NEDERLAND.
«ttptji, AI3 CC|, lUKl^Sl OC MN ittlil 11 It t |J
officier van justitie. Hoekman oefende
zijn ambt uit in een streek, die jaren
lang slecht bekend stond, wegens vele
diefstallen en misdrijven, onder bewoners,
die grootendeels bekend stonden niet
te kennen dankbaarheid of eergevoel.
Hoekman wijdde voortdurend zijne aan
dacht aan het opsporen van de verschil
lende misdrijven, en daarom droeg men
hem een haat toe, die zich hoe langer
hoe meer uitte. Velen der misdadigers
begrepen, dat zij eerst dan goede dagen
zouden krijgen, als Hoekman hun niet
meer in den weg zou staan. En wat
eerst ieder hunner individueel dacht,
deelden zij allengs aan elkaar mede.
Spr. wees er op, dat in 1880 moord
werd gepleegd op den persoon Jan van
den Heuvel. In deze zaak stond als
verdacht terecht Martinus van Berkum
later, in Oct. 1892, volgde de aanklacht
der van Berkums en twee der Vossen
wegens mishandeling. Op 28 Maart
stonden bekl. voor deze zaak terecht,
waarbij de vrouw van G. Vos o. a.
wegens meineed werd vervolgd. Bij die
terechtzitting verklaarde Hoekman, dat
de oude van Berkum te Oscli slecht
bekend stond, en een der brigadiers
dacht toen al dadelijk „wachtmeester,
dat is je dood".
De vader van de beide beklaagden
de Bie, Jacobus de Bie, heeft ook terecht
gestaan. Den 25 Maart waren Jacobus
de Bie en de wachtmeester Hoekman
opgeroepen om op 28 Maart voor de
rechtbank te komen en wel voor vier
zaken, waarin èn van Berkums, èn de
Bie's, èn Vossen betrokken waren. Hun
belang was dus, dat de wachtmeester
geen getuigenis meer zou kunnen geven.
Het O. M. wees daarna op den in Nov.
1892 gepleegden moordaanslag op den
heer Meijer van Leeuwen, waarvan
verdacht werd Gijsbertus van Gelder.
In Januari 1893 had wederom een
moordaanslag te Osch plaats, en alweer
werd van Gelder verdacht met de beide
de Bie's. De wachtmeester Hoekman
was degene, die bij hen geregeld huis
zoekingen deed en dag en nacht in de
weer was, de daders der gepleegde
moordaanslagen en diefstallen te vinden
en 't behoeft dus geen verwondering te
baren, dat hij van de beklaagden iets
te wachten had.
De wachtmeester, die wi3l dat zijn
leven steeds in gevaar was, droeg altijd
een revolver bij zich. Den avond van
26 Maart ging de wachtmeester langs
het kerkhof, de plaats die een sterveling,
die nog een greintje gevoel heeft, van
alle misdrijf moet afbrengen, daar het
de plaats is waar men denkt aan den
dood, aan den Schepper, aan de dier
bare afgestorvenen. En daar stonden
vier ellendelingen gereed, den wacht
meester te ontrukken aan zijn nuttigen
werkkring, zijn lieve vrouw te maken
tot weduwe, zijn kinderen tot weezen.
Daar knalt een schotde wachtmeester
heeft nog den tijd zijn revolver te
trekken en «vuur te roepen, maar
daar valt een tweede schot en de
wachtmeester valt en blaast spoedig
den laatsten adem uit.
Beschuldigd dien moord te hebben
gepleegd, staan terecht deze vier per
sonen, en spr. zal bewijzen dat zij de
schuldigen waren. Het O. M. gaat
daarna de verschillende getuigenver
klaringen na hij wijst er op dat het
plan reeds lang te voren gesmeed werd
en de De Bie's acht dagen te voren
verklaarden, er voor te zullen zorgen,
dat h un vader niet werd aangehouden.
Voor alle beklaagden geldt hunne aan-
aanwezigheid op de plaats van het
misdrijf; bekl. ontkennen allen den
avond van 26 Maart op den Eiken
boomgaard te zijn geweest, doch de
verschillende getuigenissen bewijzen dit
geheel anders.
Het O. M. wees verder op het ge
tuigenis, door Van Galen afgelegd en
die van de doctoren v. d. Stok en
Carpentier, ten opzichte der verwon
dingen aan Van Gelder's been. Daarna
wees hij op het dwaze van Van Ber-
kum's bewering, dat hij dien avond
get. Van Erwing van het station zou
gaan halen, terwijl deze get. verklaard
heeft, dat hij volstrekt niet tot Van
Berkum's vrienden wil gerekend worden.
Waar vaststaat dat beide De Bie's
het moordplan hebben helpen beramen,
waren dezen op den Eikenboomgaard i
om den eersten beklaagde te beveiligen,
te waarschuwen indien dit noodig mocht
zijn. De bekl. Pttrus de Bie is een
leugenaar bij uitnemendheidhij heett
o. a. gezegd, niet te kunnen schrijven
en toen spr. hem eens een goedge
schreven brief van zijn hand onder de 1
oogen legde, zeide deze bekl., «dat hij
dacht niet mooi genoeg te schrijven
voor de heeren".
De schuld der beklaagden staat naar
sprekers meening vast't eenige dat
dient opgemerkt, is dat ze hier met
hun vieren staan, terwijl er wel twintig
meaescnüiaigen zijn, aocn aai is nun
eigen schuld.
Spr. wijst er op, hoevelen te Osch
altijd onwaarheid spreken en de justitie
om den tuin willen leiden. Er zijn twee
wegenstraf vragen, of de zaak tot
nader onderzoek aanhouden.
Spr. meende den eersten weg te
moeten kiezen, waar men reeds negen
personen naar den overkant van den
Oceaan zond om bewijzen te kunnen
vernietigen.
De verdediger, mr. J. A. Loeft,
pleitte vrijspraak.
De rechtbank te 's-Hertogenbosch
zal in de zaak van de vier verdachten
in zake den moord, op 26 Maart j.1.
te Osch op den wachtmeester Hoekman
gepleegd, uitspraak doen op Dinsdag
21 dezer.
HELDER, ii November.
Offlciëele berichten
uit de «Staatscourant''.
Bij Kon. besluit is J. W. C. Kroon be
noemd tot burgemeester van Zuidscharwoude.
Ingevolge Kon. besluit wordt de kapt. ter
zee K. A. Stakman Bosse met 16 dezer
eervol ontheven van het bevel over Hr. Ms.
pantserschip „Guinea" en dat bevel alsdan
opgedragen aan den kapt. ter zee H. Van
der Meer.
Bij Kon. besluit is aan den eervol ontsla
gen bootsman bij 's Rijkswerf te Amsterdam,
H. Verbruggen, een pensioen toegekend van
f 575 's jaars.
Bij Kon. besluit is, met ingang van den
12 dezer, aan mr. C. H. Beels, op zijn ver
zoek, eervol ontslag verleend als burgemeester
van Schagen.
Bij Kon. besluit i9, met ingang van 1 Bec.
a. s., benoemd tot directeur van bet telegraaf
kantoor te Rozendaal, E. Van Bockhove,
thans directeur van het telegraafkantoor en
brievengaarder te Vlieland.
De off.-machinist 2de kl. N. H. Klaassen,
geplaatst bij het torpedo-atelier op 's Rijks
werf te Amsterdam, wordt met 21 dezer
overgeplaatst naar de directie der Marine te
Hellevoetsluis.
Provinciale Staten van Noordholland.
Zitting van Donderdag g November.
Aan de orde was punt VIII, het rapport
van Ged. Staten op de aanvragen om
subsidie van de afd. Noordholland van de
vereeniging „Het Rundvee-Stamboek" en
van het Rundvee-Stamboek „Noordholland"
gevestigd te Schillinkhout.
Dit rapport luidde ongunstig. Het uitvoe
rig advies kwam daarop neer, dat Ged.
Staten een subsidie voor een rundvee-stam
boek onnoodig achten, omdat de veeteelt
in ons land en in deze provincie voldoende
bekend is. Een beroep op een subsidie, ver
leend voor het paarden-stamboek, gaat ook
voigen* nj. o. uier-op, uiiiuki uü paajcnyijj
fokkerij in deze provincie hieuw is.
De commissie van rapporteurs adviseerde
bij monde van den heer de Boer afwijzend,
conform het voorstel van Ged. Staten. De
heer Cordes stelde voor, het punt dadelijk
te behandelen. De heer Waller was daar
tegen, op grond dat de leden dit niet heb
ben kunnen voorzien en dus enkelen afwezig
zijn.
Met cén stem meerderheid, wordt besloten
punt VIII te behandelen.
De heer Kool zegt, dat het adres zoo
sober is gesteld, omdat adressanten meenden,
dat Geil. Staten zei ven voorwaarden zou
den stellen of inlichtingen vragen.
Hierna wordt zonder stemming tot afwij
zing besloten.
Zitting van Vrijdag io November.
Punt X, Rapport en afwijzend advies van
Ged. Staten op een aanvrage om subsidie
ten behoeve van de Prinses Wilhelmina-
school te Oudeschild op Texel. Overeen
komstig dit advies is besloten.
Punt XI. Aanvrage om subsidie van de
atdeeling Haarlem van de Holl. Maats,
van Landbouw voor den cursus in hoef
beslag. Ged. Stalen stellen voor, een sub
sidie te verkenen van f 300 voor één jaar.
Toegestaan.
Punt XII. Verzoek "van de vereeniging
Hollands Noorderkwartier tot verleening
j van subsidie voor het aanstellen en bezol-
digen van een zuivelconsulent. Ged. Staten
I stellen voor, gedurende 3 jaar f 1000 jaar-
lijks tot dat doel te verleenen. De commissie
van rapporteurs adviseert gunstig, op voor-
waarde dat het Rijk voor hetzelfde doel
jaarlijks f 2000 geve. Toegestaan, onder
die voorwaarde.
Punt XIII. Eerste suppletoire begrooting
dienst 1894 voor het gesticht Meerenberg,
ten bedrage van f 50,452, voor het uitvoe
ren van noodig geachte werken voor dat
gesticht. De Commissie van het gesticht
verzocht dit uit de provinciale fondsen te
bekos'igen. Ged. Staten vereenigen zich
hiermede. Het goedkeurend advies der
commissie van rapporteurs deelden we reeds
mede.
Zonder hoofdelijke stemming wordt de
voordracht goedgekeurd.
Punt XIV. Voordracht van Ged. Staten
lot overbrenging van het renteloos voorschot
van f 150,000, tot aanleg van de stoom
tram Purmerend-Alkmaar, voor de Noord-
hollandsche Trarawegmaatschappij, ten na
me van de Tweede Noordhollandsche
Tramwegmaatschappij
Punt XV. Voorstel van Ged. Staten om
uit te geven een 2de druk van het werk
van wijlen mr. G. de Vries Az.„Dezee
weringen en waterschappen in Noordhol
land", waarvoor beschikbaar te stellen een
bedrag van f 1400.
Punt XVIII. Voordracht van Ged. Staten
tot bepaling, dat in het bijzonder reglement
van bestuur voor het Ambacht van West-
Friesland, genaamd „de vier Noorder
Koggen", worde vastgesteld, dat aan dijk
graaf en heemraden stem worde gegeven
bij opmaken van een voordracht voor de
benoeming van een dijkgraaf of heemraad,
terwijl evenwel de aftredende bij de
stemming over zijne opengevallen plaats
niet meestemt.
De punten XIII XIX werden eveneens
goedgekeurd, waarna de zitting werd ge
sloten.
r ia* 1 s e 1 ij Ht n v. w s.
Op de Internationale tentoonstelling
van Pluimgedierte, gehouden op 4, 5
en 6 Nov. 11. te Borgerliout bij Ant
werpen, behaalde de lieer P. Polvliet,
alhier, met eene inzending van 6
nummers duiveneeremedaille en
diploma voor de fraaiste duif in de
eerste afd.eereprijs en diploma voor
de fraaiste duif in de tweede afd. 2
zilveren medailles met diploma en 5
eerste prijzen met diploma.
Tot rijksveldwachter te Vlieland
is benoemd P. Sikkema, milicien
sergeant bij het 1ste reg. inf. alhier.
De dezer dagen vanwege de Ver
eeniging «Trouw aan Koning en Vader
land' alhier gehouden collecte, ten
voordeele van de behoeftigen onder de
gerechtigden tot liet dragen van het
Metalen Kruis of de Citadel-medaille,
heeft slechts f 42.17 opgebracht.
De Rederijkerskamer „Wilhel-
mina" alhier, zal morgenavond in
„Tivoli" eene openbare tooneeluitvoering
geven. Opgevoerd zullen worden het
blijspel „De gefopte Communist" en
het kluchtspel „Het spreekuur van den
Dokter". Men zie verder de achter
staande advertentie.
Een paar dagen geleden werd
door den agent van politie J. Goddeke,
alhier gestationneerd, bijgestaan door
den rijks-veld wachter de Vries, van
Anna Paulowna, naar boord van Hr.
Ms. wachtschip overgebracht een marine
matroos, die reeds in September 11. was
gedeserteerd, omdat hij met de „De
Ruijter" naar zee moest. Goddeke
kwam hem op 't spooreen reisje naar
Anna Paulowna was spoedig gemaakt
en de arrestatie van den deserteur was
het gevolg.
Binnenland8ch nieuws,
Texel. Gemeenteraad. Zitting van
9 November 1893.
Voorzitter de heer Burgemeester.
Tegenwoordig de heeren Westenberg, Koom,
Koning, Bakker, Mets, Lap, F. Keijser, C.
P. Keijser, Dros, Roeper en Zijra.
Na het openen der vergadering worden dc
notulen der vorige gelezen en goedgekeurd.
Vervolgens heeft de gebruikelijke beëedi-
ging van den heer K. Lap Bz. plaats
en doet de Voorzitter medeJeeling van de
volgende ingekomen stukken, als
missive van Ged. Staten, houdende goed
keuring op de vastgestelde gemeente-reke
ning over 1892
missive van het Bestuur van den polder
Waal en Burg, daarbij mededeeling doende
dat het voortaan tot het houden van vergade
ringen en verkiezingen geen gebruik zal ma
ken van de bovenzaal van 't Raadhuis;
missive van Ged. St., houdende goedkeu
ring op het raadsbesluit betreffende den leef
tijd waarop de kinilcren tot de school roet
uitgebreid leerplan kunnen worden toegelaten.
Eindelijk deelt de Voorzitter den Raad mede,
dat gedurende het jaar 1892 aan de telefoon
kantoren den Hoorn, Oosterend en Oude
schild op Texel zijn aangekomen en verzouden
56, 324 en 606 telegrammen.
M eu anaer worui voor Kennisgeving
aangenomen.
Daar van de zijde der Commissie van onder
zoek geen bedenkingen bestaan tegen de be
grooting over 1894 van het Algem. Armbe
stuur, adviseert zij tot goedkeuring daarvan
en tot het toestaan der gevraagde subsidie,
ad f 2400.
In rondvraag gebracht, wordt met algemeene
stemmen daartoe besloten. Het verzoek van
de veldwachters aan de Waal en den Hoorn
op Texel, om verhooging van salaris, wordt,
nadat daarover door eenige leden op- cn aan
merkingen zijn gemaakt en de Voorzitter als
zijn gevoelen uitspreekt het salaris dier amb
tenaren gering is, met 10 stemmen gewezen
van de hand.
Door Burgem. en Weth. is aan de hoofdeu
der scholen te den Burg, Oudeschild en
Oosterend gevraagd of huns inziens op hunne
scholen met vrucht lierhalings-onderwijs kan
worden ingevoerd, waarop van beide eerstge-
noemden een toestemmend en van laatstge
noemde een ontkennend antwoerd werd ont
vangen, op grond dat zij, die van dat onder
wijs zouden moeten profiteeren, in gewone
omstandigheden slechts van Zaterdagavond
tot Maandagmorgen daartoe de gelegenheid
zouden hebben en 't twijfelachtig is of dien
tijd daartoe zou worden besteed.
B. en W. stellen op grond van dit onder
zoek voor, als proef op beide eerstgsnoemde
scholen bet herlialings-onderwijs gedurende
4 avonden per week, van af 15 Nov. a. s.
tot 15 April d.a.v.. te doen plaats hebben
voor jongens en meisjes van 13 tot 16 jaar
en de beide hoofden dier scholen, de heeren
de Braai en Muller, tegen eene vergoeding
van f 20 per maand of f 100 per cursus
tot onderwijzers daartoe te benoemen. Nadat
door den heer Roeper in overweging wordt
gegeven ook op de andere plaatsen (bijv. in
Eijerland) lierhalings-onderwijs te geven en
de heer Dros opmerkt het misschien verkie
selijk was jongelieden tot den leeftijd van
18 jaren toe te laten, en hierop door den
Voorzitter is geantwoord, wordt het voorstel
van B. en W. met algemeene stemmen aan
genomen.
De Voorzitter deelt in deze nog mede, dat
beide heeren onderwijzers hebben te kennen
gegeven, zij bij het gemis van de salarissen,
aan de normaallessen verbonden, hun vrijen
tijd zoo productief mogelijk dienen te maken,
en het herhalings-onderwijs daarom niet koste
loos kunnen verstrekken.
De gemeente-begrooting voor den dienst
van 1894 wordt thans, ingevolge de verorde
ning, artikelsgewijze behandeld.
Het voorstel van de Commissie van onder
zoek, om het salaris van den ambtenaar ter
Secretarie met f 100 per jaar te verhoogen,
om de post reis- en verblijfkosten voor de
leden van den Raad van f 40 op f 100 te
brengen, omdat zij 't billijk acht de raads
leden, buiten den Burg wonende en geen
paarden houdende, voor rekening der gemeente
een rijtuig kunnen nemen, vindt geen bijval
bij de meerderheid en wordt, nadat daarover
door verschillende leden en ook door den
Voorzitter het voor en tegen is bepleit, met
6 tegen 5 stemmen verworpen.
Nadat nog eenige wijzigingen van onder
geschikt belang zijn aangebracht en de uit
gaven met f 200 voor het herhalings onderwijs
worden verhoogd, wordt met algemeene stem
men de begrooting vastgesteld in ontvangst en
uitgaaf op f 52899.00L
De beschikking van vier-vijfde der personeele
belasting en liet voorstel tot aanvrage, van
een bedrag van f 7700 als Rijkssubsidie, in
gevolge art. 49 der wet op het lager onderwijs,
84
houden had van de misdaadzij had nu liet grootste
offer gebracht, dat zij hem brengen kon, de mis
daad was op dat oogenblik eigenlijk reeds geschied.
Het kwam niet bij haar op, dat haar offer wel
eens te vcrgeefsch kon zijn, dat het geluk, dat zij
najaagde, wel eens kon blijken haar ongeluk te zijn
want haar gezichtskring, haar waarnemings-vermogen'
reikte niet verder dan tot dat eene„hem bezitten."
XXV.
Het was een donkere avond, toen Suze haar be
zoek aan Van Warwijck bracht. Zij had zich in een
ruimen mantel gehuld en een dichte voile over haar
hoed gedaan, zoodat liet waarschijnlijk niemand zou
zijn gelukt haar te herkennen, wat haar, zij wist
zelf niet goed waarom, des te liever was.
Vrees 0111 den langen, eenzamen weg alleen in
den avond te gaan, had zij niet, want hare gedachten
hielden haar voortdurend te zeer bezig. Daardoor
kwam het ook, dat die weg haar niet lang viel.
Wel schrikte zij soms, als iemand haar onhoorbaar
plotseling voorbijkwam, want het dikke stof op den
weg verdoofde eiken tred, maar die schrik was me
nigmaal ook wederkeerig, want van hare iiclite
schreden hoorde zeker niemand iets vóór hij vlak
bij de donkere gedaante genaderd was.
Toen zij de eerste huizen van het dorp voor zich
zag, keek zij rond welken weg zij zou inslaan de
hoofdstraat of een der beide achterwegen, en daar
door kwam het, dat zij een oogenblik aarzelend
bleef staan.
„PstpstBen jij het Lena klonk het op dit
oogenblik.
85
Suze schrikte; zij had terstond Albert's stem her
kend; zij keek rond, maar zag niets, toen op eens
van de andere zijde van een der achterwegen een
vrouwelijke gedaante naderde, die een gemaakt
kuchje liet booren.
Suze hoorde schreden rechts van zich en keek om.
Ja, dat was Albert welzij herkende hein ondanks
de duisternis. En nu liep zij terstond rechtuit de
hoofdstraat in.
Zij zag geen enkele maal om naar het paar, dat
elkaar thans moest bereikt hebben, maar kneep de
lippen vast op elkander. Zonder dat zij het gezocht
had, had zij het bewijs van zijn ontrouw gekregen
en al had zij des morgens, toen Van Warwijck het
haar vertelde, terstond geloof geslagen aan de mo
gelijkheid, toch was deze ontdekking een vreeselijke
slag voor haar, want de kans was toch eerst nog
gebleven, dat die vertelsels op groote overdrijving
berustten. Maar de twijfel was nu opgeheven, zij
had gehoord en gezien, gezien met eigen oogen.
Het was haar alsof haar ziel uit haar lichaam werd
gerukt en toen zij bij den notaris aanschelde, was
alle kleur van haar gelaat geweken.
Van Warwijck ontving haar in zijn eigen kamer,
die aan het kantoor grensde en deed haar met over
dreven beleefdheid plaats nemen. Suze sloeg hare
voile op...
„Mijn God, kind, wat ziet ge bleek Wat is er
gebeurd riep hij uit.
„Och, niets,' haastte Suze zich te zeggen, „ik
schrikte op den weg, hier vlak bij het dorp, van
een hond, die opeens op mij toe vloog.'
„Neem een glas wijn," zeide hij snel, „dat zal je
opknappen."
Hij schonk haar een glas goud-rood parelenden
en schuimenden wijn in en reikte het haar toe.
Suze weigerde nietals zij niet zooiets opwek
kends had gehad, zou zij waarschijnlijk een erbar-
merlijk figuur hebben gemaakt en haast geen woord
hebben kunnen uitbrengen, want hare lippen en keel
