HELDERSCHE-
NIEU WEDIEPER COURANT.
Jaargang 48.
M 114. Zondag 21 September 1890.
Nieuwsblad voor Hollands Noorderkwartier.
J. H. YAN BALEN.
Dit nummer bestaat
uit twee bladen.
EERSTE BLAD.
12> DOLORES.
En deaespereert nimmer 1*
Jan Pieterts. Coen.
Het Vaderlandt ghetrouwe>
Blijf ick tot in den doot.
tf ithetmushed.
Verschijnt Dinsdag, Donderdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per kwartaal0.70, franco per post ƒ0.90.
Het Zondagsblad, lelioorende bij deze Courant, verschijnt eiken Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden0.50.
Voor de abonnés dezer Courant in de gemeente0.30,
- bniten de 0.35.
REDACTEUR-UITGEVER
Molenplein 162/163.
Prijs der Advertentiëu: Van 15 regels 30 cent, elke regel meer 6 cent. Bij
abonnement, naar gelang van de hoeveelheid regels, aanmerkelijk lager.
Voor liefdadige doeleinden 3 cent per regel
Dienstaanbiedingen voor den werkenden stnnd3
Mededeelingen en aanbevelingen10
Ten gerieve van onze abonnés
in de Ver. Staten van Noord-
Amerika, hebben wij tot eenig agent voor
den verkoop van deze courant en voor het
aannemen van advertentiën, aangesteld voor
Nieuw Jersey en omstreken, den heer
Mr. P. LANGE VELD Mz., Okonik Co,
Passaie.
Zij, die zich met I October a. s.
op dit blad abonneeren, ontvangen
de tot dien datum verschijnende nummers
gratis.
NEDERLAND.
HELDER, 20 September.
STATEN-GENERAAL.
Tweede Kamer.
Zitting van Donderdag 18 September.
Na medcdeeling van de benoeming des heeren
Beelaerts van Blokland tót Voorzitter sprak de tij
delijke Voorzitter, generaal Van der Sckrieck, den
nieuwbenoemde toe. Oprecht wcnsclite hij hem
geluk met zijne herbenoeming. „Gelief," zeide hij,
„deze herhaalde onderscheiding te beschouwen als
een alleszins afdoend bewijs van het vertrouwen, door
onzen geëerbiedigden Koning in uw beleid bij voort
during gesteld. De voorafgaande keuze was eveneens
het bewijs, dat uw beleid bij onze wetgevende ver
gadering op zeer hoogen prijs wordt, gesteld. Moge
onder Gods besten zegen onze arbeid in het nn
aangevangen jaar tot heil van liet vaderland strekken."
De heer Beelaerts van Blokland aanvaardde hierop
het Voorzitterschap met eene rede
„Moge," zeide hij, „uw steun en welwillendheid,
steeds zoo ruimschoots ondervonden, mij ook ditmaal
niet worden onthouden. Door onze hooggeachte
lijdelijke voorzitter wien ik oprecht dank zeg voor
zijne bijzondere hartelijke woorden is gewezen op
den grooten en gewichtigen arbeid die ons wacht.
Inderdaad, Mijne Heeren Is het u allen bij ervaring
bekend hoe zware taak op den Volksvertegenwoor
diger rust, en hoe nooit meer studie, meer toewijding
en oordeel noodig waren om die taak naar behooreri
te vervullen, dan juist in onze dagen.
Fc.nillt-ton van de Heldersche- en Nienwedieper Courant.
Itoman van Gravin EUFEMIA BALLESTREM.
(Uit het Duitse li.)
„Welkom, waarde zoon," riep dokter Rusz
levendig uit, terwijl hij den vrijheer beide
handen toestak, „wij hebben u met ongeduld
gewacht."
Falkner legde zijn rechterhand vluchtig in
dc toegestoken handen. Hij had den man
nimmer mogen leiden, toen hij nog zijn
leeraar was en toen hij met zijne moeder in
het huwelijk trad, was het nog erger ge
worden. Volwassen zonen dragen een stief
vader gewoonlijk geen goed hart toe en noch
Alfred, noch dokter Rusz hadden de ver
schrikkelijke uitbarsting vergeten; waarmede
de eerste indertijd liet bericht had begroet,
dat zijne moeder met Rusz was gehuwd, die
bovendien veel jonger was dan zij. De toen
malige vijandige verhouding had in den
loop der jaren plaats gemaakt voor eene
kalmer berustende, die de wereld vriendschap-
pelijk geliefde te noemen, maar Alfreds af
keer van den man zijner moeder was niet
verdwenen, en zoo vaak dokter Rusz hem
„zoon" noemde, kwam een onbedwingbaar ge
voel van vijandschap bij hem boven.
„Is het zoo erg met oom vroeg Alfred,
in antwoord op de begroeting van zijn stief
vader.
„Men denke aan (le veelzijdigheid der onder
werpen die ons worden voorgelegd, en aan den diep
ingrijpenden invloed, die ze op het volksleven uit
oefenen, terwijl de internationale beteekenis van tal
van belangrijke vragen veel grootcr is dan immer
te voren. Wordt bij de beoordeeling van liet doen
en laten der Vertegenwoordiging met een en ander
wel voldoende rekening gehouden Ik bepaal mij
tot het stellen der vraag, liet antwoord aan anderen
overlatende. Toch meen ik te mogen betwijfelen,
of, indien men wilde vergelijkingen maken, niet
tusschen het bestaande met bet gewenschte, maar
tusschen datgene wat hier te lande pleegt te geschie
den met hetgeen elders bestaat, er neiging zou zijn
eenig ander vertegenwoordigend lichaam, ons ten
voorbeeld te stellen. Streven wij er bij voortduring
met inspanning naar, liet land getrouw te dienen.
Daartoe ruste Gods rijke zegen op onze beraadsla
gingen en beslissingen, opdat aan het. einde van het
tegenwoordig zittingjaar de getuigenis moge worden
gegeven, dat de Kamer al het hare heeft gedaan
om de nationale kracht te versterken, liet nationaal
welzijn te bevorderen
De minister van Financiën erlangt bet woord
tol aanbieding der
Staatsbegrooting voor 1891.
Hij geeft daarbij eenige mededeelingen over den
algemeenen toestand van 's Bijks financiën. Daaraan
is het volgende ontleend
Tot dekking der tekorten der jaren 18858 7
zullen de noodige voorstellen worden gedaan.
De uitgaven over 18S8 zijn door dn Alg. Reken
kamer vastgesteld op f 120,569,248, de ontvang
sten op f 123,880,101, zoodat het tekort f 2,689,147
bedraagt, of f 806,873 minder dan in Sept. 1889
was geraamd. Het verschil is veroorzaakt door
f 103.675 hoogerc ontvangsten en f 703,29S min
dere uitgaven.
Deze uitkomsten zijn zeker hoogst bevredigend.
Bij de indiening toch werd het tekort door den
vorigen Minister geraamd op niet minder dan
f 12,356,795. Bovendien "mag tegenover het te
kort van 2.7 millioen niet onopgemerkt blijven,
dat onder de uitgaven zijn begrepen voor het Mer-
wedekanaal f 2.772,834, voor aanleg van Staats
spoorwegen f 1,485,000, te zamen f 4,257,834,
welke laatste uitgaven desgevorderd uit de opbrengst
eener leening zouden mogen gekweten worden.
Dienst 1889.
De uitkomsten van dezen dienst zijn niet minder
gunstig.
Volgens de voorloopige opgaven bedragen de ont
vangsten 124,543,019
de gezamelijke uitgaven 124,338,191
zoodat een batig saldo overblijft van f 204,828
De uitkomsten werden ten vori
gen jare ondersteld een nadeelig
saldo te zullen opleveren van 3.232,779
Het verschil ten bedrage van 3,437,606
vindt zijne verklaring in de omstandigheid, dat de
middelen f 1,543,019 meer hebben opgebracht dan
bet bedrag waarop zij in September 1889 geraamd
werden, terwijl de uitgaven nog f 1,894,588 zijn
gebleven beneden bet daarvoor aangenomen cijfer.
Behalve de som van f 204,827,78 waarmede de
„Hij was gisteren erger", zeide de dokter,
terwijl hij naast Alfred de trappen besteeg.
„De oude lieer had een hevigen aanval van
astlima en daarom verlangde hij u te zien
en den justitieraad Muller uit B. Tegen den
avond verloor hij het bewustzijn, dat thans
echter weer gedeeltelijk is teruggekeerd.
Maar ik vrees, ik vrees.
En dokter Rusz schudde veelbeteekenend
het hoofd.
Boven aan de trap werd de aangekomene
door zijne moeder begroet, eene statige vrouw,
wie men het nauwelijks aan kon zien, dat
zij ouder was dan haar echtgenoot. Zij moest
eens schoon geweest zijn, maar hare trekken
waren hard, hare koude blauwe oogen had
den eene onvriendelijke uitdrukking en een
onmiskenbare trek van hoogmoed lag in de
opgetrokken mondhoeken. In tegenstelling
met haar man, kleedde zij zich eenvoudig,
ouderwets en bijna slordig, zooals men het
vaak bij oude dames aantreft, die een
zaam leven en die gelooven met hunne jeugd
ook hunne netheid te moeten afleggen, iets
wat eene vrouw zelfs op den hoogsten leef
tijd nog niet ontberen kan.
„Goeden dag, Alfred," zeide zij kort, want
zij haatte alle uitingen van gevoeligheid
maar een warmere straal uit hare koude,
doordringende 00gen bewees, dat de komst
van haren zoon haar toch genoegen deed:
het gewone natuurlijke instinct, dat zelfs wol
vinnen moederliefde doet bezitten. „Gij ziet
er vermoeid uit," voegde zij er even koel
aan toe, terwijl zij hem voorging naar de
sombere kamer, die zij altijd bewoonde en
ontvangsten de uitgaven hebben overtroffen, valt
nog te wijzen op de uitgaven voor bet Merwede-
kanaal ad2,317,568
en voor aanleg van Spoorwegen 2,095,000
Te zamen 4,412,568
weshalve mag worden aangenomen dat de gewone
ontvangsten de uitgaven welke daaruit moeien be
streden worden, hebben overtroffen met eene som
van f 4,017.396.
De middelen hebben de oorspronkelijk daarvoor
gemaakte raming met f 3,690,054 overschreden
n.1.f
Directe belastingen409,51 6
Rechten 'op den invoer272,407
Suiker 239,159
Gedistilleerd219,192
Geslacht*225,222
Overige jjicoijnzen203,337
Zegelrechten361,705
Registratie en hypotheekrechten 766,864
Successierechten426,369
tegenover eene mindere opbrengst van
de domeinen ten gevolge van een verleend uit
stel van betaling, ad141,931
de posterijen, ad S9,61I5
Van de toegestane kredieten ad. 134,642,213
is behalve bet bedrag van 5 mil
lioen voojt de ontinunting nogruiin
f 5,300,000 en alzoo in bet geheel
een bedrag van10,300,000
ongebruikt gebleven.
Deze besparing verdeelt zich nis volgtHooge
Colleges van Staat en Kabinet des Konings f 17,563,
Buitenlandscbe Zaken f 30,548, Justitie'f 116,54S,
Binn. Zaken f 3S3,602 (onderwijs f 257.00Q),
Marine f 1,695,655 (materieel f 1,320,000), Natio-.
nale Sclnild f 717.OSO, Financiën f 5,057.657, (5
millioen voor muntwezen), Oorlog f 52,045, Water
staat f 2.038,462, (Merwedeknnaal f 556.000, an
dere werken f 1,258,000), Koloniën f 165,806
(Suriname f 101,300, Curacao f 33,000).
Dienst 1890.
Voor de uitgaven over dit dienstjaar is bij de
oorspronkelijke begrootingswetten toegestaan een
crediet van f 134,648,825, welk bedrag wegens
aangenomen wetten of gedane voordrachten is te
vermeerderen met f 105,500 voor bet rechtsgebouw
te Alkmaar, f 233,015 voor bet waterschap van den
Ouden IJscl, enz., suhsidiën aan kweekscholen
f 51,210, vestingbegrooting f 350,000, rente aan
nnnrleelh. Rliijnspoorw. Maatschappij f 1,263,919,
uitbetaling aan idem f 37,276,496, verdere uitgaven
der spoorwegregeling f 1,040,000, afbetaling aan de
Ainst. Knnnalmaatsch. I' 2,400,000, zoodat de raming
der Staatsuitgaven voor 1890 is te stellen op
f 177,376,020.
Daartegenover staat dat weder de 5 millioen voor
ontmunting niet zullen worden uitgegeven en de
besparingen op alle andere uitgaven (behalve Mer-
wedekanaal) evenals in vorige jaren zullen bedragen
ten minste 3 millioen. zoodat liet totaal bedrag der
uitgaven voorloopig is te stellen op f 169.376,020.
De aanvankelijke raming der middelen ad
fl 22,208,900, kan met 20 millioen worden verhoogd
wegens de uil keeringen tengevolge van de spoov-
regeling en de overeenkomsten over de afschaffing
der Noordzeekanaalgelde 11
waar zij op een grooten tafel eenige verfris-
schingen had doen plaatsen.
Alfred wist, dat de gevoelstemperatuur op
den Valkcnhot steeds op het vriespunt stond,
derhalve kon eene dergelijke koude ontvangst
hem niet verhazen en toch behoorde hij wel
degelijk tot diegenen, die aan een warm hart
een warm gevoel paren, al moest men hem
ook rangschikken onder die soort, die hun
waar gevoel vaak achter het ijzeren masker
hunner trots verbergen. Dat hij dat masker
niet had afgelegd, kon men hem niet ten
kwade duiden, want hij had nog nimmer de
weldadige warmte gevoeld, welke menschen
met een warm hart om zich heen verspreiden
en de lieve woordjes van dokter Rusz hadden
nog geen echo in hem kunnen wekken.
Terwijl hij zich aan tafel zette en van de
aangeboden ververscliingen gebruik maakte,
omvatte de dokter teeder zijne vrouw en
kuste liefdevol hare groote witte hand.
„Mijn lieve goede vrouw," zeide hij vol
zalving, „het is der moeite waard te zien
hoe de Heer onze wegen leidt. Uw zoon
staat voor een belangrijk keerpunt in zijn
leven."
„En ik niet minder," zeide zij zacht en
met een hartstochtelijkheid, welke men onder
dit ijzige omhulsel niet zou gezocht hebben.
„Na jaren, jaren, jaren van afhankelijkheid,
van deemoedigheid en van genadebrood j
„Dit laatste was uw eigen wil, lieve vrouw," 1
zeide Rusz zachtmoedig. „Hadt gij niet zoo
tegengestreefd, dan zou ik een plaats als
professor gezocht en gevonden hebben, die j
ons onafhankelijk zou gemaakt hebben, maar
Onder dit bedrag van 20 millioen i3 begrepen de
winst, welke de exploitatie van den Rhijnspoorweg
zal afwerpen van 1 Mei tot 15 Oct. 1890.
Voorts geven de bekende uitkomsten over de
eerste 8 maanden des jaars aanleiding aan te nemen,
dat de Rijksontvangsten aanmerkelijk de raming
zullen te boven gaan. De minister stelt de opbrengst
op hetgeen in die maanden werkelijk is ontvangen,
vermeerderd met betgeen de laatste 4 maanden van
1889 hebben opgebracht.
Op dien regel valt intusscben éene uitzondering
ie maken voor den suiker-accijns, welke, om redenen
waarop bij reeds in September 1889 de aandacht
vestigde, maar die zich thans niet zullen voordoen,
iu de laatste vier maanden van het jaar 1890 ab
normaal weinig afwierp. Daarom wordt bij de
tegenwoordige raming voor de opbrengst van den
suiker-accijns genomen betgeen over de eerste acht
maanden van 1890 ontvangen werd, vermeerderd
met de opbrengst van die belasting over de laatste
vier maanden van liet jaar 18S8.
Aldus is de totale opbrengst der gewone middelen
over bet loopende jaar te stellen op 113,990.0U0
Daarbij is dan te voegen liet aandeel
in de opbrengst van de Staatsspoor
wegen, de velschillende ontvangsten,
de door Ned.-Indië verschuldigde
rente, bet aandeel in de winsten van
de Ned. Bank (hetwelk naar men
mag aannemen dit jaar de raming-
niet onaanzienlijk zal overtreffen) en
de uitkcering uit liet do.meinlbnds
tot-de daarvoor ten vorige jare ge
raamde bedragen9,517,600
zoomede de straks genoemde ver-
'hooging ad20,000,000
te zamen 143,507,600
zijnde bijna f 26,000,000 minder dan bet bedrpg
der geraamde uitgaven ad ruim f 169,300,000.
Tot dekking van dit tekort, zullen, uit bet oog
punt van een goed financieel beheer, zondei- bezwaar
hu itengevvone middelen kunnen aangewezen worden
Immers, wanneer men de som der gezamenlijke
uitgaven vermindert met die uitgaven, welke voor
zeker als buitengewoon zijn te beschouwen, en die
derhalve niet uit gewone jaarlijksclie ontvangsten
behoeven gekweten te worden, zijnde
Voor bet Merwedekaal 2,919,500
Voor de Spoorwegbegrooting 40,400,000
Uitbetaling aan de Amslerdnmsche
Kanaal-Maatschappij2,400,000
Voor de rente ad 5 pCt. nn aftrek
van de reeds genoten winst aan aan
deelhouders der Rhijnspoorweg-Mnat-
selinppij over 1 Mei 188915 Oct.
1S90888,637
Te zamen 46,608,137
dan blijken de Staatsuitgaven, welke uit de gewone
jaarlijksclie inkomsten behooren gekweten te worden,
geraamd te kunnen worden op f 169.376,019, ver
minderd met f 46,608,137 en nlzoo op f 122,767,882.
Daarentegen zijn onder de bovengernnmde som
der gezamenlijke Staatsontvangsten als buitengewoon
aan te merkende genoemde verbooging der mid
delen, met f 20,000,000, zoodat de opbrengst dei-
gewone Rijkson t vangsten is te stellen op fl 23,500,000
het verleden en de gedachte aan uwe toe
komst, Alfred, deed ons hier blijven en vol
harden.
„Uw professoraat zou, geloof ik, niet veel
invloed op mijne toekomst hebben gehad",
zeide Alfred koel.
„Toch wel, onze liefde voor u deed ons
hier blijven, om uw erfdeel te beheeren en
bijeen te houden."
Nu richtte Alfred zich plotseling op.
„Dat zou ook zonder uwe ongeroepen be
moeiingen gebeurd zijn
Dokter Rusz hoestte, maar een kwaadaar
dige blik schoot onder zijne brillenglazen
uit naar zijn stiefzoon, die met vleierij niet
te vangen was.
„Gij bedient u nogal van harde uitdruk
kingen," zeide hij op sussenden, bestraffenden
toon, alsof hij tegen een kind sprak.
De aderen op Alfreds voorhoofd begonnen
bedenkelijk te zwellen, maar hij beheerschte
zich als altijd.
„Wanneer kan ik oom zien?" vroeg hij.
„O, ge kunt terstond naar hem toegaan,"
zeide mevrouw Rusz en zonder verder een
woord te spreken verliet Alfred de kamer.
„Dat zal een streng heer voor Falkenhof
zijn," merkte Rusz aan, terwijl hij bedenke
lijk liet hoofd schudde.
„Eigenzinnig en koppig is hij, zooals alle
Falkners," merkte zij schouderophalend aan.
„Wat mij ditmaal echter aan Alfred het
meest getroffen heeft is de ernst, die hem
veel meer dan vroeger eigen is. Hij ziet
e net uit of hij verdriet hoeft."
(Vervolg in het Tweede Blad.)