HELDERSCHE- NIEU WEDIEPER COURANT. Jaargang 48. M. 54. Zondag 4 Mei 1890. Nieuwsblad voor Hollands Noorderkwartier. J. H. YAN BALEN. Dit nummer bestaat uit twee bladen. EERSTE BLAD. 19> C A S G A M A L A. ,Ea de»e»pere«rt nimmer I* Jé* Piet enz. Coen. Het Vaderlandt ghetrouwe Blijf ick tot in den doot. Wilhelmuslied. Verschijnt Dinsdag, Donderdag en Zaterdag. Abonnementsprijs per kwartaalf 0.70, franco per post f 0.90. Het Zondagsblad, behoorende bij deze Courant, verschijnt eiken Zaterdagavond. Abonnementsprijs per 3 maandenf 0.75. Voor de abonnés dezer Courant in de gemeentef 0.30. buiten de 0.35. REDACTEUR-UITGEVER Molenplein 162/163. Prijs der Advertentiën: Van 15 regels 30 cent, elke regel meer 6 cent. Bij abonnement, naar gelang van de hoeveelheid regels, aanmerkelijk lager. Voor liefdadige doeleinden 3 cent per regel Dienstaanbiedingen voor den werkenden stand3 Mededeelingen en aanbevelingen.10 NEDERLAND. HELDER, 3 Mei. Naar het „U. D." verneemt, neemt Jhr. mr. Huydecoper van Maarsseveen, lid van de Eerste Warner, voortdurend in beterschap toe en bestaat er alle hoop op zijn volkomen herstel. De afdeeling 's-Hertogenbosch der „Maat schappij t. b. van Geneeskunde" heeft aan de alg. vergadering voorgesteld, te besluiten dat voor den genialen denker F. C. Donders een standbeeld zal worden opgericht, met medewer king van binnen- en buitenlandsche vak- en ambtgenooten. In de 41ste algemeene vergadering dei- Maatschappij t. b. van Geneeskunde, op 7 en 8 Juli te Utrecht te houden, komen o. a. de volgende voorstellen in behandeling a. van de aldeeling 's GravenhageDe Maatscha >pij drukke bij de Regeering den wensch uit, dat bij de herziening der wet tot voorziening tegen besmettelijke ziekten geen af breuk worde gedaan aan de voorschriften be treffende de koepokinenting," met welk voor stel het hoofdbestuur zich vereeuigt b. van de afdeeling Tilburg„De afdeeling, van oordeel dat vaccinatie voor alle school gaande kinderen verplicht behoort te blijven, noodigt de vergadering uit, in dezen haar oor deel uit te spreken, opdat het hoofdbestuur ten alle tijde gemachtigd zij, namens alle geneeskun digen te protesteeren tegen elke verandering, die tot verslapping der thans bestaande bepalingen daaromtrent kan voeren," waarbij het hoofd bestuur aanteekent, dat het in geen geval namens alle geneeskundigen kan spreken, omdat niet alle medici lid zijn der Maatschappij, bedragende haar aantal leden ongeveer 1200, maar dus hoogstens namens ®/5 der geneeskundigen, Het hoofdbestuur der „Vereeniging voor Lijkverbranding" heeft, in verband met het besluit der algemeene vergadering om hier te lande een lijkoven te bouwen, uit zijn midden eene com missie van drie leden benoemd, bestaande uit de heeren A. J. C. J. S. Bergema, te Amster dam, Jhr. H. T. Hora Siccama, lid van den Feuilleton Tan de Heldersche- en Nieuwedieper Courant. door N. VON ESCHSTRUTH. Trolsch en koud klonken die woorden door de diepe stilte. Lothar beet zich op de lippen. «En waarom blijft de groeve nu nog onbearbeid «Omdat zij uitgeput is." «Uitgeput onmogelijk «Het weinige marmer, dat er nog te vinden is, ben ik van plan te gebruiken voor de gebouwen hier, daar het oude gedeelte van het slot vernieuwing eischt." «En tot zoo lang laat ge de beste blokken stelen Een honende trek speelde om de lippen van den jongen man. «En wanneer ik dat nu toeliet?" Désidère kruiste de armen en zag zijnen broeder bedaard aan. «Dan behoeft ge u niet te verwonderen, dat krachtiger handen zich daaraan gelegen laten liggen volgens het testament van papa is de majoraatsheer van Casgaraala verplicht, een zeker deel van het jaarlijksche inkomen, speciaal wat betreft dat der landerijen en bosscben bij het slot behoorende, aan zijne zusters en broeders uit te betalen, en het is daardoor voor mijne zusters en my van geen gering belang te weten of de marmergroeve daartoe rente Afwerpt of niet. Buitendien verzekert een codicil uit voornoemd testament mij het recht met den dag van mijn huwelijk" Lothar wendde zich lachend tot Dagmar «op dit slot te wonen, terwijl mij tevens op dien datum een som moet worden uit betaald, gelijkstaande aan het bedrag voor het uitzet van een mijner zusters in het eventueele geval." Dngmar verborg haar hoofdje achter den waaier. Desidère evenwel schokte en staarde, plotseling be grijpend, de beide jongelieden aan, die wel niet toevallig zoo naast elkaar gezeten zouden zyn aan de familietafel. Gemeenteraad te 's Hage en M. Simons, te Rot terdam, om de zaak voor te bereiden en een voorstel voor de algemeene vergadering in te dienen. Door 18 leden is de storting in het fonds voor lijkovens gedaan, 'die recht geeft op crematie voor rekening der vereeniging. Over de redenen, die de leden van het college voor zeevisscherijen hebben doen beslui ten ontslag te nemen, schrijft het N. v. d. D. Het college voor de zeevisscherijen hetwelk indertijd is ingesteld om de Regeering van zaak kundig advies te dienen in alle aangelegenheden, welke op zeevisscherij betrekking hebben, heeft sinds het optreden van het tegenwoordige minis terie bij herhaling moeten ondervinden, dat zijne adviezen weinig geteld worden, en dat de Regee ring blijkbaar meer waarde hecht aan de per soonlijke meening van denRijks-adviseur voor de zeevisscherijen. Verschillende aan het Departement van Water staat gerichte stukken bleven in den laatsten tijd geheel onbeantwoord, en uit allerlei voor vallen heeft zich bij de leden de indruk geves tigd, dat de tegenwoordige Regeering op de medewerking van het college weinig is gesteld. Bij het Departement van Waterstaat wordt thans druk gearbeid aan de samenstelling der memorie van antwoord op het Kamerverslag over de spoorweg-overeenkomsten. Tegen de helft van deze maand kan dit lijvige stuk gereed zijn. De minister van Financien maakt bekend, dat het saldo van 's Rijks schatkist op 26 April jl. bedroeg: bij deNederl. Bank f 12.974.113.01 en bij de betaalmeesters f 1.781.662.74^, te zamen f I4-755-774.76- De centrale raad van den Sociaal-democra- tischen Bond heeft den heer C. Croll, wegens verschil van gevoelen met den heer Domela Nieuwenhuis, als redacteur van „Recht voor allen" ontslagen. Reeds van den aanvang af nam Croll een an der standpunt in ten aanzien van het staatkundig program der socialisten. Croll stelt het individu boven den staat, terwijl Nieuwenhuis den staat boven het individu stelt. Volgens Croll's opvat ting moet de individueele vrijheid de grondslag zijn van het staatslevenhij ontkent elk recht van physieken dwang en meent dat dwang nooit kan leiden tot den socialistischen gelukstaat, dien de leider predikt. Overzicht der Pers. In een artikel „Het wetsontwerp ter vast stelling van bepalingen betreffende 's Rijks waterstaatswerken, behandelt de N. R. Ct. die bepalingen van het ontwerp, waardoor de water- loozing en waterinlating der polders en water schappen athankelijk zouden worden gemaakt van maatregelen van inwendig bestuur. Het «Zeker," antwoordde hij haastig, «ge hebt gelijk, broeder ik weet daarvan en het zij verre van mij ook maar een titel aan dit testament te veranderen," hij reikte hem snel de rechter hand, «neemt gij de zaken in handen, ik zou mij daarmee niet veel kunnen bemoeien, misschien ga ik voor langen tijd op reis maar de steengroeve nu ja, gij kunt daarover beschikken, haar tijd is voorbij. Als gij mij soms nog spreken wilt bepaal een rendez-vous in het park of boven in het kloos ter, het is nu druk in het slot." En graaf Echtersloh zweeg, nam den hoed af en boog voor de dames. Eene snelle blik in Isabella's oogen en weg was hij over de steenen trappen, alsof de grond onder hem brandde. «Nu bid ik u om 's hemels wil, kinderen, is hij niet geheel in de war?" riep de gravin, vol afschuw de handen opheffend, «deze onrust en verwarde redeneeringen, de onzekere blik, die plotseling zoo strak en stekend zijn kan, dat inen er bang van zou worden! Ik bezweer u bij mijne liefde, Lothar, begeef u niet naar eenzame samenkomsten, de ge dachte alleen maakt mij zenuwachtig De jonge officier lachte en wierp haast jongens achtig bluffend het hoofd in den nek. «Vrees niet, M'amour, ik ben wel met anderen klaar gekomen, als met dezen armen sukkel, die over zijn eigen ledematen struikelt; daarenboven houdt ik hem wel voor krankzinnig, maar niet voor een kwaadwillige Isabella sloeg met smartelijken blik ten hemel, de handen samen. Ze stond nog altijd geleund tegen den wingerd aan de balustrade en trok zich hoe langer hoe meer in haar schaduw terug, om de tranen te verbergen, die ongestoord over de verbleekte wangen rolden. Dolores evenwel legde het werk neder, viel in hare stoelleuning terug en liet haren kouden blik onafgewend op Lothar's gelaat rusten. «In ieder geval is het van belang voor mij," vervolgde graaf Echtersloh met luider stem en op elk {woord een scherpe nadruk leggend, «dat Desi dère hier voor getuigen mij de volmacht gegeven blad bespreekt de oude handvesten, waarop de requestreerende waterschappen zich beroepen, en meent, dat het recht tot onbeperkte waterloozing of inlating door die oude stukken niet wordt bewezen. Die bevoegdheid volgt echter haars inziens uit een eeuwenoud gewoonterecht Natuurlijk behoort, zoo noodig, deze onbeperk te bevoegdheid te worden gewijzigd of ontno men in 's lands belang, maar dan door de wet, niet bij Kon. besluit. Deze belangrijke zaak mag niet afhankelijk gesteld van de inzichten van opvolgende Regeeringen. Desgelijks ook het „doen uitloopen van vloeibare of vaste stoffen in rivieren of in zee". Zeker bestaat te dien opzichte nog meer aanleiding tot beperking of verbod, maar ook hier spreke de wet. „Uit het verslag van een onderhoud van de comm. met den Minister van Waterstaat, na het schrijven van dit artikel verschenen," dus besluit het blad zijn beschouwing, „blijkt, dat de Min. zich bereid heeft verklaard aan de geopperde bezwaren tegemoet te komen." Acht uren daags. Wat zal, vraagt de «N. R. Ct.", het gevolg zijn van de invoering van een wettelijk geregclden normalen arbeidsdag. Gaat de vermindering van den werktijd niet gepaard met eene evenredige daling van het loon, dan moeten de productiekosten onverbiddelijk stijgen. Tal van wared zullen daardoor onverkoopbaar worden, doch bovendien, alle waren, ook die, waaraan ook de arbeider dagelijks behoefte heeft, zullen in prijs stijgen. Maar, beweert men, de winst der kapita listen zal alleen daardoor verminderen. Doch die winst komt op den duur toch aan de algemeene welvaart ten goede en hoe grooter die welvaart, des te vruchtbaarder terrein voor handenarbeid. Grooter koopkracht geeft meer vraag naar waren, en dus naar werklieden. Maar zal de koopkracht toenemen, als de kapitalen worden vernietigd, of de vruchtbaarheid van het kapitaal vermindert Neemt men voor het oogenblik eens aan, dat een wettelijke invoering van een normalen arbeidsdag mogelijk is, wat zullen de gevolgen daarvan voor de productie ziju Een eerste gevolg van den toestand, dien men in het leven wil roepen, zou wezen, dat de con currentie, uit de thans bestaande vrijheid voort vloeiende, ophield, en dus een machtige prikkel voor de voortbrenging verloren ging. Daarbij zou zich echter het nadeel voor de productie niet be palen. Tal van waren, die nu alleen wegens de lage prijzen afzet vinden, zouden onverkoopbaar worden. Juist de lage loonen hebben vele indu strieën in het leven geroepen, die bij hoogere pro ductiekosten' niet zouden kunnen bestaan. In plaats dat het leger van werkloozon zou afnemen, zooals men zich voorspiegelt, zouden duizenden en dui zenden broodeloos worden gemaakt. En voor de broodeloozen zou het zooveel moeilijker zijn eenig middel van bestaan te vinden, omdat ook hun werk tijd zou beperkt wezen. Men denke hier om iets te noemen aan de velen, die, om een klein dag loon te verdienen, toevlucht nemen tot het ver vaardigen van kleine voorwerpen van gemak of heeft tot handelen, om hetgeen ons vermógen be treft eigenhandig te regelen kan ik u een oogen blik spreken mama, ik heb u een vraag voor te leggen De moeder stond niet een verwonderlijke haast opzij legde haren arm in dien van haren zoon en knikte hem als in verstandhouding toe. Mevrouw Leontine was nooit zoo leelijk geweest, als op dit oogenblik. «Apropos, freule Dagmar, hoe beviel u mijn be langwekkende broeder zeide hij, zich nog een maal terugweudend en freule von der Ropp strekte uit verveling de armen en zeide onverschillig Hij heeft ontzettend lange Lisztlokken en draagt een dfechuwelijken hoed wanneer ik mij echter niet vergis, had hij handschoenen aan en lachend voegde zij hierbij, «ik viud, dat gij absoluut niets op hem gelijkt!" «Ik kus u de hand,' bellissima Op een spoedig wederzienen zichtbaar vergenoegd verdwenen moeder en zoon in de tuinkamer. Ook Dagmar stond op en wandelde langzaam het door de maan verlichte terras op en neerbij het Flora-standbeeld bleef zij staan en luisterde naar de stilte in den nacht. Het zilveren licht bestraalde haar bekoorlijk gelaat en de bloeiende takjes streelden hare handen, terwijl zij deze gedachte loos naar zich toetrok. «Hij heeft mij eens aan gezien lang aangezien wat voor oogen zou hij hebben Dolores schoof den stoel achteruit en naderde Isabella, die in de schaduw stond der clematis. Zij boog zich tot dicht aan het oor harer zuster en liet de hand zwaar op haar arm rusten. «Gelooft gij ook, dat hij krankzinnig is klonk het zacht, haast suizend tot haar neder. Isabella schrikte op. «Ik mijn God «Antwoord zeg geen onwaarheid fluisterde zij dringend, «houdt gij hem daarvoor Toen legde liet jonge meisje de hand op het hart en zag op in het vragende gelaat«Neen Dolores, zoo waar helpe mij God zeide zij duidelijk en rustig. sieraad, welke zij rondventen langs de huizen. Wat zou er van hen worden, wanneer zij aan dezen weinig loonende arbeid slechts 8 van de 24 uren mochten wijden Ook de stijging van de prijzen der grondstoffen zou menigen tak vau nijverheid ten gronde helpen. Meer handen zullen werk vinden bij een normalen arbeidsdag, zegt men. Doch niet in alle vakken is een overcompleet van werkkrachten. Bij dergelijke vakken zal de productie ook schade lijden. Er is echter iets van veel grooter beteekenis nog. Bij heel deze beweging is er alleen en uitsluitend sprake van de belangen van den werkman, buiten eenig verband met de belangen van de menschelijke samenleving in haar geheel. Doch de belangen van den werkman laten zich niet scheiden van die der Maatschappij, waarin hij leeft. Het vraagstuk van den arbeid is een zeer ingewikkeld vraagstukde belangen vau alle bronnen van volksbestaan zijn daarbij rechtstreeks betrokken. En wanneer dan blijken mocht, dat het denkbeeld van den werkdag van acht uren niet te verwezenlijken is, zonder al datgene waarvan bestaan en welvaart van een volk afhankelijk ziju in gevaar te brengen, zou meu dan willen beweren, dat dit denkbeeld na te jagen in des werkmans belang is? «Wie zou den werkman niet de voordeden van harte gunnen, die hem worden voorgespiegeld Als hij kon volstaan met hoogstens één derde van den dag aan arbeid te besteden, en den overigen tijd kon vrij krijgeu voor zijne ontspanning en zijne ontwikkelingwie zou er zich niet in verheugen Maar er is, dunkt ons, zeer weinig nadenken toe noodig, om te begrijpen, dat voor hem de gevolgen heel anders zouden zijn als ze hem worden geschil derd, en dat de fraaie maatregel op zijn nadeel zou uitloopen. «Met dien werkdag van acht uren is het als met zooveel, dat in deze dagen van dezelfde zijde wordt aangeprezen den onnadenkende lacht het toe, en in theorie heeft het een schoonen schijn maar men toetse het noch aan de eischen der practijk, noch aan de waarheden door de wetenschap ver kondigd, noch aan het nuchter gezond verstand. Wee hun, die er zich door laten verlokken en er het hoofd door laten warm maken STATEN-GENERAAL. Tweede Kamer. Zitting van Woensdag 30 April. De Kamer behandelde heden het wetsontwerp tot verzekering van de toepassing van bij de wet bevo'en of toegelaten vrijheidsbeneming, waarbij de bevoegdheid wordt geregeld der openbare macht om tegen den wil der bewoners woningen binnen te treden, om zich meester te maken van de plegers van of veroordeelden wegens strafbare feiten. De heeren Hartogh, Van der Kaay en Smidt maakten verschillende bedenkipgen, die door den minister van Justitie werden beantwoord en bij de behandeling der amendementen op de artikelen zullen worden beslist. Zoo maakte bij art. 1 de heer Smidt bezwaar Toen voelde zij hare hand met drift gegrepen en gedrukt. «Braaf kind, blijf daarbij." En Dolores lachte, een verontrustenden lach. «Daar binnen in de tuinkamer wordt het doodvonnis beslecht, zij ver- deelen den huid, voordat de beer gevangen is. Houdt vol, kleintje, Casgamala's dwaalgeest heeft zich nog niet ter ruste gelegd en zij daarginds zullen eens met angst en beven erkennen dat er nog dingen zijn, tusschen hemel eu aarde, waarvan men niet gedroomd heeftNog eens voelde Isabella een snellen, hartstochtelijken handdruk, terwijl twee vlammende oogen eenige seconden lang haar aanstaarden. «Desidère voor ons eu wij voor hemals eene bezwering werd dit gemompeld, en haastig wendde Dolores zich af om onhoorbaar lancs de breede trappen in het park te verdwijnen. ACHTSTE HOOFDSTUK. Ein Vöglein singt, eiu andres lauscht Fliegt ndher oblie Bangcn, Uud giebt, vom süszen Lied borauacht, Dem Sanger zich gefangen. Vrouw Sibylle stond in den hoogen melkkelder eu schepte ijverig room af in een paar aarden scho teltjes voor de dienstboden bestemd; naast haar zat freule Isabella op een omgekeerde waschtobbe treurig voor zich uit te kijken. «Gelooft ge heusch, Sibylle, dat wij nog een schotel meer moeten opdisschen, als Lothar morgen een paar vrienden uit het dichtst bijgelegen garnizoen meebrengt Is het bepaald noodig, Sibylle, kunnen wij ons in het geheel niet met den kalkoen alleen behelpen De laatste dagen hebben ontzettend veel geld verslondenHet jonge meisje zuchtte diep en riclittc een angstig vragenden blik op het rood achtig gezicht der kleine vrouw. (Vervolg in het Tweede Blad.)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche en Nieuwedieper Courant | 1890 | | pagina 1