medische faculteit
Nijmeegse
definitief bouwen
Universiteitsziekenhuis zal
in 1957 poorten openen
ZATERDAG
Zeldzame nieroperatie
schijnt geslaagd
Pfêis
De slachting te Oradour
DE KRONIEK VAN
Eerste aanwijzingen gunstig
H. Familie-feest
GROTE ORDER
maar..
Grote spruiten of... kleine spruiten..
Korreltjes
ZATERDAG 10 JANUARI1953
Pagina 3
de gebouwen voor de praeklinische vakken, de gebouwen voor de spraeklinische vakken,
de dierenstal en het ketelhuis der medische faculteit der R. K. Universiteit te Nijmegen,
waarvan de bouw in het aanstaand voorjaar zal worden begonnen.
(Van een onzer redacteuren
Kon de Sint Radboudsstichting in Juni van het vorig jaar
reeds mededeling doen van het belangrijke regerings
besluit betreffende de realisering van de medische facul
teit der Nijmeegse Universiteit, op een persconferentie
gisteren in de Keizer Karelstad gehouden, werd ons de
verheugende tijding gedaan, dat de toezeggingen van het
Rijk nu definitief zijn en dat het dus is mogelijk gewor
den om in de eerstvolgende tien jaren het zogenaamde
eerste phaseplan van de totale opzet van universiteits
gebouwen op „Heyendael" tot stand te brengen.
Onmiddellijk na het besluit
werd een aanvang gemaakt met
het gereed maken van de ont
werpen van de tot dit eerste pha
seplan behorende gebouwen. Te
weten een deel van de gebouwen
en laboratoria voor de praeklini
sche vakken en een belangrijk
deel van het te stichten Univer
siteitsziekenhuis miet klooster,
huisvesting en verpleegsters-keu
ken e.d. Wanneer in het aan
staande voorjaar begonnen zal
worden met het optrekken van
een deel van de gebouwen en
laboratoria voor de praeklinische
vakken, van de centrale dieren
stal en van een deel van het cen
trale ketelhuis, zal het eerste
belangrijke bouwwerk van de
medische faculteit in Nijmegen
verrijzen.
Alle aandacht voor
verplegingszorg.
In het nieuwe Universiteits
ziekenhuis, waarvan men hoopt
en verwacht, dat het in 1957
zijn poorten voor het publiek zal
kunnen openen, zullen onder
meer nog worden opgenomen 'n
modern ingericht kinderpaviljoen
afdelingen voor" interne genees
kunde, chirurgie, verloskunde en
gynaecologie, voor radiologie en
voor psychiatrie en neurologie.
DE ZONDAG in het octaaf
van het feest van Openbaring
is in de liturgie gewijd aan
de Heilige Familie van Naza
reth. De bedoeling is duide
lijk: nog weer eens wil de
Kerk, als een goede Moeder,
de H. Familie aan ons voor
houden als het voorbeeld voor
alle gezinnen. Daar is de ver
borgen Koning in een leven
van gehoorzaamheid. „Hij
was hun onderdanig". Maria,
de heilige Moeder, Koningin
en Opperpriesteres van de fa
milie, Sint Joseph, het nede
rig hoofd van het Gezin. Onze
tijd is meer dan ooit weer
een tijd, waarin het gezin in
de branding van het leven
staat. Van alle kanten be
sprongen door gevaren, om
spoeld door vijandige mach
ten van een gezonde maat
schappij. De Heilige Familie
dient te zijn ons voorbeeld
in gebed, in arbeid, in vreug
de en in leed. Wij moeten de
huiselijke geest in het gezin
aankweken, de heiligheid bij
de familie bevorderen. Het
gezin staat aan alle kanten
open voor moeilijkheden, door
overdreven uithuizigheid,
door verwaarlozing van zijn
belangen, moreel en stoffelijk,
ook door niet-begrijpende
overheidsinstanties en leiden
de personen in het staatsle
ven. Men spreekt veel over
vernieuwing van de maat
schappij. Over herkerstening
van de samenleving. Nog al
tijd is de leuze van herstel en
vernieuwing van na de bevrij
ding bij de zorg voor het ge
zin blijven stilstaan! Er moet,
er kan, veel meer gebeuren.
Wij zien in de liturgie de
huisvader, die zijn schatten
te voorschijn haalt: nova et
vetera, oud. en nieuw. Het
nieuwe zal niet veronacht
zaamd mogen worden, maar
het oude, op zijn waarde be
proefd, zal juist ten opzichte
van de familie, waarschijnlijk
veel eer voorrang moeten
hebben. De dag van morgen
sta in dit teken: Heilige Fa
milie van Nazareth, bidt voor
onze gezinnen.
S.
Instituut, inrichtingen in dg on-
middelijke omgeving van „Hey-
endaal".
Groots gebouwen-complex.
Aan dit grootse bouwplan, dat
de medische faculteit, tot een
stad zal doen worden van gebou
wen, verscholen als deze zullen
liggen tussen het groen van de
bossen, is wel een groot vraag
stuk verbonden. Terwijl het zie
kenhuis eerst in 1957 gereed zal
zijn, moet het klinisch onderwijs
namelijk reeds in 1954 een aan
vang nemen.
Het bestuur van de Radboud-
stichting heeft evenwel, dank zij
de bereidheid van het College
van Regenten van. het St, Cani-
siusziekenhuis en de medewer
king van de zijde van de rege
ring. gegronde redenen om aan
te nemen, dat tot een goede op
lossing kan worden gekomen,
Is het nu nog wat vroeg om
in details te treden, ten aan
zien van de verdere ontwikke
ling van het bouwplan na de zo
genaamde eerste phase, belang
rijk is, dat de nieuwe gebouwen,
die in de naaste toekomst zullen
worden opgetrokken, samen met
het bestaande gebouw een zo
danige huisvesting geven aan
studenten en docenten, dat het
onderwijs in en de beoefening
tenskliniek en het Paedologisch van de praeklinische weten-
De definitieve ontwerpen voor 't
ziekenhuisgedeelte worden in
overleg met bekwame deskundi
gen, zowel op medisch als op
verpleeg- en technisch gebied,
met grote spoed voorbereid. Veel
aandacht vragen daarbij de eisen,
welke door het onderwijs en 't
wetenschappelijke werk worden
gesteld. Daarnaast wordt bijzon
dere zorg besteed aan de eigen
lijke verplegingszorg en aan de
katholieke sfeer van het geheel.
Wanneer dit Universiteitszie
kenhuis er eenmaal zal zijn, dan
ligt er een brede weg van moge
lijkheden voor de medische fa
culteit open. En het is daarbij
welhaast vanzelfsprekend, dat
deze ontplooiing, mede bewerk
stelligd wordt in de samenwer
king van de faculteit met het St.
Canisiusziekenhuis, het sanato
rium Dekkerswald de St. Maar
schappen in de eerstkomende ja
ren zich hierin op gezonde wijze
kunnen ontplooien.
Bouw-technisch gezien is het
gehele complex van gebouwen
„compact" geprojecteerd. Brede
corridors zorgen voor de onder
linge verbinding, terwijl daarbij
nog onderaardse gangen zullen
worden gemaakt. Uiteraard zijn
in dit bouwplan ook de nodige
toegangswegen, parkeerplaatsen
e.d. opgenomen.
Een C.A.O. voor het
kappersbedrijf
De C.A.O. voor het kappersbe
drijf is ingaande 1 Januari j.l.
verbindend opgelegd. De volgen
de bepalingen zijn, hieruit de
voornaamste: verplicht vakonder
wijs voor leerlingen en aanko
mende bedienden. Een vijftig-
urige werkweek en beëindiging
van de dagtaak uiterlijk zeven
uur 's avonds. Vacantietoeslag
van 1 pet. van het jaarloon. Bn
ziekte van mannelijk personeel
wordt over de eerste 14 dagen
het volle loon uitbetaald. Bij be
ëindiging van de dienstbetrek
king behoudt het personeel aan
spraak op alle nog' niet genoten
vacantie en snipperdagen of uit
betaling daarvan.
Hoge Oost-Duitse
functionaris
wijkt naar het Westen
BERLIJN De chef van de
afdeling „algemeen beheer" van
het Oostduitse departement van
handel en bevoorrading, dr. Bran-
des, is naar West-Berlijn uitge
weken.
Brandes behoorde tot de leiden
de medewerkers van de in De
cember van zijn functie ontheven
minister Hamann.
voor Nederlandse
sclieepsiverven
Brazilië heeft, naar wij verne
men, onlangs bij de Nederlandse
scheepsexportcentrale een order
geplaatst voor tien kustwacht
vaartuigen. De bouw er van zal
over verscheidene Nederlandse
werven worden verdeeld.
Door het ijs gezakt
en verdronken
Op de Binnen Maas onder de
gemeente West Maas is een jon
getje van 5 jaar bij het sleetje
rijden door het ijs gezakt en ver
dronken.
(Van onze correspondent)
PARIJS, 9 Januari. Er is bij de medici een gematigd
optimisme over Marius Renard uit Bethecourt, de jongeman
bij wien een nier van zijn moeder werd ingeplant. Rond de
vijftiende van deze maand zal moeten blijken, of het lichaam
van de jongeman de nier van zijn moeder zal „aanvaarden".
De eerste aanwijzingen zijn gunstig.
Dergelijke operaties werden al
eerder uitgevoerd. In de afgelo
pen twee jaar precies tien maal.
Het vervangingsmateriaal was
toen afkomstig van ter dood ver
oordeelden en in bijna alle ge
vallen waren de resultaten onbe
vredigend.
Thans echter heeft de inge-
lante nier zijn functie normaal
ervat. De operatie-op-zich was
reeds voortreffelijk geslaagd. Toen
de opererende chirurg na het ma
ken van de verbindingen tussen
de bloed-vaten en de overge
brachte nier, de bloedsomloop
herstelde, zag hij de nier haar
normale grootte en kleur terug
krijgen, zonder dat er uit de
bindnaden één druppel bloed te
voorschijn kwam.
Drie en vijftig minuten zijn
tien chirurgen in de diepste stilte
bezig. Bijna een uur voerden tien
mannen in het wit een zwijgend
gevecht met de dood. Met bijna
even grote spanning wacht men
Advertentie!
Zuivering in Saksen
BERLIJN Het isecretariaat
van de Oostduitse liberaal-demo
cratische partij (L.D.P.) heeft be
kend gemaakt, dat zes vooraan
staande partijfunctionarissen in
Saksen van hun post zijn onthe
ven op beschuldiging van verzet
tegen het partijbeleid en het on
dermijnen van de staat. De be
trokkenen zouden hebben ge
poogd, illegale groepen te vormen
om vooruitstrevende functionaris
sen te verwijderen.
(Vervolg van pagina 1
„Ik weet dat hier terroristen verborgen zitten", zo sprak
Dickmann de bevolking van Oradour toe. „Waar bevin
den ze zich? En waar zijn hun wapens?" „Als ge hier één
enkel geweer kunt vinden, moogt ge mij met mijn hele
gezin doden", antwoordde de burgemeester. Daarop
werd huis voor huis doorzocht. De Duitsers ontdekten
geen geweren.
nu of rond de vijftiende van deze
maand een crisis zal optreden.
Gebeurt dat niet, dan is Marius
Renard gered.
Wf i
De ruim opgezette suite van practicumzalen wordt gebouwd om een uitgegraven tuin,
met bomen en groen versierd.
Maar „de slag" zou geleverd
worden. Scheldend dreven de
beulen alle vrouwen en kinderen
naar de kerk, de mannen joeg
men in schuren. Het sein tot de
slachting werd door de officier
Kahn gegeven. Zelf ratelde hij
zijn machinepistool leeg op de
mannen; de soldaten volgden zijn
voorbeeld. Niet één overleefde 't
drama. De pastoor, die een ge
wonde trachtte te beschermen,
werd doorzeefd.
In de kerk plaatsten de SS-ers
een machine waaruit vergiftige
gassen opstegen. Vreselijke tafe
relen speelden zich af. In de sa
cristie wachtten soldaten met
mitrailleurs de wanhopige vrou
wen op, die in doodsangst met
haar kinderen probeerden te ont
vluchten. Ongenadig werden zij
afgemaakt. Slechts één vrouw
slaagde er in door een kerkraam
te springen en te ontkomen.
„Vuur".
Nog niet voldaan over hun ont
zettend misdrijf braken de SS-ers
het tabernakel open. De Heilige
Hosties werden over de grond ge
strooid, kelken en cibories wer
den gestolen. Daarop werden rond
de kerk en rond alle huizen van
Oradour stro en takken gelegd,
ook op de lichamen der vermoor
den. „Vuur" commandeerde Dick
mann. De razende soldaten ga
ven elkaar het parool door.
„Vuur" en Oradour-sur-Grane
brandde. Tegen de avond mar
cheerde het bataljon verder
noordwaarts.
Dickmann sneuvelde in de hel
van Normandië, Kahn raakte ver
mist, tientallen soldaten, die „de
slag" hadden geleverd, overleef
den de oorlog niet. En thans zul
len slechts 21 van de medeplich
tigen in Bordeaux terecht staan.
21, van wie 12 bewoners van de
Elzas. Deze bijzonderheid geeft
het proces een merkwaardig ca
chet. In hoeverre zijn de Elzassers
die gedwongen waren
te dienen, mede schuldig?
Nieuw uitstel?
Elzassers te Oradour. Men ver
wacht dat deze omstandigheid
reeds op de eerste dag van het
proces tot een besluit zal leiden,
dat de berechting der 21 niet ge
makkelijker zal maken. De advo
caten der Elzassers zullen n.l.
waarschijnlijk verzoeken om de
behandeling der zaak te splitsen,
omdat zij hun cliënten niet op de
zelfde wijze gevonnist wensen te
zien als de Duitsers. Wanneer
rechter Saint Saens dit verzoek
inwilligt, zal het proces moeten
worden uitgesteld. Maar de Fran
se bevolking eist rechtvaardige
bestraffing van alle schuldigen.
Het heeft toch al te lang geduurd
voor de beulen voor hun rechters
moeten verschijnen.
Goed zo, excellentie!
Zou het te bout zijn, te
veronderstellen, dat mi
nister Cals in ons Oude-
jaarsnummer onze beschou
wing over de taak der jonge
ren nu en in de toekomst, ge
lezen heeft? Zijn speech op de
Jongerendag van de K.R.O.
was er geheel op ingesteld.
Hij heeft oude dingen nog
eens in een nieuw licht gezet
en er de gloed van een van
enthousiasme vervuld minis
ter ingelegd. Maar zelden
hebben wij dit geluid van een
excellentie gehoord. Het idea
lisme van de jeugd moet de
ouderen verwarmen, de toe
komst van de wereld hangt
van jelui af, er is in deze tijd
van verwaarlozing der gees
telijke waarden behoefte aan
een kerngezonde, en frisse
jeugd, de 'ouderen moeten de
jongeren met een ruimer be
grip tegemoet treden, enz. En
vooral: er moet bijzondere
aandacht besteed worden aan
de groep van losgeslagenen.
Daar vallen voor een deel ook
de z.g. ongrijpbaren dus on
der, al zouden wij niet graag
willen beweren, 'dat alle on
grijpbaren losgeslagen zijn.
Het was een goed woord van
Excellentie Cals. Moge het bij
menigeen een goede plaats
vinden.
Welkome aanvulling
Het bestuur van het
Katholiek Thuisfront
heeft ook nog even een
dikke duit in het zakje ge
daan over de actuele kwestie
van de verbazingwekkende
tegemoetkoming, die de mi
nister van Oorlog heeft be
wezen aan het Humanistisch
Thuisfront. Het bestuur acht
terecht de opening van de
mogelijkheid tot het volgen
van vormingscursussen van
het humanisme „tegen het be
lang van gelovige en buiten
kerkelijke militairen en afwij
kend van de inzichten over
godsdienst, zoals die in de
wet op de krijgstucht zijn
neergelegd". Het Katholiek
Thuisfront stelt ook terecht,
dat de aan het Humanistisch
Thuisfront verleende facili
teiten moeten worden inge
trokken, omdat deze tot nog
toe slechts werden verleend
voor godsdienstige vorming
en het Hum. Thuisfront is
btj'de'ss 9een godsdienstige beweging.
Het Kath. Thuisfront stemt in
met de vragen van magister
Stokman en hoopt, dat het be
leid van de K.V.P.-fractie er
toe zal leiden, dat „de bij de
ouders ontstane onrust wordt
weggenomen door intrekking
van de getroffen maatregel".
Het verzoek van het Thuis
front is een welkome aanvul
ling op de gestelde vragen. In
het verzoek wordt de zaak
duidelijk en scherp gesteld.
Het is een poging, om de
zaak weer in het volkomen
zuivere spoor te brengen: het
onvoorwaardelijke recht van
de godsdienststaat op het
spel!
HET IS GEK OM HET TE MOETEN ZEG-
ie GEN, maar er zijn nog weer heel wat men
sen, die niet of niet meer, weten, waar het
bij de „Kromstaf.actie" om gaat. Toch heeft het
indertijd uitvoerig in de krant gestaan, maar dat
is al weer enige maanden geleden. Het kan dus
wel zijn nut hebben, als wij een en ander nog
maar weer eens in herinnering brengen. Wij
vieren dit jaar het feit, dat in Maart 1853 de
Kerkelijke Hierachie in ons land werd hersteld
Dat is nu dus precies honderd jaar geleden.
De eigenlijke datum is dus in Maart, de
ie viering geschiedt, om practische redenen.
in Mei, n.l. in de week van 1318. Van
Kerstmis tot Pasen wordt 'n grote landelijke actie
gevoerd, met medewerking van pers en radio, om
geld in te zamelen voor een gemeenschappelijk ge
schenk van de Nederlandse Katholieken aan hun
Bisschoppen. Dit is in de eerste en voornaamste
plaats een geschenk van dankbaarheid voor
alles, wat in die honderd jaar in en door de
Kerkelijke Hiërarchie is tot stand gebracht, Dat
is zéér veel! Er is dus zee véél reden tot dank
baarheid. Bovendien is al bekend, dat de Hoog
waardige Bisschoppen het bedrag, dat bijeen zal
komen, bereids een bestemming hebben gegeven.
Zij willen dit beschikbaar stellen voor de uit
breiding en de vervolmaking van de nieuwe m e-
dische faculteit aan de R.K. Universiteit
te Nijmegen. Er is dus alle reden voor de Katho
lieken van Nederland, om voor het volledig wel
slagen van deze algemene inzameling hun beste
beentje vóór te zetten....
gerege
Wat gebeurt er nu? Reeds enige tijd is de
K.R.O.na de uitvoerige publicaties in de
pers welke plaatselijk en gewestelijk
:ld
herhaald worden, vooral wanneer de
plaatselijke comité's of de contactmannen in de
parochies dit aan de kranten opgeven! bezig,
om de luisteraars op te wekken, aan deze actie
mee te doen Er bestaat deze keer volledige vrij
heid, om zelf uit te maken, hoe men dit doen
wil. Men kar., de gemakkelijkste weg kiezen en
collectes in de kerk houden. Men kan met lijsten
werken, men kan persoonlijk bezoeken afleggen
bij mensen, van wie verwacht mag worden, dat
z- ineens een groot bedrag kunnen en willen
geven, waarvoor een oorkonde wordt afgegeven,
als een apart document van dank en een bijzonder
bewijs van betaling, enz. enz. De K.R.O. houdt
de zaak geregeld warm. Zaterdagsavonds om tien
voor negen deze avond al voor de derde keer
komt Wim Janssen voor de microfoon, om te
vertellen, hoe de stand is, Dit geschiedt aan de
hand van de gegevens, welke Zaterdagsmiddags
vóór 12 uur binnen zijn en die gegevens zijn dan
weer on.tleend aan de op dat tijdstip binnengeko
men geldbedragen. Het is dus een competitie.
De parochie, die op dat tijdstip, van die afgelopen
week het hoogste bedrag heeft ingezonden, staat
bovenaan en krijgt, per diocees op de eerste olaats.
voor die week ide diocesane wisselvlag, welke de
Kromstaf-stichting beschikbaar stelt. Bovendien
is er een landelijke wisselvlag voor de parochie,
welke in die week het hoogste bedrag heeft van
alle parochies in het land.
Er zit dus een aardig sportief element in
deze actie. Men kan er allerlei vergelijkin
gen. aan de sport onitleend, bijhalen. Het
beste is wel die van een lezer, die zegt, dat het
dus gaat om de vraag. wie. van week tot week
telkens wisselend, de „drager van de gele trui"
zal zijn.Al gèat het dan om één geel-witte vlag
met liet embleem van de actie van honderd jaar
Kromstaf. Maar. het sportieve element is bijzaak.
Hoofdzaak is het hoge doel: de inzameling voor
een geschenk van dankbaarheid aan de Hoogwaar
dige Bisschoppen, bij gelegenheid van een zeer
belangrijke, gewichtige, bijne verheven gebeurte
nis. Want dat is het herstel van de Hiërarchie ge
weest, om het feit zelf, en om zijn gevolgen.
Katholiek Nederland, en daarmede de gehele na
tie, heeft aan dat herstel en aan de ontwikkeling
daarvan in de laatste honderd jaar. enorm veel
te danken. Wij herkregen onze godsdienstvrijheid,
en op die grondslag kon de eman cipatie van
Katholiek Nederland zich op alle terreinen ont
wikkelen. Godsdienstig, kerkelijk, sociaal, cultu
reel, politiek enz. Voor zover nodig, mogen wij
dus van deze gelegenheid meteen wel even ge
bruik maken, op te wekken, om deze inzamelings
actie in de juiste geest met kracht en toewijding
te voeren. Ér zijn nog verscheidene parochies in
ons land, die nog nies van zich hebben laten
horen, d.w.z. waar het eerste begin van de actie
nog gemaakt moet worden, daar is nog gèèn
contactman, laat staan, een parochieel comité....
Wij kunnen niet geloven, dat men ergens
in katholiek Nederland onverschillig tegen
over deze zaak zou willen staan. Ook uit
het totnogtoe ontworpen feestprogramma waar
van intussen nog niet alle bijzonderheden bekend
zijn, blijkt, dat de organisatoren, onder goed
keuring en aanmoediging van het Episcopaat, een
groots program hebben opgezet. Ook dit willen
wij in het kort nog even in herinnering brengen.
Het is alweer bijna drie maanden geleden dat
de eerste bijzonderheden daarover bekend wer
den.... Op 15 Mei wordt het feest, dat geheel
in Utrecht wordt gevierd, (met uitzondering van
een wetenschappelijke herdenking in Nijmegen)
ingeluid met een bijeenkomst, waarin de viering
plechtig gesteld wordt onder de bescherming van
St. Willibrord. Op 14 Mei, Hemelvaartsdag, wor
den in alle parochies H.H. Missen van dankbaar
heid opgedragen. De Hoogwaardige Bisschoppen
doen dat ieder voor zich in hun eigen bisdom.
Des middags grote meeting in Utrecht rond zijn
Bisschoppen betuig Katholiek Nederland trouw
aar. Kerk, Vorstin en Vaderland. 16 Mei, (dag
van „Rerum Novarum"!) is gewijd aan het gezin,
16 Mei aan de jeugd en de solidariteit der stan
den. Zondag 17 Mei grootse slotviering met hoop
op een rechtstreekse boodschap van de H. Vader
aan Katholiek Nederland. En dan 18 Mei tenslotte
dag van de wetenschap
Er is tenslotte nog een ander punt, waar
ie wij op willen wijzen. De viering van het
feest van honderd jaar Kromstaf wordt ook
benut voor een bezinning op de noodzaak van
sociale samenwerking, van beter begrip der ver
schillende verlangens van. de verschillende orga
nisaties en de standen in het algemeen. Zij zullen
daartoe in de maand April vergaderingen en bij
eenkomsten houden en tot bepaalde slotsommen
komen, resoluties heten dat met een deftig woord.
Deze verlangens gericht op samenwerking en
aangeboden. Wij mogen vurig hopen, dat het
solidariteit, zullen aan de Bisschoppen worden
niet alleen vrome wensen zullen zijn in een
feestroes, maar werkelijk, zoals het indertijd werd
uitgedrukt, een goed en doeltreffend plan, voor
de christelijke sociale orde, waarnaar allerwegen
verlangend wordt uitgezien
