M 124. T wecde Jaa rgan g 1862. vax di:\ ijcfóer, JlteuroeÖiep, IMfemsoorÖ, cn,v WOENSDAG 6 AUGUSTUS. De Natie wordt wakker. ui. politiek overzigt. NIEUWE COURANT Verschijnt WOENSDAG cn ZATl'RDAG. Abonnementsprijs voor 3 maanden1.30 Franco per post „1.50 Men abonneert zicli bij alle Boekhandelaren cn Post directeuren. Brieven franco aan dcnUitgeVèr S. Gii.tjes. De prijs der Adykrtentikx van 14- regels is 40 Centen voor eiken regel meer 10 Centen. Zegelregt voor elke plaatsing 35 Centen. Vóór des Dingsdags cn Vrijdag» middag 12 uur, gelieve mende Advertenticn intczendcn Ingezonden stukken een dag vroeger. De pogingen der reactionairen legden wel hier en daar cenige hinderpalen in den weg en deden in sommige dis tricten en gemeenten, waar de kiezers uit onkunde, onver schilligheid of slaperigheid, het groote belang eener volks vertegenwoordiging niet begrepen, hunne candidaten zege vieren; maar zij konden den vooruitgang niet stuiten en liet verloren terrein herwinnen. Hunne aanvallen waren vooral gerigt tegen het Ministeriedat zich sterk gevoelde in de meerderheid der Tweede Kamer cn onafgebroken aan zijne taak arbeidde, waarvan de nieuwe wetten, op de leest der grondwet geschooid, liet bewijs opleverden, liet Ministerie, getrouw aan de woorden des voorzitters, antwoordde door zijne daden. De strijd, voor en tegen liet Kabinet gevoerd, wekte de belangstelling op in de politieke aangelegenheden des lands, maakte de Natie wakker. De regeling der belangen van de Roomsch-Katliolijke kerk hier te lande, waarover reeds sedert de regering van Willem I onderhandeld was, werd mede door dit Ministerie afgedaanmaar de allocutie van den Paus wekte onder het onverdraagzame gedeelte der Protestantsche bevolking mis noegen. Dit misnoegen vertoonde zich als eene besmettelijke ziekte het eerst in Utrecht, daarna werd Amsterdam besmet met de Katholocophobie (vrees voor de Katholijken). De reactionairen, die de allocutie gretig als het raiddel hadden aangewend om de bevolking in gisting te brengenwisten de smetstof overal te verspreiden. De Koning werd bestormd met een stortvloed van adres sen, tegen de daden van zijne Ministers, en de April-be- wegiug was oor:'aakdat zij aftraden. Het nieuwe Ministerie handhaafde de getroffen regeling van de Roomsch-Katliolijke kerk, en paaide de zieken met eene wet op de kerkgenootschappen. Wij hebben de April-beweging niet aangehaald als een voorbeeld van de wakkerheid onzer Natie; wij stellen ze op rekening van hare prikkelbaarheid in het punt van godsdienst. Na het aftreden van liet Ministerie Thorbecke verflaauwde de publieke belangstelling iu de aangelegenheden des lands men kon nu wel eenige jaren teren van de vruchten van zijnen arbeid. De Natie sluimerde in, en werd weder wakker in de Wintermaand van 1855, toen een ontwerp van wet op liet lager onderwijs bij de Tweede Kamer werd ingediend. De aftreding van den Minister van Binnenl. Zaken, in 1S49, was oorzaak geweest, dat de door hem voorgedragen wet op het onderwijs niet in behandeling was genomen; zijne opvolgers hadden de voordragt van de daar toe strekkende wetten langen tijd verschoven. Omtrent deze wet bestonden zoovele onderscheidene gevoelens, als er verschillende rigtingen in het staatkundige en godsdien stige werden waargenomen. Een groot getal adressen werd tegen het wetsontwerp ingediend. De wet werd gewijzigd, een nader ontwerp ingediend iu Februari) 1857, hetwelk eindelijk, na langdurige discussien en vele wijzigingenaan genomen en als wet op het lager onderwijs, op den 13 Augustus daaraanvolgende, afgekondigd werd. Gedurende bijna twee jarenvan het indienen van het eerste ontwerp van wet tot de aanneming van de wet, was de algemeene belangstelling van het Volk opgewekt en welligt is er over eene wet nooit meer geschreven cn be raadslaagd dan over de wet op het onderwijs. Geleerden wetgevers, onderwijzers, dagbladschrijvers: allen waren in de weer om hunne denkbeelden to verspreiden. Het ligt niet op onzen weg om die wet te beoordeelen; wij willen alleen zeggendat zij tot model kan dienen voor andere Natiën. De wet tot aanleg van spoorwegen voor rekening van den Staat, in 1860 aangenomen, gaf mede aanleiding tot veel geschrijf in de dagbladen en tot vele discussieu in de Kamer. De belangen van bijzondere personen (landeigenaars), de locale belangen van gemeenten waren hierin betrokken. Dij liet bepalen van de rigting der lijnen had de spoorweg ziekte de crisis bereikt. Aan het departement van Binnen- landsche zaken werd een aantal adressen verzonden van gemeenteraden en commissien. De Raden van sommige ge meenten waren zelfs zoo mild om geld, door de Ingezetenen opgebragt, uit de gemeentekas, aan de spoorwegzaak op to offeren. De Natie, die uithoofde van de aanhoudende duurte der levensmiddelen, mede een gevolg van den liooggeroemden vrijen handel, niet kan gezegd worden een werkzaam deel aan de zaak te hebben genomen, gedroeg zich lijdelijk, als iemand, die geen jammerkreet aanheft, bij liet trekken van eene kies. De spoorwegwet is de laatste, die eenige beweging heeft veroorzaakt. EERSTE KAMER. Zitting van Vrijdag 1 Augustus. 1. Inkoop en amortisatie van rentegevende Nationale Schuld. Met algemeene stemmen aangenomen. 2. Natura lisatie van Th. Sclieider cn anderen. Met algemeene stemmen aangenomen. 3. Wijziging van Hoofdstuk X der Staats- begrooting voor 1861. Zonder discussie met algemeene stemmen aangenomen. Voorts zijn ingekomen eenige adressen cn door de commissie voor de verzoekschriften rapport uitgebragt op een aantal requesten. In de Zitting van gisteren zijn aangenomen een aantal wets-ontwerpen tot onteigening van perceelen voor den aanleg van den spoorweg. Voorts aangenomen de aanvul ling der wetten op de Militaire pensioenen; als mede liet ontwerp herziening van liet tarief van regten op den in- cn doorvoer met 27 tegen 4 stemmen. Woensdag a. s. zal liet wets-ontwerp betreffende de af schaffing der slavernij in behandeling komen. Volgens de laatste berigten wordt de gisting in Italië niet. minder en gaat Garibaldi steeds voort een leger te

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuwe Courant van Den Helder | 1862 | | pagina 1