herrijzend
W ierinqermeerland
vruchtbaar land
Holl. Mij. van Landbouw
3e Jaargang no. 29 15 Nov. 1947
Redactie
•en administratie
Nieuwe Niedorp B 58
Tcl. 206, Kengetal 2261
Weekblad voor de Wieringermeerbevolking en de herrijzing van het polderland Redacteur: Th. J. van Vegten
Van
XIX
tot
(v.V.) Er behoorde, zö omstreeks
1931-1932 enige moed toe om naar de
Wieringei'meer te trekken. O zeker,
er is al meermalen op gewezen, dat
de schrikbarende werkloosheid in ons
lapd en de onzekere bedrijfsuitkom-
sten in het landbouwbedrijfop het
oude land, de mensen geen andere
keus overliet, om zich door middel
van kolonisatie weer een toekomst te
verwerfen. Voor velen was het ben
grote stap om zich te gaan vestigen
in Noordholland, in een polder waar
iedere beschutting totaal ontbrak,
waar men zich op alle mogelijke en
onmogelijke tegenslagen moest voorbe
reiden. In die allereerste woningen
te Siootdorp zal menig traan gelaten
zijn. Het was alles zo vreemd. Die
eerste woningen daar aan de Slootweg
het waren deftige woningen, oud, en
ouderwets ingericht. Het niet aanwe
zig zijn van bedsteden in de wonin
gen, noodzaakte vele families tot het
opslaan van kermisbedden, omdat men
geen ledikanten bezat. Het aanschaf
fen hiervan kon pas over enige tijd
geschieden, als men had overgespaard!
Door de directie werd een maat
schappelijk werkster, Mej. Olsder, aan
gesteld. Zij had tot taak de vrouwen
over verschillende zaken voor te lich
ten. De woningen waren van het mo
derne comfort voorzien er was wa
terleiding en electrisch licht, het vuil
nis werd opgehaald. Allemaal zaken
die vrij eenvoudig leken, doch die
in die allereerste tijd veel aanleiding
gaven tot moeilijkheden. Vele vrou
wen waren met geen mogelijkheid te
bewegen om de was met leidingwa
ter te doen. Met regenwater had je
veel minder zeep nodig.
Electrisch'e stroom, voor verlichting,
koken, strijken en stofzuigen, het wa
ren allemaal prachtige zaken, maar
onbereikbaar voor de toenmalige ar-
beiders-polder-pioniers. Er
wel kookdemonstraties gegeven van
wege de overheid en mej. Olsder be
ijverde zich dapper met deze voorlich
ting. maar men had eenvoudig geen
geld om de apparaten te kopen, ja
een groot deel van de arbeiders was
'eenvoudigweg niet eens aangesloten
voor licht. Het was te duur. Men red-
de zich met een petroleumlamp.
Ja, daar in die eerste woningen te
Siootdorp heeft zich heel wat afge
speeld. Daar werden de eerste gods
dienstoefeningen in gehouden door
Pastoor Braak en Ds. Finkensieper.
Daar in de woningen aan de Sloot-
~weg werd ook het eerste onderwijs
gegeven aan de schaarse Wieringer-
meerjeugd. Mej. van Harlingen heeft
daar op dit gebied pioniersarbeid ver
richt. Zij is de enigste onderwijs
kracht van de „oude garde die na de
ramp ook de polder trouw is geble
ven. Mej. van Harlingen mag men
dan ook wel beschouwen als de nes
tor van ons onderwijscorps in de pol
der.
Het ging er natuurlijk erg gemoede
lijk toe in die dagen. Men zag de pas
toor met dominee op klompen of laar
zen door het dorp in aanleg wande
len. Het eerste Domeinkantoor stono
ook op de Slootweg. De laatste wo
ning aldaar was het domein van de
heer IJ. M. de Jong, de heren Hars
hagen, van Rossum, Suykerbuyk, No-
back, 'enz. zwermden vandaar uit de
polder in. Pas jaren later werd het
foei-lelijke bouwwerk aan de Wester-
terpweg gebouwd, voor huisvesting
van deze dienst, terwijl men na het
vertrek van domeinen naar W.werf
dit,gebouw omgetoverd heeft tot een
aantal woningen die een aanfluiting
zijn voor de Wieringermeer. Doch dit
dan terloops.
5 September 1931 werden de eerste
10 dubbele woningen aan de Sloot
weg betrokken en op 1 Nov. d.a.v.
werd het noodschooltje van Mej. van
Harlingen in een van deze woningen
geopend. De opbouw van Siootdorp
vorderde in een snel tempo, doch on
derwijl zat men op andere plaatsen
in de polder ook niet stil. Er waren
reeds verschillende ontginnings-boer-
derijen gereed gekomen alsmede de
dubbele arbeiderswoningen daarbij.
Nabij Sluis III (Middenmeer) waren
102 woningen in aanbouw. Deze voort
schrijdende kolonisatie hield natuur
lijk in dat op allerlei gebied maatre
gelen genomen moesten worden in het
belang van de a.s. bewoners van deze
nieuwe gemeenschap.
De Wieringermeer hoorde gemeen
telijk tot verschillende gemeenten aan
de rand. Gemeente-politie voor de pol
der was er dus nog niet, zodat men
de functie van bewaker-onbezoldigd-
rijksveldwachter, schiep.
Voor de geneeskundige verzorging
kwam naar de polder Dr. A. P. Hoog
kamer, di'è zijn werkkring bij de Zui
derzeewerken te Kornwerderzand be
ëindigde, terwijl tegelijk ongeveer
met de komst van Dr. Hoogkamer ook
een verpleegster, voor de wijkverple
ging zich te Siootdorp vestigde.
(Nadruk verboden) (Wordt vervolgd).
afd. Wieringermeer
Maandagavond kwam bovengenoem
de afdeling in hotel SMIT te Midden-
meer bijeen. De opkomst der leden
was goed te noemen.
Aangezien de voorzitter door ban-
denpech niet tijdig aanwezig kon zijn,
werd de vergadering voorlopig geleid
door de heer Addens, die een bijzon
der woord van welkom kon toeroepen
aan de heer J. de Veer, wnd voed-
selcomm. voor Noordholland.
De notulen werden voorgelezen door
de heer N. R. Doornbos en onveran
derd vastgesteld.
Naar de afscheidsreceptie van Ir.
werden ^Lienesch worden afgevaardigd, de
voorzitter en secretaris. Door de heer
H. R. Smit wordt een uitvoerige toe
lichting gegeven op de wijzigingen
voor het contract 1948-1949. De be-<
sprekingen hierover dragen nog maar
'een voorlopig karakter.
Medegedeeld werd door het bestuur
dat men de vergadering bezocht heeft
te Schagen waar de heer Biesheuvel
heeft gesproken over het pensioen
fonds. Een commissie van 6 personen
zal worden benoemd voor de regis
tratie van alle arbeiders in de land
en tuinbouw. Besloten wordt dat het
gehele bestuur de algemene vergade
ring te Amsterdam zal bijwonen, ter
wijl de voorzitter de leden opwekt
deze vergadering te bezoeken.
Tot lid van de Commissie van Toe
zicht voor de Lagere Landbouwschool
wordt benoemd de heer G. P. Kiste-
maker. Tot leden van de herboren
Contact-commissie worden benoemd
de heren K. Schenk (akkerb.) en J.
Hoogschagen (weidebedr.)
Het voorstel van het bestuur om de
contributie automatisch via de B. L.-
bank te doen overschrijven wordt met
algemene stemmen aangenomen. Bij
(de bespreking van de agenda van de
alg. verg. wordt er door de leden op
aangedrongen dat men het voorstel
vereenvoudiging van de administratie
der sociale lasten, zal^ steunen.
Hierna houdt de heer de Veer een
inleiding over het onderwerp: Land
bouw en Overheid.
De heer de Veer geeft allereerst een
historisch overzicht van de boeren
stand en grijpt hiervoor terug naar de
18e eeuw, om vervolgens te komen
op de allereerste Staatsbemoeienis
met de landbouw, omstreeks 1890. Uit
het Staatstoezicht ontstond toen de
landbouwvoorlichting 't landbouwon
derwijs. De verzorging van de bodem
eiste al meer en meer de aandacht,
omdat de groeiende bevolking van
Nederland steeds meer voedsel opeis
te. Spr. staat dan stil bij de geweldige
crisis van 1890, daarna kwam er weer
een tijd van schijnwelvaart vooral na
de oorlog 1914-1918, gevolgd door de
crisis van 1928 en volgende jaren. In
1933 hebben we de landbouwcrisisw'et
geving gekregen, waarbij de regering
grote bemoeienis kreeg. Dat was reeds
de grondslag voor de geleide econo
mie. Echter stond de regering toen
tegenover een verdeelde boerenstand.
Spr. wijst op de Landbouw en Maat
schappij. Niettemin zijn toen reeds de
grondslagen gelegd voor de Stichting
van de Landbouw.
Spr. slaat de oorlog over en wijst
er dan op dat in het berooide Neder
land, tot iedere prijs getracht wordt
door de regering om inflatie te voor
komen. Defluatie noemt spreker voor
ons land positief verkeerd.
Vervolgens zegt spreker, dat er naar
gestreefd wordt om de bedrijfsgroe
pen zelf de uitvoering der regerings
maatregelen over te dragen.
Op verschillend gebied is reeds ge
bleken, dat er verantwoordelijke men
sen genoeg zijn bij de landbouw, die
hiermede belast kunnen worden. Spr.
noemt in dit verband de adviezen die
uit de bedrijfsschappen komen over
de taxaties. De tuchtrechter hecht
zeer veel waarde aan deze adviezen
waardoor veel moeilijkheden worden
voorkomen. Ook de controle op de be
taling van het loon noemt spr. nog
in dit verband.
Het L.E.I. is eveneens een onder
deel van spr. inleiding. Het L.E.I. is
geen onverdeeld succes, maar er kun
nen veel verbeteringen worden aange
bracht en spr. staat op het standpunt
dat 'er voor de boerenstand geen be
tere basis is dan de berekeningen van
het L.E.I. Het is nu zo, dat onze prij
zen liggen beneden het wereld-niveau,
doch men moet er maar aan terug
denken toen dit andersom was. Veel
studie-materiaal voor deze zaak is no
dig en wij zullen de knapste mensen
hiervoor moeten kunnen benoemen.
Daarvoor is in de allereerste plaats
nodig een krachtige organisatié. Ken
nis van zaken is een eerste vereiste,
ook van de nevenbe drijven.
Na de lezing van de heer de Veer
ontspon zich een prettig debat, waar
bij vooral een vergelijking met de in
dustrie tot uiting kwam. Uit het ant
woord van de heer de Veer bleek, dat
hoe' ongunstig de verhoudingen dan
ook lijken te leggen, Industrie-Land-
bouw, men deze conclusie mag mak'en
dat de minister van Landbouw ge
slaagd is en de anderen niet.
De heer de Veer deed nog een be
roep op de boeren hem geen moeilijk
heden met de stro-levering te veroor
zaken. Hij zal het kwantum stro moe
ten hebben om de diverse verplich
tingen na te komen.
Bij de rondvraag kwam de kwestie
der noodwoningen, althans de ver
goeding die kan worden aangevraagd
door de eigen-bouwers. Men was al
gemeen van oordeel dat de vermo
gens-positie hierbij niets terzake deed.
Men zal trachten deze kwestie langs
organisatorische weg op te lossen,
waarbij voeling zal worden gehouden
met de middenstand.
Hierna volgde sluiting.
DIRECTRICE
LANDBOUWHUISHOUDSCHOOL
Tot directrice van de landbouw-
huishoudschool is benoemd mej. Re-
deker, te Hardenb'erg.
