DE KRINGLOOP VAN KALK IN DE NATUUR II Er 'zijn kort v.oor het kunstmest- gebruik, perioden geweest, waarin men mergelaanwending als een basis beschouwde van vruchtbaarheid. Het mergelen werd toen algemeen, zon der onderscheid en zonder rekening te houden met de plaatselijke toe stand van de grond en de grond soort, aanbevolen. Dit geschiedde in een tijd, toen men nog geen begrip had van het verschil, dat bij dezelf de grondsoorten op diverse percee- len in bedrijven kin bestaan. Toen had men in de bemesting zelf een slecht inzicht en onderscheidde men niet de voedingsbestanddeelen zoo als wij dit thans doen. Die geregel de kalkaanwending na eeuwen be mesting met enkel stalmest, moet heilzaam zijn, omdat eenzijdige stal- bemesting, sterk ontkalkend werkt en veel kali in de grond brengt, waardoor de verhouding van kalk en kali ongustig wordt beinvloed. Dat weten wij nu achteraf. Onze voor vaders wisten dit niet en zetten de bemesting zoover door, dat er een teveel ontstond en na aanvankelijk succes, de andere voedingsbestand deelen uitgeput raakten, zoodat de opbrengsten, achteruitgingen. Toen sprak men ervan, dat een bemesting „rijke vaders en arme zonen gaf" en zoo ontstond de uitdrukking „uit mergelen". Liebig bracht door zijn mineraal theorie een groote eenheid in de in zichten en toonde aan waarom het bij de plantenvoeding ging. Daarbij werd de kalk vergeten, omdat men meende, dat de grond van nature kalk genoeg zou bevatten, evenals magnesium en kalium, terwijl men toen, d.i. ongeveer honderd jaar ge leden, van de kalk als regelator in de grond niets wist. In het laatst van de vorige eeuw werd de bekal- kingsvraag opnieuw opgenomen en ontdekte men, dat op sommige plaat sen groote voordeelen werden be reikt en op andere minder. Lang zaam drong het begrip bodemreac tie door en sedert dien beschikten wij over uitnemende methodes om de kalkbehoefte van de grond en gewas te bepalen, dank zij zeer verbeter de inzichten waarover wij beschik ten. Dat er met kalk zoo gesold is en eigenlijk de kalk als noodzakelij ke meststof nog niet is erkend, vindt zijn oorzaak in het feit, dat de kalk een grondverbeteringsmiddel is en plantenvoedsel tegelijk en dat in hoeveelheden gesproken, het grond verbeteringsmiddel meer vraagt dan het plantenvoedsel. Beiden moeten gedoseerd worden, d.w.z. men moet juist zooveel gebruiken als de grond nodig heeft, niet meer en niet min der; en teveel schaadt bij vele lich te gronden en een tekort is nooit goed. Zonder inzicht in de eigenschappen van grond en gewas, kan een bekal- kingshoeveelheid niet aangegeven worden. Zoo kwam het voor, dat een boer veel profijt had van een be paalde hoeveelheid en de buurman bijv. niet. Bij de eerste was de dosa- ge toevallig goed, bij de tweede niet en wel te gering. Terwijl men voor de kali, stikstof en fosfaatbehoefte eenigszins kan schatten wat men per ha. noodig heeft, omdat men weet wat de gewassen gemiddeld af voeren, kan men dit voor kalk niet, omdat de kalk de regulator is voor de grond en zijn structureele op bouw. Deze benoodigde hoeveelheden han gen af van de gehalten aan orga nische stoffen en humusachtige stof fen bij de zandgronden en van de gehalten aan kleibestanddeelen van de zalvel- en kleigronden. Humus en klei zijn de zetels waar de kalk is ondergebracht. Het is daarom begrijpelijk, dat men vroeger zoo uiterst verdeelde meningen over de kalkaanwending zag heerschen. Een interessant voor beeld gaven de Groningsche en Drent sche veenkoloniën, waar kalkaan wending overbodig was, omdat het gebruikte stadsvuil zoo kalkrijk was, terwijl de nieuwste ontginnin gen, die met enkel kunstmest be gonnen, aanvankelijk zonder kalk begonnen of het met uiterst geringe hoeveelheden moesten doen. Dat gaf tenslotte onbevredigende resultaten, zoodat men van de con servatieve meningen, als zouden de hoogveenontginningen weinig of geen kalk noodig hebben, heeft moeten afstappen. Vast staat, dat de verarming aan kalk bij de cultuurgronden een na tuurlijke oorzaak heeft, die gelegen is in het feit dat in ons klimaat de winteruitspoeling de verdamping ver overheerscht en daaraan is niets te veranderen. Overal op de wereld ziet men waar dit het geval is, de grond aan kalk verarmen. Daardoor wordt het leven in de zeeën van schelp en schaaldieren, van de kalkwieren enz. enz. van de gewervelde dieren onderhouden en tot een overweldi gende vitaliteit gebracht. Zooals wij zeiden zijn de hoeveelheden kalk, welke daar aangevoerd worden niet meer te schatten, zij bedragen eeni- ge milliarden tonnen per jaar. En wanneer de aarde zoo dicht be woond ware als onze intensieve cul tuurstreken zou de mensch, che mil liarden tonnen uit de kalkgebergten zelf moeten uitbreken, om weer op het land te brengen. Dit is nu gelukkig niet het ge val, de aarde is slechts ten deele en zeer ten deele zoo dicht bevolkt, dat elke ha. voor de productie moet ge bruikt worden. Gelukkig behoeft het me» schdom dus niet aan die haast onmogelijke taak te beginnen, doch in de inten sief bebouwde streken is dit anders. Daar is inderdaad de kalkvoorzie- ning primair voor een rationeele pro ductie, omdat nu eenmaal de ver liezen het grootst zijn. Een onderzoek, dat door schrijver dezes met zijn medewerkers is ter hand genomen in de lage veenen van Nederland heeft aangetoond, dat de ontkalking van de eens zoo kalkrijke gebieden, zoover is voortgeschreden, dat er zeer groote tekorten zijn ont staan. Ir. Duyver geeft daarvan 'n duidelijk beeld. Hier en daar kan men van achterstanden spreken, die in de duizenden tonnen lopen en daar vindt men perceelen, die per ha. 40 ton kalk noodig hebben om weer in de oorspronkelijke toestand te gera ken. Dit danken zij aan de eeuwen lange bemesting met de ontlcalkende stalmest, en aan het hooge gehalte aan organische stoffen en kleibe- standeelen waardoor de kalkarmoede verschijnselen eerst zeer laat en zeer langzaam tot ontwikkeling kwamen. (Wordt vervolgd) MINISTER MANSHOLT NEEMT DRASTISCHE MAATREGELEN. Minister Mansholt heeft de Onder vakgroep commissionairs binnenland- sche groothandel in groenten en fruit, de Ondervakgroep commissionairs i: groenten en fruit en de Vakgroep de tailhandel in aardappelen, groenten en fruit ,de verordende bevoegdheid ontnomen, gezien het verzoek van de ze vakgroepen aan haar leden ,om op 12 Februari de in- en verkoop, val lende onder de maximum-prijsregeling stop te zetten'. Men kent de kwestie. De handel wenscht, gezien de geringe aanvoer die er momenteel van groenten is, on der "de maximumprijzen uit. De mi nister wenscht ook bij geringe aanvoer maximum-prijzen waarbij de handel regelend zou optreden bij de verdee ling van de ter veiling aangevoerde groenten. Over deze zaak voert de handei reeds weken lang besprekingen met den minister. Wekenlang heeft de han del het dreigement staking gebruikt. De minister gaat hier n.iet voor uit den weg. Een aansporing tot staki.u in een belangrijke sector van de voed selvoorziening in een tijd waarin met alle krachtsinspanning moet worden getracht het Nederlandsche volk van voedsel tegen redelijke prijzen te voor zien heeft den minister tot deze dras tische stap genoodzaakt. De consequentie van deze maatre gel is, dat een ieder thans vrij is om zich groenten rechtstreeks op de vei ling of bij den tuinder te verschaffen, hetzij voor eigen gebruik, hetzij voir handelsdoeleinden ,een en and-er met inachtneming van de maximumprijsre geling. De minister zal dan ook over gaan tot schorsing van de erkennings reglementen voor de groentehandel en van de veilplicht voor telers. Dit laatste moet men zoo verstaan, dat de minister tijdelijk de juridische en administratieve belemmeringen, die bestaan voor aankoop door particulie ren, heeft opgeheven. Deze -maatrege len liggen dus niet op organisatorisch terrein, leder, die dat wenscht, kan trachten bij een veiling of teler de groenten, die onder maximumprijsre geling vallen, aan te koopen voor eigen gebruik of voor de handel in die l groenten. IN DE RECHTEN VAN DE VRIJWILLIG VERZEKERDEN AANGESLOTEN BIJ HET ZIEKENFONDS VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN Wet ingang van 2 Februari worden de rechten van de vrijwillig ver zekerden, aangesloten bij het ZIEKENFONDS VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN, in overeenstemming gebracht met de bepalingen van de huidige verplichte-verzekering, zonder de uitkeering bij over lijden, waardoor in verschillende gevallen een aanzienlijke uitbrei ding van rechten plaats vindt. De belangrijkste uitbreidingen van deze rechten zijn: ZIEKENHUIS VERPLEGING en -BEHANDELING gedurende 42 dagen per geval; ZIEKEN VERVOER, naar en van het Ziekenhuis; SAN ATORIIJ MVERPLEGIN G, een vergoeding van f 3.— per dag gedurende een vol jaar; PROTHETISCHE TANDHEELKUNDIGE HULP, een vergoeding bij het aanschaffen van een volle- of par- tieele prothese, varieerend van f 15.tot f 45. VRIJE VERLOSKUNDIGE HULP, te verleenen door een vroedvrouw, of waar geen vroed vrouw is gevestigd, door een arts. Wordt in plaatsen waar een vroedvrouw is gevestigd, ver loskundige hulp verleend door een huisarts, dan wordt een reductie verleend van f 22.50. T ITVVENDIGE GENEESWIJZEN, te weten: bestralingen, heilgymnastiek en massage e.d. Het is noodzakelijk, dat hiervoor de premie wordt verhoogd tot 50 cent per week per verzekerde vanaf 16 jaar en ouder, f 1.— per week voor gezinnen met of zonder kinderen beneden 16 jaar en f 0.75 per week voor onvolledige gezinnen (1 ouder met een of meer kinderen beneden 16 jaar). Voor verzekerden, die de ziekenhuisver- pleging niet wenschen te sluiten zal de premie vanaf 2 Februari be dragen f 0.40 per week per verzekerde vanaf 16 jaar en ouder, f 0.80 per week per gezin met of zonder kinderen beneden 16 jaar en f 0.60 per week voor onvolledige gezinnen (1 ouder met een of meer kin deren beneden 16 jaar). Wenscht men de verzekering zonder ziekenhuisverpleging dan dient men zulks vóór 17 Februari a.s. schriftelijk aan den bode of admi nistratie kenbaar te maken, zulks onder vermelding van naam, huisarts, bode en inschrijvingsnummer. <- Deze verzekerden moeten er dan wel rekening mede houden, dat bij latere aanmelding een wachttijd zal gelden, terwijl zij dan om ge zondheidsredenen kunnen worden geweigerd. Bij deze regeling is bepaald, dat de personen met een inkomen bo ven f 3750.per jaar aan hun ziekenfondsverzekering geen rech ten kunnen ontleenen. ZEER BELANGRIJK De verzekerden, die geen bezwaar maken tegen de verhoogde premie van f 0.50 per verzekerde per week, hebben voor ziekenhuisverple ging en sanatorium geen wachttijden of uitsluitingen. Zij, die in een ziekenhuis op medische gronden of in een der erken de sanatoria worden verpleegd, vallen ook onder bovenstaande be palingen. Zij, die nog niet waren verzekerd bij het ZIEKENFONDS VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN, kunnen worden ingeschreven met inachtneming van de gebruikelijke wachttijden, met uitzondering van hen, die vóór 3 Februari woren uitgeschreven wegens over schrijding van de toenmalige weistandsgrens; deze kunnen VOOR 17 FEBRUARI a.s. met direct ingaande rechten worden ingeschre ven. Overschrijvingen uit de verplichte-verzekering vindt plaats zonder wachttijden en zonder uitsluitingen. ALG. AFD. Ziekenfonds „ALKMAAR EN OMSTREKEN"

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Herrijzend Wieringermeerland | 1947 | | pagina 3