Helder. Afloop der openbare verkooping
van huizen en erven, op Woensdag 16 April
1890, 's avonds 8 uur, in het lokaal „Musis Sac-
rum" te Helder, ten overstaan van den notaris
Hattinga Raven
Een woonhuis en erf Langestraat 14. Kooper
de heer J. Bethlehem qq., voor f 330.
Een woonhuis met schilderswerkplaats en erf,
Vlootstraat, hoek Wachtstraat, 38 en 40. Kooper
de heer M. S. de Leeuw, voor f 1000.
Een woonhuis en erf, Binnenhaven 65 en 1
idem 44 Achterbinnenhaven. Kooper de heer
L. Klein qq., voor f1665.
Een woonhuis en erf, Vlootstraat 10. Kooper
de heer A. Stam, voor f460.
Helder. Lijst van brieven, geadresseerd aan
onbekenden, verzonden door het Postkantoor
alhier, gedurende de tweede helft der maand
Maart jl.
Wed. Barend en mej. Smit, beiden te Amster
dam N. Bontes (2 st.), te DordrechtPanter, te
's GravenhageA. van Straaten, te Rotterdam
L. van der Meer, te Utrecht j L. C. N. Keijzer,
te Vlissingen.
Van Wieringen
Gebr. Graaf, te Amsterdam.
Briefkaart
Wed. A. Langkemper, te Amsterdam.
Indie (brieven)
Mevr. E. v. Baerle de Fiso, te Samarang.
Schagen. Met betrekking tot den aanvang
van den op Zondag 27 dezer door Schagen's
Mannenkoor „Euterpe" uitgeschreven Zangwed
strijd, kunnen wij mededeelen dat het uur van
aanvang is gesteld van 1 uur op 2 uur 's na
middags, terwijl het kerkgebouw ten 1 ure voor
het publiek toegankelijk zal worden gesteld.
Men heeft door het nemen van dezen maat
regel gemeend, tegemoet te komen aan het bezwaar,
dat de aanvangstijd 1 uur voor velen, die den
wedstrijd wenschen te bezoeken, wel wat ongele
gen kwam. (Sch. Ct.)
Barsingerhorn. De uitslag der verkiezing
voor een lid van den Gemeenteraad, jl. Dinsdag
alhier gehouden, is als volgt
Getal stembriefjes 137, volstrekte meerderheid
69. Hiervan bekwamen de heeren L. Helder 60
stemmen, G. Smit 30 stemmen, C. Spaans 28,
J. Marees 12 en T. Swaag 2nog eenige andere
heeren 1 stem.
Alzoo herstemming tusschen de heeren L. Hel
der en G. Smit.
Kolhorn. In de 11. Vrijdag gehouden ver
gadering van den Schringkaagpolder is tot molen-
meester van dien polder benoemd de heer L.
Hoogland, alhier, in plaats van wijlen den heer
J. Nagelhout.
Warder. In de Vergadering der Lib.
Kiesvereeniging „Volksbelang" alhier werd door
den heer F. W. Drijver, pred. alhier, verslag uit
gebracht van de lezing, gehouden door het Ka
merlid Baron van Dedem, te Hoorn 11 April jl.
Zooveel mogelijk werd getrouw weêrgeven het
geen door den afgevaardigde gezegd was, alles
betrekking hebbende op het gevolg der nieuwe
schoolwet, op 't onderwijs en op den politieken
toestand hier te lande.
Voorts werd in behandeling genomen het voor
stel van een der leden, onze plaatselijke veree-
niging los te maken van de Centrale te Hoorn,
welk voorstel met meerderheid van stemmen
werd verworpen. Besloten werd voorts, op voor
stel van den heer F. W. Drijver, nu en dan
kleine populaire geschriften op politiek gebied
onder de leden te laten te circuleeren.
De vergadering was flink bezocht.
Oosthuizen. Zaterdag 12 April trad alhier
als spreker de heer van Dedem op, die ook hier
tot onderwerp zijne politieke rede had gekozen
„de invloed van de nieuwe schoolwet op het
onderwijs en den politieken toestand hier te
lande."
De heer P. J. de Bruine, arts te Oosthuizen,
vroeg, na het einde der lezing, het woord en
zette in een vloeiende improvisatie zijn bezwaren
uiteen tegen de handelingen der 17 Liberalen,
die hun stem hadden gegeven ten gunste der
nieuwe schoolwet.
Waardeering sprak en gloed van overtuiging
evenzeer uit het woord van den Kamer-afgevaar
digde als uit dat van zijn opponens.
Zulke avonden zijn in de eerste plaats reeds
daarom goed, wijl zij de belangstelling wekken
of levendig houden voor onze politieke belangen.
Marine en Leger.
DE MARINE-MATROOS.
(Ingezonden).
(Overgenomen uit het „Handelsblad".)
In het „Alg. Hbld." van 10 dezer is een artikel
geplaatst van den luitenant ter 1ste kl. Land, lid
vau de Tweede Kamer der Staten Generaal, waarin
een uittreksel wordt behandeld van een brief van
een der opvarenden van Zr. Ms. stoomschip „De
Ruyter", welk schip door bijzondere omstandighe
den langer in Oost-Indië blijft dan aanvankelijk het
plan was.
Dit gedeelte van het artikel laten wij evenwel
voor rekening van den ongenoemde Indische brief
schrijver, omdat wij niet kunnen beoordeelen, in
hoeverre diens beweringen juist zijn.
avond nog een uurtje te kunnen opstaan als
Dagmar komt, moet ge geheel hersteld zijn, mijn
lieveling
Lothar kuste hare hand. „Ik voel mij heelwel,
mamaatje, en zal zelfs na mijne siësta opstaan.
Geluk op uwen tocht en vergeet niet mij te ver
ontschuldigen. Waar is Dolores eigenlijk
De Kppen der gravin plooiden zich sarkastisch.
„Ze heeft vroom bezoek, mijn zoon pater Rupert
houdt haar eene lezing over het vagevuur Schril
lachend wendde zij zich naar de deur. „Leer eerst
uw catechismus over, voordat ge u in die geheiligde
atmospheer begeeft, darling. Zijne Hoogwaardigheid
zal dan u, berouwvol lam, vanzelf den rozenkrans
omhangen In het voorbijgaan tikte zij Isabella
op de wangen en verdween achter de portière.
„Halleluja!" zong Lothar haar spottend achterna.
(Wordt vervolgd.)
Waar het ons echter om te doen is, is te wijzen
op hetgeen door den heer Land geschreven wordt
over het leven en de behandeling van den Marine
matroos en wel meer in het bijzonder over het
verkorten zijner rechten, over het beweren dat het
met bepaalde tijden van rust aan boord Zr. Ms.
schepen zoo nauw niet genomen wordt en dat het
dringend noodig is, zijne rechten volgens de be
palingen strenger te doen eerbiedigen.
Met andere woordende heer Land werpt een
blaam op de handelingen van de commandanten der
oorlogsschepen en geeft hiermee eene voorstelling
van zaken, die bezijden de waarheid is, omdat wel
degelijk met de rechten der schepelingen rekening
wordt gehouden.
Daarenboven is de bewering onjuist dat voor den
marine-officier, den onderofficier of den schepeling
niemand zorg draagt, en wij moeten haast veronder
stellen dat de heer Land zich de bepalingen van
inwendigen dienst en organisatie niet goed herin
nert, wijl zij niet alleen de rechten omschrijven,
doch tevens waarborg schenken voor hunne hand
having.
Geschiedt dit niet, dan is het de schuld der chefs,
omdat aan de commandanten, welke de eer hebben
een van Zr. Ms. schepen te commandeeren, eene
groote mate van zelfstandigheid wordt toegekend
en het hun grootendeels wordt overgelaten op welke
wijze het verplichte werk behoort te worden ver
richt.
Daargelaten dat de strekking van het artikel
anti-militair is en waarschijnlijk geene andere gevolgen
kan hebben dan ontevredenheid en verslapping van
krijgstucht aan te kweeken, wenschen wij hier, voor
den aandachtigen lezer, nog bij te voegen dat de
schrijver van bedoeld artikel bij de laatste behan
deling der marinebegrooling in de Tweede Kamer
vóór heeft gestemd.
Voor het overige is het te hopen, dat de heer
Land tot de overtuiging zal komen dat hij, bij het
openbaar maken zijner grieven tegen het Departe
ment van Marine, gedwaald heeft door die grieven
uit te strekken tot het korps zeeofficieren, waartoe
hij ook behoort.
De kapitein-luitenant ter zee
P. Zegers Veeckens.
De schout-bij-nacht C. H. Bogaert, benoemd di
recteur en commandant der Marine alhier, zal 1 Mei
tevens optreden als commandant der stelling Helder.
Zr. Ms. schroei'stoomschip 1ste kl. „Tromp" zal,
naar men verneemt, nog in dezen maand buiten
dienst gesteld worden.
De kapt.-luit. ter zee F. J. Beekman, afgetreden
als commandant van den rammonitor „Matador",
aanvaardde jl. Dinsdag het bevel over Zr. Ms.
wachtschip „Prins Maurits" te Amsterdam.
De kapt.-luit. ter zee A. P. Tadema, de luit. ter
zee 1ste kl. J. Luytjes, dc off. van gez. 1ste kl.
bij de zeemacht dr. O. J. J. llirschig en de ofl*.
mach. 2de kl. L. Klom pc, uit Oost-Indië in Neder
land teruggekeerd, zijn op non-activiteit gesteld.
De luit. ter zee 1ste kl. II. Slot, dienende aan
boord Zr. Ms. stoomschip „Tromp", wordt 21 dezer
op non-activiteit gesteld.
Gisteren zijn in de Marine-directie te Helle-
voetsluis op gebruikelijke- wijze in dienst gesteld
Zr. Ms. stoomkanonneerbooten „Haaf" en „Fret",
resp. onder bevel van de luits. ter zee K. W. II.
Goetz en J. van den Bosch. Het machinepersoneel
van eerstgenoemden bodem bestaat uit de mach. 1ste
kl. M. Zwart en de mach. 3de kl. A.J. van Leeu
wen dat van laatstgenoemden bodera uit de mach.
lste kl. P. J. J. Kenp en dien der derde kl. II.
Boldingh. Beide schepen zijn bestemd voor de
militaire hydrografie; de „Haaf" voor hel Noorder-
frontier en de „Fret" voor het Zuiderfrontier.
De uitslag van het eindexamen der machinist
leerlingen van de Marine aan de opleidingsschool
te Hellevoetsluis is deze. Alle leerlingen zijn ge
slaagd, in volgorde der bepaalde punten als volgt
J. A. Houbolt, H. P. de Loenen, P. Westphal, P.
Kruisheer, U. Molenaar, H. C. Oliemans, J. R. II
Eijsbroek, J. J. Oosenburgh, L. van Boven, J. N.
Paro, C. van Wachum, E. R. van der Hoeven, P.
Denijs, S. II. Wetter, J. C. van der Meer Mehr,
E. F. P. J. van Emmerick en I. J. Klinge. Deze
leerlingen gaan nu over op Zr. Ms. stoomschip
„Leeuw", om onder leiding van den lsten mach.
v. c. J. Maandag de praktijk te gaan beoefenen.
De overplaatsing van den majoor J. 11. Weenink
van het 7de reg. infanterie te Hoorn bij het reg.
gren. en jagers is buiten werking gesteld, terwijl
door Z. M. den Koning bepaald is dat de tot
majoor benoemde kapt.-adj. J. L. de Bock het
bevel krijgt over een der bataljons van het reg.
gren. en jagers.
Bij Koninklijk besluit ispensioen verleend aan
E. F. Kempers, kapt. lste reg. inf., f 1560.
Benoemd bij het wapen der inf., bij het lste
reg., tot majoor de kapt. II. P. C. van der Teen,
van het 3de reg.tot kapt. de lste luit. J. R.
Boissevain, van het reg. gren. en Jagers.
De nieuwbenoemde kapitein der infanterie J. R.
Boissevain is ingedeeld bij het 5de bataljon lste
reg. alhier.
Bij de tweede divisie infanterie (lste, 5de en
8ste reg.) zijn jl. Dinsdag opgekomen de miliciens
der lichting van 1888, die voor 1 September 1889
met groot verlof zijn vertrokken zonder met het
geweer 71/88 en de nieuwe velduitrusting geoefend
te worden.
De lste luits. A. F. G. G. Schartz, A. Hooge-
boom, G. J. C. A. Pop, P. D. Buyze, P. P. C.
Calette, F. L. J. van de Pol, II. C. P. L. Mathon,
P. J. Hoefnagel, L. A. van Roijen, L. J. Scheltema,
C. Houtman, zoomede de burgerleeraren van Hemert,
Koopmans en van Geer, zullen met de cadetten der
K. M. A. het kamp op de Teteringsche heide be
trekken.
V i s s c h e r ij.
Nieuwediep, 17 April. Sedert jl. Dinsdag
werden door 88 korders en beugers 10 tot 50 ton
gen, 5 tot 110 roggen, 29 kabalj., 3 tot 13mand
jes kl. schol eri 1 tot 3 manden schar en door
trekkers 650 tal haring aangevoerd tong gold 65
a 80 cent, rog 60 a 70 cent, kabelj. 90 cent af 1
per stuk, kl. schol f 2.a f 2.25 per mandje en
schar f 1 per mand. I)e haring werd uit de hand
verkocht.
Texel. De Noordzeevisscliers van hier brach
ten in de afgeloopen week elders ter markt800
tongen, eenige tarbotten, 30 manden groote schol,
20Ö manden kleine schol, 90 manden schar en 200
roggen. De prijzen waren als volgtgroote tong
75 a 80 c., kleine en middelsoort idem 10 a 30 c.,
tarbot f 7.50 a 9.rog 60 a 70 c., alles per
stuk; groote schol f 10 a 15, kleine idem f 1.70
a f 2.35 en schar f 1.a 1.25 per mand.
Onderwijs en Examens.
De minister van Binnenlandsche Zaken brengt
ter kennis van de besturen van normaallessen en
van de hoofden van scholen, die voornemens zijn
aanspraak te maken op de Rijksbijdrage bedoeld
in art. 19, 3de lid, sub 2o. der wet tot regeling
van het lager onderwijs, laatstelijk gewijzigd bij die
van 8 December 1889, dat bij zijn beschikking
van 11 April 1890 no. 1377/,, afd. O., is vast
gesteld het model der lijst bedoeld in art. 4 van
het Kon. besluit van 3 April'1890 en dat, van
20 April 1890 af, een exemplaar van dat model
is te verkrijgen bij den arrondissements-schoolop-
ziener in wiens ambtsgebied de opleiding van kwe
kelingen tot onderwijzer geschiedt.
De minister van Binnenlandsche Zaken brengt
voorloopig ter kennis van belanghebbenden, dat in
1S90 de examens, ter verkrijging van akten van
bekwaamheid voor middelbaar onderwijs in hand-
rechtlijnig teekenen en de perspectief en voorlager
onderwijs in het handteekenen, zullen worden ge
houden in de maand Augustus, en die voor mid
delbaar onderwijs in de wis- en natuurkundige
wetenschappen, boekhouden, gymnastiek en Neder-
landsche taal- en letterkunde, geschiedenis, aard
rijkskunde, Staathuishoudkunde, statistiek Staatsin
richting en schoonschrijven in de maanden Novem
ber en December.
Het tijdstip, waarop zij, die zich aan deze exa
mens wenschen te onderwerpen, zich daartoe zullen
behooren aan te melden, zal nader worden bekend
gemaakt.
Hoofden, onderwijzers en onderwijzeressen der
openbnre lagere scholen te Enkhuizen hebben van
het dagelijks bestuur dier gemeente eene kennis
geving ontvangen, dat zij hebben te zorgen vóór
1 Januari 1893 in het bezit te zijn eener akte
voor gymnastiek of van eene aanteekening voor dc
vrije-en ordeoefeningen, die bij de jongste wijziging
der onderwijswet zijn ingesteld.
Uitslag examen acte onderwijzeres, gehouden op
10 en 11 dezer te Amsterdam. Geslaagd de dames:
W. Blokker en J. M. Bakker, van HoornJ. IJ.
de Boer, B. Bakker en E. M. Buijs, van Haarlem
E. Broekman, van Zaandam.
Uitslag idem op 1-1 en 15 dezer aldaarGe-
slangd de dames E. Dondorf, van EnkhuizenD.
Feikema en J. A. Ilartmann. van Haarlem; M.A.
Dninker, van TexelC. M. C. Gresband, van
Hoorn en D. llaverkorn, van Wieringerwaard.
Landbouw en Veeteelt.
Te Texel is het wierdroogen weer in vollen
gang: het weer helpt goed mee om het goed klaar
te maken. Intusschen worden de hooge prijzen
van vroeger niet meer bereikt. Zoowel van ge
maaid als van gevischt wier is nog eene ruime
voorraad aanwezig.
Het bestuur der afdeeling „Noordholland" van
de Vereeniging „liet Nederlandsch Paardenstam
boek" maakt, met het oog op de in Juni te houden
keuringen van merriën ter uitreiking van zes en
twintig aanhoudingspremiën, belanghebbenden bijzon
der opmerkzaam op art. 9 al. 1 der voorwaarden,
dat zegtde eigenaar van een merrie, in het genot
van eene aanhoudingspremie gesteld, is verplicht
haar te doen dekken door een hengst, aan welken
eene subsidie is toegekend of welke eene subsidie
is waardig gekeurd.
De volgende hengsten zijn hiervoor aangewezen
„Cesar" van P. Boekei Cz. te Schagen, „Ilorsa"
van de hengsten-Vereeniging te Alkmaar, „Norman"
van de hengsten-Vereeniging te Wieringerwaard,
„Nelson" van J. Breebaart Kz. te Winkel, „Wind
hond" van K. del Court te Velzen, „Horatius" van
de Nederlandsclie Vereeniging tot bevordering der
paardenteelt te Haarlemmermeer, „Hercules" van
M. Verkuijl Az. te Haarlemmermeer, „Matador" van.
J. van Zijverden, gestationneerd te Nieuwenfiam,
„Bataaf II" van P. S. Zijlmans te Haarlemmermeer,
„Deukalion van J. van Zijverden te Haarlemmer
meer, en „De Vos" van A. A. van den Berg te
Haarlem.
Heden heeft in de „Hengstman" te Heer-Hugo-
waard eene algemeene vergadering plaats van de
Hengstenvereeniging voor Alkmaar en omstreken.
Benoemingen, enz.
Met ingang van 1 Mei is benoemd tot adsistent
ten Postkautore Arnhem de heer J. Smit, thans ge-
agreeerd klerk aan het Post- en Telegraaf kantoor Texel.
Kunst- en Letternieuws.
Te Schagen is bij de uitgevers Burger Co.,
eene nieuwe Courant verschenen, onder den naam
van „de Kleine Courant voor Schagen en Om
streken". Het blad, dat des Zaterdags verschijnt,
zal zich streng houden buiten de politiek en niets
opnemen wat iemand ter wereld hinderlijk kan zijn.
De Redactie noemt dit neutraal.
Kerknieuws.
PREDIKBEURTEN.
Herv. kerk te Noordzijpe
Zondag 20 April, n.m. 1.30, Schagerbrug, ds.
Mühring (doop).
Herv. kerk te Zuid Zijpe.
Zondag 20 April, v.m. 9.30, Burgerbrug, ds.
Mühring (Avondmaal).
Herv. kerk te Eenigenburg:
Zondag 20 April, v.m. 9.30, ds. Gemser, pred.
te Broek op Langedijk.
Herv. kerk te St. Maarten.
Zondag 20 April, geen dienst.
Doopsgez. kerk te Noordzijpe.
Zondag 20 April, Zuid Zijpe, v.m. 9.30 ds.
van Calcar.
Noord- en Zuidzijpe.
20 April ds. Mühring, Schagerbrug nam., Bur
gerbrug voorm.
27 April ds. Fetter, Oudesluis voorm., Sint
Maartensbrug namiddags.
4 Mei ds. Hobus, Oudesluis nam., St. Maar
tensbrug vm.
Huisduinen.
20 April ds. Hobus, Huisduinen voorm.
4 Mei ds. Bron, Huisd. vm.
Wieringen.
20 April ds. Bron, Oost. voorm., H. nam.
27 April ds. Bommezijn, W. voorm., d. O. nam.
4 Mei ds. van Kluyve, Oost. vm., H. nam.
Beroepen bij de Herv. gem. te Grosthuizen en
Avenhorn ds. F. W. Drijver, pred. te Warder.
Aan den heer P. A. van der Laan P.Az.,
pred. te Castricum, is op verzoek, na meer dan
5ojarigen predikdienst, tegen 1 Mei a. s. eervol
emeritaat verleend.
Uit onze Koloniën.
De Chinees, die den heer Munden te Soek a-
boemi heeft vermoord, heeft bekend, dat hij
met voorbedachten rade heeft gehandeld uit haat
wegens het niet uitbetalen van geld, waarop hij
recht had.
Den 11 den Maart behandelde de raad van
justitie te Batavia de zaak van den beklaagde
A. P. Th. Boelen, gepensionneerd majoor der
cavalerie, wonende te Meester Comelis.
Aan beklaagde wordt ten laste gelegd, dat hij
heeft geschreven en, ten einde het door den druk
te verspreiden, in het „Bataviaansch Nieuwsblad"
heeft doen plaatsen twee artikelen, en wel in dat
van 19 Januari 1889 en in dat van 21 Januari
1889, in welke artikelen hij aan den kolonel
der infanterie, commandant der iste militaire
afdeeling op Java, H. G. A. Ruempol, ten laste
legt feiten, welke, zoo deze bestonden, hem zou
den blootstellen aan de verachting of den haat
der ingezetenen.
Als getuigen waren gedagvaard de heeren
Hooijer, Daum, Ruempol, Holwerda, Willink
Ketjen, Wetselaar, Lacuelle en Nieuwenhuizen,
de laatste ten verzoeke van den beklaagde. Ma
joor Boelen verklaarde de bekende artikelen te
hebben geschreven om kolonel Ruempol onaan
genaam te zijn, om hem te dwingen tot eene
uitdaging, om hem te beleedigen gelijk dit onder
officieren verstaan wordt, doch niet in den zin
van het strafwetboek of drukpersreglement.
De verdediger, mr. Haakman, vroeg ontslag
van rechtsvervolging. De uitspraak werd be
paald over 8 dagen.
Buitenland.
Duitschland. Volgens de „Hamburger
Nachrichten" denkt Prins Bismarck er niet aan
den strijd tegen Keizer Wilhelm voort te zetten,
maar toch zal de gewezen kanselier, indien dit
noodig mocht worden, niet aarzelen openlijk voor
zijn meening uit te komen.
Volgens het „Berliner Tageblatt" heeft de
Rijkskanselier Von Caprivi den ministers en
Rijksambtenaren verboden mededeelingen te
doen aan couranten. Voortaan zullen officieële
mededeelingen in den „Reichsanzeiger" openbaar
worden gemaakt. Door dit besluit komt dus
een einde aan het tot dusver heerschende stelsel
der officieuze pers.
Nadat de Landdag was geopend, verzocht de
Rijkskanselier het woord. Caprivi zeide daarop,
dat hij het woord niet had gevraagd om een
program te ontwikkelen. Tot nog toe verstaande
van 't politieke leven, kon hij nu den werkkring
nog niet overzien. Hij wenschte heden 't eerst
te spreken om persoonlijk kennis te maken (bijvalj.
Hij herdenkt de beteekenis van Bismarck en
spreekt de hoop uit dat ook de toekomst van
Pruisen verzekerd zal zijn, daarbij verklarende,
dat het gebouw vast genoeg gegrondvest is om
weer en wind te weerstaan.
De persoon van den jongen verheven Vorst
heeft zijn beteekenis voor het binnen- en buiten
land duidelijk genoeg vooropgesteld. De Keizer
getuigde van zijn onuitroeibaar geloof in Pruisens
toekomst en dat het Duitsche Rijk nog voor lang
een historische noodzakelijkheid zal zijn. Pruisen
en Duitschland gaan nog een hoopvolle toekomst
tegemoet.
De Keizer heeft gezegd, dat de koers de oude
zou blijven, men moest dus niet verwachten, dat
een nieuwe aera zou intreden, maar wel zal een
meer collegiale inrichting der Ministeries worden
ingevoerd. De kanselier zal een zakelijke proef
neming alle ruimte gunnen, het goede nemend
waar 't te vinden is. Hij wil met allen samen
werken die hart voor Pruisen hebben en in staat
zijn Pruisen's monarchale gevoelens in nationale
geest te ontwikkelen (Levendige toejuiching).
Toen Caprivi zijn rede had geëindigd, begaven
vele leden zich naar de Ministerbank om den
Kanselier te begroeten, 't Trok de aandacht,
dat de begroeting van Caprivi en Huenne, den
leider van de rechtervleugel van het Centrum,
bijzonder vriendschappelijk was.
Rickert opende het debat. Hij vond veel
aanrakingspunten tusschen hetRegeeringsprogram-
ma en de vrijzinnige partij, maar sloot zijn ver
klaring met de woorden onze koers blijft de oude.
Daarna verklaarde Windthorst, namens het
Centrum, dat deze partij verlangt de herstelling
van de verhouding tusschen Kerk en Staat, zooals
deze voor den Kulturkampf was. Hij klaagde
over het slechte beleid van den Minister van
Eeredienst en verlangde dat aan de beschermende
handelspolitiek zal worden vastgehouden.
De commissie voor de oprichting yan een
gedenkteeken voor Bismarck heeft zich gecon
stitueerd. De voorzitter, de heer Levetzow, las
een eigenhandig schrijven van den Keizer voor,
waariu Z. M. verklaart het hem aangeboden
beschermheerschap over dit zoo beteekenisvolle
gedenkteeken gaarne te willen aanvaarden, in
de overtuiging, dat alle volksklassen in Duitsch
land met vreugde en dankbaarheid datgene,
wat er met het oprichten van dit gedenkteeken.
bedoeld wordt, zullen toejuichen.