LAND UIT ZEE 21 AUGUSTUS 1930 TWINTIG JAAR WIERINGERMEER 21 AUGUSTUS 1,50 Ucui IMaiel tol £and OPGERICHT 17 APRIL 1945 DE POLDER Dr Ir Cornells Lely Woensdag 23 Aug. 195 o BCéactt* 4 en •dminhlnfle Middenmeet, Aft Torens traai 13, Telefoon 169 .Woorverb.) {m^wmmmï 6e Jaargang nummer 33 Verschijnt Woensdags en Zaterdags - Redacteur i Th. J. van Vegten - Abonnementsprijs f 1.65 per kwartaal - Advertentieprijs 10 ct. per m.m. - Tarieven op aanvraag - - j. TWINTIG JAAR L 2 viering van de verjaardag Een kijkje in de Sternstraat ie Wierinqerwerf, zoals deze was voor 17 April 1945 Boerderij „Culiora" aan hei Wagenpad, voor 17 April 1945 Het programma voor 6 - 9 September Er werden golven land, Wani ioen hei waier zakte, Dat der gemalen kracht Naar buiten had gevoerd, Bescheen een warme zon Eén woesie, barre vlakte, Met schelpen, groot en klein, Fijn glinsterend bevloerd. Toen heeft een mannenhand Daar alles moeten bouwen Om deze streek geschikt Te maken voor de mens. Reeds na een jaar of twee Vertoonden die landouwen Eén zware korenaar Naar rechte boerenwens. Een in de dorpen daar, In snelheid reeds verrezen. Leeft - uit het hele land In kunde saamgebracht Een groeiend mensental Dat zich bewust wil wezen Te leven in een land Gevotm door Neêrlands kracht. De Alkmaarseweg zoals deze was voor 17 April 1945 Wieringermeerland 21 Augustus 1930. Op die datum werd door de drooglegging van de Wieringermeer opnieuw een parel ge zet in de kroon op een werk, dat een der grootste momenten is van de drang van het Nederlandse volk om 2onder oorlog of agressie regelmatig, eeuw in, eeuw uit, zijn grondgebied uit te breiden, schreef Dr. Ir. J. R. Ringers bij het 3e lustrum van de Wieringermeer in 1945 in ons blad. Want onverwoestbaar is onze wil tot bouwen,'was het motto waaronder de toenmalige minister van Openbare Werken zijn artikel schreef. Welk een vlot verloop hadden die eerste tien jaren van kolonisatie, de sociale en economische opbouw van een nieuw gewest. Ruim vier jaar na de drooglegging, om precies te zijn op 1 November '34, had reeds de eerste uitgifte plaats van 45 boerderijen, dat wilde dus zeggen dat deze bedrijven geschikt werden geacht om. er een normaal landbouw bedrijf op uit te oefenen, met een vrijwel zekere bestaansmogelijkheid. Wij moderne mensen van de 20e eeuw zijn gewend dit zonder meer te aanvaarden. Wij vinden deze gang van zaken zo gewoon, dat we er nau welijks enige aandacht aan besteden, ja, dat we met de mogelijkheid van een mislukken niet meer kunnen en willen rekenen. Wij hebben ons vol komen overgeleverd aan de techniek en laten niets meer aan het toeval over. De techniek en wetenschap die een belangrijk hulpmiddel is gewor den in de totstandkoming van de Wie ringermeer. De techniek die ook een kwaadaardig hulpmiddel bleek te zijn om in luttele uren te vernietigen, wat in tien jaren was opgebouwd, want in de jaren 1940'45 was er ook stil stand in de ontwikkeling van de Wie ringermeer. Met hoeveel energie is in die eerste jaren na de bevrijding, met de wei nige beschikbare hulpmiddelen die ons gelaten waren het werk van de wederopbouw weer aangevat. Met welk een élan is door onze boeren en arbeiders de grond weer in een staat gebracht dat reeds in 1946 weer een nieuwe oogst kon worden geborgen. 21 Augustus 1950. Veel is nog ge sehonden in de polder, en het zal nog jaren vergen voordat de laatste spo ren zijn uitgewist. Maar als we straks in September dit vierde lustrum gaan vieren, kunnen we dankbaar stil staan bij de mijlpaal, waar we dan 'n ogenblik verwijlen bij wat achter ons ligt, doch om dan weer het oog ge richt te houden op de toekomst. Wij laten hier volgen een groten deels aan Lely gewijde passage uit de voorrede van een pubiclatie der Zuiderzeevereniging (1920), welk ge schrift de parlementaire behandeling der wet 1918 beval. „Boven allen t,.i steekt dr. C. Lely, die als jong ingenieur zijne maat schappelijke arbeid aanving in dienst der Zuiderzee-Vereniging. Dadelijk in de eerste jaren heeft hij, gedeeltelijk in samenwerking met enige hnd-uen, het bekende stel der acht technische nota's opgemaakt, waarin met vaste hand en bewonderenswaardige du;de lijkheid een nieuw systeem voor de oplossing van dit grote vraagstuk werd geleverd, bepaaldelijk wat be treft de waterstaaisvoorzienirig en de regeling van: het uit de rivieren stro mende zoete water, de beheersing van de stand van het zoete wa'er binnen de afsluiting en in de vijf omliggende provinciën, ten dele ook vjo. de pro vincie Groningen, was de grote, nieu we gedachte, welke tenslotte de over winning van dit streng logisch plan moest brengen. Hel zal niet dikwijls voorkomen, dat iemand zijn leven ene zo conse quente lijn èn van denken, èn van arbeid kan aanwijzen als de ingenieur C. Lely. Als minister van Waterstaat mocht hij voleinden wat hij als nau welijks afgestudeerd student mocht aanvatten; en wederom voor de toe- H it was dan Maandag jl 20 jaar gel-, den, dat de polder voor de eerste maat droog viel. Met de traditie om dezt dag te herdenken in de week war :op de 21e Augustus valt heeft mer. 'gebroken, omdat deze datum wel zeer ongelukkig is „gekozen", vallen de precies in het drukst van de oogst tijd. Het vierde lustrum zal herdacht worden in de eerste week van Sep- temi er. Dat lijkt ons beter dan zoals in -39, toen Polderdag op 15 Juli ge houten'Werd. Niemand viert zijn verjaardag een maa id van te voren, dus ook de pol der jiet. D; t neemt niet weg, dat al stellen we de feestviering of herdenking uit, dat we de jarige niet zouden mogen fleic teren op de dag zelf (eigenlijk komt deze felicitatie ook reeds twee dagen te laat). Daarom hebben we aan de burgerij de tip gegeven om toch maar te vlaggen op 21 Augustus wa?' aan, hoewel niet algemeen, ge volg is gegeven. Vanzelfsprekend heblen de openbare gebouwen de vlag ook uitgestoken in de gemeente. D; arom hebben we ook in dit num mer van Herrijzend Wieringermeer land op bescheiden wijze extra aan daci t besteed aan het twintig jarig besu.an van onze polder. de. a.si herdenking begunstigd worden door stralen zomerweer, zoals wij het mochten hebben op jl Maan dag! toen de polder verjaarde. Foto: Directie v. d. Wieringermeer Foto: Directie v. d. Wieringermeef Een vredeswerk bij uitnemendheid temidden van de vreselijke, vernie lende werking van de oorlog en van zijne nog ellendiger naweeën voor vele volken. Gewoonlijk wordt de 'geschiedenis van een volk beheerst door enkele daden en door enkele mannen, Moge het lot van Nederland dan bestuurd blijven in de richting van de schep ping van nieuwe volkskracht, als door de wet tot afsluiting en droog making van de Zuiderzee kan worden bereikt". Woensdag, 0 September: 2 uur: Officiële opening „Land uit zee", door de Commissaris der Konin gin. 5:30 uur: Voetbalwedstrijd tussen de eerste klasser EDO uit Haarlem en 't Noordhollandse KNVB elftal, vermoe delijk vooraf gegaan door een wed strijd tussen Flevo 1 en een club uit de Noord Oostpolder. Donderdag 7 September: 10 uur: Keuringen voor warm- en koudbloedpaarden, alsmede rundvee keuringen. 1 uur: Ruiterdemonstraties en voor wedstrijden Nat. Kamp. der Kon. Fe deratie van Landelijke Rijverenigin gen. Vrijdag 8 September: 10 uur: Voortzetting Nat. Kamp. der Kon. Federatie van Landelijke Rij- verenigingen. 1 uur: Nationale Kampioenschappen der Kon. Federatie van Landelijke Rijverenigingen. Zaterdag 9 September: Vliegtuig auto ralley. Tijd wordt na der bekend gemaakt. Sterrit voor auto's, motoren en rijwielen met hulp motoren, van 6 uur vm tot 4.30 nm. 4 uur: Openluchtmanifestaties onder leiding van Carel Briels. Het is goed om deze woorden nog eens even aan te halen. Het verwarde om niet te zeggen, het troosteloze beeld wat de wereld van thans biedt, geeft velen maar al te vaak aanlei ding om het goede en beste wat ons volk aan eigenschappen heeft te klei neren, of achteloos voorbij te gaan, ter wijl men hoog oppijpt over al dat goede wat over de grenzen is. Twintig jaar Wieringermeer, wat lijkt het voor hen die het gehele werk van nabij hebben gevolgd, reeds lang 'geleden. En wat zijn het nog maar weinige jaren. Welk een fel bewogen geschiedenis heeft zich in die korte periode afge speeld. Het valt moeilijk om zich nog te realiseren dat het inderdaad nog maar twintig jaar geleden is dat de voet werd gezet op de slibbige bodem van de pas drooggevallen Wieringermeer. Het beeld van de 20.000 ha grote vlakte zag er troosteloos uit en de kwade geruchten dat de grond van deze poel, zoals er in die dagen wel over gesproken werd, zou wel nim mer enige rendement opleveren. Het waren maar kwade geruchten. Want hoe spoedig werd dit reeds an ders toen de eerste werkzaamheden voor de incultuurbrenging gingen aanvangen. Met welk een regelmaat werd in 'n snel tempo de grond, meter voor me ter, bunder voor bunder, in de ge wenste cultuurstand gebracht, volgens de moderne landbouwwetenschap en volgens een schema wat met nauw keurigheid klopte op de gemaakte be rekeningen. y In de artikelenreeks over „Twintig jaar Wieringermeer", die wij ontleen den aan Mr. A. F. Kamp's „Zuider zeeland", is ook in grote trekken en met vermelding van de hoofdfeiten een weergave gegeven, waaruit dui delijk bleek ,dat de wet tot afsluiting en droogmaking van de Zuiderzee niet het gevolg was van een inciden teel, uilsluitend op Regeringsinitiatief ingediend wetsontwerp. Integendeel, het onvermoeide werken van de Zui derzeevereniging en de belangstelling van het Nederlandse volk hebben de tol standkoming ten zeerste in de hand gewerkt. Doch in iedere publi catie, zo schrijft Mr. Kamp in zijn opgemeld boek, hoe klein of hoe groot moet met ere én dankbaarheid de naam van de man, wiens leven aan de Zuiderzeewerken was gewijd, na melijk dr. ir. C. Lely. Hij overleed op 24 Januari 1929 en prof. van Blom begon zijn college op 24 Januari 1929 met de woorden: „Lely is niet meer. Van de Zuiderzeewerken hangt c vlag halfstok". aanneming van de Wet; thans is zijne levenstaak opnieuw openlijk en offi cieel aangewezen voor de ten uitvoer legging. Moge dit beeld van een mens later worden wedergevonden in de uitkomst van het werk zelf: dat de schepping van de nieuwe provincie, van de gehele nieuwe toestand in het hart van ons land zal blijken een werk uit één stuk te zijn tot groot voordeel van de Nederlandse natie. Deze passage heeft nog niets va- zijn actualiteit verloren zoals mën ziet. Het erë-saluut wat dr. ir. C. Lely werd gebracht bij de aanvang der Zuiderzeewerken in 1920 geldt nog met onverminderde kracht, en vooral nu, nu wij het vierde lustrum vieren van de eerste polder van het grote plan „Lely", gedenken wij met grote eerbied de nagedachtenis, van deze WAARLIJK GROTE NEDERLANDER Foto: Directie v. d. Wieringermeer komst is mede' in zijne handen de opperste leiding van de uitvoering gelegd, nu hij als voorzitter van ei, met medewerking van de Zuiderzee raad zal hebben te waken voor de richtige volvoeringder plannen, niet alleen in technische-, maar ook in fi nanciële-, economische- en zelfs in etische- en schoonheids-zin. Zijn le venstaak was reeds volbracht voor de

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Herrijzend Wieringermeerland | 1950 | | pagina 1