52.
Eerste Jaargang.
1861.
4}e(Öer, JTieutöeÖiep
WOENSDAG
lïïtffemsoorö, enj.
18 SEPTEMBER.
NIEUWE
VAN
COURANT
DEN
Abonnementsprijs per kwartaal ƒ1.30.
Franco per post//1.50.
Verschijnt WOENSDAG en ZATÜRDAG.
Brieven franco aan den Uitgever
S. 6ILTJES.
Prijs der Advertentien 10 Ct. per regel
behalve 35 Ct. Zegelr. voor elke plaatsing.
Een blik op den toestand van Europa.
IV. NEDERLAND.
Vervolg van N°. 31).
Slechts korten tijd nadat koning Willem I de bepalingen
der conferentie van Londen had ingewilligdwaardoor de
betrekkingen tusschen ons land en Belgie werden vastge
steld hetgeen niet geschiedde zonder een langdurig eü
kostbaar dralen (19 April 1839), besloot die vorst afstand
te doen van den troon ten behoeve van zijn' oudsten zoon
Willem 11, die dan ook den 2S November 1S40 plegtig
te Amsterdam als koning werd gekroond. Zelden aanvaardde
een vorst het bewind onder moeijelijker en hagchelijker om
standigheden doch zijn ijver en zucht om alles aan te
wenden wat tot heil van het volk strekken kondeden hem
deze bijna onoverkomelijke hinderpalen grootendeels over
winnen. Zijne pogingen om het volknaar al zijn vermogen
gelukkig te maken, bleven dan ook niet onopgemerkt en
zóó was het dat, toen het vreeselijke oproer te Parijs
uitbarstte, toen bijna alle troonen van Europa wankelden,
ons vaderland van de onheilen van inwendige verdeeldheid
grootendeels verschoond bleef.
Doch hoezeer ook het Nederlandsche volk aan orde en
rust gehecht was, hoezeer het bewust was te leven ouder
een' vorst, die het algemeen heil als zijn hoogste doel be
schouwde, toch was reeds geruimen tijd de wensch geuit dat
de algemeene instellingen van staatsbestuurdoor de grondwet
geregeld, in een' meer vrijgevigen zin mogten veranderd wor
den; in andere woorden, men verlangde eene grondwet in
meer liberale rigting dan de bestaande.
Het is hier de plaats niet om omtrent de discussien hier
over gevoerd, in bijzonderheden te treden; deze zijn te
bekend dan dat het noodig zoude wezen daarover uit te
weiden. Willem II gaf aan het uitgedrukt verlangen van
het volk toe, en weldra werd de nieuwe wet plegtig afge
kondigd.
Maar reeds in 1849 overleed deze vorst en werd opge
volgd door onzen tegenwoordigen koning, die dus aan deze
eene volledige uitvoering geven zoude. Dat die taak niet
gemakkelijk was, noch zelfs op dit oogenblik boven bezwa
ren verheven is, behoeft geen betoog voor hem, die de
verschillende staatkundige partijen kentwelke in een vrij
land elkanders invloed trachten te verminderen of te ver
nietigen. Want, aangenomen zelfs dat er noch eigenbelang,
noch baatzucht, noch poging tot zelfverheffing als anderzins
in het spel komen, onderstellende zelfs dat het algemeen
heil des vaderlandsde vurige begeerte en het wezenlijk doel
der volksvertegenwoordiging zijdan nog moet de wijze
waarop hare verschillende leden trachten dit te bereiken,
verschillend zijn. Eene vergadering bijeen te brengen van
één en zeventig ledenwaarin geene partijen aanwezig zijn
is eene onmogelijkheid, maar juist door de wrijving dier
partijen wordt het groote constitutionnele beginsel bereikt.
Moeijelijk ondertusschen is het voor het hoofd van den
staat, voor hem, die loven de partijen staan moet, eene
keuze uit deze te doenwant of de eene bf de andere rig
ting moet boven drijven; een gemengd ministerie kan slechts
tot nadeel van een land strekken.
Welke rigting Willem 111 zich bij zijne troonsbestijging
voorstelde te volgen, was duidelijk: reeds den 31 October
1849 werd de heer Thorbecke, de ijverige en kundige voor
stander der grondwets-herzieningtot minister benoemdin
welke hooge betrekking hij tot den 19 Apiril 1853 werk
zaam bleef.
Op te sommen wat door het ministerie Thorbecke tot heil
van ons land gedaan is, kan op dit oogenblik volkomen
overbodig worden geacht. Behalve zijne medewerking tot
het daarstellen der grondwetheeft ons rijk hem veel te
danken; ieder onpartijdige beschouwe slechts de wetten, die
gedurende zijn aanzijn aan het ministerie volbragt zijn,
met dezulke die vóór of na, hem zijn in het leven geroepen,
•-Vudan zal men moeteu toestemmen dat bijna alle organieke
wetten, in dien tijd, zijn tot stajid gebragt.
Was de zamenstelliug der grondwet reeds een moeijelijk
werkstellig was het daarstellen der wetten door deze in
het leven geroepen niet gemakkelijker. De kieswetde Pro
vinciale wet, de Gemeente-wetde wet regelende het alge
meen armbestuur alles was aangekondigd doch niet volbragt.
Hoe men ook oordeelen moge, ja, hoe partijdig men
ook de zaken beschouwe, men moet hulde doen aan hem,
die in een' zoo korten tijd zoovele gewigtige staats-wetten
wist daar te stellen en door de vertegenwoordiging doen
aannemen. Later zijn er, wel is waar, verschillende be
zwaren en daaronder groote tegen enkele bepalingen
dier wetten gevonden en ingebragt, maar dit kan ons niet
terughouden van met eerbied op te zien tegen het genie
dat der natie die wezenlijk nuttige en noodzakelijke instel
lingen bezorgde.
Worclt vervolgd.)
Païittdï ©Iii'ï5i0t.
In den algemeeuen stand van zaken komt wrninig ver
andering; de meeste quaestie's die op dit oogenblik ons
werelddeel bezig houdenblijven iu statu quo. Zoo als
wij reeds iu ons laatste nommer vermelddendringt Enge
land er thans krachtig bij Napoleon III op aan, dat hij
zijne troepen uit Rome zal terugroepen, ten einde daardoor
de Italiaansche eenheid moge tot stand komenhet is zeer
twijfelachtig of de Keizer hieraan voorloopig zal gevolg
geven en wanneer men het oog slaat op de groote en ge
duchte wapeningen die van weerskanten gemaakt worden,
is de vrede van Europa alles behalve zeker.
De Italiaansche minister, baron Iticasoli, heeft naar luid
der Belgische Tndépendance thans eene laatste nota, aan
het hof te Home doen toekomen, teneinde zoo mo
gelijk eene verzoening tusschen het Pausdom en Italië te
bewerken. Daarin wordt voorgesteld, dat de Paus afstand
zou doen van zijne wereldlijke magt, terwijl daarentegen