Mededeelingen
Nederlandsche Volk de oorlogs
schade behoort te dragen en deze
opvatting ook algemeen de juiste
wordt geacht, daar anders een
groot element van toeval hierbij
een rol gaat spelen;
dat voor kort echter van de zij
de der regeering is medegedeeld,
dat de te betalen herstel-schade
vergoedingen zullen zijn geba
seerd op de prijzen van Mei 1940
welke basis ook reeds in verschil
lende Besluiten is aangehouden;
dat de Commissie van oordeel
is dat op deze wijze in ernstige
mate wordt afgeweken van het
uitgangspunt der regeering, da:
de geleden oorlogsschade door de
geheele bevolking van Nederland
gezamelijk zou worden gedragen;
dat toch van algemeene be
kendheid is, dat de huidige prij
zen, ook de uitdrukkelijk door de
instanties vastgestelde, aanzien
lijk boven die van Mei 1940 lig
gen, ja zelfs zóózeer dat door el
kaar zeker van een; prijsstijging
van 75 a 100 procent kan worden
gesproken;
dat de aangekondigde regeling
der schadevergoeding dus hieroo
neer komt, dat' de getroffen be
woners der Wieringermeer zelf
ongeveer de helft van de geleden
schade zullen moeten dragen,
zulks in tegenstelling met de uit
gesproken bedoeling der regee
ring en de algemeen op dit punt
bestaande opvattingen;
dat de thans voorgestelde re
geling niet alleen onbillijk is en
in strijd met het streven naar ge
lijke verdeeling der lasten, maar
voor menigeen ook fataal zal blij
ken te zijn en in strijd met het al
gemeen belang;
dat toch velen zulk een verlies
niet zullen kunnen dragen en in
de grootste moeilijkheden dreigen
te geraken of reeds geraakt zijn;
dat voor behoorlijke exploitatie
der bedrijven de verloren gegane
inventaris en het huisraad weer
zullen moeten worden aangevuld,
terwijl gebrek aan handkracht
vergaande mechanisatie van de
bedrijven noodzakelijk maakt;
dat machines en gereedschap
pen, evenals meubilaire goederen
ook belangrijk duurder zijn dan
in Mei 1940;
dat de meeste bewoners der
Wieringermeer ook na 17 April
(datum van de ramp) weinig of
geen inkomsten meer hebben ge
noten;
dat de bestaande reserves, zoo
niet geheel, dan toch voor een
groot gedeelte in het afgeloopen
jaar zijn opgeteerd, i.v.m. huis-
houdkosten, voor zoover mogelijk
bergen van huisraad en materi
aal, herstel van beschadigde goe
deren enz.;
dat het vanzelf spreekt, dat de
vernieuwde exploitatie van de
Wieringermeergronden. die thans
weer een aanvang neemt en waar
aan de Wieringermeerbewoners
zich met enthousiasme willen wij
den .aanvankelijk hoogere kosten
met zich brengt dan normaal het
geval is, waarbij gedacht moet
worden aan, den toestand van den
bodem, de gebrekkige behuizing,
tekort aan personeel, enz.;
dat in dit verband wellicht ook
dc aandacht Van Uwe Excellen
tie moge worden gevraagd voor
een bijzondere deblokkeerings-
mogelijkheid van saldi der Wie
ringermeerbewoners, welke de
blokkeering mede dienstig zou
zijn voor het wegnemen van de
bestaande moeilijkheden;
dat een snel herstel van de
Wieringermeer een algemeen bz-
lang moet worden geacht, zoo
dat snelle hulp ook hier dubbele
hulp beteekent;
dat indien de financiëele lasten
met betrekking tot de oorlogs
schade gelijkelijk over het gehee
le Nederlandsche Volk verdeeld,
de Wieringermeerbewoners de
overige lasten, die dan nog blij
ven, gaarne voor hun rekening
zullen nemen, zooals de moeilijke
exploitatie, het gebrekkige wonen
e.d.;
dat de gebouwen in de drie
dorpen van de Wieringermeer
voor een groot deel eigendom wa
ren van middenstanders, waarvan
velen niet naar hun oude woon
plaats zullen kunnen terugkeeren,
bij een schaderegeling als ge
meld;
dat de schattingen omtrent de
kosten van nieuwbouw uitwijzen,
dat de kosten 3 a 3]/^ maal zoo
hoog zullen zijn ols in Mei 1940;
dat de Wieringermeerbewo
ners dus niet meer vragen dan
hun is toegezegd en billijk is en
zij meenen dat ook hun strijd te
gen den onderdrukker, de strijd
is geweest van het Nederland
sche Volk, zoodat zij niet door
toevallige omstandigheden meer
dan andere Nederlanders de du
pe mogen worden;
MITSDIEN verzoekt de Com
missie Uwe Excellentie eerbiedig
het daarheen te leiden en zooda
nige maatregelen te nemen, dat
een schaderegeling zal worden
vastgesteld overeenkomstig het
algemeen aanvaarde uitgangs
punt, dat het geheele Nederland
sche Volk de oorlogsschade geza
melijk voor zijn rekening zal moe
ten nemen, wat dus in dit geval
beteekent, betaling van een scha
deloosstelling op basis van het
huidige prijspeil.
't Welk doende enz. enz.
Ook is er nog een adres ge
zonden aan alle agrarische ka
merleden waarin de motieven nog
eens duidelijk onderstreept wor
den die pleiten voor een bijzon
dere déblokkeering.
De voorzitter deelt hierop me
de, dat de Commissie Landbouw-
herstel thans van Ir. Rijnhout de
verzekering heeft gekregen dat
zoo spoedig mogelijk uitbetaling
zal plaats hebben van de schade
aan oogst 1945. Het Domeinkan
toor verstrekt op het oogenblik
de gegevens aan de P.B.H. die
deze uitwerkt. Er zal voorloopig
een gemiddelde uitkeering wor
den verstrekt per h.a. Daarmee
zijn we er echter niet. Uit een
onderhoud met den minister van
Landbouw is gebleken dat deze
niet afwijzend staat tegenover
een extra deblokkeering. Ook de
Directeur van de Ned. Bank
neemt dit standpunt in. Mits
wordt aangetoond door middel
van aankoopbewijzen dat men
over is gegaan tot het aanschaf
fen van vee en machines. Mid
denstanders kunnen zich via hun
bank wenden om déblokkeering.
De toestand lijkt dus iets gunsti
ger. Voor bouwland zal vermoe
delijk 300.en voor grasland
105.worden vergoed. Voor
de tuinbouw zijn nog geen prij
zen vastgesteld. Dit hangt af van
de berekeningen van de Tuin-
bolwconsulent. De tuinders zullen
echter direct een definitieve afre
kening krijgen. De schade zal vol
ledig worden betaald.
Verschillende vragen worden
gesteld, o.a. de uitbetaling van
verdronken bieten en vlas, ge
schiedt dit in vrij geld? Men ver
moed van niet. Doch het heeft de
aandacht van de Commissie.
Wordt er bij aardappelen nog
verschil gemaakt tusschen con
sumptie en pootaardappelen?
Neen, dit is onmogelijk om aller
lei administratieve moeilijkheden.
Men ziet de onrechtvaardigheid
in, doch moet zwichten voor de
argumenten. Gezegd wordt dat
de vergoeding van 105.per
h.a. voor de graslandbedrijven te
laag is. Vooral zij die hun heele
leven voor een T.B.C. vrije stal
en goede productiedieren hebben
gewerkt, worden hier wel heel
erg mee getroffen. Men heeft
qoede dieren moeten opruimen of
elders onderbrengen. Het veebe-
slag is weg of heel erg achteruit
gegaan. Het heeft de aandacht
van de heeren van Landbouwher-
stel, wordt van de bestuurstafel
geantwoord, doch verder kan men
er niet meer van vertellen. Een
arbeider deelt mede, dat velen die
hun huisraad hebben verspeeld
gaarne een voorschot zouden wil
len hebben om het noodige aan te
schaffen. Aangeraden wordt om
zich met den boekhouder van de
Molestverzekering in verbinding
te stellen,, die urgentiegevallen
bij voorrang zal laten behandelen.
Ieder die 'dus zijn schade heeft
aangegeven bij de Onderlinge
Moiestverzekeringmij. Wierin
germeer, lid of geen lid, stelle
zich hiermede in verbinding.
De heer J. Vos, voorzitter van
de Middenstandsvereeniging
deelt mede, dat de Middenstan
ders een schadeuitkeering krijgen
voor levensonderhoud van 80
90 procent van het gemiddelde
inkomen over de jaren 1939
1945. Dit wordt met terugwer
kende kracht uitbetaald. Zij die
in andere provincies zijn geëva
cueerd moeten zich daar ter plaat
se vervoegen bij het bureau Oor
logsslachtoffers. Om weer op
gang te komen kunnen Midden
standers een voorschot krijgen
van ten hoogste 20.000.bij
de Middenstandsbank te Alk
maar tegen 4 procent, waarvoor
de staat borg is.
Vervolgens wordt geklaagd
over de op zich laten wachtende
uitbetaling van het slootwerk. En
over de arbeidskrachten die hier
bij te werk zijn gesteld. Dan zijn
er nog de punten, paardenstallen,
puinruimen, beplanting, rijver
gunningen, motie aan den minis
ter, pachtregeling, machinaal
slootgraven. noodwoningen enz.
Ir. Ovinge kreeg vrijwel het
leeuwenaandeel van deze vragen
te beantwoorden, doch kon niet
anders dan een somber geluid la
ten hooren. De Zweedsche nood
woningen komen vermoedelijk pas
aan het eind van deze maand of
begin Maart. Zekerheid bestaat
hierover niet aangaande. Als je
denkt dat het gewonnen is dan
breekt het plotseling weer bij de
handen af. Ook de onderhande
lingen met een Nederlandsche on
derneming hangt nog steeds tot
op de dag van vandaag. Als hier
niet gauw verandering in komt
dan ziet spr. het duister in.
Er mag in de Wieringermeer
over deze aangelegenheid wel
eens goed aan de bel getrokken
worden.
In de Adviescommissie Weder
opbouw zal het punt besproken
worden, wie de particulieren
noodwoningen betaald.
Volgens spr. worden de schuil-
keeten in bruikleen gegeven, met
de bepaling dat deze later' over
genomen kunnen worden. Zulks
in tegenstelling met een briefje
wat door de heer Vosters is uit
gereikt, waarin werd meegedeeld
dat de schuilkeeten geheel voor
rekening van den pachter kwa
men.
Het ligt in de bedoeling om
noodwoningen te plaatsen, in
ieder geval waar een noodpaar-
destal komt.
Uit de spr. verstrekte gegevens
lijkt hem de vergoeding voor
puinruimen voor de boeren te laag.
Een onderzoek zal worden inge
steld.
Betreffende de pachtregeling
wil spr. afwachten wat er in den
polder groeit dit jaar. Met ma
chinaal slootgraven worden
proeven genomen. Ook hier speelt
irateriaalschaarschte weer een
rol.
Op een tusschentijds rapport
van de Heidemij. kan een voor
schot worden verkregen voor
slootgraven. Men moet zich dan
wenden tot Domeinen.
Plantmateriaal voor de beplan
ting is heel erg schaars. Men zal
dus zuinig moeten zijn, zoodat
van de bepalingen waarover reeds
een publicatie verscheen niet kan
worden afgeweken.
Spr. geeft vervolgens nog een
somber beeld van de toestand.
Het loopt nog niet zooals men dit
zou wenschen. Spr. begrijpt het
ongeduld van de menschen. Hij
zou er echter nogmaals ernstig op
aan willen dringen, beperkt uw
bezoeken aan het kantoor in Me-
demblik zooveel mogelijk.
De voorzitter deelt nog mede
dat de Commissie nog even wil
wachten met het zenden van een
motie. Het bestuur kent de stem
ming thans voldoende onder de
bevolking. Als de onderhandelin
gen geen voldoende resultaat
hebben dan kunnen we op U re
kenen. Het kan ons niet zooveel
schelen op welke manier men het
oplossen wil, doch geld leenen
om ons bedrijf ingezaaid te krij
gen doen we niet.
Onder instemming der verga
dering bracht de heer H. R. Smit
de heeren Giesen en Kistemaker
dank voor het zeer vele werk wat
door hen beiden in het belang van
de bevolking van Wieringermeer
reeds is verricht.
Hierna werden de gebruikelijke
mededeelingen gedaan die we on
der de bekende rubriek elders in
dit nummer plaatsen.
De voorzitter sloot hierop de
vergadering.
van de Commissie ter behar
tiging van de belangen van
geëvacueerde Wieringermeer
bewoners.
Door den heer H. R. Smit werd
bij afwezigheid van den heer Gie
sen deze week de mededeelingen
verzorgd.
Tractoren.
De verkeersinspectie heeft
reeds eenige proces verbalen op
gemaakt tegen bestuurders van
tractoren. Uit een onderhoud met
de heer van Houten is gebleken,
dat men voor alle tractoren (ook
rups) een rijvergunning noodiq
heeft. Een registratiebewijs is niet