Mededeelingen Nederlandsche Volk de oorlogs schade behoort te dragen en deze opvatting ook algemeen de juiste wordt geacht, daar anders een groot element van toeval hierbij een rol gaat spelen; dat voor kort echter van de zij de der regeering is medegedeeld, dat de te betalen herstel-schade vergoedingen zullen zijn geba seerd op de prijzen van Mei 1940 welke basis ook reeds in verschil lende Besluiten is aangehouden; dat de Commissie van oordeel is dat op deze wijze in ernstige mate wordt afgeweken van het uitgangspunt der regeering, da: de geleden oorlogsschade door de geheele bevolking van Nederland gezamelijk zou worden gedragen; dat toch van algemeene be kendheid is, dat de huidige prij zen, ook de uitdrukkelijk door de instanties vastgestelde, aanzien lijk boven die van Mei 1940 lig gen, ja zelfs zóózeer dat door el kaar zeker van een; prijsstijging van 75 a 100 procent kan worden gesproken; dat de aangekondigde regeling der schadevergoeding dus hieroo neer komt, dat' de getroffen be woners der Wieringermeer zelf ongeveer de helft van de geleden schade zullen moeten dragen, zulks in tegenstelling met de uit gesproken bedoeling der regee ring en de algemeen op dit punt bestaande opvattingen; dat de thans voorgestelde re geling niet alleen onbillijk is en in strijd met het streven naar ge lijke verdeeling der lasten, maar voor menigeen ook fataal zal blij ken te zijn en in strijd met het al gemeen belang; dat toch velen zulk een verlies niet zullen kunnen dragen en in de grootste moeilijkheden dreigen te geraken of reeds geraakt zijn; dat voor behoorlijke exploitatie der bedrijven de verloren gegane inventaris en het huisraad weer zullen moeten worden aangevuld, terwijl gebrek aan handkracht vergaande mechanisatie van de bedrijven noodzakelijk maakt; dat machines en gereedschap pen, evenals meubilaire goederen ook belangrijk duurder zijn dan in Mei 1940; dat de meeste bewoners der Wieringermeer ook na 17 April (datum van de ramp) weinig of geen inkomsten meer hebben ge noten; dat de bestaande reserves, zoo niet geheel, dan toch voor een groot gedeelte in het afgeloopen jaar zijn opgeteerd, i.v.m. huis- houdkosten, voor zoover mogelijk bergen van huisraad en materi aal, herstel van beschadigde goe deren enz.; dat het vanzelf spreekt, dat de vernieuwde exploitatie van de Wieringermeergronden. die thans weer een aanvang neemt en waar aan de Wieringermeerbewoners zich met enthousiasme willen wij den .aanvankelijk hoogere kosten met zich brengt dan normaal het geval is, waarbij gedacht moet worden aan, den toestand van den bodem, de gebrekkige behuizing, tekort aan personeel, enz.; dat in dit verband wellicht ook dc aandacht Van Uwe Excellen tie moge worden gevraagd voor een bijzondere deblokkeerings- mogelijkheid van saldi der Wie ringermeerbewoners, welke de blokkeering mede dienstig zou zijn voor het wegnemen van de bestaande moeilijkheden; dat een snel herstel van de Wieringermeer een algemeen bz- lang moet worden geacht, zoo dat snelle hulp ook hier dubbele hulp beteekent; dat indien de financiëele lasten met betrekking tot de oorlogs schade gelijkelijk over het gehee le Nederlandsche Volk verdeeld, de Wieringermeerbewoners de overige lasten, die dan nog blij ven, gaarne voor hun rekening zullen nemen, zooals de moeilijke exploitatie, het gebrekkige wonen e.d.; dat de gebouwen in de drie dorpen van de Wieringermeer voor een groot deel eigendom wa ren van middenstanders, waarvan velen niet naar hun oude woon plaats zullen kunnen terugkeeren, bij een schaderegeling als ge meld; dat de schattingen omtrent de kosten van nieuwbouw uitwijzen, dat de kosten 3 a 3]/^ maal zoo hoog zullen zijn ols in Mei 1940; dat de Wieringermeerbewo ners dus niet meer vragen dan hun is toegezegd en billijk is en zij meenen dat ook hun strijd te gen den onderdrukker, de strijd is geweest van het Nederland sche Volk, zoodat zij niet door toevallige omstandigheden meer dan andere Nederlanders de du pe mogen worden; MITSDIEN verzoekt de Com missie Uwe Excellentie eerbiedig het daarheen te leiden en zooda nige maatregelen te nemen, dat een schaderegeling zal worden vastgesteld overeenkomstig het algemeen aanvaarde uitgangs punt, dat het geheele Nederland sche Volk de oorlogsschade geza melijk voor zijn rekening zal moe ten nemen, wat dus in dit geval beteekent, betaling van een scha deloosstelling op basis van het huidige prijspeil. 't Welk doende enz. enz. Ook is er nog een adres ge zonden aan alle agrarische ka merleden waarin de motieven nog eens duidelijk onderstreept wor den die pleiten voor een bijzon dere déblokkeering. De voorzitter deelt hierop me de, dat de Commissie Landbouw- herstel thans van Ir. Rijnhout de verzekering heeft gekregen dat zoo spoedig mogelijk uitbetaling zal plaats hebben van de schade aan oogst 1945. Het Domeinkan toor verstrekt op het oogenblik de gegevens aan de P.B.H. die deze uitwerkt. Er zal voorloopig een gemiddelde uitkeering wor den verstrekt per h.a. Daarmee zijn we er echter niet. Uit een onderhoud met den minister van Landbouw is gebleken dat deze niet afwijzend staat tegenover een extra deblokkeering. Ook de Directeur van de Ned. Bank neemt dit standpunt in. Mits wordt aangetoond door middel van aankoopbewijzen dat men over is gegaan tot het aanschaf fen van vee en machines. Mid denstanders kunnen zich via hun bank wenden om déblokkeering. De toestand lijkt dus iets gunsti ger. Voor bouwland zal vermoe delijk 300.en voor grasland 105.worden vergoed. Voor de tuinbouw zijn nog geen prij zen vastgesteld. Dit hangt af van de berekeningen van de Tuin- bolwconsulent. De tuinders zullen echter direct een definitieve afre kening krijgen. De schade zal vol ledig worden betaald. Verschillende vragen worden gesteld, o.a. de uitbetaling van verdronken bieten en vlas, ge schiedt dit in vrij geld? Men ver moed van niet. Doch het heeft de aandacht van de Commissie. Wordt er bij aardappelen nog verschil gemaakt tusschen con sumptie en pootaardappelen? Neen, dit is onmogelijk om aller lei administratieve moeilijkheden. Men ziet de onrechtvaardigheid in, doch moet zwichten voor de argumenten. Gezegd wordt dat de vergoeding van 105.per h.a. voor de graslandbedrijven te laag is. Vooral zij die hun heele leven voor een T.B.C. vrije stal en goede productiedieren hebben gewerkt, worden hier wel heel erg mee getroffen. Men heeft qoede dieren moeten opruimen of elders onderbrengen. Het veebe- slag is weg of heel erg achteruit gegaan. Het heeft de aandacht van de heeren van Landbouwher- stel, wordt van de bestuurstafel geantwoord, doch verder kan men er niet meer van vertellen. Een arbeider deelt mede, dat velen die hun huisraad hebben verspeeld gaarne een voorschot zouden wil len hebben om het noodige aan te schaffen. Aangeraden wordt om zich met den boekhouder van de Molestverzekering in verbinding te stellen,, die urgentiegevallen bij voorrang zal laten behandelen. Ieder die 'dus zijn schade heeft aangegeven bij de Onderlinge Moiestverzekeringmij. Wierin germeer, lid of geen lid, stelle zich hiermede in verbinding. De heer J. Vos, voorzitter van de Middenstandsvereeniging deelt mede, dat de Middenstan ders een schadeuitkeering krijgen voor levensonderhoud van 80 90 procent van het gemiddelde inkomen over de jaren 1939 1945. Dit wordt met terugwer kende kracht uitbetaald. Zij die in andere provincies zijn geëva cueerd moeten zich daar ter plaat se vervoegen bij het bureau Oor logsslachtoffers. Om weer op gang te komen kunnen Midden standers een voorschot krijgen van ten hoogste 20.000.bij de Middenstandsbank te Alk maar tegen 4 procent, waarvoor de staat borg is. Vervolgens wordt geklaagd over de op zich laten wachtende uitbetaling van het slootwerk. En over de arbeidskrachten die hier bij te werk zijn gesteld. Dan zijn er nog de punten, paardenstallen, puinruimen, beplanting, rijver gunningen, motie aan den minis ter, pachtregeling, machinaal slootgraven. noodwoningen enz. Ir. Ovinge kreeg vrijwel het leeuwenaandeel van deze vragen te beantwoorden, doch kon niet anders dan een somber geluid la ten hooren. De Zweedsche nood woningen komen vermoedelijk pas aan het eind van deze maand of begin Maart. Zekerheid bestaat hierover niet aangaande. Als je denkt dat het gewonnen is dan breekt het plotseling weer bij de handen af. Ook de onderhande lingen met een Nederlandsche on derneming hangt nog steeds tot op de dag van vandaag. Als hier niet gauw verandering in komt dan ziet spr. het duister in. Er mag in de Wieringermeer over deze aangelegenheid wel eens goed aan de bel getrokken worden. In de Adviescommissie Weder opbouw zal het punt besproken worden, wie de particulieren noodwoningen betaald. Volgens spr. worden de schuil- keeten in bruikleen gegeven, met de bepaling dat deze later' over genomen kunnen worden. Zulks in tegenstelling met een briefje wat door de heer Vosters is uit gereikt, waarin werd meegedeeld dat de schuilkeeten geheel voor rekening van den pachter kwa men. Het ligt in de bedoeling om noodwoningen te plaatsen, in ieder geval waar een noodpaar- destal komt. Uit de spr. verstrekte gegevens lijkt hem de vergoeding voor puinruimen voor de boeren te laag. Een onderzoek zal worden inge steld. Betreffende de pachtregeling wil spr. afwachten wat er in den polder groeit dit jaar. Met ma chinaal slootgraven worden proeven genomen. Ook hier speelt irateriaalschaarschte weer een rol. Op een tusschentijds rapport van de Heidemij. kan een voor schot worden verkregen voor slootgraven. Men moet zich dan wenden tot Domeinen. Plantmateriaal voor de beplan ting is heel erg schaars. Men zal dus zuinig moeten zijn, zoodat van de bepalingen waarover reeds een publicatie verscheen niet kan worden afgeweken. Spr. geeft vervolgens nog een somber beeld van de toestand. Het loopt nog niet zooals men dit zou wenschen. Spr. begrijpt het ongeduld van de menschen. Hij zou er echter nogmaals ernstig op aan willen dringen, beperkt uw bezoeken aan het kantoor in Me- demblik zooveel mogelijk. De voorzitter deelt nog mede dat de Commissie nog even wil wachten met het zenden van een motie. Het bestuur kent de stem ming thans voldoende onder de bevolking. Als de onderhandelin gen geen voldoende resultaat hebben dan kunnen we op U re kenen. Het kan ons niet zooveel schelen op welke manier men het oplossen wil, doch geld leenen om ons bedrijf ingezaaid te krij gen doen we niet. Onder instemming der verga dering bracht de heer H. R. Smit de heeren Giesen en Kistemaker dank voor het zeer vele werk wat door hen beiden in het belang van de bevolking van Wieringermeer reeds is verricht. Hierna werden de gebruikelijke mededeelingen gedaan die we on der de bekende rubriek elders in dit nummer plaatsen. De voorzitter sloot hierop de vergadering. van de Commissie ter behar tiging van de belangen van geëvacueerde Wieringermeer bewoners. Door den heer H. R. Smit werd bij afwezigheid van den heer Gie sen deze week de mededeelingen verzorgd. Tractoren. De verkeersinspectie heeft reeds eenige proces verbalen op gemaakt tegen bestuurders van tractoren. Uit een onderhoud met de heer van Houten is gebleken, dat men voor alle tractoren (ook rups) een rijvergunning noodiq heeft. Een registratiebewijs is niet

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Herrijzend Wieringermeerland | 1946 | | pagina 2