99
Verbrande Pan"
opnieuw bedreigd
RADIO
De Zwarte Pagina
Gladiolen naar Uruguay,
exporteurs bij de rechter
Financiën en Economie
programma
UW PUZZLE
Bergense kunstenaars protesteren
tegen aanranding natuurgebied
voor vandaag
FILM
in de diepte
Beursoverzicht
Pagina 4
Donderdag 2 October 1952
BERGEN Het vorig jaar werd in Bergen de alarmklok
geluid, omdat tengevolge van iverkzaamheden, door de
D.U.W. in het gebied van het Prov. Waterleidingbedrijf
nabij De Fransman uitgevoerd, een uitgestrekt en onge
rept duingebied ernstig geschonden dreigde te worden
en ten dele al reeds geschonden was.
Open brief
De Provincie Noord-Holland
had dit duingebied van de fam.
van Reenen aangekocht en ge
voegd bij haar nagenoeg de ge
hele duinstrook omvattend water
wingebied voor het Prov. Water
leidingbedrijf. Aanvankelijk zag
het er naar uit. dat het slechts
werkzaamheden waren, die in
verband met de waterwinning
noodzakelijk moesten worden uit
gevoerd. Al spoedig bleek de Ber-
genaren echter, dat zulks niet het
geval was. Er werd van de ziide
der bij het werk betrokkenen
gesproken van een vijfjarenplan,
hetgeen van de zijde der Pro
vincie echter werd tegengespro
ken.
Nadat Bergen het vorig iaar
alarm had geslagen, organiseerde
het Prov. Bestuur dit voorjaar 'n
excursie naar het bedreigde duin
gebied. gevolgd door een bespre
king. waaraan door vertegen
woordigers van verschillende in
stanties op het gebied van Na
tuurbescherming werd deelgeno
men.
Van de zijde van Ged. Staten
en de directie van het P.W.B.
werd op deze bespreking de toe
zegging gedaan, dat in het ver
volg aan de werkzaamheden geen
uitbreiding zou worden gegeven,
zonder voorafgaand overleg met
de natuurbeschermings-instanties
via Staatsbosbeheer.
Deze toezegging bracht de ge
moederen in Bergen wat tot rust.
Totdat dit najaar bleek, dat het
toch ernst is met het vijfjaren
plan. Men is op dezelfde voet
doorgegaan als vorig jaar en het
gebied, dat deze herfst door de
DUW-arbeiders voor de provin-
sie werd „bewerkt" is zeker zo
groot, als dat, hetwelk vorig jaar
onder handen werd genomen.
Weer werd ongerept duingebied,
door de natuur in romantische
grilligheid en bekoorlijkheid ge
vormd, met spade en kruiwagen
veranderd in een vlakgestreken
zandvlakte, doorkruist met brede
paden.
En weer slaan de Bergenaren,
die met schrik en verontwaardi
ging hiervan kennis namen,
alarm Zij voelen zich bedrogen,
omdat hier geheel in strijd met
de gedane toezegging gehandeld
wordt.
VRIJDAG 3 OCTOBER
HILVERSUM 1. 402 m.
7.00—24.00 NCRV
7.00 Nieuws: 7.10 Gewijde muz.
7.45 Een woord voor de dag: 8.00
Nieuws en weerberichten; 8.15
Gram. muz.: 9.00 Voor de zieken;
9.30 Voor de huisvrouw: 9.35 Wa
terstanden: 9.40 Gram. muz.:
10.30 Morgendienst: 11.00 Piano
recital: 11.30 Gram. muz.; 11.55
Metropole Orkest: 12.30 Land- en
tuinbouwmed.; 12.33 Gram. muz.:
12.59 Klokgelui: 13.00 Nieuws:
13.15 Reportage; 13.25 Amuse
mentsmuziek: 13.55 Kamerorkest:
14.45 Kamerkoor: 15.15 Voor
dracht: 15.35 Gram. muz.: 16.00
.Tweejarigen voor voorjaarsper-
ken". causerie: 16.15 Gram. muz.;
16.30 Instrumentaal trio: 17.00
Gram. muz.: 17.30 Militaire cau
serie: 17.40 Gram. muz.; 17.45
Fries programma: 18.00 Gram.
muz.; 18.10 Idem: 18.15 Idem:
18.30 Spectrum van het Chr. Or
ganisatie- en Verenigingsleven:
18.45 Kamermuziek; 19.00 Nieuws
en weerberichten; 19.10: Rege
ringsuitzending: Verklaring en
toelichting: 19.30 Vocaal ensem
ble en solisten: 20.00 Radiokrant:
20.20 Weense muziek: 20.50 Re
portage: 21.10 Gram. muz.: 21.30
Radio Philharmonisch Orkest en
soliste: 22.25 Kunstrubriek; 22.45
AvondoverdenkinE: 23.00 Nieuws
en S.O.S.-berichten: 23.15 ..Het
Evangelie in Esperanto: 23.30-
24.00 Vocaal ensemble en solisten.
HILVERSUM II. 298 m.
7.00 VARA: 10.00 VPRO: 10.20
VARA: 12.00 AVRO: 16.00
VARA; 19.30 VPRO: 21.00
VARA; 22.40 VPRO: 23.00
—24.00 VARA.
7.00 Nieuws: 7.10 Gram. muz.:
7.15 Ochtendgymnastiek; 7.33
Gram. muz.; 8.00 Nieuws en
weerberichten: 8.18 Gram. muz.:
8.50 Voor de huisvrouw: 9.05
Gram. muz.: 9.40 Voor de kleu
ters; 10.00 ..Kinderen en Mensen
causerie: 10.05 Morgenwijding:
10.20 Gram. muz.: 10.30 School
radio; 10.50 Orgel en zang: 11.15
Radiofeuilleton: 11.35 Pianorecital
12.00 Lichte muz.: 12.30 Land- en
tuinbouwmed.: 12.33 Sport en
prognose: 12.48 Gram. muz.: 13.00
Nieuws: 13.15 Mededelingen of
gram. muz.: 13.20 Musette-Orkest;
13.50 Gram. muz.: 14.00 Voor de
vrouw: 14.20 Vocaal kwartet:
14.50 Voordracht (In de pauze:
muziek): 15.10 Weense muziek:
15.30 Dansmuziek: 16.00 Gram.
muz.: 16.30 Voor de jeugd; 17.00
Gram. muz.: 17.20 Muzikale cau
serie: 18.00 Nieuws: 18.15 Felici
taties; 18.45 „Denk om de bocht":
19.00 Klein koor en koperkwartet
19.15 Orgelspel; 19.30 „Moreel
Beraad", causerie: 19.50 „De Na
tionale Reclassenngsdag". cause
rie: 20.00 Nieuws: 20.05 Boekbe
spreking: 20.15 „Het zingende
hart"; 20.30 „Benelux", causerie:
20.40 „Leven op de aarde", cause
rie: 21.00 Metropoie orkest en so
listen; 21.45 „Het leven betrapt";
22.05 Buitenlands overzicht: 22.20
Swingensemble; 22.40 „Vandaag",
causerie: 22.45 Avondwiiding:
23.15 „In huwelijk en gezin" cau
serie; 23.3024.00 Gram. muz.
De vorige week hield Jan Strii-
bos in Bergen een lezing voor een
gehoor van ruim 300 personen.
De bekende natuurliefhebber
sprak niet over de „Verbrande
Pan", doch kon niet nalaten er
toch iets van te zeggen aan
het slot van zijn causerie, die aan
een heel ander onderwerp gewijd
was. Spontaan besloot de verga
dering een protestsehriiven te
richten tot Ged. Staten van N.-
Holland.
Oók de kunstenaars, de schil
ders en de dichters van Bergen
roerden zich. A. Roland Holst.
Charley Toorop, Piet Wiegman.
H. ten Holt, Karei Colnot. Jaap
Min. Jb Wevand Tjipke Visser.
J. M. Graadt van Roggen. Rie
Kooijman, David Kouwenaar.
Jaap Mooii, J. Radecker, Jaap
Sax. Kasper Niehaus. H. D. W.
Filarsky, Mariicke Visser. Jan
Ponstijn, C. Boendermaker. Mevr.
J. Selleger-Elout, Mr D. Vis. Jan
van Herwiinen en vele anderen,
ruim veertig in getal, zonden een
OPEN BRIEF aan Ged. Staten, de
Ministers van Landbouw en van
Onderwijs, aan het Gemeentebe
stuur en allen, die belang stellen
in het behoud van een der mooi
ste natuurschoongebieden in ons
land, dat thans gevaar loont ver
nield te worden. In dit schrijven
gewagen de Kunstenaars van
Bergen van:
,De onduldbare voortschrij
dende vernieling in het duin
gebied tussen de grenzen van
Schoorl en Egmond Binnen
gedurende een tijdvak van
reeds 1% jaar. in uitvoering
bii de DUW. in opdracht van
het Provinciaal Waterleiding
Bedrijf ten behoeve van de
ontsluiting en bescherming
van het natuurschoongebied
en zgn. nodig voor de te te
werkstelling van werkloze ar
beiders".
„De nog zo sporadisch voor
komende ongerepte duingebie
den van zeldzame schoonheid",
aldus de Open Brief, „wor
den manshoog omgespit, waar
door mos, heide, brem en
helmbegroeiingen met eeu
wenoude ei'kenbosies enz. voor
goed ten offer vallen.
Beplantingen met in hoofd
zaak Oostenrijkse dennen zul
len in de toekomst de mooiste
uitzichten belemmeren, terwijl
de fauna en levende have van
dit natuurgebied grotendeels
wordt uitgeroeid".
„Vele deskundigen en be
langstellenden op het gebied
van bosbouw en landschaps-
schoon". aldus de Kunstenaars,
„verafschuwen deze werken
en keuren ze af en zijn van
mening, dat bij een meer-
gevoelige wijze van uitvoering
een behoorlijk onderhoud der
duingebieden eveneens verze
kerd zou zijn".
Tenslotte vragen de Bergen
se Kunstenaars de bevoegde
instantie dringend, onmiddel
lijke stopzetting van de wer
ken en zoveel mogelijk weer
bij de natuur aangepaste cor
recties op de reeds uitgevoer
de werken in dit duingebied te
doen uitvoeren.
De tewerk gestelde werklo
zen zou productieve arbeid
verschaft kunnen worden door
het bouwrijp maken van ter
reinen voor woningbouw enz.
Tot hiertoe.
Wij kunnen ons bij dit protest-
schrijven van de Bergense Kun
stenaars van harte aansluiten,
omdat wii uit eigen aanschouwing
hebben geconstateerd, dat in dit
schrijven niet te veel gezegd
wordt. Het betrokken duinland
schap toont momenteel frappante
tegenstellingen; in Westelijke
richting het nog ongerepte oer-
natuurgebied van de „Verbrande
Pan" en Oostelijk onmiddellijk
daaraan grenzend de door de
DUW-arbeiders bewerkte duin
valleien. eens bedekt met won
dere natuurtapijten van grijze
mossen, afgewisseld met felrode
duinrozenstruiken. Reeds werd
ook een deel van de „Verbrande
Pan" zelf in een thans kale vlak
te herschapen. Stroomiiten en
composthopen wijzen er op. dat
de geëgaliseerde valleien straks
met dennen beplant zullen wor
den, waardoor dit heerlijk open
duingebied een donker, onschoon
en eentonig dennebos dreigt te
worden. Wii hoorden nog bij ge
ruchte. dat het PWN van plan is.
ook in deze duinen, zoals in die
ten Noorden van de Zeeweg, een
kanaal te graven hetwelk wii
ons niet kunnen voorstellen zon
der een nieuwe grove schending
van de natuurschoonheid van de
„Verbrande Pan".
Moge het zover niet komen en
mogen de verantwoordelijke
autoriteiten het PWB een „tot
hiertoe en niet verder" toeroepen,
opdat het ongerepte, dat nog is
overgebleven en dat is ge
lukkig nog heel wat ongerept
blijve en niet ten offer valle aan
een door ambtenaren opgesteld
vijfjarenplan.
KRUISWOORD No. 103
Horizontaal:
1. land in Europa
Nederl. Indië
zangnoot
water in Friesland
rustend predikant (afk.)
elk
vogel
zoals de akten getuigen
ijzeroxide
selenium (afk.)
dierlijk product
zangnoot
vogel
feogr. aanduiding
loem
dans
bijwoord
geheel de uwe
en omgekeerd
lidwoord
pl. in Rusland
Verticaal:
2. schande
het romeinse rijk
verlaagde toon
huilt
land in Europa
land in Europa
jongensnaam
pers. vnw.
en andere
boef
bloem
vervoerbedrijf
roem
meisjesnaam
aanleggen
na enige tijd
voorzetsel
Sers. vnw.
eilige
ons inziens
gewicht
7.
8.
10.
11.
13.
16.
18.
19.
21.
22.
23.
25.
27.
28.
30.
32.
33.
34.
36.
37.
3.
4.
5.
6.
9.
10.
12.
14.
15.
16.
17.
20.
24.
25.
26.
27.
29.
31.
35.
36.
OPLOSSING KRUISWOORD
RAADSEL No. 102
Horizontaal: 1. gras; 4. hertog;
9. pas; 11. kit; 12. va; 14. st.;
15. el; 16. al; 17. Avro 19. Ed;
20. as; 21. pa; 22. bed; 23. ol;
24. te; 26. rue; 27. etr; 28. a.e.;
29. Po; 30. stug; 31. n.l.; 32. et;
33. en; 35. p.e.; 36. ode; 39. lap;
41. relaas; 42. tien.
Verticaal: 1. gevaar; 2. A.P.;
3. sas; 5. e.k.; 6. Ri; 7. t.t.; 8.
geld; 10. staal; 13. als; 15. eed;
18. ober; 21. poes; 24. tegel; 25.
Geleen; 26. rot; 28. A.N.P.; 29.
peer; 34. nat; 36. ol; 37. da;
38. e.a.; 40. pi.
ALKMAAR. Gistermiddag heeft de Meervoudige Econo
mische Kamer te Alkmaar, gepresideerd door mr. J. N. Alblas,
twee uren nodig gehad voor het onderzoek in een zaak tegen
de aardappel-exporteur Joh. P. B. te Warmenfiuizen en de
bloembolienkweker en -exporteur W. K. te Limmen, van wie
de eerste het beroep van bloembollenexporteur had uitge
oefend zonder daartoe een erkennnig te bezitten, terwijl de
ander hem daartoe gebruik had laten maken van zijn erken
ning, zulks tegen de wettelijke voorschriften in.
B. had een reis gemaakt naar
Montevideo (Uruguay) en daar
kans gezien een order te plaat
sen voor 1.530.000 pesos aan gla-
diolenbollen. Omdat hij echter
niet in het bezit was van een
erkenning als gladiolenbollen-
exporteur, had hij contact opge
nomen met K. te Limmen, die
voor hem bij de Ondervakgroep
te Haarlem de uitvoermachtigin-
gen aanvroeg en ook verkreeg.
De leverantie bedroeg in totaal
f 43.053.40, een bedrag dat f 5660
lager was dan berekend had moe
ten worden ingevolge het Besluit
Uitvoer Monopolie B.V.S. Mini
mum Exportprijzen Gladiolen-
seizoen '51'52. Tezamen maak
ten zij een winst van f 3000.
waarvan B. f 2000.ontving en
K. f 1000.Tijdens het verhoor
van de getuigen a charge kwam
vast te staan, dat toen de mach-
NEW YORK, 1 Oct. Een
nieuw filmprojectiesysteem de
„Cinerama genaamd dat de
illusie geeft van een derde di
mensie is gisteravond voor het
eerst op Broadway vertoond.
De filmproducer van Holly
wood Louis B. Mayer heeft
na de voorstelling verklaard:
„Ik denk dat dit een nieuw
leven voor de film betekent".
„Wat het geluid deed voor de
stomme film zal dit doen voor
de film". Gedraaid werden een
aantal schetsen in kleur uit
Amerika en Europa, waaronder
opnamen van het St. Marcusplein
in Venetië en de triomfscène uit
Aida in de Scala in Milaan.
De film wordt geprojecteerd
op een gebogen doek dat onge
veer zes maal zo groot is als het
gebruikelijke.
Het beeld op het doek is niet
één beeld maar eigenlijk drie.
Bij het maken van de film
heeft de fotograaf een camera
met drie lenzen gebruikt. Een
ervan neemt de beelden recht
voor zich uit op. de tweede die
links en de laatste die rechts.
De drie beelden vallen samen
op het doek en ten gevolge van
de buiging ontstaat illusie van
diepte.
John Langenus overleden
Op 61-jarige leeftijd is Woens
dagmorgen. na een zware opera
tie, te Antwerpen overleden de
tigingen werden verleend, de
Ondervakgroep niet bekend was
met het feit dat B. en K. in
onderlinge relatie stonden. Was
dat wel bekend geweest, dan zou
de machtiging waarschijnlijk niet
zijn verleend. Overigens stond
ook vast, dat het gebruikelijk was
dat een exporteur zijn erkenning
beschikbaar stelde voor een ander
zonder erkenning, mits de trans
acties zouden geschieden voor
rekening en risico van de eerste.
K. kocht de bloembollen ge
deeltelijk aan, waarvoor B. zich
garant stelde. De bollen zijn in
Rotterdam verscheept en ver
stuurd met een door B. gechar
terd schip, waarmee hij voorna
melijk aardappelen exporteerde,
zodat de vrachtprijs uiterst laag
kon worden gehouden. De totale
som bleef daardoor ruim f 5000
beneden het normale bedrag, dat
voor een dergelijke order moet
worden gerekend.
De Officier van Justitie, dr.
J. Vellinga, ging uit van de stel
ling, dat B. als de exporteur moest
worden beschouwd, voor wiens
rekening en risico de gehele
transactie is geschied. Zijn initia
tief lag er ook aan ten grondslag
en het bedrijf van K. was volgens
de Officier te klein, dan dat deze
een dergelijke grote order zou
kunnen plaatsen. K. heeft zich,
aldus de Officier, niet verder met
de zaak bemoeid. Hij vroeg de
machtiging aan en verder behan
delde B. alles zelf.
B. had ook niet de naam van
K. in Zuid-Amerika gebruikt,
noch genoemd en gold ook daar
dus als de man, die alles regelde.
Een ander argument zag de Offi
cier ook hier nog in, dat de ver
zending van de gladiolen ge
schiedde voor rekening van B.
K. heeft ook de minste winst ge
maakt. Verder voerde de Officier
aan, dat de Nederlandse deviezen
pot schade heeft geleden, omdat
onder de prijs was gewerkt en
dat K. een onrechtmatig gebruik
van zijn erkenning had gemaakt.
Hij eiste tegen B. een boete van
f 3000 en tegen K. een boete van
f 1500 resp. subs. 3 maanden.
Mr. C. Berkhouwer vond het
juridisch maar het veiligste om
beiden als exporteurs te beschou
wen. Sprak het ene immers in
het voordeel van K., dan ontstond
voor B. groot nadeel en omge
keerd.
Hoewel hij K. voor de expor
teur hield, wilde hij liever uit
gaan van de vraag, of met deze
kwestie reëele Nederlandse han
delsbelangen waren geschaad. Mr.
Berkhouwer vond van niet. Als
het waar is, dat (in het bepaalde
geval, zoals hierboven omschre
ven) de machtigingen waarschijn
lijk niet zouden zijn verleend,
dan zou er helemaal geen uitvoer
hebben plaats gevonden en dan
zou er geen enkele pesos in het
deviezenpotje zijn gekomen. Hij
legde er de nadruk op dat men
het geval zo moest zien, dat B.
op normale wijze heeft gebruik
gemaakt van de' erkenning van
K., die op gelijke wijze geïnte
resseerd was bij deze transactie
als B. Welke winstverdeling zij
dan onderling maken, doet er
nnets toe. Dat Haarlem niet op
de hoogte was van de achterlig
gende verhoudingen, deed er ook
niets toe. De transactie heeft een
TT"K A TT TT A Naar de Columbiafilm „Paula"
A IJ Ijmet Loretta Young eh de kleine Tommy Rettig
6)
Terwijl kort tevoren
op de verkeersweg elk
ogenblik een auto te
zien was geweest, lag
ze nu verlaten. Waar
schijnlijk voor korte
tijd, maar in ieder ge
val bestond er nu een
van die verkeerslacu-
nes, waaruit een on
deskundige de conclu
sie zou kunnen trek
ken, dat het zo'n vaart
niet loopt met de
drukte op de wegen.
De rust greep Paula
aan als een onheil
spellend verschijnsel.
Ze vroeg zich angstig
af wie of wat ze met
haar auto zou hebben
geraakt. Ze opende 't
portier, stapte uit en
keek. Op ettelijke
tientallen meters af
stand zag ze iets don
kers ligen.
Ze ijlde er heen,
bukte zich en zag dat
een jongen, een kind, het slachtoffer was gewor
den. Hij lag doodstil; opzij van het hoofd sijpelde
wat bloed op de weg. Radeloos staarde Paula naar
het kind. Ze streek het over het voorhoofd en de
wangen, fluisterde zacht iets, maar hét figuurtje
bewoog niet. Ze durfde hem niet op te nemen,
omdat ze dikwijls had gehoord, dat dergelijke
salchtoffers slechts deskundig mogen wordep ver
voerd.
Haar vreugde was nauwelijks te beschrijven, toen
ze bemerkte, dat het kind zich even bewoog. Ze
bukte zich dieper over de jongen. Deze sloeg de
ogen op. De vertroebelde blik uit een paar kinder
ogen gleed over haar gezicht naar omlaag en
hechtte zich op het kostbare halssnoer, dat ze ter
gelegenheid van de receptie van John had omge
daan. De blik verhelderde zichtbaar de glans
van de kostbare stenen was in het afnemende
daglicht nog zo groot, dat het half-bewusteloze
kinderbrein er door werd getroffen.
Paula hoorde remmen knarsen. Een vrachtauto
stopte vlak bij haar en er stapte een bejaarde man
uit, die snel kwam toelopen.
„Wat is er gebeurd?" riep hij uit.
„Hij eh hij kwam achter een auto van
daan", stamelde Paula. „Ik passeerde er kwam
een tegenligger en ik kon niet...."
De bejaarde man zag haar scherp aan. Op zijn
gezicht kwam een teken van herkenning. Hij was
de vrachtwagen-chauffeur die zij kort tevoren met
veel moeite had kunnen passeren en die haar in
het voorbijgaan woedend had aangekeken.
„Ja hè een tegenligger vreselijke haast
roekeloos rijden de hele weg nodig hebben!"
Hij bukte zich op zijn beurt over het kind, dat
de ogen weer had gesloten en blijkbaar het be
wustzijn opnieuw had verloren.
„Zo is het nietwilde Paula hem verzeke
ren, maar de oude man viel haar kwaadaardig
in de rede.
„Ik durf er alles onder te verwedden, dat u te
veel hebt gedronken. Dat zal het wel zijn!" Gelijk
tijdig nam hij zonder enige voorzichtigheid 't
kind op.
„O alstublieft laat hem liggen. Zo maar op
nemen kan heel gevaarlijk zijn!" waarschuwde
Paula verschrikt.
„Vooruit opzij!" commandeerde de man met
het kind in zijn armen.
„Wacht even wees heel voorzichtig met hem.
Hij issmeekte Paula.
„Mooie praatjes nou zal ik het hebben ge
daan, omdat ik het kind zo gauw mogelijk wil
laten helpen. Opzij zeg ik!" gromde de man.
„Leg hem in mijn wagen, dan...."
De man keek niet eens meer naar haar om.
Hij droeg het kind naar de cabine van de vracht
auto en deponeerde het slachtoffer op de bank.
Paula was radeloos. De chauffeur startte on
middellijk en riep tot Paula, die voor de wagen
stond: „Opzij!"
„Waar brengt u hem heen? Toe zeg me naar
welk ziekenhuis? Wacht op me ik volg u met
mijn auto. Wacht toch wacht even welk
ziekenhuis?"
De vrachtauto was al in beweging en terwijl ze
nog luidkeels riep, rende Paula naar haar auto.
(Wordt vervolgd.)
Cultuurmij. Kali Kempit
De N.V. Cultuur-Mij. „Kali
Kempit" te Den Haag, heeft over
1951, na aftrek van belastingen,
afschrijvingen en reserveringen
van een bedrag van f 6.233 voor
speciale doeleinden, een netto
winst geboekt van f 198.477 (v.j.
f 363.825). Ingevolge de statuten
gaat hiervan f 19.848 (v.j. 36.382)
naar de reserve, waaraan voorts
een extra dotatie wordt toege
voegd van f 76.086 (v.j. f 240.320).
Aan de aandeelhouders zal een
onveranderd dividend van 10 pet.
worden uitgekeerd. Zowel de kof
fie als de rubberoogst zijn onder
de ramingen gebleven.
Productie Bouwkas Rohyp
teleurstellend
De productie van bouwkascon-
tracten bij de N.V. Bouwkas
„Rohyp" te Amsterdam is in 1951
beneden de verwachting geble
ven. De verklaring hiervoor zoekt
de directie in de verminderde
spaarkracht.
In totaal zijn 703 contracten
afgesloten met een aangevraagd
bouwkapitaal van f 4.648.700 te
gen resp. 1361 en f 10.041.350 in
1950. Het winstsaldo ad f 133.757
wordt bevredigend geacht. Voor
normaal verloop gehad (met prij
zen en hoeveelheden is niet ge
knoeid) en was gedekt met de
volkomen geldige papieren van
K. De uiterst lage vrachtprijs was
zuiver des koopmans en daarom
gingen volgens spr. beide verd.
vrijuit. B. heeft gefungeerd als
handelsreiziger voor K. en K.
was de exporteur, aldus pleiter.
Uitspraak over 14 dagen.
KOFFIE VRIJ
IN DENEMARKEN
KOPENHAGEN. I Oct.
Vandaag gaat hier de koffie van
de bon. zodat alleen nog suiker
en vaste brandstoffen gerantsoe
neerd blijven.
De koffie rantsoenering werd
ingevoerd in December 1939.
gesteld wordt een dividend van
7 pet. op de aandelen A en van
6 pet. op de aandelen B.
Gemeentelijke emissies
De gemeenteraad van Amers
foort heeft besloten tot het aan
gaan van enkele 41/4 proeent
obligatieleningen tot een totaal
bedrag van 6 y, mill, gulden.
B. en W. hebben voor deze
lening een rechtstreekse aanbie
ding ontvangen.
Kon. Hoogovens
De aandeelhoudersvergadering
heeft de jaarstukken 1951/52
goedgekeurd. De uitkeringen wer
den als volgt vastgesteld: priori
teitsaandelen 4 pet., preferente
aandelen 21/3 pet., gewone aan
delen 10 pet., oprichtersbewiizen
f 276.02.
Oppositie bij
Hagemeijer en Co.
In de aandeelhoudersvergade
ring van Hagemeijer en Co's Han
delmaatschappij N.V. is oppositie
gevoerd tegen de voorgestelde
winstverdeling. Van de winst over
1951 ad f 889.093 is een bedrag
van f 75.000.gereserveerd voor
de betaling van de 20 winstbe
wijzen, tot welker intrekking in
de buitengewone vergadering van
15 Mei besloten was. De aandeel
houders achtten dit niet juist.
Hun voornaamste bezwaar was.
dat er geen uitkering over 1951
op de winstbewijzen zal geschie
den.
Van bestuurszijde werd aange
voerd, dat de voorgestelde winst-
verdeling statutair is. Na beraad
deelde de voorzitter echter mede,
dat het bestuur het op morele
gronden wel eens kon zijn met
de aandeelhouders, doch dat het
de gevraagde verandering anti-
statutair vond. Aan de juridische
adviseur zal nu een advies wor
den gevraagd of een door aan
deelhouders verlangde winstver
deling statutair mogelijk is.
De jaarstukken werden met dit
voorbehoud (wijziging winstver
deling a priori gesanctionneerd)
in stemming gebracht en goedge
keurd met 551 stemmen voor en
332 tegen. Reden tot tegenstem-
ming was nu niet de winstverde-
ling, doch opposanten onthielden
zich op formele gronden van
goedkeuring. Sinds enige jaren
zijn zij namelijk in een proces
met de vennootschap gewikkeld,
waarover de beslissing nog niet
gevallen is.
Prof. mr. dr. G. M. Verrijn
Stuart werd op voorstel der op
posanten bij acclamatie tot com
missaris herkozen. Nog werd
medegedeeld, dat de grote stijging
van de winst in 1951 (bijna
f 1.000.000) voornamelijk een ge
volg was van de grote omvang
der zaken in Nederland. Ook de
onkostenstijging van circa
f 400.000.hield deels hiermede
verband.
Afbrokkelende markt
AMSTERDAM, 1 Oct. Van
daag is in menige hoek de ver
zuchting geslaakt „dat de koer
sen lager zijn is minder erg dan
dat er zo goed als niets te doen
is". De bezoekers op de galerij
hebben dan ook vanmiddag een
uitermate onbelangrijke beurs
gadegeslagen. In navolging van
New York brokkelden de mees
te prijzen een kleinigheid af.
Kon. Olie werd daarenboven zo
wel van buitenlandse als bin
nenlandse zijde licht aangeboden,
met het gevolg, dat dit fonds
drie punten verloor. Ook Uni
lever en Philips bleven beneden
gisteren, al namen hier de ver
liezen niet dezelfde proporties
aan als bij het hoofdfonds.
De enige uitzondering werd ge
vormd door aandelen A.K.U.,
die, eigenlijk tegen de marktten-
denz in, een kleinigheid verbe
terden. Textielwaarden lagen
trouwens over het algemeen niet
ongunstig. Internationale Viscose
verbeterde opnieuw een kleinig
heid en ook H.K.I., Leidsche
Textielfabrieken en Leidsche
Wolspinnerij waren een fractie
hoger.
De scheepvaart- en cultüur-
markt boden vandaag wel zeer
weinig stof tot bespreking.
Scheepvaartpapieren in een stille
markt hier en daar een fractie
luier. Enkele cultuurpapieren, in
een zo mogelijk nog rustiger hoek,
eveneens iets lager, waarbij Deli
Maatschappij zich echter wist te
handhaven. De beleggingsmarkt
bood evenmin nieuwe gezichts
punten. De noteringen blijven
zich dagelijks rond hetzelfde ni
veau bewegen en ook vanmiddag
bleef dit onveranderd.
Naar de gelijknamige film
uitgebracht door Europa-Columbia Film
Het brengen vain actueel nieuws
is een van de eerste taken van
een dagblad, 't Is begrijpelijk
en zelfs noodzakelijk, dat daar
bij de schrijfvaardigheid van de
journalisten 'n belangrijk woord
meespreekt, waardoor 't nieuws
aan diepte wint, sterker tot de
lezer spreekt en dus een die
pere indruk kan nalaten. Het
blijft echter geboden, dat waar
heid en goede smaak niet iin 't
gedrang komen, terwijl 't bin
nen het raam van de juiste
voorlichting eveneens ontoelaat
baar moet worden geacht dat
door het leggen van de nadruk
op verkeerde of op minder be
langrijke details het verband
uit eikaar wordt gerukt en de
lezers daardoor een mening
krijgen, die niet met de werke
lijkheid strookt.
Al deze zaken worden echter
door leiders van bepaalde grote
dagblad-óndernemingen opzette-
ook in Nederland bekende "oud- üjk bedreven en aan hun onder-
internationale scheidsrechter John geschikten als de journalistieke.
Langenus. In Belgische en in in
ternationale voetbalkringen was
Langenus een zeer geziene figuur.
gedragslijn voorgehouden, omdat
zij er op uit zijn bij de massa
van het publiek te speculeren
op gevoelens- van nieuwsgierig
heid en sensatie.
Dit alles heeft niets te maken
met moderne berichtgeving of
met een streven om het nieuws
in een prettig leesbare vorm m
de krant te zetten. Men jongleert
eenvoudig met de gevoelens van
de lezers, die op den duur een
overdreven belangstelling gaan
tonen voor moordgevallen, voor
schandalen, roofovervallen en
voor ongelukken waarbij veel
slachtoffers vallen. En de eige
naars van de kranten streven
op deze wijze naar hoge oplaag-
cijfers en naar ruime dividen
den. Hoewel ook in verschillen
de Europese landen voorbeel
den van in een dergelijke geest
gedirigeerde bladen kunnen wor
den aangewezen, spant Amerika
wel de kroon. Daar is deze ver
keerde opvatting voor de jour
nalistieke taak in vele streken
tot zelfs bij plaatselijke dagbla
den in vrij kleine steden door
gedrongen.
In de Verenigde Staten schrikt
men er niet voor terug door
middel van de film een fel licht
te laten schijnen op misstanden,
die in het eigen land bestaan.
Ook de sensatiejoumalistiek is
onder een meedogenloos onthul
lende schijnwerper geplaatst en
wordt op beklemmende wijze
ontmaskerd.
De „Zwarte Pagina" is een
thriller met een persoonlijke en
met een sociale achtergrond en
handelt over een leidende jour
nalist aan een dagblad, dat dank
zij zijn vulgaire nietsontziende
sensatie-artikelen zijn oplage in
snel tempo ziet stijgen. Hij vindt
een uitstekende assistent in een
jonge collega, die als het ware
een neus heeft voor het schok
kendste nieuws, dit door een
bijna ziekelijke vindingrijkheid
sensationeel weet aan te dikken
en daardoor alle perken van de
redelijkheid en werkelijkheid te
buiten gaat. Hij verspeelt daar
mede bijna de liefde van een
jonge journaliste, die aan het
zelfde blad werkzaam is, doch
die weigert mee te doen aan dit
journalistieke bedrijf.
De hoofdfiguur Mark Chap
man is zo bezeten door de zucht
om elke dag adembeklemmend
nieuws te brengen, dat hij als
het ware verandert in een on
mens en zich tenslotte vergrijpt
aan het leven van anderen om
niet gestuit te worden in zijn
carrière, die voert langs de lad
der der sensatie.
Deze aanklacht tegen, tevens
schildering van de achtergron
den der grote sensatiepers, is
ontleend aan de film „De Zwarte
Pagina"
De jonge reporter van de
„New York Express", Steve Mc
Cleary, stapte opgewekt in de
wachtende auto naast zijn foto
graaf. „Een mooie reportage voor
de voorpagina", zei hij, terwijl
hij de wagen in beweging zette
„We waren er snel bij nog
voor de politie. Een rooie vrouw
het slachtoffer. Haar man moet
wel over zijn zenuwen heen ge
weest zijn, dat hij d'r met 'n bijl
bewerkte. Wat een bof, dat haar
zuster dacht, dat we van de po
litie waren op die manier
hebben we alles uit d'r gekre
gen wat we voor een goed arti
kel nodig hebben".
„Net wat je bromt", zei de
fotograaf. „En ik heb een paar
platen om van te smullen".
„Merkte je Biddle",, begon
McCleary weer, „dat het in
specteur Davis helemaal niet
aanstond, dat we er al waren?"
„Ja", grinnikte Biddle, terwijl
hij de auto in volle vaart om de
hoek van een straat liet schie
ten. „Het zint hem natuurlijk
niet, dat wij een neus hebben
voor dergelijke karweitjes."
Vijf minuten later stapten Mc
Cleary en Biddle de grote re
dactiezaal van de New York Ex
press binnen. Aan een der bu
reaux zat Julie Allison, 'n fris
se jonge vrouw. Ze had een
peinzende uitdrukking in haar
ogen, die niet harmonieerde met
de rumoerige bedrijvigheid om
haar heen.
„Ha, Julie", zei Steve Mc
Cleary terwijl hij haar plagend
over het haar streek. „Is de
grote Mark Chapman op zijn
zetel? Ik zie hem al ik heb
een pracht stunt; hij zal wel in
zijn sas zijn."
„Heb je soms weer 'n moord?"
vroeg Julie. De klank van haar
stem verried duidelijk afkeer.
„En wat voor een!" antwoord
de Steve enthousiast. „Met fo
to's van een bijl en zoIk
moet bekennen dat het er erg
uitzag."
Julie keek hem even aan.
Steve lachte. „Kom, kom, niet
zo somber. Er is hier nu een
maal het een en ander gewij
zigd sinds Mark Chapman de
baas is."
Hij klopte haar op de schou
der. „Maar daar wen je wel aan
het is even een kwestie van
de schokkende voorvallen reëel
zien en ze smakelijk opdissen,
zodat de mensen ze lezen...."
Julie gaf geen antwoord en
ging weer aan het werk.
„Kom Biddle", zei Steve. „We
zullen Mark verrassen."
Achter een groot bureau in
een aangrenzend vertrek troon
de Mark Chapman, sinds vrij
korte tijd hoofdredacteur.
(wordt vervolgd)
