HELDERSCHE-
NIEU WEDIEPER COURANT.
Jaargang 48
M. 127. Woensdag 22 October 1890.
Nieuwsblad voor Hollands Noorderkwartier.
I
E N
J. H. VAN BALEN.
DOLORES.
Moo
hen
Volk
hapj
i eei
n rai
ik JÏ
ïeere
Apri
hei
i hi
1 gi
va
g<
t ui
„En desespereert nimmer!'
Jan Pietersz. Coen.
Het Vnderluudt ghetrouwe
Blijf ick tot in den dout.
Wilhelmuslied.'
VersoUUnt lederen Dinsdag, Donderdag en Zaterdag.
3-3'
Mei
•opa
rd
Abonnementsprijs per 3
Voor de courant binnen de gemeente
naar de overige plaatsen van Nederland
naar alle landen, die in het post verdrng
zijn opgenomen (inbegrepen Oost-
fndië eu Amerika)
maanden,
f 0.70, met Zondagsblad f 1.
0.90, 1.25
r Zuid-Afrika2.50,
2.10
3.—
REDACTEUR-UITGEVER
Molenplein 162/163.
HELDER.
Prijs der advcrtentiën:
Van 15 regels 30 cent. elke regel meer 6 rent. Bij abonnement naar gelang van de
hoeveelheid regels aanmerkelijk lager.
Ingezonden mededeelingen en aanbevelingen, geplaatst tasschen den tekst, per regel 10 ct.
Advcrtentiën voor liefdadige doeleinden3
Dienstaanbiedingen voor den werkenden stand3
Agent voor Nieuw-Jersey en Omstrekende heer Mr. P. LANGEVELD Mz., te Okonik Co, Passaie.
NEDERLAND.
iers
lel-,
van
RG
ber
pa-j
te
lan
"gl
it-
ats
is
te
HELDER, 21 October.
Belastinghervorming. De „N. R. Ct."
heeft in een viertal artikelen haar oordeel uit
gesproken over de belastingplannen der Regee
ring. Zij vindt daarin voor een deel hare denk
beelden terug. Toekenning van bevoegdheid
aan de gemeenten om een aanmerkelijk lioogër
aantal opcenten op de grondbelasting te heffen
dan nu geoorloofd isgemeentelijke opcenten op
het patentrecht ter vervanging van de 28 Rijks-
opcenten het geven van vrijheid aan de gemeenten
om .op de hoofdsom van het personeel opcenten
te heffen tot een bij de wet begrensd bedrag met
opheffing van de 20 Rijksopcenten op het per
soneel, dit alles zijn stappen in de goede
richting. Worden de gemeenten aldus in staat
gesteld om in de behoeften harer huishouding te
voorzien, dan is er geen bezwaar 0111 een deel terug
te nemen van de uitkeering uit de personeele
belasting, welke in 1S65 in 't leven geroepen is
ter afschaffing van de plaatselijke accijnzen.
Het oordeel van de „N. R. Ct.", dat de ver
betering in het gemeentelijk belastingstelsel in de
goede richting gezocht is, geldt intusschen alleen
de algemeene strekking. In de uitwerking is er
niet weinig, dat verkeerd schijnt. Tegen sommige
der voorgestelde wijzigingen van artikelen der
gemeentewet heeft zij ernstige bedenkingen. Zoo
is het ook de vraag of voor de palen tplichtigen
deze ontwerpen geen tc zware offers tengevolge
kunnen hebben. Gaat het wel aan, de patent
belasting onveranderd te behouden met al hare
gebreken, en daarnaast nog eene gemeentelijke
bedrijfsbelasting op te leggen Wordt niet de
uitwonende patentplichtige geheel aan de wille
keur van den gemeenteraad overgelaten
Waar blijven de met zooveel ophef aange
kondigde maatregelen tot eene meer gelijkmatige
verdeeling van lasten De Regeering schijnt
aan hervormingen in de richting van afschaffing
van de accijnzen op zout en zeep en herziening
van den suikeraccijns niet eens te denken. En in
dien bij deze gelegenheid, waar de uitkomsten
der algemeene schatting van de ongebouwde
eigendommen de Regeering geleid hebben bij de
indiening harer wetsvoorstellen, geen verminde
ring wordt gebracht in de hoog opgevoerde mu
tatierechten, dan is vooreerst daarin geen verbe
tering te verwachten. Hetgeen in de wetsont
werpen niet gegeven wordt, bederft het goede,
dat wel gegeven wordten bovendien zou
Feuilleton ran de Heldersclie- en Nieuwedieper Courant.
29)
Roman van Gravin EUFEMIA BALLESTREM.
(Uit li e t D u i t s c h.)
Men kwam nu overeen, dat men de hoofd
maaltijd, het diner, gemeenschappelijk in de
i eetzaal van den zuidelijken vleugel zou
houden en dat de thee des avonds bij Dolores
zou gebruikt worden.
„Ik hoop dan nog veel van uwe rijke
kennis te profiteeren," zeide Dolores tot
dr. Rusz.
„Dan kunnen wij in ruil elkander genoegen
doen," antwoordde Rusz, „want ik houd zeer
veel van muziek en in het bizonder de zang
oefent een grooten invloed op mij uit."
„Fa bene!" riep Dolores opgewekt uit,
„waar men zingt, daar is het goed: booze
menschen zingen niet."
Met de haar eigen levendigheid gaf zij
terstond aan alles eene bepaalde bestemming.
Het groote balcon van den rococo-salon zou
bij sclioone avonden gebruikt worden voor
de thee, terwijl men bij minder geschikt
weer de zoogenaamde beeldengalerij daartoe
zou bezigen. De torenkamer behield zij voor
zich als haar buen retiro en de salon zou
uitsluitend gewijd blijven aan de muziek.
Terstond schreef zij aan Ramo om een be
weegbaar thee-ameublement te koopen, ten
einde dit op het balcon of in de galerij te
wat nog erger is door eene wet als deze de
«eg tot dringend noodige hervormingen zoo
niet afgesloten, dan toch in hooge mate bemoei
lijkt worden.
De gewichtigste, maar tevens bedenkelijkste
onder de in artt. der gemeentewet voorgestelde
veranderingen is voor de „N. R. Ct." de intrek
king van art. 254. De rechten en loonen, tot
dusver voor belastingen gehouden of voor de
toepassing der wet daarmede gelijk gesteld,
wenscht deze Regeering niet meer als belastingen
te regelen. De tarieven dier heffingen zullen
aan de goedkeuring van Ged. Staten onderwor
pen worden, met hooger beroep van den gemeen
teraad op den Koning. Van het wegvallen dezer
beperking vreest de „N. R. Ct." als gevolg, dat
wij zullen terugkeeren tot het stelsel van gemeen
telijke accijnzen; onder andere gedaante wel is
waar, en niet in den omgang van weleer, maar
door de willekeur, waartoe het aanleiding geeft,
in wezen nog slechter. In plaats van de brand
stoffen zal het gas een bron van heffing kunnen
worden in plaats van het brood, het drinkwater
de gemeentekas van het noodige kunnen voor
zien waarbij dan komt, dat bij deze vermomde
accijnzen de een wordt begunstigd boven den
ander en het eene bedrijf het voor het andere
moet ontgelden.
Met het algemeene stelsel dezer wet buiten
eenig verband staande, kan deze reactionaire
nieuwigheid, zonder gevaar voor de wet zelve,
bij amendement uit de wet verwijderd worden.
Van emstigen aard, als met het geheel der re
geling in natuurlijk verband staande, is dat de
aan de gemeente toegedachte hulp het rijk op
een offer van 2 millioen te staan zou komen,
dat de schatkist niet lijden kan.
De Raad van State is jf. Vrijdag en Zater
dag in volle vergadering bijeengekomen in ver
band met de gedachtenwisseling tusschen het
ministerie en dit hooge Staatslichaam over de
maatregelen ter voorziening in de waarneming
der Regeering.
Zeer waarschijnlijk zullen de Staten-Generaal
dus weldra in vereenigde zitting worden opge
roepen om, evenals in het begin van het vorige
jaar, te beslissen of instelling van een regentschap
noodig is. Wordt deze vraag bevestigend be
antwoord, dan komt de waarneming van het
koninklijk gezag tijdelijk aan den Raad van
State, welke binnen eene maand een wetsont
werp moet indienen om in het regentschap te
voorzien. Dc wet van 1883 heeft alleen, door
opdracht aan H. M. de Koningin, het regent
schap geregeld voor het geval der minderjarig
heid van Prinses Wilhelmina bij hare komst tot
den troon.
In een der afdeelingsvertrekken van de Twee
de Kamer is jl. Zaterdag vanwege de commissie
voor de arbeidsenquöte het getuigenverhoor aan
kunnen gebruiken en bestelde tevens voor
hetzelfde doel bloementafels en consoles met
elpenbeenen figuren, „die wij later met fraaie
marnierbustes verruilen kunnen," zeide zij,
toen zij alles voor de inrichting der vertrek
ken gekozen had.
Toen, 11a eenige oogenblikken te hebben
nagedacht, nam zij de pen op en schreef aan
professor Balthasar
„Als gij, waarde vriend, met uwe lieve
vrouw, nog niet besloten zijt waarheen ge
dezen zomer zult gaan, kom dan hierheen,
kom dan als gasten op den Valkenhof en
ge zult mij zeer welkom zijn. Bedenk daarbij,
dat ge er een goed werk mede zult doen,
want ik ben niet meer de oude, sinds ik hier
ben. Niet dat de erfenis mij uit mijn ge
wone doen heeft gebracht, daarvoor
schat ik geld en goed niet hoog genoeg,
maar, waarde vriend, er zijn toch dingen
tusschen hemel en aarde, waarvan wij in
onze schoolwijsheid niet gedroomd hebben
en waaraan ik vroeger nimmer gedacht heb,
kortom ik heb bepaald het heimwee naar uw
genoegelijk en hooggeschat gezelschapen naar
de heerlijke kalmte van mevrouw Anna en
naar de lieftalligheid, die iedereen in haar
zoo waardeert. De schoonheden van den
Valkenhof en de heerlijke eenzaamheid dezer
groene wouden behoef ik u niet te schilderen;
gij kent ze reeds, en daarom stip ik slechts
aan, dat uwe kunstenaarsziel hier kan zwelgen
in eene menigte portretten van Kneller,
Holbein, Van Dijk, Pesne en hoe zij allen
heeten mogen. Schrijf maar of ge komt en
wanneer! D 0 1 o r e s."
gevangen, in zake het onderzoek betreffende de
verkeersmiddelen en de spoorwegen.
Blijkens bericht van den consul-generaal
te Christiania is de invoer van vee uit Nederland
in Noorwegen verboden. (St. Ct.)
De Billiton-Maatschappij keert over 1889/90
een dividend van f 430 per aandeel uit; de be
haalde winst beliep f 2,151,962,14. De geheele
tinopbrengst bedroeg 96,278.77 pikols, waarvan
op de veilingen 82,122.16 pikols verkocht wer
den voor f 63.xo per pikol. De berichten over
het loopende boekjaar waren niet ongunstigeene
opbrengst van 81922 pikols wordt verwacht.
Uit liet verslag blijkt, dat bij het hoofdbestuur
nog in overweging is een voorstel van de Regee
ring in zake het met haar bestaande concessie
geschil.
Naar men verzekert, komt het voorstel, door
den minister van koloniën aan de Billiton-Maat
schappij gedaan ter beëindiging van het conces
siegeschil, hierop neder, dat de onderneming
voortaan jaarlijks in den vorm van cijns aan het
gouvernement zal opbrengen 10 pCt. van het
bruto-product, zijnde 7 pCt. meer dan thans
wordt geheven, en verder dat, wanneer de Maat
schappij meer dan f 500.060 winst maakt, van
dit meerdere 50 pCt., alzoo de helft, aan het
gouvernement van N.-I. zal worden uitgekeerd.
Binnenlandsch nieuws.
Texel. Gemeenteraad. Vergadering van
Vrijdag 17 October, 's morgens elf uur.
Voorzitter de lieer C. M. Kooy, burgemeester.
Tegenwoordig 11 leden, de lieeren Westenberg,
F. Keijser, Koorn, Mets, Boon, Zijm, C. W. Bak
ker, Roeper, C. P. Keijser, Koning en W. K.
Bakker.
Afwezig de lieeren Brouwer en Dros de laatste
met kennisgeving.
Na opening der vergadering worden de notulen
gelezen en goedgekeurd.
Daarna doet de Voorz. meded. van ingekomen
Prov. bladen, welke voor keunisg. worden aange
nomen een daarvan behelsde mededeeling dut tot
zetters zijn benoemd de lieeren W. Koning en W.
Hilleuius.
Proces-verbaal van opname boeken en kas van
den gemeente-ontvangerkassa was f 3602.68.
Voor kennisgeving aangenomen.
Evenzoo een schrijven van Ged. Staten, dat de
gemeente als aandeel in de kwade posten moet
bijdragen 151.00%.
Idem een schrijven van Gedep. Staten, behelzende
afwijzende beschikking op de reclame tegen den
H. O., van D. Keijser Jzaangezien deze te laat
was ingekomen.
Daarna brengt de Voorz. ter tafel een adres van
G. C. Hoek, gem.-veldwachter aan den Burg, be
helzende het verzoek 0111 verhoogiug van tracte-
ment.
Het was reeds laat toen zij eindelijk, na
verscheidene brieven te hebben geschreven,
haar slaapkamer binnenging.
„Nu zal ik lekker slapen," zeide zij, terwijl
zij haar haren losmaakte en zij betreurde
thans de afwezigheid van Tereza, die het
zoo goed verstond die gouden massa glad
te maken. Zoo goed als het ging probeerde
zij zelf om met de elpenbeenen borstel een
weinig orde in de tot aan de knieën rei
kende, steeds weerspannig krullende haren,
te brengen en zong onderwijl zachtjes een
lied.
Opeens echter liet zij de hand, waarin zij
de borstel had, zakken en hield op met
zingen, haar droom van den vorigen
nacht was haar te binnen geschoten. On
willekeurig keek zij naar de plaats, waar zij
de „booze vrijvrouw" had zien binnenkomen.
Toen liep zij op den wand toe en bekeek
het paneel onderzoekend met de kaars in de
hand, doch zij ontdekte geen enkele reet of
naad, die een geheime deur kon doen ver
moeden.
„Natuurlijk is het er niet," dacht zij, „het
was slechts een droom, zooals men ze in zulke
oude huizen gemakkelijk heeft, omdat men
ze zich niet denken kan zonder geheime
deuren, enz."
En weder haar lied aanheffend, wendde zij
zich af, overtuigde zich, dat de deuren aan
de binnenzijde gesloten waren en wilde de
borstel weder opnemen, toen haar oog op
het kleine madonnabeeldje viel, waarop haar
in den droom was gewezen. Andermaal nam
zij de kaars op en liep er op toe. In een
Namens B. en W. stelt de Voorz. voor het
tractement voor de betrekking van gem.-veldwach-
ter aan den Burg met f 50 te verhoogen en alzoo
te brengen op f 400. In verband daarmede was
op de begrooting reeds een post uitgetrokken, zoo
dat bij goedkeuring van die begrooting, die ver
hooging mede wordt goedgekeurd.
Door geen der leden werden daartegen bezwaren
geopperd.
Bij monde van den heer Koning werd daarop
namens de commissie, belast met het onderzoek der
begrooting, rapport uitgebracht en geadviseerd tot
vaststelling van dezelve.
Dienovereenkomstig wordt besloten, nadat de
Voorz. had medegedeeld dat de verhooging derbc-
grooting inet 1" 40000, een gevolg was van de
voorgenomen havenwerken en buitengewone subsidie
voor onderwijs.
Een besluit van den Raad tot heffing van
vier-vijfde op het personeel, wordt daarna vastge
steld.
Evenzoo een schrijven aan Z. M. den Koning
om voor 1891 als buitengewone subsidie voorde
kosten van het onderwijs, een bijdrage van f 520C
te mogen ontvangen.
Daarna werd door den heer Koning, namens de
commissie van onderzoek geadviseerd, tot vaststel
ling der begrooting Alg. Weeshuis f 8831,11£ en
Burg. Armbest. f 3915.
Dienovereenkomstig werd besloten.
Vervolgens deelt de Voorz. mede, dat het adres
van C. Mossel om subs. haven Oosterend, (op de
convocatiën vermeld) niet in behandeling kon ko
men, aangezien hetzelve is teruggevraagd.
Overgaande tot benoeming van een onderwijzer
aan de school met uitgebreid leerplan, wordt 11a
voorlezing van een schrijven van den heer Thijsen,
hoofd dier school, en van den arr. schoolopziener
met algemeene stemmen benoemd de heer S. de
Boer, van Bolsward met den benoemde stonden op
de voordracht de heeren J. Drost, van Meppel, en
VV. II. Sof, van Amsterdam.
Adres van P. Lieuwen, behelzende het verzoek
om achter zijne woning eene loods te mogen
bouwen.
Wordt toestemmend beantwoord.
Adres van een aantal bewoners van de Waal,
zich beklagende over onvoldoende straatverlichting
ndress. geven tc kennen, dat wanneer alle lantaarns
zijn aangestoken, een groot gedeelte van het dorp
nog in 't. duister iszij verzoeken daarin verbete
ring te brengen door het verplaatsen van 2 lan
taarns en de toevoeging van 2 nieuwe.
B. en W. stellen voor 1 nieuwe lantaarn aan de
bestaande toe te voegen, aangezien zij dat voldoende
achten.
Wordt goedgevonden hiervan adressanten kennis
te geven.
Missive van Gedep. Staten omtrent het Raads
besluit tot afstand van grond in erfpacht, aan de
haven te Oudeschild, aan Bruin en anderen.
gouden, spits, gothisch raam met kleine hoek
torentjes en een opengewerkte deur, die ge
opend kon worden, was een fraai madonna
beeld opgehangen, vlak tegenover den bid-
stoel en Dolores herkende het dadelijk als
eene zeer oude copie van de „Madonna met
de iter"van fra Angelico, genaamd „il Beato
in liet klooster van San Marco te Florence,
inderdaad het raam was getrouw na
gemaakt,, met al liet sierlijke snijwerk. De
nauwelijks een voet hooge moeder Gods stond
op een gouden grond, was gekleed in een
zachtrood gewaad en droeg een donkerblauwe
met goud gezoomde mantel, die op de wijze
van een nonnenkap ook haar hoofd omhulde.
Het hoofd naar het allerliefste kind Jezus
gebogen, staat zij daar met eene peinzende
uitdrukking in debovenaardsch schoone oogen,
met een verwonderlijke uitdrukking van
smart, rouw en zacht lachen om den schoonen
mond, met een waas van de beminnelijkste
lieftalligheid, de bekoorlijkste aanvalligheid,
die men slechts denken kan. Boven haar
hoofd vlamt een stralende ster de mor
geuster van den dag der glorie, toen Jezus,
de redder, kwam om de wereld verlossing
te brengen en de macht van den dood te
breken. En hoe heeft fra Angelico het God
delijke kind gemaald op de armen der jonk
vrouw! Het leunt met het hoofdje tegen
haar gezicht, met een kalme, peinzende uit
drukking op het gelaat en raakt met den
vinger haar kin aan, alsof hij haar toefluis
tert van kruis en Golgotha en van Ver-
Ja, slechts Angelico da Fiefole, il Beato,