Grootscheepse knoeierijen
bij Duitse defensiewerken
KARDINAAL MINDSZENTY
naar villa overgebracht
Vredescontract
voor E.D.G. op
en verdrag
lange baan
Amerikanen en Duitse
Om Hongaren te winnen
voor het rode bewind
aannemers
in
arrest
Ds. Zandt weert zich
Debat op zijn vroegst
half December
Ommekeer der geesten
in Duits protestantisme
***0m de
voorkeur
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMGEVING
Grootste na-oorlogse schandaal?
Einstein
weigert
Russische
proefballon
Onofficiële samenwerking
tussen Ike en Truman
Felle bestrijders der Kerk
veranderen in vrienden
Lof voor
minister Reel
Saar-regering
niet erkend
Volk hardnekkig
in het verzet
Vermiste meisjes
terecht
Avondvergadering Tweede Kamer
NEDERLAAG VOOR ADENAUER
Vrijspraak voor
Westerling-graaf
Geen mede-verantwoordelijkheid
Conservatieve
overwinning
Straalvliegtuigen
neergeschoten
Mr. Steinkiihler
herdacht
1YOORDIIOLL
Abonnementsprijs f 6.20 per kwartaal, f 2.07 per maand, f 0.48 per
week, inclusief incasso. Advertentie-tarief per editie 16 ct. per nun,
minimum f2.50; in alle edities 26 ct. per m.m.. minimum 14.
familieberichten 20 ct., resp. 30 ct. per m.m. Bij contract belangrijke
korting. Directeur: E. J. M. Stumpel. Hoofdredacteur: H. N. Smits.
Bankrelatie: Ned. Credietbank. Kantoren: Hoorn, Draafsingel 59,
tel. 4243 en Grote Noord 77, tel. 4362 K 2290; Alkmaar, Ritsevoort 52,
tel. 2046 K 2200; Den Helder, Keizerstraat 89, tel. 2800 K 2230;
Schagen, Ged. Gracht 39. tel. 459 K 2240.
Woensdag
19 November
1952
48e Jaargang
No. 12632
Buiten God is t nergens veilig (Vondel)
IN DE ORGANISATIE van de
Katholieke Volkspartij speelt
thans opnieuw de kwestie van de
voorkeurstemmen.
Men weet. zal zich althans her
inneren. dat in dit voorjaar was
besloten, bii de verkiezingen voor
de Tweede Kamer nogal ruim de
mogelijkheid te openen, dat ook
verkiezing bii zgn. voorkeurstem
men mogelijk zal zijn.
Het is zo geworden, dat een
candidaat op de officiële lijst
wordt geplaatst, indien hij (zij)
verklaart zijn benoeming niet te
zullen aanvaarden dan met
instemming van het Partij
bestuur. indien hij (zij) bii de
officiële verkiezing door voor
keurstemmen zou worden geko
zen.
Hiermede had de Partij offi
ciéél het beginsel van niet-ver-
kiezing door voorkeurstemmen
losgelaten. Er was nog wel een
voorbehoud, maar dat zou in de
praktijk niet zoveel te betekenen
krijgen.
Die instemming van het Partij
bestuur (voor de Tweede Kamer
verkiezing) zou nl. steeds gege
ven worden, t e n z ii naar zijn
oordeel daardoor in belangrijke
mate afbreuk zou worden ge
daan aan de bepaling, dat de ver
scheidenheid der in de Partij ge
organiseerde kiezers in de Frac
tie op redelijke wijze tot uiting
moet komen.
Dit kan voorkomen, het zal
echter heel weinig gebeuren. En
waar de Partij nu mee bezig is.
dat is de vraag, of deze (of een
andere) regeling voor de voor
keurstemmen ook van toepassing
moet worden verklaard op de
verkiezingen voor de gemeente
raad.
Men moet hier wel onderschei
den. Men kan de regeling, zoals
deze is gemaakt voor de Tweede
Kamer zonder meer toe
passen op de gemeenteraadsver
kiezingen. Men kan voor de ge
meenteraad nog verder gaan en
de voorkeur toelaten zonder het
voorbehoud, dat in het Kiesregle
ment voor de Tweede Kamer
geldt. Men kan bepalen, dat de
voorkeur helemaal niet zal gel
den voor de gemeenteraad. Men
kan de beslissing óf de voorkeur
voor de gemeenteraad zal gelden
en zo ja, in hoeverre, ter beslis-
sin» overlaten aan de kringen c.q.
aan de afdelingen.
Ons lijkt het niet juist, dat de
Partijraad landelijk enigerlei be
slissing neemt over een zaak. die
aan de kringen c.q. aan de afde
lingsvergaderingen behoort te
worden overgelaten. Dit is uit
gerekend een zaak van plaatse
lijke of regionale aard. waarin de
plaatselijke of regionale Partij-
instantie zelfstandigheid van be
slissing moet toekomen.
Naar onze wijze van zien zou
de (noodzakelijke) wijziging in
do desbetreffende partijreglemen-
ten dus niet verder moeten gaan
dan tot de bepaling, dat deze
aangelegenheid door de kringen
(of de afdelingen, elk voor zich
afzonderlijk) of door de afdelin
gen gezamenlijk in kringverband.
moet worden uitgemaakt.
Op de zaak zelf zou nader
kunnen worden ingegaan: is
voorkeurstemmen-invoering ge
wenst. zo ia. hoever moet dat
gaan. voor de gemeenteraadsver
kiezing. en wat zullen de gevol
gen zijn of kunnen zijn.
Op het ogenblik gaat het bo
venbedoelde voorstel (voorkeur
stemmen toelaten, met hetzelfde
voorbehoud als bii de Kamerver
kiezing) ter beslissing rond bii
de leden van de Partijraad. Dit
geschiedt om practische redenen
langs schriftelijke weg. waarte
gen hier en daar nogal bezwaren
bestaan. Men acht de zaak te be
langrijk. om dit schriftelijk af
te doen. omdat daarbij immers
redelijke discussiemogeliikheid
ontbreekt. Het schijnt echter zeer
moeilijk te ziin. tijd voor een
buitengewone, Partijraadsverga
dering te vinden Hoe dit
zal aflopen. zullen we binnenkort
zo ongeveer wel weten.
Nog steeds ligt het Turkse schip „Bakir" op het strand van Schiermonnikoog, waar het op
6 November jl. strandde. Het schip heeft zich inmiddels zo ver op het strand gewerkt, dat
het slechts bij hoog water los zal kunnen worden getrokken, hetgeen men in de loop
van deze week weer zal proberen. De bemanning van 50 koppen is van boord gegaan.
Een van de leden van de bemanning in het zgn. wippertoestel"
WENEN, 18 Nov. (K.N.P.) Het K.N.P. verneemt van
Hongaarse kringen in Wenen, dat Kardinaal Mindszenty
van zijn gevangenis te Vacs is overgebracht naar een
villa in de omgeving van Boedapest, gelegen vlak naast
de bekende zenuwinrichting van Lipotnoze. De villa is
volgens dezelfde bron het eigendom van de Russische
regering.
De overbrenging zou eveneens
op bevel van de Russische rege
ring zijn geschied. De reden ervan
is niet bekend, daar men meent
te kunnen aannemen, dat noch
de lichamelijke noch de geeste
lijke toestand van de Kardinaal
reden tot bezorgdheid geven. Be
richten, die nog van de zomer da
teren, meldden, dat Kardinaal
Mindszenty dagelijks de H. Mis
leest en zijn brevier bidt. Zijn
moeder heeft tweemaal van de
regering toestemming verkregen
hem te bezoeken.
Hongaarse vluchtelingen, die
enige dagen geleden in de Oos
tenrijkse hoofdstad arriveerden,
weten te melden, dat de regering
zich genoodzaakt zag tot de over
brenging, in de hoop daardoor het
verzet van de Katholieke bevol
king tegen het communistische
bewind enigermate te verminde
ren.
Eindelijk ziet de Hongaarse re
gering in, aldus de vluchtelingen,
dat Kardinaal Mindszenty de mo
rele steun heeft van alle Katho
lieken in zijn land. Om de trouw
aan de gevangen Kardinaal uit
te roeien zou het gehele land
moeten worden uitgeroeid.
Presidentschap van Israël
TEL AVIV Dinsdag is in
Tel Aviv officieel bekend ge
maakt, dat professor Albert Ein
stein een aanbod om president
van Israël te worden heeft afge
wezen.
DEN BOSCH Er ging een
zucht van verlichting door de
Brabantse hoofdstad, toen bekend
werd, dat de twee vermiste kin
deren, waarover we in ons blad
van gisteren melding maakten,
terecht waren.
Zij waren niet naar school ge
gaan uit vrees voor een slecht
rapport en hadden de nacht door
gebracht in een park nabij de
Yzeren Man.
Hier werden zij door een bur
ger gesignaleerd, die de politie
waarschuwde.
Spoedig waren beide kinderen
FRANKFORT, 18 Nov. In West-Duitslaml wordt een
uitgebreid onderzoek ingesteld naar fraude en omko
perij op grote schaal bij de uitvoering van defensie-op-
drachten. Dit viel vandaag af te leiden uit een reeks ont
wikkelingen, welke gevolgd zijn op de arrestatie van
twee Amerikaanse ingenieurs en ruim 30 Duitse aan
nemers en een onderzoek naar de gedragingen van een
Amerikaans officier. Dr. Hermann Lenhard, ambtenaar
van het Duitse Openbare Ministerie, heeft gezegd: ..Dit
zou het grootste na'oorlogse schandaal in Europa kun
nen worden."
Eén van de gearresteerde Ame
rikaanse ingenieurs, Robert
Harms, zei: „Het zal blijken, dat
bij deze janboel ook een Ameri
kaanse generaal betrokken is."
Amerikaanse autoriteiten, wil
len zich niet uitlaten over de om
vang van het onderzoek, maar de
Amerikaanse procureur-generaal
in Duitsland sprak van gevallen,
„welke he.t gehele defensie pro
gramma dreigen te ondermijnen"
De defensiebouwwerken liggen
in het strategische gebied rond
Kaiserlautern, ten Westen «van de
Rijn.
Als eerste werd in September
Robert Bowen, de directeur van
de Consolidated Engineering Com
pany, gearresteerd, omdat hij in
het bezit was van geheime in -
lichtingen, waaronder de gehele
begroting voor het Westduitse
defensiebouwprogramma.
Deze maatschappij heeft voor
ruim 90 millioen dollar defensie
opdrachten.
Op 7 Nov. werd Harms gear
resteerd.
Paul Eluard overleden
PARIJS Paul Eluard, een
dichter en schrijver, die een van
de vooraanstaande letterkundi
gen van de Communistische Par
tij was. is gisteren op 56-jarige
leeftijd in de Parijse voorstad
Charenton overleden.
Tito in Maart naar Londen
BELGRADO Maarschalk
Tito zal gedurende de tweede
- -Ï i helft van Maart 1953 een* bezoek
weer in het ouderlijk huis terug. aan Engeland brengen.
BONN, 18 Nov. De Bondsdag (Lagerhuis) heeft zich
vandaag met 179 tegen 166 stemmen uitgesproken tegen
behandeling de volgende week van het West-Duitse vre-
descontract en het verdrag voor de E.D.G. in tweede en
derde lezing. Bij de stemming kon Adenauer de vereiste
meerderheid niet verkrijgendaar enkele leden van de
coalitie zich schaarden aan de zijde van de machtige so
cialistische oppositie.
Het debat over deze twee ver
dragen zal nu op zijn vroegst
half December kunnen plaats vin
den.
Adenauer stelde zich op het
standpunt dat zijn nederlaag
meer het gevolg was van een pro
cedure kwestie en geen nederlaag
betekende wat de herbewapening
betrof.
Op een vraag van verslag
gevers wat zijn volgende stap
zou zijn antwoordde hij:
eten."
,Ik ga
Onder de leden van de coalitie
partijen van Adenauer heerst een
bittere stemming tegen collegae
die tegen de kanselier hebben ge
stemd. De socialisten en de an
dere tegenstanders der herbewa
pening hopen nu de ratificatie
der verdragen nog meer te kun
nen uitstellen.
Eis in rechtszaak:
ARNHEM Gisteren heeft de
officier van Justitie voor de
Arnhemse rechtbank, mr. C. L.
van IJsendijk, vrijspraak geëist
tegen A. S. H. Graaf van Rechte-
ren Limpurg, landbouwer te
Hummelo, gemeente Keppel.
Hem was ten laste gelegd dat
hij van 11 tot 16 April 1952 op
zettelijk Raymond Paul Pierre
Westerling, die naar hij wist door
de officier van Justitie bij de
Arrondissementsrechtbank te
Arnhem werd vervolgd, in zijn
woning heeft verborgen.
Voor deze zaak waren speciale
ordemaatregelen genomen, doch
het aantal bezoekers kon op de
publieke tribune ruimschoots
plaats vinden. Buiten het gebouw
beperkte de belangstelling zich
tot de gebruikelijke fietsjongens.
Ds. Zandt (St. Ger.) zorgde in
de avondvergadering van de
Tweede Kamer voor de felle noot
door zich heftig te keren tegen
een mogelijke wijziging van het
kiesstelsel waarbij z.i. de bedoe
ling zou voorzitten om de kleine
partijen te weren.
De heer v. d. Zanden (KVP)
behandelde evenals de heer van
Steen (PvdA.) personeelsaange
legenheden. De KVP woordvoer
der baseerde zich hierbij op de
rapporten over de positie van de
middengroepen. Deze groepen
moeten in staat gesteld worden
om hun kinderen te laten stude
ren. Verbetering van de salaris
sen op korte termijn is dringend
nodig, niet enkel echter voor de
hogere, aldus de heer v. d. Zan
den, maar ook voor de lagere sa
larissen.
De heer v. d. Zanden en prof.
Lemaire (groep Weiter) pleitten
voor verdere progressie in de
kinderbijslag, en voorts gingen
zij samen met betrekking ten aan
zien van de pensioenrechten van
politieke delinquenten. De heer
v. d. Zanden (KVP) betoogde in
dit verband, dat pensioen in eco
nomisch opzicht gelijk staat met
een eigendomsrecht.
Bij de personeelsaangelegen
heden had de KVP-woordvoerder
voorts nog gepleit voor een be
tere berekening van de vacantie-
toeslag door ook de kinderbijslag
hierbij te betrekken. De arbeids
contracten moet de keuze worden
gelaten tussen een spaarregeling
en verplichte pensioenverzekering.
Nadat de heer de Loor (PvdA.)
in het kader van de financiële
verhouding tussen rijk en ge
meenten, op de speciale noden
voor achtergebleven gemeenten
had gewezen, vooral in Oost-
Friesland, besloot de heer Scheps
(PvdA.) de rij met een bespre
king van het vraagstuk van de
gemeentelijke grenzen.
Minister Beel zal heden zijn
rede voortzetten.
Op 14 Nov. heeft het Ameri
kaanse leger meegedeeld, dat een
onderzoek wordt ingesteld naar
de gedragingen van de lt. kol.
Fred Walters, die onder de ver
denking staat ten onrechte van
Duitsers giften aangenomen te
hebben en samengezworen te heb
ben om de Duitse regering belas
tingen te onthouden. Walters had
de leiding van een bureau der
genie, dat het defensiebouw
programma behandelde.
Voor driernogendheden-
conferentie?
NEW YORK De rubriek
schrijver van de „New York
Post" Robert Allen schreef Dins
dag, dat de Russen „voelhorens
hebben uitgestoken voor een con
ferentie tussen Stalin en de Brit
se premier Churchill".
Zij zouden bovendien een
krachtige wenk gegeven hebben,
dat Churchill van de voorgestel
de conferentie een driemogend-
heden bespreking zal maken,
door zijn goede vriend de pas ge
kozen president der V.S., Eisen
hower, uit te nodigen, er aan deel
te nemen.
Verder zouden de Russen te
kennen geven, dat Stalin bereid
is, „de Westelijke leiders halver
wege tegemoet te treden".
Allen zegt, dat de communisten
hun initiatief hebben kenbaar ge
maakt via een „neutraal" diplo
matiek kanaal.
WASHINGTON, 18 Nov.
President Eisenhower heeft van
daag over zijn conferentie van
76 minuten met Truman en zijn
aides verklaard, dat deze „zeer
informatief en zeer instructief
was geweest".
President Eisenhower en pre
sident Truman hebben gezamen
lijk bekend gemaakt, dat zii
schikkingen getroffen hebben
voor onofficiële samenwerking
..die van grote waarde zal ziin
voor de stabiliteit van het land
en de gunstige ontwikkeling van
internationale aangelegenheden".
Daarin zou een „kader opge
steld ziin voor verbinding en
uitwisseling van inlichtingen tus
sen de huidige regering en de
komende regering".
De nadruk werd gelegd op het
feit, dat geen schikkingen ge
troffen werden waarbij Eisen-
Brits wegvervoer
gedenationaliseerd
LONDEN Het regerings
wetsontwerp, om het genationa
liseerde deel van het Britse weg
vervoer weer in particuliere han
den te doen overgaan, is Dinsdag
met 308 stemmen tegen 282 stem-
nqfm aangenomen.
Voor Koreaanse kust
WASHINGTON. 18 Nov. De
Amerikaanse vloot heeft vandaag
meegedeeld dat twee straalge-
vechtstoestellen van Russisch
maaksel (Mig 15) boven zee zijn
neergeschoten voor de Oostkust
van Korea.
Een derde toestel werd be
schadigd tijdens de actie van
gisteren. Zij werden neergehaald
door piloten van straaljagers van
de vloot. Dit is een zeldzaamheid
want tijdens het Koreaanse con
flict hebben straaljagers van de
vloot slechts 5 Migs omlaag ge
haald.
BIELEFELD Een nauwe en'
hartelijke samenwerking tussen
de Protestanten en Katholieken
was de voornaamste conclusie,
waartoe tijdens de 45ste jaarver
gadering van de Evangelische
Bund, dezer dagen in de West-
Duitse stad Bielefeld gehouden, is
besloten.
Deze conclusie is kenmerkend
voor de nieuwe opvattingen in de
Protestantse Kerk van Duitsland
en des te opmerkelijker, omdat
de Evangelische Bund na de Kul-
turkampf juist met het uitgespro
ken doel werd gesticht, alle Pro
testanten tegen de „aanmatiging
van Rome te verenigen en daar
door de verlammende tegenstel
lingen in de Evangelische Kerk te
overwinnen".
Met zijn bijna drieduizend
plaatselijke afdelingen was de
Evangelische Bund gedurende
tientallen jaren wel de felste
strijdorganisatie tegen de Katho
lieke Kerk.
Eerste Kamer
De Eerste-Kamervoorzitter mr.
Jonkman, heeft gisteren bij de
aanvang van de zitting van de
Eerste Kamer, het overlijden
herdacht van mr. A. Steinkiihler.
„Wij zullen hem", aldus be
sloot mr. Jonkman zijn korte
herdenkingsrede, „nooit vergeten
om z'n bijzondere karaktereigen
schappen.
Minister Cals sloot zich na
mens de regering bij de woorden
van mr. Jonkman aan. Hij ver
klaarde dat de achting, die de
Eerste Kamer voor mr. Stein
kiihler had. volledig door de re
gering gedeeld wordt.
Mr. Jonkman herdacht even
eens de onlangs overleden prof.
Chaim Weizmann.
bower zou mededelen in de ver
antwoordelijkheid voor enigerlei
beslissing genomen door de Tru-
man-regering.
Classificatie en financiële
verhouding in de
Tweede Kamer
(Van onze parlementaire
redacteur)
Minister Beel kreeg gistermid
dag in de Tweede Kamer, bij de
behandeling van de begroting
van „binnenlandse zaken", van
verschillende kanten vriendelijke
woorden te horen.
Met betrekking tot de finan
ciële verhouding tussen rijk en
gemeenten betreurde de heer
Maenen (KVP) het, dat de com
missie-Oud maar blijft studeren
en ook nu weer tot verlenging
heeft geadviseerd. De classifica
tie, zo zei de heer Maenen, heeft
„een potsierlijke situatie gescha
pen". In '53 zouden nu toch
werkelijk de eerste stappen moe
ten worden gedaan om tot in
krimping of afschaffing te ko
men.
Ten aanzien van het instituut
,„Steun Wettig Gezag" wilde de
heer Ritmeester (VVD) tot za
ken komen. Als het niet vrijwil
lig gaat dan maar dienstplicht.
Een nieuw wetsontwerp met
betrekking tot de leesbibliothe
ken ziet de KVP-fractie met be
langstelling tegemoet. De heer
Ritmeester (VVD) verlangde een
beslissing ten aanzien van de ge
huwde ambtenares.
BONN Kanselier Konrad
Adenauer heeft vandaag geëist,
dat er in het Saargebied werke
lijk vrije verkiezingen zullen wor
den gehouden.
Hij deelde mee, dat West Duits
land de nieuwe regering van het
Saargebied, die bij de verkiezin
gen van 30 November zal worden
gekozen, niet zal erkennen.
Na de rede van Adenauer nam
het parlement een resolutie aan,
waarin de „illegale" verkiezingen
in het Saargebied veroordeeld
werden en een beroep werd ge
daan op de bevolking om ze te
boycotten.
Ollenhauer, de voorzitter van
de socialistische oppositie, deed
een beroep op de regering om de
onderhandelingen met Frankrijk
over de toekomst van het betwiste
Saargebied te heropenen „en stap
pen te doen in Washington en
Londen".
Waarschijnlijk bedoelde Ollen
hauer, dat de regering van Bonn
om Amerikaanse en Britse inter
ventie diende te verzoeken.
