herrijzend
ZuideA$ee
vruchtbaar land
VJ
i
Bezoek
van Engelse jeugd aan de Polder
t
DE KMJPPEL
Van
IX
tot
|1N HET HOENDERHOK
Se Jaargang no. 17 - 23 Aug. 1947
Redactie
en administratie
Nieuwe Niedorp B 58
Tel. 206, Kengetal 2261
W iering ermeerland
Weekblad voor de Wieringermeerbevolking en de herrijzing van het polderland Redacteur: Th. J. van Vegten
(v. V.) In de twee laatste artike
len is nogal vrij uitvoerig ingegaan
op de vervaardiging van zinkstukken
en wat daar verder verband mee
houdt. Zink- en kraagstukken zijn
dan ook een belangrijk onderdeel van
de dijkslbouw. Honderduizenden vier
kante meters van dit materiaal zijn
verwerkt, hetzij voor de onderbouw,
hetzij voor afdekking van het on-
deriwaterbeloop van de verschillende
dijken.
De dijk van- de noordwestelijken
polder, zoals de Wieringermeer toen
nog in de officieële stukken heette,
heeft een lengte van 18 km.
Omtrent het profiel en de samen
stelling van de dijk geldt het volgen-
de:
Men begon met het storten van een
keileemdam. Keileem is een bouwstof
die op verschillende plaatsen in de
Zuiderzee voor het „grijpen" ligt, en
dat eigenlijk ontdekt is tijdens de
bouw van de. dijk tussen Wieringen
en van Ewijcksluis. Aanvankelijk was
voorgeschreven bij de bouw van deze
dijk dat klei gebruikt moest worden.
Bij het boren in het Amsteldiep
kwam men langs de oostzijde dit
materiaal tegen.
De hoogte van de keileemdam van
de Wieringermeerdijk werd dusdanig
opgevoerd dat rekening werd gehou
den met de hoogste te verwachten
stormvloed, zolang de Zuiderzee nog
niet was afgesloten.
De baggermolens die het keileem
aan de oppervlakte moesten brengen
waren van bijzondere constructie. Het
keileem werd dan gestort in onder-
lossers, doch bleek zeer moeilijk uit
de bakken te vallen, zodat een klei
ne zuiger werd gebruikt om met een
flinke straal water de taaie substan
tie uit dë bakken te krijgen.
Onderlossers zijn bakken, die het
mogelijk maken door middel van een
handel de bodem van de bak op te
laten vallen, wanneer men boven de
plaats is waar het keileem gestort
moet worden. Deze onderlossers blij
ven drijven op waterdichte schotten
die onder het gangboord zitten. Het
geeft allereerst een grote arbeids
besparing, doch biedt verder het gro
te voordeel dat het gehele keileem in
één keer op de plaats terecht komt
waar men dit wil hebben.
De onderlossers worden met sleepbo
ten bóven de stortplaats gebracht, 't
Manoeuvreren met zo'n sleep vereist
natuurlijk behoorlijke stuurmanskunst
omdat er veel stroom staat. De stort-
baas, dit is de man die achter bij
het roer en het handel staat op de
onderlosser heeft een verantwoorde
lijke baan. Hij moet op bet juiste
moment het handel bedienen voor de
valluiken. Men krijgt echter de in
druk wanneer men zo'n tochtje op
een onderlosser meemaakt, dat het
routinewerk is, het lijkt zo makkelijk
te gaan. In werkelijkheid is het een
zeer moeilijk werk wat veel vakken
nis vereist. Het storten met onder
lossers geschiedt zolang men over de
dijk kan varen, d.w.z. zolang men
dus onder water stort.
Zo'n dijk onder water is uitgezet
met een stok waaraan een blauw
vlaggetje, en deze vlaggetjes bepa
len de richting van de dijk. Tussen
deze vlaggetjes moet de sleepboot
kapitein en de stortbaas manoeu
vreren en het keileem op de juiste
plaats laten vallen. Wanneer men 't
liniaalrechte beloop van de dijk volgt
zoals hij opgeleverd isy dan dwingt
het bewondering af dat men daar
onder water het fundament voor
heeft gelegd, waarvoor een vaste
hand aan het roer en aan de stort-
handel en een scherp oog voor nodig
was.
Is de keileemdam eenmaal boven
water dan komen grijperkranen
langszij en wordt het keileem in ge
wone bakken aangevoerd.
Achter deze keileemdam wordt 'n
zandlichaam gespoten, 't Zand wordt
ook weer op diverse plaatsen in de
Zuiderzee door middel van zandzui
gers aan de oppervlakte gebracht en
in bakken naar de dijk vervoerd.
De bakken worden leeggezogen en
door middel van een perszuigër via
buizen op het dijklichaam geperst.
Arbeiders staan met planken klaar
cm het zand wat met water is ver
mengd in de gewenste richting te
voeren.
Gedeeltelijk werd dit zandlichaam
afgedekt met een laag keileem waar
van de dikte varieerde -van 1 meter
tot 60, cm.
Het onderwaterbeloop van de klei-
leemdam werd vervólgens afgedekt
met een 9 meter breed kraagstuk.
In totaal werd alleen al voor de
Wieringermeerdijk 162000 vierkante
meter kraagstuk gebruikt. Deze
kraagstukken steunen aan tegen een
plankenrij die op hun beurt weer
steunen tegen perkoenpalen.
De kraagstukken werden bestort
met 1.2 S.T. stortsteen per meter dijk
Het buitenbeloop van de dijk werd
bekleed met een glooiing van zet
steen. Tenslotte werd de dijk met
graszaad ingezaaid.
(Nadruk verboden).
(Wordt vervolgd)
Eind vorige week arriveerden hier uit Engeland enkele jongelui, die
voor een tweetal weken de gasten zulleif zijn van verschillende
families in de polder. Deze reis gaat uit van de World Friendship
Association, die bedoelt door het uitwisselen van bezoeken door de
jeugd van verschillende landen de banden van vriendschap tussen de
volkeren te versterken. Reeds woonden zij, verleden Zondagavond een
bijeenkomst bij van de Jeugdkring in de Ned. Herv. Kerk te Midden-
meer onder leiding van Ds. Vink, die hen daar hartelijk welkom heette
en hun bij het einde van de vergadering goede en prettige dagen toe
wenste in Holland en in de Meer.
Ook de redactie van ons blad heet onze gasten van harte welkom
in ons midden.
Welcome to our English guests.
We are very glad, that you have come to Holland and especially to the
Wieringermeer. You have arrived in the midst of the harvesttime and
the greater part of the population is busy in the fields and working
almost day and night. It may be to you a sign of the strong and
earnest will of our people to repair the heavy damage of the war,
wich our land has suffered.
We are in the same position as you: both our people will have to
do their utmost to recover from the consequences of the criminal
German attack. We will never forget, what your country has done
for the deliverance of the world from the dangerous German menaces
and for the restauration of this low country.
We hope, that you will have a pretty and happy time here and that you
will go back with good and friendly impressions of the Dutch land and
people and so the purpose of the World Friendship Association may be
reached by your visit: the increase of friendship between our two nations
Welkom aan onze Engelse gasten.
We zijn blij dat jullie naar Holland gekomen zijp en «el juist naar
de Wieringermeer. Jullie zijn midden in de oogsttrju gekomen en het
grootste deel van de bevolkipg hier is op thet land bezig en werk
bijna dag en nacht. Dit kan voor jullie het symbool zijn van de sterke
wil van ons volk om de zware oorlogsschade die ons land geleden
heeft weer te herstellen. Wij, staan er het zelfde voor als jullie: beide
volken zullen hun uiterste best moeten doen om de gevolgen van de
misdadige Duitse aanval te boven te komen.
We zullen nooit vergeten wat jullie land gedaan heeft voor de be
vrijding van de wereld van de gevaarlijke Duitse bedreigingen en
voor het herstellen van dit lage land.
We hopen dat jullie hier een goede en vrolijke tijd moogt hebben en
dat jullie naar huis zult gaan met juiste en vriendschappelijke in
drukken van Nederland en het Nederlandse volk en dat het doel van
de World Friendship Association door jullie bezoek bereikt mag
worden: n.l. de vriendschapsbanden tussen onze twee landen mag ver
stevigen.
Door het raadslid de heer Stoel
zijn aan B. en W. vragen gesteld in
verband met de trage gang van' za
ken bij, de wederopbouw van de wo
ningen van het Bouwbureau de
Wieringermeer.
De heer Stoel heeft hiermede de
knuppel in het hoenderhok gegooid.
Hij heeft hiermede een probleem
aangesneden waar reeds lang op
werd gewacht en wat de nodige
deining zal geven in de eerstvol
gende raadsvergadering.
De heer Stoel heeft o.a. in vraag
4 aan de orde gesteld, of B. en W.
het niet gewenst achten, dat het ge
meentebestuur medezeggingschap
krijgt 'in het beleid van de Stich
ting Bouwbureau' de Wieringermeer
Men kent de gang van zaken bij
het bouwbureau.
Er heeft, toen tot wederopbouw
'van de woningen van het bouwbu
reau werd besloten, een reorganisa
tie plaats gehad, die Schijnbaar
gunstiger was dan voorheen.
Onder het motief van een snelle
wederopbouw heeft men tot direc
teur benoemd de aannemer van de
woningen. De verwachting werd
gewekt, dat het materiaal en de
mensen voorhanden waren.
Eén en ander is op een volkomen
desillusie uitgelopen, en één lange
Igdensweg geworden. Het is al be
gonnen toen ontdekt werd dat de
bouwverordening werd genegeerd.
Daarna zat het vast op het mate
riaal. En nu er materiaal is, zit 't
weer vast op de arbeiders.
Dit zou nu allemaal volkomen
begrijpelijk zijn, indien men. geen
verwachtingen had opgewekt bij de
bevolking.
Daarna zijn er meerdere aanne
mers bij het werk ingeschakeld.
Doch het tempo bleef traag en de
eerste woning is nog steeds niet be
trokken kunnen worden.