Vereeniging voor Bedrijfsvoorlichting
in de Wieringermeer
RIETMATTEN
DAMCOERS
V/H C. ZEEMAN
ZAAITARWE
OOGST 1947
STOOKT ROOZENDAAL'5 BRANDSTOFFEN
Medetleeling no. 334
MECHANISATIE BIJ DE
AARDAPPELCULTUUR
Naar aanleiding van verschillende
vragen welke ons in dit verband be
reiken kwam het ons gewenscht voor
hierover iets mede te deelen. Bij de
teelt van pootaardappelen hebben we
ten aanzien van de mechanisatie te
maken met pootmachines, eventu
eel plantgatenmakers, sproeimachi-
nes, looftrekmachines en rooimachi-
nes. Wat de pootmachines betreft is
er weinig nieuws onder de zon. De
enkelvoudige halfautomatische ma
chines hebben als eenrijige het be
zwaar dat door hun hoog zwaarte
punt als gevolg van vergaarbak en
inlegger de bestuurbaarheid dikwijls
te wenschen overlaat. Men ziet dan
ook algemeen de neiging ze tot meer
rijige uit te breiden. Alle machines
hebben gemeen, dat er door de grond
een geul wordt getrokken waarach
ter, de aardappel op een of andere wij
ze wordt gedeponeerd. Om te voorko
men dat ze in dé rij gaan rollen is
het noodzakelijk dat de aardappel
zoo laag mogelijk wordt losgelaten.
De bakjes, waarin de knollen wor
den gelegd zijn niet bij alle merken
gelijk. Het komt voor, dat dit een
volledige bak is, doch ook zijn er ma
chines waar alleen de bodem en een
achterwand aanwezig is en de zij
wanden worden gevormd door de
sleuf waardoor de bakjes worden
voortbewogen. Door de wrijving langs
de zijwanden zal de kiembeschadi-
ging hier grooter zijn. Hierom dient
aan het eerstgenoemde de voorkeur
te worden gegeven. Tevens moeten
voldoende open bakjes voor de inleg
ger aanwezig zijn, wat ook bij de ver
schillende merken nogal uiteenloopt.
Bij de Vicon, gebouwd door Visser te
Nw. Vennep zijn aanaarders door
draaiende schijven vervangen waar
door een geringe trekkracht benoo-
digd is. Tevens is men hierbij niet
absoluut aan een vaste rijenafstand
gebonden, wat als een voordeel kan
worden beschouwd. Momenteel lijkt
ons dit een machine waarin meerde
re goede eigenschappen vereenigd
zijn. Dat ook de practijk deze mee
ning is toegedaan blijkt wel uit dit
groot aantal bestellingen welke he
laas voor dit seizoen niet alle kunnen
worden geleverd Bij invoering van de
nieuwere bewaringsmethode zonder
spruitvorming van beteekenis, waar
van dit jaar de resultaten met be
langstelling worden gevolgd zullen
waarschijnlijk de volautomatische
machines veld winnen. De arbeidsbe
sparing is hier grooter, terwijl tevens
sneller gereden kan worden en dus
grooter oppervlakte per dag kan
worden gepoot. De kiembeschadiging
is grooter. Ze zijn voorzoover ons be
kend nog alleen als eenrijige op de
markt verschenen.
Met een plantgatenmachine is het
mogelijk de aardappelen in vierkants
verband uit te leggen, waardoor de
verpleging wordt vereenvoudigd. Het
bestaat uit een tweewielig werktuig
waarachter een wentelende as voor
zien van gatenmakers is aange
bracht. Het gebruik is in bepaalde
streken de laatste jaren toegenomen.
Hoewel ook in het buitenland bekend
worden ze niet geimporteerd doch
veelal door dorpssmeden gemaakt.
Sproeimachines. Het is vrijwel on
doenlijk om alle op de markt aan
wezige machines, uitgerust m. zuig-
perspomp de voorkeur worden gege
ven, waarbij pompaandrijving vanaf
beide wielen noodzakelijk moet wor
den geacht. De druk is veelal 4 at
mosfeer en de sproeibuis 6 tot 10 m.
breed. Een dergelijke machine is de
Star, geimporteerd uit Ierland, ter
wijl ook deze machine wordt gebouwd
door de Gebr. van Peenen uit Oud-
Beyerland.
Er bestaat momenteel meer en
meer een streven de capaciteife te
verhoogen door breedere sproeibuis
en grooter reservoir. Hierdoor komt
echter doorgaans de tractie in het
gedrang. Het kan dan voor die om
standigheden worden aanbevolen de
machine van motoraandrijving te
voorzien. Een vermogen van 4 a 6
pk. is wel voldoende te achten. Het
behoeft geen betoog dat in die stre
ken waar 'n kleine perceelsindeeling
bestaat, het effect van een grootere
machine gebouwd, welke werkt met
een centrifugaalpomp. Deze machine
is zelfvullend en kan met motor
aandrijving worden uitgevoerd. Deze
machine is nog maar kort in gebruik
doch de voorloopige ervaringen zijn
gunstig. De levensduur dient te wor
den afgewacht. Verder is een goede
en zeer eenvoudige machine van de
'firma De Vries uit Leeuwarden. Deze
werkt met druklucht uit meegevoer
de flesschen. In een gesloten vat
wordt door middel van een reduceer
ventiel een druk van 4 atmosfeer on
derhouden. Met een flesch kan 5 a 6
ha. worden bespoten. De vereischte
trekkracht is heel gering, vooral
wanneer de machine met luchtban
den is uitgerust. Eén dergelijke ma
chine wordt ook gebouwd door de
firma Bosch te Nijverdal. Verschil
lende boomgaardsproeiers zijn ook
met een sproeibuis voor aardappelen
uitgerust. Een combinatie is om ver
schillende redenen niet doeltreffend
te achten.
Het aardappelrooivraagstuk voor
pootgoed maakt om meerdere rede
nen een splitsing tusschen looftrekker
en rooien welhaast noodzakelijk.
Beide bewerkingen zullen echter
mechanisch moeten worden gepro
beerd. Met het construeeren van een
looftrekmachine hebben reeds ver
schillende firma's zich intensief be
zig gehouden, doch helaas tot heden
met onvoldoende resultaat. Door de
Stichting voor de Landbouw is vorig
jaar een prijsvraag hieromtrent uit
geschreven waarop een 40-tal teeke-
ningen zijn ingediend. Hierbij waren
twee typen te onderscheiden, o.a.
waarbij het systeem van de vlaspluk-
machine was nagevolgd, of waarbij
het loof door twee tegensteld draaien
de rollen werd opgetrokken. Een 5-tal
inzenders werd met een subsidie be
kroond, met de verplichting een ma
chine volgens teekening te toonen.
Wanneer uit deze vijf proef machi
nes één bruikbare trekmachine zal
ontstaan is het doel bereikt. We zul-
hopen, dat we op de goed weg zijn.
Hoever is het nu met het mechanisch
rooien gesteld?
De aardappellichter is ongetwijfeld
nog het meest gebruikte apparaat en
kan hiermede al een behoorlijke ar-
beidsbeparing verkregen worden. De
alom bekende consumptie rooiers
met werprad komen wegens te ruwe
behandeling voor pootgoed niet in
aanmerking. Er is momenteel door
de tijdsomstandigheden veel vraag
naar een machine, die de aardappe
len in de bak aflevert. Voor de veen
kolonie werkt de volautomatische
rooimachine van Zuiderweg, gefa-
ceerd door de machinefabriek „Bor-
ga" behoorlijk goed. In Numansdorp
heeft de Engelsche Johnson gewerkt
op middelzware klei. Ze was behoor
lijk bruikbaar, doch zeer duur, ter
wijl bij een dagcapaciteit van 1 ha.
3 trekkers en 5 a 7 menschen noodig
waren. De machine Kloos is nog ge
heel in het proefstadium en dienen
de resultaten te worden afgewacht.
Deze machines zijn echter alle voor
consumptie of fabrieksaardappelen
ontworpen, waarbij op beschadiging
weinig gelet is. Bij een demonstratie
van de „Borga" machine in poot-
aardappelen kwam dit ook zeer dui
delijk tot ui£ing. Aan een dergelijke
machine zullen dan ook ingrijpende
veranderingen moeten worden afge
werkt, terwijl ook de loofafscheiders
kunnen worden weggelaten. De werk
tuigencomissie in de Wieringermeer
heeft ook dit probleem ter hand ge
nomen. In samenwerking met een
tweetal zaken op landbouwgebied is
een machine op stapel gezet, waarbij
de knollen in rooikratten zullen wor
den afgeleverd. Het geheel verkeert
nog in een eerste proefstadium en
zal het van materiaal en personeels
voorziening afhangen of met dit pro
totype voor het seizoen 1947 kan
worden proefgedraaid.
E. Oosterhoff
LEVERING BROUWGERST
De aandacht van telers van brouw-
gerst wordt er op gevestigd, dat le
vering van brouwgerst aan den han
del met het recht op de premie van
f 2.50 per 100 kg. tot uiterlijk 29 Mrt
a.s. mogelijk zal zijn.
UIT VOORRAAD LEVERBAAR
VERGADERING
BEDRIJFSVOORLICHTING
Maandag 24 Maart n.m. 2.30 uur
wordt de eenige malen uitgestelde
vergadering van de Ver. voor Be
drijfsvoorlichting gehouden te Mia-
denmeer in hotel Smit.
Ir. Bakker Arkema houdt een in
leiding over: Maai-dorschen.
AANBESTEDING.
Op 3 April zal door de „Dienst we
deropbouw Wieringermeer" openbaar
worden aanbesteed het maken van
zeventig woonruimten voor pachters
gezinnen op verspreide plaatsen in den
polder.
ASVILT
en
kunnen wonderen verrichten.
Het maakt de omgeving van
uw noodwoning waterdicht
en luw. Wij maken er schu
ren van in elke gewenste
maat voor elk gewenst doel,
met goede resultaten. Onze
klanten bewijzen het u.
een Engelsch ASVILT-product is
ONVERWOESTBAAR!
Wekelijks met monsters
op de beurs bij Cultuur
en Handelsmij.
TEL. 288 WIERINGERWAARD
Orgineele Carma Zomertarwe
uitverkocht
Gras- en Klaverzaden
uit voorraad leverbaar
Vert.: A. G. Huizinga,
Ulkeweg A. 27, Slootdoro,
Tel. Oostwaard no. 73
P. KOOMEN'S Graan- en Peulvruchtenhandel
Spanbroek, Tel. K 2263-315
BIJ GEEN GEHOOR TEL. 212 OF 262
VAN N6G MEER BELANG DAN
VOORHEEN!
ONTSMET DAAROM AL
UW ZAAIZAAD MET
LANDBOUWBUREAU WIERSÜM - GRONINGEN
TELEF. K 2244 290 WIERINGERWAARD
