DE NIEUWE BONNENLUST 1
Vereeniging voor Bedrijfsvoorlichting
in de Wieringermeer
Mededeeling no. 327
Negen en twintigste bericht over
rassenkeuze zomergerst 1947.
De rassenkeuze beperkt zich tot
enkele rassen, waarvan het voor
brouwgerst zeer geschikte ras Kenia
met 68% van het areaal sterk over-
heerschend is. Op de Westelijke klei,
het verreweg belangrijkste gebied
van de zomergerstteelt, neemt het
zelfs 77% van de oppervlakte in.
Doch ook in de andere kleigebie
den neemt dit ras een belangrijke
plaats in, terwijl de verbouw op de
goede zandgronden nog steeds toe
neemt.
Saxonia is de laatste jaren mede
in verband met stikstofschaarschte,
geleidelijk in oppervlakte toegeno
men. Dit ras nam in 1946 18% van
de totale met zomergerst verbouwde
oppervlakte in. De grootste betee-
kenis heeft Saxonia in het Zuiden
van het land op zandgrond en minder
vruchtbare kleigronden, doch ook in
het Noorden van het land is de ver
bouw iets toegenomen.
Mansholt's tweerijige, op kleigrond
duidelijk minder productief, wordt,
op de Noordelijke klei vrij veel ver
bouwd. Ook op zand-, dal- en löss-
gronden heeft dit ras eenige waar
deering, de opbrengsten zijn daar
naar verhouding ook beter. Op de
Westelijke klei neemt de met dit ras
verbouwde oppervlakte nog steeds
af, en is daar van zeer geringe betee-
kenis meer.
Goudgerst komt op de Noordelijke
en Westelijke zeekleigronden slechts
zeer weinig meer voor, doch ook op
de andere grondsoorten neemt de
verbouw geleidelijk af.
Bigo, een vierrjjige voergerst, is al
leen op de zware klei in Noord-Gro-
ningen en op dalgrond van eenige be
teekenis.
Abed Kenia.
Zeer productieve, kleinzadige gerst
die zeer geschikt is voor de brouwe
rij; de pelkwaliteit wordt minder
gunstig beoordeeld dan aanvankelijk
het geval was. Voldoet op alle grond
soorten, behalve op lichte zandgron
den en minder vruchtbare gronden,
waar dit ras te kort blijft en te wei
nig grondbedelcking geeft. Moet niet
te dik gezaaid worden; het fijne ge
was stoelt sterk uit. Het stroo is
kort en stevig. Nogal vatbaar voor
roest. Zeer vatbaar voor stuifbrand.
Vooral in het geimporteerde zaad
komt meestal veel stuifbrand voor.
Mansholt's tweeryige.
Blijft op de Westelijke klei, doch
ook op de Noordelijke klei en rivie*-
klei in opbrengst vrij wat beneden
Kenia. Op zand-, dal- en lössgronden
is het verschil met Kenia niet groot.
Op de lichtere gronden en vooral ook
op de Noordelijke klei wordt dit ras
nogal gewaardeerd in verband met
de grootere bladrijkheid, betere
grondbedekking en geringere vatbaar
heid voor ziekten. Vanwege de groo-
te korrel en matige uitstoeling moet
dik gezaaid worden. Verdraagt laat
zaaien slecht. Tamelijk lang, matig
stevig stroo; rijpt iets na Kenia.
Zeer groote korrel, vaak wat
blauwachtig van kleur, weinig twee
de soort. Zeer gevoelig voor dorsch-
beischadiging. Geschikt voor pelgerst
minder voor brouwgerst.
.Saxonia
De opbrengst ligt op de noorde
lijke en westelijke klei weinig of niet
beneden Kenia. Op zand- (vooral de
Z.W. grond) en lössgrond treft dit
ras Kenia gemiddeld in opbrengst.
Het stelt minder eischen aan den
grond en aan den bemestingstoestand
geeft betere grondbedekking. Het vrij
lange stroo is voor vruchtbare gron
den te slap. Minder vatbaar voor
roest dan Kenia, veel minder gevoe
lig voor stuifzand. Vrij groote, iets
smalle korrel van goede kwaliteit.
Weinig gevoelig voor schot, wel voor
dorschbeschadiging. Saxonia is min
der geschikt voor de brouwerij dan
Kenia, vooral goede partijen leve
ren hier meer moeilijkheden op. Ge
schikt voor pelgerst.
Goudgerst
Dit vroeger algemeen verbouwde
ras is op de goede kleigronden vrij
wel geheel verdrongen door de vo
rengenoemde rassen. Het stroo is
kort en matig stevig. Zeer vatbaar
voor roest, weinig voor stuifbrand.
De korrel is klein, kort en goed
gevuld. Niet geschikt voor brouw
gerst en weinig voor pelgerst.
Bigo
Deze 4-rijige voergerst blijft in
opbrengst vrij wat bij Kenia achter
waardoor het ras in 't algemeen wei
nig aanbeveling verdient. De ver
bouw beperkt zich vrijwel uitslui
tend tot de zwaardere gronden in
Groningen.
Het gewas is forseh, bladrijk en
geeft een goede grondbedekking;
rijpt eenigszins laat, lang vrij slap
stroo. Weinig vatbaar voor roest, wej
voor meeldauw en strepenzielcte.
De korrel is smal en grof van kaf,
laag h.1. gewicht. Ongeschikt voor de
brouwerij en pellerij.
Balder.
Gaf in 1946 gemiddeld een met Ke
nia overeenkomende opbrengst en
heeft als brouwgerst een zeer goede
indruk gemaakt.
Geeft vroeger ontwikkeling dan
Kenia en wat beter grondbedekking.
Moet wegens de kleine korrel en
goede uitstoeling niet te dicht ge
zaaid worden.
Het fijne stroo is een weinig kor
ter en misschien iets slapper, dan
van Kenia. Rijpt even later.
Is iets minder vatbaar voor roest,
doch zeer vatbaar voor meeldauw;
stuifbrand komt voor. De kleine, kor
te en goed gevulde korrel komt met
die van Kenia overeen. Werd in de
Rassenlijst 1947 opgenomen.
Haisa.
Deze vroegrijpende zomergerst, die
uitmunt door haar uitstekende brouw
kwaliteiten, gaf in 1946 op de zee
kleigronden in tegenstelling met voor
gaande jaren bevredigende opbreng
sten; ook op zandgronden was de
opbrengst vrij goed. Als nadeelen
heeft dit ras het vrij slappe stroo en
de zeer groote vatbaarheid voor stuif
brand.
De korrel vertoont veel overeen
komst met die van Kenia, is eveneens
klein, kort, dik en goed gevuld.
Freya.
Geeft gemiddeld een ongeveer even
hooge opbrengst als Kenia. Echter
is het gewas nog fijner, het stroo
iets korter en minder stevig; verder
zijn de korrelkwaliteiten en brouw-
waarde slechts matig, zoodat de be
proeving niet zal worden voortgezet.
Stella.
Dit ras is nauwelijks van Kenia te
onderkennen; waarschijnlijk zal dan
ook in de toekomst van verdere be—
proeVing worden afgezien.
Ymer
Zeer vroeg ontwikkelende, voor
Kenia rijpende zomergerst. Het stroo
is nog iets korter, doch meestal iets
slapper. De rijpe halmen knikken
gemakkelijk. De opbrengst, lijkt op
kleigrond, op zandgrond matig. De
korrelkwaliteit staat bij die van Ke
nia ten achter; heeft veel tweede
soort en voldoet ook als brouwgerst
minder goed. Landbouwkundig zijn
het korte stroo met de matige ste
vigheid en de zeer groote vatbaar
heid voor roest ook ernstige gebre
ken.
NOODMAATREGEL: VERPACH
TING VAN GRAS- EN KLAVER-
LAND IN DEN N.O.-POLDER
VOOR DRIE JAREN
Antwoord op door Tweede
Kamerlid gestelde vragen.
De verpachting van grond in den
Noord-Oostpolder geschiedt onder
verantwoordelijkheid van den minis
ter van Financiën, zoo deelen de
Ministers Lieftinck, Mansholt en Vos
mede als antwoord op door het Twee
de Kamer-lid, den heer G. Borst, ge
stelde vragen in verband met de be
schikbaarstelling door de Directie
van den Wieringermeerpolder van
1500 ha grond in den N.O.-polder
voor gras- en klaverland. De heer
Borst vroeg o.m. of de Regeering de
meening niet is toegedaan, dat de
voorwaarden, die aan de pachters bij
uitgifte van deze gronden worden
gesteld, voor de kleine boeren onuit
voerbaar zijn en dat zij, veel soepeler
moeten worden gesteld, zoodat van
een daadwerkelijke hulp aan de klei
ne boeren kan worden gesproken.
Bij het stellen van deze vraag is,
naar de Ministers van Financiën,
van Landbouw, Visscherij en Voed
selvoorziening en van Openbare
Werken en Wederopbouw thans ant
woorden blijkbaar uitgegaan van
de veronderstelling, dat het de be
doeling zou zijn langs dezen weg
daadwerkelijk hulp aan de kleine
boeren te verleenen. Tot hun leedwe
zen is dat echter bij deze verpach
ting voor iedereen in aanmerking ko
menden kleinen boer niet mogelijk.
De in overweging zijnde verpachting
is een noodmaatregel, welke uitslui
tend is bedoeld als een verlichting
van de taak van de Wieringermeer-
directie, opdat deze het in cultuur
brengen van de gronden kan voort
zetten. Zij krijgt hierdoor namelijk
arbeidskrachten vrij.
Het ligt in de bedoeling met mede
werking van de Grondkamer 't gras-
en klaverland, waarvan hier sprake
is, slechts voor den tijd van drie
jaren te verpachten. De gronden
zijn bestemd om uiteindelijk te wor
den opgenomen in de nieuwe te
stichten bedrijven.
boterhamstrooisel enz. o 1
500 gram jam, stroop enz.
of 250 gram chocolade of
suikerwerk
Voor het tijdvak van 9 t.ni.
22 Maart 1947 geeft elk der
volgende bonnen recht op het
kopen van:
BON KAAKTEN KA, KB, Kt
703 (Strook no. 2)
63-7 a!g. 500 gram suiker, bo-
terhamstrooisel enz. ol
1000 gram jam, stroop enz
of 500 gram chocolade of
suikerwerk.
63-8 Alg. 50 gram cacao
63-9 Alg. 250 gram citroenen
(voorinlevering)
BONKAARTEN KD, KE 703
(Strook no. 2):
64-4, 64-5 Alg. ZiQ gram sui
ker, boterhaMstraoisel en»
of 500 gram jam. stroop
en», of 25# graai chocola
de of suikerwerk.
o4-fl Alg. 10 gram cacao
64-7 Alg. 25# gram citroenen
TooriaJeyeriag)
BONKAARTEN MA, MD 7*6
(Streek me. 3)
8S-4 Saiker 2M graat wdker.
enz. QA
ta-
TABAKSKAARTEN
QB, QCJ 703
63-1 Tabak 3 rantsoenen
baksartikelen
63-2, 63-3 Tabak 2 rantsoe
nen tabaksartikelen
63-1 Versnaperingen 200 grniu
chocolade en/of suiker
werk of 200 gram ssiker
boterhamstrooisel, eaz. of
400 gram jam, streep
63-8 Versnaperingen 100 granr
chocolade on/of suiker
werk of Ot gram saiker.
boterhamstrooisel enz. of
200 gram jam, stroop enz.
Beveagenor*aee bossen Itbtj-
nea reeds op Vrijdag 7 Maart
warden gebruikt.
Op de b oasen der
haart gedaroad* deae 14
in te taal 5
Verpachting in kleinere kavels,
ter tegemoetkoming van de belan
gen van de kleine boeren, stuit op
technische bezwaren. Voor de kleine
boeren blijft de mogelijkheid over om
gezamenlijk normale kavels te pach
ten. De voorwaarden, die werden ge
publiceerd, hadden slechts een oriën-
teerend karakter. De uiteindelijk te
stellen voorwaarden zullen worden
onderworpen aan de beoordeeling
van de Grondkamer, het in het
Paehtrecht hiervoor aangewezen in
stituut. In dit overleg zal ook be
trokken worden de consulent voor
grond- en pachtzaken. Het zal ech
ter slechts voor boeren, die hun
bedrijf hebben in de naaste omgeving,
practisch mogelijk zijn het gras- en
klaverland te exploiteeren.
VERGOEDING EERSTE INRICH
TING BEDRIJFSPANDEN
Het bestuur van de Middenstands
vereeniging Wieringermeer heeft na
overleg in Alkmaar de heer Teeling
van het D.B.V.O. bereid gevonden
zitting te houden op de Beurs te
Middsnmeer ten gerieve van zaken-
menachen die onkosten hebben ge
maakt bij het inrichten van hun de-
