HELDERSCHE-
NIEUWED1EPER COURANT.
Jaargang 48.
M 128. Vrijdag 24 October 1890.
Nieuwsblad voor Hollands Noorderkwartier.
J. H. VAN BALEN.
3°) DOLORES.
„En desespereert nimmer!"
Jan Piet erss. Coen.
Tiet Vaderlandt ghetrouwe
Blijf iele tot in den doot.
t ghetr
i den c
Wilhelmuslied.
Versoüljnt lederen Dinsdag, Donderdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor de courant binnen de gemeentef 0.70, met Zondagsblad f 1.—
naar de overige plaatsen van Nederland 0.90, 1.25
Daar alle landen, die in het postverdrag
zijn opgenomen (inbegrepen Oost-
Indië en Amerika)1.75, s 2.10
naar Zuid-Afrikn2.50, 3.
REDACTEUR-UITGEVER
Molenplein 162/163.
HELDER.
Prijs der advertentiën:
Van 15 regels 30 cent, elke regel meer 6 rent. Bij abonnement nnnr gelang van de
hoeveelheid regels aanmerkelijk lager.
Ingezouden mededeelingen en aanbevelingcu, geplaatst tusschcn den tekst, per ragel 10 et.
Advertentiën voor liefdadige doeleinden3
Dienstaanbiedingen voor den werkenden stand3
A^ent voor Nieuw-Jersey en Omstrekende heer Mr. P. LANGEVELD Mz., te Okonik Co, Passaie.
NEDERLAND.
HELDER, 23 October.
De Raad van ministers, samengesteld uit de
hoofden der Ministerieele Departementen,
Van oordeel, dat Z. M. de Koning buiten staat
geraakt is de Regeering waar te nemen
Gezien het advies van den Raad van State
van den iSden October 1890;
Gelet op de artikelen 38 en 39 van de Grond
wet
Heeft goedgevonden en verstaan
De Staten-Generaal in vereenigde vergadering
bijeen te roepen op Dinsdag den 28sten Octo
ber 1890, des namiddags ten 2 ure, metuitnoo-
diging aan de leden der beide Kamers zich op
dat tijdstip in de vergaderzaal van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal te vereenigen.
Afschrift van dit besluit zal worden gezonden
aan de beide Kamers der Staten-Generaal.
Dit besluit is door alle ministers geteekend.
De „St. Ct." bevat het volgende bericht
omtrent den toestand van Z. M. den Koning.
De toestand van Z. M. den Koning is sedert
het laatste bericht bijna dezelfde gebleven. Toch
toont Z. M. nu en dan eenige meerdere belang
stelling in HoogstDeszelfs omgeving. Verminde
ring van krachten is niet te bespeuren en de
j eetlust blijft goed.
De „N. R. Ct." bevat de volgende Par
ticuliere Correspondentie uit St. Petersburg
De hier verschijnende bladen maken dagelijks
melding van de laatste berichten aangaande de
gezondheid van Z. M. Koning Willem III. De
„Novoje Vremja" wijdt haar politiek hoofdartikel
aan de toekomst van ons land, en daar wij niet
verwend zijn ter. opzichte der belangstelling van
de buitenlandsche pers, schijnt het mij niet van
belang ontbloot den hoofdinhoud van dit som
bere artikel weder te geven.
„Voor Nederland zijn zegt de Novoje
Vremja" donkere dagen aangebroken. Vol
gens het officieel uitgebrachte advies der genees-
heeren is Koning Willem III niet meer in staat
zich met ernstige zaken bezig te houden, en moet
de opperste leiding des lands dus rechtens in
handen van een regentschap overgaan, met Ko
ningin Emma aan het hoofd. Feitelijk zal de
gang van zaken niet anders zijn dan hij in den
laatsten tijd was. Reeds sedert geruimen tijd
was de gezondsheidstoestand des Konings zoo
danig, dat hij niet in staat was zich meteenigs-
Feuilleton tan de Helderache- en Nieuwcdieper Courant.
Roman van Gravin EUFEMIA. BALLESTREM.
(Uit het Dui ts ch.)
Plotseling sprong zij van liet kussen af
en verbleekte. Bij eene lichte beweging naar
links toch, bewoog het torentje en langzaam
draaide nu het raam met het schilder
stuk; het bleek een kleine deur te zijn,
die eene diepe naar binnen wijder wordende
nis verborg.
Nu was dat op zichzelf zooveel bizonders
niet, want men treft dergelijke dingen in
vele oude huizen en voornamelijk in groote,
dicht aan den weg liggende, oude heeren-
lmizen aan. Men moest zijne kostbaarheden
kunnen verbergen bij den een of anderen
overval en vooral in de kwade tijden van den
derrigjarigen oorlog, toen wilde, hongerige
benden overal het land afliepen en de een
zaam staande huizen brandschatten. Maar de
manier waarop zij deze geheime nis gevonden
had, dat had Dolores doen ontroeren. Doch
in het volgende oogenblik herstelde zij zich
weer.
„Toeval," mompelde zij en trad nader
voor de geheime bergplaats. „Wat mag er
wel in zijn?" Zij lichtte in de kleine don
kere ruimte en bemerkte dat het van bak
steen gemetseld was en de bodem uit hout
bestond. Er was niets anders in dan een
zins ingespannen aandacht met regeeringszaken
te bemoeien, en zijn deel aan de landsregeerirtg
bepaalde zich tot de bekrachtiging en ondertee-
kening der hem door de ministers voorgelegde
hesluiten. Thans is de voortduring van dezen
fictieven toestand niet meer mogelijk, en het be
kend worden van den werkelijken gang der zaken
begint reeds als voorwendsel te dienen voor eene
anti-dvnastieke agitatie. De bekendmaking van
het advies dei doctor*.u doet eer*..instelling van
het regentschap in de eerstvolgende dagen ver
wachten.
„Gelijk wij reeds onlangs opmerkten, zal het
eerste gevolg van dezen maatregel de noodzake
lijkheid zijn een afzonderlijk regentschap voor
het Groothertogdom Luxemburg in te stellen.
Volgens sommige geruchten zou de Hertog van
Nassau niet geneigd zijn ten tweeden male het
regentschap te aanvaarden, en deze weigering
zou zeer verklaarbaar zijn, nadat hij de qerste
maal bijna onmiddellijk na zijnen intocht ver
plicht is geweest Luxemburg weder te verlaten.
Het Nederlandsche regentschap zal dus eene
andere combinatie moeten uitdenken, en dit
schijnt niet gemakkelijk, daar men te gelijkertijd
vermijden moet te Berlijn misnoegen te wekken,
en bij de inwoners van Luxemburg vrees voor
het behoud hunner onafhankelijkheid te doen
ontstaan.
„In Nederland zelf kan eveneens de formeele
instelling van het regentschap niet nalaten onge
rustheid voor de toekomst te verwekken. De
leeftijd der erfgename van den troon is zoodanjg,
dat er nog gedurende langen tijd geene moge
lijkheid zal bestaan vooreen constitutioneel minis
terie, op eene parlementaire meerderheid gegrond,
om het rijk te regecren, gelijk Engeland sedert
de troonsbestijging van Koningin Victoria gere
geerd wordt door een afwisselend conservatief
en liberaal bewind. Eerst moet gedurende ver
scheidene jaren de onbestemde, delicate toestand
doorleefd worden, waarin elk land zich tijdens
een regentschap bevindt en vooral een regent
schap met eene vrouw aan het hoofd. Niemand
kan er voor instaan, dat gedurende dit tijdperk
dit kleine en zwakke koninkrijk geen zware be
proevingen zal hebben te doorworstelen en zich
niet in de noodzakelijkheid zal zien zijne wer
kelijke zelfstandigheid op te offeren om zijne
internationale onafhankelijkheid de jure te be
waren.
„Door de noodlottige macht der gebeurtenissen
is Holland reeds lang, sedert den dood van den
Prins van Oranje, als offer voor Duitschland
aangewezen. De overtuiging, dat vroeg of laat
dit historische noodlot zich vervullen zal, ver
klaart het geduld, waarmede te Berlijn de nood
wendige oplossing tot nu toe verwacht is, en
nog verwacht wordt. Zoolang Koning Willem
III de teugels van het bewind in handen had,
heeft de Duitsche regeering zich wijselijk van
boek in rood fluweel gebonden en op het
boek lag een rond doosje, in den vorm van
een groot horloge. Eenigszins aarzelend nam
Dolores beide dingen er uit en legde ze op
een tafeltje voor haar bed, waarop zij plaats
nam. Eerst nam zij de doos op. Het was
een fraai, kunstig bewerkt stuk van met koper
vermengd goud, op de voorzijde overdekt
door een kunstig gewerkt net van hoog
opgewerkte arabesken, die bonte edelgesteen
ten en kleine trosjes ovaal gevormde parel
tjes als vruchten droegen. Het moest Ita-
liaansch werk zijn, in ieder geval was het
zuivere renaissance. Toen zij er moeite voor
deed, opende zij het doosje gemakkelijk en zij
bespeurde nu twee tegenover elkander liggen
de miniatuur-portretten, die in gouden lijsten,
nauwelijks zoo breed als een naald, gevat
waren. Ook deze konden omgedraaid worden
en aan de rugzijden vond zij toen op per
kament gehechte haarlokken, benevens op
schriften.
Het eerste portret stelde niemand anders
voor dan de rbooze vrijvrouw"; het was
eene copie van het portret in de galerij,
namelijk het hoofd tot even onder de kraag;
met dit verschil alleen, dat liet schoone ge
laat er op dit portret nog lieflijker uitzag,
omdat een flauw lachje om de fraaie mond
zweefde. Op het perkament aan de achter
zijde was met blauwe zijde een goudroode
haarlok vastgehecht en daaromheen was met
sierlijk rondschrift met Oost-Indisohe-inkt
geschilderd: Maria Dolorosa, Vrij vrouwe von
Falkner, geboren freule von F alhier, anno
domini 1618.
elke inmenging onthouden. Het is vergund te
betwijfelen, dat zij zich ook tijdens een regent
schap van alle inmenging verre zal houdende
teedere Luxemburgsche regeeringskwestie zou
daartoe licht als voorwendsel kunnen strekken.
In allen gevalle breekt er een tijdperk aan, waarin
de mogendheden, die belang hebben bij de hand
having der onafhankelijkheid van Nederland,
genoodzaakt zullen zijn zeer nauwlettend den
gang der zaken in dat land na te gaan."
Tct dusver de „Novoje Vremja." Bij de be
oordeeling van uit artikel inoet niet uit het oog
verloren worden, dat dit blau,' evenals de Rus
sische pers over het algemeen, steeds geneigd is
aan de Duitsche regeering alle mogelijke slechte
bedoelingen toe te dichten, zonder er veel be
wijzen voor te leveren.
Men leest in het „Hbld." het volgende inge
zonden stuk
MONARCHIE OF REPUBLIEK.
Aan de Hoofdredactie van het Handelsblad
Het is een verademing, een genot, een kalm,
verstandig man te hooren spreken, midden in
een tijd, dat men zooveel driftige taal en snor
kende woorden te hooren krijgt. Daarom dank
ik u 'voor uw hoofdartikel „Uit Thorbecke's
staatkundig testament".
Uw ;doel daarmee kan niet anders zijn dan
uwe lezers in te lichten, te leeren.
Maar na de les is het den leerling toch wel
vergund iets te vragen
En dan vraag ik, met uw verlof, heeft Thor-
becke in zijn lof op de constitutioneele monarchie
niet een groote schaduwzijde voorbij gezien
Hoe is de erfelijkheid van de hoogste macht in
den s'taat te verdedigen, te rijmen met het ge
zond verstand? Waarom aan het blinde toeval
overgelaten, wie de eerste in den Staat zal zijn?
Men spreekt van geluk, nu het blijkt dat de
Duitsche Keizer vredelievendèr is dan zijn eerste
optreden deed vermoeden. Inderdaad, een geluk.
Het kind van Frederik III en zijne vrouw had
een domme driftkop kunnen wezen. Maar moet
het lot van een volk met zulke toevallen meê-
slingerer.
Is dat in de constitutioneele monarchie niet
een groote schaduwzijde, welke men mist bij de
republiek, die den uitstekendsten vaderlander
koninklijke macht verleent In de hoop, dat u
mij zult antwoorden, blijf ik, hoogachtend,
Uw dw. dr.
D.
[Het antwoord ligt reeds opgesloten in de
ontkentenis van de laatste stelling, als zou „de
republiek aan den uitstekendsten vaderlander
koninklijke macht verleenen". Dien waarborg
geeft de republiek niet. Wel lokt zij gewoonlijk
bij elke vervanging van den president eer. hef-
tigen partijstrijd uit, getuigen Noord-Amerika en
Frankrijk, waar eenige jaren geleden, bij de ge
ilet andere, aan de rugzijde van het doosje
aangebrachte portret vertoonde een flinken,
gebruinden mannenkop met dik zwart haar,
dat naar de toenmalige mode tot op den
grooten kraag afhing. De donkere oogen
keken koen voor zich uit en de bovenlip
was met een fijn kneveltje versierd het
was een zeer knap gezicht en Dolores be
merkte terstond, hoe hij op Alfred geleek
het eenige verschil lag daarin, dat Alfred
een vollen baard droeg en hem de kleeder
dracht van dien tijd ontbrak- Aan de achter
zijde was met roode zijde een zwarte haarlok
vastgehecht en daarom stond liet volgende
opschrift: LupoldVrijheer von F alhier, Kei
zerlijk Ruiter-hopman, anno domini 1618.
Lang bekeek Dolores deze beide portretten,
die zoo levend en zoo lieflijk vereenigd ge
schilderd waren en allerlei vragen kwamen
bij haar op. Was het een echtpaar? En voor
wien was dit doosje bestemd? Wie was de
schilder van deze kostbare miniaturen? Dat
alles waren vragen die niet op te lossen
waren, want zij die dat zouden hebben kunnen
doen, waren reeds lang dood en vergaan.
Zuchtend deed Dolores het doosje dicht.
Daar ontdekte zij op de gladde achterzijde
een opschrift; het waren twee vlammende,-
door een band verbonden harten en daar
onder stond:
Pas Band, das der Hertzen zwo Verbindet.
Lös't keiner, ob auch das Leben Scbwindet.
Eeuwen waren voorbijgegaan, de beide
harten hadden rust gevonden was het
misschien de oude geschiedenis geweest met
dwongen aftreding van president Grévy, een
burgeroorlog dreigde uit te breken, indien
Jules Ferry, zeker een der uitstekendsten, ge
kozen ware, en men tot den veel minder betee-
kenenden Carnot zijn toevlucht heeft moeten
nemen. Een erfelijk koningschap, getemperd
door een goed gehandhaafde constitutie, voor
komt zulk een strijd. Het gevaar van „het
blinde toeval", waarvan de heer D. gewaagt,
bestaat wel in eene absolute monarchie, als Rus
land, maar is in eene constitutioneele monarchie
als de onze, met een krachtige volksvertegen
woordiging en een waakzame, openbare'meening,
al zeer weinig te duchten. Red.]
Wij zouden wel eens aan de redactie van het
„Hbld." willen vragen, als de opvolging door
erfelijkheid in eene monarchie, volgens haar, geen
gevaar oplevert (wat o. i. wel degelijk het geval
is) of zij het dan ook geen gevaar acht, dat, om
maar een voorbeeld te noemen, een koning het
recht heeft oorlog te verklaren. Laten wij zoo'n
geval eens stellen, en daarbij voor een oogen
blik aannemen, dat door den koning van het
een of ander klein Rijk, in een toestand van ze
nuwachtige overspanning of zelfs lichte tijdelijke
aandoeningen der hersenen, aan een groot naburig
Rijk, dat reeds lang op eene gelegenheid heeft
geloerd, ora een motief te hebben dat land te
overweldigen, den oorlog wordt verklaard, wat
zal men dan doen Zal men, om het feit on
gedaan te maken, dien koning ontoerekenbaar
verklaren? Zal men hem ondercurateelestellen
En gesteld, dat men dit, als eenig redmiddel,
aangrijpt, zal dan die naburige Staat zich daar
mede laten afschepen? Ja, als die Staat werkelijk
den vrede wil en loyaal genoeg is om te willen
medewerken Maar als zij er belang bij heeft,
zal stellig niets haar beletten de oorlogsverklaring
van den koning te accepteeren, want hij had er
het recht toe, toen hij het deed. Dit zou dan
toch zeker in eene republiek niet mogelijk zijn
In een dezer dagen verschenen Engelsch
blad „the Timber Trade," aan de belangen van
den houthandel gewijd, leest men het volgende,
voor onze bouthandelaars, aannemers en timmer
lieden zeker niet onbelangrijk nieuws
„Dezer dagen werd een druk bezochte verga
dering gehouden van hout-exporteurs in Finland,
ter beraming van middelen tot verbetering van
den gedrukten toestand, waarin de houthandel
verkeert.
„De voornaamste voorstellen, die ter tafel kwa
men, waren: i. om het vellen van hout zooveel
te beperken, dat de productie met 50zou
worden verminderd2. om den gewonen jaar-
lijkschen stilstand der zagerijen van één maand
voorlaan te verlengen tot op drie maanden.
„Bij zoodanige regeling, die natuurlijk hare
bezwaren zou medebrengen, doch welke bij al-
gemeene samenwerking niet onoverkomelijk zou
die twee?
Dolores legde het doosje neer en nam het
boek op, maakte het gouden slot los en
sloeg het open. Het was een misboek met
een aantal bontgekleurde nu reeds verbleekte
linten met initialen als boekleggers er in.
Een veel gebruikt gebedenboek, dat was
duidelijk aan sommige bladen te zien. Had
de schoone „booze vrijvrouw" dit gebruikt?
Doch daar bemerkte Dolores iets op het
ledige witte blad, dat vóór den titel zat. Het
waren buitengewoon kleine letters en met
eenige inspanning las Dolores bet volgende
„Wcnn sich <lic Bas dem Vetter aoll vermalen,
YVird sieli der Falk' ein danernd Nestlein tvahlen.
Pie lutztc Fnlkin musz in Sclimerzen biiazen,
Die Grabesruh' der Abne zu versiiszen,
AVen o neu sie anllebt in der Huldgeatalt,
Pie einst im Urautgevvnnde ward gemalt.
kann diese Balkin aingen ob dem Bösen,
Wird menie arme Seele sie erlöaen,
Wird sie des Falken herz zu sich bekekren,
Werd' ieli der Engel Alleluja horen.
Pauu Ut eiu tausendjiihrig Blüh'n beschieden
Peru Stamm der Falkner auf der Erd' hienit-den.
Kann sich das Edel falk enpaar nicht tinden,
So wird ihr Stamm erlöschen und verschwindcn.
Geschreven op den Heiligen Jobannesavond
bij volkomen bewustzijn. Aldus beeft God
bet mij ingegeven, opdat ik niet vertwijfele
en daartoe beeft Hij mij voor een oogenblik
helderziend gemaakt.
In den Valkenhof,
den 23sten Juni a. d. 1620.
Maria Dolorosa, tweemaal weduwe ge
weest zijnde, Vrijvrouwe von Falkner."
(Wordt vervolgd.)
