Als peil van geschiktheid en maat-
schappelijken welstand nemen zij aan
het voorzien in eigen onderhoud en in
dat van het huisgezin, behoudens de
voorwaarden en beperkingen in het amen
dement gesteld. Als eerste keuteeken van
het niet genieten van bedeeling wordt
aangenomende aanslag in eene llijks
directe belasting, wat de grondbelasting
betreft tot een bedrag van minstens f 1
In het stelsel kan plaatsing op de kie
zerslijsten ambtshalve geschieden voor
deze categorie van kiezers.
Voorts wordt daarmede het beginsel
gehuldigd, dat als voorwaarde voor de
uitoefening van het kiesrecht behoort
te gelden het betalen van den aanslag.
Zij meenen hiermede hetzelfde begin
sel te huldigen, als neergelegd is in de
amendementen van de heeren van der
Kaaij, Mackay, Tijdeman, Land en Van
der Feltz, en ook het beginsel, dat de
regeering zelve is toegedaan, hoewel
zij het met haar niet eens zijn, dat de
uitsluiting wegens niet-betaling van be
lasting ophoudt te werken, wanneer van
onvermogen om te betalen blijkt. Inde
eerste plaats, omdat de grens tusschen
onvermogen en onwil moeielijk is te
trekken en ten tweede omdat, waar de
belasting uit onvermogen niet wordt
betaald, de veronderstelling welstand
moeielijk kan worden gehandhaafd.
Naast den eisch van eigen, afzonder
lijken haard wordt gevorderd het in ge
bruik hebben als woning van eenzelfde
gebouwd eigendom of wel van een af
gezonderd gedeelte van eenzelfde ge
bouwd eigendom, gedurende een jaar,
of wel gedurende het aan de laatste
verhuizing voorafgegaan burgerlijk jaar,
dit laatste omdat herhaalde verwisseling
van woning in sommige omstandigheden
buiten verband met den welstand kan
staan. De voorwaarde, dat van het ge
bouwd eigendom minstens f l|in de grond
belasting moet worden betaald, een ka
dastrale huurwaarde van f 20 vertegen
woordigende, heeft betrekking op de
woningen te platten lande en tot de
huisvesting in de steden van een tal ge
zinnen in één gebouw. Voor deze cate
gorie van kiezers zal jaarlijks een aan
vraag moeten geschieden om op de kie
zerslijst te worden geplaatst. De daar
toe vereischte opgaven zullen ook door
een ander dan den aanvrager kunnen
worden ingevuld. Ter verzekering van
den identiteit van den persoon die ze
brengt en van hem dien ze geldt, is
het noodig, dat de aanvraag persoonlijk
ten gemeentehuize ingediend en getee-
kend worde.
De heer Levy heeft aan de Tweede
Kamer eene nota van toelichting inge
zonden op de door hem voorgestelde
amendementen. Daarin zegt hij
I. De staatkundige en de burgerlijke
meerderjarigheid behooren niet saam te
vallen. De burgerlijke wet neemt tus
schen handlichting, meerderjarigverkla
ring en meerderjarigheid eene trapsge
wijze opklimming (onderscheidenlijk den
leeftijd van 18, 20 en van 23 jaren) aan.
II. Tegen het aannemen van de
laagste zelfstandigheidsgrens als kentee-
ken van welstand bestaat geenerlei be
zwaar. De bedoeling van het amende
ment, dat zich bij het stelsel der re
geering aansluit, is mede kiesgerechtigd
heid niet toe te kennen, zoodra binnen
het aangewezen tijdperk onderstand ge
noten is van eene georganiseerde in- 1
stelling, al strekt deze tot voorkoming i
van armoede, en al staat zij als zoodanig
niet op de lijst, bedoeld in art. 3 der j
Armenwet.
III. Aan te nemen, behoudens tegen i
bewijs, dat een wegens bedelarij of land-
looperij veroordeelde na vonnis of ont
slag, 3 jaren behoeft om de laatste zelf-
standigheidgrens te bereiken, schijnt niet
onbillijk.
IV. De aangehaalde artikelen van het
Wetb. v. strafr. straften degenen, die
ter deelneming aan eene krachtens wet- l
telijk voorschrift uitgeschreven verkie-
zing voor een ander zich uitgeeft. Wat
doet hij anders, die, kiesbevoegdheid
missende, voor kiesgerechtigde zich doet i
doorgaan
B. en W. van Leeuwarden heb-
ben aan den Raad een voorstel ingediend
om, zoover de wet dit toelaat, het El-
berfelder stelsel van onderzoek en toe- j
zicht voor de gemeentelijke armenver
zorging in te voeren.
Ten dien einde zullen de armvoogden
tot hun voorlichting worden bijgestaan i
door een commissie van door B. en W. 1
te benoemen „buurtbezoekers", die te- i
vens bijstand kan verleenen bij het uit
reiken van geldelijke of andere onder
steuningen. Het getal buurtbezoekers is
onbepaald en wordt naar de behoeften
geregeld. Aan ieder buurtbezoeker
wordt een bepaalde kring aangewezen.
Honderd-vijftien Meter in het
Bijblad" hebben heeren Kamerleden
volgepraat over de kieswet-ontwerpen^
Zou dit een „kenmerk van geschikt
heid" wezen vraagt de „Amsterdam
mer".
Binnenlandsch nieuws.
Ileldcr. De Vcreeniging „Lief
dadigheid naar Vermogen" alhier, hield
jl.Dinsdagavond eene buitengewone alge-
meene vergadering in „Musis Sacrum",
onder presidium van don heer C. D.
Zurmuhlen.
Het te stichten oudeliedenhuiswas het
onderwerp ter bespreking. De zaak wa3
dezeIn de vorige alg. vergadering
werd besloten tot het aangaan eener
geldleening ad. f5000, om daaruit de
kosten der stichting te bestrijden deze
leening is, volgens mededeeling van den
Voorzitter, bijna geheel volteekend. Nu
bleek echter bij de in de vorige week
plaats gehad hebbende aanbesteding van
het gebouw, dat de laagste inschrijving,
die van den heer D. de Vries, f5500
beliep, dus f500 meer dan waarover de
Vereeniging had te beschikken. Om aan
dit bezwaar tegemoet te komen had
de heer R. Kastelijn, op verzoek van
het bestuur, een tweede plan ontworpen,
hetwelk voor f 5000 zou kunnen wor
den uitgevoerd. Werd dit nieuwe plan
gevolgd, dan zou de ruime zolder, in
het oorspronkelijke plan opgenomen en
uitstekend te gebruiken als droog- en
werkzolder, voor een groot deel moeten
vervallen, wat door bestuurderen ook
weer niet wenschelijk werd geacht. Zich
niet bevoegd achtende om in deze uit
spraak te doen, onderwierp het Bestuur
nu de beide plannen aan de goedkeu
ring der vergadering en liet aan haar
de beslissing over. Nadat breedvoe
rig van gedachten was gewisseld en het
voor en tegen van beide plannen van
alle zijden was overwogen, werd met na
genoeg algemeene stemmen besloten het
oorspronkelijke plan te handhaven en
te trachten de ontbrekende f 500 uit
vrijwillige bijdragen bijeen te krijgen,
daar de werkzolder onmogelijk bij het
gebouw kan worden gemist. Voor het
geval dat het bestuur niet in het bezit
mocht komen van de benoodigde f 500,
werd besloten met den laagsten inschrijver
overeen te komen omtrent den bouw vol
gens het gewijzigde plan. Een voorstel
van een der leden, om in dat geval het
werk opnieuw openbaar te doen aanbe
steden, werd met groote meerderheid
verworpen.
Ten slotte werd bepaald dat het Be
stuur zich per circulaire tot onze plaats-
genooten zal wenden, met verzoek om
tot completeering der ontbrekende f 500
bij te dragen, en de antwoorden op die
cix-culaire zoo spoedig mogelijk in ont
vangst zal nemen, om nog in den loop
van den a. s. winter met den bouw der
stichting gereed te kunnen zijn, in het
belang der oudjes, die nu op meer pri
mitieve wijze onder dak zijn gebracht.
Scliagcii. De uitslag der jl. Dins
dag alhier gehouden verkiezing van een
lid voor den Gemeenteraad, tengevolge
I van het bedanken van den heer J. M.
I Koelman (vacature van den heer C. J.
j Plomp) is, dat gekozen werd de heer
C. Bij post Rz.
j Alkni.inr,30 Aug. De Alkm. Hard-
draverij-Vereeniging heeft dit jaar we
der haar ouden roem gehandhaafd.
I De gisteren gehouden harddraverij,
j waaraan 24 paarden deelnamen, werd
I uitmuntend geslaagd genoemd, en of-
j schoon aan de lieden gehouden hard
draverij slechts 8 paarden deelnamen,
was ze daarom voor liefhebbers niet
minder interessant. Omdat het bekend
was welke paarden heden zouden
deelnemen was de deelname minder,
daar paarden die niet als erkende dra
vers bekend stonden, niet ter mede
dinging werden aangeboden. Ook in
dit opzicht lijdt men zeker niet gaarne
echec. De eerste prijs, f 250, werd
gewonnen door „Sador", zwarte hengst,
van den heer D. J. Florijn, te Rotter
dam, bereden door J. Koster de eerste
premie, f 100, door „Krylaty, sehim-
melhengst, van den heer J. de Mol,
te 's Hage, berijder P. van Santen
de tweede premie door „Bomde L.",
vosruin, van den heer A. van der Lee,
te Koudekerk, bereden door M. J.
Qppelaar.
Prachtig weder en vele toeschouwers
verhoogden dit volksfeest.
Marine en Leger.
De bewaarder bij de magazijnen der Marine
alhier, A. de Zoete, wordt met 1 Oct. a. s.
benoemd tot lsten bewaarder.
De bewaarder bij de kruitmagazijnen der
Marine te Wieringen, R. Krul Cz., wordt
met 1 Oct. a. s. overgeplaatst naar 's Rijks
werf alhier en wordt in zijne plants aldaar
benopmd tot waarn. bewaarder, de opper-
konstabel bij de Marine A. Velleman.
Hr. Ms. schroefstoomschip 1ste kl. „Atjeh",
in dienst in Oost-Indië, heeft bevel ontvun-
gen om naar Nederland terug te keeren.
I Genoemd schip wordt aldaar door de „Tromp"
vervangen en zal om de Kaap de Goede
Hoop naar Nederland terugkeeren en om
streeks medio November aankomen.
Naar het „Vad." verneemt, wordt Hr. Ms.
stoom8choener „Bonaire" den 1 Oct. a. s.
te Hellevoetsluis in dienst gesteld.
De nieuwbenoemde adelb. 1ste kl. E. P.
Westerveld, J. J. M. Baart, M. C Koning,
K. Zeeven. J. II. Tours, F. A. Smit Kleine,
A. W. Boeke, T. K. J. Heringa, A. Waller,
C. Aronstein, G. .1. 1'. Zaalberg, L. J. Quant,
R. T. Muschart, P. A. Arriëns, J. Arendsen
de WolIF, G. L. Heeris, P. A. van Rees, A.
D. Muller, P. H. Gallc, C. van Manen en
F. B. Klaverweiden worden heden geplaatst
aan boord van Hr. Ms. fregat „De Rnyter",
dat in het najaar naar Oost-Indië vertrekt.
De uit den Atjeh-oorlog bekende majoor
J. B. van Heutz, van liet O.-I. leger, is tot
herstel van gezondheid hier te lande aange
komen.
De Belgische kapitein Félix, die zich aan
het strand te Ostende had schuldig gemaakt
aan dielstal van porte-monnaies uit bad
koetsjes, heeft voor den krijgsraad te Brugge
terechtgestaan. De beschuldigde hield zijn
onschuld vol en beweerde, dat hij slechts
voor de grap de dames-badkamertjes geopend
had. Ir.tusschen kon hij niet verklaren hoe
hij in het heit kwam van een goudstuk, dat
aan een Engclsche dame toebehoorde. On
danks de uitstekende getuigenissen van zijn
chefs en kamernden, werd hij schuldig ver
klaard aan de te laste gelegde misdrijven en
tot 1 maand gevangenisstraf, 20 francs boete
en niet-eervol ontslag uit, den dienst veroor-
deeld.
Benoemingen, enz.
Bij den vereenigden post- en telegraaf
dienst is benoemd tot klerk der telegrafie, de
tijdelijke klerk P. Lap, te Texel.
Onderwijs en examens.
Benoemd tot onderwijzeres te Alkmaar,
mej. G. Bakker, aldaar en mej. G. Kooij-
man, te Hcer-Hugowaard tot id. te Benne-
broek, mej. E. de Lange, te Haarlem.
Mej. S. de Vries, te Beneden-Knijpe, heeft
voor de benoeming tot onderwijzeres aan de
openbare school te Sint-Pancras bedankt.
De Gemeenteraad van Spanbroek heeft aan
de „Vereeniging tot bevordering van getrouw
schoolbezoek" aldaar eene toelage van f 100
verleend.
Landbouw en Veeteelt.
In den polder Waard en Groet klepperen
en brommen de stoomdorschmachincs dag
nan dag, van 's morgens zeer vroeg tot
's avonds zoo laat mogelijk. De arbeiders,
hierbij werkzaam, verdienen niet naar even
redigheid van den arbeid, door hen verricht.
Het ergste echter is, dat, als de granen zijn
afgedorscht, voor felen bet werk is afgeloopen.
Thans reeds worden er werklieden hedankt,
als een gevolg van het stoomdorseheu dade
lijk van het land af, waardoor er landbouwers
zijn, bij wie alles reeds voor de markt ge
reed i9 eu waar verdere werkzaamheden zeer
goed door het vaste volk kunnen worden
verricht. Ook wordt thans rogge, enz. uit
gezaaid, om voor veevoeder- afgemaaid
te worden, üe nahooi-oog9t i9 onbeduidend.
Kerknieuws.
PREDIKBEURTEN.
Ned. Herv. kerk te Texel.
Zondag 3 Sopt., Burg, voorin. 10 u. en
Oudeschild, nam. 2 u., ds. van Schaick.
Waal, voorm. 10 u. en de Cocksdorp, nam.
2 u. (Doopbediening), ds. de Mazure.
Den Hoorn en Oosterend, geen dienst.
Doopsgez. kerk te Texel.
Zondag 3 Sept., Waal, voorm. 10 ure,
ds. Kuperus.
Ned. Herv. kerk te Noord-Zijpe.
Zondag 3 Sept., geen dienst, wegens
vacature.
Ned. Herv. kerk te Zuid-Zijpe.
Zondag 3 Sept., voorm. 9.30, Sint-Maar
tensbrug, ds. Kocb.
Doopsgez. kerk te Zuid-Zijpe.
Zondag 3 Sept., voorm. 9.30, Oudesluis,
ds. van Cnlcar.
Ned. Herv. kerk te Cnllantsoog.
Zondag 3 Sept., voorm. 9.30, ds. van
Deursen. Doopbediening.
Ned. Herv. kerk te Sint-Maarten.
Zondag 3 Sept., voorm. 9 u., Valkoog,
ds. Miihring.
Ned. Herv. kerk te Eenigenburg.
Zondag 3 Sept., voorm. 9.30, de heer P.
Keuning, Godsdienst-onderwijzer van Helder.
Ned. Herv. kerk te Wieriugerwaard.
Zondag 3 Sept., voorm. 9.30, ds. Van Kluijve,
van Schagen.
Ned. Herv. kerk te Kolhorn.
Zondag 3 Sept., nam. 1.30, ds. v. Kluijve.
Ned. Herv. kerk te Westcrlandop Wieringen.
Zondag 3 Sept., voorm. 9.30, ds. v. Dijk,
van Oosterland.
D9. J. de Jong, pred. bij de Herv. gern.
te Heer-Hugowaard, num jl. Zondagnamiddag
afscheid van die gem., waarmede hij liet
leeraarsambt nederlegde.
Beroepen bij de Herv. gem. te Hicr-
Hugowaard, ds. G. van Wijhe, pred. te Arkel.
Rechtszaken.
Arrondissements-rechtbank te Alkmaar.
Zitting van 20 Augustus 1893.
j N. de J., te Alkmaar, mishandeling, 8
j dagen gev.
1 P. B., te Alkmaar, mishandeling, 3 dagen
gev.
A. B., luiisvr. v. C. C. S., te Helder,
verduistering, l maand gev.
J. K., te Helder, mishandeling, f 5 boete
of 2 dagen hecht.
A. B., te Texel, mishandeling, 3 weken
gev.
D. V., te Texel, beleediging, 3 dagen gev.
J. B., te Helder, mishandeling, 8 dagen gev.
A. Z., te Helder, mishandeling, f 10 boete
of 5 dagen hecht.
J. S., te Urk, mishandeling, 6 weken gev.
C. H. M., te Bergen, oplichting, enz.. 6
weken gev.
J. M., te Bovenkarspel, mishandeling, 14
dagen gev.
W. R., zonder va9tc woonplaats, bedelarij,
3 dagen hecht, en 3 jaar opzending naar
een bedelaarsgesticht.
Buitenland.
Frankrijk. De minister van binnenl.
zaken heeft besloten dat tegen alle vreem
delingen, tegen wie een correctioneel von
nis is uitgesproken, eene instructie zal
geopend worden, om uit te maken of er
termen aanwezig zijn om hen het land uit
te zetten.
Engeland. De mijnwerkers in Dur-
ham hebben zich bij meerderheid van
stemmen tegen de werkstaking verklaard.
De mijneigenaren weigeren met de mijn
werkers eene coalitie te vormen, tot het
opdrijven van den verkoopsprijs der kolen,
om aldus tot eene daarmede overeenko
mende verhooging van het loon te geraken.
Ook weigeren zij het loon te handhaven
op de hoogte waarop het was, toen kennis
werd gegeven dat het zou gewijzigd wor
den. Zij betreuren de houding der mijn-
i werkers, die het onmogelijk maakt tot
overeenstemming te komen.
Denemarken. De Russische Keizer
lijke familie is jl. Dinsdagvoormiddag te
Kopenhagen aangekomen.
Spanje. Jl. Maandagavond hadden
tc St. Sebastiaan opnieuw manifestaties
plaats. De gendarmes joegen het volk uiteen
twee gewonden. Generaal Gensa is er aan
gekomen.
De beweging tot behoud der „fueros"
neemt in verschillende plaatsen der Baski-
sche provinciën en van Navarre toe. Het
koninklijk kasteel wordt door troepen be
waakt; de lijfwacht is geconsigneerd.
Bij de ongeregeldheden van jl. Maandag
avond waren een groot deel der betoogers
met revolvers gewapend. Herhaaldelijk
weerklonken de kreten „Laten wij onze
dooden wreken Dood aan de moordenaars
Het is onjuist dat de staat van beleg
100
zich de namelooze ontzetting, die haar in het oogenblik
van de catastrophe bevangen had.
Maar niemand lette op haar of op hare vertwij
feling, want op hetzelfde oogenblik was er iets anders,
iets verrassends gebeurd iets wat den visschers van
Sakran wel wonderlijk moest voorkomen. De arme
Wilhelm Abrikat was uit zijne lustelooze houding opge
sprongen, krachtig en vlug als in den gelukkigen tijd, toen
hij nog gezond was en met een stein, die met haren schrillen,
boven het gehuil van den storm en het gedonder van de
branding uitblinkenden toon, niemand voor de zijne zou
gehouden hebben, als zij allen niet gezien hadden dat hij
sprak, riep hij
„Voorwaarts! Reddingboot vlot! Alle man hier
a hoi
En hij zelf plaatste reeds zijne schouders en armen
tegen het vaartuig, alsof hij met zijne zwakke krachten
geheel alleen dat vaartuig in beweging wilde brengen.
„Ben je gek, Wilhelm?" vroeg de oude, terwijl hij hem
trachtte terug te trekken. „Weet je dan niet, dat het de
Jankowski's waren, daar in die boot?'
Doch Abrikat bekommerde zich niet om hem.
„Alle man hier! A hoi!" herhaalde hij entoen,
terwijl hij zich tot de anderen wendde en met de mouw
de zweetdroppels van zijn voorhoofd wischte, riep hij
„De Jankowski's of een ander een moordenaar en
een schoft, wie zijne broeders laat verdrinken!"
En langzaam, onwillig, tegen hun zin, maar als door
een onzichtbare macht gedreven, stonden eerst een paar
op en traden uit den kring, weifelende blikken met elkander
wisselend en toch hunne handen op de boot leggend en
101
hunne schouders op het hooren van het welbekende een
tonige commando er tegen zettend.
En op de eersten volgden er meer, zonder dat ook
slechts een enkel woord tusschen hen gewisseld was
er was geen verdere aandrang noodig, want een minuut
later was niemand dan de oude grijze meer op het strand,
die niet het zijne gedaan had om de boot te water te
brengen.
De arme vrouwen drongen dichter op elkaar, doch geen
hunner deed eene poging om de mannen terug te
houden. Hunne bekommerde, voor hun tijd oud geworden
gezichten, zagen er niet treuriger uit dan gewoonlijk, maar
de vast opeengeknepen lippen en de wijd geopende oogen,
waarmede zij gadesloegen wat er gebeurde, en bovenal de
bijzondere manier, waarop de eene of de andere in eene
stomme opwelling hare kinderen tot zich trok, waren even
zoovele getuigenissen van den angst, die hen bezielde.
En toen de eerste stap gedaan was, ging alles buiten
gewoon vlug. Op het oogenblik dat de golven de boot
van het strand begonnen op te heften, sprongen een aan
tal mannen er in, om zonder weifelen hunne plaatsen op
de banken in te nemen en de riemen te grijpen. Er was
geene uitnoodiging noodig geweest om de uit elf personen
- bestaande manschap bijeen te brengen. Het waren de
jongste en kalmste, die men zonder er over te praten den
voorrang had gelaten en uitgenomen de korte commando's
van den stuurman verbrak geen enkel geluid de stilte, die
er onder die mannen heerschte.
Op het laatste oogenblik maakte Wilhelm Abrikat zich
nog gereed in de boot te springen. Een der visschers
poogde hem daarvan terug te houden, maar hij stond
