dus alle krachten willen aanwenden om aan
de overmacht van het kapitaal paal en perk
te stellen, moeten 7.ich aansluiten en vooral
bevorderen, dat aan de arbeiders, de meest
direct belanghebbenden bij het werk der her
vorming, het recht worde toegekend om zelf
over hunne belangen mede te spreken.
Ter bereiking van dii doel meent het be
stuur, dat moet worden saamgewerkt op den
grondslag van het volgend program, houdende
de beginselen, neergelegd in Aii. 1 van de
Statuten van den Radicalen Bond
I. gelijkstelling der meerderjarige Neder
landers ten aanzien van de uitoefening van
staatsburgerlijke rechten
II. bestrijding van de sociale afhankelijk
heid en verhooging van het stoffelijk en ze
delijk welzijn der niet- en minvermogenden
door
0. afschaffing van die wettelijke bepalingen,
welke opeenhooping van kapitaal in de handen
van enkelen bevorderen
1. invoering van wetten, die
1. met behoud vau het beginsel van den
persoonlijken eigendom de uit dien eigendom
voortvloeiende bevoegdheden binnen engere
gTenzen beperken en eene meer gelijkmatige
verdeeling van het maatschappelijk inkomen
in de hand werken
2. de nadeelige gevolgen der werking van
vraag en aanbod op de arbeidsmarkt zooveel
mogelijk tegengaan.
Het Bestuur besluit zijn circulaire met de
volgenden oproeping
«Landgenooten 1
«De tijd is gekomen, dat met kracht en
overtuiging moet worden opgetredenwil men
de wanverhoudingen in onze samenleving met
vrucht bestrijden.
„Zoo gij met ons van oordeel zijt, dat aan
verbetering op den grondbeslag der bestaande
maatschappelijke organisatie niet behoeft te
worden gewanhoopt, en tevens dat aan die
vorbetering met spoed en met kracht de hand
moet geslagen worden, zullen geweldige bot
singen voorkomen en zal aan de eischen der
rechtvaardigheid voldaan wordenzoo gij
hieromtrent met ons eenstemmig denkt, blijft
dan niet van verre staan, maar sluit u bij
ons aan, opdat door eendrachtig optreden de
zoo noodige herziening van ons staatswezen
in democratischen geest worde bespoedigd."
Zijn wij wel ingelicht, dan heeft de
officier van justitie bij de rëchtbank te
Leeuwarden geene termen gevonden tot
vervolging van mr. P. T. Troelstra, in zake
het tegen hem opgemaakte proces-verbaal
voor de gebezigde woorden in een vergade
ring te Appelscha. (N. R. C.)
Blnnenlandsch nieuws.
Helder. In het laatst der vorige week
is hier op 67jarigen leeftijd, na een zeer
langdurig lijden, overleden de heer J. P. van
Oort Yalter, gepensionneerd opperstuurman
der Marine. De heer Yalter, die vóór zijne
pensionneering gedurende vele jaren werk
zaam was bij de tijd-inrichting alhier, was in
vele opzichten een merkwaardig man. Hij kwam
als scheepsjongen in dienst, werd van matroos
2de kl. stuurmansleerling en bracht het na
een betrekkelijk kort aantal jaren tot den
rang van opperstuurman. Door zelfoefening
leerde hij de Fransche, Engelsehe, Duitsche,
Noorsche, Spaansehe, Italiaansche en Latijn-
sclie talen, waarin hij met veel gemak cor
respondeerde. Na zijne pensionneering legde
hij zich toe op het decoratieschilderen, en
het doek, dat in „Tivoli" de zaal van het
tooneel scheidt, door hem vervaardigd, levert
het bewijs, dat. hij het ook daarin tot eene
beduidende hoogte wist te brengen.
Het stoffelijk overschot van den begaafden
en toch zoo eenvondigen man werd jl. Dins
dagmiddag in allen eenvoud door een twaalf
tal zijner collega's, oud-onderofficieren der
Marine, en door de leden der Onderofficiers-
Vereeniging der zeemacht «Admiraal de
Ruijter", waarvan hij eere-lid was, grafwaarts
gebracht. Aan de geopende groeve werden
door den heer T. Bolwerk en door den
President van «Admiraal de Ruijter", den
heer J. H. Schrijver, waardeerende woorden
aan de nagedachtenis van den overledene
gewijd.
Van dezen doode kan zonder overdrijving
worden gezegdhij is na een welbesteed
leven heengegaan. Zijne nagedachtenis zal
nog lang, zeer lang in dankbare herinnering
blijven bij de velen, voor wien bij zoo dik
wijls een vraagbaak was, die door hem zijn
voortgeholpen I
Helder. In de laatst gehouden weten
schappelijke vergadering van de Ned. Dierk'
Vereeniging deelde de heer Hoek alhier bij"
zonderheden mede van een tochtje, dat hij in
Juli 1892 naar een in de duinen niet ver
ran Callantsoog gelegen meer ondernomen
had. Hij trof in het volkomen zoete water
ran dit meer eene diersoort aan (Mysis vul-
gari9), die, voor zooverre hem bekend althans,
tot nog toe nooit anders dan in brakwater of
met brakwater in verbinding staand zoet water
waargenomen werd. Hij besprak in korte
trekken de wijze, waarop dit meertje vermoe
delijk ontstaan is en bracht daarmede het
voorkomen van brakwater-diervormen in de
nu geheel van de zee afgesloten plas in ver
band. De exemplaren van Mysis vulgaris
onderscheiden zich in enkele opzichten (grootte,
bewapening van de staartplaat) van de hem
b.v. van de Zuiderzee en van het Hollandsch
Diep wel bekende exemplaren van deze zelfde
diersoort en Spr. herinnerde er aan, dat vol
gens Sars soortgelijke verschillen bestaan tus-
schen Mysis oculata, die in zee en M. oculata
Var. reiicta, die in zoetwater-meren van
Scandinavië wordt aangetroffen.
Spr., die behalve Mysis talrijke vertegen
woordigers uit de groepen der Copepoden,
Daphniden en Ostracoden in het meertje ver
zamelde, eindigde met zijn hoorders op te
wekken in aanstaande zomermaanden eeu
kleine expeditie naar dit duin-meer te orga-
niseeren, daarbij niet ontveinz.ende, dat het
genoegen der deelnemers aan eenen zoodanige,
tocht ongetwijfeld aanzienlijk verhoogd zou
wordeD, indien ook de gasten van dien avond
hun de eer wilden aandoen zich daarbij aan
te sluiten.
Helder. De bevolking dezer gemeente
bestond op 31 Dec. 1891 uit 11835 m. en
11310 v., totaal 23145 personen. Zij ver
meerderde door: geboorten met 418 m. en
133 v., totaal 851 vestiging met 1793 m.
en S31 v., totaal 2624, en verminderde door:
overlijden met 1S3 m. en 193 v., totaal 376;
door vertrek met 1726 m. en 796 v., totaal
2522. De bevolking bestond dus op 31
Dec. 1892 uit 12137 m. en 11585 v., totaal
23722 personen.
Bevolking aan boord der schepen 1593,
in de militaire gebouwen 397, mariniers,
hieronder begrepen, 205 personen.
In 1892 werden als levenloos aangegeven
16 m. en 12 v., totaal 28.
Gehuwd zijn jonkmans en jongedochters
161, jonkm. en weduwen 4, jonkra. en ge
scheiden vrouwen 3, weduwn. en jonged. S,
weduwn. en weduwen 10, gesch. mannen en
jonged. 1, ge9ch. mannen en weduwen 1.
Overledengehuwden 60 m. en 46 v.,
totaal 106 in weduwstaat 16 m. en 47 v.,
totaal 63 ongehuwd 107 m. en 100 v.,
totaal 207 pers.
Groningen. Dat de landverhuizing
uit deze provincie naar Amerika groote
verhoudingen begint aan te nemen, kan
hieruit blijken, dat jl. Zaterdag uit Nieuwe-
schans (een kleine gemeente) niet minder
dan iio personen vertrokken naar het verre
Westen. Het waren meest arbeidersgezinnen
die aldaar lotsverbetering zoeken.
Marine en Leger.
Na de indienststelling van Hr. Ms. „Bel
lona" alhier, zal Hr. Ms. „Loo" inge
richt worden voor logementschip, ter ver
vanging van de „Vulkaan" te Amsterdam
terwiil Hr. Ms. „Aruba" weder in con
servatie zal worden opgenomen en gereed
gemaakt voor den gewonen zeedienst.
De bemanning van „Bellona" zal bestaan
uit i kapt.-luit. ter zee, komm. ie off., i
luit. t. z. ie kl., 8 luits. t. z. 2e kl., 2 a-
delborsten iekl., 1 ofl. v. gezondh. 2ekl.,
1 off. van administr. 2e kl.. 76 onderoff.
en mindere schepelingen, samen 90 koppen.
Hr. Ms. schroefstoomschip 4e kl. „Bonaire"
dat belast is met het houden van politie
toezicht op de Noordzee, zal de volgende
maand te Hellevoetsluis binnenvallen, om
buiten dienst gesteld en op 's Rijks werf
aldaar in conservatie opgenomen te worden.
In de directie Hellevoetsluis is de bron
zen medaille voor 12 jaren dienst uitgereikt
aan den 2n stuurman J. A. Drent, den
schoenmaker C. Van Os. den 3n timmer
man A. Vogelenzang, den matroos ie kl.
P. D. Wolf en den matroos ie kl. H. J.
Rietbergen.
De dirigeerend off. van gez. 2de kl. bij
de marine E. H. L. Roesingh, van Iterson,
is geplaatst bij het hospitaal der marine
alhier, ter vervanging van den dirigeerend
off. van gez. 2de kl. bij de marine dr. W.
Schutte, die op non-activiteit wordt gesteld
en 11 Maart a. s. per stoomschip „Prinses
Amalia" naar Oost-Indië vertrekt.
Hier te lande is het bericht ontvangen
uit Indië van het overlijden van den iste
luit. der mariniers J. Copius Peereboom.
De machinist iste kl. G. H. Brakke, bij
's Rijkswerf te Amsterdam belast geweest
met de opstelling der machine aan boord
van Hr. Ms. art.-instructieschip „Bellona",
wordt aldaar geplaatst als chef der machi-
1 nekamer.
Hr. Ms. stoomschoener „Dolfijn" zal 7
Maart a. s. alhier in dienst gesteld worden
tot het houden van politietoezicht op de
zeevisscherij en zulks ter vervanging van Hr. i
Ms. „Bonaire", die buitendienst zal worden
gesteld 0111 tegen het najaar gereedgemaakt
te worden voor een reis naar West-Indië,
ter aflossing van het aldaar gestationeerde
stoomschip „Suriname".
De machinist iste kl. A. Sizoo is tijde
lijk gedetacheerd aan boord van het licht
schip „Haaks", ter vervanging van den
wegens ziekte achtergebleven machinist iste
kl. J. J. Klingen.
Departement van Marine in Oost-Indië.
Verleend een tweejarig verlof naar Europa,
wegens ziekte, aan den lichtopzichter 1ste kl.
bij den dienst der kustverlichting in Ned.-
Indië G. J. de Groot.
Ontslagen op verzoek, eervol uit 's lands
dienst, met ingang vau 4 Maart a. 9.. de
gezaghebber 1ste kl. bij de Gouv.-Marine J.
W. Scholtenop verzoek, eervol uit zijne
betrekking, wegens ziekte, de 2de stuurman
bij idem H. N. Blatt; op verzoek, eervol
uit 's lands dienst, de ingenieur-werktuigk.
2de kl. bij het Marine-etablissement te Soe-
rabaja J. T. R. Hellendoorn.
I Belast met de waarneming der betrekking
van ingen.-werktuigk. 2de kl. bij genoemd
1 etablissement, de bij die inrichting gedetach.
off.-mach. 2de kl. bij de Kon. Ned. Marine
I C. Boon.
j Gedetacheerd bij het Marine-etablissement
j te Soerabaja, met ingang van een nader door
I den comro. der zeemacht en chef van het
Departement der Marine in Ned.-Indië te
I bepalen dag, de off.-mach. 2de kl. bij de
Kon. Ned. Marine L. VV. Weckesser.
zij ook al voor rle markt niet best meer
te zijnzij worden thans tegen f 4 per
mud aan dc arbeiders verkocht, die hier
van gretig gebruik maken.
Onderwijs en examens.
j Tot onderwijzer aan de R. K. Parochie-
school te Wognum, is benoemd de heer G.
Smit, te Leiden,
j Voor de betrekking van onderwijzeres
I aan de 0. 1. school te Opmeer, heeft zich
slechts ééne sollicitante aangemeld.
Landbouw en Veeteelt.
Aan de hengstenkeuring, die jl. Maandag
te Amsterdam in de manege, Verlengde
Vondelstraat, vanwege de afdeeling Noord-
Holland van de Vereeniging het Paarden-
Stamboek gehouden is, werd enkel deel-
i genomen door A. A. Van den Berg, te
Haarlem, die er met drie hengsten was.
j De prijs ad duizend gulden is toegekend
een donkerbruinen hengst. De beide
andere zijn ingeschreven in het Stamboek.
Er wordt dit jaar te Kolhorn minder stoo
voor de papierfabrieken geperst, dan
andere jaren. Door het natte weder ging
veel stroo verloren, en bovendien wordt het
als een gevolg van ontoereikende hooiteelt
in de binnenpolders veel voor veevoeder
verkocht, waardoor hoogere prijzen worden
bedongen, dan de papierfabrieken besteden
kunnen.
Nog altijd staan in den polder Waard
en Groet bruine boonen 1892 te veld.
Men vreest, dat zij thans geheel waarde
loos zullen zijn. Van een landbouwer, die
nog vóór den winter binnenhaalde, bleken
Kerknieuw 8.
PREDIKBEURTEN.
Ned. Herv. kerk te Texel.
Zondag 26 Fcbr., Burg, voorm. 10 u., ds.
van Schaick. "Waal, voorm. 10 u., ds. de
Mazure. Den Hoorn, voorm. 9.30, ds.
Leffef. Oudeschild, nam. 2 u., ds. van
Schaick. Oosterend, nam. 2 u., ds. Leffef.
De Cocksdorp, voorm. 9.30, de heer
Barends.
Doopsgez. kerk te Texel.
Zondag 26 Feb'., Burg, voorm. 10 u., ds.
Kuperus.
Ned. Herv. kerk te Noord-Zijpe.
Zondag 26 Febr., voorm. 9.30, Schager-
brug, ds. van Deursen.
Ned. Herv. kerk te Zuid-Zijpe.
Zondag 26 Febr., voorm. 9.30, Burger-
brug, ds. Kocb.
Doopsgez. kerk '.e Zuid-Zijpe.
Zondag 26 Febr., voorm. 9.30, ds. van
Calcar.
Ned. Herv. kerk te Callantsoog.
Zondag 26 Febr., geen dienst.
Ned. Herv. kerk te Sint-Maarten.
Zondag 26 Febr., voorm. 9 u., ds. Mühring.
Ned. Herv. kerk te Petten.
Zondag 26 Febr., voorm. 9.30, ds. Pareau,
van Anna Paulowna.
Ned. Herv. kerk te Kolhorn.
Zondag 26 Febr., voorm. 9.30, ds. Graupre
Molière, van Helder.
Ned. Herv. kerk te Eenigenburg.
Zondag 26 Febr., nam. 1.30, ds. Pareau,
van Anna Paulowna.
Rechtszaken.
Arrondissements-rechtbauk te Alkmaar.
Zitting van 21 Februari 1893.
M. V., te Amsterdam en L. P., te Hoorn,
oplichting en medeplichtigheid daaraan, ieder
1 jaar gev.
C. B. en D. K., te Koedijk, mishandeling,
ieder f 25 boete, subs. 12 dagen hecht.
J. K., te Grootebroek, mishandeling, vrij
gesproken.
S. D. S. en J. de H., te Enkhuizen, mis
handeling, de eerste 5 weken, de laatste 1
week gev.
M. G., te Medemblik, diefstal, 3 dagen gev.
W. C. R., te Rotterdam, verzet, aange
houden tot over 8 dagen.
L. v. D., zonder vaste woonplaats, bede
larij, 12 dagen hecht, en 1 jaar opzending
naar een bedelaarsgesticht.
J. v. V., als boven, bedelarij, 5 dngen
hecht, en 1 jaar opzending naar een bede
laarsgesticht.
Buitenland.
Engeland. „Daily Chronicle" meldt,
dat de patroons in de katoenindustrie te
Londen weigeren het voorstel der werk
lieden aan te nemen, om de loonen met
slechts z| pCt. te verlagen.
- De Engelsehe regeering heeft aan de
Fransche doen weten, dat de met een
onderzoek belaste geneeskundigen verklaren
dat Cornelius Herz te ziek is om naar
Londen te worden vervoerd, en dat hij
onmachtig is een poging tot ontsnapping
te doen.
Oostenrijk. Door een ontploffing van
mijngas in een mijn te Skalis zijn 8 mijn
werkers omgekomen en 14 gekwetst.
Zwitserland. De Franschen gezant
Arago heeft medegedeeld, dat de Bonds-
regeering zeer pijnlijk getroffen en veront
waardigd is over de beleediging, Carnot
aangedaan bij den carnavalsoptocht te Bazel.
De Bondsraad is bereid, de daad te staffen
met alle rechtsmiddelen, waarover hij be
schikt om aan Frankrijk volkomen vol
doening te geven.
Italië. Verdi, de groote componist,
heeft geweigerd zich in den adelstand te
laten opnemen. Hij zond aan den minister
Martini het volgende schrijven „Ik lees
in de „Perseveranza," dat het plan bestaat
mij markies te maken. Als kunstenaar doe
ik een beroep op u om al wat gij kunt te
doen, ten einde dit te voorkomen.
„Mijn dankbaarheid zal veel grooter zijn
als de benoeming niet plaats heeft, dan zij
zou wezen in het tegenovergestelde geval."
Marokko. De „Times" verneemt uit
Tanger dat een ernstig gevecht op 15 dezer
bij Wazan geleverd is. De inlanders uit de
bergen drongen de stad binnen, plunderden
eenige huizen, doch werden aaugevallen
terwijl men alle poorten sloot' zoodat de
bergbewoners niet konden ontsnappen. Toen
had een verschrikkelijke strijd plaats, die 4
uur duurde en met eene bloedige slachting
eindigde.
Gemengd nieuws
Het derde concert, door het A Cap-
pella-koor onder Daniël De Lange in het
Gebouw voor K. en W. te 's Gravenhage
gegeven, werd vereerd door de tegenwoor
digheid van H M. de Koningin-Regentes.
In de pauze genoot de heer Daniël De
Lange de eer in de loge van H. M. te
worden ontboden en hij mocht van H. M.
de betuiging ontvangen van haar bijzondere
ingenomenheid met de zeldzaam schoone
vertolking van het koor. De Vorstin
onderhield zich eenige oogenblikken met
den dirigent en sprak hem over zijn reizen
in het buitenland en het succes, dat hem
daar zoo terecht was ten deel gevallen.
Bij Kon. besluit van 18 dezer is Daniël
De Lange benoemd tot ridder der orde
van den Ned. Leeuw. Deze erkenning van
de verdiensten van den dirigent zal zeker
algemeene instemming vinden.
De mededeeling van deze benoeming
ontving de heer De Lange na afloop van
het concert.
Te Bovenkarspel heeft men bij het
afgraven van een stuk bouwland dertien
geraamten gevonden, waarvan een in
staande houding.
Drie kinderen verbraad.
Een vrij hevige brand verwoeste jl.
Dinsdagavond een groot deel van een huis
aan de Geldersche Kade te Amsterdam.
Van het gezin van den smid Alikot, die
de derde verdieping van perceel No. 70 be
woonde, zijn drie kinderen omgekomen, ter
wijl de vrouw en het vierde kind deerlijk zijn
gekwetst.
De brand ontstond door het omvallen eener
petroleumlamp in de binnenkamer van de
tweede verdieping, bewoond door het gezin
Yan den Houl. Op het oogenblik, dat de
brand ontstond, was alleen de vrouw met
haar twee kinderen thuis.
Doodelijk ontsteld, snelde zij, zonder nog te
weten wat gebenrd was, met haar beide kin
deren de straat op.
De brandweer, welke spoedig ter plaatse
was, vond bij haar komst zulk een vuurgloed,
dat het onmogelijk was de bovenverdiepingen
«Ja, hij is te Formosa aan de cholera gestorven."
«En Briqueville
«Bij Fou-Tschéou gevallen.
«En Darner?"
«Gestorven aan de typhus te Hanoï.
«En Serrurier en Bonet
«Dood
Een drukkend zwijgen volgde op deze mededeelin-
gen en niemand waagde het meer tot dezen ongeluksbode
eenige vragen te richten, daar men op'elke vraag «dood"
ten antwoord kreeg. Al deze dappere, aan het gevaar
gewoon geraakte soldaten, staarden Ploërné angstig aan.
«Beste Ploërné," zeide luitenant Listel, het stilzwijgen
verbrekend, «gij keert met geen vroolijk nieuws terug."
«Ja," ging de aangesprokene voort. «Na mijne zware
verwonding droeg de admiraal mij voor, en werd ik be
vorderd."
Bij de woorden «de admiraal", gleed een schaduw over
de aangezichten der officieren.
«Diendet gij onder zijn bevel, Ploërné
«Ja, hij benoemde mij in de plaats van Desvarens, tot
zijn adjudant."
«Waart gij bij zijn dood tegenwoordig?"
«Ja, ik was van mijne verwonding genezen en reeds
weer aan boord. De admiraal heeft in mijn armen den
laatsten adem uitgeblazen."
«Wat hij van de vloot gemaakt heeft, is de moeite
waard."
«Hij was een genie van de eerste soort, en het ver
trouwen dat hij genoot, was onbegrensd. Had hij tegen
zijne manschappen gezegd «Entert den hemel", dan zouden
zij hem hebben toegeroepen «God zij met ons en hadden
zich gereed gemaakt het bevel uit te voeren. Niets was
hem onmogelijk en zijn vaste wil deed hem steeds de
overwinning behalen. De Marine heeft een uitstekend
officier in hem verloren."
«En gij een goeden chef."
«Ja, mijne vrienden, ik heb in hem zeer veel verloren,
ik nam steeds onder zijne leiding mijne betrekking met
vreugde waar, maar sinds dien tijd is alles veranderd,
zoodat ik mijn ontslag heb aangevraagd."
«WatBen je dwaas! Twee-en-dertig jaar ben je
pas en je hebt het al zoover gebrachtOp vijf-en-veer-
tig-jarigen leeftijd kunt gij het Legioen hebben. En eene
zoo schitterende toekomst verwerpt gij
«Ja," ging Ploërné voort. «Ik zeg alles vaarwel, wat
het leven mij bieden kanMaar het offer dat
ik breng, weegt niet op tegen het geluk, dat ik verkrij
gen zal."
«Zoo, schalk, wilt gij gaan trouwenWant alleen om
der wille eener vrouw laat een zeeman de zee in de
steekAls gij verliefd zijt, doet gij er echter wel aan,
uw loopbaan te laten varen. Ons beroep vordert veel
van ons alles! Men moet zich daar alleen bij houden,
en den zeeman, die in den storm of van aangezicht tot aan
gezicht tegenover den vijand staat en daarenboven nog
andere zorgen heeft, dien moet het in de uren des gevaars
niet bang om het hart worden. Ons hart moet geheel en al
bij ons vaartuig en onze manschappen zijn. Gij hebt
groot gelijk, Ploërné, dat ge geen twee heeren tegelijk
wilt dienen. Maar zij, om wie gij dat alles doet, moet wel
schoon zijn, want gij zijt zeer aan de zee gehecht."
«Ja, zij is schoon, en hetgeen ik om haar gedaan heb,
volkomen waard. Wanneer gij haar eenmaal zult kennen,
zult gij allen tot het besluit komen, dat, al heeft het er
veel van als bracht ik een offer, ik weinig geef en daar
voor veel ontvang."
«Het is een uitzondering als iemand met zijn lot tevre
den is. Gij zijt het en dat stelt ons volkomen gerust."
«Mijn waarde vrienden," viel de dokter eindelijk zijne
gasten in de rede, «door onze vreugde zouden wij het
eigenlijke doel onzer bijeenkomst vergeten, namelijk, onze
lunch.'
«Ha, daar herkent men onzen dokter aanAls wij
geheel met aangelegenheden van het hart bezig zijn, her
innert hij ons aan onze maag."
«Het is bijna halfeen,verwachten wij nog iemand
«Den markies Girani
«Die heeft ons waarschijnlijk in Monte Carlo
vergeten en zal niet naar huis zijn gekomen."
