HELDERSCHE
NIEUWEDIEPER COURANT.
M. 85.
Vrijdag 17 Juli 1891.
Jaargang 49.
Nieuwsblad voor Hollands Noorderkwartier.
EN
J. H. VAN BALEN.
KIEZER S!
P. GROEN.
J. G. R. Y0S.
C. D. ZÜR MÜHLEN.
L. W. F. OUDENHOVEN.
J. VERFAILLE.
8. W. ST00KER.
Dr. P. C. E. FR0WEIN en
J. 00RTGIJSEN.
M A R U J A,
,Bn deseajtoreert nimmer la
Jan Tiet ert. Co en.
Het Vadnrludt ghetroawe
Blijf iok tot ia den dooi.
VorsoIJrxt lederen Dinsdag, Donderdag en. Zaterdag.
Abonnementsprijs per 3 maanden:
Voor do courant binnen de gemeeentef 0.70, met Zondagsblad f 1.05
t naar de overige plaatsen van Nederland 0.90, 1.35
t n alle landen, die in het postverdrag
zijn opgenomen (inbegrepeu
Oost-Indië en Amerika). 1.75, 2.10
000 0 Zuid-Afrika2.60, 3.
REDACTEUR-UITGEVER
Molenplein 162/163.
HELDER.
Prijs der Advertentiën:
Van 15 regels 50 cents, elke regel meer 10 cent. Bij abonnement, naar gelang van de
hoeveelheid regels, aanmerkelijk lager.
Ingezonden mededeelingen en aanbevelingen, geplaatst tuaschen den tekst, per regel 15 Ct.
Advertentiën voor liefdadige doeleindent 5
Dienstaanbiedingen voor den werkenden standw 5
Agenten in het buitenland: België. Mr. N. Bertoux, Agence de publicité, 12 Rue Ste-Gndule, Bruxelles; N.-Jersey en Omstreken: Mr. P. Langeveld Ma., Okonite Co, Passaic.
Voor de vervulling der vacaturen
voor lid van den Gemeenteraad, ontstaan
door het aftreden van zes leden, bevelen
wij ten zeerste aan, de heeren
(WIT STEMBILJET)
en voor de vervulling vantwee nieuwe
zetels, de heeren
(IIOOD STEMBILJET).
Verslas van Ie Eijls
DOOR
BRET HARTE.
De Rijks Landbouw-Commissie heeft aan
den minister van Waterstaat enz. een
advies doen toekomen over de vraag, in
hoeverre de landbouwbelangen door eene
wijziging van de bestaande belastingen zou
den kunnen worden gebaat.
De commissie heeft twee vragen over
wogen
1. Zijn de belastingen in het algemeen
zoodanig geregeld, dat de landbouw een
evenredig deel draagt in verhouding
tot andere bronnen van het nationaal
inkomen
2. Zijn de afzonderlijke belastingen
zoodanig gekozen en ingericht, dat de
landbouw, bij betaling van zijn evenredig
deel, in zijne voortbrenging zoo weinig
mogelijk wordt belemmerd
Uit het verslag blijkt in hoofdzaak het
volgende
De landbouw gaat in verhouding tot zijne
productiviteit onder te zwaren last ge
bukt. Deze zware druk wordt in hooge
Feuillctoa tam de Heldersche- en Nieuwed. Courant.
Toch wenschtc hij, dat zij niet zoo stevig
doorstapte. Al mocht men nu nog zóó levens
lustig en stoutmoedig zijn, en boven allen
uitblinken en als een Indiaan kunnen loopen,
haasten moest men zich nooit. De pas
werd versneld zij waren gewoon weg op den
J loop. Nog erger, Maruja ging in een kleinen
draf over haar lenig figuurtje was in volle
beweging, hare voetjes vlogen als pijlen voor
uit zij bewoog zich voort op de maat van
een allerliefst wijsje, dat zij, zooals zij wel
willend genoeg was op te merken, in hare
kinderjaren van Pedro geleerd had. Pas bij
de omheining, waar zij 's morgens deu land-
looper ontmoet had, hield zij haar vaart in.
Er was niet aan te twijfen, of de andere
drie van het viertal waren niet bijster in
hun humeurAmita in de eerste plaats, wier
persoontje zich niet tot zulke comüla-achtige
oefeningen leende Raymond, wien het niets
aanstond, dat het armje meisje aan zulk een
proef blootgesteld werd en Garnier, die eene
uitgezochte gelegenheid gemist had en een
flauw vermoeden kreeg, dat hij een gek figuur
maakte. Slechts Maruja's oogen, of liever
die haars overleden vaders, fonkelden van
levenslust en genot.
«Gij zijtte verwijfd," zeide zij, terwijl zij
tegen de omheinig leunde en haar waaier
Wen hare oogen hield, ten einde de omgeving
bij maanlicht beter te kunnen opnemen.
mate onbillijk door den vrijdom, welken
het kapitaal in portefeuille geniet. Doch
zelfs wanneer men den landbouw vergelijkt
met andere wel belaste bronnen van inko
men, is de uitkomst voor den landbouw
niet gunstig.
Een directe vergelijking van enkele land-
bouwersbedrijven met enkele handelszaken
of neringen, zooals voorkomt in sommige
enquêteverslagen, is zeker weinig afdoende.
De Patentwet werkt, zooals algemeen be
kend is, zóó ongèlijk, dat uit het eene ge
val niet tot het andere mag worden be
sloten. Maar ook de druk der grondbe
lasting is allesbehalve gelijkmatig. Door
de herziening van de belastbare opbrengst
der ongebouwde eigendommen moge hierin
belangrijke verbetering worden gebracht,
de werkelijke toestand is thans reeds aan
merkelijk afgeweken van dien, welke den
grondslag vormt der schattingen, een afwij
king, die van jaar tot jaar sneller toe
neemt.
Doch indirect blijkt de wanverhouding
der belasting voldoende.
Vooreerst dient in het oog gehouden te
worden, dat de landbouwer wel van patent
is vrijgesteld, doch dat de personeele be
lasting voor de meesten inderdaad werkt
als bedrijfsbelasting. Dit is vooral het geval
met de 2de, 3de, 5de en 6degrondslagen.
In den regel betalen de mingegoede land
bouwers aan personeel, voor hunne paarden,
inwonende dienstboden, haardsteden en
vensters, voor zoover deze geheel onmis
baar zijn voor hun bedrijf, meer in de per
soneele belasting dan kooplieden of indu-
strieelen en de groote kooplieden mogen in
vergelijking met de landbouwers en in ver
houding tot hunne winsten zeer bevoor
recht worden geacht.
Bovendien betaalt de grondeigendom een
aanzienlijk percentage aan de grondbelas
ting. Naar de laatste herziening bedraagt
de netto huurwaarde 96 millioen. Rekent
men voor het inkomen der landbouwers
uit hun bedrijf bovendien 50 pCt. van de
huurwaarde, dus 48 millioen, dan wordt
de opbrengst van den landbouw 144 mil
lioen. Deze raming is ongetwijfeld te hoog
en ver van de werkelijkheid, omdat sedert
de waardeering der belastbare opbrengst de
grond aanmerkelijk in waarde is gedaald
en het inkomen der boeren door achter
uitgang en schulden op een veel lager cijfer
moet worden geschat. Doch neemt men
de hoogere cijfers als basis van berekening
en stelt men dat de grondbelasting met de
opcenten zal bedragen 8 pCt. van de be
lastbare opbrengst, dan wordt de verhouding
tot het inkomen toch nog ruim 5 pCt.
wDe beschaving heeft de kracht uit uwe
beenen geperst. Een mensch moet een heelen
dag op zijn voeten kunnen steunen, daarvoor
zijn ze."
„Juist zooals een landlooper," bromde
Raymond.
z/Wel mogelijk I Ik denk, dat ik graag
een zigeuner zou geweest zijn, om van het
eene land naar het andere te trekken en
iederen avond een nieuwe slaapplaats te
zoeken."
z/En u 's morgens achter een haag aan te
moeten kleeden," zeide Raymond. «Meent
gij het in ernst, dat gij en uwe zuster vol
doende gekleed zijt, om den tocht van avond
te beginnen Het is bitter koud," voegde
hij erbij, zijn kraag opzettende. «Kunt gij
ons bijvoorbeeld terstond den naasten weg
wijzen naar een hooiberg of een hoenderhok
«Sybariet, die gij zijt!" Zij wierp een
langen blik over de omliggende landerijen
en langs de laan. Eensklaps deed zij een
paar schreden achteruit. «Wat is dat
Zij wees op eene lange, magere gedaante,
welke langzaam aan den anderen kant van
de omheining Terdween.
«Het is Pedro maar. Ik herken hem aan
zijn langen mantel," zeide Garnier, die het
dichtst bij de heining stond, gerust
stellend. «Maar dat is vreemd, dat hij niet
hier was toen wij hier kwamen, of dat hij
uit het voor ons liggende land te voorschijn
stapte. Hij moet dus achter ons geloopen
hebben, maar aan de andere zijde der haag."
De oogen der beide meisjes waren weder-
keerig op elkander gericht, doch niet zonder
dat Raymond het opmerkte. Araita's blik
verduisterde, toen zij naast hare zuster ging
staan en haar arm met een vertrouwelijk
drukje vereerde, dat terstond beantwoord werd.
Bij het personeel en de grondbelasting
komt dan nog een aanzienlijk, hoewel niet
onder cijfers te brengen bedrag, dat de
landbouw meer dan handel en nijverheid
betaalt aan mutatierechten en accijnzen.
Eindelijk mag niet worden vergeten, dat,
gelijk reeds in het Enquêteverslag (p. 95)
werd uiteengezet, de landbouw in vele
streken van het land bezwaard wordt met
provinciale belasting, polder- of water
schapslasten, die voor een belangrijk deel
dienen om uitgaven van algemeen belang
te dekken.
De commissie behandelt daarna meer in
het bijzonder: de grondbelasting, de be-
1 lastbare opbrengst van de ongebouwde
eigendommen, het personeel, de mutatie-,
zegel- en hypotheekrechten, de accijnsen
en de gemeente-belastingen, en zegt ten
slotte
„Zij deelt aan Uwe Exc. hare overwe
gingen mede in de verwachting, dat hare
overtuiging, dat de belangen van den land-
bouw grondige hervorming van verschillen-
j de belastingen eischen, door de Regeering
moge worden gedeeld, en in het vertrouwen
dat hare wenschen weerklank moge vinden
in maatregelen om billijke grieven weg te
nemen en de ontwikkeling van een der
groote takken van het volksinkomen te
bevorderen."
NEDERLAND.
HELDER, 16 Juli.
I De plechtige eerste steenlegging voorde
j nieuwe Hervormde kerk te Apeldoorn
I door H. M. Koningin Wilhelmina is thans
I vastgesteld op hedenmiddag te 2\ uren.
Een aantal loodgietersknechts te
Amsterdam hebben daar een verg. gehou-
den en de volgende motie aangenomen:
„gehoord de discussiên omtrent de mid
delen ter verkrijging eener betere levens
voorwaarde,
overwegende, dat in het vak dringende
j verbeteringen zeer noodzakelijk zijn, draagt
de Lood- en ZinkwerkersvereenigingD.E.S.
op, uit aller naam bij de patroons de
noodige stappen te doen ter verkrijging
van een verkorten arbeidsdag en verhoo-
ging van loon."
Bij groote meerderheid van stemmen
werd bepaald, dat het wenschelijk zou zijn,
j om het loon te stellen op 25 cent per
uur, voor overwerk 50 pCt. meer en voor
het vuile werk dubbele betaling.
De twee maunen, die zich vaag van eenig
contretemp» bewust waren, gingen een paar
pas op zijde en begonnen met elkander te
praten, terwijl zij de zusters gelegenheid gaven,
onder den thans langzaam ondernomen terug
tocht, zacht met elkander te spreken.
Ondertusschen was Pedro's hoekig figuur
in het heesterbosch verdwenen, om eenige
oogenblikken later op het open plein voor
het zomerhuisje en bij den perenboom weder
voor den dag te komen. De roode gloed
van een paar cigaretten in de schaduw van
het prieel en de loerende gedaanten van twee
met sjaals bedekte vrouwen werden zichtbaar
zij kwameu naar hem toe en groetten hem.
«En wat gebt gij gehoord, Pedro zeide
een der vrouwen.
«Nietszeide Pedro ongeduldig. «Ik heb
u gezegd, dat ik voor onze kleine eerstge
borene met mijn leven insta. Zij heeft den
Franschman slechts ten dans geleid, evenals
zij de anderen leidt en Dona Amita met
haar Raymond zijn niets dan was in hare
handen. Bovendien heb ik vandaag de kleine
Buja gesproken, die mij gerust gesteld heeft,
dat er niets aan het handje was."
«En terwijl jij met haar aan het praten
was, had die duivelsche Amerikaansche dokter
een onderhoud met hare moeder, uwe meeste
res, onze meesteres, PedroWoudt gij weten,
wat hij zeide Ochmaar het beteekende
immers niets."
«De vloek van Koorotora kome over uw
hoofd, Pepita," zeide Pedronijdig, «als gij
iets weet, zegt het dan, gek die ge zijt
«Ik eigentlijk niet. Laat Taquita maar
sprekenzij hoorde het." Zij strekte haar
hand uit eu trok Maruja's kamermeisje zonder
veel moeite naar den ouden man.
«Goed Deze is Taquita, de dochter van
De „Staatscourant" van 15 dezer
bevat rapporten van de gezagvoerders van
Hr. Ms. stoomschoener „Dolfijn" en van
Hr. Ms. schroefstoomschip 4de kl. „Suri
name", over het politietoezicht op de
visscherij in de Noordzee en buiten de
territoriale wateren, in de afgeloopen maand
Juni.
Aan den commissaris der Koningin
in Noordholland jhr. mr. J. W. M. Schörer
is door H. M. de Regentes verlof verleend
van 15 dezer tot 20 Augustus e. k. De
heer Schörer zal gedurende dien tijd te
Wiesbaden vertoeven.
Binnenlandtch nieuws.
Helder. Door de Kiesvereeniging «De
Vrijheid", alhier, zijn tot candidaten voor de
op a. s. Dinsdag te houden verkiezing voor
den Gemeenteraad gesteld de heeren A. B.
Weber, G. B. H. Filbri, F. S. C. M. Wijs,
C. E. Plugge, Dr. P. C. F. Frowein, J. W.
Klappert, C. D. Zur Miiblen en M. A. Grunwald
door de Algemeene Kiesvereeniging«Gemeen-
schappelijk Belang", de heeren Jan Brouwer,
Dr. P. C. F. Frowein,T. Mooy, C. E. Plugge,
J. van de Ven, F. S. C. M. Wijs, B. L. Vries
en L. W. P.C. Visser;
door de Vereeniging «De Volharding" de
heerenJ. G. R. Vos, T. Terra, F. S. C. M.
Wijs, T. Mooy, S. W. Stooker, S. Jaring,
P. Groen en T. C. Govers;
door den «Bond voor algemeen Kies- en
Stemrecht" de heerenJ. G. R. Vos, C. D.
Zur Mühlen, L. W. F. Oudenhoven, J. Ver-
faille, T. C. Govers, G. F. Haak, P. C. F.
Frowein en F. S. C. M. Wys.
Helder. Wij hebben bij de aanstaande
verkiezing voor leden van den raad onzer
gemeente niet te klagen over te weinig keus.
Voor het vervullen van acht plaatsen worden
niet minder dan 32 personen {zegge twee-en-
dertig) den kiezers aanbevolen. Van die 82
zijn aanbevolen
de heer F. S. C. M. Wijs door 5 Kiesvereenig.
Dr. P. C.F.Frowein «4
J. G. R. Vos
f C. D. Zurmuhlen
L.W.F.Oudenhoven« 3
11 11 T. C. Govers
T. Mooij
P. Groen „2
J. Oortgijsen
C. E. Plugge
S. W. Stooker
T. Terra
J. Verfaille
B. L. Vries
A. B. Weber
Gomez en een van het land. Spreek op
kleineWat zie de wolf tegen de moeder
van jou meesteres P"
«Geloof me, goede Pedro het was maar
bij toeval dat ik het hoorde."
«Ik hoop, dat het in het belang van je
meesteres meer zal gebeuren. Maar dat daar
gelaten. Wat zei hij wel P"
«Ik was bezig een japon achter het gordijn
van de spreekkamer op te hangen, toen
Pepita den Amerikaan binnenliet. Ik had
geen tijd om heen te gaan."
«Waarom zou je ook voor zoo'n hond als
hij op den loop gaan vroeg een der cigaret-
tenrookers, die naderbij gekomen was.
«Stilte 1" gebood de oude man.
«Toen Dona Maria hem verwelkomd had,
spraken zij terstond over zaken. Ja, Pedro,
zij, jou mevrouw, sprak met dezen man over
zaken, alsof zij met jou bezig was. Zou hij
haar dit adviseerenP en kon hij haar zulk
een raad geven en zou het vee uit de weiden
nu niet gehaald moeten worden en zou het
graan nog niet gemaaid moeten worden
en had hij een liefhebber voor Las Osos
«Las Osos 1 Dat stuk land, dat naast het
zijne ligtdat langs de arroij» loopt
en ouder is dan de missie zelf," mompelde
Pedro.
«Juist, dat bedoelde hij, en dan sprak hij
nog van den hoe heet het ook weer
van den spoorweg geloot ik, maar ik weet
heusch niet, wat dat zeggen wil."
«De spoorwegbracht de oude man met
moeite uit. «Ik zal jelui zeggen wat dat is.
Dat is eeu gloeiende reep ijzer, zoo lang als
de eeuwigheid, dat door La Maison Perdida
geleid wordt en dat als de dood zelve. Aan
beide kanten van dien strook wordt al wat
even is verwoestalle muren en
en verder de heeren G. B. H. Filbri, J. W.
Klappert, M. A. Grunwald, J. Brouwer, J.
van de Ven, L. W. P. C. Visser, S. Jaring
en G. F. Haak, door één Kiesvereeniging,
terwijl de heeren J. Damman, Jb. Graaff, C.
Oldenburg, J. van Brederode, P. Meyneke,
P. F. Marmelstein, D. H. Dietz en P. Spruit
door 11 zeer vele" kiezers, maar niet door eene
Kiesvereeniging en de heer A. L. van Gelder
en Dr. Frowein nog eens bij afzonderlijke
advertentie eveneens door vele kiezers worden
aanbevolen.
Helder. Er dreigt met de verkiezingen
voor den gemeenteraad eene schromelijke
verwarring te ontstaan, die, wanneer door de
verschillende Kiesvereenigingen daar tegen
niet intijds maatregelen worden genomen,
leiden zal tot eene jammerlijke versnippering
en verspeling van stemmen. Wij bedoelen
de aanwijzing welke candidaten op het
witte of op het roode stembriefje behooren
te worden geplaatst.
Terwijl Burgerplicht, Vooruitgang en de
Bendracht voor het witte briefje aanwijzen
meest aftredende leden en voor het roode
geheel nieuwe, noemt „de Volhardingvoor
het witte slechts één aftredend lid en voor
het roode twee, terwijl het vijf nieuwe leden
voor het witte aanwijst. Kiesvereenigingen die
sommige zelfde personen willen kiezeu, zullen
daardoor bewerken dat vele stemmen verloren
gaan. De steramen b. v. die dr. Frowein
door „De Vrijheid" en Gemeenschappelijk
Belangeventueel mocht krijgen, zullen komen
op wit biljeten deze stemmen zullen dus
niet geteld worden bij die, welke die heer
eventueel mocht verkrijgen door Vooruitgang
en den Bond voor Algem. Kies- en Stemrecht.
Zij zullen ieder afzonderlijk geteld wor
den en kunnen daardoor oorzaak zijn, dat
een candidaat, die volgens het aantal stem
men zou gekozen zijn, thans door deze ver
deeling in de minderheid is.
Helder. Door den „Bond voor
algemeen kies- en stemrecht", afd. Helder,
is aan de. nieuwe candidaten voor den
Gemeenteraad alhier het volgende program
gezonden, met verzoek daarover hun
1 meening kenbaar te maken:
1. Belasting. Progressieve inkomstenbe
lasting. Inkomen beneden f 500 vrij.
i 2. Onderwijs. Afschaffing van alle
schoolgelden voor onvermogenden. Het
schoolgeld te heffen naar het inkomen, met
remissie voor het aantal kinderen. Het
onderwijs moet vrij zijn. Oprichting van
1 avond-vak-ambachtscholen enz.
I 3. Volledige zorg voor ouden, gebrek-
kigen en zieken. Vrije verpleging, dat is
geen oude mannen- en vrouwenhuizen.
worden er door omver gesmeten het spot
met alle grenzen en wettenverwoest de
vlakte, knakt de wouden; waar het komt
brengt het verwoesting aan, ontziet menschen
noch dieren het is de afgod der Amerikanen,
voor wien zij uren verloopeu om hem te zien,
als hij soms ergens ophoudt, vuur en vlam
1 brakende als een echte Meloch
«De heilige Anthonius behoede ons I« zeide
Taquita bevende; «en toch spraken zij er
over en zy noemden liet „aandeelen" en
„acties" en zeiden, dat het dubbel zooveel
waard was als het koren."
„Zie je, Pedro zeide Pepita ongeduldig,
1 „Judas heeft jou en. jou spoorweg op het oog.
Het is zoo geene kleinigheid,wat Taquita hier
vertelt. Ga maar voort, kinden vertel maar
gerust alles wat er gebeurde."
„En toen," vervolgde Taquita, op een toon
alsof zij tusschen al die cigaretten rookende
menschen eenige verlegenheid aan den dag
moest leggen, „en toen spraken zij over andere
dingen en over zich zelfen toen speelde de
grijsharige dokter warempel nog voor een
verliefden jonker en maakte mevrouw het
hof en sprak van eene levenslange toegene
genheid en van den tijd, als hij het recht
zou hebben haar te beschermen"
j «Het recht, meisje zei je daar niet het
recht) Neen, je vergiste je zeker. Dat kon
hij toch niet meenen."
„Mijn hoofd af, als de kleine Taquita
zich vergist," zeide de woordvoerster van den
bediendenstoet. „Reken er op, dat een af
stammeling van Gomez best weet, wat een
aanzoek is 1"
(Wordt vervolgd.)