Mgr D. Hurley van Durban
hekelt de rassenpolitiek
RADIO
jO*°
Nederland herdenkt hen
die vielen in Ned.-Indië
Financiën en Economie
Onverwacht terug uit
V reemdelingenlegioen
Erai
Twee schepen
aan de grond
Buitenl
notit
Publieke opinie in Zuid-Afrika
moet nodig ivorden gewijzigd
Twee
mogelij klieden
programma
-
Had sergeant
plankenkoorts?
Nationale plechtigheid op 27 December
HET APPELTJE ZONDER
NAAM
Dl
Maastrichtenaar werd geronseld
Beursoverziclit
Pagina 4
Dinsdag 23 December 1952
KAAPSTAD, (K.N.P.) „Tot dusver hebben wij ver
geten rekening te houden met de toekomst en hebben
wij niet de consequenties voorzien van de gebeurtenissen
die zich vlak onder onze ogen afspelen". Aldus verklaar
de de aartsbisschop van Durban in Zuid Afrika, Mgr j alles, wat de blanken hebben.
Denis E. Hurley, in een belangwekkende rede tot de Or-Doch zlj ^reeuwen het uit. dat
ganisatie van Katholieke Ouders in zijn aartsbisdom. Hij
behandelde in zijn toespraak uitvoerig het Zuid-Afri
kaanse rassenprobleem en gaf ernstige critiek op de tot
dusver gevoerde rassenpolitiek, welke gefundeerd is op
premier Malans apartheidsleer.
lens, vatbaar voor slagen en be
ledigingen, bezorgd voor hun ge
zin, hun werk, voor hun zonen,
die zij niet meer de baas kun
nen, voor hun dochters, die ont
ering en schending van haar
vrouw-zijn als een normale le
vensvoorwaarde beginnen te
zien."
Mgr. Hurley wees er tenslotte,
op, dat de overgrote meerderheid
van de negers bescheiden is in
haar eisen. Zij willen heus niet
Mgr. Hurley wees erop, dat de
„afscheiding van de niet Euro
pese rassen in Zuid-Afrika een
wrede en dure mislukking is ge
bleken". Wanneer er sociale vre
de in Zuid-Afrika wil komen,
dan zal naar een constructieve
oplossing worden gezocht, geba
seerd op het respect voor een
ieders elementaire rechten De
aartsbisschop zag twee mogelijk
heden: de eerste de algehele ter
ritoriale scheiding. Dit houdt in
verdeling van het beschikbare
grondgebied onder de verschil
lende rassen, alsmede geleidelij
ke verwijdering van de niet-
Europeanen als ongeschoolde ar
beiders uit het Europese gebied.
De tweede oplossing kan worden
gevonden in de integratie der
niet-Europeancn in de Europese
samenleving. Deze politiek ver
onderstelt de geleidelijke civili
sering der inheemse bevolking
en een vrti maatschappelijk ver
keer tussen de verschillende ras
sen.
Bewerking publieke opinie.
Mgr. ging niet in op de ver
diensten van beide mogelijkhe
den, doch wees er op, dat de
openbare mening in Zuid-Afrika
uiteindelijk de beslissende factor
is bij het zoeken naar een op
lossing. Het zijn tenslotte de po
litici, die de moeilijkheden moe
ten oplossen en door middel van
practische maatregelen er voor
moeten zorgen, dat allen een
rechtvaardige behandeling krij
gen. Doch de politici kunnen
geen wetten maken, die in strijd
zijn met de openbare mening on
der de Zuid-Afrikaanse blanken.
Dit zou politieke zelfmoord zijn.
Daarom moet volgens de aarts
bisschop eerst de publieke opinie
worden bewerkt, teneinde zo de
politici in staat te stellen recht-
WOENSDAG 24 DEC. 1952
HILVERSUM 1. 402 m. 7.00—
1.00 NCRV.
7.00 Nieuws: 7.10 Gewijde mu
ziek: 7.45 Een woord voor de
lag: 8.00 Nieuws en weerberich
ten; 8.15 Gramofoon; 9.00 Voor
de zieken; 9.30 Voor de huis
vrouw: 9.35 Waterstanden: 9.40
Gramofoon: 10.30 Morgendienst:
11.00 „De schrijver en het kind"
Kerst-hoorspel; 12.00 Sopraan en
piano: 12.30 Land- en tuinbouw-
mededelingen; 12.33 Advents-
stonde; 12.59 Klokgelui; 13.00 u.
Nieuws; 13.15 Prot. Interkerke
lijk Thuisfront; 13.20 Negro
spirituals; 13.50 Gramofoonmuz.;
14.15 Metropole-orkest; 14.45 uur
Voor de meisjes: 15.00 Gramo
foon: 16.00 Voor de jeugd; 17.20
Orgelspel; 17.50 Militaire repor
tage: 18.00 Geestelijke liederen:
18.15 „De boodschap van de
Kerstklokken", toespraak: 18.30
R.V.U.: Prof. dr. A. J. P. van
den Broek: „De cultuur en de
kunst van de mensen uil de ijs
tijd". 19.00 Nieuws en weerbe
richten; 19.10 Boekbespreking;
19.25 Gramofoonmuziek. 19.30 u.
Buitenlands overzicht; 19.50 uur
Gramofoon: 20.00 Radiokrant:
20.20 Kamerork. en solist; 21.10
„Het Kerst-evangelie in 1952".
causerie: 21.40 uur Advents- en
Kerstliederen; 22.10 „In de Ara
bische wereld": 22.20 Gramo
foon; 22.30 Internationaal Evan
gelisch commentaar: 22.40 Gra
mofoon: 22.45 Avondoverdenking
23.00 Nieuws en SOS-berichten;
23.15 Gramofoon; 23.25 Strijk
kwartet en orgei; 23.50 Kerst
nacht Bethlehem; 24.00—1.00
Kerstnachtmis.
HILVERSUM 2. 298 m. 7.00 u.
VARA. 10.00 VPRO. 10.20 VARA
19.00 VPRO. 20.00 VARA, 24.00-
plm. 1.30 KRO.
7.00 Nieuws; 7.10 Gramofoon;
7.15 Ochtendgymnastiek; 7.30 u.
Gramofoon; 8.00 Nieuws en
weerberichten; 8.18 Gramofoon:
8.50 Voor de huisvrouw; 9.00 u.
Gramofoon: 9.35 Idem; 10.00 uur
„Oude en nieuwe Kerstliederen",
causerie; 10.05 Morgenwijding:
10.20 Voor de vrouw: 11.00 uur
R.V.U.: drs. W. Proost: „De be
tekenis van de micro-organismen
voor het dagelijks leven": 11.30
Gramofoon; 12.00 Accordeonmuz.
32.30 Land- en tuinbouwmedede-
lingen; 12.33 Voor het platte
land: 12.38 Hawaiian-muziek:
13.00 Nieuws; 13.15 Commentaar:
13.20 Gevarieerde muziek: 13.45
Gramofoon; 14.00 „De weg om
hoog". causerie; 14.15 Kamer
muziek; 15.00 Voor de jeugd:
15.50 Gramofoon: 16.00 Voor de
jeugd: 16.45 Voor de zieken:
17.25 Lichte muziek: 17.50 Re
geringsuitzending: A. E. Ben
jamins: „Van ruiters en herten
jacht in Zuid-Celebes". 18.00
Nieuws: 18.15 Vara-varia; 18.20
Actualiteiten: 18.30 Joods pro
gramma; 19.00 Kinderkerstdienst:
20.00 Nieuws, 20.05 Politiek com
mentaar; 20.15 Promenade orkest
en soliste; 21.00 „Het gevleugel
de paard", kerstspel: 21.50 Amu
sementsmuziek: 22.15 „De toe
komst van de mens", causerie:
22.30 Piafo. viool en cello: 23.00
Nieuws: 23.15 Vocaal Dubbel-
kwartet; 23.30 Gramfooon: 24.00
pl.m. 1.30 Plechtige ni"utml
vaardige en constructieve maat
regelen te nemen. Voor de pu
blieke opinie nu zijn allen ver
antwoordelijk.
Als kinderen gehandeld
De blanken in Zuid-Afrika
hebben als kinderen gehandeld,
zo verklaarde de aartsbisschop.
„Nu eindelijk beginnen wij te
beseffen, dat de gelukkige dagen
van het kind-zijn voorbij zijn.
Wij kunnen niet langer de toe
komst negeren, noch de conse
quenties van het feit, dat wij ne
gers in dienst hebben genomen
en hun enig onderwijs hebben
laten genieten. Wij zouden mis-
chien graag op de oude voet van
apartheid willen doorgaan, maar
wij kunnen niet, wij durven het
niet aan".
Scheiding van Europeanen en
niet-Europeanen betekende tot
dusver over het algemeen, dat
de negers als ongeschoolde ar
beiders in dienst werden geno
men in ruil voor de kost. Zii
verkregen daarbij geen politieke
rechten. Hun economische mo
gelijkheden waren zeer streng
beperkt. De aartsbisschop hekel
de hierbij in het bijzonder de
migratiearbeid, waardoor geheel
het Afrikaanse gezins- en maat
schappelijke leven uiteen is ge
rukt. Zuid-Afrika plukt nu de
vruchten van deze apartheidspoli
tiek in de vorm van relletjes en
onlusten, veroorzaakt door de
ontwortelde negers, die elke
maatschappelijke stabiliteit heb
ben verloren. De behandeling der
negers, wettelijk geregelde ver
volging onder het systeem der
apartheid, heeft tot verschrikke
lijke gevolgen, aldus de aartsbis
schop, dat de negergezinnen ka
pot zijn gemaakt, dat huwelijks
trouw niet meer bestaat
Kinderen kennen geen disci-
Sline meer en zijn opstandig.
irank en spel voeren de boven
toon. Ziekten nemen hand over
hand toe. De samenleving kent
geen normen meer. „Wat hindert
het bij een dergelijke ellende"
aldus de aartsbisschop, „wan
neer een relletje hier en daar de
algehele verwoesting nog wat
dichterbij brengt?"
Politici zijn zondebokken.
Nu kunnen regering en parle
ment wel als de zondebokken de
woestijn worden ingestuurd,
maar de schuld ligt in feite bij
de blanken in Zuid-Afrika zelf,
omdat zij door hun opvattingen
deze toestand hebben mogelijk
gemaakt. De geldende wetten
zijn immers een vrij nauwkeurig
afspiegeling van de openbare
mening onder de blanken.
De aartsbisschop beklemtoonde
daarom de noodzaak de publieke
opinie te wijzigen. Daarom is 't
nodig, dat de blanken inzien, wat
er van de negers is geworden en
hoe verschrikkelijk hard hun le
ven is.
„U moet de negers zien als
mensen", zo verzekerde hij, „als
mensen met menselijke
zij hun rechten als mensen er
kend willen hebben, hun recht
om te leven, hun persoonlijke
waardigheid, de waardigheid van
het gezin. Hun recht om een ge
zin te stichten en hun kinderen
te beschermen en op te voeden.
De andere dingen komen van
zelf met hun evolutie.
De aartsbischop van Durban
besloot zijn rede met de ernstige
waarschuwing, dat eerst de open
bare mening wordt bewerkt.
„Gebeurt dit niet, dan kan re
gering noch parlement een recht
vaardige wetgeving opbouwen.
Zij zullen de oude politiek van
apartheid blijven voortzetten.
Deze apartheidskruik gaat ech
ter net zo lang te water, tot zij
breekt. Maar God moge Zuid-
Afrika helpen, wanneer de kruik
breekt"
Voor de Krijgsraad (e velde
West heeft gisteren terecht ge
staan de sergeant .S., wie ten
laste was gelegd, dat hij op 15
October 1952 te Laren zo on
voorzichtig en onverantwoorde
lijk met een geweer heeft ge
handeld. dat een schot is af
gegaan, waardoor een soldaat
zwaar lichamelijk letsel bekwam.
De soldaat zal een oog moeten
missen.
De auditeur-militair noemde
de handelwijze van beklaagde
'hoogst onverantwoordelijk en
wees er op dat één van de eerste
dingen die een soldaat worden
bijgebracht, is, nooit of te nim
mer met een geweer te spelen
of de loop voor de aardigheid op
iemand te richten. Hij requi-
reerde een maand hechtenis. De
verdediger, majoor Bakker uit
Hilversum, betwistte dat S. met
het geweer zou hebben gespeeld.
S. moest voor het eerst instruc
tie geven en dat het schot afging
is aan plankenkoorts te wijten
geweest. Hij verzocht de Krijgs
raad de lichtst mogelijke straf te
willen opleggen.
Uitspraak doende veroordeelde
de Krijgsraad S. tot een maand
voorwaardelijk met een proef
tijd van een jaar en verlaging
tot soldaat laagste klasse omdat
hij niet de nodige capaciteiten
voor instructeur zou bezitten.
AMSTERDAM. Op initiatief
van 't Veteranen Legioen Neder
land zal op 27 December a.s. een
nationale herdenking worden ge
houden van de gedurende de ja
ren 1945-'50 in het voormalige
Nederlands Indië gevallen leden
van de zee-, land- en luchtmacht.
Het Veteranen Legioen zal
voortaan telkenjare -de 27ste De
cember bestemmen als herden
kingsdag, aangezien op 27 Dec.
1949 de souvereiniteit door Ne
derland aan Indonesië werd over
gedragen, waarmede officieel een
einde was gekomen aan de jaren
lange periode van strijd.
Als plaats van herdenking is
de keus gevallen op het Voor
lopige Nationale Monument op
de Dam te Amsterdam. Het hoog
tepunt van de plechtigheid zal
gevormd worden door een krans-
legging bij de Indonesische urn.
Bij het Nationale Monument zul
len enkele korte toespraken wor
den gehouden. Voorafgaande aan
deze plechtigheid zal om 14.00
uur een herdenkingssamenkomst
worden gehouden in de Nieuwe
Kerk te Amsterdam. Enige oud
veldpredikers en oud-aalmoeze
niers zullen het woord voeren.
De echtgenote Van wijlen de le-
Interim-dividend
N. Samson N.V.
Preferente aandeelhouders van
het uitgeversbedrijf N. Samson
N.V. te Alphen aan de Rijn heb
ben besloten tot uitkering van een
interim-dividend voor 1952 van 4
gevoe- procent.
Voor een groot raam
stond een ronde tafel
en midden op die tafel
stond een prachtige fruit
schaal. Maar wat er in
deze fruitschaal lag, was
nog veel prachtiger: het
heerlijkste en mooiste
fruit, dat je je slechts
wensen kon. Het waren
allemaal appels en de ene
was nog feller gekleurd
dan de andere. Daar had
je b(j voorbeeld appel Jo
nathan, die er zo blozend
uitzag, dat je er zó in zou
bijten. En dan Present van
Engeland, die grote hoge
appel met zijn fijne
zachtgele tint. De Nota
risappel was anders ook
niet te versmaden. Tjonge,
wat zag die er flink en
sappig uit! De Notarisap
pel was heel trots en te
vreden over zich zelf. Hij
meende dan ook van def
tige afkomst te zijn, maar
daarover hoor je later nog
wel. Eerst moet ik je nog
vertellen van de twee
overige appels, die in de
fruitschaal lagen. Dat wa
ren Goudreinette, die
schitterend rood en groen
gekleurd was en ook wel
de „Schone van Boskoop"
werd genoemd en ja, en
verder het appeltje.
gercommandant van de Neder-1 Voor dat appeltje was
landse troepen in het voormalige er geen naam. Het had er
Nederlands Indië, generaal S. H. doodgewoon geen en waar-
Spoor, zal de krans leggen, waar- om zou het ook? Het was
na een défilé langs de Indone-zo'n alledaags appeltje,
sische urn zal aanvangen. zonder één bijzonderheid-
Het comité wil deze herdenking je, dat je er heus geen
niet zien als een aangelegenheid naam voor bedenken kon.
van slechts het Veteranen Legioen Het was vrij klein en zag
Nederland, doch als een nationale haast overal donkerrood,
dat was alles. Het smaak
te wel lekker zoet en ik
denk, dat het om deze
die notaris op ons ge
slacht is overgegaan. Van
daar, dat wij notarisappels
worden genoemd. Interes
sant, is het niet?"
Na'zulke woorden voel
de ons appeltje zich
kleiner dan ooit. „Had ik
toch ook maar een naam"
dacht het bij zich zelf, „al
was het maar een héél een.
voudige. Het hoeft geen
Present van Engeland te
zijn of Glorie van Holland
en weet ik wat voor moois.
gehoord", antwoordde
Goudreinette, „maar ja, of
je wens ook uitkomt, dè,t
weet ik niet". „Het zou al
tijd te proberen zijn" zei
een zacht stemmetje- Dat
kwam van het appeltje
zonder naam. „Ik weet
wel, wat ik wensen zou"
dacht het bij zich zelf en
het nam zich voor, om
voortaan héél goed op te
letten, of er ergens ook
een ster viel.
Het wachtte avond op
avond, maar er gebeurde
ster was al zo lang weg
„Dat is te laat" zei Jona
than teleurgesteld en
Goudreinette zuchtte.
„Hoe kwam je toch aan
sterren?" vroeg ze even
later, toen het appeltje
een beetje van de schrik
bekomen was. „Ik, ik was
ook zo zenuwachtig en ik
zag zoveel sterretjes"
snikte het appeltje, „zou
ik nu heus geen naam
meer krijgen?" „Ja, maar
pas de tweede keer" was
het antwoord, „dat helpt
niet meer". Het appeltje
was diep ongelukkig en
het duurde lang, heel lang,
voor het insliep.
plechtigheid.
Proefritten met nieuw
Dieselmateriaal
Als ik maar een néém
had, dan was ik tenminste
iets. De andere appels be
merkten wel, dat het rode
appeltje zo zat te tobben.
O, de notarisappel natuur
lijk niet, die was alleen vol
van zich zelf, maar Goud
reinette bij voorbeeld en
Jonathan probeerden het
appeltje altijd te troosten.
„Trek het je niet aan"
zeiden ze dan, „je bent
toch 'n smakelijk appeltje
Welnu, daar gaat het in
hoofdzaak maar om. Wat
is nou een naam?" „Maar
ik zou er toch zo dolgraag
een hebben" zuchtte het
gewone appeltje dan. „O,
jullie appels, die Present
van Engeland heten enne
Jonathan enne Goudrei
nette, jullie snappen er
allemaal niets van!"
reden op de prachtige
fruitschaal was gelegd.
Natuurlijk was het voor
dit simpele appeltje niet
Een nieuwe Diesel-electrisdhe
locomotief de eerste van zes
in de serie genummerd 800
met een vermogen van 1300 pk. leuk om tussen zulk mooi
en een dienstsneïheid van 100 en voornaam gezelschap te
bm per uur, rijdt thans proef op i verkeren. Het schaamde
de spoorlijnen rondom Utrecht.zich een beetje, maar ge-
Zaterdag jjl. heeft tussen lukkig waren de andere
Haarlem en Leiden een van de
eerste nieuwe, voor streekver-
'keer 'bestemde. Diesel-electrische
-motorrijtuigen proefgereden. Dit
was een experimentele rit met
een enkelvoudige eeniheid. De
maximum -dienstsnellheid van
deze rijtuigen is 120 km per uur.
Zij kunnen in comlbinatie met
meer Dieselstellen -zo nodig bij j
storing op geëlectrificeerde baan
appels niet verwaand, be
halve de notarisappel dan.
Die notarisappel had het
heus een beetje te pakken.
„Kijk eens" zei hij altijd
langzaam en met een ge
maakte stem, „mijn voor
ouders komen uit de tuin
van een rijke, een heel
rijke notaris. Ik mag wel
vakken dienst doen. De kleur is 1 peggen, dat in de loop der
blauw. 1 laren de deftigheid van
ging haast geen
avond voorbij, of het
appeltje had het over een
naam, een eigen naam.
's Avonds kon het fruit
in die mooie schaal altijd
het best met elkander
praten, want dan was het
heel stil om de ronde ta
fel voor het raam. Dan
keken de appels naar bui
ten, naar de grote lan
taarn, naar de donker
blauwe luent daarachter
en naar de sterren, als
die er waren.
Op een keer vroeg
Goudreinette ineens: „Als
je ginds een ster ziet val
len, mag je een wens doen,
wisten jullie dat?" „Hoe
weet je dat?", vroegen de
anderen. „Ik heb het eens
niets bijzonders aan de
sterrenhemel. Tenslotte
besloot het appeltje om
een hele nacht wakker te
blijven. Het kostte erg
veel moeite, maar het rode
ding hield vol en eindelijk,
ja heus, eindelijk werd het
voor zijn moeite beloond.
Ginds verschoot een ster,
het appeltje zag het dui
delijk. Met een grote
zwaai en een heldere licht
straal nam een ster aan de
hemel afscheid van zijn
makkertjes om dan snel
in het duister te verdwij
nen.
„O", riep het appeltje,
dat helemaal de kluts
kwijt was, „O, O!". De an
dere appels schrokken
wakker. „Wat gebeurt
er?" bromde Jonathan.
„Er verschiet net een ster"
zei ons appeltje bibberend.
„Doe dan gauw je wens,
vlug!" gebood Goudrei
nette. „Ik wens, ik
wens begon het ap
peltje. Het dacht na over
een mooie naam, maar het
kon er zo een-twee-drie
geen vinden. „Vlug!" riep
Goudreinette weer. En
toen vergiste het arme ap
peltje zich. Het had zeker
te lang en te veel naar de
sterrenhemel gekeken,
want weet je wat het zei,
toen Goudreinette nog
maals „vlug!" had geroe
pen? Het zei: „Ik wens
sterren" Vol schrik
bemerkte het zijn vergis
sing. „O nee, nee, een
naam, een echte naam
voor me zelf!" verbeterde
het nog haastig, maar de
volgende morgen
bracht een verrassing
voor alle appels in de
schaal, een heel vreemde
verrassing. Zie hadden al
lemaal aan de naam ge
dacht, waarom het appel
tje die nacht tevergeefs
gevraagd had. Maar wie
dacht er aan de sterren,
die ons appeltje zich toch
echt gewenst had, al was
het dan per vergissing
Niemand. En daarom was
het zo'n grote verrassing,
dat het appeltje zijn ster
ren ook werkelijk gekre
gen had. Ja heus waar, het
was bezaaid met heel
kleine sterretjes, die
prachtig afstaken tegen
het glanzende rood van
zijn jasje. „Oh" zei Pre
sent van Engeland, „wat
zie jjj er mooi uit". On
middellijk spiegelde het
appeltje zich in de blozen
de wangen van Jonathan.
Het wist niet wat het zeg
gen moest. Maar het vond
zich zelf ook prachtig en
het dacht verheugd: „Nou
heb ik toch iets, al is het
dan geen naam".
Maar ho, ho, die kwam
ook nog. „Weet je wat?"
riep Goudreinette ineens
met heldere stem, „nu
hebben we ook een
naam voor je. We noemen
jou voortaan Sterappeltje,
want die verdien je, waar
of niet?" Daar waren ze
het allemaal mee eens,
zelfs de notarisappel, en
sindsdien heette het appel
tje altijd Sterappel. En al
zijn kinderen, kleinkinde
ren en achterkleinkinderen
hebben die mooie naam
overgeërfd, tot op de dag
van vandaag!
De 35-jarige Maastrichtenaar
J. H. Ritehi, destijds mijnwerker
in België, die op 7 Maart j.l.
spoorloos verdween, is na een
verblijf van negen maanden in
Noord-Afrika, waar hij in het
Vreemdelingenlegioen heeft ge
diend. dezer dagen onverwacht
in zijn woning teruggekeerd.
Toen R. in Maart j.l. ver
dween, leed 'hij aan gedachten-
en geheugenstoornis. Hij is toen
vermoedelijk in deze toestand in
handen gevallen van Belgische
ronselaars. Van zijn transport
naar Marseille kan 'hij zich to
taal niets herinneren. Eerst bij
aankomst in Sidi-Bel-Abez, het
hoofdkwartier van het Franse
legioen, werd hij zich volkomen
bewust van de hachelijke situa
tie waarin ihij verkeerde.
Al spoedig bleek echter, dat
Ritohi niet voor de zware dienst
geschikt was. Na verschillende
overtredingen, als gevolg van
zijn geestestoestand, kwam hij
aanvankelijk in de strafcel, ver
volgens in een tehuis voor gees
telijk gestoorde mensen en ten-
Nederlands schip
tveer vlot
'S-'GRAVENHAGE Het Fin
se schip „Margareta" is Maandag
bij het eiland Ailsea Craig, ten
Westen van Schotland aan de
grond gelopen. In het voorschip
bevindt zich een groot lek. De
kapitein verzocht om assistentie.
Bovendien is het s.s. „Albireo"
van de Nederlandse rederij Nie-
ve'ld Goudriaan te Rotterdam bij
Bath aan de grond gelopen. De
Albireo was met een lading
stukgoederen onderweg naar
Antwerpen. Vijf sleepboten zijn
erin geslaagd de „Albireo" vlot
-n
slotte in een militair ziekenhuis
te Fez (Marokko) terecht. De
medische behandeling hier was
uitstekend. Na een doelmatige
zenuw-kuur, werd hij als gene
zen ontslagen doch afgekeurd
voor het legioen.
Alvorens hij naar Frankrijk
werd ingescheept ontmoette hij
nog enkele Maastrichtenaren, die
vrijwillig in het legioen hadden
dienst genomen. Het transport
bestond hoofdzakelijk uit ver
minkten, als gevolg van de strijd
in Indo-Ghina. Via Marseille en
Rijssel keerde hij tenslotte in
Maastricht terug.
Belangengemeenschap
„Hollandia"„Vesta"
In Mei j.l. hebben de N.V. Le
vensverzekering-maatschappijen
„Hollandia" te Delft en de „Ves
ta" maatschappij van levensverze
kering te Arnhem besloten te
gaan samenwerken, teneinde te
komen tot een efficiënte bedrijfs
voering en besparing van kosten.
Een naast elkaar blijven voortbe
staan van binnen- en buitendien
sten zal echter niet tot de ver
wachte resultaten leiden, daarom
is, na onderling overleg, besloten
beide diensten te gaan samenvoe
gen.
In verband daarmede zullen de
tegenwoordige directeuren van
„Hollandia" per 31 Dec. a.s. af
treden. Zij hebben met ingang van
1 Januari een andere functie bij
het concern van de „Nationale"
aanvaard. De directeuren van
„Vesta" zullen, totdat de samen
voeging zal ziin voltooid, ook als
directeuren van „Hollandia" op
treden.
Vergadering over het
beleid bij Amstleven
Aandeelhouders der N.V. Am-
sterdamsche Maatschappij van Le
vensverzekering „Amstleven" zijn
gisterenmorgen in vergadering bij
eengekomen. Deze was belegd op
verzoek van een aandeelhouder,
de heer C. Drijver. De agenda
omvatte o.m. bespreking van het
beleid van het bestuur, de wense
lijkheid van een fusie en een sta
tutenwijziging. De belangstelling
was buitengewoon groot.
Met het beleid van de directie
en commissarissen was de heer
Drijver het in het geheel niet eens
en had een uitvoerige correspon
dentie hierover gevoerd met het
bestuur van de maatschappij. Hij
meende o.m., dat de de directie
een naar vehouding tot de uitke
ring aan aandeelhouders te grote
beloning ontving. Een der direc
teuren betoogde, dat de directie 'n
vast salaris ontvangt, dat sinds
1928 niet is verhoogd, en daar
naast een wisselende beloning, die
afhankelijk is van de winst. Dit
laatste is echter een contractuele
bepaling.
Over de uitkeringen aan aan
deelhouders werd opgemerkt, dat
men in de eerste plaats dient re
kening te houden met de contante
verplichtingen aan de polishou-
dersDaarom moet gewerkt worden
aan een krachtige reserve en ko
men aandeelhouders op de tweede
plaats bij het bestemmen van de
winst.
Punt 2 van de agenda omvatte
de terugvordering van bedragen,
die door een commissaris (Ir. F.
Q. den Hollander) zouden zijn ont
vangen. terwijl hij statutair geen
commissaris zou kunnen zijn. Het
bestuur gaf toe, dat ten aanzien
van deze commissaris de statutaire
bepalingen niet geheel gevolgd
waren (een commissaris moet aan
deelhouder zijn de heer den Hol
lander zou 2 jaar geen aandeel
houder zi.in geweest) doch dit be
rustte op een misverstan.d Men
heeft echter zeer geprofiteerd van
zijn diensten en adviezen en het
bestuur meende, dat terugvorde
ring niet correct zou zijn. De heer
Drijver trok daarop zijn voorstel
in.
AMSTERDAM, 22 Dec. De
nieuwe week telt slechts drie
beursdagen en waar ook de vol
gende week de Beurs twee dagen
gesloten blijft, heeft het weinig
verwondering gewekt, dat de
handel vandaag bescheiden bleef-
en het koersniveau slechts wei
nig veranderde. Voor cultures
scheen de belangstelling echter
iets groter te zijn. Amsterdam
rubber b.v. steeg van, 75 tot 77,
in verband met de hogere rub-
berprijs in Singapore. Deli's on
dervonden belangstelling van het
publiek en verbeterden circa 1
punt. HVA bleef echter bij deze
ontwikkeling ten achter en was
een fractie luier.
Ook lappen Nedam trokken
vandaag de aandacht, gehandeld
werd van f 150 tot f 154 tegen
Vrijdag f 143 tot f 149. De des
betreffende aandelen verbeterden
eveneens enkele punten. In de
overige sectoren zat vanmiddag
niet veel beweging. Olies aan de
lage kant op 308 (Vrijdag 310),
doch de affaire had hier zo goed
als niets te betekenen. Unilevers
verbeterden een kleinigheid,
Philips en de overige industrieën
nagenoeg op peil. De scheep
vaartafdeling gaf overwegend la
gere koersen te zien, doch de
verliezen bleven van bescheiden
formaat. Op de staatsfondsen-
markt meent men thans min of
meer wat vastere grond onder
de voeten gekregen te hebben,
de noteringen van Vrijdag bleven
hier vrijwel gehandhaafd. De
Amerikaanse afdeling volgde het
voorbeeld van New York en het
agio bleef nihil.
Onveranderd dividend
Albatros Superfosfaat
De Albatros Superfosfaatfabrie-
ken N.V. heeft over 1951-'52 be
vredigende resultaten bereikt, die
onder bijzonder gunstige omstan
digheden werden behaald, 't Ex
ploitatiesaldo steeg van 6.581.220
tot 11.242.452. Diverse baten
leverden op 1.518.625 tegen
1.817.298 vorig jaar. Aan afschrij
vingen wordt dit jaar 5.739.6Ó7
besteed 3.234.082). Na diverse
voorzieningen resteert een winst
saldo van 1.632.514 1.224.274),
waaruit een onveranderd dividend
van 9 procent op de gewone aan
delen wordt voorgesteld.
In haar verslag constateert de
directie, dat de vraag naar gecon
centreerde meststoffen bleef stij
gen. Ondanks het wereldteko'rt
aan grondstoffen is men er in ge
slaagd de zwavelzuurfabrieken op
volle capaciteit aan de gang te
houden. De productie van super
fosfaat is in het tweede halfjaar
wegens verminderde vraag be
langrijk ingekrompen. De pro
ductie van dubbel superfosfaat en
geconcentreerde mengmeststoffen
daarentegen nam toe.
FEUILLETON:
.01
EEN ZONDAGSKIND
54.
En dan buiten, op de
achtergrond, een reusachtige fa
briek, waarvan de schoorsteen
volop rookt: Ora et la bora. „Dank
lieve Heertje, danke Lieve Vrouw-
ke, danke engeltjes zoet.En wat
die fabriek betreft: „die fabriek
is van pappie, onze pappie," Ze
gen, welvaart, vrede, rust.
Theodoor zag de guitaar. Hij
nam haar op en stemde de sna
ren. e
Plotseling klonken er stemmen
in de gang. Een deur sloeg dicht.
Clarence verstarde. Haar mond
sprong open, angst lichtte in haar
ogen. Theodoor las het vreselijke
woord van haar lippen: Vader!
Als een gewond dier zocht hij
naar een opening om te ontsnap
pen. Er was er geen.
„Weg!" stiet Clarence gejaagd
n't.
Door Toon Kortooms
Voetstappen naderden. Instinct
noemen ze het.Theodoor schoot
als een snoek onder de sofa, gui
taar en overjas sleurde hij mee.
Clarence was opgesprongen en
ging met alle toewijding in de
haard staan poken. De deur
zwaaide open. Theodoor hoorde
iemand snel spreken. Het drong
niet tot hem door wat de man zei,
het klonk allemaal vaag en veraf.
Uitroepen, een meisjesstem. Jo
seph zei iets. Een ander ant
woordde. Een babel van stemmen
zinloos door elkaar.
Theodoor drukte beide handen
tegen zijn hart om het bonzen te
bedaren. Zijn hart bonkte zwaar
op het tapijt. Hij voelde plotseling
dat hii ongemakkelijk lag, op een
vergeten dobbelsteen of zo. Dat
ding stak hem. brandde hem. Het
IniHrio ---H^cht af. Maar hij
durfde zich niet te verroeren. Hi.i
sloot ziin ogen. Toen hii ze weer
open deed, zag hij voeten door
de kamer gaan. Weer klonk die
snelle stem, een waterval van ge
luiden en klanken. Wat sprak die
brute vader toch voor een taal?
Met geweld concentreerde Theo
door zijn blik op de voeten in de
kamer, ofschoon hij het liefst ziin
ogen weer wilde sluiten, Twee
paar mannenvoeten en de voeten
van Clarence. De heer Legrande
had dus een gast meegebracht.
„Ah merci beaucoup, ma chère
petite!" zei de stem beminnelijk.
Die vent spreekt Frans, schoot
het door Theodoor's brein, een
Franse gast. Hii zag dat de voe
ten van de rebbelaar tot rust
kwamen: de man zat waarschijn
lijk. De andere voeten, die van
Legrande en zijn dochter waren
nu tegenover elkaar, zo te zien.
De schurk, dacht Theodoor hij
vergat de dobbelsteen nu er
vreemd volk is, hangt hij de lief
hebbende vader uit! Woede golfde
in hem op. Het liefst was hij on
der de donkere divan uit gevlo
gen om die deugniet daar een
klap met de guitaar te geven,
midden op ziin hardvochtige kop.
Maar meteen schoot de zonder
linge positie, waarin hij onher
roepelijk gevangen zat. hem in
gedachten. De angst kwam terug.
Hij was angstig omdat Clarence
angstig zou zijn. Als ze hem hier
vonden! Het gebeurde toch her
haaldelijk, dat iemand in een ka
mer zittend opeens het gevoel
kreeg, dat er zich nog een per
soon in het vertrek bevond; zo
iemand ging dan alles nakijken.
Er waren toch vele volksstam
men. die des avonds onder het bed
loensten of er bijgeval geen vent
onder lag. Gelukkig dat die
Fransman zo druk praatte en de
aandacht van de heer des huizes
gevangen hield. Ach, de gedach
ten schoten als gloeiende flitsen
door Theodoors gemarteld hoofd.
Dat zou nachtwerk worden: zo'n
onuitputtelijke Fransman en een
half dwaze heer des huizes, die
zich voor niets anders interes
seerde dan voor zijn verzameling
muziekinstrumenten.
Er werd druk gepraat. Nu en
dan ving Theodoor een woord op,
dat Clarence uitsprak, zuiver
Frans, Waar kan ze 't geleerd
hebben, 't arme kind, dat stiekum
moet uitbreken om naar een con
cert te gaan luisteren?
Theodoor begon te zweten. Niet,
dat hij het warm had, hij rilde
eerder. Maar er was iets in de
stem van de heer Legrande. dat
hem koude scheuten door het
ruggemerg joeg. Hij kon het niet
thuisbrengen, maar het had iets
dreigends. De heer Legrande
sprak met bravour zijn Franse
taal. Had hij dit van zijn voor
vaderen, de graven en markie
zen? Het meest praatte de Frans
man. Als die vent nou maar niet
over muziek-instrumenten aan de
gang gaat, want dan lig ik hier
morgenvroeg nog op die verrekte
dobbelsteen, dacht Theodoor.
In de korte pauze, die op een
gegeven moment inviel, hoorde
de man onder de sofa een ander
geluid, ver weg in het huis. Hij
dwong zich tot intensief luisteren
Het naderde moeizaam, dit ge
rucht. Nu luisterden de mannen
ook.
„C'est grandmama!" riep Cla
rence. Het was inderdaad me
vrouw Legrande, stapstap
knots!., stap., stap., knots!
Theodoor zag hoe Clarence's
voeten zich naar de deur repten.
Hij zag even later de stok bin
nenstappen, gevolgd door twee
zwarte bontpantoffels.
„Goedenavond!" schreeuwde de
oude dame, en zich blijkbaar tot
de heer des huizes richtend:
„Johan, zeg aan mijnheer, dat
ik vanavond niet in een vreem
de taal ga converseren. Mijn
hoofd staat er niet naar!"
Terwijl de heer Legrande zijn
gast op de hoogte bracht van wat
de oude mevrouw gezegd had,
zag Theodoor hoe de bontpantof
fels langzaam naar de sofa kwa
men, de stok snuffelde voor hen
uit. Clarence zei: „Grootmoeder,
kom hier toch zitten, bij 't vuur".
„Nee kind," schreeuwde dc
oude dame. „Ik heb last van die
warmte. Ik zit hier prima."
Zij liet zich zowaar neer vallen
op de sofa. In de wirwar van de
metalen veren hoorde Theodoor
duizend klokken luiden. En daar
speelde een orgel, alle registers
open. Onder het aanzienlijke ge
wicht zakte de sofa diep door en
zette de man daaronder klem.
Theodoor kon zich niet meer be
wegen en hij bedacht met schrik
wat er gebeurd zou zijn indien
mevrouw Legrande nóg zwaarder
had gewogenen wat er ge
beuren zou als zij de hele avond
hier bleef zitten.VVordt vervolgd.
Het z.g. „Vred
Wenen", sluitstuk
tijds in het Rode P
ophef ondernomen
„vredescampagne",
rug. De opkomst
rijkse hoofdstad Wi
de initiatiefnemers
gedacht. De commi
paganda en deverl
het Sovjet-paradijs
boventoon. Van de
sche opmerkingen
werden op het be
jinsky in de V.N.
slotresoluties teru;
Noch minder van
die gemaakt weré
rechtspleging achte
Gordijn. Zij, die m<
onschuld overigens,
werkelijke poginge:
dernomen om een
licht in de wereïc
zijn een desillusie
den. Wat ze trouw
baat hadden kunnei
alles wat Moskou
heeft geen ander
propageren van hel
en het vergroten i
van Sovjet-Rusland
„binnenlandse kwei
satellietstaten mag
worden. Dit is oc
waarom een Enge!
die meende iets te r
over het proces va
voornemen terugn;
vraagt men zich n
zijn er zovelen uil
en artistieke kringe
congres in Wenen
betuigden? Een toti
heid kan het moeili
zijn. Daarvoor h
reeds te lange tijd
laat getoond. De
wreedheden in Oost
ken boekdelen. Het
van de spanningen
nationale betrekking
Kremlin verantwoor
is al te duidelijk,
niets gezegd en gee
protest gehoord. M
wel aannemen, dat
in de greep van d
tische ideologie zijr
komen. Een ernstic
voor het Westen en
beschaving. Het is i
ste bewijs hoevelen
hebben verloren en
gegaan in de moder:
lingen en een voo
tisch denken. Dit toi
crisis van het Wes
veel gevaarlijker
zwakke positie van c
defensiegordel. Het
volgen van de aanibi
techniek, het gering
de religie en het ve
geloof in een perst
die het Al bestuurl
Christendom kan a
dwaalden redding b
daar ook, dat de co
leiders in de H. Ker
tegenstander zien
het werk stellen om
nietigen. Zij verwac
de medewerking vai
sas intellectuelen in
die gebruikt worden
voudigen van geest
zelfde net te vangi
of rose getinte hoog
collegezaal is minstei
lyk als de Sovjets]
laatste gegevens pro
machtigen over een r
Alleen met dit vers
eerste waarschijnlijk
"''..jvelk een catastrc
telijke instelling kan
Kremlin streeft na
maar het is de vr<
kerkhof. Het is een
kelen", zoals de naz
het is een verdruk
menselijke persoon!
lang en zo wreed, tol
van protest of uitin
verantwoordelijkheids
wordt gehoord. Het
fijnde barbarendom,
dadige systeem dat
doel kent, de knech
mens tot verheerlijk
kelen, die in hun waa
van krankzinnigheid
door machtswellust,
duivelse element in
van Moskou. En vee
tender dan de gezam
taire krachten van
Rood-China.
Par ij
De Bey van Tunis
Hij heeft, onder dw
Fransen, een tweet
ondertekend, dat aanz
vormingen beoogt v;
nenlands bestuur. B
van de structuur der
Het is een bewijs, di
steeds ernst heeft w;
met de hervorminge:
dat dit onder dwang
zelfs met de bedreigi
verwijderen van de
tegelijk, dat wat Pari
het nooit de instem
van Tunis. De gehele
kwestie draait om 1
van beide partijen.
belang bij de besch'
de Fransen die in Tu
staan hebben. Maar ht
op de economische vo
dit gebied. De Tunes
nalisten eisen het ver
Fransen. Daar komt
op neer. En de laat
zich gesteund door
Daarom stellen de r
zulke hoge eisen en
Parijs de hoogste pri
het dwang-element ge
slecht ding voor de oi
het geschil. De dwar
reactie uitlokken. En
lijk overleg teniet doei
leg trouwens, waar mi
meer van mag en ka
ten. Een wending ten
alleen mogelijk zijn, w
buitenaf zowel Parijs
een regeling werd
Een taak voor de V
twijfel. Maar de tragi
dat de organisatie
steeds meer aan respec
tiviteit gaat inboeten
spreking van dergelij
ten als in Tunis. Or
schone schijn spelen
tische belangen en e
voordelen van Lake E
voorname rol. Wat de
van de vooroorlogse 1
is geworden.
