Kunnen de Christenen
Zo maar een paar „Losse praatjes en losse blaadjes"
uit het oude jaar
nog hun stempel op de
maatschappij drukken?
beperkt
ort
OUDEJAARSNUMMER 1952
producten
ervorm
30 Dec. Het
ninisterie van
heden opnieuw
slag toegebracht
van Amerika's
de import van
in poedervorm
en hebben be-
vollemelkpoeder,
arnemelkpoeder,
a hoofdzakelijk
Zweden, Nieuw-
emarken komen.
eelheden komen
^t-Duitsland en
it zegt ter toe-
invoer van deze
biigedragen tot
der Driizen
boter, kaas en
de laatste tiid.
lagere Driizen
en.
rordt echter de
erste klap voor
genoemde lan-
door verlichting
igen betreffende
ende bepalingen
geconserveerde
efabriceerd van
oudse kaas. ziin
"en en de iaar-
;lheid voor de
re kaas is ver-
)0 tot 1.575.000
'and met toe-
binnenlandse
OVERVALT
ISSIEPOST
roejoe's heeft een
epost in de ber-
overvallen. Een
door een schot
erke politieafde-
veg naar de post,
Tuso, ongeveer
van Fort Hall.
Eert orkest
us van zijn
der
Koning Fre-
ïarken zal de
Koninklijk Or-
bij een laatste
noeder, Koningin
plechtigheid zal
het kasteel Ama-
nklijke familie
van wijlen de
ie plechtigheid
zal worden
van Grieg,
van de gestor-
f 7 millioen
►vincies
aan de provin-
uit het Ver
ier 1951 bijna
bedragen dan
sht werd. Dit
in het feit,
trrjjtuigenbelasting
gebracht dan ge-
11 n hinder
ang
IJselmeervis-
tste tiid nogal
et drijfiis. dat
bij de N.O.P.
ïlijke en Zui-
'aar de netten
bestand ziin
Üsschotsen, blij-
irtuigen thans in
waardoor de
.s.
,Jan*
Od de Eems
Jaagde oroef-
tden van het
aartuig „Jan"
Scheepswerf
Bodewes) te
tening van de
Delfzijl werd
is van het
900 ton d.w.
een 500 Dk
mee het schip
aart een snel
11 miil.
dde onder toe-
Veritas met
Dvaartinspectie
vaart met
voor de hout-
ledig naar
stukgoed te
Groningen
Dec. Rode
ïtte tarwe 22.25
rogge 24.25
vrij: 28.2532;
25—33.75: wit-
27.15; groene
paardenbo-
:arwijzaad 50.50
lanbod was he-
stemming was
van tarwe be
ton. De rode
26. de witte
vrijwel in een
asters konden
wintergerst
n en de be-
De mooie
bedongen 32,
meer. Zo-
mdeld van 33
ver was niet
kooplust ge-
nke monsters
gegeven van
het slot van
priizen niet
erwten wa
le beste soor-
tot 51.25 op-
rt van 47 tot
partiien be-
gstelling. De
vas van wei-
was van 25
zaad was
Weet U het nog van
^//W//////W//W////WWw/#//w///Wjr//f/W/WWWW///WW///W//WWW/W
5 Zo'n jaar van twaalf maanden lijkt maar een flits.
J Zeker in het licht van de eeuwigheid. En dat niet
alleen, omdat de eeuwigheid zulk een onmeetbaar
5 lang eind is, zo gezegd, maar méér nog als we be
grijpen, ivat de Eeuivigheid, met een hoofdletter E,
eigenlijk betekent. „De mens is op aarde, om God
te dienen, en Hem daardoor eeuwig te aanschou
5 wen in de hemel". De aarde is de weg voor de mens
naar die eeuwigheid en 1952 was eigenlijk maar een
5 stap op die weg. Wat hebben we allemaal gedaan,
gezegd, gezocht, gezien, toen we voortstapten? Laten
wij eens zien
Januari begon „zot" met de
viering van het zeventig
jarig b'estaan van de „Oetel-
ionkse Club", die altijd zo „braaf"
voor de viering van het Carnaval
zorgt. Churchill was op
reis naar de Verenigde Staten,
dat was niet zot, hoewel de
hoge politiek voor een gewoon
mens gek genoeg lijkt. Bewijs:
deze maand stierf Litwinoff,
eens een groot man in Rusland.
Hij was o.a. eens voorzitter van
de Volkenbond, en voordien
bekend in de onderwereld!
Liever spreken we over kapitein
Knut Carlsen, de moedige
man van de „Plying Enterprise",
welke verging ondanks de moed
van Knut. Men heeft getracht,
hem de kroon van het hoofd te
stoten, maar de Carlsen-petten
getuigen nóg overal in de wereld
van de bewondering van velen.
Hoge politiek verder genoeg:
in Frankrijk viel het kabinet-
Pleven, in België de regering
Pholien, enz. Korea is er ook
altijd nog en Indo-China niet
te vergeten. Ons land wordt
op het moment (Dec. 1952) ge
teisterd door overstromin
gen, dat was in Januari van dit
jaar ook zo, vooral in Limburg.
Na het bezoek van Churchill aan
president Truman is de zaak
daar nu „rond", daar dr. D r e e s
ook naar Washington ging, na
tuurlijk niet van „de centen van
Drees", maar wel voor staats
zaken. Frankrijk verloor
een grote zoon, generaal de Lat-
tre de Tassigny, beroemd militair
en voorbeeldig katholiek.
In Maart was de Atlantische
Raad bijeen in Lissabon. De N.A.
V.O. (Noord Atlantische Ver
dragsorganisatie) bracht de
Europese Verdedigings
gemeenschap tot stand; op
papier althans. De definitieve
goedkeuring is er nóg niet. Ne-
HET GROTE NIEUWS
VAN FEBRUARI was het
onverwachte overlijden van
Koning George VI van
Engeland, die in zijn slaap
werd verrast door de dood.
Prinses Elisabeth volgt
hem op; zij wordt a.s. zo
mer gekroond.
Voorspel van zijn gedwon
gen aftreden waren begin Fe
bruari de onlusten in Egypte, in
de wijk waar Koning Fa-
roek zijn staatsie-diners placht
te geven; er was hoogspanning
met Engeland, dat de Suez-zone
bezet had, voor John Buil een
der knooppunten van zijn wereld
rijk! Dan trekt P e r z i de
aandacht. De premier, Mossadeq,
huilt tranen met tuiten, een nieuw
wapen in de wereldpolitiek. In
een halfjaar heeft hij, volgens de
Iraanse statistiek, 40 trillioen tra
nen gestort, wat tot gevolg had,
dat de olie (politiek) nog meer
verwaterde. De Verenigde
Naties vergaderden weer, in
het paleis „Chaillot" te Parijs.
Deze maand viel de sluiting. Na
drie maanden was er niet veel
denderends bereikt. Het was echt
wat je noemt: veel geschreeuw
maar weinig wol. Jammer!
George Kennan ging als gezant
van Amerika naar Rusland. Hij
is er alweer weg ook.... Dat
wordt nooit wat met die twee.
VOORTDUREND herinne
ren giftige maatregelen ons
aan de ware bedoelingen
van het communisme. In
China werd o.a. een wees
huis gesloten, bestuurd
door liefdezusters uit Ame
rika. Ze zouden de kinde
ren doden! In waarheid
maakten ze doodzieke kin
deren, die aanklopten, ge
zond. blinden werden ver
zorgd enz.; de bevolking
had een onbegrensde ver
ering voor haar werk.
Maar dit kan de z.g. „vrien
den van het volk" niet
schelen!
derland zal straks het voorbeeld
geven. Andere landen worden
nog door ernstige tegenstellingen
verdeeld gehouden. Zie Frankrijk
en Duitsland, en denk aan de
Saarkwestie o.a. en aan het oude
Franse wantrouwen! Zolang eigen
belangen, nationalisme e.d. niet
worden overgenomen, blijft de
eenheid van Europa een fictie.
Moskou is de lachende derde!
Twee Haarlemse jongens
brachten Engeland en de rest van
de wereld in opschudding.
Zij hadden uit oude foto's e.a.
van een Zwitsers blad de ontwik
keling van een Engelse straaljager
geconstrueerd. De Britse geheime
dienst rook spionnage! De
wereldpers toog naar de oude
Spaarnestad, waar bleek dat van
spionnage geen sprake was, maar
alleen van jeugdig technisch ver
nuft! Wat die Britten opgekeken
hebben van die Haarlemse „mug
gen"! Zelfs het Lagerhuis kwam
er aan te pas!
Laat, maar misschien nog niet
te laat, werd in Italië onge-
EEN AFSCHUWELIJK
PROCES bracht Frankrijk
(en de wereld) in opschud
ding. Madame Besnard zou
elf mensen vergiftigd heb
ben. Het was een sensatio
neel, en bar proces. Ma
dame houdt nóg vol dat ze
onschuldig is. De zaak
werd verdaagd en de sen
satie kreeg voor later nieu
we stof.
bruikt land verdeeld onder
ongeveer honderdduizend boeren
gezinnen. Oud zeer, ook in an
dere landen. Een slechte toestand,
die alleen maar het communisme
in de hand werkt. Kent u
Hallie Selassie nog? De Negus
van Abessinië? De rrfan, van
wie Mussolini eens zei, dat. hij
zijn schoenen zou poetsen met de
baard van de Negus. De Duce is
dood, en Selassie kreeg deze
maand zijn troon weer terug! En
zijn baard ziet er keurig uit, zon
der schoensmeer! Deze maand
eindigt met een der vele Ame
rikaanse „stunts". Een firma uit
het land der onmogelijkheden liet
per vliegtuig tienduizend
kuikens vervoeren; de stewar
dessen waren gek met dergelijke
donzige passagiers. In Frank
rijk kwam Antoine P i n a y aan
het bewind, om Marianne uit de
pi-na-rie te halen. Hij hield moe
dig stand. (Tot 22 December van
dit jaar, toen kwam de val....).
En meer dan ooit zit Frankrijk
nu in de puree. O, ja, generaal
Batista voerde een bloedloze
staatsgreep uit in Havanna, de
hoofdstad van Cuba. Kan het u
veel schelen?
April bracht leven in de po
litiek over de ganse aardbol. Het
was de tijd van het jaar voor
nieuw leven. Maar het was alle
maal oud zeer. Rassenkwestie in
Zuid-Afrika; het recht weer
streefde de apartheidspolitiek van
Malan. De Saarkwestie werd
actueel door een felle uitlating
van de Franse gezant in Saarland.
Minister Schuman sprak zelf met
de Duitse premier, dr. Ade
nauer, om de zaak wat op te
lappen! Maarschalk Papagos (de
Griekse de Gaulle) ontketende
een storm tegen de regering van
zijn land. In Egypte greep de
nieuwe Faroek-premier de Wafd-
partij bij de kladden, maar de
boemerang bleek zich al spoedig
tegen de heersende macht, de
koning incluis, te keren. F a r o e k
werd weggejaagd. Zo zijn daar
de manieren. Hij had pas een
zoon, die een „super-de-luxe-baby-
uitzet" bezat van 10 mille. Maar
dat hielp ook al niet. Naguib is
daar nu de baas. n
T r i s t was ook weer „in het
nieuws". Relletjes, traangas, enfin
de gebruikelijke attributen. Alle
maal om de kwesties, die ondanks
de goede bedoelingen van de Ver
enigde Naties maar niet kunnen
worden opgelost omdat niet van
allen de bedoelingen zo goed zijn,
blijkbaar. Wie zei ook weer, dat
de wereld aan goede bedoelingen
ten onder kon gaan?
Naast Tunis kwam ook Ma
rokko in beweging tegen
Frankrijk. Een nota van de Sul
tan was het begin van een lij
densweg, die later tot bloedige
onlusten voerde. „Wie Afrika
heeft, wint", is nog altijd waar!
Aalmoezenier v. d. Vrande en
luit. Uyldert kregen Am e r i -
kaanse onderscheidin
gen voor hun dapper werk in
Korea, waar ze meestrijden in het
leger van de Verenigde Naties.
Dat duurt daar nu al van Juli
1950 af! Fe e s t was het in
Culemborg, waar Jan van Rie-
beek is geboren, de stichter van
de Kaap-kolonie, één van degenen
die „Hollands glorie" oudtijds
hebben gevestigd.
In Chicago gingen bijna zestig
duizend telefonisten in staking.
De heleboel lag plat. Oorzaak ge
weigerde loonsverhoging. Zo iets
kan bij ons niet gebeuren, nu
bijna het hele land „telefoon-ge
automatiseerd" is, zou je zeggen.
Zijn wij Amerika vooruit? Een
belangrijk jubileum in ons land:
de Staatsmijnen bestonden vijftig
jaar. Niet altijd hebben we met
„de kolen" een gouden tijd be
leefdmaar de Staatsmijnen
hebben prachtig werk gedaan!
M e i bracht de doodstijding
van een grote zoon van Engeland:
Sir Stafford Cripps, Brits minis
ter van Financiën. Een socialist
en overtuigd Christen, en een
HET WAS EEN GROTE
maand voor Nederlands
wereld-good will. Koningin
Juliana en Prins Bernhard
gingen naar Amerika en
maakten daar een lang
tournee. Overal geestdrift
en enthousiasme. En de
Koningin zette in verschil
lende, zeer geprezen toe
spraken de puntjes op de i.
Amerika is een gróót land,
maar denkt ook aan de
rechten van de kleintjes!
O, zo!
Op de verjaardag van zijn kleinzoon, prins Charles, 14
November 1951, werd deze opname gemaakt van de in
Februari 1952 overleden Koning van Engeland.
practisch propagandist van de
noodzakelijke versobering, een
man, die van zijn volk op dit ge
bied veel gedaan wist te krijgen.
Hoe onmisbaar de krant is
voor het publiek, bleek in Mei in
verschillende steden van Frank
rijk, toen de krantenverkopers
staakten, omdat de regering de
winstmarge verlaagde. Iedereen
klaagde over het ongemak hier
van. Wat zjjn wij toch een ge
lukkig land; hier schafte de re
gering de omzetbelasting op dag
bladen af!
Dacht U, dat na de bevrijding
alles koek en ei was? De men
sen worden nooit wijzer, getuige
de herleving van nazisme en fas
cisme in Duitsland en Italië. Dat
heet dan n e o-f a s c i s m e en zo.
Maar het is levensgevaarlijk.
Niettemin kon in het land van
premier de Gasperi een beto
ging van wel vijftigduizend van
die „neo"-fascisten worden gehou
den! Kan dat allemaal maar? In
naam van de gezonde d e m o-
cr a t i e!?!
Een grote vrouw ging heen:
dr. Maria Montessori. Een-en
tachtig was ze. De opvoeding
heeft haar véél te danken!
Het stoffelijk overschot van de roemrijke Duitse Kardinaal
Faulhaber opgebaard voor een laatste groet van zijn vele B
bewonderaars.
Belangrijk voor de binnenvaart
was de opening met vorste
lijke luister van de grote
sluis in Tiel. Een prachtig
werk was weer klaar. Het veel
besproken Amsterdam-Rijnkanaal
was in gebruik genomen. Ja, wij
kunnen wel wat!
Grote beroering verwekte een
publicatie over een zgn. rapport
van Admiraal Fechteler. West-
Europa zou n i et verdedigd
kunnen worden en de Atlantische
strijdkrachten zouden zich con
centreren op het Middellandse
Zeegebied. Maar het was een
storm in een glas water (alweer!)
Bewezen werd dat het oude koek
was, uit een vroegere persoon
lijke publicatie van een of an
dere Amerikaan
Nou, en Juni dan was de
beroemde voor sommigen be
ruchte maand van de verkie
zingen. U weet er alles van. Wij
gaan geen oude wonden openrij
ten, te meer daar ze, althans bij
de K.V.P., nog lang niet hele
maal genezen zijn. Moeizaam
zetten de politici (en politieke
tinnegieters) zich aan het „for
meren" van een nieuw kabinet.
Hulde aan een beroemd Ne
derlands geleerde en fijne
mens: prof. dr. G e r a r d Br o m.
Hij werd 70 en trad dus af als
Oost-Duitsland gaat onafge
broken door met „spelde-
prikken" tegen het Westen
te geven eneen eigen
leger op te bouwen. Volks-
politie heet dat. In begin
Juni vreesde men een nieu
we blokkade. Het liep zo'n
vaart niet. Maar de „con
flict-stof' blijft hier opge
stapeld!
De maand Augustus bracht
de oplossing van de kabinetscrisis.
Drees, Donker en Staf, en de
christelijke fractieleiders op de
achtergrond, hebben tenslotte de
oplossing bewerkt. En nou maar
wachten op „onze daden".
Groot feest was er in Breda.
De stad was 700 jaar. Er was
volop Oranje en de Koningin was
er ook met haar man. Niet min
der dan 80 congressen werden er
gehouden! Hoe bestaat het; en de
wereld draait even goed door!!
En een geld dat ze daar tenslotte
overhielden! Niet te gelóven!
Maar waar!
Nog even Mossadecq!
Hij bedankte zo ineens
maar als premier. Toen
kwam er revolutie, want
zijn topvolger wilde men
niet.' Gevolg: bloedige rel
letjes! Toen kwam Mossa
decq weer terug. Het zal
met de olie welhuilen
blijven. Wat een wonder,
zolang als olie (in het
Frans) „huile" betekent...
hoogleraar aan de R.K. Univer
siteit. Hij werkt nog door met
studie en schrijverij. Op onze
emancipatie van de laatste 25 jaar
drukte hij een persoonlijk stem
pel.
Barcelona vierde het vijf-en-
dertigste internationaal Eucharis
tisch Congres. Het was een in
drukwekkend gebeuren, getuigend
van veel godsvrucht en geloof,
een enorme demonstratie, ook
met Spaanse pracht.
Generaal Ridgway kwam terug'
uit Korea, om Eisenhower op te
volgen als hoofd van de Noord-
Atlantische strijdmacht. In Parijs
werd hij „verwelkomd" met com
munistische agitatie. „Go home,
Ridgway" stond er op de muren.
Dat is een meer-gebruikte me
thode. „Ga terug, Gromyko", rie
pen de Engelsen, toen deze be
kende „donder-Rus" in Londen
aankwam, waar hij ambassadeur
van Moskou werd!
W e s t-D uitsland kreeg, zij
het nog niet voor de volle 100
pet., zijn vrede en vrijheid terug,
toen in Bonn de daarop betrek
king hebbende verdragen
werden getekend. Daaraan vooraf
ging de (voorlopige) onderteke
ning van het verdrag der Euro
pese Defensiegemeenschap. Er
waren toch wel lichtpunten
dit jaar, daar immers deze zomer
ook het z.g. „Schuman-plan", de
Europese Kolen- en Staalgemeen
schap, haar werking begon!
Nou ja, in Bolivia was weer
een revolutie, maar dat is
ver van huis. Zes jaar was hij
uitgeweken en nu is hij weer
president, meneer Estensora. Hoe
lang?
Treffend was in J u 1 i de grote
belangstelling voor het overladen
van Z. Em. Kardinaal Faulhaber,
aartsbisschop van München, die
zich onsterfelijk verdienstelijk
heeft gemaakt in de strijd tegen
de nazi's.
Den Haag maakte „furore"
met de miniatuurstad Madurodam,
waar zeer jonge mensen het be
stuur over voerde. Prinses Bea
trix was officieel „burgemees
teres", zij kreeg een echte ambts
keten ook en het was wat een
mooie!
Kardinaal Tisserant, Deken van
het H. College van Kardinalen,
heeft een bezoek van enige da
gen aan ons land gebracht.
Argentinië schrok van de dood
van Evita Peron. De wereld
schrok van de afgodische verering
welke men haar nagedachtenis
wijdde.
In Rome overleed Mgr. B. J.
Eras, vele jaren rector van het
Nederlands College te Rome, en
feitelijk (40 jaar lang!) „gezant"
van de Nederlandse Bisschoppen
bij het Vaticaan.
De gehele wereld is opgeschrikt
door een afschuwelijke moord in
Frankrijk, op de' familie van Sir
Eric Drummond, die kampeerde.
Het drama is nooit opgelost.
De Duitse Katholieken hielden
een enorm congres. Het was offi
cieel de 75e Duitse Katholieken
dag. Als organisatoren benijden
wij onze Oosterburen. Maar ver
der?
September was ook weer
de maand van de kanaalzwemme-
rij, de diverse waaghalzerijen,
dwaze recordjagerij, bloemencor
so's enz. Er werd ook, in Castri-
cum, zo maar eventjes een huis
verrold en de grote „Maasdam"
van de H.A.Lijn, kwam na zijn
eerste reis in New York, waar
het prachtige schip feestelijk ont
vangen werd.
De grote Engelse Luchtvaart
show te Farnsborough werd
wreed verstoord: een vliegtuig
met twee bekende piloten ver
ongelukte en kwam tussen het
publiek neer; vele mensen kwa
men om het leven.
Vlak vóór het gouden feest van
de Kath. Ned. Journalistenkring
op 4 October stierf op hoge
leeftijd de nestor van de Katho
lieke Journalistiek, Jean Bap
tist Vesters. Het was een
schaduw op het jubilé van 50
jaar'strijd voor de goede zaak.
De heer A. C. de Bruijn nam
afscheid van zijn K.A.B., nu hij
minister is geworden mét porte
feuille, maar feitelijk zonder
„eigen" departement. Hij zal nog
wel tegen heel wat socialistische
en liberale weerstanden moeten
optornen!
De Kerk werd opgeschrikt door
een ernstig bericht. Pater
Kammerer O.FM. zou door de
Papoea's in Westelijk Nieuw-
Guinea vermoord zijn! Maar even
later kwam de mededeling, dat
de pater zo gezond was als een
vis. Er was „wel wat geweest",
maar hij was levend en gezond!
Dat zal je gebeuren!!
(Van onze parlementaire redacteur)
BELANGRIJKE VRAGEN dringen zich bij het einde van
het jaar op. De Nederlandse staatkunde werd tot vóór
de verkiezingen beïnvloed door een constant stelsel van
partij-kanalen, maar daarna werden sommige stromen
breder, andere smaller. Links en rechts is er een begin
voor „nieuw-uitgeschuurde beddingen". Zijn deze wij
zigingen blijvend of tijdelijk? Dat is de eerste vraag. De
tweede heeft betrekking op het regeringsbeleid. Bij de
zelfde verkiezingen bleek enerzijds, dat er vrees is voor
een herleving van het „vrije spel der maatschappelijke
krachten" en dat het socialisme de smaak heeft beïn
vloed.
Rouw viel er over de
toneelwereld door het heen
gaan van de grote acteur
C or Ruy s, die in vele
grote rollen ontelbaren
deed genieten van diep
menselijk spel.
Ook dit gebeurde: Een
jongedame in Northumber
land ging, als bruids
meisje, met een taxi op
weg. Nauwelijks een uur
later moest de chauffeur
aan hetzelfde adres een
bruid halen. Het was het
zelfde meisje!
Het zat zo: Juffrouw
Johnson was eerst „uitge
rukt" als bruidsmeisje bij
de trouwpartij van haar
zuster. Daarna trouwde ze
zelf en inmiddels had ze
zich als bruid verkleed!
De emigratie kwam dit
jaar nogal in opspraak door ver
schillende onaangename maatre
gelen van immigratie-landen,
door bepaalde gebeurtenissen,
redevoeringen en interviews. Ver
schillende verbeteringen staan nu
voor de deur, ook bij de katho
lieke emigratie-stichting. Emigra
tie is, helaas, nodig.
Na een felle verkiezingsstrijd
kwam generaal Eisenhower
als overwinnaar uit de bus voor
het presidentschap van Amerika.
Hij had al enige besprekingen
met Truman, waarbij het nogal
zuur-zoet toeging. De gehele we
reld vraagt zich in spanning af,
wat het, na 20 Januari a.s., van
uit het Witte Huis worden zal.
Als we een paar landen noemen,
de Benelux, Frankrijk en
Duitsland, Italië en Japan, Egyp
te, Marokko en Tunis en Azië
het moest bijkans de gehele we
reld zijn! dan noemen we al
voldoende aanduidingen dat de
vrede nog verre is....
Maar anderzijds kwam ook een
toegenomen afkeer van overheids
bemoeiing, collectivisme en nivel
lering tot uiting. Is er tussen deze
uitersten een midden, dat bevre
digen kan? En de derde vraag
houdt hiermede ten nauwste ver
band. Zal het nieuwe kabinet, dat
dit jaar optrad, een vooruitstre
vende politiek in christelijke zin
kunnen voeren zonder aan in- of
uitwendige spanningen ten offer
te vallen?
Hoe kwam het, dat dit jaar de
partij-verhoudingen werden ge
wijzigd, die zelfs na vier jaar
door de bezetter verlegd te zijn,
toch weer haar oude beddingen
hadden gevonden? Een wezen
lijke oorzaak moet gezocht wor
den in de gezindheid, die de poli
tieke overtuiging pleegt te stu
wen. Evenals na de eerste wereld'
oorlog was er ook na de tweede
een algemene behoefte aan een
vooruitstrevende politiek.
Maar er kwam ook nu weer
kentering in de geesten. Daar
naast waren het ook concrete
grieven, die dit jaar de uitslag
van de verkiezingen hebben be
ïnvloed. In deze uitslag kwam de
vrees tot uitdrukking voor een
afglijden in socialistische richting.
En niet zonder reden!
Evenals er na de eerste oorlog
een vloed van vooruitstrevende
gezindheid was, is echter ook „het
doorslaan" van de slinger niets
nieuws. Ook in de jaren 1921 en
1922 werd er in de volksvertegen
woordiging op gewezen, dat er
een conflict was gekomen tussen
de eisen, die een sociaal beleid
stélt en de mogelijkheden van de
ecortomie. En ook werd er op ge
wezen, dat een te grote eenzijdig
heid andere bevolkingsgroepen in
de verdrukking had gebracht.
Aan het einde van een jaar,
waarin de gedachten een bredere
vlucht krijgen, is de verleiding
groot om ook de wijzigingen, zoals
die zich bij de verkiezingen voor
deden, in deze geest als tijdelijke
verschijnselen te zien. Maar toch
kunnen wij met deze conclusie
niet volledig vrede hebben. Er
zijn immers ook geheel nieuwe
factoren.
Naast de smaller geworden stro
men van de confessionele partijen
ligt thans voor het eerst links en
rechts het begin van een nieuw
uitgeschuurde bedding van „de
doorbraak".
Voor zover het gaat om de con
crete grieven, tegen de christe
lijke partijen, blijven deze confes
sionele groepen echter zelfs bij
uitstek geschikt om een nieuwe
koers te stimuleren. Noch aan
socialistische noch aan liberale
zijde bestaat de mogelijkheid om
begrip te wekken voor wederzijd
se wensen en moeilijkheden, zoals
bij de confessionele partijen, die
immers alle bevolkingsgroepen
omvatten. En niet enkel als „ge-
sprekcentra", maar ook uitgaande
van gemeenschappelijke beginse
len.
Konden wij van het oude jaar
maar afscheid nemen met de
overtuiging, dat deze gedachte in
het nieuwe jaar in het confessio
nele kamp zal overheersen! Ook
hier ligt echter een geheel nieu
we problematiek. De groep-Welter
kondigde zich bij de algemene be
schouwingen aan als een blijven
de partij: En binnen de K.V.P.
ligt een heel jaar van onrust en
tegenstellingen achter ons. In
Maart aanvaardde de Partijraad
een motie, waarin de resultaten
van het overleg met de groep-
Steenberghe werden aanvaard als
zijnde in overeenstemming met de
te voeren christelijke, vooruit
strevende politiek. Maar een
nieuw eensgezind begin werd het
toen nog niet. De activiteit Duyn-
stee duurde voort.
Er kwam nieuwe critiek op de
kabinetsformatie, op de Troon
rede en het jaar eindigde met een
zich scherp opstellen van de
katholieke leraren, waarbij het
zware woord viel, dat er thans
belangrijker zaken zijn dan de
eenheid! Bij de andere confessio
nele partijen schijnen de inwen
dige spanningen minder groot,
hoewel ook op het Centrale Con
vent van de A.R. bleek, dat zij
er zijn.
Zo doen de partijstromen zich
ook op de grens van 1952 als wil
de wateren aan ons voor, gevoed
door de versterkte tegenstelling
van progressief en conservatief en
door hiervan los staande concrete
grieven. Of de bij de verkiezingen
uitgeschuurde beddingen van de
linkse en rechtse „doorbraak" nog
breder zullen worden zal voor het
eerst blijken bij de in het nieuwe
jaar te houden gemeenteraadsver
kiezingen. Het oude jaar geeft
hierbij de waarsohuwing, dat een
wassend liberalisme ook de was
van het socialisme bevordert en
in nog sterkere mate.
Er is behoefte om zich schrap
te zetten voor het terugbuigen
naar het vrije spel der maat
schappelijke krachten. Er is de
behoefte om een socialistische
maatschappij te bouwen, waar
voor in „de weg naar vrijheid"
de blauwdruk werd geleverd en
er is de behoefte aan een chris
telijke maatschappij-structuur en
als zodanig gaat het dan vooral
om de P.B.O. en de bezitsvorming
bij meerderen dan tot nu toe.
Binnen het kabinet zal er een
onvermijdelijke spanning zijn tus
sen het streven naar een socialis
tische of een christelijke maat
schappijstructuur, maar het stre
ven naar de laatste zal moeten
overheersen op straffe van een
uiteenvallen van de huidige poli
tieke constellatie!
Wat vóór alles de vraag is
De christelijke maatschappij
structuur moge in theorie ge
meengoed zijn van de confessio
nele partijen, wij nemen uit het
oude jaar desondanks de bittere
ervaring mee, dat er over de prac-
tische uitwerking ervan grote
meningsverschillen bestaan, me
ningsverschillen, die het binnen
de K.V.P. noodzakelijk maakten
om het hele vraagstuk van eens
gezindheid in het sociale en poli
tieke-vlak in studie te nemen.
Ook wanneer het nieuwe kabi
net naar een christelijke maat
schappijstructuur stevent, voert 't
dus over wateren met gevaarlijke
onderstromingen en met de
V.V.D. in de oppositie zal het
zich ook telkens door liberale
stroomversnelling moeten heen-
werken.
Vóór alles gaan wij het nieuwe
jaar in met de vraag of de con
fessionele partijen, en met name
de K.V.P., haar inwendig even
wicht zullen hervinden. Indien zij
hierin niet slagen, zal de strijd
om de nieuwe maatschappijstruc
tuur steeds meer worden uitge
vochten tussen socialisme en libe
ralisme. Slagen zij hierin wel dan
kunnen zij nog ter rechter tijd
haar stempel drukken op de maat
schappij-vorm van morgen.
