NIEUWEDIEPER COURANT. HELDERSCHE- M. 91. Woensdag 2 Augustus 1893. Jaargang 51, Nieuwsblad voor Hollands Noorderkwartier. NEDERLAND. liet Vailerluadt ghetrouwo Blijf iele tot in don doot. Wilhelmuslied. EN ,EiiJdi-»r»pereeri nimmer I" Jan Pialert. Co en. Versoliljat lederen OlnsdaK, Donderdag ea SSaterdaa;. Abonnementsprijs por 3 n t. binnen de geineeente ouar de overige planteen van Mederlaad alle landen, dio in het poetverdrag zijn opgenomen (inbegrepen Oost-Indiö en Amerika). r Znid- Afrika H. VAN BALEN. Molenplein.Helder. Prqt dar Adverti Vtn 1S regel» 50 cent», elke regel meer 10 cent. hoeveelheid regel», aanmerkelijk lager. Advertentiën voor liefdadige doeleinden Dienstaanbiedingen voor dea werkenden itand Bij abonnement, naar galaag r De Advertentiën kunnen over til worden geplaatst tusschen den tekst. HELDER, i Augustus. Offlciëele berichten uit de «Staatscourant". Bij Kon. besluit is 1. aan den luit. ter zee 1ste ld. L. E. Van Diegelen, op zijn verzoek, vergunning verleend tot het waar nemen van een particuliere betrekking voor den tijd van één jaar, onder stilstand van non-acts.-tractement en zonder opklimming in de ranglijst2. bevorderd tot luit. ter zee lste kl., de luit. ter zee 2de kl. H. C. A. Scbliiter 3. met wijziging van bet Kon. besl. van 24 Mei 1893 no. 38, bepaald dat het aan den luit. ter zee 2de kl. R. F. Van Brakel Schimmel verleende verlof onder stil stand van non-acts.-traktement en zonder op klimming i:i de ranglijst, zal zijn geëindigd. Bij Kon. besl..zijn 1. de luit?, ter zee lstc kl. J. A. Kloak en C. Van Rijn en de luit. ter zee 2de kl. M. G. Van Hall, op pensioen gesteld, onder toekenning a. van een pensi oen, aan do twee eerstgen. respect, ten be drage van f 1335 en f 850 's jaars b. aan laatstgen. van een tijdelijk pensioen van f 450 's jaars, voor vijf jaren en een verhooging respect, van f 825, f 525 en f 800 's jaars 2. bevorderdtot luit. ter zee lste kl., de luits. ter zee 2de kl. J. B. A. Jonckheer en J. J. A. C. ridder van Rappard, en tot luit. ter zee 2.1e kl., de adelborsten lstc kl. C. T. Steffelanr, W. Van Braam en W. Moens. Bij Kon. besluit zijn benoemd tot adelborst lste kl. bij de Zeemacht, de adelborsten 2de kl., lste afdeeling, bij liet Kon. Instituut voor de Marine alhier: E. P. VVestervcld, J. J. M. Baart., M. C. Koning, K. Zceven, J. H. Tours, F. A. Smit Kleine, A. W. Boeke, T. K. J. Heringba, A. VValler, C. Aronstein, C. J. P. Zaalberg, L. J. Quant, R. T. Muschart, P. A. Arriëns, J. Arendsen de Wolff, G. L. Heeris, P. A. Van Rees, A. D. Muller, P. H. Gallé, C. Van Manen en F. B. Klaverweiden. Met 6 dezer wordt de luit. ter zee lste kl. H. C. A. Schliitcr, geplaatst op 's Rijks werf te Amsterdam en toegevoegd aan liet hoofd van het vak van uitrusting aldaar, als tijdelijk lste off. geplaatst aan boord van Hr. Ms. instructieschip «Admiraal van Was- senacr" en vervangen door den luit. ter zee 2de kl. L. P. De Stoppelaar en wordt de luit. ter zee 2de kl. R F. Van Brakel Schimmel geplaatst aan boord van Hr. Ms. fregat «De Ruyter". Met l dezer wordt de gep. luit. ter zee lste kl. L. F. H. Tuckermann, directeur der werkplaatsen van en magazijnmeester bij 's Rijks algemeen betonningsmagazijn te Enk- huizen, op verzoek, wegens gezondheidsrede nen, als zoodanig eervol ontslagen, en wordt tijdelijk met genoemde functie belast de tij delijk gep. lste luit. der mariniers VV. G. Vennekool. Bij Kon. besluit is aan den officier van gez. der lste kl. bij de zeemacht M. M. Jung, de luits. ter zee der 2de kl. H. M. Van i Straaten, P. Swaters van Sclinumburg en M. H. Halewijn en den officier van administr. der j 2de kl. IC. A. De Josselin de Jong vergunning verleend tot liet aannemen van de orde der 4de kl. van het Borstbeeld van den Bevrijder Simon Bolivar, hun geschonken door het hoofd van het uitvoerend gezag van de Vereenigde Staten van Venezuela. STATEN-GENERAAL. Eerste Kamer. Zitting van Vrijdag 28 Juli. De Eerste Kamer is hedenmiddag 2J uur bijeengekomen en hééft de heien door de Tweede Kamer aangenomen wetsvoordrachten betref fende de verveningen en de aanvullingsbegr >o- ting van Binnenl. Z. duidelijk in de sectiën onderzocht. Iti de openbare vergadering werd behandeld de voorgestelde bekrachtiging der overeenkomst betreffende den aankoop door den Staat van den GelderschOverijselschen Locaal spoor weg en den Locaalspoorweg Enschedé Olden- zaal. De beer Fokker bestreed dezen aankoop als niet noodzakelijk. De Minister van Waterstaat verdedigde bet iielang dier lijntjes voor den Staat. De Kamer verwierp daarna het ontwerp met 29 tegen 5 stemmen. De Kamer heeft vervolgens nog aangeno men de verhooging der Indische begrooting voor een proef met een nieuwe wijze van be reiding en verpakking van opium en voor een proef met de opiumregie. Voorts zijn aangenomen de heden door de Tweede Kamer goedgekeurde ontwerpen, tegen overtreding van het verbod tot het doen van verveningen en de suppletoire begrooling van Binnenl. Z., waarna de Kamer tot nadere bij eenroeping is uiteengegaan. Tweede Kamer. Zitting van Woensdag 26 Juli. Kieswet-ontwerp. De lieer van Vlijmen verklaarde het te be treuren,dat door dezen Minister deze voordracht is ingediend. Uit vrees voor onrechtvaardig heid verloor de Minister z. i. hier het staats belang uit het oog. Spr. begrijpt, dat zij, die den sprong met de democratische republiek willen wagen, den Minister in deze zullen steu nen. Doch hij zal dit niet doen, zich de lessen der geschiedenis het voorbeeld van het buitenland, wat de «zegeningen" van bet alge meen kiesrecht betreft ten n-itte makende. Het algemeen kiesrecht is de brug, die leidt naar het socialisme. En dit is voor spr. een overwegende reden om zich tegen deze ont werpen te verklaren. De heer Tvdeman verklaart zich geen gou den bergen voor te stellen van het algemeen kiesrecht, dat elders nergens armoede heeft doen verminderen, maar ook nergens de for tuinen heeft gelijk gemaakt. Daarom al zijn spr.'s verwachtingen van het algemeen kies recht niet gespannen, vreezen doet hij het niet. Hoe ernstig de bezwaren bij spr. ook zijn, xijn steun in deze wil hij der Regeering niet onthouden. i De heer Levy wil een woord van protest doen hooren tegen de bewering in het Haagsche adres, dat de Regeering hier eene eerste schrede zou zetten op den weg naar de democratische republiek. De groote fout in den gedachten- gang van dergelijke bestrijders is, dat men in I eene uitbreiding van het kiesrecht als deze niet ziet eene politische machtsvraag. Gansch het maatschappelijk samenstel zegt men zal door deze wet op losse schroeven worden j gesteld. Bestaat er echter grond voor die zoo luide verkondigde vrees? Spr. was verbaasd over deze argumenten. De oogen te sluiten voor de teekenen des tijd» gaat niet aan men maakt zich dan schuldig aan de uitbarstingen der revolutie. Het gaat niet aan om het oor te sluiten, wanneer het volk, naast zijne plich ten, om zijn rechten komt vragen. Goede trouw, eerlijkheid, gevoelleven I rekent men die dan voor niets? Waardoor wordt onze maatschappij dan beschermd Door sabel en schietgeweer wellicht? Neen, niets dan rechtsbedeeling uit te breiden tot de uiterst mogelijke grens. Er zijn ook werkelijk voordeelen. Slechts recht oefent de Staat uit, door het kiesrecht toe te kennen aan hen, die de grondwet niet onbevoegd verklaart. Iets anders te doen is niets dan grove willekeur. Een tweede voordeel is, dat de kleine burger in eigen oogen werd verheven door uitbreiding van de kiesbevoegdheid. Dat zal der volksontwikkeling ten goede moeten komen. Het uitgebreid kiesrecht niet het stembiljet zelf heeft de gave van paedagogische kracht voor het volk. Door de uitbreiding van het kiesrecht wordt ook aan de wet zelve grootere zedelijke kracht, das grootere vastheid, verleend. Het ideaal moet zijn, dat alle voogdij voor zclfregeering plaats make. Wal nu de grond wettige bezwaren aangaat, opgeheven acht spreker geenszins het bezwaar tegen den eisch van niet-bedeeld zijn als kenmerk van welstand. Dit is z. i. volstrekt niet in overeenstemming met hetgeen de Grondwet vordert. Deze eischt een vasten regel, dien het regeerings-ont- werp niet geelt. Spr. uit ten slotte de hoop, dat de Regce- 50 De «eervergeten deern," een groot, krachtig meisje met een hard maar niet leelijk gelaat had zich, zoodra Edith tusschenbeiden kwam, van haar minnaar verwijderd en weende, terwijl zij haar gelaat in haar schort verborg. Nu trad zij snel op de jonge vrouw toe en boog zich diep neder om den zoom van haar mantel te vatten en te kussen. «O, heb medelijden met mij smeekte zij weenend. „Bescherm mij, want anders zullen zij mij thuis zeker doodslaan." Jankowski strekte den arm uit, alsof hij het meisje wilde terugtrekken, doch Edith weerde hem gebiedend af. „Van wien vreest ge dat vroeg zij gestreng. „Zijt ge dan vroeger reeds door uw vader mishandeld, dat ge nu zoo iets vreest?" „Ach ja van mijn vader en van mijn broers! Zij willen dat ik Wilhelm zal laten loopen en niet meer met hem zal praten. En ik kan dat toch niet, want wij hebben elkaar zoo lief." Edith keek onwillekeurig naar den jongen man om. Even rustig als hij daar straks had gestaan bij de bedrei ging van den ouden visscher, even kalm stond bij nu daar nog. Hij had de handen op den rug gelegd en in zijn bleek, baardloos gelaat, dat misschien schoon had kunnen worden genoemd, als het niet ontsierd was geweest door diepe lijnen, die van zwaar lichamelijk lijden getuigden, zetelde eene uitdrukking van zulk eene gelatenheid, van zulk een vrede, dat het scheen alsof hij niets dan bloot toeschouwer was. „Gij hoort welke aanklacht uwe dochter tegen u inbrengt," zeide Edith, zich tot Jankowski wendende. „Ik wil mij 47 Het was een man en eene vrouw in de armelijke kleeding der Sakraner visschershunne gelaatstrekken kon zij niet zien, maar uit hun vorm maakte zij op, dat het jonge menschen waren. Zij liepen hand in hand het meisje had het hoofd gebogen en hare begeleider sprak naar het scheen zeer dringend tot haar. Wat zij spraken kon zij niet verstaan, maar hare belangstelling was opeens zoo levendig, dat zij het paar met de oogen bleef volgen. Boven op de duinen hielden zij stilhet meisje zette zicli in het zand neer en de jonge man bleef staan. Nu zijne gestalte zich duidelijk tegen den klaren hemel af- teekende, kon Edith zien, dat hij waarschijnlijk nog wel jong, maar buitengewoon mager en zwak was. Zijn borst was ingevallen en zijne schouders een weinig gebogen en noch in lichaamsbonw nóch in zijn voorkomen vertoonde hij iets van die kracht, welke de visschers van Sakran kenmerkte. Als Edith niet van te voren overtuigd ware geweest in die menschen een verliefd paar voor zich te zien, die deze stille plek hadden gekozen om alleen te zijn, zouden de gebaren welke zij maakten, haar allen twijfel daaraan hebben benomen. Wel schertsten en stoeiden zij niet met elkander, zooals dat onder jongelui gebruikelijk is en bet meisje, dat star naar de zee keek, wisclite zelfs nu en dan hare oogen af, waarin tranen van bitter leed schenen op te wellen, maar als haar begeleider zich dan met onmisken bare teederheid tot haar overboog en zij het hoofd ophief, om hem aan te kijken, dan was in elk hunner bewegingen zooveel liefde en hartelijkheid te zien, dat zelfs de be kwaamste tooneelspeler het niet duidelijker zou hebben kunnen uitdrukken. ring bereid mocht zijn tot gemeen overlez, op dat dit gewichtig punt in 's lands geschiede nis niet onvruchtbaar voorbij ga. De heer Roëll verklaart de urgentie van een nieuwe kiesrechtregeling onvoorwaarde lijk aan te nemen, ook en vooral omdat het kiesrecht tusschen stad en land op de meest grillige wijze is verdeeld. Ook wat de oppor tuniteit betreft, kan spr. kiesrecht-wijziging steunen het bezwaar aangaande het Regent schap deelt hij geenszins. Spr. is van meening, dat er wel degelijk strijd met de Grondwet beslaat en wel wat het kenmerk van welstand aangaat. De Grondwet sluit bedeelden uit van het kiesrechtdus gaat het niet aan om niet-bedeeld zijn als kenmerk van welstand te kiezen. Ook wat de uitsluitingen aangaat, is strijd met de Grondwet aanwezig. Deze mogen niet buiten de Grondwet worden uitgebreid. Het kenmerk van te kunnen lezen cn schrijven acht spr. geheel fictief en onvol doende. Ook het kenmerk van welstand (niet-bedeeld zijn) acht hij geheel onvoldoende. In het ontwerp is slechts sprake van de be deelden, die op de lijsten der Armbesturen voorkomen. Doch er zijn zoovele anderen nogZoovele personen ook bedelaars die geen „officieelcn onderstand" genieten cn die dus zouden heeten „welstand" te hebben I Wat het aantal der kiezers betreft (dat op 80 pet. der meerderjarige bevolking wordt gebracht), wijst spr. er op, dat men bijv. in Engelund meer geleidelijk te werk is gegaan. Verder zou spr., in den geest der Engelsche wet, het stelsel der householders (woningi willen aangenomen zien. Ten slotte zegt spr., dat bij gaarne «net elke poging tot verbetering en overeenstem ming zal meewerken. Hij hoopt, dat de Regeering van haren kant tot conc suën be reid moge zijn. De heer Rink brengt hulde aan de Rcg. voor dit haar ontwerp. Hij bestrijdt het bezwaar om eene dergelijke regeling tijdens een Regentschap te mnkeri Ban de Grondwet moet uitvoering worden gegeven, vooral waar de wenscli tot uitbreiding algemeen is. Zitting van Donderdag 27 Juli. De heer Rink betwist, dat de in het ont werp gekozen kenteekenen van geschiktheid en welstand in strijd zouden zijn met art. SU der Grondwet. Dit artikel laat den wetgever geheel vrij om de kenteekenen aan te geven. Evenmin is het ontwerp in strijd met de bedoeling der Grond wet, waar de woorden van den Grondwetgever ondubbelzinnig en zoo duidelijk mogelijk zijn. Geeft dit ontwerp algemeen kiesrecht? Neen, want hieronder kan men alleen verstaan een kies recht, «lat geen kenteekenen aan de. kiesbe voegdheid verbindt. En dal is hier geenzius het gevaL En nu de kenmerken zelve. Spr. wijst er op, dat men wel onderscheid hierbij inocst maken tusschen «Ie vraag of zij goed gekozen dan wel ongrondwettig zijn. Tegen het ken- tecken van welstand is aangemerkt, dat het lo. niet positief maar negatief is, en 2o. dat bedeeld zijn reeds in «le Grondwet als uitslui ting is opgenomen. Spr. wil vragen waar vraagt art. 80 een positief bewijs van welstand En voorts ontkent hij, «lat het voorzien in het onderhoud van zich en zijn gezin geen positief kenteeken zou zijn. Dat is het w» 1 degelijk. De zaak is, dat men hier kenteeken verwart met bewijs. Eene andere vraag is deze: is uitbreiding wenschelijk Tot hen, die zeggen, dat In t volk er nog niet rijp voor is, wil spr. «le vraag richten: Welken maatstaf kiest gij toch Wie zich rekenschap knn geven van zijne keuze, is z. i. voor het kiesrecht ook rijp. Het ver langen naar uitbreiding is bij de arbeiders en zeker niet alleen bij de sociaal-dctm crateri aanwezig. Door aan dat rechtmatig ver langen niet te voldoen, versterkt men het socia lisme. De heer De Beaufort (Amsterdam) verklaart zich ten zeerste onder het gewicht te gevoelen van de hoogst gewichtige beslissingen, hier door de Vertegenwoordiging te nemen. Spr. zag zich verplicht, het standpunt der Regi e ring in te nemen, dat men dadelijk n. «t ko men tot groote uitbreiding. Maar dan blijft nog de vraag: welke is daartoe de goede weg l)e Keg. iiad volgens haar systeem kunnen zeggen ieder mannelijk ingezetene s k'.«: r. Het in dit ontwerp aangegeven kenteeken van welstand acht hij zeer stellig ongrondwet- Wilde men algemeen kiesrecht, waarom

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche en Nieuwedieper Courant | 1893 | | pagina 1