HELDERSCHE-
NIEUWEDIEPER COURANT.
Nieuwsblad voor Hollands Noorderkwartier.
EN
jfcLTgct
J. H. VAN BALEN.
BERICHT!
5) Madame la Marquise,
'J1S. Ilü.
tKn deaespereert nimmer I*
Jm% Pieteri. Coen.
Het Taderludt ghetro«we
Blijf iek tot ia Sm doet.
VersolaUnt lederen Diasdag, Donderdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per 3 meenden:
Voor de courant binnen de gemeeentef 0.70, met Zondegeblad 1.05
nenr de overige plaatsen van Nederland 0.00, 1.35
alle landen, die in bet postverdrag
rijn opgenomen (inbegrepen
•v Ooit-Tndië en Amerika). 1.75, w 2.10
ft* Zuid-Afrika2.50, 3.
REDACTEUR-UITGEVER
Molenplein. Helder.
Telefoon uu ram er 20.
Prjjja der Advertentiën:
Van 15 regels 50 cents, elke regel moer 10 cent. Bij abonnement, naar gelang van de
hoeveelheid regels, aanmerkelijk lager.
Ingoionden mcdedeelingen en aanbevelingen, geplaatst tnsschen den tekst, per regel 10 Ct.
Advertentiën voor liefdadige doeleinden
Dienstaanbiedingen voor den werkenden stand5
Agent in liet buitenland: België, Mr N. Bertoux, Agence de publicité, 12 Rue Ste-Gudule, Bruxelles.
Aan HH. adverteerders
wordt kennis gegeven, dat zij
voortaan hunne adverten
tiën in onze cour ant,
zonder prijsverhooging,
kunnen geplaatst krijgen
waar zij willen. Natuurlijk
bedoelen wij hiermedezoover die
plaats niet reeds is bedongen,
maar overigens op elke pagina.
Men geve slechts op onder
welke rubriek men de
advertentie wil geplaatst
hebben.
Zij, die zich met 1
October a. s. op deze
Courant abonneeren, ontvangen
de tot dien datum verschijnende
nummers gratis.
NEDERLAND.
HELDER, 24 September.
Uit de Staatsbegrooting.
De veiligheid van het Koninklijk paleis
in het Noordeinde, van de Koninklijke stal
len en van het Huis in 't Bosch eischt
aansluiting van deze gebouwen aan de
gemeentelijke waterleiding en aanleg van
waterleiding in die gebouwen, zoover als
voor brandblussching noodig is, alsmede
aansluiting van het Huis in 't Bosch aan
de brandweertelegraat of aan de telephoon.
Voor aansluiting aan de gemeentelijke
waterleiding in den Hoogenwal van het
paleis in het Noordeinde zal in 1892
Feuilleton vnn de Heldersche-en Nieuwed. Courant.
Novelle door OU1DA.
(Slot.)
Allen die daar waren, en het feest van
Madame la Marquise bijwoonden, onder
scheidden zich door hun rnng, door schoon
heid of geest en die de Princesse de
Conti een bruidsbouquet aanbood, welks
bloemen uit paarlen en v/elks bladen uit
smaragden hestonden, die zich inwendig er
op beroemde, dat haar feest ter nauwernood
door Zijne Majesteit overschaduwd kon worden,
zij zelve was zich bewust, dat zij den palm
der schoonheid noch aan de bekoorlijke
dochter van La Valliére, noch aan haar
vriendin Atbrnaïs behoefde af te staan, noch
aan eene dier andere vrouwen, die zich onder
de schitterende menigte in hare tuinen en
lalons verdrongen.
De jonge priester sloeg haar gade, en de
klauwen van een verterenden hartstocht
grepen hem in de ziel. Voor de eerste
maal werd hij vergeten Zijn afgod ging
hem achteloos voorbij, had voor hem geen
enkelen blik, geen enkelen glimlach over,
maar schonk hare betooverendste lachjes
aan Saint Elix, aan de Rohan-Soubise, aan
allen die haar omringden en zich beijverden
haar aandacht te trekken. Een enkele maal
richtte hij het woord tot haar. Madame
la Masquise trok échter haar sneeuwblanke
schouders op, welfde met een zeker ongeduld
haar fijn geteekende wenkbrauwen en keerde
zich lachend tot Saint Elix, die haar en
De Montespan en Madame de Thianges
vermaakte met een schertsend, min of meer
f 2000 noodig zijn, voor aansluiting van
het Huis in 't Bosch f 4000, voor aanslui
ting der stallen en aanleg van waterleiding
daarin f 3000, en voor aansluiting van
het Huis in 't Bosch aan de brandweerte-
legraaf of telephoon f 2000.
Eene verhooging van f 2100 is aange
vraagd voor de stenographische inrichting
der Kamers.
Voorgesteld zijn nog verhooging met
f 300 van de bezoldiging van den kanse
lier van het gezantschap te Brussel, f 1000
voor den hulptolk, tevens kanselier bij het
gezantschap te Konstantinopel, f 3000 van
den consul-generaal in Zuid-China en van
dien te Teheran. Daar de bezoldiging
van den consul te Calcutta te laag is, is
de min. van Buitenl. Zaken voornemens
om dien consul diens tractement als emi
gratie-agent ad f 2000, dat dusver aan
de schatkist verantwoord werd, te laten
behouden.
De minister van Justitie is van meening,
dat het premiestelsel ter belooning van het
constateeren van stratbare feiten in het
algemeen geen goedkeuring verdient. Even
als zijn voorganger wenscht hij, dat met
dit stelsel worde gebroken.
Zonder gelijktijdige nadere regeling van
de tractementen der rijksveldwachters zou
hij het echter niet billijk achten daaraan
gevolg te geven, indien aan die beambten,
voor zoover zij door het Rijk bezoldigd
worden, niet een schadeloosstelling wordt
toegekend voor het gemis der premien.
Voor dit doel is, in afwachting van een
algemeen werkenden maatregel, f 4000 op
de Justitie-begrooting uitgetrokken.
Een subsidie van f 5000 is op hoofdstuk
Justitie uitgetrokken aan de Vereeniging
ter bevordering van fabrieks- en handwerks-
nij verheid in Nederland, ten behoeve van
een museum van voorwerpen ter voorkoming
van ongelukken en ziekten in fabrieken en
werkplaatsen.
Voor bijdragen en vergoeding aan ge
meenten in de kosten van haar openbaar
onderwijs wordt voor 1892 uitgetrokken
f3.250.000, welk bedrag ook voor 1891
noodig bleek met inbegrip van f 250.000,
waarmede de begrooting voor 1891 alsnog
moet worden verhoogd.
Voor bijdrage in de jaarwedden van
onderwijzers aan bijzondere scholen wordt
f82.500 uitgetrokken.
gewaagd verhaal aangaande Madame de
Lesdiguières en een aartsbisschop van Parijs.
„Ik ben dus niet langer in ongenade en
van de jaloezie van dien priester afhankelijk?
fluisterde Saint Elix, na tal van andere
gefluisterde woorden, Madame la Marquise
toe. De Vicomte aanbad haar, niet wel is
waar, zooals men te Langnedoc aanbad, maar
dan toch op een wijze, die te Versailles voor
zeer hartstochtelijk doorging.
De Marquise lachte.
«Misschien nietGij weet immers dat
ik met Madame de Montevreau een wedden
schap aanging? Die heb ik thans gewonnen.
SstHij is vlak in de nabijheid. Ik ver
wacht mij op een tragedie, vton anti
z/Mr. Ie Vicomte, zoo gij een man van eer
zijt, zult gij mij hedenavond met de wapenen
in de hand rekenschap geven. Ik tracht mq
niet achter mijn geestelijk gewaad te ver
schuilen
Saint-Elix keerde zich, toen die woorden
hem in de ooren klonken, naar den spreker
om, lachte minachtend en wees hem met een
achteloos gebaar terug.
«Met vrouwen en priesters vechten wij
niet, Recerend Père
Het feest was geëindigd de duizenden
lichten in den tuin waren uitgedoofd, de
salons werden ledig, de rijtuigen der hooge
gasten met hun voorrijders en eeregarden
rolden op den weg naar Versailles. Madame
la Marquise stoud nogmaals alleen op haar
balkon, liet haar armen op de vergulde
balustrade rusten en zag naar beneden in het
pnrk, waar de eerste schemering van den
dageraad het geboomte verlichtte. Plotseling
deed een glimlach haar witte tanden te voor
schijn komen. Waaraan dacht zij Wie kon
dit zeggen
Een doodelijke stilte heerschte thans in de
De minister van Marine vraagt voor 1892
voorloopig slechts credieten tot verzekering
van den loopenden dienst, tot verdere uit
voering var. onderhanden zijnde werken en
tot nakoming van wetten en aangegane
verbindtenissen, zich voorbehoudende zoo
noodig later suppletoire begrootingen in te
dienen. Bij zijn voorstellen tot verbetering
van den toestand van het materieel, zoowel
voor binnenlandsche verdediging als voor
den algemeenen dienst, zal tot uitgangspunt
dienen het rapport der Coramissifin van
1889 en 1890.
Verdere ingrijpende veranderingen in het
bestaande materieel zullen niet gebracht
worden. Gelden zijn gevraagd voor het
in aanbouw brengen van twee loodskotters,
tot aanvulling van het reserve-materieel,
verder voor een nieuw tonnenleggersvaartuig
te Terschelling.
Aangevraagd wordt f 24.000 voor den
aankoop van den toestel van den heer
Bellemo te Venetie om door de torpedo's
zelf de netten, die tot beveiliging der
schepen dienen, te doen doorsnijden.
Uit de begrooting van financien blijkt,
dat het voornemen bestaat een millioen in
omloop zijnde muntbiljetten van tien gulden
te vervangen door anderen van kleiner
formaat.
Met f 2000 wenscht de min. van Water
staat de Zuidhollandsche Reddingmaat
schappij te gemoet te komen in belangrijke
kosten voor uitbreiding van personeel en
materieel.
De min. is van meening, dat de regeling
van de ondersteuning van redders bij schip
breuken of hun nagelaten betrekkingen
door particuliere maatschappijen, met finan-
cieele hulp voor zoover noodig van den
Staat, de voorkeur verdient boven regeling
van Staatswege. Voor dit doel wordt 11000
op de Staatsbegrooting voldoende geacht.
De voortdurende uitbreiding van het
verkeer maakt de aanstelling van meer
personeel bij post en telegraafonvermijdelijk.
Het zal in 1892 met omstreeks 110 personen
toenemen en die vermeerdering zal ook
strekken tot verlichting van de zware taak
van menig beambte. Voor gebouwen en
materieel moest eveneens meer geraamd
worden.
De op de Oorlogsbegrooting uitgetrokken
kosten strekken alleen om den geregelden
gang van den staatsdienst behoorlijk te
verzekeren of om uitvoering te geven aan
tuineu, die nauwelijks een uur te voren met
een schitterende menigte waren gevuld ge
weest, waar muziek en gelach hadden weer
klonken en het feestgewoel de sluimerende
echo's hadden doen ontwaken. Daar waar de
tallooze lichten hun schijnsel hadden gewor
pen op de edelgesteenten en paarlen der toi
letten, op geblankette wangen en fonkelende
sieraden, op de met juweelen bezette degens
en de gouden borduursels der uniformen, viel
thans de eerste grijze schemering van den
aanbrekenden dag op het zilveren gebladerte
der linden, op het vochtige gras, op de ge
bogen stengels der bedauwde rozen en Madame
la Marquise schrikte eenigszins, toen plotse
ling de stilte om haar heen door een stap
in het salon achter haar verbroken werd.
//Madame, wilt gij mij nu even te woord
staan P"
Gaston de Launay nam haar handen van
de balustrade af en hield die vast in de
zijnen geklemd, terwijl zijn eigen stem hem
zonderling kalm, doch tevens zonderling hard
in de ooren klonk.
z/Dus hebt gij mij niet langer lief?"
//Vragen, die op dergelijke wijze tot mij
worden gericht, beantwoord ik niet."
Zij had hare handen willen terugtrekken,
maar zij waren in zijn ruwen greep als vast
geschroefd.
«Geen uitvluchtenAntwoord.ja of
neen
//Welnu//Neen* dan. Zoo gij de waar-
1 heid vilt vernemen, is het mijn schuld niet,
zoo zij u misschien onaangenaam of onhoffe
lijk in de ooren klinkt."
Hij liet haar handen los en waggelde
achteruit als ware hij door een schot getroffen.
I „Mijn God het is dus waar gq houdt
I niet meer van mij 1 En dat zegt gij mij
aldus I"
wetten, Kon. besluiten of aangegane ver
bintenissen. Zij is geheel ingericht als die
voor de laatste jaren.
Ten einde zoo min mogelijk officieren
aan den werkelijken dienst bij het leger
te onttrekken, zijn voor de werkzaamheden
bij het Departement van Oorlog drie
kapiteins minder berekend in wier plaats
drie onderofficieren, als tijdelijk schrijver
bij het Departement gedetacheerd, tot eersten
klerk worden aangesteld.
De voor 1892 gevorderde verhooging van
uitgaven voor de infanterie vloeit hoofd
zakelijk voort uit de vermindering van
het incompleet aan officieren bij de
infanterie.
De Indische begrooting voor 1892.
Het batig saldo van 1889 bedraagt f1,222,164
meer dan geraamd was en dus totaal f 3 116,738. De
dienst 1890 zal volgens voorloopige uitkomsten een
voordeelig slot vsn f 8,048,775 opleveren, of rnim
3} millioen meer dan was geraamd. Wat 1891
aangaat is te verwachten, dat het geraamde tekort
van 23} millioen hoogstens 16} millioen zal bedragen.
De cijfers der begrooting voor 1892 zijn de vol
gende: Uitgaven in Nederland f 25 573,217 uitgaven
in Indië f 110,780.123, totaal f 136,353,340. Mid
delen in Nederland f 21,751,268in Indic
f97.728,445 totaal f 119,549.713. Dus tekort
f 16,803,627-
In vergelijking met 1891 zijn de middelen
f 5,697,368 hooger en de uitgaven f 825,502 lager
geraamd.
Hooger zijn 0. a. begrootkoffieverkoop f 1,460,000,
tinverkoop f 295,000, opium f 1,340,000, zout
f 305,000, exploitatie der spoorwegen f 697,000,
post en telegraaf f 180,000, boschwezen f 327,400,
in- en uitvoerrechten f 540,000. accijnzen f382,000,
patentrecht en andere belastingen, met uitzondering
van-de bedrijfsbelasting f 337,000.
Lager zijn geraamd de bedrijfsbelasting f 250,000
en de iukomsten uit de suikercultuur f225,000.
De vermeerdering der uitgaven wordt ruimschoots
opgewogen, wat het eindcijfer betreft, door de ver
mindering van de afdecling Binnenlandsch bestuur,
ten gevolge van den lager geraaraden inkoop van
koffie. Het tekort op de begrooting is voor 3}
millioen het gevolg hiervan, dnt op den inkoop van
190,000 pikols koffie meer is gerekend dan volgeus
de raming verkocht zulleu worden. Het te dier zake
uit te geven bedrag is een voorschot ten behoeve
van latere dienstjaren. Daarentegen is op een pro
ductie van 80,000 pikols tin gerekend, terwijl de te
verkoopen hoeveelheid volgens de raming 100,000
picols zul bedragen. De inkoopsprijs van die meer
dere 20,000 pikols is ongeveer 5 ton, waarmede het
nadeelig saldo moet worden verhoogd, om het juiste
cijfer van het defieit te kennen, dat dus is
f 13,800,000, of f 14,100,000 ab het uitvoerrecht
op de suiker geschorst blijft.
Voor de havenwerken bij Batavin en aanleg van
Staatsspoorwegen is uitgetrokken f 7,335,000, voor
nienwe bevloeiingswerken f 3,105,000, te aamen
i 10,440,000.
Het tekort op de gewone uitgaven is f 3,981,000.
Maar niet onwaarschijnlijk zal de rekening later met
een minder ongunstig eindcijfer sluiten.
Yoor een oogenblik was Madame la Mar
quise getroffen en bleef zij hem zwijgend
aanzien, want die woorden werden geuit op
een toon van vertwijfelinghet was de
zwakke kreet van een man, die in doodsangst
verkeert.en zelfs bij liet schemerlicht van
den dageraad zag zij hoe zijne lippen asch-
grauw werden, hoe een lijkkleur zijn gelaat
overtoog. Doch weldra glimlachte zij, terwijl
haar vingers met Osmin's nieuwen halsband
speelden.
«Dat zegt gij mij //aldus" Ik zou het u
niet „aldus" gezegd hebben, monsieur, zoo
een wenk mijnerzijds u voldoende ware ge
weest en gij niet een zoo sterk verlangen
naar oprechtheid aan den dag hadt gelegd.
Maar als de lieden niet kiesch genoeg zijn
om met een half woord te begrijpen, moeten
zij de volle waarheid weten aan te hooren....
dit is dan slechts hun eigen schuld. Meendet
gij dat ik, als een herderinnetje in een
landelijke idylle, het kinderachtig spel van
een onveranderlijken trouw ten eeuwigen
dage zou voortspelen Hadt gij genoeg
eigenwaan om u te verbeelden, dat gij mij
zoudt blijven vermaken voor altijd en
„Zwijg!" viel hij haar onstuimig in de
rede. Zijn stem klonk heesch en hij snakte
naar adem. „Vrouw, kent gij dan geen
deernis Voor u voor eene als gij zijt,
heb ik den hemel verworpen, heb ik mij
diep in de zonde gewenteld en mijn kerk,
mijn gemoedsrust, mijn eeuwige zaligheid,
alles en alles verlorenVoor eene als gij
zijt, ben ik een meineedige, een schijnheilige,
een afvallige geworden, wiens gebeden gods
lasterlijk, wiens eeden valsch, wiens beloften
leugens zijnVoor uw glimlach heb ik de
eeuwigheid getart, voor uwe kussen heb ik
mijn leven hier beneden en mijn leven hier
namaals ten offer gebrachtwant uw liefde
De minister gelooft niet, dat, welke weg ook ten
aantien der inlandsche koffiecultuur worde ingeslagen,
de bate daarvan in volgende jaren gemiddeld grooter
zal zijn. Wel mag worden* gerekend op aanmerke
lijke verhooging vnn de inkomsten uit de Billlton-
mijnen en beloven de Ombiliënvelden een nieuwe
bate in de toekomst, maar de Indische regeerieg
vreest daarentegen vermindering der inkomsten nit
Banka.
De minister kan dan ook den toestand der geld
middelen, zooals die zich in deze begrooting afspie
gelt, niet bevredigend noemen. Op den voorgrond
stelt hij, dat Indië zelfstandig in zijne uitgaven moet
voorzien. Om het evenwicht te verkrijgen is aller
eerst noodig zninig beheer; maar er schijnt in dit
opzicht gedaan, wat men van uit de centrale bu-
reaux vermag. Beproefd zal nog moeten worden eene
enquête, geleid door een man, berekend voor de taak
en die zich geheel daaraan wijden kaneene en
quête, die zich zou uitstrekken tot de geheele orga
nisatie van ons bestanr, het geheele financieel en
materieel beheer en ten doel zou hebben om te
komen tot de kennis van al wat geconcentreerd, ver
eenvoudigd, besnoeid en in verhouding tot Indië's
financieels krachten doelmatiger ingericht zon kunnen
worden. Met dien maatregel zal versterking dei-
middelen gepaard moeten gaan, waartoe weldra voor
stellen znllen worden gedaan.
Maar daarnaast is versterking dringend noodig van
het voortbrengend vermogen van Indië door de tot
ontwikkeling der hulpbronnen vernachte werken.
Dnarora heeft de minister nu reeds f 3,105,000 voor
bevloeiingswerken op de begrooting gebracht en hoopt
hij nog voor te stellen om de werken tot bevloeiing
van de Solovallei aan te vangen. Ook zal hij, zoodra
hij de gegevens heeft, voorstellen doen tot verbete
ring der gemeenschapsmiddelen.
Reeds is een wetsontwerp van de
vorige Regeering onveranderd weer inge
diend, nl. dat tot verhooging van de Marine-
begrooting 1890. Alleen de Koninklijke
boodschap is opnieuw gedrukt, terwijl aan
den voet is aangeteekend„Het bij deze
Koninklijke boodschap aangeboden ontwerp
van wet, de Memorie van Toelichting en
bijlage zijn geheel gelijkluidend met de
stukken, gedrukt onder 192, Nos. 24, der
Zitting 18901891, met dien verstande,
dat de Memorie van Toelichting thans
geteekend is door den tegenwoordigen
minister van Marine."
Zoo zullen wel meer ingetrokken wets
ontwerpen volgen.
De noodwet van den minister Seyffardt
stelt, naar het „Vad.," een tienjarigen
dienstplicht voor, zes jaren actieven en vier
jaren reserve.
De „Indische Mercuur" maakt melding
van een gerucht, als zou de gouverneur-
generaal van Neêrl.-Indie, mr. Pijnacker
Hordijk, wegens particuliere redenen, het
plan hebben binnenkort zijn ontslag in te
dienen.
kon met geen te hoogen prijs betaald wor
den daarmede vergeleken waren eer, geloof,
de goddelijke genade in mijne oogen waarde
loos Gij ruktet mij uit mijn sfeer, uit de
rustige kalmte van mijn bestaan, uw beeld
vervolgde mij tot in mijn gebeden, gij waart
steeds tusschen den hemel en mij, gij wildet
mijn ascetischen trots buigen, gij gingt een
weddenschap aan om mij mijne priestergeloften
te doen verbreken en dan zijt gij on-
barmhartig genoeg, wanneer uw weddenschap
gewonnen is, wanneer uw spel u verveelt,
wanneer uw overwinning waardeloos is gewor
den, om mij zonder eenig zelfverwijt woor
den als deze voor de voeten te slingeren 1*
„Ma foi, MonsieurHet is aan u, niet
aan mq, zelfverwijt tc gevoelen 1" riep zq
minachtend. „Zijt gij nog altijd zoo provin
ciaal gebleven, dat gij niet begrijpt, hoe een
man, die niet langer weet te behagen, dit
slechts aan zichzelf te danken heeft,; hoe hij
dan blijkbaar de gave mist om de liefde,
eenmaal door hem gewonnente behoudeu,
en te wellevend moet zijn om een klacht te
uiten De taal, door u gebezigd, klinkt mij
vreemd in de ooren. De meeste mannen,
monsieur, zouden zich gelukkig rekenen, -
wanneer ik hun ook maar de geringste voor- 1
keur betoonde; ik duld geen verwijten, nochff
wanneer ik mijne gunsten schenk, noch wan
neer ik ze terugneem." s
Een toornige gloed lichtte uit de oogen
van Madame la Marquise, eu haar ironische, jj
boosaardige glimlach had een beteekenis, die-;
niet te miskennen was.Toen hij haar aanzag, k
vielen Gaston de Launay de schellen van de M
oogeneindelijk zag hij die vrouw, die hij
met zulk een bliuden, afgodischen hartstocht
had liefgehad, in hare ware gedaante.
Zacht kermend boog hij het hoofd als:1
iemand, die door een doodelijken slag getroffen1
