12
De Heer en Mevronw ALBARDA—TEENGS
f 100 BELOONING
Lèfries' Likdoorntinctuur,
DE SPELER.
Dr. M. RÜTGERS VAN DER LOEFF.
Eenig Depót te AMSTERDAM
62. KAL VERSTRAKT 62.
Eenig Depót te NIEUWEDIEP:
Verkoophuis „de Roode Kous", Hoofdgracht K. 53 54.
Op den voorgrond stel ik de vraagwat verstaat
de redenaar door den middenstand? Heb ik wel
begrepen dan voornamelijk den stand der winke
liers: want in zijn geheele rede werd deze stand
steeds gesteld tegenover dien der ambtenaren, zoowel
burgerlijke als militaire. Nu gevoel ik mij niet in
staat de grenzen te trekken om den middenstand,
die zeer groot is, te bepalen. De overgangen van
den eenen stand in de anderen hebben zoo gelei
delijk en onmerkbaar plaats, dat die grenzen voort
durend in elkander vloeien, vooral in ons land, waar
alle betrekkingen, zelfs de hoogste, toegankelijk zijn
voor alle standen, en waar door rijk en gemeente
zooveel wordt gedaan, om jongelingen met goeden
aanleg, maar zonder middelen, in staat te stellen,
den afstand tot een hoogeren stand, dan waarin zij
geboren zijn, te overschrijden, zoodat het velen ge
lukt een sieraad van dien hoogeren stand te worden.
Bovendien, in deze gemeente heeft men zeker meer
dan 100 winkels en winkeltjes van kruidenierswaren,
maar nu zullen de eigenaars van grootere hunne
kleinere collega's toch wel niet tot den middenstand
rekenen, als zijnde veelal werklieden, die er een
winkeltje bijdoen.
En nu ter zake: De spreker vindt het immoreel
dat bijv. de officieren, wier opleiding veel meer kost,
dan door hen betaald wordt, en welke gelden moeten
worden verkregen uit de kas der gemeenschap, ge
vormd door de belastingen, die van handel en nij
verheid worden geheven, zulks later vergeten, en
lid worden van een coöperatieve vereeniging; maar
hij vergeet daarbij dat naar evenredigheid van het
inkomen door alle ambtenaren het grootste aandeel
in de belastingen wordt bijgedragen, zonder dat het
hun mogelijk is die te verhalen op anderen zooals
de winkelier die verhaalt op zijn klanten, zij het
niet geheel dan toch gedeeltelijk. De winkelier
heeft het in zijne macht van elke omstandigheid te
profiteeren om zijn inkomen te vermeerderen, zonder
dat de fiscus dit kan controleereude ambtenaar
mist die gelegenheden, terwijl zijn inkomen steeds
bekend is, en hij dus in den hoofdelijken omslag,
die in bijna alle gemeenten geheven wordt, altijd
tot het hoogste bedrag kan worden aangeslagen.
Ten andere is uit den aard der zaak de leefwijze
van den ambtenaar, en als ik van ambtenaar spreek,
bedoel ik daarmede ook de officieren, veel duurder
dan die van den winkelier, die daarin volkomen
vrij is, en verder wordt door den redenaar over het
hoofd gezien dat een grcot deel van die ambtenaren
uit den winkelstand voortkomen, hetgeen dus be
wijst dat die stand geen recht heeft te beweren dat
de ambtenaren voor hun geld worden opgeleid, daar
zij er eveneens gebruik van maken.
Naar mijn inzien is de groote fout in de rede-
necring van den heer N., dat hij niet het maat
schappelijk belang in het aleeraeen, maar alleen dat
vau den winkelstand op het oog heeft, of liever
met elkander verwart. Bij de beoordeeling van
nieuwe theoriën op sociaal gebied moet men niet
alleen letten op de schade die het eene deel door
de toepassing daarvan zal lijden, maar ook op de
voordeelen van het andere deel, en wanneer nu de
oprichting van coöperatieve winkels schade berok
kent aan enkele winkeliers, maar voordeel oplevert
voor honderden ambtenaren, dan mag de winkelier
dit minder aangenaam vinden, maar hij heeft niet
het recht die vereenigingen af te schilderen zooals
dit in sprekers rede geschiedt.
Eigen Hulp, 'of liever alle coöperatieve winkel-
vereenigingen trachten wel degelijk den consument
nader tot den producent te brengen, in strijd met
het beweren van den heer N., dat E. H. een tus-
schenhand te meer is. Of weet de heer N., die
toch, meen ik, zelf winkelier geweest is, niet, dat
er tal van artikelen zijn, kanten klaar, om zoo maar
afgeleverd te worden, waarvan de fabrikant den
winkelprijs bepaalt, maar waarop den winkelier 20,
25, ja zelfs 30 pC't. korting wordt gegeven, dus op
den verkoopprijs, hetgeen alzoo voor den winkelier
een zuivere winst van 25, 31 of 39 pCt. geeft,
geen kleinigheid derhalve, terwijl deze artikelen
meestal met geringe zorg voor bederf kunnen ge
vrijwaard worden.
Deze grove winst komt door het coöperatieve
stelsel echter weder ten goede van de verbruikers.
De heer N. vindt het streven van E. II. (waar
om altijd alleen E. II. immoreel en demoralisee-
rend, vooral omdat het ook luxe-artikelen verschaft.
Maar wat zijn luxe-artikelen Is voor den heer N.
het gebruik van een tand- of nagelborstel, of van
een fijn theekopje of glas en tutti quanti andere
artikelen luxe, voor vele anderen niethet is voor
hen een levensbehoefte, om zich door artikelen te
omringen, die door vorm, kleur en stof hun levens
genot verhoogen, terwijl het gebruik van die arti
kelen betrekkelijk duur gekocht wordt, zoodat daar
voor een aanzienlijk gedeelte van het inkomen wordt
verbruikt, dat toch alweder dient om tal van men-
schen in hun levensonderhoud te steunen.
Alleen degene, die zijn gespaarde penningen in
rij der „voorouders van den Valkenhof. Zoo
was het altijd gebeurd in de familie en de
folianten, die in de bibliotheek stonden, spra
ken, door hun soms wonderlijke handschrif
ten, een betere geschiedenis van de familie,
dan lange stamboomen het zouden kunnen
doen.
Met een gevoel van eerbied nam Dolores
het boek op, wiens nog onbeschreven bla
den weldra haar geschiedenis zouden bevat-
bevatten tot den dag dat een andere hand
en den datum harer dood aan zou toevoe
gen. Zij legde het misboek en het medail
lon terzijde op de schrijftafel, want zij wilde
voorloopig niet van hare vondst spreken.
Doch de scherpe oogen van dr. Rusz had
den het reeds gezien.
„Welk kostelijk, oud boek hebt ge daar?"
vroeg hij. „Vergeef een archeoloog de on-
beschetde vraag
„Het is een gedenkboek," antwoordde Do
lores kort, „ik zal het u later wel eens laten
zien."
Daar was niets tegen in te brengen en
Rusz was slim, om te blijven aanhouden.
Hij wierp alleen nog een scherpen blik op
het oude boek (het medaillon kon hij nau-
ijks onde rscheipen) wenschte Dolores goeden
acht en verliet de kamer.
(Wordt vervolgd.)
een kous bewaart, onttrekt die aan de gemeenschap
de bewering dat de ambtenaren hun tractement uit
de gemeenschap trekken en het er niet in terug
keert, is totaal valsch.
Verder wensch ik den heer N. geluk, dat hij
nog nooit kennis gemaakt heeft met de rekeningen
van dokters, apothekers en begrafenisdienaars, an
ders, dunkt mij. zou hij het E. H. niet tot een
grief maken, dat het ook met die heeren wenscht
rekening te houden anderen doen het toch al lang.
Immers iedereen met. een beperkt inkomen tracht
op zijn manier in alle aangelegenheden des levens
zoo goedkoop mogelijk ter markt te gaan ook gij,
mijnheer N. E. II. doet het misschien met meer
succes.
De heer N. somt verscheidene dingen op, die hij
bevoorrechting van E. H. noemt, zooals het pa
tentrecht maar dit geldt dan toch alleen van Den
Haag en Utrecht, wier debiet grooter is dan 125.000
gulden, terwijl de patentwet van geen hoogeren
aanslag spreekt dit is echter een gebrek in de wet,
die niet met den tijd is medegegaan.
Een voorrecht is volgens den heer N. ook de con-
tante betalingzeker is dit een voorrecht, maar wat
belet eiken winkelier om dit voorrecht ook deelachtig
te worden Neen juist uw credietstelsel belet velen
om lid van een coöperatieve Winkelverecniging te
worden, terwijl er immers wel gezorgd wordt, zich
door hooger winst te dekken.
Ook beklaagt de heer N. zich over den druk, die
door hoogere ambtenaren op hun ondergeschikten
wordt uitgeoefend om lid vau E. II. te worden
nu ja, als men aanprijzing als dwang beschouwd,
heeft hij misschien gelijk, maar dat er andere dwang
bestaat, ontken ik ten zeerste.
Ik zou, Mijnheer de Redacteur, te veel ruimte
van uw blad vorderen als ik ook de overige grieven
en beweringen van den heer N. wilde bespreken,
en zal dus eindigen met den raad aan den Bond
Maatschappelijk Belang, om liever zijne krachten te
wijden aan de overige punten van zijn program,
daar zal hij zeker meer succes kunnen hebben, en
zelfs kunnen rekenen op de hulp van E. H. De
Bond zal daardoor het verwijt ontgaan, dat de heer
N. de coöperatieve vereenigingen doet, van namelijk
door hun streven de gelederen der Sociaal-demo
craten te versterken, waartoe voordrachten als die
van den heer N. veel meer gevaar opleveien, om
dat zij de standen der Maatschappij tegen elkauder
ophitsen, en eindelijk geloof ik den heer N. met
meer recht dan hij het den ambtenaren doet, te
mogen toeroepen: blijf op uw terrein.
Helder, Oct. 1890. V.
Buitenland.
(AMERIKA.)
Te New-York zijn 50 der voornaamste
in voerhandelaars bijeengekomen om tegen de
Mac Kinley-wet te protesteeren. Een van de
invloedrijkste importeurs, de heer James W. Con-
stable, een republikein, die de vergadering leidde,
was van oordeel, dat de wet ongrondwettig was,
gelijk trouwens bekwame rechtsgeleerden bijna
eenparig hadden verklaard. De vergadering be
noemde eene commissie, die maatregelen tot een
gemeenschappelijk optreden tegen de wet zal
voorstellen.
Gemengd nieuws.
Het tjalkschip de „Vrouw Wilhelmina",
schipper Korporaal, van Wildervank, bestemd
van Amsterdam naar Leeuwarden en geladen
met mals, is jl. Woensdag door den storm op den
Rug ter hoogte van Venhuizen gedreven, lek
geslagen en gezonken. De schipper, zijn vrouw
en kind, benevens de knecht, verkeerden in
levensgevaar. Op het noodseinen kwamen twee
visschersvaartuigen te hulp, en het mocht geluk
ken de schipbreukelingen te redden. De lading
is nog grootendeels geborgen, doch het vaartuig
is verloren.
Uit Utrecht wordt aan de „N. R. Ct." ge-
meldt
Sedert weinige jaren heeft zich hier een jong
kamerbehanger uit Den Haag gevestigd. Zijn
optreden maakte hier, naar het schijnt, een gewel
digen indruk, vooral in sommige aanzienlijke
kringen en bij dames. De Haagsche heer wist
zich hier zoo slim in te dringen, dat hij spoedig
niet alleen aller vertrouwen bezat, maar zelfs bij
een „fancy-fair", aan welks regeling hij een groot
aandeel had gehad, de hooge eer genoot, dat
eene der voornaamste dames met haren chiquen
kamerbehanger het bal opende. Dit moet een zeer
duur dansje zijn geweestvoor die dame. Men
spreekt van drie kwart ton.
Gisteren werd het overschot van den kamerbe-
hangerboedel onder den hamer gebrachthijzelf
vertoeft buitenslands, waarheen hij zich met vrij
veel bagage bijtijds heeft teruggetrokken.
Behalve de dansende dame, heeft hij ook nog
verscheidene tneer rustige dames voor kolossale
sommen bij de neus gehad. En niet alleen da
mes, maar ook vele heeren, van wie men anders
waarlijk nog nooit gehoord heeft dat zij het geld
over den balk gooien, hebben dezen oolijken Ha
genaar hun vertrouwen geschonken. In het ge
heel noemt men een bedrag van vier a vijf ton,
dat het verblijf van den Haagschen kamerbe
hanger aan den communalen rijkdom zou gekost
hebben.
De verschrikkelijke brand te Mobile in
Alabama ontstond in een hoop katoenbalen,
waarvan er 500 vernield werden, benevens huizen
en andere goederen, tot een gezamenlijke waarde
van millioen dollars. De geheele stad dreigde
vernield te worden, toen gelukkig de wind
draaide, zoodat het gevaar werd afgewend. Vier
stoomschepen, aan de kaden liggende, zijn mede
verbrand.
Volgens het „Weener Extrablatt" melden
berichten uit Jakoetsch, in Seberië, ontvangen,
dat een oproer uitbrak onder een transport bal
lingen, die op een stoomboot naar Jakoetsch wer
den gebracht tot dit oproer gaf de mishandeling
van twee veroordeelden door eenige soldaten.
De ballingen behielden de overhand en gingen
aan land, terwijl zij den commandant en de sol
daten op de stoomboot aan hun lot overlieten.
De gouverneur van Jakoetsch zond een detache
ment soldaten uit om de ontvluchtten te ver
volgen. Twee der ballingen werden doodge
schoten en vijf werden gevangen. De overigen
zijn nog zoek.
Stoomvaart en Scheepstijdingen.
C' o u r n d (b.), van Amsterdam naar Batavia, passeerde
28 October Pcriin.
Prinses Amalin (s.), van Batavia naar Amsterdam,
passeerde 30 October Gibraltar.
Prins Alexander (s.), van Batavia naar Amsterdam,
vertrok 31 October van Porl-Snid.
Herncisand, kapt. Hanssens, van Sundswall naar Ne
derland, ankerde 28 October op de reede van Elseuenr.
Nico] et te, kapt. Jorgensen, van Sundswall naar Zaan
dam, passeerde 29 October F.lsenenr.
I.eopoldshall, kapt. Brandt, van New-York naar
Hamburg, arriveerde 31 October te Nieuwediep.
Zie loatste berichten.
De minister van Marine brengt ter kennis van
zeevarenden, dat de zwarte buikton No. 4a in het
Plaatgat, Friesche zeegat, ongeveer 150 M. om de
N.N.O. is verlegd in 130 d.M. water.
Ligging53 gr. 30 min. 14 sec. N. br., 0 gr.
11 min. 14 sec. O.L. van Amsterdam. De diepte
in het N.N.O. gat, aan den tonskant, in de richting
van zwarte buikton No. 1 op witte buikton No. 2,
is verminderd tot 25 d.M.
V i s s c h e r ij.
Nieuwediep, 1 November. Sedert jl. Ponderdag
werden alhier door 75 korders en beugers 3 tot 50 tongen,
1 tot 6 roggen, 1 tot 3 mandjes kl. schol, 1 tot 2 manden
schar en 30 tot 100 schelv. en door trekkers 410 tal ha
ring aangevoerdtong gold 60 a 75 cent, rog f 1 per stuk,
kl. schol f 3.50 per mandje, schar f 2 per mand, schelv.
f 46 a f 76 't honderd en haring f 3.20 a 3.75 per tal.
Burgerlijke Stand van
Helder, van Donderdag- tot Zaterdagmiddag.
OndertrouwdH. Pot, stoker bij dc Marine, cn C. AI.
Vrijvogel. N. Blauksndaal, pakhuisknecht, en A. Stet.
BevallenE. C. Klein, geb. van Vliet, d.
OverledenK. Itieuwerts, 61 j. G. Hofer, geb. van der
Hulst, 33 j. 2 levenl. aangeg.
Weerk. Waarnemingen te Helder
(Landskeet.)
B
Windrichting
Barometer j Thermometer
mM. Ca.
en
kracht.
Stand, j Afw. Stand.
Afw,
31
1
1
12
8
12
Z.Z.O. 4 Kg.
Z.O.t.Z. 0.2
W.Z.W. 1.4
755.35 - 2 95| 7.8
748.17: -10.13, 8.6
749.40! - 8.90, 10.9
I 1
-1.3
11
t 1-8
P
Vochtigh.
procent.
Weêrsgesteldheid.
Toestand
van
de ree.
31
1
1
12
8
0.94
0.98
0.95
Dikke, untte mist, goedweer.
id.
Dichtbewolkt, mooi weer.
Vlak.
id.
id.
De gemiddeld» declinatie van de magneetnaald ten westen,
namiddag 2 uur, bedraagt over den maand Oct. 150.17' 29".
VerwachtingZuidwestenwind.
Laatste berichten.
1 November.
De kapitein van den generalen staf J. de Waal,
alhier, is, naar wij vernemen, overgeplaatst bij het
iste regiment veld-artillerie te Utrecht.
Gisterenmorgen omstreeks halftien strandde
in de Noordergronden, aan de noordzijde van
de Razende Bol, het Duitsche barkschip „Leo-
poldshall", kapitein Brandt, geladen met 9000
vaten petroleum en van New-York naar Ham
burg bestemd.
Tengevolge van de heerschende mist was het
ongeval niet van de kust opgemerkt, zoodat het
bericht der stranding eerst tegen den middag
door uit zee komende visschers alhier werd aan
gebracht. Zoo spoedig mogelijk verlieten nu
de sleepboot „Stad Amsterdam" en een aantal
bemande haringvletten de haven, om te trachten
hulp te bieden, terwijl de sleepboot „Simson"
uit IJmuiden werd ontboden.
Daar wind en zee voortdurend in hevigheid
toenamen en het diepgeladen schip zwaar stootte,
besloot kapitein Brandt met de hulp der inmid
dels aangekomen vletterlieden een deel der lading
te lossen. Nadat ongeveer 500 vaten petroleum
over boord waren geworpen, mochten de voor
gespannen sleepbooten er met wassend water in
slagen de „Leopoldshall" vlot te sleepen. Zwaar
lek en vol water werd het schip hier gisteren
avond om 7 uur binnengebracht en achter in de
haven vastgemeerd.
Kapitein Brandt verklaarde juist voornemens
te zijn geweest met de equipage het schip te ver
laten, toen het werd vlotgebrachtmet het oog
op den lagen barometerstand en toenemenden
wind was alles aan boord reeds voor de vlucht
in gereedheid gebracht.
De in zee geworpen lading werd gedeeltelijk
door visschers opgepikt en naar hier gebracht.
Door de Garnizoens-voedingscomniissie alhier
werd heden openbaar aanbesteedde levering vau
levensmiddelen, ten dieuste van de menages der
troepen, gedurende 1891, met uitzondering van
vleesch en vet, waarvan de aanbesteding voor het
eerste halfjaar van 1891 plaats had.
Laagste inschrijvers waren voor
Vleesch en vet, A. Keet, f 66 per 100 K. G.
GerooktSpek, H.Riesselmann f 50.20 per 100 K. G.
Zout, dezelfde f 11.80 per 100 K. G.
Brandstoffen, J. Kikkert, Coces f 0.57 per H. L.
lange turf f 0.56 per 100 stuks.
Groenten, de wed. P. de Graaf ad f 5.90 per
100 K. G.
Verder werd onderhands ingeschreven naar de
levering van kruidenierswaren, petroleum en melk,
waarvan de uitslag eerst later bekend wordt.
Een particulier bericht, uit goede bron
medegedeeld, meldt den dood van kapitein Van
Baard a op Flores.
Bij Kon. besluit is benoemd tot plaatsver
vanger van den districts-veearts, wien Haarlem
als standplaats is aangewezen, de veearts J. M.
Billroth, te Hoorn.
Berlijn, 21 Oct. - Een groot aantal Rus
sische boeren, die jl. Donderdagnacht de gren
zen van Posen wilden overgaan, ten einde het
land te verlaten, werden door de Russische grens
soldaten aangehouden. Vier der landverhuizers
werden doodgeschoten.
ADVERTENTIE N.
bedanken, ook namens hunne broeders, voor
de deelneming, ondervonden bij het overlijden
van hunnen Vader en Behuwd vader.
Nieuwediep, 31 October 1890.
K.anaalweg 33.
Petroleumkachels, c-
Engelsch model.
Groote hitte, zonder reuk.
PRIJS f 8.50.
Naar buiten na ontvangst van postwissel.
Koningstraat.
aan ieder, die, na gebruik van Professor
nog last van Likdoorn», Eeltknobbcls of
Wratten heeft.
Per flacon met penseel 6t> f.EST.
DEPOTHOUDER:
A ADRIAANSE, 2de Koningstraat,
Hoofdagent, SELLE, te Haarlem.
Kanaalweg 83,
bericht de ontvangst van eene groote partij
papiereu ea linnen LAMPENKAPPEN.
LAGE PRIJZEN.
S. HL. Luljtzen Pz.
Bij den Uitgever J. H. VAN BALEN
te Helder, is verschenen
Door Eigen Schuld,
de nieuwste boeiende roman van
H. SCHOBBRT
Prijs f2.—.
RUSSISCHE ROMAN VAN
F. M. DOSTOJEWSKI.
Prijs f2.—.
De voeding
in het eerste levensjaar,
door
Prijs f 1.—.
Het zal wel onnoodig zijn dit werkje, een on
misbaar handboek voor jonge moeders, aan te be
velen. Het feit, dat binnen een jaar tijds een
VIERDE druk noodig is zegt, nevens de hoog
gewaardeerde beoordeelingen van verschillende be
kende doctoren genoeg.
Tegen toezending van bet bedrag per post
wissel of in postzegels worden deze werken
franco toegezonden.
Koopt geene Naaimachine alvorens eene ECHTE SINGER
(fabrikaat <ler SINGER-MAATSCHAPPIJ te New-York)
op proef ontboden te hebben.
Grootste keuze. Laagste prijzen.
Rcparntiën nou Naaimachine» aller systemen worden spoedig
en goedkoop uitgevoerd.
Snelpersdruk van J II. Van Balen, Helder.