herrijzend W ieringermeerland Kamerleden kwamen zich op de hoogte stellen De lange weg naar het recht Herdenking van de gevallenen 3e Jaargang no. 2 10 Mei 1947. Redactie en administratie Nieuwe Niedorp B 58 Tel. 206, Kengetal 2261 I Weekblad voor de Wieringermeerbevolking en de herrijzing van het polderland Redacteur: Th. J. van Vegten initiatief van den heer S. Bree- baart waaruit tenslotte de uitno diging van het gemeentebestuur en de plaatselijke politieke partijen is voortgekomen om de Tweede Ka merleden eens een bezoek te laten brengen aan de Wieringermeer,, heeft tot gevolg gehad dat j.1. Vrijdag een gezelschap van ongeVeer dertig Ka merleden, vergezeld van de griffier en een der commiezen-griffiers en 'n aantal vertegenwoordigers van de „grote" pers in een tweetal autobus sen te Middenmeer arriveerden. Begroetingsrede burgemeester De verslagenheid van de bevolking, zo zeide burgemeester G. G. Loggers bij de begroeting van het gezelschap in hotel Smit te Middenmeer, was groot, toen de Duitsers de polder on der water zetten, maar tevens had zij de vaste wil weer op te bouwen, wat verloren was gegaan. De schade was enorm: van de ruim vijfhonderd boerderijen waren er ruim vierhon derd beschadigd of totaal verwoest. Van de landbouwschuren waren er ongeveer driehonderdvijftig ver woest en ruim honderd ernstig be schadigd. Daarbij kwam dan nog de schade aan de bedrijfsuitrustingen van de landbouw en de middenstand en aan de inboedel. Van de drie dor pen der Wieringermeer, die één ge meente vormen, was Wieringerwerf practisch van de aardbodem verdwe nen en waren Middenmeer en Sloot- dorp zwaar gehavend. Ondanks dit alles hebben de Wie- ringermeerders het weten klaar te spelen, in 1946 reeds een volledige nogst van de polder te verkrijgen. Geenszins betekent dit echter, dat de boerderijen en schuren reeds wa ren herbouwd. In 1946 kon nog slechts ongeveer een derde der be volking terugkeren. De meesten ech ter moesten tien tot veertig kilome ter dagelijks heen en weer reizen. J. P. Koolhaas spreekt Over de financiële consequenties nu van die herbouw sprak de heer J. P. Koolhaas, voorzitter van de Stichting Rechtvaardige Oorlogsschadevergoe ding tijdens de gezamenlijke lunch, als volgt In hoodfstuk VII van de bekende nota van December 1946 handelend over de financiële voorzieningen met betrekking tot oorlogsschade, merkte de regering o.a. op: „Het algemeen uitgangspunt, van waaruit in dit be sluit het vraagstuk van de tegemoet koming wegens materiële oorlogs schade wordt bezien, is de overtui ging, die in brede kringen leeft, dat de schade, welke aan de economische goederen van een deel van het Ne derlandse volk door de oorlog is toe gebracht, door de getroffenen ten be hoeve van het gehele Nederlandse volk is geleden. Het Nederlandse volk heeft, door verzet te bieden, collectief have en goed in de waagschaal ge steld. Het besef, dat men de schade, die daaruit voortvloeit, ook collectief moet dragen, verdient in een daad van het gehele volk te worden om gezet. Uit deze nota, zo zeide spreker, bleek duidelijk het besef van saam horigheid. Thans, twee jaar na de bevrijding, verkeren wij echter nog in grote onzekerheid. Vrijwel niets is er nog voor ons gedaan, waaruit wij zouden kunnen constateren, dat er nog bestaansmogelijkheid aanwc zig is. De moedeloosheid enerzijds en de opstandigheid anderzijds nemen onder de oorlogsslachtoffers zodanige vormen aan, dat niet langer kan en mag worden gewacht. De schadever goeding op basis van de waarde op 1 Mei 1940 is niet te aanvaarden. Wat wij vragen is, dat ons recht ge schiedt: een integrale schadevergoe ding op basis van de vervangings waarde. Deze last moet inderdaad door het gehele Nederlandse volk worden gedragen en ook wijzelf zullen daarbij ons aandeel leveren. Dat de ramp, die ons getroffen heeft, tevens onze maatschappelijke ondergang zal zijn, dit kunnen en willen wij niet aannemen. Wij doen een hartstochtelijk beroep op U, dit gij bij de a.s. behandeling van het nieuwe wetsontwerp Materiële Oor logsschade 1947 in Uw Kamer, pal zult staan tegen onrechtvaardigheid en vóór de belangen van de oorlogs slachtoffers. Wanneer onze rechten erkend zijn, hebben wij nog niet terug, wat we verloren hebben. De gebouwen en ma terialen in de Wieringermeer waren alle nog in zeer goeden staat, wat het nieuwe ons zal brengen, hierop wil ik thans niet verder ingaan. Maar het nieuwe kan verloren gegane in kwa liteit lang niet benaderen. De stil stand in zaken en bedrijf, die wij ge had hebben en voor velen nog jaren zal duren, zal nooit meer uit te wissen zijn. Tevens willen wij een protest laten horen tegen de gang van zaken van heden. Wat gebeurt er met de mo- lestgelden Laat dit geld op de plaats komen, waar het hoort. Moet dit dan zolang duren tot, door het instand houden van het molestapparaat, al het geld op zal zijn? Dat de Rege ring hierover het beschikkingsrecht neemt is ons goed, maar dan met er kenning van recht op vergoeding van vervangingswaarde. Waarom is er nog geen regeling voor bedrijfspanden bo 500 m3 met schade beneden f 50.0 Waarom in het g- nl nog geen regeling voor bedrijfsui^rtv cingen en b e drij f sp and en Waarom de schadevergoeding mede gebaseerd op de huurwaarde Waarom nog niet alle huisraad- schade afgewerkt? Voor ons is het steeds: „waarom?" Dat men het zwaard boven onze hoofden wegneme en onze ruïnes niet blijven liggen als een aanklacht tegen de beschaving! Dat wij met Gods hulp verder ko men in het belang van de wederop bouw van ons Vaderland! De tocht door de polder Hierna volgde een tocht per auto bus door de polder, langs de ver: woeste boerderijen, aandacht werd geschonken aan de omstandigheden waai Onder de bevolking moet wonen in de verschillende noodwoningen die gezet zijn door wederopbouw en par ticulieren. Bezocht werd het bedrijf van de heer J. Iwema aan de W.Middenmeer- weg, waar 't oorlogsschade-probleem ten voete uitgetekend stond. Men zag er een platte boerenwagen, waarop vermeld stond: aanschaffingsprijs 1 Mei 1910: f 300; op 1 Mei 1946: f 1800. Van een zaaïmachine was de aan schaffingsprijs op 1 Mei 1940: f 300, thans f 800. Van een grasmaaier wa ren deze prijzen resp. f 900 en f 2750. Van een zwaar beschadigde elevator, die f 400 had gekost, was de taxatie waarde thans nog slechts f 100; de reparatiekosten bedroegen f 1100! Ook werd nog een bezoek aan het gat in de dijk gemaakt. Ir. A. Ovinge gaf hier een uiteenzetting van de plaats gehad hebbende feiten, alsmede van de gevolgen die er cultuurtech nisch aan verbonden waren. Een ge lukkige omstandigheid kan het ge noemd worden dat men van de 250 h.a. die onder het zand zitten er nog weer 150 in cultuur gebracht kunnen worden. Wieringerwerf werd ook bezocht. Hier kon het gezelschap zich er van overtuigen dat er met de herbouw van dit zwaar getroffen dorp reeds een aanvang is gemaakt. Een bezoek aan een tweetal getroffen midden standers stond tevens op het pro gramma. Wij kunnen de verzekering geven dat de heren Kistemaker en Hamstra hun hart hebben gelucht bij deze unieke gelegenheid. Via Sloot- dorp keerde men in Middenmeer te rug. In hotel Smit teruggekeerd, voerde burgemeester Loggers en, namens de politieke partijen de heer Breebaart, van de Partij van de Vrijheid, nog kort het woord. Laatstgenoemde her innerde aan het woord van een be kend staatsman: Wacht op onze da den. Zo zeide hij zullen wij op uw daden wachten. Tot slot dankte de voorzitter van de Tweede Kamer, mr. J. R. H. van Schaik, in een kort speeohje voor het gebodene. Het leek hem, dat de we deropbouw nergens zo ver gevorderd is als hier. Wat het op de Kamerle den gedane beroep betreft: zij hebben als doel de belangen van het alge meen te behartigen. De moeilijkheid is, dat deze belangen zo dikwijls tegen elkaar indruisen. Hij hoopte, dat blij ken zou, dat de Kamer van deze tocht de nodige vrucht zou weten te pluk ken, dat de Wieringermeer over en kele jaren in haar oude welvaart zou zijn hersteld en dat van de klachten en grieven dan niet te veel meer over zou zijn gebleven. bloemstukken aangedragen door vele organisaties en verenigingen in de Polder o.a. de Rijvereniging, welker leden te paard bij het monument ston" den opgesteld, de Plattelandsjongeren Gemeenschap en de Plattelandsvrou wen. Eindelijk volgden vele particu lieren, die langs het gedenkteken de fileerden en hun bloemen neerlegden. En daarmee was deze korte sobere plechtigheid geëindigd. De nationale feestviering in de Wie" ringermeer begon op Zaterdagavond 3 Mei met een plechtigheid bij het monument voor de gevallenen. On danks het gure weer hadden zich toch velen aan de voet van 't monument verzameld om de nagedachtenis van hen te eren, die in de strijd om de vrijheid uit de bewoners van de Wie ringermeer het leven gelaten hadden. De heer Bakker, voorzitter van Con tact opende de plechtigheid en liet de aanwezigen- „Wilt heden nu tre den" zingen. Daarna declameerde hij een gedicht aan de gevallenen gewijd. Vervolgens werd het Wilhelmus ge zongen en tot slot legde eerst de bur gemeester, de heer Loggers een krans aan de voet van het gedenkteken na mens het gemeentebestuur. Hij werd gevolgd door de verwanten van de gesneuvelden, die hun bloemen aan droegen. Daarna werden prachtige Bijeenkomst Plattelandsvrouwen Dinsdag a.s. komen de Platte landsvrouwen weer bijeen in hotel Smit. Behalve de gewone agenda punten staat er een lezing op de agenda over de bereidingswijze van tomaten en witlof.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Herrijzend Wieringermeerland | 1947 | | pagina 1