen. Het concert, jl. Zondagavond
in het Noordholl. koffiehuis gegeven door Scha-
gens Harmoniekapel en hetwelk flink bezocht was,
heeft op ons den indruk gemaakt minder ge
lukkig geslaagd te zijn. In de geheele uitvoe
ring zat een zekere matheid, waarvan men zich
blijkbaar niet los heeft kunnen maken en waar
door de voordracht schade leed. Het komt
ons voor dat aan deze uitvoering niet voldoen
de studie is voorafgegaan.
Ook den sollo-cellist liep het niet mee.
Wij' willen hopen dat de ondervonden teleur
stelling tot meerdere oplettendheid en betere
studie aanleiding moge geven en de Kapel het
nu verloren terrein een volgend maal herovere.
(Sch. Ct.)
Schagen. Er is in ons Noorderkwartier een
klein plaatsje, dat nauwelijks 800 zielen telt.
Dat plaatsje staat echter onder het bestuur van
iemSnd, waardig despotiek monarch over een
millioenmaal grooter rijk te zijn. Verbeeldt u,
de eenige vereeniging tot nut en vermaak die
daar is, de rederijkerskamer, mag slechts tweemaal
per jaar eene uitvoering geven en eerst dan nog
wanneer het hoofd der gemeente inzage der op
te voeren stukken heeft verkregen en er zijne
hooge goedkeuring aan gehecht heeft. Wist gij
het, lezer, dat er in ons land nog censuur bestond?
„Gebruik den domper" is de leuze van de
tegenwoordige regeering, indien meer licht
wordt gevraagd. Een goed voorbeeld doet
goed volgen. „Meer licht", vraagt men in de
Zijpe en „Geen lantaarnsis het antwoord.
Is het mogelijk; in onze verlichte 19de eeuw
geen licht! (Sch. Ct.)
Oudkarspel 17 Februari. Daar het hoofd
bestuur der Maatschappij „Tot Nut van 't alge
meen den algemeenen secretaris dier Maatschappij
had uitgenoodigd om in eenige departementen
eene spreekbeurt te vervullen, gtenoot ook de af-
je, Norbert, daar schiet me'een geval te binnen
dat eens aan mijn oudoom overkomen isik zou
veel lust hebben, aan die Alice eens hetzelfde te
laten beleven. Wil ik 't je eens vertellen?"
„Uw Hoogheid zal nooit een aandachtiger gehoor
gehad hebbenEn Sangoulème was met een
paar schreden bij de sofa, waar hij op de zachte
kussens plaats nam en het hoofd op de hand liet
rusten.
„Mijn oudoom, hortog A., was een buitengewoon
vroolijk en geestig man," zoo begon Leopold, ter
wijl hij druk aan het witte houtje bleef schaven,
„die door een paar mislukte intriges een innigen
afkeer gekregen had van de bewerkster er van, de
hofdame gravin H.. 't Was ongeveer zoo'n zelfde
geval als nu tusschen jou en freule Alice. De gravin
had een oogje op een jong officier, met wien mijn
oudoom zeer bevriend was, en deze achtte het
daarom zijn plicht, de reeds als zeker besproken
verloving der beide jongelieden te verhinderen. Er
was bal op het kasteel, precies zooals van avond.
De gravin hoopte bij die gelegenheid de zaak haar
beslag te doen krijgen, daar haar slachtoffer weinige
dagen later voor langen tijd op reis zou gaan, even
als gij cher baron. Nu moest er gezorgd worden,
dat de gravin niet op het bal kon verschijnen.
Mijn oudoom was even geestig als onverbiddelijk,
en neemt men aan, dat het doel de middelen hei
ligt, dan was zijn plan buitengewoon origineel en
doeltreffend. Men bediende zich in die dagen nog
van draagstoelen, en ook de gravin liét zich met
zulk een vervoermiddel naar het paleis brengen. In
een uiterst keurig en kostbaar toilet neemt zij plaats
in den draagstoel en de beide dragers zetten zich in
beweging. Plotseling begint het te kraken, de bodem
van het voertuig breekt en met een kreet van schrik
staat de gravin met haar fijne balschoentjes van
wit atlas op de toen nog ongeplaveide, erg modde
rige straat. Als op een sein zetten de dragers zich
in den draf en onder wanhopig geschreeuw moest
de gravin door dik en dun, zonder genade, zonder
ophouden, meeloopen tot aan het voorportaal van
deeling Oud Karspel het voorrecht, den heer J.
Bruinwold Riedel in haar midden te zien op
treden.
De strijd van de sterken en zwakken in de
natuur en in de maatschappelijke samenleving
was het onderwerp van sprekers boeiende en
doorwrochte rede. In gespierde taal zette hij
den strijd om het bestaan in de planten- en die
renwereld uiteen, behandelde kort doch zakelijk
eenige stellingen van Darwin, Malthus en m. a.,
en verdedigde op uitnemende wijze zijn staat
huishoudkundig beginsel.
Meesterlijk kenschetste bij den socialen mensch,
d. i. de mensch in de samenleving en gaf eene
logische voorstelling weer van de oplossing der
sociale quaestie. Meer dan eens plaatste spreker
daarbij het bestaan der M. t. N. v. t. A. in een
helder licht, en spoorde ten slotte aan, ook het
hunne bij te dragen ter voltooiing van het ge
bouw, dat door den eenvoudigen Nieuwenhuizen
was opgetrokken.
Barsingerhorn. Tot secretaris dezer' ge
meente is benoemdde heer J. van Niemes Jr.
Enkhuizen. In de Stadsbank van Leening
alhier werden in 1889 ingebracht 5936 panden,
waarop voorgeschoten werd f 17768,25 en ge
lost 5766 panden, waarvoor terug ontvangen
werd f 17929,75. Er werd een winst van f 560
behaald.
Enkhuizen. Uit het verslag, door het
bestuur der Spaarbank van het departement
Enkhuizen der Maatschappij tot Nut van 't
Algemeen in zijne vergadering van 31 Jan. jl.
gedaan, blijkt, dat in het jaar 1889 door 1205
personen werd ingebracht f 65.733,07 en door
440 personen werd opgevraagd f 58.761,74$,
alzoo f6971,32$ meer ingebracht.
Het kapitaal der bank was ultimo December
f 197.882,28, waaronder f 15.797,03$ begrepen
als reservefondsen is belegd in hypothecaire
obligatiën en verschillende solide effecten.
Haarlem, 18 Februari. Mr. Th. Heems
kerk, lid van de Tweede Kamer der Staten-Ge
neraal, zal heden alhier eene voorlezing houden
over „Godsdienst en Wetenschap", op uitnoodi-
ging van de Gereformeerde Jongelings-vereeni
ging „Timotheus en de Christelijke Jongelings-
vereeniging Jesaja" 55 vs. 6a. Voor de lezing,
die ook toegankelijk is voor dames, zijn voor een
ieder kaarten verkrijgbaar a 20 ets.
Zandvoort. Gedeputeerde Staten van Noord-
Holland hebben het besluit van den Gemeente
raad tot het aangaan van eene geldleening goed
gekeurd. Deze geldleening zal worden gesloten
ter bestrijding van de kosten voor het stichten
van een gemeente-station nabij de „Halte Dorp
Zandvoort."
Waarschijnlijk zal nu spoedig met den bouw
van genoemd station worden begonnen.
het kasteel. Achter haar aan slierde de kostbare
sleep van geborduurde zijde, tot over de enkels
zakte zij in den zwarten modder, en er bestond
geen mogelijkheid om uit de voortstuivende gevan
genis te ontsnappen. Mijn oudoom had het pleit
gewonnen, de doorgezaagde bodem van den draag
stoel heeft veel onheil voorkomen, zooals uit een
later huwelijk der mooie vrouw bleek; maar waar
achtig, hoe wreed ook de gedwongen wedloop van
de voormalige holdame geweest mag zijn, voor die
freule Nievendloh zou ik wel eigenhandig den bodem
van haar koetsje stuk willen zagen
Leopold stond op en schudde de houtspaanders
van zich afnog altijd lachte hij bij zichzelven en
Norbert stemde er opgeruimd mee in.
„En nu, Sangoulème, de bedoeling van dit ver
haal zult ge wel begrepen hebben. Geef er me de
hand op, dat gij van avond geen domme streek
zult uithalen, al ziet de jonge dame er ook nog
zoo bekoorlijk uit, want dat kan ze nog wel eens!"
Leopold stak hem de hand toe, en met blijden
oogopslag greep Norbert die haastig.
„Wees onbezorgd, Hoogheid," zei hij, en plotse
ling klonk er wat bitterheid in zijn welluidende
stem, „freule von Nievendloh zal voor mij evenmin
gevaarlijk worden, als al de andere schoonheden, die
hedenavond en ook in het vervolg mijn levenspad
mochten kruisen Menschenharten gelijken op jonge
lentebloesems, duizenden ontplooien zich in den glans
der vroolijke zon, duizenden vernietigt de felle vorst
als ze nog in knop zijn. Mijn leven kent geen zon
neschijn storm en onweer waren het wiegelied
mijner jeugd."
De prins staarde ernstig naar den grond, een
diepen plooi doorgroefde zijn voorhoofd. „Laat den
storm uitwoeden, wat hij medebrengt, zal de lente
van het geluk zijn. Aan uw uiterlijke levensom
standigheden kan ik wel een vriendelijke tint geven,
Sangoulème, maar over uw hart beslist geen aard-
sche macht, of het mocht de invloed van een edele
vrouw wezen. Kom, nu na ik nog een oogenblik
naar tante Josephine. Wilt gij mee, of hebt ge