NEDERLAND.
Wat hebben wij een moeite gehad, i
gaat hij voort in zijn brief, om de
kinderen weer wat reinheid te leeren 1
zij hadden zich te N. altijd met het
een of andere vuile hemd moeten af- I
droogen. Kortom, eindigt de oude heer
zijn brief aan mij, kortom mijnheer
Van Detli, al wat in uwe brochure is
vermeld moet wel enkel waarheid zijn,
want mijne kleinkinderen hebben liet
alles juist zoo ondervonden en wanneer
u den inhoud van dezen brief kunt
gebruiken, geef ik u daar gaarne volle
vrijheid van handelen inmaar daar
ik een man op hoogen leeftijd ben, ver
zoek ik u, mijn naam in uwe 2de bro
chure niet voluit te vermelden en als
het mogelijk is mij niet voor den
rechter te brengen.
(Wordt vervolgd.)
"cJ
HELDER, 23 November.
Officiëele berichten
uit de „Staatscourant".
Bij Kon. besluit is benoemd tot heem
raad van den Anna Paulonapolder, de heer
A. Kz. Kaan.
De luit. ter zee 2de kl. G. A. Rietberg,
dienende aan boord Hr. Ms. wachtschip
te Amsterdam, wordt met 1 Dec. a. s. op
non-activiteit gesteld.
Naar het „Vad." verneemt, blijft
de opbrengst der Vermogensbelasting
niet minder dan f 1.800.000 beneden
de raming.
De Minister van Binnenl. Zaken
heeft, met afwijking der ministeriëele
beschikking van 4 Febr. 1888, voor
zooveel aangaat de indeeling van de
gemeente Sint-Pancras bij het onder
kiesdistrict Broek op Langedijk van
het hoofdkiesdistrict Alkmaar voor de
verkiezing van leden der Tweede Kamer,
bepaald, dat die gemeente een afzon
derlijk onderkiesdistrict van dat hoofd
kiesdistrict zal uitmaken en dat het
onderkiesdistrict Broek op Langedijk
zal bestaan uit de gemeente Broek op
Langedijk.
In den laatsten tijd is in ver
schillende bladen de vraag ter sprake
gebracht, of de Hollanders in de Trans
vaal in hoog aanzien staan. Een bij
drage tot deze kwestie geeft ds. M.
P. A. Goetzee Jr. in het weekblad
„De Vereeniging", waar hij schrijft
„De oorzaak van den tegenwoorcligen
treurigen toestand van zaken bestaat
in den onheiligen invloed, door vreem
delingen, bij name Nederlanders, op
ons volkskarakter en ons volksbestaan
uitgeoefend. Om misverstand te voor
komen, moet ik opmerken, dat onder
de Nederlanders godvruchtige mannen
zijn, die geheel met ons volk één zijn
en met ons den tegenwoordigen loop
van zaken betreuren.
„Desniettemin zijn het Hollanders,
die een onheiligen invloed uitoefenen
op ons volk. Hier zijn ook vele En-
gelschen, Duitschers en anderen het
land ingestroomd, maar wij moeten
niet vergeten, dat die nooit zoo den
toegang tot het hart van ons volk hadden.
„Wij hebben door de posities, ver
schaft aan Hollanders, ons eerstgeboor
terecht uit de hand gegeven en daar
van plukken wij nu de wrange vruchten.
De Hollanders moeten dan ook over
wonnen, anders gaat onze onafhanke
lijkheid verloren."
In „De Volksstem" is deze beschou
wing uitvoerig wederlegd.
Bij de herstemming in het Kamer
district Veendam vacature-Poelman)
heeft de liberale partij de overwinning
behaald. Van de 1932 geldige stemmen
waren uitgebracht 965 op mr. M. W.
F. Treub (RAD.) en 967 op mr.E. A.
Smidt (LIB.), zoodat laatstgenoemde
gekozen is.
De toestand van het Tweede-
Kamerlid mr. Keuchenius is achteruit
gaande. De krachten van den patiënt
verminderen.
Plaatselijk nieuws.
Het op de Razende Bol gestrande schip
„Express" is in den nacht van Maandag
op Dinsdag geheel uit elkander geslagen.
Een paar wrakstukken, hoogstwaarschijnlijk
van het schip afkomstig, zijn bij Huisduinen
aangedreven. Een groot deel der lading
teer, in vaten, was gisterenmiddag tusschen
Callantsoog en Petten drijvende. Enkele
vaten zijn hier aangebracht.
Bij de redding der equipage van den
schoener op jl. Maandag, heeft de reddings
boot belangrijke schade bekomen. Zwaar
lek is zij aan de werf „de Lastdrager" in
reparatie opgenomen.
Biririenlandsch nieuw».
Anna Paulowna. Dinsdagavond had
dc eerste leesvergadering van ons Nutsdepar-
tement in dit seizoen plaats.
Voor een zeer talrijk opgekomen publiek
trad op de heer Henri M. Dekking, uit Rot
terdam.
Was onze verwachting hoog gespannen,
door de menigvuldige aanbevelingen van be
voegde personen en corporaties, wij kunnen
de verzekering geven, dat ze niet beschaamd
is en dat de spreker ons een hoogst genotvol
len avond verschaft heeft.
Om iets te noemen in „Bij den rechter"
schetste hij ons een aandoenlijk en treffend
tafereel. Wij gevoelden met den veroordeelde,
toch was alles natuurlijk en waar.
In zijn eerste bedrijf van de Vorstenschool
van Multatuli had hij aangrijpende momen
ten. Wij zouden de voordracht onver
beterlijk noemen.
Ook deed hij ons genieten in zijn „Diaken
huismannetje", van Hildebrand.
Tevens is de heer I). een roeester in het
komische. Hoe „echt" gaf hij ons De student
en Aleid weer uit het onafgewerkt blijspel
van dien naam. Hoe was hij een rammel
slag in „Rammelslag". Kortom, de heer
Dekking is iemand met een groot talent en
een zeldzaam geheugen. Hij draagt alles
uit het hoofd voor en faalt geen oogenblik.
Zijn houding en gestes zijn natuurlijk en
gepast.
Een enkel stukje van zijn eigen hand
(er zijn er vele) gaf hij nog buiten het
programma, nl.,.Mijn eigen kamer",tintelend
van humor.
Het is ons een waar genot geweest, kennis
met den heer Dekking te maken en elk ver-
eenigde zich zeker met den wensch des
Voorzitters Tot weerziens in onze verga
dering
Schagen. Op uitnoodigïng van de
afdeeling Schagcn van den Soc. dem. bond,
trad jl. Zaterdag alhier de heer F. Domela
Nieuwenhuïs voor het publiek op, mei het
onderwerp „De ondergang van het kapi
talisme."
Rijp. Voor de betrekking van vader
en moeder in het Gemeente-Wees- en Armen
huis alhier, hebben zich niet minder dan
vijftig sollicitanten aangemeld.
Marine en Leger.
De mach. rste kl. Verschoor wordt, na
de buitendienststelling van Hr. Ms. „Havik"
te Hellcvoetsluis, geplaatst bii de conser
vatie op 's Rijkswerf aldaar.
De werkzaamheden aan Hr. Ms. stoom
schip „Kortenaer", in aanbouw op's Rijks
werf te Amsterdam, worden des avonds
met electrisch licht voortgezet. Hr. Ms.
stoomschip „Koningin Wilhelmina der
Nederlanden", mede aldaar in aanbouw,
zal vóór het einde dezes jaars gereed zijn.
Onderwijs en examens.
Geslaagd voor het aanvullings-examen
groote stoomvaart, onze vroegere plaats
genoot J. Piscaer, leerling van de Zeevaart
school alhier.
Voor de betrekking van onderwijzeres
te Callantsoog, jaarwedde f 550, heeft zich
na herhaalde oproeping geen enkele sollici
tante aangemeld.
Landbouw en Veeteelt.
Vereeniging tot ontwikkeling van
den Landbouw in Hollands
Noorderkwartier.
De gewone najaarsvergadering van boven
genoemde Vereeniging, die gisteren onder
presidium van den lieer J. L. T. Groneman
in het „Café Suisse" te Zaandam werd ge
houden, werd bijgewoond door 47 leden en
afgevaardigden en 6 gasten.
De Voorzitter opende de vergadering met
cene toesprnak, waarin hij wijlen den heer
Graaf van Bijlandt, eerelid cier Vereeniging,
herdacht als een man, aan wien landbouw
en veeteelt veel verplicht waren en in wiens
overlijden veel wordt verloren, waarmede
de vergadering luide instemde.
De notulen der vorige vergadering werden
hierna door den Secretaris, den heer W. Teengs,
voorgelezen en onder dankbetuiging goedge
keurd.
Door den Voorzitter werd hierna medege
deeld
a. dat de Vereeniging op 't oogenblik be
staat uit 172 leden en 2 zoons van leden
b. dat adressen in zake het kanaalplnn
SchagenStolpe, ingevolge het besluit der
vorige vergadering zijn verronden
c. dat het bestuur een adres omtrent de
oprichting eener Staats-hypotheekbank heeft
ontworpen, doch nog niet aan de Regeering
heeft verzonden, daar het den tijd daartoe
nog niet gekomen acht
d. dat omtrent de uitkomsten der proef
velden in 1893 nog niets bepaalds kan wor
den meegedeeld, doch dat nu reeds is te zeg
gen dat een deel der proefvelden tengevolge
van de droogte is mislukt
e. dat door het Rijk in de kosten der proef
velden is bijgedragen voor f 950, in plaats
van voor f 1000, zooals eerst was bepaald.
Op voorstel des Voorzitters werd goedge
vonden desniettemin vanwege de Vereeniging
de toegezegde subsidie, tot een maximum vau
f 700, te verleenen
f. dat het bestuur zich in den loop van
den zomer heeft beziggehouden met het on
derzoeken der markt verordeningen van Alk
maar, Hoorn, Edam en Purmerend, van welk
onderzoek het resultaat is, dat het bestuur
meent dat pogingen tot wijziging dier ver-
onhningen niet op den weg der Vereeniging
I liggen, veeleer op dien der afdeelingen van de
H. M. v. Landbouw, met welk oordeel de
vergadering zich vereenigt, zoodat besloten
werd dat het bestuur de zaak der marktver-
1 ordeningen zal laten rusten.
Verder geschiedde mededeeling van inge
komen stukken, waaronder brieven van Geilep.
1 Staten, over den te houden cursus voor hoef
beslag en den te benoemen zuiveleonsulent,
j en een schrijven van het Bestuur der Vee-
verzekering-mnatschappij „de Eendracht" te
Utrecht, verzoekende haar vanwege dc Ver
eeniging eene subsidie te verleenen, waar
tegen zij zich zou verbinden tot verlaging
der contributie van de bij haar verzekerde
leden der Vereeniging. Op voorstel van
het Bestuur werd besloten op dat verzoek
afwijzend te beschikken.
Een groot aantal ingekomen circulaires
werd voor belangstellenden ter bestuurstafel
ter inzage nedergelegd.
1 Vervolgens werd verslag uitgebracht
Door den heer J. Breebnart Kz., van het
46ste landhuishoudkundig congres, dit jaar
te Winschoten gehouden en door hem als
afgevaardigde bijgewoond
2. door den heer H. J. Waller, over de be
proeving van verschillende werktuigen, ge
houden te Anna Paulowna, op de hoeve
„Welgelegen". Reeds vroeger hebben wij de
uitkomstén dier Uepröe.ving kortelijtc mede
gedeeld. In het verslag wordt dank gebracht
aan allen, die de proefneming mogelijk
maakten.
3. doorden heer K. A. Kaan, over de uit
komsten der bestrijding van kaasgebreken
door den heer A. Eriks te Petten, welke
uitkomsten zoo gunstig waren, dat de heer
Kaau adviseerde den heer Eriks de uitgeloof
de premie te verleenen.
Dr. ten Bosch, van Zuidscharivoude be
toogde dat zindelijkheid eenc eerste voorwaarde
is bij de zuivelbereiding.
Door den heer Dr. K. II. M. van der
Znnde werd verslag uitgebracht
a. over de suikerbietenteelt naar gehalte.
De verslaggever deelde mede dat de grond
soorten op het suikergehalte van grooten
invloed zijn en dat de teelt te Wieringer-
waard en Anna Paulowna kan worden aan
bevolen te Waard en Groet en in den IJpol-
der, waar eveneens proefvelden werden aan
gelegd, was de teelt niet loonend
b. omtrent het gehouden stremselonderzoek,
waarmede veel tijd is zoekgebrachtnadere
mededeelingen hieromtrent zullen in de vol
gende vergadering worden gulaan.
c. omtrent het melkonderzoek te Hoogkars-
pel (melkaankoop op volledig gehalte.) Het
vetgehalte der melk van de verschillende leve
ranciers bleek aan belangrijke schommelingen
onderhevig. De onderzoekingen zijn nog niet
afgeloopen, doch het komt den heer v. d.
Zande nu reeds voor dat men in 't vervolg
de prijs van de melk zal behooren te bere
kenen naar het vetgehalte. In de volgende
vergadering zullen nadere mededeelingen ge
schieden.
Na eeuige discussie naar aanleiding van de
door dr. Van der Zande uitgebrachte verslagen,
werden door den Voorzitter mededeelingen
gedaan betreffende de aanstelling van een
zuiveleonsulent. Hieruit bleek dat adressen
zijn verzonden aan H. M. de Koningin-
Regentes en aan Gedep. Staten van Noord
holland, met het verzoek om, ter bevordering
eener goede zuivelbereiding, in deze provincie
een zuivel-consulent aan te stellen, onder me-
dedeeling dat de Vereeniging en de H. M.
v. Landbouw bereid zijn elk voor f 500 in
de kosten bij te dragen. In de jongste
Stalen-vergadering is dat adres behandeld en
werd er gunstig op beschikt, met dien ver
stande dat de provincie gedurende drie jaren
f 1000 's jaars zal bijdragen. Ook op de Rijks-
begrooting voor 1894 is f 2000 voor een
zuiveleonsulent uitgetrokken.
De heer M. J. Hengevehl G.Jz. deed hier
na mededeelingen over den uitslag der gedane
inentingen tegen de varkensziekten.
In 1892 is het gelukt 90 varkens voorde
inentingsproeven beschikbaar te krijgen. De
proefnemingen op deze varkens zijn, in ver
gelijking met vorige, zeer goed geslaagd bet
resultaat was over het algemeen gunstig. Na
de iuenting is één big gestorven, terwijl drie
varkens in groei terugbleven, wat evenwel niet
direct aan de ineuting kan worden geweten.
Van 11 ingeente biggen, die te Nieuwe Nie-
dorp in een besmet hok werden geplaatst en
met den afval van zieke beesten gevoederd,
zijn er eenige gestorven. Later zijn er echter
11 op gelijke wijze behandeld en deze hebben
er geene ongunstige gevolgen van ondervonden,
zoodat de waarde der inenting hieruit wel is
gebleken. De heer Bilroth voegde aan deze
mededeelingen toe, dat bij de door hem dit
jaar ingeente varkens na de inenting geen
achteruitgang i« geconstateerd. Op verzoek
van dr. ten Bosch deelde de beer Hengevehl
nog mede dat de waarde der entstof vrij
stabiel is. In gevallen die minder gunstig
aniep'en; lag mt meer aan oijKomenoe om
standigheden als wel aan de entstof. Daar
tegenover stond echter de meening van den
heer Bilroth, die het wel mogelijk acht dat
de eutstof den laatsten tijd verbeterd i9. Naar
aanleiding van de gedane mededeelingen vraagt
dr. ten Bosch of het niet op den weg der
Vereeniging ligt, te bevorderen dat aan de
Veeartsenijschool een instituut voor bacterio
logisch onderzoek worde verbonden. De Voor
zitter zegt toe, dat in de e. v. bestuursver
gadering te zullen overwegen. De heer
Boeke, van Groningen, wijst er op dat de
varkens over 't nlgemeen uit een hygiënisch
oogpunt al bijzonder slecht worden verpleegd,
wat zeker een der oorzaken van de meeste
ziekten is, wat door den heer Hengeveld
wordt toegestemd.
Door den heer dr. Van der Zande werden
hierna eenige korte mededeelingen gedaan om
trent het conserveeren van melkmonsters, voor
onderzoek bestemd. Hieruit bleek dat de melk
wel een maand lang goed blijft na toevoeging
eener geringe hoeveelheid dubbel chroomzure
kali1 gram op een liter is voldoende.
Op voorstel van het Bestuur werden de
heeren J. P. Groot, C. de Geus en P. Smit
Cz. benoemd tot leden der Commissie tot het
onderzoeken der rekening van dit en der be
grooting voor het volgende jaar.
In de nu volgende pauze werden voor de
leden ter bezichtiging gesteld eenige door den
heer A. Eriks volgena zijn systeem vervaar
digde kazen.
Verder werd gedurende de pauze overgegaan
tot do stemming ter bepaling van de plaats,
waar de voorjaarsvergadering in 1894 zal
worden gehouden. Conform het voorstel van
het Bestuur, werd daartoe aangewezen de ge
meente Abbekerk.
Op voorstel van liet Bestuur werd hierna
besloten om den heer dr. K. H. M. van der
Zande, directeur van 's Rijks landbouwproef
station te Hoorn, te benoemen tot ad viseerend
lid van het bestuur, welke benoeming door
den heer Van der Zande, onder dankbetui
ging voor dit bewijs vau vertrouwen, werd
aanvaard.
Naar aanleiding van de door den Voor
zitter bij den aanvang der vergadering ge
dane mededceling in zake de werkzaamheden
van het Bestuur met betrekking tot het
onderzoek der markt-verordeningen, wordt
het woord gevraagd door den heer J. Zijp
Kz., die eerst later ter vergadering verscheen.
Deze spreker verklaarde zich tegen het be
stuursvoorstel om zich verder niet met deze
Verordeningen in te laten. Hij acht het wel
terdege wenschelijk 'lat de Vereeniging be
vordert de afschaffing der usance, om aan
de waag in de wik- en weegloonen heffende
steden tarra af te trekken van schoone kaas.
Z. i. is deze usance ongemotiveerd en kost
deze aan de verkoopers der kaas jaarlijks
zeker f 130.000. In een uitvoerig betoog
stelde de heer Zijp in het licht dat de op
heffing van dit gebruik dringend noodzake
lijk is. De heer Waller was van oordeel
dat, al wordt het gebruik afgeschaft, in de
opbrengst der kaas geen verandering zal
komen, daar dan door den kooper lager
prijs wordt besteed. Ook de Voorzitter is
het daarmee eens, doch hij wil geenszins invloed
op het voorstel-Zijp uitoefenen. Hij brengt
daarom het voorstel van den heer Zijp, dat
de Vereenigiug zich zal wenden tot de be
sturen der wik- en weegloonen heffende ge
meenten, met verzoek het gebruik om tarra
te berekenen van schoone kaas af te schaffen,
in stemming. Het voorstel wordt bij Bccla-
matie aangenomen.
Namens het Bestuur werd verder door
104
weer het hoofd opheffend.
„Gisteren," zeide Van NVarwijck, „en..., u wist
zeker, dat uw vader fortuin had
Suze keek hem opeens aan, met scherpe blikken.
„Ja, dat is te zeggen.... ik weet wel, dat vader
iets had, maar
Van Warwijck liet zijn lorgnet bengelen, dat het
in sterke slingering was en boog zich meer en meer
tot haar over, terwijl hij haar in gespannen verwach-
ting gadesloeg.
„Waarschijnlijk zal het u verwonderen, dat dat
iets nogal een aanzienlijke som is," zeide hij. „U
schijnt niet te denken, dat het de moeite waard is,
maar ik moet veronderstellen dat eene aangename
tijding u niet te zeer zal doen ontroeren. Uw vader
heeft u zijn geheele vermogen vermaakt en dat be
draagt niet minder dan een paar ton
Toen hij dit gezegd had, keek hij haar trium-
feerend aan, maar die uitdrukking week tprstondvan
zijn gelaat, toen hij bemerkte op welke zonderlinge
wijze waarop zijne mededceling werd opgenomen.
Suze keek hem strak aan, met zulk eene zonder
linge uitdrukking in hare oogen, dat hij er van ont
roerde. Zij opende een paar malen den mond als om
te spreken, maar bracht het zoover niet.
„Mijn God, wat scheelt u riep de notaris uit,
verschrikt over die plotselinge verandering.
Hij stond op en snelde op haar toe. Maar vóór
hij bij haar was, strekte zij opeens de hand uit en
zeide
„Zeg mij, dat gij de waarheid spreekt
Hare stem klonk hard, ruw, ongeduldig.
„Maar mejuffrouw," stamelde de notaris, „ik zweer
u ik heb het hier zwart op wit van den notaris
van wijlen uw vaderruim twee tondat
is zoo zeker als twee maal twee vier. U is rijk,
schatrijk
Suze keek hem nog een oogenblik met dienzelfden
strakken blik aan, toen stiet zij een kreet uit en viel
voorover op den grond.
105
XXXI.
„God in den Jhemel," stiet de notaris verschrikt
uit en liet het koordje los, waaraan zijn lorgnet ben
gelde, toen sprong hij naar de deur en riep luid in
de gang aan de meiden. Hij deelde ha>z knrte
woorden mede, dat de juffrouw zoo geschrikt was
van de tijding, dat haar vader plotseling was over
leden en dat zij nu schatrijk was.
Toen, onder een stortvloed van„Ach God's" en
„Heere Jezus," waarmede de verbaasde dienstboden
lucht gaven aan die verbazing, vertrok hij, verzekerd
dat de zorg voor de juffrouw, nu hunne belangstel
ling was opgewekt, wel aan haar was toevertrouwd,
en onder de mededeeling, dat, zoo de juffrouw zijne
diensten verlangde, zij slechts een boodschap had te
zenden.
Een weinig geschokt door het gebeurde, leunde de
heer Van Warwijck met een gevoel van vermoeid
heid in de kussens van het rijtuig en dacht na.
Inderdaad, hoe meer hij er over dacht, hoe min
der „gek" het hem voorkwam op zijn eersten indruk
in te gaan. Juffrouw Suze van Hees was waarachtig
een goede- partij geworden en waarom zou hij niet
toehappen Ruim twee ton en dan wat zij nog van
Demmers te wachten had Vijftigduizend en de villa,
wel, dat maakte bij elkander ruim drie tonnen gouds.
Waarlijk, het was een kluifje, dat niet te versmaden
was.
Hij sloot zijne oogen half en knikte zachtjes voor
zich heen.
Ja, ja, dat zaakje moest hij maar hoe eer hoe
liever opknappen, vóór anderen er de lucht van kre
gen. Want zoodia het ruchtbaar werd, zouden er
vrijers bij de vleet opdagen, dat sprak vanzelf.
Gelukkig, dat hij reeds avances had gemaakt, dat
