HELDERSCHE-
NIEU WEDIEPER COURANT.
Jaargang 48.
M, 81. .a. Zondag 6 Juli 1890.
Nieuwsblad voor Hollands Noorderkwartier.
J. H. VAN BALEN.
Dit nummer bestaat
uit twee bladen.
EERSTE BLAD.
Aau onze Abonnés.
,En deuspereert nimmer!'
Jan Pieteriz. Co en.
Het Vaderlandt ghetronwe
Blijf ick tot in den doot.
Wilhelmutlied.
Verschijnt Dinsdag, Donderdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per kwartailf 0.70, franco per post f 0.90.
Het Zondagsblad, behoorende bij deze Courant, verschijnt eiken Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maandenf 0.75.
Voor de abonuéa dezer Courant in de gemeentef 0.30.
bniten de v 0.35.
REDACTEUR-UITGEVER
Molenplein 162/163.
Trijs der Adrertentiën: Van 15 regels 30 eent, elke regel meer 6 cent. Big
abonnement, naar gelang van de hoeveelheid regels, aanmerkelijk lager.
Voor liefdadige doeleinden 3 cent per regel
Dienstaanbiedingen voor den werkenden stand3 t
Mededeelingeu en aanbevelingen10
jh
Pi
vr
agt
tari
Zijl
N,
olie
5, tt
tellij
van
li
4;
Eon
grr
mi
do
ge
Naar aanleiding van een Kon. besluit,
kan men zich, te rekenen van 1 Juli 1890,
bij directeuren van Postkantoren slechts
tegen vooruitbetaling abonneeren op couranten
en tijdschriften. Abonnés op ons blad, die
bij directeuren van postkantoren (geen
brievengaarders) geabonneerd zijn en die
geen lust mochten hebben op die wijze
geabonneerd te blijven, .vorden beleefd ver
zocht zich rechtstreeks bij ons of door
bemiddeling van boekhandelaars te abon
neeren, daar alsdan geene vooruitbetaling
wordt gevorderd.
Aan onze abonnés buiten
deze gemeente wordt beleefd
verzocht het verschuldigde
abonnementsgeld over het 2de kwartaal vóór
15 Juli a. s. per postwissel te willen over
maken, zullende' anders door ons daarover,
met verhooging van 10 cents voor de kosten,
per pest moeten worden beschikt.
NEDERLAND.
HELDER, s Juli.
Het wetsontwerp tot regeling van den krijgs
dienst, dat thans in druk verschenen is, bestaat uit
362 artikelen. Daaraan ontleen en wij het volgende
Er is een zee- en landmacht, hieronder begrepen
een landstorm, die alleen ingeval van oorlog tot
dienst kan worden geroepen. l)e zeemacht bestaat
uit actieve zeemacht en zeeweerde landmacht uit
leger, landweer en de aanvullingsreserve en in
buitengewone omstandigheden vrijwilligerskorpsen.
De organieke sterkte van het leger op voet van
oorlog bedraagt niet meer dan 116.000 man. Zee-
en landmacht bestaan uit vrijwillig dienenden en
uit dienstplichtigen.
Tot vrijwillige vervroegde vervulling van den
dienstplicht wordt onder bijzondere voorwaarden
gelegenheid gegeven. Het maximum dienstplichtigen
bij de actieve zeemacht is 3100. Jaarlijks worden
daarbij niet meer dan 600 dienstplichtigen ingelijfd.
Bij het leger worden jaarlijks ingelijfd ten hoogste
Feuilleton rnn de Ileldenche- en Nienwedieper Courant.
ï- 3) EEN TROETELKIND TAN HET GELÜK,
Roman van F. YON K.APFF ESSENTHER.
II.
Barones Alexie von Steinburg was slecht
gemutst ea het geheele huis sidderde en
durfde nauwelijks ademhalen. De mees
teres, de strenge, grillige meesteres was ver
toornd. Er was nog wel een barones Stein
burg in huis, niets minder dan de werkelijke
huisvrouw en de moeder der barones, maar
die had niets te zeggen.
De overleden baron Steinburg huwde met
de schoone gouvernante van zijn zusterhet
begunstigde meisje liad echter niet den moed
om als huisvrouw, als dame op te treden,
ra en vooral niet, toen het haar niet vergund
was aan baron Alexandér, baren gemaal,
m- een zoozeer gewensclite zoon en erfgenaam
te schenken, wat hem erg ontstemde. Twee
v' kleine dochtertjes stierven in de eerste kin-
derjaren, als hadden zij hun overtolligheid
k' gevoeld. Het derde kind, eveneens een
e' meisje, bleef in 't leven. Het werd naar de
ff -vader Alexandrine genoemd en ontwikkelde
cl reeds vroeg diens opvliegende en despotische
f natuur.
Bij den vroegen dood van den baron erfde
■de kleine diens ontzaglijk vermogende
°I moeder had er slechts het vruchtgebruik van
na Alexie's huwelijk zou zij alleen nog
G
i.'
aanzienlijke rente behouden, De
13.200 dienstplichtigen voor volledige en ten hoogste
2500 dienstplichtigen voor korte oefening. De dienst
duurt voor de ingelijfden bij de actieve zeemacht
6" jaar, bij de actieve landmacht 8 jaar. Daarna
gaat dé dienstplichtige naar zee- of landweer over
én dient daarbij 5 jaar. Tot langeren diensttijd
kan bij de wet worden verplicht.
Dienstplichtig is ieder minderjarig, mannelijk
Nederlander, die binnen het Rijk verblijf houdt of
wiens vader, moeder of voogd aldaar woont, ieder
meerdeijarig mannelijk Nederlander, die binnen het
Rijk woont en ieder mannelijk ingezetene niet-
Nederlander, die op 1 Januari het 20ste levensjaar
was ingetreden, behoudens de bij de wet gemaakte
uitzonderingen.
Vrijstelling wordt verleend telkens voor een jaar:
lste aan hem,.die vóór zijn 21ste jaar kleiner dan
1.57 meter, doch een lengte heeft van 1.55 2de
wegens ziekte of gebreken, waarvan genezing niet
waarschijnlijk wordt geacht3de aan hem, die eenige
zoon is en geen halven broeder of halve broeders
heeft4de den zoon, kostwinner voor zijne ouders
of voor vader of moeder, als een van dezen is over
leden 5de den kleinzoon, kostwinner voor zijn
grootouders, 6de den ouderloozen kostwinner voor
broeders of zusters of broeder of zuster7de den
weduwnaar, die een eigen kind of kinderen heeft,
8ste den gehuwde, die drie of meer wettige kinde
ren ten zijnen laste heeft9de aan de van Rijks
wege aan Rijks inrichtingen of met Rijks subsidie
opgeleiden voor den militairen, geneeskundigen of
pharmaceutischen dienst, of die tot militairen paarden
arts zijn opgeleid10de aan studenten in de god
geleerdheid, die binnen het Rijk aan een erkende
inrichting van onderwijs tot geestelijke of bedienaar
van den godsdienst worden opgeleid, llde den
B.-K. ordebroeder, behoorende tot een binnen het
Rijk gevestigde kloosterinrichting.
De vrijstellingen 28 worden ten hoogste twee
maal verleend.
Vrijstelling wordt verleend voor den tijd van vrede
aan 1. die op zijn 21ste jaar of later kleiner is
dan 1.57 meter2de. die wegens ziekte of gebre
ken, waarvan genezing niet waarschijnlijk wordt
geacht, voor den krijgsdienst ongeschikt wordt ge
oordeeld 3de. den eenigen zoon, die een halven
broeder heeft, als de beide ouders overleden zijn
4de. hem, die na tweemaal voor een jaar te zijn
vrijgesteld, verkeert onder de gevallen bovenge
noemd, dus 2, 4, 5 en 6 5de. hij die boven den
leeftijd van 18 jaar twee jaar of langer bij de
zeemacht, het leger of het krijgsvolk in de kolo
niën als vrijwilliger heeft gediend.
Vrijstelling voor altijd wordt verleend 1. aan
hem die kleiner is dan 1.55 meter; 2. aan hem
die wegens ziekte of gebreken voor eiken militaireu
dienst ongeschikt wordt geoordeeld3. die stu
deerde voor militair offic. van gezondh., militair
aphotheker of militair paardenarts en vóór het op
houden der vrijstelling als zoodanig werd benoemd
4. geestelijken en bedienaar van den godsdienst bij
een kerkgenootschap bij K. B. te bepalen 5. den
R.-K. ordebroeder die 27 jaar is6. die wegens
verzuinf of vergissing der overheid niet werd inge
schreven en 32 jaar oud is7. omtrent wicn door
den raad voor den dienstplicht bij vergissing geen
uitspraak is geschied8. hem die door omstandig
malige gouvernante roegde zicli gewillig en
deemoedig naar den aard harer dochter en
leerde al spoedig de erfgename met eerbied
behandelen. Alexie groeide op tot eene
kleine koningin. Zij leerde slechts, wat
zij wilde, zond hare gouvernante weg, als
die haar niet meer beviel en speelde slechts
met jongere en eenvoudige kinderen, daar
anderen zich niet door haar wilde laten
tiranniseeren. Zij werd geen bepaalde
schoonheid, maar bekoorlijk en met een
lenig figuur, krullend, rossig haar en
groenachtige, heldere oogen. Daarbij bleef
zij, wat zij altijd geweest was, onwetend,
grillig en despotisch. Maar zij had beval
ligheid, natuur, naïef zelfbewustzijn en zij
zou in den smaak vallen, ook zonder de
millioenen-erfenis, die men met hare kleine,
melkwitte hand zou ontvangen.
Zij bracht den winter met hare moeder
afwisselend in Parijs, Nizza of Weenendoor,
des zomers deels aan de mode-baden, deels
op het landgoed in het Noorden van Bohemen.
Barones Alexie was nu reeds drie en
twintig jaar oud en nog altijd vrij. Zij had
ontelbare aanzoeken gehad geen echter had
aan hare overdreven aanspraken voldaan,
niemand boezemde haar genoegzaam belang
in en ook aan niemand was het nog gelukt een
sterke hartstocht bij haar op te wekken. Of
was zij daartoe niet in staat?
In het begin van dezen winter had haar
neef Arthur von Steinburg, een luitenant op
non-activiteit, om hare hand gevraagd. Hij
was een bevallig persoon, maar bezat niets
als schulden. Waarom zou hij het niet ge
heden, van zijn wil onafhankelijk, niet voldaan heeft
aan de oproeping ter inlijving en 32 jaar oud is
9. hem wieti3 aangifte tot inschrijving is verzuimd
en van wien dit na zijn 40ste jaar blijkt10. hem
die voorloopig van den dienst uitgesloten, wordt
aangewezen na zijn 40ste jaar; 11. hem die is
vrijgesteld op valsche stukken als dit ontdekt wordt
na zijn 40ste jaar, en 12. hem die niet voldaan
heeft aan de oproeping ter inlyving, als dit blijkt
na zijn 40ste jaar.
Het plan bestaat om de wet in handen te stellen
van een Commissie van Voorbereiding, evenals in
dertijd met de Schoolwet is geschied.
Binnenlandsch nieuws.
Zijpe. Volgens de uitkomsten der Volks
telling had deze gemeente den xsten Januari
1890, 4487 inwoners2282 mannen en 2205
vrouwen, welke zich in de onderscheidene Gods
dienstige gezindten verdeelden als volgt: 3164
Ned. Herv., 1 Fransch of Waalsch Herv., 12
Evang. Lutherschen, 5 Herst. Lutherschen, 197
Doopsgezinden, 22 Christ. Gereformeerden, 1036
R. Chatholieken, 1 Oud Roomsch, 49 tot geene
gezindte behoorende.
In 1889 zijn geboren 59 M. en 74 Vr. Tot.
133. Overleden 40 M. en 40 Vr. Totaal 80.
Gehuwd 48 paar. Vertrokken naar eene andere
gemeente des Rijks of naar het buitenland230
M. 282 Vr. Tot 512.
Ingekomen van elders: 168 M. 235 Vr. Tot.
4°3-
Over de verschillende dorpen met hunne on
derdeden verdeelt zich de bevolking aldusBur-
gerbrug en Hazepolder 967, St. Maartensbrug
831, Schagerbrug 1138, 't Zand 859, Oudesluis
692. In de kommen der dorpen te Burgerbrug
239, te St. Maartensbrug 269, te Schagerbrug
391, te Oudesluis 322, te 't Zand 504.
Callantsoog. Volgens de uitkomsten der
7 de tienjarige volkstelling had dezer gemeente
den 1 Januari 1890 675 inwoners: 350vrouwen
en 325 mannen, die zich in de onderscheidene
godsdienstige gezindten verdeelden als volgt
584 Ned. Herv.2 Fransch of Waalsch Herv.
7 Doopsgezinden; 1 Remonstrant en 81 R.
Katholieken. In wijk A, het dorp en den pol
der zijn woonachtig347 personen en in wijk
B, het Koegras met de Groote Keeten en de
Kolksluis 328 personen. In 1889 zijn geboren
14 m. en 7 vr., totaal 21 overleden 5 m.
en 9 vr., totaal 14. Gehuwd 5 paren. Vertrok
ken naar elders 104 en ingekomen van elders
89 personen.
Schagen. Oprichting ziekenfonds.
Ziekte, ongetwijfeld een der treurigste omstan-
heden, die een huisgezin" kan treffen, veroor
zaakt dikwijls den achteruitgang van menig
flink gezin.
Gemis van inkomsten, uitgaven van allerlei
aard, zij werken samen om het leed scherper
te doen gevoelen. Elke poging dus, die kan
strekken om de gevolgen voor den zieke en
zijn gezin te verminderen, verdient aanbeveling.
waagd hebben Misschien nam Alexie hem,
alleen maar om te trouwen. Hij waagde
er niets bij, dan een blauwtje. En dat kreeg
hij dan ook.
Baron Arthur von Steinburg was officier
geweest en had wegens zijn knappe verschij
ning en zijn connectie aan het hof gehoopt,
carrière in de lijfgarde te maken. Maar hij
werd tot zijn ongeluk in een bedenkelijk
liefdesavontuur gewikkeld, dat openbaar werd
en hem dwong zijn ontslag te nemen. Hij
mocht nog van geluk spreken, dat hem de
officierstitel niet afgenomen werd. Nu be
ijverde hij zich in de eerste plaats vriend
schap te sluiten met Siegmund West; in
de tweede plaats met het uitgeven van een
overtollig sportblad en ten derde met het
wedden bij wedrennen. Hij was oen uitstekend
paardenkenner en \^n al de geluksdroomen,
die hij al gedroomd had, was de verrukke
lijkste geweest een eigen paardenstal te be
zitten. Vruchteloos trachtte hij, zijn vriend
hetzelfde verlangen in te prentenSieg
mund dacht wel aan de schoone dames,
die de wedrennen bezochten, maar niet aan
de paarden, die daar liepen. Hij was ook
geen aristocraat, zooals Arthur schouderop
halend zeide.
Maar hij noemde Siegmund West, den
leeuw van de jonge geldaristocratie, zijn
vriend en het scheen wel alsof hij hoopte,
dat deze zijne nicht zou huwen. Wanneer
de beproefde en milde vriend zijn schatrijke
nicht huwde, had de arme, met schulden
beladen Arthur voor zijn geheele leven een
goed tehuis.
Door die overweging gedrongen, maken wij
der gemeente Schagen een plan kenbaar, dat
gesteund door belanghebbenden en goed gezinden
zal strekken ter bevordering van het geluk van
een groot gedeelte onzer medeburgers.
Wij wenschen een ziekenfonds op te richten.
Aangemoedigd door de hulp, ons toegezegd 4
door een onzer geneeskundigen en de beide
apothekers, aan wier medewerking gaarne hulde
wordt gebracht, stellen we ons vpor den leden
zoowel geldelijke ondersteuning als kosteloos
geneeskundige behandeling en medicijnen te
verschaffen.
Geldelijke ondersteuning ad f 2.50 per.week
(vooreerst beperkt tot 10 weken) voor ieder
manspersoon boven to jaar e* weduwe zorgende
voor jonge kinderen. Bovendien kostelooze
geneeskundige behandeling en medicijnen voor
dienstboden, werklieden, hunne vrouwen en kin
deren.
Niemand wordt van onze vereeniging uitge
sloten, integendeel, ieder noodigen we uit zich
bij ons aan te sluiten, door te worden hetzij
lid, hetzij donateur.
Als lid erkennen wij alle manspersonen in
onze gemeente van 1855 jaar. Gehuwd,
kunnen zij deelnemen voor vrouw en kinderen
beneden 18 jaar. Ook laten wij, bij denzelfden
leeftijd, bovenbedoelde weduwen en vrouwelijke
dienstboden als lid toe.
Als donateurs neinen wij ieder aan die jaar
lijks f 2.50 of meer wil offeren.
Zooals van zelf spreekt, behooren de leden
zich eene bijdrage te getroosten. Voor leden
is die gesteld op f o.io, voor hunne vrouw op
f 0.02 en voor elk kind op f 0.01 per week.
Ziedaar, in korte trekken, ons plan. Natuur
lijk wordt de wijze van toelating, evenals zoo
vele andere zaken in het reglement geregeld.
Kunt ge U met de hoofdzaak vereenigen,
wilt ge U aansluiten, toont het ov.s, door, wat
de leden aangaat, naam, voornaam, ouderdom,
beroep en woonplaats op te geven aan een der
ondergeteekenden, en wat allen betreft, door zoo
mogelijk eene vergadering bij te wonen in het
koffiehuis „de Posthoorn" van J. de Beurs, op
Zondag 13 Juli e. k., 's namiddags 7 uur, bij
welke gelegenheid het reglement zal worden
vastgesteld en terstond daarna overgegaan tot
de benoeming van een bestuur.
Reeds den isten Augustus e. k. zouden wij
den arbeid willen aanvangen.
Eendracht maakt macht, laat die spreuk ook
ons bezielen en dit blijken door dat niemand
bij de bevordering van dit plaatselijk belang
achterblijft.
Schagen, 28 Juni 1890.
C. Burger, J. Castricum, G. Nieuwenhuis, J.
Overtoom, Th. Roep, P. Van Twuijver, Mr. C.
H. Beels, C. J. Plomp.
Hoorn. De Vereeniging tot veredeling
voor volksvermaken vierde feestelijk haar 20-
jarig bestaan.
Jl. Maandagavond nam dit een aanvang met
receptie der hier bestaande Zustervereenigingen
en concert in het Park, waarvan de tuin voor
deze gelegenheid fraai A giorno was verlicht.
Hoewel de rekening niet kwaad was, viel
daarbij een hatelijk licht op de al te gedien
stige neef.
Werkelijk, het werd tijd, dat barones
Alexie een keus deed. De gezelschaps-con-
versatie kon haar niet meer voldoende
hulde, die zij daarbij verwierf, begon haar
te vervelen. Sinds tal van jaren genoot zij
het leven van een veelgeroemde schoonheid.
Wie zon echter de gelukkige zijn, die hare
hand zou verwerven
Sinds eenige weken wex*d Siegmund West
als zoodanig beschouwd. Hij kwam er veel
aan huis eri in 't begin scheen 't, alsof de
zaak spoedig in orde zou komen. Zij be
vielen elkander, plaagden elkander en dreven
allerlei overmoedig spel. Alexie begon harts-
tochtelijk piano te spelen, omdat hij het
gaarne hoorde, en met gedichten te dwepen,
I omdat hij een kleine verzameling data-yan
1 het licht had doen zien.
Sinds de ontmoeting bij het scfroolfeest
was hij weggebleven. Arthur verzekerde
dat hij niet wel was. Dan had hij kunnen
j schrijven, ten minste een teeken van leven
geven. Alexie deed net, alsof zij zijn weg
blijven niet ppmerMe, maar hare kwade
i luim groeide met den dag en dezen morgen
was er met de jonge genadige vrouw
niet te spreken.
De barones had juist toilet gemaakt; zij zag
er bekoorlijk uit. Ofschoon de kleur der eerste
jeugd op haar aardig gezichtje begon af te
nemen, had zij toch nog het voorrecht een
schoonheid te zijn.
(Vervolg in het Tweede Blad.J