NEDERLAND.
en hij dus van het plan om op Hoek
man te schieten wel zal geweten heb
ben.
Get. Luijpens heeft den avond van
den moord bekl. Van Gelder bij vrouw
Smits ontmoet, waar bekl. zeide, dat
hij om negen uur te bed moest liggen.
Get., die dicht bij dezen bekl. woont,
heeft 's avonds op bed liggende, na
het vallen van bet tweede schot, iemand
hard voorbij hooren loopen in de rich
ting van Van Gelder's huis.
Vrouw Ch. Vos verklaart, dat Van
Gelder in haar bijzijn den wachtmeester
meermalen een loeder noemde, omdat
deze de schuld er van was, dat hij
buiten betrekking was.
Deze getuige vertelde aan v. Gelder,
dat de wachtmeester 's nachts was
doodgeschoten, waarop deze zeide, dat
hij gelukkig dien nacht van negen tot
zeven uur op bed had gelegen en dat
nu pastoor en „de mof" de boter-
fabrikant Jurjes de weduwe en
kinderen maar moesten onderhouden,
want die hadden Hoekman altijd de
hand boven het hoofd gehouden.
Get. P. Schuijers, die den ochtend
na den moord Van Gelder tegenkwam
en met hem over den moord sprak,
verklaart hier iets anders dan hij in
de instructie verklaarde. De president
wijst hem daarop, waarop getuige zegt
//Ja, maar hier sta ik ondereede." Hij
erkent niettemin, wat hij in de instructie
zeide, dat Van Gelder zeide Ik wist
wel dat hijHoekman zou rollen."
Deze getuige spreekt zich ten opzichte
van Van Gelder en Van Galen, dien
hij ook tegen was gekomen, herhaalde
lijk tegen.
De president wijst hem op het gevolg
van valsche eeden. Op last van den
president wordt de getuige in afzonde
ring opgesloten.
Get. Van Dijk verklaart, dat zekere
Uden hem den dag na den moord zei
de ;/Ze zullen den moordenaar gauw
hebben; ik weet zeker, dat het Van
Gelder is.
Get. Uden verklaart echter zich niet
te herinneren zoo iets te hebben ge
zegd, al verklaarde hij het ook bij de
instructie.
Get. Zwiers, zwager van Van Galen,
verklaart dat hij niet weet of hij op den
eersten Paasch lag Van Gelder en Van
Galen heeft gesproken, omdat hij toen
dronken was. In de instructie verklaarde
hij hen wel te hebben gesproken en niet
dronken te zijn geweest. Beklaagden
hadden bargoensch met hem gesproken
en daarin gezegdmond houden. Dit
had de aandacht getrokken van getuige's
stiefmoeder en stiefzuster. Eigenaardig
genoeg verklaart hij niet te weten hoe
zijn stiefzuster heet.
Dr. Van der Stok, die de wonden
aan Van Gelder's been onderzocht,
zegt dat die van recenten datum moe
ten geweest zijn, hoewel bekl. opgaf
dat liij dit kreeg door doorloopen der
voeten, tijdens hij in Atjeh diende.
Die wondjes kunnen door hagel uit
een revolverjzijn toegebracht en schenen,
toen get. ze onderzocht in Juni
twee k drie maanden oud.
Jl. Maandagavond te 8 uur werd
het verhoor hervat.
De eerste getuige is nu de 62-jarige
Lambertus Smits, die aan zijn vrouw
verteld had dat hij dien avond van
den moord op Lïentjes kerkhof te elf
uur twee mannen zag. Thans voor
de rechtbank zegt hij, dat niet gezegd
te hebben en er ook niet geweest te
zijn. Ofschoon getuige Van Dijk be
vestigt dat de vrouw van Smids hem
het bovenstaande vertelde, blijft Smits
het heeten liegen, en verklaart hij dien
avond al om 9 uur thuis te zijn
geweest. De president vermaant hem
op zijn leeftijd niet te liegen, doch
get. blijft de verklaring ontkennen.
Dat get. aan zijne vronw heeft ver
teld, op het kerkhof in de stem van
een der mannen Van Gelder te heb
ben herkend, noemt hij ook onwaar.
Getuige wordt afzonderlijk gezet
onder bewaking.
Gelezen wordt daarna bet getuigenis,
afgelegd door dc te Rotterdam dienen-
de Jans van den Burcht, die onderwijl
ook naar Amerika uitweek. Zij zegt j
in dat getuigenis 's avonds v. Gelder I
met de gebroeders Vos te hebben
gezien.
Naar het ,/Hbld." uit 's Hertogen-
bosch verneemt, is Dinsdagavond aldaar
gearresteerd de oude Van Berkum uit
Osch, wiens zoon Dinsdag voor de
rechtbank aldaar tegen zich hoorde
eischen een gevangenisstraf van vijftien
jaren, wegens medeplichtigheid aan den I
moord op 26 Maart jl., gepleegd op
den wachtmeester G. Hoekman.
De oude van Berkum, die in zijn 1
woonplaats bekend stond als „de baron",
omdat hij onder zijn makkers de toon-
aangever was, week in Maart naar
Amerika uit met nog acht anderen en
betaalde hun reisgeld met f 2500, het
bedrag van den verkoop van zijn eigen
dommen.
Onverwacht is hij Dinsdag, juist toen
de zaak voor was, te 's Hertogenbosch
teruggekeerd en aldaar gearresteerd,
naar men meldt intusschen, niet
direct in verband met deze zaak.
Maar nu hij teruggekeerd is om
welke reden is nog een raadsel zal
thans in de zaak waarschijnlijk meer
licht komen.
HELDER, 9 November.
De heer Levy, lid van de Tweede
Kamer, heeft een wetsvoorstel ingediend
op de homologatie van akkoord buiten
faillietverklaring. Dit wetsvoorstel is
in hoofdzaak gelijk aan het amendement,
dat de voorsteller had ingediend op bet
ontwerp sedert wet geworden op
het faillissement en surséance van be
taling, art. 1 van welk amendement
door de Tweede Kamer werd verworpen.
Dezer dagen las ik, merkt de
Haagsche correspondent van „het N. v.
d. D." op dat een president eener
particuliere vereeniging een ,/eerekruis
met gouden kroon" aan eenige zijner
medeburgers verleende, en dat dezen
nu het bij kon. besluit bekrachtigde
recht hebben, om dat eerekruis met
gouden kroon te dragen, dat heel veel
op een echte ridderorde gelijkt.
Ik zal de vei'diensten dier eerekruis
ridders niet betwijfelen, en dezen ook
niet achterstellen bij die van ridders
van officiëele orden. Maar waar moet
't heen, als zulke ordeteekenen door
particulieren kunnen worden verleend?
't Staat waarlijk te duchten, dat men
dan eerlang, evenals in Kokanje, op
velden en wegen alom ridders zal tegen
komen. Mij dunkt, met de Oranje-
Nassau-ridders er bij hebben we er nu
genoeg. Particuliere cultuur moest
men dus maar liever verbieden want
anders gant de aardigheid er heele-
maal af.
De heer H. C. A. Henny heeft
wegens gezondheidsredenen ontslag ge
nomen als lid der Prov. Staten van
Noordholland.
Bij de jl. Dinsdag gehouden ver
kiezing van een lid der Tweede Kamer
voor het hoofdkiesdistrict Veendam
(vacature-Poelman) zijn uitgebracht
1315 geldige stemmen. Hiervan ver
kregen de heeren mr. Treub (rad.) 515,
mr. Smidt (lib.) 378, mr. v. Diggelen
(lib.) 260 en v. Vliet (a.-r.) 135 stem
men, zoodat een herstemming moet
plaats hebben tusschen de beide eerst-
genoemden.
Provinciale Staten van Noordholland.
In de jl. Dinsdag te 12 uur aangevangen
vergadering werden, na de gebruikelijke
opening, de geloofsbrieven van de nieuwe
leden, de heeren A. Kool (voor Hoorn) en
C. J. M. Dijkmans (Amsterdam), gesteld
in handen eener commissie, bestaande uit
de heerenRendorp, Sassen en Evelein.
Deze commissie adviseerde bij monde van
den heer Sassen, toelating, waarop de heeren
Kool en Dijkmans worden beëedigd en
geïnstalleerd.
Besloten werd dc verschillende adressen
en verzoekschriften te stellen in handen
van commissiën.
j Eene commissie bestaande uit de heeren
I Sillem, Van Nierop, Waller, Rutgers van
Rozenburg, Breebaart, Henny, De Boer,
I C. J. den Tex en Van der Heulen zal
advies uitbrengen over een rapport van
Ged. Staten op eene aanvrage om subsidie
voor de afd. Noordholland voor het
Nederl. Rundveestamboekjen voor het rund
veestamboek „Noordholland", voorts op een
rapport van Ged. Staten op subsidie-aan
vragen van de vormschool van bewaarschool-
I onderwijzeressen te Amsterdam, van de
1 Prinses Wilhelminaschool te Oudeschild,
van de afd. Haarlem van de Holl. M.
van Landbouw om subsidie voor den cursus
in hoefbeslag en op een aanvraag om sub-
sidie tot aanstelling en bezoldiging van den
zuivelconsulent.
De eerste suppletoire begrooting dienst
1894 voor het krankzinnigengesticht Mee-
renberg werd om advies gesteld in handen
van de heeren Ferf, YVurfbain.lBeukenkamp,
Van Hal, Rezelman, P. van Eeghen, 't
Hootd, Boissevain en Waterschoot van der
Gracht.
Hierop werd benoemd eene commissie, be
staande uit de heerenWesterwoudt, Zijp,
De Vries, Van Bommel, Dijkers, Maclaine
Pont en Coninck Westenberg, ora rapport
uit te brengen op eene voordracht van
Ged. Staten tot overbrenging van het ren
teloos voorschot toegekend aan de Noord-
hollandsche Tramwegmaatschappij voor den
aanleg van een stoomtram Purmerend-Alk
maar, ten name van de Tweede Noord -
hollandsche Tramwegmaatschappij in han
den dier zelfde commissie een voordracht
van Ged. Staten tot beschikking over den
post voor onvoorziene uitgaven van de
begrooting, dienst 1894, der enkel provin
ciale en huishoudelijke inkomsten en uit
gaven, ten behoeve van eene tweede uit
gaaf van de zeeweringen en waterschappen
in Noordholland.
Worden gesteld in handen eener commis
sie, bestaande uit de heeren Rendorp, Kaan,
Backer, Slagter, P. I-Iartsen, Calkoen, Ten
Hoffsteede, Groen van Waarden en C. J.
den Tex, voordrachten van Ged. Staten tot
wijziging van het bijzonder reglement van
bestuur voor den Zuiderpolder, voor den
Binnendijkschen Buitenveldschen polder,
voor het Ambacht van West-Friesland, ge
naamd de vier Noorderkoggen en voor de
polders Beschogt de Daalmeer en den Ring-
polder.
De heer Th. Waller verzoekt verlof, Ged.
Stalen te interpelleeren over de vraag, waar
om het adres om subsidie van de stoom
tram SchagenWognum nog niet op deze
agenda voorkomt.
Dit verzoek wordt toegestaanna afloop
der agenda zal de heer Waller G. S. mogen
interpelleeren.
Nadat een adres van Charles de Hoog
in handen was gesteld van Ged. Staten,
werd de vergadering verdaagd tot heden-
namiddag halleen.
Plaatselijk nieuws.
De weduwe T., alhier, beschuldigd
van kindermoord enz., is in de zitting
van de arr.-rechtbank te Alkmaar van
i 7 dezer vrijgesproken van de beschul
diging van kindermoord en bare on-
1 middellijke invrijheidstelling gelast,
j doch ter zake van het te vondeling
leggen veroordeeld tot 6 maanden
i gevangenisstraf, met vermindering van
bet. voorarrest.
De heeren W. Bakker Wz., M.
H. van Hengelaar en W. J. van Neck,
die in de jongste vergadering van het
departement Helder der //Maatschappij
tot Nut van 't Algemeen" tot leden van
bet bestuur werden benoemd, hebben
die benoeming niet aangenomen.
Gisteren beeft zich een hoogbe
jaard man, zekere IC., wonende aan de
Zuidstraat, door ophanging van het
leven beroofd. Wat hem tot die wan
hopige daad heeft gedreven, is niet te
bepalenvermoedelijk is deze echter
aan zwaarmoedigheid toe te schrijven.
Het alhier thuisbehoorende bark
schip ,/Barsingerhorn", gevoerd door
kapitein S. H. van der Woude, is in
handen van den slooper gevallen. Het
is verkocht aan den heer H. Balvers
c. s., te Zijpe, en gisteren naar Stolpe
gesleept, waar men er weldra den bijl
I in zal zetten.
Het gezelschap „Ernst en Scherts"
vierde gisteren in de feestelijk versierde
zalen van „Tivoli" haar 35jarig bestaan.
Toon le dit gezelschap in den loop der
jaren de kunst te verstaan op prettige
wijze feest te kunnen vieren, ook thans
beeft het dat opnieuw bewezen. Nadat
de vergadering door den Voorzitter
met eene voor deze gelegenheid ge
paste redevoering was geopend, werd
een recht afwisselend programma uit
gevoerd, dat den talrijken aanwezigen
veel genoegen verschafte. Zang, voor
drachten en een aardig blijspel „Num
mer 33" volgden elkander op, nadat
een feestlied, door het eerelid den heer
J. F. Groen aan bet gezelschap opge
dragen, onder algetneene instemming
was gezongen. Een tombola van muzi
kale instrumenten, die natuurlijk niet
weinig leven in de brouwerij bracht,
deed 'veel vroolijkheid ontstaan en gaf
een voorproefje van de pret, die den
feestvierenden daarna in de nieuwe zaal
wachtte. Daar werd gelegenheid geboden
tot kermisvieren, waarvan druk gebruik
werd gemaakt. Van alles en nog wat
vond men daar bijeen, tot Rombach
met zijn „koekmalleinolen" en een
scliiet-inrichting toe, terwijl ook straat
muziek niet ontbrak. Er heerschte
i een recht genoegelijke stemming, die
geen oogenblik werd verstoord en ook
j bleef voortbestaan gedurende bet bal,
dat den feestavond besloot en eerst
laat in den nacht eindigde.
Moge „Ernst en Scherts" nog vele
jaren blijven bloeien, ernstig zijnde en
weldoende waar dat noodig is, schertsen
de waar daartoe aanleiding bestaat, en
even jeugdig van harte als nu een
maal haar gouden feest vieren
Binner. landsch nieuws
Texel. Zaterdagavond werd door de
Vereeniging „Unitas" (onderlinge maat
schappij tot uitkeering bij overlijden) aan
den Hoorn, de uitgeschreven vergadering
gehouden.
Tengevolge van den gunstigen toestand werd
besloten om de leden niet 4, maar 5 maan
den vrijlestellen van het betalen van con
tributie.
Schagen. De „IJsclub" alhier heeft
besloten, zich tot den Gemeenteraad en
tot de Commissie van werkverschaffing te
wenden, dat in overleg zal worden getre
den met genoemde Club- ten einde dezen
winter berijdbare ijsbanen te laten maken
naar de naburige gemeenten.
's Gravenhage. Na eene ongesteld
heid van enkele weken is jl. Dinsdag over
leden een der nestors der medische weten
schap in Nederland, dr. C. W. Vinkhuijzen,
destijds lijfarts van wijlen Koning Willem III.
Marine en Leger.
Uit IndiC is telegraphisch bericht ont
vangen van het overlijden van den offi
cier-machinist 2de kl. C. Boon.
Hr. Ms. instructiebrik „Ternate", voor
's Rijks dienst afgekeurd, zal, geheel van
tuig ontdaan, eerstdaags aan 's Rijks werf
alhier bij inschrijving verkocht worden.
De officier-machinist 2de kl. N. H.
Klaassen is van zijn detacheering naar
Berlijn in Nederland teruggekeerd.
Departement van Marine in Oost Indië.
Benoemdtot 2den bewaarder bij de
Marine-magazijnen te Soerabaja, J. v. Enk.
Onderwijs en examens.
Het Departement Noordholland der Ver
eeniging van leeraren bij het middelbaar
onderwijs heeft in een vergadering, onder
leiding van dr. J. Campert, direct, der H. B.
S. te Haarlem, instemming betuigd met het
iappori over de opleiding en voorbereiding
van de leeraren M. O., uitgebracht door de
hh. L. P. A. Eyknian, J. J. A. A. Frantzen,
L. A. Kollewijn, P. Rode en J. Yzerman, en
zich verklaard voor de academische opleiding
van leeraren in het Nederl. geschiedenis,
aardrijkskunde en staatswetenschappen.
Het liefst wilde men ter verbetering van
den tegen woordigen toestand, dat er een op
leidingsseminarium zou worden opgericht,
aan de Univ. verbonden.
Voorts achtte men voor de opleiding der
akte A een verblijf in het buitenland meer
wenschelijk dan acad. opleiding hier te lan
de op zijn minst zou dat verblijf een jaar
moeten duren. Voor opleiding der akte B
zou de Ned. Univ. haar diensten kunnen
bewijzen.
Het rapport zal nader in behandeling ko
men op de eerstvolgende alg. verg. der Ver
een. van Leeraren bij het M. O.
Politie.
Gevonden voorwerp* n.
Adres Bureau II1 zwart kinderkousje en een
Adres P. Kloppers, wonende Nieuwstraat1 porte-
1 met zilverbeslag, inhoudende eenige eenten.
hij zich handig van die kleine, mollige band meester
maakte en die zacht drukte, „heusch, kindlief, ik
mag het u niet zeggen.... st.... men mocht ons bier
eens zien staan."
Hij gaf haar een wenk en liep naar de vestibule,
deed de tusschendeur achter zich toe en wendde
zich nu in deze gesloten ruimte weder tot Suze,
die hem, vol verwachting om iets te vernemen, ge
volgd was.
„Luister eens," zeide bij, „dit alleen wil ik je
zeggen, kindlief.... Je bent goed bedacht, goed be
dacht, hoor, beter dan je ooit zult gedacht hebben."
„Toe, zeg bet mij?" bad Suze weer, die elk
woord, dat bij sprak, met buitengewone gretigheid
opving.
En daar bij hoofdschuddend aanstalten maakte om
been te gaan, legde zij de band andermaal op zijn
arm, alsof zij hem wilde beletten been te gaan.
Hij keek haar aan met eene uitdrukking op zijn
zinnelijk gelaat, alsof bij zwichtte voor bare bede
en toen zeide hij
•/Welnu, ik mag het je niet zeggen, ik zou het
ambtsgeheim schenden, maar ter wille van u.... zal
ik het doen."
Suze's oogen tintelden van spanning.
„Kom vanavond tusschen zeven en achten bij mij,
en dan zult ge het weten."
Zij keek hem aan en weifelde, want zij las in de
geheele uitdrukking van zijn gelaat zijne begeerte,
maar de nieuwsgierigheid behield de overhand. Zij
wilde weten wat Demmers haar had toebedacht.
„Goed," zeide zij, „ik zal komen."
Een straal van vreugde vloog over het gelaat van
Van Warwijck.
„Kom dan liever kwart over zevenen," zeide hij,
„dan ben ik alléén, mijn losbol van een klerk is
dan ook weg."
Suze kreeg een schok.
„Mijn neef?" vroeg zij verbaasd, „een losbol?"
„Nou!" zeide de notaris, terwijl hij eene bewe-
81
ging maakte alsof hij wilde zeggen: „twijfel je daar
aan nog?" „Dat heer rijdt een scbeeve schaats hier
hij maakt, geloof ik, allen meisjes in het dorp bet
hoofd op hol. Heb je daar nog niets van geboord?*
Suze schudde het hoofd en klemde de lippen op
elkander, want spreken kon zij niet.
„Ach lieve God, kindlief, dat is in 't geheele
dorp bekend. Maar 't is waar ook, jelui zitten hier
zoo achteraf. De een noemt hem in één adem met
de juffrouw uit den „Gouden Bal," de andere met
de dochter van Karstens uit den „Vergulden Schim
mel." E11 er zijn er nog meer. Maar denk niet dat het
mij kan schelen, hoor. Trek je er maar niets van
aan. Zoolang hij zijn werk goed doet, kan hij, wat
mij betreft, doen wat bij wil, als bij maar zorgt niet
in opspraak te komen, want dat zou ik niet kunnen
dulden. Als u hem spreken mocht, breng hem dat
dan eens aan het verstand. Want liet past natuurlijk
niet, dat hij zich in opspraak zou brengen voor
een betrekking als hij heeft, mag dat niet. Als hij
trouwen wil, nu laat hij dan juffrouw Karstens ne
men, die zit er beter bij dan de andere. Dat weet
ik veel te goed; zeg hem dat maar eens en hij is
slim genoeg om zijn slag te slaan."
Suze beloofde bet en na baar teeder de hand te
hebben gedrukt, ging onze notaris heen, niet zonder
baar op het hart te hebben gedrukt, er aan te
denken, niet voor kwart over zevenen te komen.
Wat ging er in Suze om, toen zij weder alleen
Met starende oogen, de handen op den hijgend