Katli. emigratie-voorlichting wordt georganiseerd Verdwenen diplomaat Critiek Rector v. d. Hoogte heeft positief resultaat Ministeriële opheldering over de automaten Mau-Mau-actie is ook tegen de Kerk gericht Door het waterland van Polder Hensbroek DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMGEVING Repressaille tegen U.S.A.? 't Late hapje niet in gevaar als de gemeenteraad meewerkt Prins Bernhard in Mexico had communistische neigingen Miserere (II) Emigratie als „vak" op de seminaries; geen aparte „stands'-voorlichting meer Belangrijk congres in voorbereiding Is de koper niet strafbaar? In Korea gesneuveld Leden met excommunicatie bedreigd Ander monument voor koopvaardij BERICHT NOORDHOLLl Abonnementsprijs f 6.20 per kwartaal, f2.07 per maand, f 0.48 per week, inclusief incasso. Advertentie-tarief per editie 16 ct. per m.m„ minimum f2.50; in alle edities 26 ct. per m.m„ minimum f4. familieberichten 20 ct., resp. 30 ct. per m.m. Bij contract belangrijke korting. Directeur: E. J. M. Stumpel. Hoofdredacteur: H. N. Smits. Bankrelatie: Ned. Credietbank. Kantoren: Hoorn, Draafsingel 59, tel. 4243 en Grote Noord 77, tel. 4362 K 2290; Alkmaar, Ritsevoort 52, tel. 2046 K 2200; Den Helder, Keizerstraat 89, tel. 2800 K 2230; Schagen, Ged. Gracht 39, tel. 459 K 2240. IFoensdug 29 October 1952 48e Jaargang No. 12616 Buiten God is 't nergens veilig (Vondel) WAT PROF. VERAART in ziin brochure „Miserere van de Ka tholieke Staatkunde" over ver schillende leidende en „tegenlei- dende" figuren in de Katholieke Staatkunde van Nederland schriift, maakt hier en daar een even pijnlijke als openhartige indruk. Merkwaardig is echter, dat de hoogleraar eerst hooggestemde woorden van lof aan de persoon en het werk van Romme wiidt. „Een van de zwaarste functies in ons openbaar leven, zo niet de zwaarste, wordt hier met de grootste toewijding en opgewekt heid uitgeoefend. Ziin werk is taai en ingewikkeld boven mate. de omvang en betekenis van de katholieke staatkundige organi satie in ons land doet soortgelii- ke functies bii andere partijen als in het niet verzinken. Daarbij komt. dat ziin werk hem zó in beslag neemt, en moet nemen, dat nauwelijks tijd voor iets an ders. laat staan om zich zelf te zijn. overschiet. Het is een taak van onophoudelijke zelfverloo chening. gestage, ingewikkelde arbeid, een taak. wel door nie mand te begeren". Temeer, waar de schrijver daaraan, terecht, toevoegt, dat er ook nu niemand is. „die in de mening van wie dan ook met redelijke kans op welslagen het werk van Romme kan overnemen", en Romme dus „bii leven en welzijn nog iaren lang de leider van de katholieke staatkundige organisatie op haar belangrijkste post (zal) moeten ziin". mag het verwondering wekken, dat prof. Veraart ver volgens breed-uit spreekt over „zeer zwakke punten", die zich „maar al te zeer hebben geopen baard". In dit verband spreekt de schr. (blz. 21 e.v.) over de wijze, waarop Romme zich in woord en geschrift uit. alsof die wijze er „wezenlijk" (een woord, dat de schr. gaarne gebruikt) iets toe doet. als het doel maar goed is. Hij verwijt Romme „hol le en rhetoriek in eindeloze en gladde volzinnen", met dikwijls volmaakt duistere inhoud, enz., wat „een wat ontwikkeld publiek ten zeerste zou irriteren". Daargelaten, dat ook wij wel eens hoofdschuddend naar de Fractie-leider moesten luisteren, in woord en geschrift, wil het ons toch voorkomen, dat critiek. vooral als zij eenmaal vooringe nomen is. (en dat is bii een groot deel van het hier bedoelde ontwikkelde publiek het geval) gauw geïrriteerd kan ziin. zon der te letten op het doel. dat be oogd wordt. Dat de schr. ook de medewer king van prof. Romme aan de „Volkskrant" in het geding brengt, begrijpen wii: die zaak blijft een probleem, omdat in derdaad „een leider op zo ver antwoordelijke post maar niet telkens grote zaken aan de klok kan hangen. „Het probleem kan overigens niet met een brochure worden opgelost, vooral niet. als zij er in een aantal volgende volzinnen toe leidt, dat voedsel wordt gegeven aan gewekt wan trouwen. Dat wordt niet goed gemaakt door de wens op blz. 26. dat „Romme. ontdaan van vele fouten, de katholieke staatkunde van deze tijd in een nieuw tijd vak. zo goed mogelijk moge lei den". Veel critiek op „tegenleiders" waarbij de „Maasbode" en prof. Duiinstee het zwaar te verduren hebben, laten wij gaan. Waarom het nodig is. Weiter c.s. als po litieke avonturiers te betitelen, ontgaat ons. evenals de uitroep (blz. 22). waar het even over de actie van de groep-Steenberghe gaat: „Alsof katholieke staatkun de in Nederland de zegen van de heer Steenberghe nodig had!" Een dergelijke uiting getuigt niet van opvoeding, laat staan van staatkundige opvoeding. Waar zouden wii in de „voorlichting" heengaan, wanneer wii op der gelijke wiize zouden voortgaan en bijv. de vraag zouden stellen, of katholieke staatkunde in Ne derland de zegen van de heer Veraart nodig heeft.... Wii wil len maar zeggen, dat wij het on handig en onverstandig vinden, op een dergelijke wiize in het openbaar over leidende figuren te spreken. De minst-deskundige bladzij den wiidt de schr. aan de poli tiek ten opzichte van Indonesië en de belastingen. Men kan vei lig aannemen, dat de schr. op dit gebied niet deskundig is. zo dat hii veilig zou geweest ziin. als hii daarover gezwegen had. Zijn uitlatingen op dit punt ver groten de verwarring te midden van al zozeer ondeskundigheid en wanbegrip, waarover Veraart, terecht overigens, klaagt. Als of men niet alles desnoods aan het K.V.P.-beleid inzake de Indische affaire zou kunnen verwijten, be halve. dat het een buiging ge maakt zou hebben naar het In disch magnatendom. en alsof het maar een ogenblik in het brein van een breeddenkend mens zou kunnen opkomen, dit beleid van katholieke staatkunde te laten beïnvloeden door de overweging, dat „op 1600 directeuren en com missarissen in Indië nog geen vijf katholieken" zouden ziin aan te wijzen. Wii schrijven dit maar op het debet van een bepaald soort denkfouten van de hoogleraar, die elders ziin bewering her haald. dat bijv. een man als Geert Ruijgers. katholiek in de P.v.d.A.. geen titel of iota van katholieke staatkunde zou ken nen. Wii zijn persoonlijk van mening, dat Ruijgers c.s. dwalen, maar op een dergelijke manier zouden wij politieke tegenstan ders niet graag te liif gaan. Ook. omdat het zo onvruchtbaar is. Onvruchtbaar is de brochure van Veraart intussen stellig niet. Zijn beide laatste hoofdstukken nemen wii in een slotartikel nog even onder de loupe. De Staatssecretaris v. Oorlog, Mr. F. J. Kra nenburg, bezoekt op het ogenblik Korea. In Tokio, waar de Ne derlandse oorlogsge wonden uit Korea worden verpleegd, nam hij o.a. een kijkje in het hospitaal. Op de foto van links naar rechts: de patiënt, sol daat A. Th. Stinissen uit Nijmegen, Mr. F. J. Kranenburg, Zuster K. Dekker, een der Nederlandse verpleeg sters te Tokio, Kapt.- Adj. W. H. van Haers- ma Buma, Kapt. t. Zee J. A. L. Muller (hoofd van de Nederlandse liaisongroep in Tokio), Majoor - Aalmoezenier G. Brouwer en Zuster C. M. Koopman. (Van onze parlementaire redactie) 's-GRAVENHAGE, 28 Oct. De Bisschoppelijke Com missaris voor de Emigratie, Rector J. v. d. Hoogte, zal aan het Nederlandse Episcopaat voorstellen de vorming van een Katholiek Emigratiebestuur, dat zal bestaan uit personen, die contacten hebben bij de overheidsorganen en de standsorganisaties en uit mensen, die practijk heb ben opgedaan met de voorlichting van emigranten. Naast dit bestuur zou moeten komen een Raad van Advies, die bestaat uit vooraanstaande Katholieke wetenschapsmen- sen. Er moeten dan verder komen uitvoeringsorganen in de verschillende gewesten, die zelfsstandig zullen kun nen werken naar de richtlijnen, die dit bestuur een „hervorming'" als men wil van de thans reeds bestaande Katholieke Centrale Emigratie Stichting zal aangeven De Centrale zou echter ook de bevoegdheid moeten krijgen om zelf bureaux op te richten. Wan neer n.l. de organisaties het niet eens zullen kunnen worden over de oprichting van een bepaald bureau met het gevolg dus, dat er, ten nadele van de emi grant, helemaal geen bureau komt zal de K.C.E.S. dit moe ten kunnen oprichten. Dit voorstel aan het Neder landse Episcopaat kan men zien als een positief resultaat van de discussie, die in de kring der or ganisaties gevoerd is over de ernstige critiek die Rector v. d. Hoogte onlangs te Utrecht heeft geuit. Voor beperkingen kaasinvoer GENEVE, 28 Oct. De Neder landse delegatie op de bijeen komst der leden van de Algeme ne Overeenkomst inzake Handel en Tarieven (G.A.T.T.) heeft machtiging verzocht de Neder landse invoer van Amerikaanse tarwebloem te beperken tot ma ximum 57.000 metr. ton in 1953 als maatregel tegen de Ameri kaanse beperking van de kaas- invoer. De leider der Nederland se de'egatie wees er op, dat het thans ruim een jaar geleden is, dat de leden van de G. A. T. T. aan de Ver. Staten hadden ver zocht de beperkende bepalingen inzake de invoer van kaas op te heffen. Doch dat tot dusverre al leen de beperkingen voor de in voer van die kaassoorten, welke niet concurrerepd met Ameri kaanse kaassoorten worden ge acht, werden opgeheven. De beperkingen voor de invoer van kaassoorten, welke voorna melijk door Nederland worden uitgevoerd, zijn echter niet opge heven. Hij wees er op, dat de Nederlandse vergeldingsmaatre gel zou worden ingetrokken, zo dra de Ver. Staten de beperkin gen op de zuivelinvoer zouden op heffen. Behalve Nederland hebben ook Australië, Nieuw Zeeland en Canada toestemming verzocht voor het nemen van vergeldings maatregelen voor de door Ame rika in strijd met de algemene overeenkomst voor tarieven en handel ingestelde invoerbeper kingen. Men is het er in leidende krin gen van de K.C.E.S. wel over eens, dat men moet komen tot één Katholieke Emigratie-bewe ging. Het gaat niet meer aan, om aparte voorlichtingsbureaux te hebben voor arbeiders, boeren en middenstanders. Er zal per rayon dat niet al te groot mag zijn één Katholiek emigratie bureau komen. Men zal hiervoor zoveel mogelijk experts gaan aantrekken. Tot op heden liep de normale emigrantenstroom naar de Ge westelijke Arbeids-bureaux. Elke plaats van enige betekenis heeft n.l. haar G.A.B. of haar lokaal, waar zitdagen gehouden worden, in het gehele land zijn het er 213. De gemakkelijke gang naar deze bureaux en het feit, dat men bij een Katholiek aanmel dingsbureau moet betalen, zijn de oorzaken, dat de Katholieke emigranten voor een groot ge deelte bij hun eigen bureaux wegblijven. Men zal er daarom naar stre ven om daar waar het zin heeft, naast het G.A.B. een Katholiek aanmeldingsbureau op te richten. Voorts zullen er stappen gedaan worden om zo spoedig mogelijk tot een financiële gelijkstelling te komen met deze G.A.B.'s. Het oog is bij dit alles speciaal ge richt op de „emigratie-nood- gebieden". Met de onderwijsorganisaties zal ovèrleg gepleegd worden om de juiste wijze te vinden, waarop de Katholieke jeugd vertrouwd gemaakt kan worden met de mo gelijkheid, dat een gedeelte van haar straks zal moeten emigre ren. Alles is n.l. gelegen aan de mentaliteit van het volk, waaruit de emigranten voortkomen. Het volgen van een betrekkelijk kor te emigratie-cursus is niet het alleen-zaligmakende middel. Het kan een welkome en in vele ge vallen ook noodzakelijke aanvul ling zijn. De ervaring echter heeft geleerd, dat de mentaliteit van de emigrant de doorslag geeft bij zijn al of niet slagen in den vreemde. Ook de Katholieke geestelijk heid zal „emigratie-minded" ge maakt worden. Op de lesroosters van de seminaries is het „vak" emigratie reeds ingevoerd. Bij dit alles dient in het oog gehouden te worden, dat het Episcopaat de verantwoordelijk bereiding van de emigranten ge legd heeft in handen van de standsorganisaties. Aan de Bis schoppelijke Commissaris voor de Emigratie was het, om te oordelen of het werk der organi saties goed of slecht gedaan werd. Dat heeft hij onlangs in Utrecht dan gedaan. De persoonlijke me ning van Rector v. d. Hoogte een mening, die overigens door deskundigen gedeeld wordt is dat de standsorganisaties geen er varing hebben, geen vakmensen bezitten en niet voldoende voor lichting krijgen van de K.C.E.S. Dezelfde tekortkomingen kleven intussen ook aan de G.A.B.'s. „Emigratie", aldus Rector v. d. Hoogte, „is een vak en een vak moet nu eenmaal geleerd wor den." Tenslotte heeft men ons nog medegedeeld, dat binnenkort in Amsterdam een wetenschappelijk congres gehouden zal worden, waarop de emigratie het studie object zal zijn. Prof. Zeegers zal er behandelen de emigratiepoli- tiek in Nederland i n verband met de structurele werkloosheid, de schijnwerkloosheid en de ge- boorteaanwas. Prof. Oldendorf zal nagaan de psyche van het emigratieland en van het ontvangende land. De huidige economische structuur in de wereld is een derde onder werp, waarvan de inleider nog niet bekend is. De resultaten van dit congres zullen neergelegd worden in een rapport, dat zal dienen als basis voor het emi- gratiebeleid, dat straks de Ka tholieke Centrale Emigratie Stichting zal volgen. Het grote belang van het aanstaande con gres is dus wel evident. VIER TELEVISIE- HULPZENDERS 's GRAVENHAGE De tele visiezender Lopik zal na verloop van tiid over vier hulpzenders in Nederland gaan beschikken. De ze straalzenders zullen in de buurt van Goes, Roermond, En schede en Groningen komen. De juiste plaatsen zijn nog niet vastgesteld. Op grond van inter nationale afspraken echter zullen deze hulpzenders binnen een straal van 25 kilometer van de genoemde steden moeten worden opgesteld. 's-GRAVENHAGE, 28 Oct. Op vragen van het Eerste Ka merlid de heer Steinkuhler (KVP) naar aanleiding van de in de kring van belanghebbenden bestaande bezorgdheid omtrent die verbodsbepalingen in de Winkelsluitingswet 1951, welke betrekking hebben op de ver koopautomaten welke zgn. koks waren afleveren, hebben de Staatssecretaris van Economische Zaken en de Minister van Justi tie geantwoord dat in de Memo rie van Antwoord aan de Eerste Kamer over de Winkelsluitings wet ten aanzien van automaten met kokswaren reeds is opge merkt, dat onderscheid dient te worden gemaakt tussen automa ten, waarbij dienstverlening aan het publiek geschiedt in de zin, zoals deze in restaurants, koffie huizen e.d. plaats vindt, en auto maten, waaruit verkoop van wa ren zonder meer geschiedt. De eerste groep automaten valt b u i- t e n de werkingssfeer van de wet, aangezien zij niet zijn verkoop automaten als bedoeld in artikel 1. De tweede groep valt wel on der de wet, maar dat betekent nog geenszins, dat haar exploi tanten daardoor met de onder gang worden bedreigd. Immers biedt de wet in art. 11, tweede lid, de mogelijkheid, dat de ge meenteraad voor winkels, waarin kokswaren plegen te worden verkocht, op grond van plaatse lijke omstandigheden een later Verordening van Den Bosch geschorst De op 10 Sept. door de Ge meenteraad van 's Hertogenbosch vastgestelde verordening, waar bij ook de koper strafbaar ge steld werd bij overtreding der Winkelsluitingswet, is, hangende het onderzoek naar de vraag of deze verordening in strijd is met de wet of het algemeen belang, door de Kroon geschorst tot 1 April 1953. sluitingstijdstip vaststelt. Inge volge het tweede lid van art. 16 zouden de automaten dan mogen worden bijgevuld gedurende de tijd, dat die winkels geopend mogen zijn. De Staatssecretaris wijst er nog op dat met betrekking tot de bedoelde verkoopautomaten moeilijk van „automaatbedrijven" sprake kan zijn. Zij worden als regel immers na sluitingstijd als onderdeel van het winkelbedrijf geëxploiteerd. Gelet op het vorenstaande kan de Staatssecretaris dan ook voorshands in de door de auto- matenhouders aangevoerde be zwaren geen aanleiding vinden een wijziging van de Winkelslui tingswet te bevorderen. Wat betreft het geven van een instructie aan het Openbaar Mi nisterie tot het niet instellen van strafvervolgingen te dezer zake kan de minister evenmin aanleiding vinden tot het nemen van speciale maatregelen. 's GRAVENHAGE, 28 Oct. Precies op de vastgestelde tijd (18.50 uur Nederlandse tijd) is het K.L.M.-vliegtuig „Prinses Wilhelmina" met aan boord Prins Bernhard en zijn gezel schap te Monterey in Mexico aangekomen. Na een verblijf van vier en twintig uur in Monterey zal men doorvliegen naar Mexico-City, het einddoel van de reis. De regering maakt bekend, dat tot haar leedwezen op 23 Octo ber j.l. in Korea gesneuveld ziin: 1. de soldaat le klasse F. W. Fa- ma, legernummer 310824101, ge boren op 24 Augustus 1931. Hii was gehuwd en afkomstig uit Utrecht. Hij behoorde tot het eerste regiment genietroepen. 2. De soldaat J. W. Gorel, leger nummer 261027224. geboren op 27 October 1926. Hii was gehuwd en afkomstig uit Denekamp. Hij behoorde tot het regiment aan- en afvoertroepen. LONDEN, 28 Oct. De Britse onderminister van Buitenlandse Zaken, Lord Reading, heeft Dins dag in het Hogerhuis verklaard, dat MacLean, een van de twee Britse diplomaten die op 25 Mei 1951 spoorloos zijn verdwenen, vóór zijn verdwijning meer dan eens opmerkingen had gemaakt die er op wezen dat hij commu nist was. Dit was de eerste officiële ver klaring, volgens welke MacLean communistische neigingen had. Het onafhankelijke Hogerhuis- 'lid Lord Elton leverde critiek op het Ministerie van Buitenlandse Zaken, omdat het niet op de hoogte was geweest van het ge drag van MacLean. Volgens pers berichten had MacLean zichzelf openlijk een communist genoemd, dronk hij veel en had hij een VATICAANSTAD, 28 Oct. De Katholieken zijn door de Apostolisch Vicaris van Zanzibar gewaarschuwd, dat zij door toe treding tot de Mau Mau zich buiten de Kerk plaatsen. De excommunicatiewaarschu wing was vervat in een Herder' Iijke brief van Mgr. John J. McCarthy, de wijbisschop van Cercina, die in Nairobi resideert. Volgens het Katholieke Voor lichtingsbureau Fides heeft de In Hensbroek is een schuur van 10 meter lengte, over een grote afstand verplaatst; niet zo als dat vaker voorkomt over land, dooh door de brede sloten van de zgn. „loslandgebieden" van de polder. De heer D. de Wit had de landbouwschuur verkocht aan de heer H. Kort, die bepaald niet in de buurt woonde. Men heeft het er maar op gewaagd het gevaarte op twee pramen naar de nieuwe plaats van be stemming te brengen. En met Eerst moest de schuur _j_rsucces! heid bij de voorlichting en voor- 20 meter worden verrold naar de walkant, waarna ze met de grootste voorzichtigheid op de scheepjes werd geplaatst. Het gevaar van kantelen was lang niet denkbeeldig, temeer omdat de wind vrij krachtig Was. Aan belangstelling heeft het „de sleep" geenszins ontbroken. Ook burgemeester Kooiman heeft 'n paar keer een kijkje genomen. Toen de schuur op de pramen stond en, door een motorbootje getrokken, haar avontuurlijke reis begon, was de schemering reeds gevallen. Apostolische gedelegeerde gewe zen op de „onomstotelijke anti- Christelijke houding en politiek1 van de geheime organisatie. In de Herderlijke brief werd gezegd, dat er bewijsmateriaal is, dat de organisatie propaganda voert, „welke gericht is op de uitroeiing van de gehele gods dienst". Fides berichtte uit Nyeri dat de Mau Mau de Kikoeja land streek terroriseert en de Christe nen dwingt, zich bij haar aan te sluiten. Volgens Fides is de organisa^ tie waarschijnlijk in 1947 ont staan, maar heeft zij pas in het begin van dit jaar de algemene aandacht op zich gevestigd. In het begin werden volgens Fides slechts vrijwilligers toege laten maar nu worden jonge jon gens en meisjes verplicht om toe te treden, terwijl zij, die weige ren, de eed af te leggen, op ern stige wijze mishandeld worden. Volgens Fides zijn vele Katho lieken bezweken voor de op hen uitgeoefende dwang en tot de Mau-Mau toegetreden. In het begin, toen de beweging zich tot de stad Nairobi beperkte, volstond zij met politieke actie nl. maatregelen tegen Europe anen. Sinds de beweging in Nyeri doorgedrongen is, aldus Fides, „is zij een strijd op leVen en dood met het Christendom begonnen onder het voorwendsel, dat dit door blanken ingevoerd is". Katholieken, die lid worden, worden verplicht hun medailles en rozenkransen weg te gooien. De leden van de Mau-Mau moe ten Christus verloochenen en de leider Jomo Kenyatta volgen, een opruier die zonder godsdienst of moraal is. Fides berichtte, dat om de te rugkeer tot de Kerk te vergemak kelijken van hen, die tot de or ganisatie zijn toegetreden, de missionarissen „dagen van terug keer" voor de afvalligen en dagen van openbare boetedoening hou den. collega op gewelddadige wijze aangevallen, aldus Lord Elton. Lord Reading gaf toe dat Mac Lean in een woedende bui een been van een collega te Cairo had gebroken. Dit werd toen volgens hem geweten aan „over spanning". ROTTERDAM, 28 Oct. Daar het comité van de Stichting Na tionaal Monument Koopvaardij heeft gemeend te moeten afwij ken van het advies van de prijs vraag-jury, is overleg gepleegd tussen comité en jury. Na dit overleg heeft het comité zich nogmaa's beraden, waarbij de keuze tenslotte is gevallen op het ontwerp, dat onder het mot to „Boeg" was ingezonden en dat vervaardigd is door de beeld houwer F. Carasso te Amsterdam Krantenbezorger gedood bij aanrijding De bezorger van „De Volks krant" te Wagenberg, de heer J. Brenters. is gisterochtend te Hoge Zwaluwe. bij het rond brengen van de krant, toen hij oer fiets de rijweg Hoge-Lage Zwaluwe overstak, aangereden door een luxe wagen. B. werd ruim twintig meter meegesleurd, bleef zwaar gewond liggen en overleed na een kwartier. voor H.H. Adverteerders Aan H.H. Adverteerders wordt nu reeds medege deeld, dat onze krant op a.s. Zaterdag 1 Novem ber, Hoogfeest van Aller heiligen, niet zal ver schijnen. De Administratie

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noordhollands Dagblad : dagblad voor Alkmaar en omgeving | 1952 | | pagina 1