NIEUWEDIEPER COURANT,
HELDERSCHE-
jwrw:
1891.
Jaargang 49
Nieuwsblad voor Hollands Noorderkwartier.
EN
J. H. VAN BALEN.
MetracMupn van den
»Eq desospereert nimmer I*
Jan Pieterz. Coen.
i
Het Vedeiludt dwtxoave 888
Blijf iek tot ia lm dooi
•704
>817
1814
Versoütlnt locloron Dinsdag;, Donderdag on ZSateirdag;.
Abonnementsprijs per 8
Voor do courant binnen de gemceente
u nanr de overige plaatsen van Nederland
alle landen, die in het postverdrag
zijn opgenomen (inbegrepen
Oost-Indië en Amerika).
w Znid-Afrika
maanden:
f 0.70, met Zondagsblad f 1.05
0.90, 1.35
1.75,
2.50,
REDACTEUR-UITGEVER
Molenplein 162/163.
HELDER.
PrfijsderAdvertentiën:
Van 15 regels 50 cents, elke regel meer 10 cent. Bij abonnement, naar gelang van de
hoeveelheid regels, aanmerkelijk lager.
Ingezonden mededeelingen en aanbevelingen, geplaatst tassohen den tekst, per regel 15 Ct.
Advertentiën voor liefdadige doeleinden
Dienstaanbiedingen voor den werkenden stand5 iet
jst
«ït
Agenten in het buitenland: België, Mr. N. Bertoux, Agence de publicité, 12 Rue Ste-Gudule, Bruxelles; N.-Jersey en Omstreken: Mr. P. Langeveld Mz., Okonite Co, Passaic.
te
1
NEDERLAND.
HELDER, 6 Augustus.
De crisis. Zijn wij wel ingelicht, zegt
het „Hbld.", dan had in het eind der
vorige week de heer mr. G. van Tien
hoven de opdracht, hem door H. M. de
Koningin-Regentes verstrekt tot het vormen
van een Ministerie, nog niet nedergelegd,
maar bestond er integendeel alle uitzicht
dat hij we'cira zou slagen.
Indien derhalve, volgens het jl. Maandag
uit Den Haag gekomen bericht, inderdaad
een nieuwe opdracht is verleend, dan moeten
de bemoeiingen van den heer Van Tien
hoven op het laatste oogenblik verijdeld
zijn.
Dat zouden wij zeer betreuren, altijd in
de onderstelling dat de heer Van Tien
hoven een krachtig liberaal Kabinet, dat
wil zeggen een ministerie met een flink
vooruitstrevend program als dat der Liberale
Unie, wilde in het leven roepen en zelf
daarin zitting nemen.
Wij vertrouwen nog altijd, dat de uit
slag der Kamerverkiezingen leiden zal tot
optreden van zulk een krachtig liberaal
Kabinet, en dat niet om allerlei bijkom
stige redenen van persoonlijken aard of
quaestien voorgang van dezen of genen
maatregel, die algemeen verwachte oplossing
zal uitblijven.
Nu in beide Kamers de liberale partij de
meerderheid heeft en tusschen de andere
richtingen alle verband is verbroken, be
hoort ook een liberaal Kabinet op te treden,
dat voldoening geeft aan de wenschen,
welke bij de Juni-verkiezingen duidelijk
genoeg zijn te kennen gegeven en waar
mede H. M. de Koningin-Regentes onge
twijfeld bij het nemen eener beslissing in
de eerste plaats rekening zal houden.
Men leest in het „Vaderland"
De stad Arnhem is in rep en roer over
de in de eerste week van September a. s.
verwacht wordende groote inkwartiering,
alsdan worden er namelijk 7- k 8000 man
verwacht. De woningen in de stad (van
de gegoeden) zijn er niet op ingericht,
soldaten te herbergen, dus besteedt iedereen
ze uit.
Achtduizend man opgehoopt in eene
gemeente, waar het geheele jaar door de
besmettelijke keelziekte (angina diphtherina)
Feuilleton van dejHeldersche- en Nieuwed. Courant.
M A R U J A,
DOOE
BRET HARTE.
Bij den eersten oogopslag scheen het een
bidkamer of een kapel te zijn. Een groot
gouden ebbenhouten crucifix hing aan den
muur. In het midden van den steenen vloer
stotfd een bidstoeltje van donker zwart
mahoniehout, een lage ottemane ot sofa stond
in een hoek, met een donker violetkleurigen
fluweelen mantel, die er als ee:i lijkkleed
over heen lagverder trof men er een paar
vierkante, gesneden stoelen aaneen kerk-
luchtje vervulde de kamer, maar geen droom-
verwekkend, oosterach serail kon hem ooit
zoo bedwelmd hebben, als deze omgeving.
Maruja wees hem een stoel aan, zette zich,
met eene beweging aan dames eigen, schuin
op de sofa, terwijl zij met haar elleboog op
een zwaar kussen rustte en de breede strooken
van haar japon gedeeltelijk het fluweelen
«lijkkleed" bedekten. Haar ovaal gezichtje was
bleek'en melankoliek, hare oogen waren vochtig
als van pas geschreide tranen eene uitdruk
king van een verborgen verdriet lag in hare
donkere oogen en in de hoeken van haar
mond opgesloten. Carroll verbeeldde zich,
ofschoon hij op zijn best wist waarom, dat
zij er zoo uit zou zien als zij beminde en
deze vermetele gedachte maakte hem zenuw
achtig.
„Ik moet u alleen spreken", zeide zij zacht,
alsof zij hem eene verklaring schuldig was.
talrijke slachtoffers heeft gemaakt en waar,
omdat de kazernes er ook besmet zijn, de
troepen voor eenige dagen gaan kampeeren!
Zou het niet onverantwoordelijk zijn, om
zooveel jonge mannen die door de ge
goede bewoners bij Jan en Alleman wor
den uitbesteed voor eenige dagen in
zoo'n besmette stad te zenden.
De Nederlandsche Kamer van Koop
handel te Londen tracht den toestand van
onzen vruchtenhandel op Engeland te ver
beteren. Daarom heeft zij een circulaire
verspreid onder belanghebbenden hier te
lande, met de volgende vragen
1. Bij welke groenten of Iruitsoorten heeft
u het meeste belang?
2. Welke is de verpakking
3. Is er een bijzondere reden, waarom
de verpakking zooals thans ingericht is?
4. Heeft deze wel een reden gegeven
tot opmerkingen van de zijde der koopers?
5. Hoe geschiedt de verkoop naar
Engeland, door opkoopers of direct?
6. Hoeveel tijd verloopt er, in gewone
omstandigheden, tusschen den pluk en
de aankomst in de haven van verscheping
7. Hoe is de betaling?
a. In het geval die geschiedt door op
koopers in Nederland.
b. In het geval van rechtstreeksche af
nemers in Groot-Brittannie.
(Deze vraag heeft het doel na te gaan,
in hoeverre de betrokken personen afhan
kelijk zijn van onmiddellijke betaling voor
hun product, en of zij de kans om meer
voordeelen te erlangen door zich in recht
streeksche betrekking met afnemers te
stelen, wellicht opofferen aan de zekerheid
van betaling door opkoopers.)
8. Is de betaling zoo, dat er redelijke
winsten verblijven, en welke is het verschil
in beide gevallen ook in dit opzicht?
9. Bestaan er ten uwent vereenigingen,
ten doel hebbende samenwerking van
belanghebbenden te verkrijgen
10. Welke huip zoude volgens uwe
meening de Kamer kunnen verstrekken?
Jl. Maandag hield de heer mr. P.J.
G. van Diggelen, van Zwolle, in de „Ver-
eeniging tot bevordering van politiek leven"
te Hoorn eene redevoering over de droog
making der Zuiderzee. Wel zou eeu belang
rijke tak van ons volksbestaan ten onder
gaan, nl. deZuiderzeevisscherij, maar spreker
toonde met cijfers aan, dat de herschepping
van de Zuiderzee in een bebouwbare opper
vlakte van grooter waarde is dan de vis-
scherij ooit geweest is of zou kunnen zijn.
Spreker behandelde uitvoerig de geschie
denis van de plannen en ontwerpen ter
droogmaking der Zuiderzee.
„Maar kijk me zoo niet aan. Ik heb slecht
geslapen en nu dit ongeluk" zij zweeg
even en voegde er toen zacht bij „Gij moet
mij ter wille. mama een dienst be
wijzen."
Kapitein Carroll spande al zijne krachten
in en bracht het eindelijk zoo ver, dat hij
een woord uit kon brengen.
„Maar gij zijt zenuwachtig, gij verkeert in
zekere spanning. Ik had er geen denkbeeld
van, dat deze ongelukkige zaak u zóó zou
treffen."
„Ik evenmin", zeide Maruja, terwijl zij
haar waaier met een slag dicht deed. „Ik
wist niets voordat mijne moeder mij het
van morgen vertelde. Ik zal eerlijk tegenover
u zijn en u zeggen, dat het mij gebleken is,
dat Dr. West haar vertrouwdste raadgever
was. Al hare zaken waren in zijne handen.
Ik kan niet zeggen hoe of waarom of wanneer
maar het is zoo."
„En is dat alles vroeg Carroll met
jongensachtige openhartigheid, alsof hare
mededeeling hem werkelijk verlichtte. „En
hebt ge geene andere bezwaren
Ondanks haar zelf, wierp zij hem een
teeder glimlachje toe, zooals zij een jongen
van haar kennis zou schenken. „En is dat
niet genoeg? Wat woudt gij nog meer?
Neen blijf waar gij zitWij zijn hier
bijeen om ernstig te spreken. En nu vraagt
gij niet eens welke gunst mijne moeder van u
verlangt."
„Wat het ook zijn moge, het zal gebeuren,"
zeide Carroll snel. „Ik ben de slaaf uwer
moeder, als zij mij aan uwe zijde slechts
laat dienen. Alleen wenschte ik maar.
dat het geene zaken warenik weet niets
van zaken."
Hoofdbezwaar tegen eene uitvoering was,
volgens spreker, de geldquaestie. Hij wees
op de droogmaking van de Haarlemmer
meer de kosten daarvan bedroegen
f 13.500.000de grond in den droogge-
maakten polder bracht op f 7.500.000alzoo
een verlies van 6 millioen guldentoch
zal de drooglegging door niemand betreurd
worden.
De onderzoekingen van de Zuiderzee-
Vereeniging hebben geleid tot het gevoelen,
dat de meest wenschelijke wijze, om de
Zuiderzee droog te maken, is een sluitdijk
te leggen van de Ewijksluis over Wieringen
naar Piaam, ten zuiden van Makkum, en
een dijk van Wieringen naar Terschelling,
waardoor de moeiel ijk heden, verbonden aan
het afdijken van het Texelsche Gat en het
Vlie, vermeden worden. Op deze wijze
zou een oppervlakte van 280.000 hectaren
land, waarvan beste kleigrond, worden
drooggelegdde lengte van de kustlijn zou
van 52 uur worden verminderd op 7 uur
gaans. De tijd ter voltooiing van het werk
is 8 jaar, terwijl de kosten worden geraamd
op 42 millioen gulden.
Naar de „Zwolsche Ct." meldt, is de
minister van Waterstaat voornemens, een
ingenieur (den heer Schröder van der
Kolk) te belasten met het blijvend en
uitsluitend toezicht op onze talrijke spoor
wegbruggen.
Schreven wij in onze laatste nabetrachting,
dat wij niet hoopten, dat hetgeen ons herinnert
aan het plan, om ons van eene telefoon te
voorzien, geheel zou verdwijnen, thans zou
men haast geneigd zijn hen die nog altijd
hopen toe te roepen „Laat alle hoop varen
Het verzoek van den heer Pot toch, om
voor zijne rekening langs de Hoofdgracht 10
a 12 telefoonpalen te mogen plaatsen, is met
12 tegen 4 stemmen verworpen.
Wat nu?
Wij wenschen ditmaal niet in beoordeeling
te treden van de redenen, welke die 12
leden bewogen hebben dat verzoek af te
stemmen, maar ons alleen te bepalen tot eene
korte uitlegging van den stand van zaken.
Zijn wij goed ingelicht, dan werd den heer
P. door het Rijk concessie verleend oDder
voorwaarden, die het aanleggen onmogelijk
„Indien het alleen zaken waren, kapitein
Carroll," zeide Maruja kalm, „zou ik er
Raymond of Senor Buchanan over gesproken
hebben, zou Pedro, onze Mayordomo, van zijn
ziekbed opgestaan zijn, om liet verzoek mijner
moeder in te willigen. Maar het is meer
dan datwij hebben de diensten van een
fatsoenlijk man en vaneen vriend
noodig, kapitein Carroll 1 tenminste dit is de
bedoeling mijner moeder."
Hij greep hare hand en bedekte deze met
kussen. Zij trok haar zacht terug.
„Wat moet ik doen?" vroeg hij snel.
Zij haalde een briefje uit haar boezem te
voorschijn. Het is heel eenvoudig. Gij moet
het hem alleen geven ja, wat meer zegt,
gij moet niemand laten merken dat ge daar
iets anders komt doen dan eene gewone
visite maken. Indien hij u te dineeren
vraagt moet gij blijven en gij zult iets
mede terugbrengen, dat hij u geven zal en
dat gij mij, zonder dat iemand het merkt,
geven moet."
„Is dat alles?" vroeg Carroll opeenigszins
teleurgestelden toon.
„Neen", zeide Maruja, terwijl zij plotseling
oprees. „Neen kapitein Carroll dit is
niet alles. En gij zult alles te weten komen,
al was het alleen maar om u te bewijzen
hoe wij u vertrouwen en om u vrij te laten,
nadat gij alles gehoord hebt, om te doen wat
gij verkiest." Zij stond recht voor hem,
bleek als een doode, met haar waaier, dien
zij herhaaldelijk open en dicht deed, terwijl
zij ongeduldig met haar voetjes op den
steenen vloer trapte. „Ik heb u gezegd, dat
dokter West mama's raadgever was. Zij
zag echter meer in hem, zij beschouwde
hemals haar vriend. Weet gij hoa
maakten langs de achterzijde der Hoofdgracht.
Die vergunning n. 1. bepaalde, dat de aan
te leggen telefoongeleiding overal minstens
6 meter in horizontale richting verwijderd
moest zijn en blijven van Rijksgeleidingen,
zoowel boven- als ondergrondsche en onder
water. Het is wel aan te nemen, dat de
bedoeling is 6 meter van de bestaande tele
graaflijnen in de richting der huizen en niet
naar de dijkskruin toe, daar men dan de
palen in het dijkslichaam zou moeten plaatsen,
wat wel nimmer zal worden toegestaan.
Nu gelooven wij wel dat iedereen het zal
onderschrijven, als wij zoo'n bepaling noemen
eene vernietiging van de vergunning. Want
de ruimte tusschen de telegraafleiding en de
woningen aan de achterzijde der Hoofdgracht
is niet groot. Op een afstand van 6 meter
daarvan zou men zeker te dicht bij de woningen
komen en waarschijnlijk niet andere daarstel-
len dan |een drooglijntje voor de bewoners
derhalve is die aanleg door deze bepaling
feitelijk onmogelijk gemaakt.
Maar bovendien is in die concessie ook
eene bepaling opgenomen, den weg voorschrij
vende voor het aanleggen langs de Hoofd
gracht. Waar nu het Rijk concessie verleent,
zou men meenen, dat de gemeente, die toch
met die vergunning bekend moet zijn, haar
fiat zou verleenen. Maar dit is volstrekt het
geval niet. En de Voorzitter en de heer
Korver meenden, dat de gemeente niet bevoegd
is die vergunning te verleenen, doch het Rijk
wel. Maar het Rijk heeft vergunning verleend
voor de geleiding langs de Hoofdgracht. Als
of dit nog niet genoeg ware, kwam de heer
Van Neck nu met zijne meening voor den
dag, dat wel eerst diende bepaald te worden
of de telefoonpalen tusschen de lantaarnpalen
mogen worden geplaatst. Alle Goden 1 Daartoe
strekt juist het verzoek van den heer Pot.
En toen deed de heer Over de Linden ten
overvloede nog het voorstel, dat van gemeente
wege nog eens zou worden gevraagd wat den
heer Pot geweigerd is (wij cureiveeren) n. 1.
om de geleiding langs de Achter-Hoofdgracht
te mogen aanbrengen. Is het niet om er
wanhopig onder te worden Dat is den heer
Pot niet geweigerddie heer bezit concessie
om langs de Achter-Hoofdgracht de geleiding
te maken, maar het kan niet door die onzin
nige bepaling van die afstand van 6 meter!
Hemelsche goedheid, hoe komt er toch zoo'n
begripsverwarring in onze Raad bij de een
voudigste zaak ter wereld
Welke bezwaren kunnen er nu bestaan den
heer Pot, bij wijze van proef, die palen te
laten plaatsen Niet velen dunkt on3, want,
let wel, de heer Pot is (bereid die palen,
zoodra zij op eentge wijs hinderlijk zijnop de
eerste aanzegging te verwijderen. Is die proef
dan zóó gewaagd Moet men de onderne-
gevaarlijk het voor eene vrouw is, die een
beschermer verloren heeft, om met een ander
hare zaken te bespreken. Mama is nog niet
oud. Dr. West koesterde eerbied voor haar
Dr. West gooide zich zelf niet weg twee
dingen, die veel indruk op eene vrouw maken,
kapitien Carroll, en mijne moeder is eene
vrouw." Zij zweeg even en vervolgde toen
met een kuchje achter haren waaier„Nu,
om er een einde aan te maken, maar wat
dit buitengewone paard en dezen te eerzuch-
tigen ruiter betreft, niemand weet hoe ver de
oude geschiedenis mijner moeders eerste kenze
wel herhaald zou zijn geworden en in hoever
de vloek van Koorotora nog het land zou
getroffen hebben."
„En gij vertelt mij dit gij Marnja, gij
die mij voor eene hopelooze liefde voor u
waarschuwde
„Kon ik dit voorzien P" zeide zij harts
tochtelijk „en zijt gij niet verstandig genoeg
om te begrijpen, dat deze daad alleen uw
aanzoek onaannemelijk in het oog mijner
familieleden zou hebben gemaakt?"
„Dus dacht gij over mijn aanzoek, Maruja
zeide hij, hare hand grijpende.
„Of aan iemand andere aanzoek." vervolgde
zij verward, terwijl zij haar hoofd van hem
afkeerde, waarop een licht blosje hare wangen
kleurde. Na een oogenblik pauze voegde zij
er op een innemenden, half verwijtenden
toon bij„Denkt gij, dat ik mijn moeders
geschiedenis daarom alleen aan u verteld
hebP Is dit dan de hulp, die gij mij aan
geboden hebt?"
„Vergeef mij, Maruja," zeide de jonge
officier ernstig. „Ik ben een egoïst, dat
weet ik want ik bemin u. Maar gjj
hebt mij nog niet gezegd, hoe ik uw moeder
mingsgeest, voor zoover het onze gemeentm'
aangaat, totaal uitdoven door allerlei bezware—
op te werpen, die geen bezwaren zijn P Denli
men niet ook eens aan de kosten welke d
heer Pot reeds moet gemaakt hebben. Weego
men niet, dat reeds voor duizenden guldefin,
materieel aangeschaft is voor de Helderscb 2
telefoongeleiding P 'y
Hoe heeft men in andere gemeenten g€**
handeldP Zaandam betaalt f 700 voor d
gemeente-aansluiting aan de Bell-telefoonn
Maatschappij, terwijl het tarief voor partici'.
lieren f 60 bedraagt. En onze gemeente—
Onze gemeente zou die aansluiting geen een
kosten en particulieren slechts de helft van W8
het hen te Zaandam kost. n.
Maar boven en behalve dat, waarom wer
dat verzoek van den heer P. aan hetoorde^-
van den Raad onderworpen?
De Raad heeft den heer P. vergunnio
verleend tot het maken, hebben en gebruike
eener telefonische geleiding, en in de voo)-
waarden, waaronder die vergunning is verleend
lezen wij o. a.
Art. 3. De uitvoering der noodige werken t
volgens het door B. en TT. goedgekeurd pla
moeten geschieden in overleg met en oudé*
toezicht en goedkeuring van B. en W.
Is dit artikel duidelijk of niet?
Welnu, dan had ook het adres van dei
heer P., om aan de Hoofdgracht een proef t
nemen met het plaatsen van palen, -Met aa>
het oordeel van den Raad behooren onde^
worpen te worden. De geheele uitvoering d<^
noodige werken moet geschieden in overle
met en onder toezicht en goedkeuring van I*
en W., en die alleen hebben dus te beslisse1
nu en voortaan welke concessies zij den he£
P. zullen doen. Bij den Raad, die eenmaa
vergunning heeft gegeven en de rest aalt
B. en W. heeft opgedragen, behoort di
beslissing over zulke kleinigheden o. i. ni«.
tehuis. j
Voor het adres van liefdadigheid naa_
Vermogen" brengen wij aan bestuurders onz"
hulde. JuistHet oprichten van oude manner?
en vrouwenhuizen of de verzorging daarvaf
in ieder geval, hoe dan ook, ligt op den weg de"
gemeente en moet niet dan in het alleruiterst
geval een uitvloeisel van het particulier initia
tief zijn. De indiening van dit adres is bet^
dan het stoute plan om zelf zoo'n gebouw
met den aankleve van dien, te stichten. D
aanneming van het voorstel van den het
Hordijk, om het adres in handen te stelle
van B. en W. om advies, met eenparig
stemmenmoge leiden tot de spoedige verwezen
lijking van deze hoogst noodzakelijke instel
ling.
Heeft Liefdadigheid naar Vermogendoo
haar plan de luidjes wakker geschud, d>
kon helpen door dezen brief over te reiken
hetgeen iedereen doen kan."
„Laat mij dan ook uitspreken," zeid
Maruja. „Het staat verder aan u naar goedvin
den te handelen. Er zijn tusschen m\j:
moeder en Dr. West brieven gewisseld
Mijne moeder is onvoorzichtigik wee
niet wat ze zooal geschreven a
wat ze verzwegen zal hebben, sinds zi
elkander veretonden. Maar gij begrijpt, da
het geen brieven zijn om publiek geraaafc
te worden of om in andere handen over h
gaanzij behoeven door zijne Amerikaansch
vrienden niet nageplozen te worden of doo
vreemden van commentaren voorzien of d
ooren der Guitierrez te bereiken. Zy be
hooren in het graf, dat tusschen het ver
leden en mijne moeder ligt, te rusten, zi
moeten daar blijven, ten einde haar voortaai
geen onrast te bezorgen."
„Ik begrijp u," zeide de jonge officie
kalm. „Deze brief dus verleent mij machtiginj
hen in beslag te nemen."
„Gedeeltelijk, ofschoon er nog ander<
zaken in behandeld worden. Deze Mi
Prince, dien gij Amerikanen AJaddin noeml
was een vriend van Dr. Westzij dedei
samen zaken, ergo zal hij toegang tot zijl
papieren hebben. De rest moeten wij aan r
overlaten."
„Ik denk, dat gij dit gerust doen kunt,-
zeide Carroll eenvoudig.
Maruja reikte hem hare hand. De jong
man boog er zich eerbiedig over heen er
ging naar de deur.
(Wordt vervolgd.)