HELDERSCHE-
NIEUWEDIEPER COURANT.
Jaargang 48,
M 52. Woensdag 30 April 1890.
Nieuwsblad voor Hollands Noorderkwartier.
J. H. VAN BALEN.
BEKENDMAKING.
Nationale Militie.
Bekendmaking.
17> CASGAMALA.
vT
aEn detespereert nimmer!'
/m Pieten;. Coen.
Het Vailerlandt ghetronwe
Blijf iele tot in den doot.
Wilhelmuslied.
Verschijnt Dinsdag, Donderdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per kwartaal0.70, franco per post 0.90.
Het Zondagsblad, behoorende bij deze Courant, verschijnt eiken Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden0.75.
Voor de abonnés dezer Courant in de gemeentef 0.30.
t i i 0 buiten de, 0.35.
REDACTEUR-UITGEVER
Molenplein 162/163.
Prijs der Advertentiën: Van 15 regels 30 cent, elke regel meer 6 cent. Bfj
abonnement, naar gelang van de hoeveelheid regels, aanmerkelijk lager.
Voor liefdadige doeleinden 3 cent per regel
Dienstaanbiedingen voor den werkenden stand.3,
Mededeelingen en aanbevelingen10
Burgemeester en Wethouders der gemeente
Helder brengen, tengevolge eener ontvangen
aanschrijving van den Heer Commissaris des
Konings in deze provincie, ter algemeene
kennis, dat de bekendmaking van de tijdvakken,
waarop de verlofgangers der Militie te land,
behoorende tot de lichtingen 1887 en 1888,
tot den werkelijken dienst zullen worden
opgeroepen, heden op de gebruikelijke wijze
is afgekondigd en aangeplakt.
Helder, 28 April 1890.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
C. A. BEUKENKAMP, Burgemeester.
C. BOON, Secretaris.
Burgemeester en Wethouders der gemeente
Helder brengen ter kennis, dat, indien buiten
gewone omstandigheden zulks nietverhinderen,
de Kermis of Jaarmarkt in deze gemeente
dit jaar aanvangt op Maandag den zevenden
Juli en eindigt op Maandag den veer
tienden Juli, des morgens ten acht nrc,
zonder eenigc verlenging
dat plaatsing voor tenten van gr ooi e
afmetingen bij loting zullen worden aan
gewezen op Maandag, den 33 Juni c. k.,
des namiddags ten één ure;
dat de loting voor kramen, ntalletjcs,
enz. zal plaats hebben op Donderdag, den
3 Juli c. k., des voormiddags ten tien ure;
dat vóór de loting de betaling der markt-
gelden, ten bedrage van vijf en twintig
cent» per vierkanten Meter aan den
Marktmeester moet voldaan worden.
Ieder, die eene plaats verlangt, moet zich
in persoon of bij gemachtigde, op den hier
voor bepaalden tijd vervoegen aan het
Politiebureau 3, aan het Molenplein.
Beerenleiders, doedelzakspelers, kreupele
of verminkte liedjeszangers, bedelaars en
zoogenaamde dobbeltafels worden niet toe
gelaten.
Helder, 26 April 1890.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
C. A. BEUKENKAMP, Burgemeester.
C. BOON, Secretaris.
Feuilleton van de Helderache- en Nieuwedicper Courant.
Roman door N. VON ESCHSTRUTH.
„Verklaar u duidelijker!" zeide Dolores met drei
gende stem, terwijl zij hem met hare grijze oogen
doordringend aanzag.
„Raadselachtig spook? Gelooft ge dan daar
aan niet P" riep freule von der Ropp, haastig op
hem toetredend. „Ik smeek u, vertel mij wat ge
daarvan weet
„Voorloopig helaas niets bepaalds, maar ik hoop
weldra zekerheid, te hebben, freule Dagmarant
woordde Lothar met spottend gekrulde lippen, „en
tot .zoolang _neem ik de vrijheid mijn vermoeden
uit te spreken de dwaalgeest van Casgamnla is
een schandelijk kluchtspel, een eeuwenoud privilegie,
waarachter een modern schelmstuk verborgen is.
Ik heb mij onder de hand nauwkeurig op de hoogte
gesteld en hoop'nu binnen kort in staat te zijn een
belangwekkend geheim te onthullen de uitkomst
van deze bemoeiiugen zal de vleiendste lofrede zijn
op de scherpzinnigheid van uwen zoon, chère ma-
man t"
„En welke -zijn alzoo die vermoedens Dolores'
stem trilde van zenuwachtige aandoening.
,/Ik vermoed," Lothar liet onwillekeurig de
stem dalen en boog zich zelfs dichter tot de dames,
die in de levendigste spanning als aan zijne lippen
hingen, „dat de geest van Casgamala een dief
is
Een zachte, eenstemmige kreet van verrassing
was het antwoord. „Een dief?"
Freule L)olores haalde spottend de schouders op.
„Bespottelijk", bromde zij tusschen de tanden, nam i
opnieuw haar werk op, om werktuigelijk verder te
borduren.
NEDERLAND.
HELDER, 29 April.
De Eerste Kamer is bijeengeroepen tegen
5 Mei a. s., des avonds halfnegen.
Aan de Tweede Kamer is een adres gericht
door de firma's Van der Voort en Co. te Gro
ningen, H. J. Dievelaar te Groenlo, Van Rijcke-
vorsel en Co. te Vught, T. de Haas te Stads
kanaal, S. H. Luurs te Buitenpost en H. J.
Stevenste Didam, verklarende, dat het vervaardigen
van stroohulzen voor verpakking van flesschen,
kruiken, enz. met geheelen ondergang wordt
bedreigd door „de onrechtvaardige en over
machtige concurrentie" van de stroohulzenmake-
rijen in de Rijkswerkinrichting te Hoorn en de
cellulaire gevangenis te Groningen, en verzoekende
het hierheen te willen leiden, dat het maken van
stroohulzen in bovengenoemde inrichtingen door
andere werkzaamheden vervangen wordt.
De heer F. Domela Nieuwenhuis sprak
voor een talrijk gehoor in de Schuttershofzaal te
Middelburg over het nut van de acht-uursvverk-
dag. Oorzaak en nut van werkstakingen werden
aangetoond en de werklieden tot aaneensluiting
aangespoord.
De op het arbeiders-congres te Parijs vastge
stelde eischen waren voor de sociaal-democraten
slechts minimum-eischen en het eerste artikel
hiervan, een werktijd van 8 uren daags, zou
thans met aandrang over de gansche wereld
ter inwilliging worden voorgelegd. Debat werd
niet gevoerd.
Te Zaandam zal binnenkort een openbaar
debat gevoerd worden tusschen den heer Domela
Nieuwenhuis en den predikant W. Bax, aldaar,
over „de eischen der arbeiders", welk onderwerp
door den heer Domela Nieuwenhuis onlangs daar
ter plaatse is behandeld geworden. Als datum
is voorloopig vastgesteld de 21ste Mei a. s.
STATEN-GENERAAL.
Tweede Kamer.
Het onderzoek van het wetsontwerp tot ver
hooging van het IVde hoofdstuk der Staatsbe-
grooting heeft in de afdeelingen der Tweede
Kamer tot de volgende beschouwingen aanleiding
gegeven.
Bechtsgehouw te Albnaar. Vrij algemeen werd
de wensch uitgesproken te mogen vernemen of
het onderzoek naar de oorzaak van den brand
op 19 Februari 1890 reeds eenig licht heeft
verspreid.
In het algemeen betwijfelde men of, met het
oog op brandgevaar, de inrichting van de ge
bouwen, waarin de registers van den burgelijken
stand en de gerechtelijke akten en vonnissen
bewaard worden, wel voldoende is.
„Ik bid u, om alles wat u lief is, darling, hoe
komt ge op deze avontuurlijke gedachtezei me
vrouw Leontine, ongeloovig lachend. „Tot nu toe
hebben wij nog nooit een speld zelfs iu dit huis
vermist
„Omdat de heeren langvingers gewoonlijk edeler
passies er op nahouden, dan die voor toilet-kussens
antwoordde de jonge graaf met peinzenden blik.
„Ook zou het kunnen zijn, dat slot en grendel van
dezen oninncembaren burcht, Casgamala's dwaalgeest
van vleesch en bloed hinderlijk zijn. Neen, mama,
de vlam heeft een ander terrein voor haar werken
uitgekozen, en daarbij waarlijk geen slechten smaak
verraden
„En dat zou zijn?" voegde Dolores hier spottend
tusschenbeide.
„De marmergroeve!"
„Om Godswil, er is daar toch geen roovershol
riep Dagmar bleek van schrik uit.
De gravin legde geruststellend haar arm om haar
heen, maar Lothar draaide lachend aan zijnen knevel.
„Een roovershol, freule, en de kostbaarste parel
van Casgamala nog niet gestolen, om daarin als
een moderne „Armida-Dagmar" aan de zijde van
Rinaldino te troonen Dit moet u reeds het bewijs
zijn voor de onwaarschijnlijkheid van uw vermoeden.
Maar nu zonder gekheid, dames, ik ben in den
waren zin van het woord overtuigd, dat er sedert
vele jaren een zeer brutale diefstal gepleegd wordt
van marmer uit de groeve op de heide. Meusclien,
die daar zelf de vlam gezien hebben, hoorden daar
dikwijls een dof knallen en donderen in de diepte,
en hielden dit natuurlijk voor het verschrikkelijke
bewijs, dat de geest aanwezig was als den volgenden
morgen de arbeiders daar aankwamen, waren zij
ontzet over de verwoesting, die zij aanschouwden;
groote stukken marmer waren losgescheurd uit de
rots, 'ontelbare kleine brokken bedekten den bodem
en in den regel ontbraken de beste en kostbaarste
stukken, die door daglooners reeds voor het vcr-
t Ten slotte werd omtrent dit punt het verlan
gen te kennen gegeven, bij eene volgende be
grooting van de Regeering te mogen vernemen,
hoe het met de veiligheid der registers, gerech
telijke akten en vonnissen en notarieele minuten
in d'„ verschillende bewaarplaatsen gesteld is.
Een lid achtte het voor de schatkist voor-
deeliger de arrondissements-rechtbank naar Hoorn
te verplaatsen, alwaar een gebouw bestaat.
Voorts werd de wenschelijkheid betoogd, dat de
kantonrechters de bevoegdheid zouden hebben
op meerdere plaatsen in hun kanton zitting te
houden.
Overzicht der Pers.
Trage wetgeving. Hoe komt het, dat de
wetgeving hier te lande zoo traag in haar werk
gaat? Volgens de „Stand." dragen de „liberalis-
ten" ook daarvan de schuld.
Terwijl men in Frankrijk het snelst werkt, in
Belgie de zaken met tamelijk en spoed gaan, in
Engeland elk kabinet het parlement verrast met
keurig uitgewerkte en volledig toegelichte bills,
in het Duitsche kabinet snelle productiviteit regel
is, werkt in Nederland alles traag, „zoo echt
Hollandsch, bedaard en trekschuitachtig lang
zaam."
„Onze ministrieele bureaux zijn, zegt de „Stand.",
blijkbaar aan een vasten, tragen gang gewend.
Pianissimo
„Van Departement op Departement schijnt de
correspondentie nog minder snel te vlotten.
„Te .consulteeren colleges schijnen er ter dege
hun tijd voor te nemen.
„Hoelang is nu de legerwet al niet bij den
Raad van State En nog hoort men van niets.
„Denk eens aan dat treuzelen met de provin
ciale kiestabel in de Staten van Zuidholland, onder
Buys Cunctator.
„En in de Kamer gaat het vaak denzelfden
slakkengang.
„Teeken maar eens aan, hoelang het nu duren
zal eer de Stedenwet in het „Staatsblad" komt.
„Eerst moeten de heeren het op hun gemak
lezen. Dan er honderduit over praten in de sec
tien. Natuurlijk is er dan heel wat tijd noodig
voor een verslag. Dat bekijkt de minister dan
weer met zijn microscoop, en nogmaals verloopen
er dan weken. En als dat alles achter den rug
is, treuzelt men nog soms weken lang eer de zaak
in debat komt, om dan met gerekte debatten het
van ouds gerenommeerde gouddraad-trekken tot
de uiterste prefectie te brengen.
„Een wet als de Stedenwet zou in Frankrijk
in veertien dagen tijds van de baan zijn. In ons
land loopt ze in geen twee maanden van stapel.
„Waaraan ligt dit nu
„Natuurlijk niet aan deze ministers, want die
vonden den toestand zoo.
„Neen, die usantie van den slankengang is hier
op wetgevend terrein inheemsch geworden onder
de heerschappij der Liberalen.
„Zij hebben zoo den toon aangegeven, en het
zal heel wat moeite kosten, om ons van dat sul-
lebaantje af te brengen. Vooral daar schier al
onze Bureelen en Colleges nog bezet zijn met
Liberalisten van dit kruipende soort."
zenden in orde gebracht en gehouwen waren. Toch
nooit meer dan één, hoogstens twee stukken. Geen
enkel spoor tot dusver heeft men ooit ontdekt.
Eens op een dag bemerkte de inspecteur 11a een
nacht, waarin het weer zoo raadselachtig gedonderd
had, duidelijke sporen van ontploffingen in de rofs
en, gelukkig een bewijs gevonden te hebben, berichtte
hij dit dadelijk aan Desidère. Deze overtuigde
zich daarvan, haalde de schouders op, liet een paar
sidderende wachten aanstellen, gaf na een paar weken
den inspecteur zijn ontslag, liet de arbeiders ver
trekken en laat verder de groeve voor wat zij is,
zonder er ooit naar om te kijken."
„Ongelooflijk is de man dan geheel en al gek
geworden riep de moeder met schrille stem. „Wat
een oneindige schatten zijn er in zoo'n enkele groeve
verborgen, hoevele duizenden zou men daaruit kun
nen putten Het is meer dan tijd, Lothar, dat er
een stokje gestoken wordt voor zoo'n onvergeeflijk
slordige administratie
Isabella zuchtte diep de jonge officier evenwel
ging voort, het hoofd in den nek werpend„Sedert
de graaf zich in het geheel niet meer om zijn eigen
dom bekommert, knalt en buldert het er in de
diepte lustig op los de roode vlam heeft vrij spel
op de heide en had haar meesterstuk volbracht, toen
een zeker officier der dragonders met verbrijzelden
schedel tusschen de blokken te land was gekomen..."
„Graaf Lotharriep Dagmar sidderend, met
angstig opgeheven hand uit.
„E11 voor het dwaallicht van Casgamala het veld
had moeten ruimen, evenals hij afstand heeft moeten
doen van die aardige, kleine klimoprankDe
schoone man boog zich naar het jonge meisje over
en zag haar lachend met zijne donkere oogen aan.
„Nu is hem echter deze geniale streek mislukt en
het signaal gegeven tot den kamp op leven en dood
de marmergroeve is nog maar het middel tot het
doe?, want aan een strijd om een paar verwelkte
bloemen hecht men in den tegenwoordigeu tijd geen
Arbeidersbewegingen.
Beets. Alhier stemden van 28 verveners 20
vóór het voorstel van den heer v. d. Meulen te
Drachten, om de loonen van de turfmakers te be
palen op 85 cents (dat is 5 cent meer), die der
trekkers op 80 cents (dat is 10 cents meer), zoo
dat aan de eischen der turfmakers gedeeltelijk, aan
die der trekkers geheel voldaan werd, uitgezonderd
de leggelden. Geen enkele vervener wilde daarvan
iets weten.
Zijn de arbeiders niet genegen tegen het oude
loon het werk te hervatten, dan zullen die verve
ners dit jaar niet venen.
Vooral het optreden van Domela Nieuwenhuis
en andere sociaal-democraten, heeft de verveners
gegriefd.
Op het appèl te Beets waren gisteren ongeveer
1200 werkstakers bijeen. Besloten is de vroeger
gestelde eischen te handhaven. Voor de bazen die
nog toegeven wordt f 5 leggeld geëischt gedurende
den geheelen tijd der werkstaking. Aan de ver
veners is 7 uur beraad gegeven. Dertien van de
30 vcneners hebben toegegeven. Geven nog 7 toe,
dan zal voor hen gearbeid worden met alle arbei
ders. Het appèl duurt nog voorf. De leiders had
den een onderhoud met den burgemeester.
Dedemsvaart. De werkstaking in de venen van
de Krim, welke verwacht werd, is uitgebleven. Op
het gerucht, dat er een groote optocht naar de
alhier wonende veeneigenaren zou gehouden worden,
is deze week een detachement huzaren, groot 28
man, onder bevel van den eersten luitenant De
Bruin ontboden, dat voorloopig nog eenige dagen
blijven zal. Er wordt rustig doorgewerkt.
Terwispel. Ook de verveners alhier en te
Tijnje besloten (37 stemden voor, 2 tegen, 7 bleven
buiten stemming) het loon der trekkers op 80 cents
te brengen.
In de veenderijen blijft alles rustig. Te Tijnje
en Terwispel worden dagelijks schepeu onder mili
taire bescherming geladen.
Alle dagen wordt aan de werkstakers nog brood
uitgedeeld.
Echten. De turfmakers alhier hebben den
arbeid gestaakt.
De groote meeting te Leeuwarden. Uit geheel
Friesland stroomden Zondag duizenden daar samen. Om
streeks 11 uren in den morgen trok men iu groote orde, met
banieren cn kokardeu, begeleid door Commissarissen vau
orde, naar de twee vereenigingsplnalsen.
Er heerschte een zeer opgewekte drukte. Uitgebreide
voorzorgsmaatregelen, die zich in kleinighedeu zelfs uilten,
waren genomen.
Om hnlftwaalf waren de drie zalen bij de Wed. van der
Wielen reeds geheel gevuld.
Eeu nog grooter menigte was getrokken naar het land
van den heer Pel, waar gesproken werd iu de groote zaal,
die ongeveer voor 1000 ineusclieu plaats aanbood.
I11 de schuur wisselde het publiek vier malen. Allen
waren zoodoende in de gelegenheid het gesprokene tehooren.
Bij v. d. Wielen geschiedde dit tweemaal. De geheele
menseheumassa, die stadwaarts was gekomen, kan veilig
op 7 u 8001) worden ge-chat.
Bij van der Wielen werd te halfeen de vergadering ge
opend door den heer J. Dijkstra, secretaris van het Friesch-
Comité voor algemeen kies- en stemrecht. Hij riep den
aanwezigen in hartelijke taal het welkom toe, het betreu-
geloof meer
Dagmar beet zich op de lippen en klopte met
haren gesloten waaier tegen het ronde tnfelblad aan.
Mevrouw Leontine hief plotseling haar peinzend hoofd
omhoog en richtte zich met beslistheid overeind.
„Hebt ge niet Desidère over deze aangelegenheid
reeds gesproken, Lothar?"
„Neen, mama, waarom zou ik?!"
„Het is mijn wensch, dat het gebeurt, en wel
in mijne tegenwoordigheid, begrepen Ach....
zie eens, Isabella.... komt hij niet juist de plaats
op Lnpwt in fabula, dat is als geuoepenEu
de gravin maakte haastig het lorgnet los en hield
het voor de oogen.
„Ja, natuurlijk, dat is DesidèreGraaf Ech-
tersloh schoof den stoel op zij en trad voor de bal-
lustrade der varanda, om beter de vrije plaats te
kunnen overzien, die hel door de maan beschenen
vóór het slot zich uitstrekteook Isabella en Dag
mar waren haastig opgestaan en leunden tegen de
bloeiende ranken.
„Ach, wat ik u bidden mag, roep hem hierheen,
graaf Lothar vroeg Dagmar met aandrang, „ik zou
uwen beroemden broeder ook zoo graagleeren kennen
„We zullen met deze kennismaking niet veeleer
inleggen, freule!" zei Lothar zuchtend met een lichte
handbeweging, toen boog hij voorover en riep in
de stilte van den nacht
„Desidère een oogenblik als 't u belieft
Er schreed een lange gestalte over den grintweg,
die op het hooren van die stem zich omkeerde en
staan bleef; de schaduwen der vlierboschjes lieten
hoofd en schouders in het donker en gaven sche
merachtig den omtrek vau zijn figuur aan.
„Desidèreherhaalde Lothar, met den zakdoek
wenkende, en daarop trad de figuur geheel uit het
donker te voorschijn en schreed met vasten, snellen
stap over het grint.
„Wat is hij groot en goed gebouwdfluisterde
Dagmar zacht in het oor harer vriendin. „Zoo heb
