NIEUWE 1861 fjeföcr, JTteutoeÖtep WiffemsoorÖ, m,v Eerste Jaargang. WOENSDAG 11 SEPTEMBER. J[3 30. VAN DEN Abonnementsprijs per kwartaal ƒ1.30. Franco per post//1.50. Verschijnt WOENSDAG en ZATÜRDAG. Brieven franco aan den Uitgever S. 6ILTJES Prijs der Advertentiën 10 Ct. per regel, behalve 35 Ct. Zegelr. voor elke plaatsing Een blik op den toestand van Enropa. II. NEDERLAND. Vervolg van N°. 28.) In een vorig nommer dezer Courant vestigden wij reeds de aandacht onzer lezers, op de gelukkige omstandigheid, dat terwijl in gansch Europa eene groote spanning heerschtdat terwijl, zoo als de staatkundigen zeggen ons werelddeel op een vulkaan staatdie elk oogenblik kan losbarstende rust en welvaart in ons land ongestoord blijven. Wat is hiervan de reden? Hij die zich voorstelt deze vraag te beantwoorden, mag zich niet bepalen tot den toe stand van het oogenblik; de toestand toch van. een volk kan daaruit niet beoordeeld worden, want deze hangt af van zijn verleden, van zijnen vröegeren regeringsvorm, van vroeger verkregen regten en gewoonten. Eene der groote redenendie er toe bijdragen hm de rust in ons vaderland te bewaren, is de groote mate van vrijheid die er altijd geheerscht heeft, die er reeds een regt ge worden was toen de meeste staten nog in eene meer of min dere mate in onderdrukking verkeerdenterwijl het als zeker mag worden aangenomen de boeken der geschiedenis be vestigen het dat de spoedige invoering van het protestan tisme, de groote verbreiding en bijval van de leer van Luther, daarop een' onberekenbaren invloed heeft uitgeoe fend. De aaneensluiting die er noodig wasom een klein volk te doen zegevieren over den beheerscher van het groot ste deel van Europa e.n Amerika, de krachts-outwikkeliug en volharding die vereischt werden, om zich met geweld te onttrekken aan de dweepzieke vervolgingen en ijselijke gru welen, die er in den naam der kerk plaats grepen, moesten reeds in de eerste tijden 6611' band vormen tusschen een ge deelte des volkswelke niet ligtelijk te verbreken zoude wezen. Zoo reeds begon Nederland zich vroeg te ontwikkelen; meer verdraagzaam dan andere, volkenplukte het de vruch ten van de onverdraagzaamheid van deze. Huizende en duizende kunstenaars, fabriekanten, geleerden enz., verspreid den zich door ons land en Engelandnadat Lodewijk XIV het Edict van Nantes herroepen en de Protestanten uit zijn land gebannen had, maar deze bragten daardoor nijverheid en vertier in deze gewestenen weiden dus ook herbergzaam en vriendschappelijk opgenomen. Toen de Fransche staats-omwenteling de geheele kaart van Europa veranderde, toen nieuwe begrippen in plaats van de oude begonnen te heerschen, kon ons land, reeds door inwendige partijen geschokt, niet van vreemden invloed vrij blijven, en deze moest de verdeeldheid nog meer aanwak keren, te meer daar de ontevredenheid minder was gerigt tegen den Stadhouder dan wel tegen Engeland. Welke de uitslag van het inroepen van Fransche hulp geweest is, weet iedereen, hoewel men bijna met zekerheid zeggen kan, dat al ware die bijstand niet ingeroepen, dooi de uitgeweken Batavende Fransche troepen ons land toch 'zouden hebben vermeesterd, omdat zij zich meer lieten leiden door het regt van den sterksten dan door regtvaardigheid en billijkheid. Wij zullen thans geen blik werpen op het tijdstip van geweld en overheersehing dat volgde; de handhaving van het continentaal-stelsel vernietigde, onzen handelonze vloot was verloren, onze koloniën waren door Engeland in bewa ring genomen, (doch de kronkelende politiek van dat rijk vergat later een groot gedeelte terug te geven)de vrijheid was onderdrukt, niemand durfde schrijven of het moest het gouvernement welgevallig zijn.en terwijl de Prins van Oranje in Spanje streed onder de vanen van Wellington tegen den onderdrukker des vaderlands, werd ons land herschapen in een Fransch wingewest. Wie zal het Ilollaudsch bloed bepalen, dat de inlijving- bij Frankrijk aan ons volk gekost heeft? Wie telt de lijken der Hollanders bij Smolensko, den Borodiua, de Berisina, - Mak)-J-aroslawetz enz? Hoevelen bevroren er in de onover zienbare ijsvelden van Rusland, of vonden een' verschrikke- lijken dood door de knuppels en zeissen der boert-.u En is het dan te verwonderendat de volken strijdendedoor geweld gedrongenonder vreemde legioenenvoor eene zaak die tegen hun vaderland gerigt was, is het dan te verwon deren vragen wijdat Europa juichte toen het vernam dat de groote overwinnaar, de groote veldheer onzer eeuw, alléén, vlugtend en overwonnen uit Rusland was teruggekeerd. Is het niet natuurlijk, dat zoodra de mogelijkheid van slagen zich slechts in het verschiet vertoonde, het Fransche juk werd afgeworpen, en de Prins van Oranje uit Engeland teruggeroepen En is het dan te verwonderendat de Hollanders, die (volgens Thiers) niet tot de beste en ge- oefendste soldaten behoordenzoo lang zij in Rusland onder de Fransche banier streden, in de vlakten van Quatre-Bras en Waterloo, ouder het wapperen der Nationale vlag, won deren van moed en dapperheid verrigtten. Worclt vervolgd.) jpaïittcft £>litï5i0t. Het nieuws van den dag is en blijft onbelangrijk, omdat er in den algemeenen toestaud van Europa weinig veran dert en zoo de zakendie op dit oogenblik ons werelddeel bezighouden al vooruitgaan, geschiedt zulks op eene zeer langzame wijze. Het heeft opzien gebaard, dat terwijl berigten ons ver zekeren dat de betrekkingen tusschen Frankrijk en Spanje op een' goeden voet zijn, en zelfs Spanje eene naauwere verbindtenis met dat rijk tracht aan te kuoopende aarts bisschop Clarct, biechtvader der koningin, onlangs in eene preekten aanhoore der koninklijke familie over den toe stand handelende, waarin de Paus verkeert, de verantwoor delijkheid daarvan op den Keizer geworpen heeft, dien hij allerlei min vereerende bijnamen gaf. Napoleon lil zeide hij 0. a.gaat zijn verderf te gemoeten zal weldra in den aan zijne voeten geopenden afgrond geworpen worden. Reeds in ons laatste nommer meldden wij dat ten g-e-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuwe Courant van Den Helder | 1861 | | pagina 1