herrijzend
W ierinq ermeerland
Vereeniging voor Bedrijfsvoorlichting in de Wieringermeer
lste Jaargang. Nr. 33 15 December 1945»
Redactie
en administratie
Nieuwe Niedorp B 58
Tel. 206 Kengetal 2261
Weekblad voor de Wieringermeerbevolking en de herrijzing van het polderland Redacteur: Th. J. van Vegten
De vlaggen uit:
de Ho-ldeJi li, w-ejth, dAao-ggeteqd
In Herrijzend Wieringermeer-
land van 22 juni schreven wij:
.Woensdagmorgen op de Beurs
te Winkel; spraK Ir. Ovinge het
verlossende woord. Heden, 20
juni 1943, is met het herstel van
de Wieringermeerdijk een aan
vang gemaakt."
bijna 6 maanden later, 11 De
cember 1945, komt het verlossen
de woord door de radio, „De
vlaggen uit! De Polder is weer
drooggelegd!"
Op 7 /\ugustus werd met de
bemaling begonnen. Data om
te ontnouden. Honderd vier en
twintig dagen na de waanzinnige
vernieling liggen alle gronden
weer droog.
De Hoefijzer-redacteur van
het Handelsblad bezocht in 1930
kort na de droogvalling van den
polder. Hij schreef hierover in
zijn blad: „De Wieringermeer
geeft de aanblik van een maan
landschap. Kilometers in den om
trek ontdekt men geen levend we
zen. Het geheel ziet er doods en
luguber uit. De aarde is over
groote oppervlakten gescheurd,
door het uitdrogen van den bo
dem. Zal dit ooit een oord kun
nen worden waar de mensch zich
gelukkig kan voelen?"
In latere jaren heeft deze jour
nalist weer eens een bezoek aan
den polder gebracht. Hij was ver
rukt over de aanblik die het beeld
van den polder na luttele jaren
reeds gaf. Alleen de boomen lee-
ken nog op luciferstokjes en hij
wilde windmolens in den polder.
Wij weten niet of deze journa
list nog leeft, hij heeft zich voor
den oorlog reeds uit het vak te
ruggetrokken, doch wij weten ze
ker, dat hij ontzet zou zijn bij de
aanblik die thans de polder biedt.
Hoe dieper men de polder in
trekt des te troosteloozer wordt
de aanblik die de aangerichte ver
woesting geeft.
Doch wij mogen nu niet meer
omzien, naar wat was. Wij moe
ten vooruit. En daarom is er re
den om te juichen.
Minister Ringers heeft het nut
tig gevonden om over de radio
een kleine tip op te lichten ten
aanzien van de wederopbouw
van dén polder. Nieuwe wonin
gen op oude fundamenten. De
boerengezinnen moeten zoo spoe
dig mogelijk weer naar hun bedrij
ven terug keeren. Ook de land
arbeiders zullen in den polder
een onderdak moeten kunnen vin
den.
De woningen zullen op de fun
damenten van de verwoeste boer
derijen worden gebouwd en zoo,
dat zij later zonder bezwaar met
een bovenverdieping kunnen wor
den uitgebreid.
Voor de arbeiderswoningen zal
gebruik gemaakt worden van de
De Polder weer droog
De commissie Wederop
bouw Wieringermeer heeft
ter gelegenheid van dit heu
gelijke feit, telegrammen
verzonden aan;
H.M. de Koningin;
den Minister President;
den Minister van Openbare
werken en Wederopbouw;
den Minister van Land
bouw, Visscherij en Voed
selvoorziening;
den Minister van Financiën
en
den Minister van Binnen-
land-sche Zaken.
bestaande fundeeringen in de dor
pen. Verder worden er plannen
uitgewerkt voor arbeiderswonin
gen buiten de dorpen.
Een groot aantal voorzienin
gen moet worden getroffen. Scho
len, kerken, medische verzorging
enz.
De minister roerde ook het
telkens terugkeerende probleem
van materiaal, transport, arbei
ders, hun onderdak en hun trans
port. Wij weten, dat dit niet al
les vlot geloopen is tot dusverre,
maar er is verbetering en het mag
worden verwacht, dat de Wierin
germeer op korten '■ermijn weer
in de voedselvoorziening kan wor
den ingeschakeld.
De polder is te groot om van
uit de randgebieden te worden
geëxploiteerd.
Het is alles nog heel vaag, doch
wij mogen stellig aannemen dat
het den minister van Openbare
werken en Wederopbouw ernst
is met de wederopbouw van den
polder. Doch moet nu uit de mede
deling van den minister opge
maakt worden dat men voorlo_pig
een noodgebouw optrekt op de
fundamenten? Is dit als jde cf-
ficieele mededeeling te beschou
wen, waarover verleden week op
de beurs werd gesproken om met
het aankoopen van woonketen te
wachten?
Deze vragen zullen bij menig
een opkomen. Want nu de polder
inderdaad droog is worden de
problemen van het onderdak
brengen van mensch en dier en
machines met den dag urgenter.
En vooral nu, in tegenstelling
met de vorige incultuurbrenging,
niet een bepaalde sectie, doch de
geheele polder de aandacht vraagt
Moge Wederopbouw spoedig
met een omlijnd plan en concrete
gegevens komen.
De polder is droog! De vlaggen
uit!
MEDEDEELINGEN
van de Commissie ter beharti
ging van de belangen der ge-
evacueerden Wieringermeerbe-
woners.
De voorzitter der Commissie,
de heer H. A. Giesen, maakte het
volgende op de Beurs te Winkel
bekend:
Dat de heer J. Vos, Kolenhan
delaar te Middenmeer, thans tij
delijk te Medemblik, is bevoor
raad met brandstoffen.
Dat de P.B.H. zij toegewezen
10 lichte paardentuigen en 30
ploeghamen. Hij verzoekt nu aan
die landbouwers, die meenen voor
een licht paardentuig of ploeg-
haam in aanmerking te komen
een aanvraag bij hem in te die
nen.
Aangezien het totale kwantum
natuurlijk veel te kort is om aan
de totale noodzakelijke behoefte
te voorzien, dringt hij er op aan
om niet eerder een aanvraag in te
dienen, dan nadat men absoluut
geen andere oplossing gevonden
heeft.
Vervolgens werd namens de P.
B.H, bekend gemaakt dat de re
paratiekosten en schilderwerken
uitsluitend vergoed zullen worden
wat normaal herstel aangaat.
Derhalve zal er een vaste norm
voor aangenomen worden door de
Dienst Landbouw Herstel.
Het is gebleken dat voor ver
schillende werktuigen extra kos
ten zijn betaald die met herstel
niets te maken hebben (zooals
verbeteringen e.d.)
De getroffenen worden er op
attent gemaakt dat deze e ctra on
kosten geheel voor hun eigen re
kening zijn. Blijkt dat door ver-
waarloozing schade is ontstaan
dan zal dit evenmin worden ver
goed, noch door de Dienst L md-
bouw Herstel, noch door een ver
zekering.
De heer Giesen deelde nog me
de dat hij verwacht had dat
iemand van het Heemraad -chap
het podium zou beklimmen tenein
de bekend te maken dat de polder
weer drooggevallen is. Nu dit
niet het geval is doet spr. *-et bij
deze. Waarop een dondetend
applaus volgde.
Mededeeling no. 259
Opmerkingen over tractoren en mechanisatie
in den landbouw
In dit artikel willen wij een begin ma
ken met een beschrijving aangaande een
bepaald merk motor trekker, en deze
toetsen aan de reeds eerder door ons op
gesomde eigenschappen.
We hebben voor ons liggen de bro
chure betreffende de Ford-trekker met
Fergason ploegsysteem. Aan de eerste
eisch, n.1. het op drie plaatsen afgeven
van kracht kan worden voldaan. Bij
standaard-uitvoering ontbreken zoowel
aftakas als riemschijf, doch deze kunnen
volgens de prospectus, op eenvoudige
wijze worden aangebracht. De riemschijf
wordt aan de achterzijde aan de trekker
bevestigd, heeft een diameter van ca.
23 c.m. en is 16.5 c.m. breed.
Het aantal toeren is 947 per minuut
bij 1400 omw. van de motor. Ook de af
takas kan aan de achterzijde van de
trekker worden aangebracht en maakt bij
1400 omw. 509 toeren per minuut.
Verder wordt een ver naar voren lig
gend trekpunt als voordeel beschouwd.
Dit is echter bij de Ford niet het geval.
Het vaste punt bevindt zich in de buurt
van de achteras. Voor werkzaamheden
met de bijbehoorende Fergusonploeg, die
op de kopeinden wordt gelicht, zal het
draaien wel geen bezwaar zijn, doch wan
neer werktuigen als schijveneggen en
scharniereggen bij kort draaien zullen
moeten worden omgetrokken, lijkt het
ons niet onwaarschijnlijk, dat dit moei
lijkheden zal kunnen opleveren.
Als draaicirkel wordt opgegeven 4.80
m. diameter met gebruikmaking van de
remmen. Dit is o.i. alleszins voldoende
te achten, terwijl montage van onafhan
kelijke wielremmen als een voordeel mag
worden beschouwd.
Het toerental van de motor, een kleine
4 cylinder zijklep met 1.96 L. inhoud,
geschikt zoowel voor benzine als pe
troleum, kan, volgens de prospectus,
worden opgevoerd tot 2000 omwentelin
gen per minuut terwijl dan 23.87 p.k. kan
worden afgegeven. Aangezien het geen
racemotorconstructie zal zijn, lijkt het
ons alleszins gewenscht dit toerental in
de buurt van de 14001500 toeren te
houden, alhoewel de kracht daarmede
evenredig zal dalen tot 16.7 a 17.9 p.k.
Dit zal de levensduur ongetwijfeld ten
goede komen.
Als rijsnelheden worden opgegeven bij
1400 omw. per minuut. Ie 4 km.; 2e
5 km. en 3e 12 km. per uur, terwi'1
achteruit 4.3 km./uur zou kunnen wor
den gehaald. In de prospectus wordt er
hierbij op geattendeerd, dat deze snel
heden bij 2000 omw. liggen in de buurt
van resp. 68 en 18 km. per uur (be
rekend 5.77.1 en 17 k.m.).
In zooverre zou dit nog bij het graan-
maaien van belang kunnen zijn, dat men
bij leegloop met pl.m. 7 k.m. terug kan
komen. In dit geval kan het voordeel,
dat de regulateur vanaf de zitplaats kan
worden ingesteld, worden benut. In an
dere gevallen lijkt dit verhoogde toeren
tal ons van weinig belang en zelfs on-
gewenscht, terwijl in dit geval tevens
de eerste en tweede versnelling te hoog
komen te liggen om voldoende kracht af
te geven bij zwaarder werk. De trekker
is uitgerust met luchtbanden, maat 10 x
28, met akkerprofiel, terwijl de voorban
den van het één ribtype zijn, maat 4 x
19. Spanning resp. 12 en 26 lbs. (0..85
en 1.85 atm.) De bandenmaat kan voor
deze lichte trekker voldoende worden
genoemd om de beschikbare trekkracht
volledig te benutten. Betreffende de ver
houding trekhaak-riemschijf zijn ons geen
gegevens bekend. Gezien de overbrenging
door worm en wormwiel, zooals we dat
kennen bij de oudere Fordson, vermoe
den wij dat het wrijvingsverlies wel in
de buurt van 30 zal liggen, zoodat dus
11 a 12 p.k. aan de trekhaak beschik
baar komt.
Wat wij op het terrein van „Welge
legen" te Kolhorn hebben kunnen waar
nemen, was ook niet bepaald overweldi
gend en komt hiermede wel ongeveer
overeen.
Overigens kan dit percentage voor de
meeste wieltrekkers wel als het gemid
delde worden genoemd.
Ontkoppeling vindt plaats door middel