Katholieke groep in kabinet
is zwak, zegt Mr. Oud
RADIO
Nieuw NATO-hoofdkwartier
nabij Mueiichen- Gladbacli
Toestand in de grote steden kritiek
Enschedese recherche
arresteerde een oplichter
X0&
01^
an Yoets
heen
Itreinen
ir-Hoorn?
sn BEURS
Algemene beschouwingen in de Tweede Kamer
Vroeger de pauselijke wimpel9
thans waait de rode vlag
programma
GEESTELIJKE NOODGEBIEDEN
Tragische cijfers der onkerkelijkheid
onder intellectuelen en arbeiders
Duitse belastingbetalers bekostigen
Ook Nederlandse soldaten naar
fonkelnieuwe stad
•)*r
WOENSDAG 5 NOVEMBER 1952
Pagina 3
rwachting
door het K.N.
Bilt. geldig van
id tot Donder-
REGEN
kt met enkele
n tiideliik enige
amelijk in het
het land. Over
weinig verande-
peratuur. matige
en langs de kust
ie wind tussen
noord-west.
De WelEerw.
kapelaan van de
parochie alhier, is
ctor van het Pius-
asterdam. Wij ko-
srgen nader terug.
van 5 Januari
•orwegtraject Arn-
eëlectrificeerd.
*e zal het hier
e dieselmateriaal
Kamer van Koop-
naar heeft aan de
Spoorwegen ver
eschikking komen-
gebruiken op het
aarHoorn.
ertentie)
IN GESCHRIFTE
Gisteren heeft
politie procesver
tegen 4 arbeiders
valsheid in ge-
aor zij zich ten
bezit hebben ge-
ingelden.
ijke stand
Geboren: Ar-
v. M. Visser en
Theodorus J. G.,
en E. Roosloot;
v. A. Nol en A.
rus A., z. v. A.
Stigter.
Foppe Bouma en
Kouwenberg; Her-
ck en Johanna C.
us van Loon en
naar.
Hester A. M. Rijn
huis van Gorkom,
met W. Tollenaar;
isser, 77 jr., wed.
Geboren: Geertrui-
A Sneek en B. M
tartinus G„ zv P.
ornelissen, Hendri-
Verkerke en G
Laura A. R„ dv J.
H. M. E. Fongers;
Brouwer en M.
ter de Vries en
Jirk Stobbe, 79 j„
rperus.
zwemmen
In de St.-Bavo-
biieenkomst plaats
toor, Burgemees-
Schoolarts, Di-
iekte Zweminrich-
ar en een aantal
ecteur zette 't nut
men uiteen en hii
ygiënische waarde,
nzetting werd be-
medewerking van
ïes 2 klassen van
chool in Alkmaar
zullen gaan be-
betrokken ouders
spontane mede-
ht.
ke stand
Geboren:
lendrik. z. v. Hen-
Brugge en van
nna Hendrik Jan-
\.agje Tol, oud 77
van Johannes
Dominicus Maria,
z. v. Johannes
ijn en Margare-
Diepen, wonen-
Theodorus Fran-
oud 20 jaar en
Theresia Mei-
Sake Veenstra,
Hendrika Johan-
oud 24 jaar.
6000 kg rode
6000 kg gele
10000 kg groe-
-13.50. b 9.50—
witte kool 4.50
606.50, deense
kg uien 22.30
drielingen 23.60.
12.00—12.30. c
kg bieten a 12.20
6500 kg andiivie
750 stuks bloem-
9.00.
761 koeien en
Prijzen: kalfs-
melkkoeien 800
koeien 525825,
475650, gelde
iuu. graskalveren
ierkalveren 500
WÓUDE. 5 Nov.
b 12.50—12.60.
d 7.30—8.00.
a 9.00—10.30. b
kg uien 21.40
.80—19.30. drie
iep 33.0034.00.
de 14.80—19.00.
ooi a 5.709.60,
kg groene kool
3400 kg witte
36000 kg succes
6.30. 8500 kg
5.80—7.00.
Dinsdagmiddag begonnen in de Tweede Kamer de alge
mene beschouwingen over de Rijksbegroting. Achter de
regeringstafel zat het hele kabinet met uitzondering van
minister Luns, die de Ned. delegatie op de vergadering
van de Verenigde Naties leidt. De eerste spreker was de
heer Oud (V.V.D.), die zich eerst afvroeg of het in hel
algemeen niet de voorkeur verdient, dat het algemeen
politiek debat onmiddellijk na de Troonrede wordt ge
houden.
De heer Oud beantwoordde
deze vraag bevestigend. Een
schriftelijke voorbereiding acht
te" hij niet nodig, omdat het toch
grotendeels om een gedachten-
wisseling tussen de fracties gaat.
Voor deze maal had hij dienaan
gaande geen voorstel willen doen
omdat men daaruit politieke be
doelingen had kunnen afleiden.
Oordeel over kabinet.
Tot zijn eigenlijke beschou
wing komende, wenste mr. Oud
de P.v.d.A. geluk met het suc
ces, dat zij bij de jongste ka
binetsformatie z.i. had behaald.
De socialistische groep in het
kabinet is kwalitatief sterker ge
worden. Twee doorbraak-socia-
listen zijn door de ..wasechte soc.
democraten" v. d. Kieft en Don
ker opgevolgd.
De katholieke groep kwam hem
daar tegenover zwak voor. De
voornaamste man, prof. Beel, had
z.i. bij de verdediging van de
Grondwetsherziening gefaald. De
ministers Luns en Witte hebben
geen parlementaire ervaring. De
oorzaak van de moeilijkheden om
katholieke ministers te vinden,
meende mr. Oud te kunnen vin
den in gebrek van vertrouwen in
de politiek van de K.V.P. Minis
ter De Bruyn had weliswaar eni
ge parlementaire ervaring, maar
deze verzonk toch ook weer in
het niet tegenover de socialisten.
De C.H. kwam er bij mr. Oud
niet veel beter af. Ir. Staf zal
zich zelf ook niet als een eerste
klas parlementaire figuur be
schouwen. Van de jonge A.R.-
minister Zijlstra moet afgewacht
worden wat hij ervan zal kunnen
maken.
Vroeger is eens van een be
paald kabinet gezegd, dat de
pauselijke wimipel van de nok
woei, thans kan men dat niet
meer zeggen, aldus mr. Oud, nu
waait de rode vlag van de nok.
Uitslag verkiezingen.
Mr. Oud verklaarde het suc
ces van zijn eigen partij met
overgang van kiezers van A.R.
en C.H. naar de V.V.D. Deze kie
zers zouden „de derde macht"
genegen zijn, een gedachte waar
voor zij binnen hun eigen par
tijen geen weerklank hadden
kunnen vniden. Wat het succes
DONDERDAG 6 NOVEMBER
HILVERSUM 1. 402 m.
7.00 KRO, 10.00 NCRV, 11.00
KRO, 14.00—24.00 NCRV.
7.00 Nieuws: 7.10 Gramofoonmu-
ziek; 7.45 Morgengebed en Litur
gische kalender: 8.00 Nieuws en
weerberichten8.15 Hoogmis 9.35
Waterstanden: 9.40 Schoolradio:
10.00 Gewijde muziek; 10.30
Morgendienst; 11.00 Voor de zie
ken; 11.45 Gramofoon; 11.50
„Als de ziele luistert", causerie;
12.00 Angelus; 12.03 Lunchcon
cert: (12.3012.33 Land- en tuin-
bouwmededelingen); 12.55 Zon
newijzer; 13.00 Nieuws en Ka
tholiek nieuws; 13.20 Gramofoon-
muziek; 13.35 Pianorecital; 14.00
Promenade orkest en solist; 14.45
Voor de vrouw; 15.15 Gramo-
foonmuziek; 15.30 Idem- 16.00
Bijbellezing; 16.30 Vocaal ensem
ble: 17.00 Voor de jeugd; 17.30
Gramofoonmuzieik; i7.40 Voor
dracht: 18.00 Gramofoonmuziek;
18.35 „Op de Stelling"; 18.45
Gramofoonmuziek; 19.00 Nieuws
en weerberichten: 19.10 Levens
vragen van allerlei aard en een
pastoraal antwoord; 19.30 Gra
mofoonmuziek; 19.45 Toe
spraak; 20.00 Radiokrant; 20.20
Gevarieerd programma; 21.45
Vragen aan voorbijgangers; 22.00
Reportage; 22.15 Viool en Mo-
zartvleugel: 22.45 Avondoverden
king: 23.00 Nieuws en S.O.S.-be-
richten; 23.1524.00 Gramofoon
muziek.
HILVERSUM 2, 298 m.
7.00 AVRO. 7.50 VPRO, 8.00
—24.00 AVRO.
7.00 Nieuws; 7.10 Gramofoonmu
ziek; 7.15 Ochtendgymnastiek;
7.30 Gramofoon; 7.50 Dagope
ning; 8.00 Nieuws: 8.15 Gramo
foonmuziek; 8.45 Idem; 9.00 Mor
genwijding; 9.15 Gramofoonmu
ziek; 9.25 Voor de huisvrouw;
9.30 Gramofoonmuziek; 10.35 „Ik
weet, ik weet, wat U niet weet";
10.50 Voor de kleuters: 11.00
Amusementsmuziek; 12.00 Or
gelspel: 12.25 „In 't Spionnetje";
12.30 Land- en tuinbouwmède-
delingen; 12.33 Gramofoon
muziek: 12.50 „Uit het Bedrijfs
leven": 13.00 Nieuws; 13.15 Me
dedelingen of gramofoonmuziek;
13.20 Lichte muziek; 14.00 „Ont
moetingen met Christopher
Blaze", hoorspel; 14.35 Orgel
concert: 15.00 Voor de zieken;
16.00 Tussen vier en vijf: 16.45
Voor de jeugd; 17.30 Militaire
causerie; 17.40 Gramofoon
muziek; 17.45 Regeringsuitzen
ding: Mr. H. J. Wijnmaalen:
„Het arbeidsrecht in Indonesië";
18.00 Nieuws: 18.15 Sportproble-
men; 18.25 Orkestconcert; 19.00
Gesproken brief uit Londen;
19.05 Jazzmuziek; 19.40 Orgel en
zang; 20.00 Nieuws: 20.05 Om
roeporkest; 21.15 „Een partij
schaak", hoorspel: 22.25 Gevari
eerd programma; 23.00 Nieuws;
23.15 Sportactualiteiten: 23.30
24.00 Gramofoonmuziek.
van de groep-Welter betreft, had
prof. Romme geschreven, dat elk
biljet van de groep-Welter voor
het raam van eenkatholieke werk
gever stemmen voor de socialis
ten had opgeleverd,. Volgens mr.
Oud zouden echter de redevoe
ringen van de heer De Bruijn
dat resultaat hebben bewerkt.
Politieke verhoudingen.
De fractievoorzitter van de V.
V.D. betoogde voorts, dat zijn
groep zeker niet conservatief is.
Met groepen als „De Vaderland
se Kring" en „Burgerrecht" heeft
de V.V.D. niets gemeen. Een on
gehoorde aanmatiging vond mr.
Oud het, dat prqf. Romme de ka
tholieke werkgevers, ten koste
van de liberale werkgevers, op
een voetstuk plaatst. De sociale
toestanden in Maastricht van
vroeger spreken andere taal. En
het verschil in progressiviteit
tussen V.V.D. enerzijds en A.R.
en C.H. zag mr. Oud evenmin.
Ook A.R. en C.H. stemden tegen
de P.B.O. Dus daarin zit het
blijkbaar niet.
Kabinetsformatie.
Wat de kabinetsformatie be
treft kantte mr. Oud zich tegen
de opvatting, dat het V.V.D.-
communiqué samenwerking tus
sen regering en arbeidersorgani
saties zou hebben afgewezen. Dat
was zeker niet d£ bedoeling. Het
ging er om, dat de regering vrij
moet kunnen staan. Voor de
gang van zaken bij de kabinets
formatie had mr. Oud geen be
wondering. Vroeger was de mi
nisterpresident de man, waar
zich het kabinet om kristalli
seerde, nu wordt het meer en
meer een post waarmee gescho
ven kan worden.
Voor de heer De Bruijn als P.
B.O.-minister was mr. Oud een
beetje bang, omdat hij voorstan
der van wettelijke doorvoering
zou zijn..
In een dubbele bezetting van
„buitenlande zaken" zag hij geen
heil.
Over het komende beleid, zei
mr. Oud, dat z.i. een sterke be
lastingverlaging noodzakelijk is
om de werkgelegenheid té be
vorderen. De minister van finan
ciën moet zelf bepalen hoe be
zuinigd kan worden, maar zich
hiervan niet afmaken met de toe
zegging. dat hij met de Kamer
overleg zal plegen.
Mr. Oud besloot zijn betoog
met zijn wantrouwen uit te spre
ken inzake de nieuwe samenwer
king, Er is iets aan het loswik-
kelen in de confessionele partijen
en dit kabinet kon het einde wel
eens verhaasten.
De V.V.D. groeit gestadig en
kan. zich veroorloven rustig af te
wachten, zij zal echter zeker niet
zonder meer lijdzaam toezien.
BOEKHOUDER LEEFDE
OP GROTE VOET
De 24-jarige Hagase boekhou
der A. v. S. leefde op grote voet,
had een auto in huur en rookte
sigaren van veertig cent. Dit
kwam voor de Rotterdamse recht
bank aan het licht, toen de boek
houder zich had te verantwoorden,
omdat hij zich in de periode van
1 Januari tot en met Juli van dit
jaar gelden zou hebben toege-
eigend van ziin werkgever (firma
Groenenwegen, landbouwwerktui-
genfabriek, Rozenburg).
Volgens de verdachte ging het
om acht a negenduizend gulden,
doch de benadeelde firma meen
de. dat er f 14.000 verdwenen was.
De boekhouder gaf toe inkomsten
niet te hebben geboekt en uitga
ven te hebben gefingeerd.
De officier van justitie eiste een
gevangenisstraf van een jaar met
aftrek, waarvan vier maanden
voorwaardelijk met een proeftijd
van drie jaar.
Verdachtes raadsvrouwe merkte
op, dat er weinig controle was ge
weest. Zij vroeg een zo kort mo
gelijke straf.
Uitspraak over 14 dagen.
„100 JAAR KROMSTAF"
Opdracht voor ,n Volksspel
De Stichting 18531953 heeft
de Nijmeegse journalist H. Weh-
berg, redacteur van „De Gelder
lander", opdracht verleend tot het
schrijven van een humoristisch
spel, dat tijdens de feestelijkheden
ter gelegenheid van de eeuwher
denking van het herstel der Ker
kelijke Hiërarchie „100 jaar
Kromstaf" door het gezelschap
„Wijk C op de planken" te Utrecht
in de open lucht zal worden opge
voerd.
De heer Wehberg heeft de op
dracht aanvaard. Het spel, dat
voorlopig de titel: „Sta op je
stand", draagt, zal zich op een ple
zierige wijze bezig houden met de
verhouding tussen de standen. Het
zal op Zaterdag 16 Mei 1953
en zo mogelijk aan de voet
van de Jacobitoren worden uit
gevoerd.
DE SITUATIE VAN HET CHRISTENDOM
in de grote steden is critiek. Op tragische
tvijze spreekt dit uit de cijfers der onker
kelijkheid. In een stad als Amsterdam
blijkt bijna de helft van het intellect
van alles wat leiding geeft in de eerste stad
des lands tot geen enkel kerkgenoot
schap te behoren en alle banden met het
Christendom te hebben verbroken. In
Noord-Holland blijken bovendien bui
ten Amsterdam nog 9 gemeenten met
meer dan 20.000 inwoners (Den Helder,
Hilversum, Zaandam, Velsen, Bussum,
Haarlem, Bloemendaal, Heemstede en Alk
maar aanmerkelijk boven het landelijk
gemiddelde (25,3 pet.) te liggen, terwijl
ook in de kleinere gemeenten en op hel
platteland aanzienlijke concentraties van
intellectuelen voorkomen.
KATHOLIEK S O CIA A L - K E R K E LIJ K INSTITUU1
Een nader inzicht in de bestaande geestelijke nood in de gezinnen
in de verschillende lagen van de stedelijke samenleving schenken
de percentages onkerkelijke mannelijke gezinshoofden onder enige
groepen intellectuelen (leraren en hoogleraren, onderwijzers en
beoefenaars van vrije beroepen) en onder alle arbeiders.
Amsterdam
Helder
Zaandam
Bussum
Int. Arb.
45.9% 57.6
41.3
37.4
33.1
43.6
59.4
23.4
Heemstede
Alkmaar
N.-Amstel
Haarl.meer
Int.
30.3%
29.8
24.8
12.7
Arb.
19.0
38.8
17.4
18.7
In de buurt van München Gladbach zal een splinternieu
we „stad" met meer dan 5000 inwoners uit de grond
rijzen: het nieuwe hoofdkwartier voor de Noordelijke
groep der land- en luchtstrijdkrachten van het Atlanti
sche Pact, die Britse, Belgische en Nederlandse divisies
omvat benevens de tweede Geallieerde tactische lucht
macht, welker eskaders jachtvliegtuigen en lichte bom
bardementstoestellen uit dezelfde landen afkomstig zijn.
Bovendien zal er het beperkte Britse marinecommando
worden ondergebracht, dat het bevel voert over de lan
dingsvaartuigen op de Rijn en kleine vlooteenheden in
de Noord-Duitse havens.
Het hoofdkwartier zal 'n vol
komen homogene eenheid vor
men. Stafofficieren van de drie
landen en de drie diensten zul
len er samen werken als één
enkele groep.
Het bos in het onder de rook
van de stad gelegen gebied
wordt met bulldozers opgeruimd
en met de aanleg van wegen is al
een begin gemaakt.
Het werk, dat volgens de plan
nen omstreeks April 1954 gereed
moet zijn, zal ongeveer 120 mil-
lioen gulden kosten en volgens
Britse staf-officieren worden be
kostigd uit de door de Duitse
belastingbetalers reeds opge
brachte bezettingskosten.
De bedoeling is, de thans over
een aantal kleine plaatsen in
Westfalen verspreide hoofdkwar
tieren der verschillende dien
sten samen te smelten.
De legerstad zal een opper
vlakte hebben van vier bij een
km, en daar zij op ongeveer 10
km afstand van het centrum van
MuenchenGladbach gelegen zal
zijn, krijgt zij haar eigen win
kels, theater, sportterreinen,
zwembad, twee kerken en een
school voor 500 kinderen. Een
exercitieveld is uit de aard der
zaak niet vergeten.
Er komen meer dan 700 huis
jes van het bungalow-type voor
de gezinnen van officieren en
manschappen, die aan 't hoofd
kwartier verbonden zullen zijn,
vrijgezellenkwartieren voor on
gehuwde ofifcieren en kazernes
voor de soldaten, de matrozen
en de manschappen van de
luchtmacht. Voorts zal 'n ver
blijf voor 1.000 man Duits per
soneel worden gebouwd. De ont
werpers van de plannen hopen,
dat de Duitse autoriteiten in de
buurt woningen voor gehuwde
employe's zullen bouwen.
Het grootste gebouw zal het
eigenlijke hoofdkwartier zijn.
ARTS VEROORDEELD
De Hoge Raad heeft verworpen
het beroep van de Rijswiikse arts
A. L„ die te Zevenhoven in sa
menwerking met de plaatselijke
arts aldaar een inwoner dier ge
meente de tanden en kiezen trok
onder narcose, welke patiënt over
leed ten gevolge van een prop
watten in de keel.
dat ongeveer 270 meter lang en
150 meter breed zal worden.
Daaromheen worden temidden
van dicht geboomte de overige
gebouwen gegroepeerd.
Het hoofdgebouw wordt drie
verdiepingen hoog.
De bevolking van de leger
stad zal voor het grootste ge
deelte uit Engelsen bestaan,
aangevuld met grote groepen
Belgische en Nederlandse sol
daten en manschappen van de
luchtmacht plus hun gezinnen.
De Amerikaanse en Franse
strijdkrachten zullen vertegen
woordigd zijn door kleine afde
lingen verbindingspersoneel. De
door Rusland overweldigde lan
den, in het bijzonder Polen en
de Baltische Staten, zullen door
landgenoten vertegenwoordigd
zijn in de hulpdienst van het
Britse leger.
Haring naar Polen
Door de Nederlandse Bond van
Haringhandelaren zijn verkocht
naar Polen 20.000 vaten vette ha
ring en 15.000 vaten volle haring.
Deze haring zal in de loop van de
ze maand verzonden worden.
Verzending van zeepost
Met de volgende schepen kan
zeepost worden verzonden. De
data, waarop de correspondentie
uiterlijk ter post moet zijn be
zorgd, staan tussen haakjes, ach
ter de naam van het schip ver
meld:
Indonesië: (niet voor Medan)
ms. „Kedoe" (6 Nov.).
Indonesië: (uitsl. voor Medan)
ms. „Bali" (12 Nov.)
Nieuw Guinea: ms. „Java" (16
Nov.)
Ned. Antillen: ss. „Baarn" (8
Nov.)
Suriname: ms. „Nestor" (12
Nov.)
Canada:
Nov.); ss.
Nov.)
ss. „Aalsdijk" (15
.American Judge" (6
Door de Enschedese recherche
is, als verdacht van oplichting en
flessetrekkerij gearresteerd de
43-jarige Hagenaar N. K„ die
zichzelf promotor en hypotheek
bemiddelaar noemde. Vermoed
wordt, dat hij zich ook in andere
plaatsen van het land aan oplich
ting heeft schuldig gemaakt.
De Hagenaar plaatste in een
dagblad de volgende advertentie:
„Kapitaalkrachtig pensioenfonds
heeft gelden beschikbaar voor
Twente en de Gelderse Achter
hoek als hypotheek op courante
onderpanden (ook nieuwbouw).
Directe afwikkeling, lage rente en
aflossing. Bedragen onbeperkt."
Een kruidenier uit Glanerbrug,
die graag een hypotheek van
5000,wilde opnemen, ging op
deze advertentie in en ontving
een schrijven terug met als brief
hoofd „Financiële bemiddelings
service". Korte tijd later kwam
N. K. praten, of mijnheer wel
geschikt onderpand bezat? Welnu,
deze waren, behoudens een stukje
grond, niet aanwezig. Of er dan
geen levensverzekering aanwezig
was? Dit laatste bleek wel het
geval te zijn. De kruidenier had
een verzekering lopen van 12.000
doch N. K. adviseerde de Glaner-
brugger een nieuwe verzekering
af te sluiten, groot 20.000. Dit
gebeurde.
Het premiebedrag 360,50 per
jaar betaalde de Glanerbrugger
voor de helft aan de Hagenaar.
Dit geld behield hij echter voor
zichzelf. En met de gevraagde
hypotheek, die zou worden ge
geven tegen de afgesloten ver
zekering als onderpand, kwam hij
helemaal niet opdagen. Inmiddels
is wel gebleken, dat N. K. in
Enschede zich reeds vijf tot zes
keer aan oplichting en flessen
trekkerij heeft schuldig gemaakt.
Doch vermoedt wordt, dat uit het
onderzoek nog zal komen vast te
staan, dat hij nog meerdere men
sen bij de neus gehad heeft. Voor
zover gebleken is tot dusverre,
heeft dé Hagenaar in Enschede
slechts in éen geval werkelijk
gelden als hypotheek afgegeven.
Hij is thans ingesloten.
Zij leren ons, deze cijfers, het inderdaad critieke van de situatie,
van de ontstellende ontkerstening wel duidelijk inzien.
Wat de arbeiders betreft, is de situatie nog ongunstiger. In Amster
dam is het percentage onkerkelijke arbeiders niet ver verwijderd
van de 60% en in Zaandam is dit bijna bereikt. In een gemeente
met een provinciaal karakter als Alkmaar is dit maar 38.8%.. Voor
de provincie Noordholland zonder de gemeenten met 20.000 en meer
inwoners is het percentage nog 28.1%.
Een bijzonder aspect hierbij is het feit, dat bepaalde beroepen in
geestelijke nood verkeren en dan uiterst vatbaar blijken te zijn
voor geestelijke infectie. De cijfers tonen weer aan, hoezeer de
kerken uit de beroepsmilieu's verdrongen zijn.
In Amsterdam zijn van de
sjouwers, haven- en transportarbeiders 61.6% onkerkelijk
bouwvakarbeiders 60.9%
chauffeurs en voerlieden 59.9%
industrie-arbeiders 59.3%
Men stelle hier niet tegenover, dat dan nog altijd 40% arbeiders
een positieve opvatting tonen ten opzichte van het Christendom. Dit
beeld is vals! Dr. Smit zegt in zijn boek „Kerk en Stad", dat 4%
van de Ned. Hervormden in Amsterdam nog kerks i». Daarnaast
kunnen wij zeker het grote aantal non-paschanten onder de katho
lieke arbeiders afschrijven voor de mogelijkheid van enig bewust
Christelijk getuigenis in het beroepsmilieu. Men vorme zich zo eens
een denkbeeld van het werkmilieu van het overgrote deel der be
volking. Wat de nonpaschanten betreft spreken de percentages daar
van in enige Amsterdamse parochies met massale geestelijke nood
een beangstigende taal: de cijfers variëren van 65% tot 50%!
In andere steden van de randstad Holland treft men, hoewel in
mindere mate, voortgeschreden, gelijksoortige verschijnselen aan.
Onkerkelijken
Int. Arb.
Den Haag
Rotterdam
Delft
35.7
33.3
30.0
32.7
39.2
30.8
21.0
Onkerkelijken
Int. Arb.
Wassenaar 36.7 9.6
Utrecht 26.1 21.6
Zuilen 29.8 27.9
Rijswijk 27.0
Hoewel minder ver voortgeschreden dan in Amsterdam, voltrekt het
proces zich in Rotterdam echter met groter snelheid.
Ook buiten de randstad Holland doen zich in een aantal grotere en
kleinere provinciale steden zorgwekkende verschijnselen voor, al
kan niet van geestelijke noodgebieden worden gesproken. Nauw
lettende aandacht is hier echter geboden. De cijfers leren ook dat.
Onkerkelijken
In teil.
Arb.
38.3%
58
60.2%
49.9%
34.8%
22.2%
33.4%
44.8%
34.9%
26.2%
30.9%
26.4%
45.9%
29.0%
26.1%
31.1%
5.2%
6.5%
De gezonde positie van het Zuiden is verheugend, temeer, daar de
onkerkelijkheidscijfers in de industriële centra van het Zuiden be-
invloed worden door immigratie. Dit wil echter niet zeggen, dat het
Zuiden onaantastbaar is. Tal van gegevens wijzen er op, hoe ook
hier spanningen en tegenstellingen worden opgeroepen, die naast
andere factoren een ongunstige invloed op de godsdienstige gezond
heid van de Brabantse en Limburgse katholieken zullen uitoefenen.
Zeer beknopt hebben wij hier het beeld geschetst dat onze grote
steden als geestelijke noodgebieden te zien geven. En wat is het
perspectief? Wanneer de massificatie in onze grote steden blijft
toenemen en de zielloosheid van de moderne stadsbewoner blijft
groeien, dan zullen over één generatie de mensen niet meer geschikt
zijn om cultuur te dragen en zeker niet de hoogste vorm van cul
tuur, die gelegen is in de godsdienst. En tot nu toe kunnen wij
van deze geestelijke kanker nauwelijks het ziektebeeld vaststellen
en weten wij niets van de middelen tot genezing en zorg-vóóraf!
(Wordt vervolgd).
FEUILLETON:
EEN ZONDAGSKIND
13
Theodoor begon te vrezen, dat
hii geweld zou moeten gebruiken.
Hii kon dit kalf toch niet in het
huis zijns broeders laten liggen.
Hii liep naar de hond en beval
hem op barse toon te verdwijnen.
Hij sloeg hem op zijn smalle gat.
Hii trok hem aan ziin nekvel. Er
was geen beweging in de Barsoi te
krijgen. Toen ontstak Theodoor in
woede.
„Vooruit, eruit, nondejou!"
vloekte hii.
Hii haalde aan en trapte, dat
was de eerste keer van ziin leven.
De hond sprong jankend naar
de open deur. Maar daar bleef hii
staan, misschien een seconde, niet
langer. Hii wendde schichtig zijn
fraaie kop en keek Theodoor aan.
Twee grote open ogen. twee we
relden van angst, smekend, ver
giffenis vragend, eenzaamheid el
lende. Toen verdween het dier.
geruisloos en snel.
Door Toon Koriooms
Er brak iets in Theodoor. Zijn
woede tuimelde weg. Hii stond
midden in de heldere keuken en
keek naar de voet. waarmee hii
getrapt had. Hii had een hond ge
trapt, een kouwelijk eenzaam dier.
De hemel mocht weten hoe hii dit
had kunnen doen. Hii voelde zich
hulpeloos, verlegen en tuurde
maar naar de open deur. Beroer
de vent, schold hii zichzelf, eerst
haal ie zo'n beest aan en dan trap
je. Zó zijn de mensen nou, zo ben
jii. Aanhalen, aaien en dan slaan,
trappen.
Hij ging naar buiten. Het licht
scheen op de kiezelstenen. Theo
door floot lokkend. Toen luister
de hii, zijn adem ingehouden en
de ogen half dicht. Slechts het rui
sen van de kale bomen in de tuin
was het antwoord. Hii floot op
nieuw. Hii luisterde scherp. Niets.
Teleurgesteld liep hii weer naar
binnen. Ontevreden en met een
hart vol wroeging kroop hii te
Twee uur later rammelde de wek
ker. Theodoor stond zwaarmoedig
op en ging naar beneden om kof
fiewater voor het nog sluimerende
gezin op te zetten. Toen verscheur
de een juichkreet de stilte van de
maagdelijke wintermorgen. Met
twee sprongen was Theodoor in de
keuken.
„Ah brave jong, ben je toch terug
gekomen?" riep hii uit.
Een warm gevoel doorstroomde
hem, hii bemerkte niets meer van
de kou. De Barsoi lag achter de
kachel. Ziin slanke snuit hield hii
vriendelijk naar voren gestrekt.
Nu sprong hii op, ziin staart wuif
de heen en wear. Theodoor zakte
neer op ziin knieën en sloeg ziin
armen om de nek van het dier.
Hii drukte ziin gezicht in de
zachtharige vacht. Het dier was
teruggekomen.
Zo trof George ziin jongste
broeder aan.
„Dat noem ik nu nog eens hon
dentrouw!" zei Theodoor triom
fantelijk. Hii aaide en beklopte
het dier maar.
„Ja, George, hii liep gisteravond
op straat zomaar met me mee. Ik
kon hem niet meer houden, hii
gimte naar binnen. Ik hem hem
geslagen, aan zijn vel getrokken,
gestampten toch teruggeko
men. Dat is nou wat je noemt
hondse aanhankelijkheid. Een
mens zou zeggen: barst jii maar".
„Toch zal hii er uit moeten. Ik
wii dat straks niet beleven als
Mies beneden komt. En ik heb
wel eens horen beweren, dat een
Barsoi vals is. vooral tegenover
bed. Hii lag daar maar naar de
zoldering te kijken. Uit de duister
nis blikten talloze spitse honden-
snuiten hem aan. verwijtend. In al
die donkere ogen blonken tranen
van een soort menselijk leed.
Theodoor keerde zich naar het
open raam; hii kon het niet lan
ger harden. Natuurlijk, die Barsoi
had een hel gehad bii ziin baas, 'n
waarlijk honds leven: hii was ge
vlucht door donkere straatjes
weg van een hardvochtig huis.
Toen was er een jongeman geko
men, die vriendelijke woorden
sprak en hem geaaid en gefeest
had. Dankbaar was hii die jonge
man gevolgd naar een huis waar
een warme keuken wachtte en
geen smerige steenkoude cement-
vlöer. Doch daar brak de liefde af
in een korte snauw, een slag, een
ruk aan het koortsige hondenvel...
eën trap in de lenden. Mensen ziin
verraderliik, hen moet mén niet
vertrouwen. Liever buiten rond
zwerven, bevroren rommel uit
vuilnisbakken vreten en dan maar
wegkruipen onder een heg, voor
goed.
De slaap wilde voor Theodoor
niet komen. Als hii even wegdoe
zelde in een droom, werd hii op
de een of andere lugubere wiize
herschapen in een hoogbenige
broodmagere Barsoi, die al die
ellendige dingen deed; in vuilnis
bakken wroeten en kreperen on
der ligusterheggen. Dan schrok
Theodoor weer wakker. Hii kreeg
barstende koppijn. Stil stond hii
op en nam aspirine. Tegen een uur
of vier, viif viel hii in slaap, een
slaap vol spitse hondenkoppen, kinderen. Zij hebben een jaloers
karakter, zeggen ze".
Theodoor geloofde niet wat ziin
broer zeide, maar hii begreep de
situatie volkomen. Wilde hii zich
in dit huis handhaven, dan moest
die hond er in de kortste keren uit.
Daarom plaatste hii diezelfde dag
nog een opzichtige advertentie.
De hond was tegen betaling van
de advertentie-kosten terug te be
komen. Twee dagen later ontving
Theodoor een langwerpige brief
van de krant. In de enveloppe zat
een tweede brief, waarvan het
adres door 'n geweldenaar scheen
te ziin geschreven. Ook de brief
zelf bevatte een machtig hand
schrift alsof men met een brede
hotte pen te werk was gegaan.
Een forse onleesbare handtekening
voltooide het geheel. De brief
kwam ergens uit het noorden van
de stad Breda. Laurier dreef 7.
dus nogal een eind uit de buurt.
De op dit adres vermiste Russi
sche windhond beantwoordde vol
komen aan de beschrijving in de
advertentie. „Helaas kan ik de
hond zelf niet komen halen. Indien
u hem zoudt willen brengen, zul
len eventuele onkosten gaarne
vergoed worden. Hoop spoedig
Bojan terug te zien," zo eindigde
de brief.
„Hii heet dus Bojan", zei Theo
door. ,,'t Zal mii benieuwen van
wie hii is."
George en Mies hadden mee op
die handtekening zitten studeren,
maar zii konden er evenmin iets
uit maken.
(wordt vervolgd)
