R-12, gr oei preparaat met?
fantastische mogelijkheden
RADIO
HOE IS FRANKRIJK?
gt men
derland
Woningproblee
een der zwaarste zorgen
DE volgende morgen
het was nog heel
vroeg werd er ferm op
de poort van het Konink
lijk paleis geklopt. „Kan ik
de koning spreken?" vroeg
kabouter Jodocus beleefd,
toen een slaperige lakei
had opengedaan. „Nu al?"
„Het is voor mijn cadeau"
antwoordde Jodocus met
een kleur van opwinding.
„Vooruit dan maar" zei de
lakei, „maar dan moet je
toch nog wel eventjes een
uurtje wachten."
DINSDAG 27 JANUARI 1953
Pagina 5
111 Hamid II
voor
'gerechtshof
r waterfiets
r het Kanaal
wi] vernemen
nmarkt Utrecht
getuigt:
BIG BINNEN HALF JAAR 300 POND
Nieuw product van Nederlandse
biochemische industrie
UW PUZZLE
voor vandaag
programma
ir
m
m
m
-
KABOUTER JODOCUS
KRIJGT 'N IDEE
Beursoverzicht
KATH. KUNSTENAARS
VERENIGING
Truman zal zijn memoires
schrijven
EEN (ZONDAGSKIND
Door Toon Kortooms
i nog niet bekend
ITA, 2 Jan. (P.I.-Ane-
De procureur-generaal
6 Januari de zaak van
mid II aan het hoog
overgegeven.
is de ten laste legging
op artikel 108 van het
van strafrecht, dat
n opstand, subsidiair is
e legging gebaseerd op
en volgende, welke
in anderen trachten te
ot het plegen van mis-
legenheid middelen of
a tot het plegen van
jf te verstrekken. Mr.
Surabaja zal als ver
treden. 3 leden van het
tshof bestuderen thans
De voorzitter van het
tshof verklaarde aan
de grootst mogelijke
worden betracht. Er is
geen datum, waarop
al worden behandeld,
iamid II bevindt zich
weer 3 jaar in arrest,
'oor het hoog gerechts-
ijnen, omdat hij des-
t R.I.S.-kabinet zitting
gens de grondwet moe-
ers voor het hoog ge-
>ehandeld worden.
sportman Du Preaire
erste in geslaagd het
er te steken met een
Du Preaire vertrok
tend om tien uur uit
en Maandagochtend
landde hij bij Kaap
revue worden samen-
armee een tournee ge
worden langs de inrich-
ir langdurig verpleeg-
■ven. Dit alles onder
fan het Prinses Irene-
Nederlandse documen-
van Herman van der
Schot is te boord" in
openhagen bij het pu-
root succes.
dagen acht Nederlan-
ew York aangekomen
V.S. een maand lang
■en te bestuderen, die
hebben op de distri-
afzet van goederen..
tentoonstelling van de
collectie-van Beunin-
Petit Palais te Parijs,
van de buitengewoon
gstelling, verlengd....
ntoonstelling „Textiel-
tweede beurs van de
textielgrossiers-bon-
t Amsterdamse RAI-
poorten geopend
Ie men tot nu toe de
iet hospitaalkerkschip
tot een bedrag van
verschillende grote
natura
Febr. a.s. 24 enorme
van de zijwanden zijn
de tentoonstellings
voor de Amsterdamse
asitie „De triomf der
De eerste trucks zijn
reeds binnengereden.
T. 26 Jan. Op de
oaardenmarkt werden
gevoerd 373 paarden,
varieerden voor luxe
.001100.00. werk-
00.00—1000.00. oude
.00850.00. paarden
jaar 700.00—1000.00.
leden drie iaar 600.00
eulen 300.00500.00,
700.00. De handel
katholiek verband,
oenenstad New York
eugdaalmoezenier het
kunnen brengen dan
het werk heerst een
van saamhorigheid,
dat men door een-
menwerken iets tot
brengen. De kerken
erdag veelvuldig be-
jongelui, maar de
irop de H. Mis wordt
en gevolgd, draagt
zakelijkheid. „Vi-
toliek blad met een
ijxe oplage, moet zich,
te blijven, ongewild
sport en sensatie,
katholieke „Sign"
ge van 260.000 dat
m zijn abonné's te
sociale verhoudin-
gekenmerkt door
bijna nooit echter
;elijke naastenliefde,
komt voort uit de
uit zelfontzegging.
elijkheid van leven,
;eer zo prettig maakt,
dat iedere katholiek
tot een compromis
katholieke, een ge-
idheid.
Even buiten de stad Oorkum, voorbij 't grote werkplaat-
sencomplex van de N.V. Constructiefabriek „De Vries
Robbéstaat een oud fabrieksgebouw, icaarin voor de
oorlog suiker werd geraffineerd. Deze fabriek is eigen
dom van de N.V. Centrale Suikermaatschappij. Lange
tijd stond dit bedrijf stil en nu nog valt het bedrijf bijna
niet op aan de voorbijganger. Wie echter binnentreedt,
staat plotseling versteld van t hyper-moderne interieur.
Een glanzend laboratorium, hart van de biochemische
industrie, die hier werd gevestigd, had men hier aller
minst verwacht. Dit is de plaats, waar koortsachtig wordt
gewerkt aan een nieutv product, dat een revolutie moet
bewerken op het gebied van de agricultuur.
„B-12, 20 luidt de naaim van
het hier gefabriceerde preparaat,
heeft een zeer stimulerende wer
king op de groei van kippen en
varkens", zo deelde ons de direc
teur, dir. Th. van Eek, mede.
Reeds eerder heeft men in de
pers foto's kunnnen zien van
proefkonijnen, waarmee in Zwe
den wordt geëxperimenteerd en
die binnen korte tijd tot reus
achtige afmetingen uitdijen.
Ook in Gorkum heeft men n
veestapel, waarop proeven wor
den genomen. Verbluffende re
sultaten zijn verkregen. Een big
wooig na eenhalf jaar gemest te
zijn met voer, waarin B-12 was
gemengd, maar liefst 300 pond.
Met kippen zijn eveneens ver
rassende resultaten bereikt, ter
wijl gezocht wordt naar mogelijk
heden het preparaat ook voor
ander vee geschikt te maken.
Ook voor de mens is B-12 van
groot gewicht. Het wordt nu reeds
algemeen, zij het in kleine hoe
veelheden, toegepast in gevallen
van bloedarmoede.
Ingewikkelde fabricage
Het product, dat via een lange,
scheikundige weg tot stand komt
kreeg de naam B-12, omdat het
bestaat uit een gedroogde gis:-
soort. waarin vitamine B-12 het
belangrijkste bestanddeel is.
Dr. van Eek toonde ons de
reusachtige tanks, waarin de bac
teriën, waaruit het gist wordt
verkregen, worden gekweekt.
Deze bacteriën, komen in zeer
kleine aantallen voor. in de lever
van verschillende dieren. Men
onttrekt ze door een uiterst in
gewikkeld dhemisch proces aan
dit orgaan en brengt ze op een
speciale voedingsbodem in de ge
sloten tanks. De temperatuur in
deze tanks kan nauwkeurig wor
den geregeld.
Met een enorme snelheid plan
ten de microscopisch kleine
plantjes zich voort en vormen
op de voedingsbodem lange
söhimmeldraden. Uit deze sdhim-
meldraden wordt op ingenineuze
wijze de gist vervaardigd, die na
WOENSDAG 28 JANUARI 1953
een droginigsproees het preparaat
B-12 vormt.
Nederland eerste producent
De grondslag voor de construc
tie van B-12 is in de Verenigde
Staten gelegd, terwijl de research
afdeling van de Centrale Suiker
het project heeft uitgewerkt. Hoe
wel ook in Scandinavië druk
wordt geëxperimenteerd, mag de
Biochemische Industrie te Gor
kum zich de eerste noemen, die
het preparaat op de Europese
markt zal brengen. De Verenigde
Staten kunnen reeds door fde
eigen industrie in hun behoeften
voorzien.
Het product zal zo verwacht
men in de agricultuur een
ware omwenteling brengen, wan
neer over enige jaren dief expe
rimentele fase voorbij1 is. Reeds
heeft men in Engeland op proef
velden het groeiproces van gpaan
zo versneld, dat zelfs in onsMitli-
maat twee oogsten, per jaarjiho-
gelijk worden. L)e snelle gewidmts-
toename van het vee kan op# de
duur de import van vlees en Vee-
voederproduoten voor een be
langrijk deel onnodig maken.
Eh*, van Eek verzekerde ons,
dat bij de toepassing van B'-12,
op mens en dier geen enkele
schadelijke bijwerking optreedt.
In' het begin van de experimen
ten was dat andiers. Aanvanfceljjjfc
veroorzaakte de toepassing van
het preparaat hersenvergrotlitiig
bij het vee, waardoor de dieren
volslagen dol werden. Deze rnctei.-
lijfcheden zijn echter thans over
wonnen.
Eerste orders
dit jaar uitgevoerd
Het bedrijf in Gorkum werdhl
1952 opgericht en bevindt zich
dus nog in de eerste phase van
ontwikkeling. Door de pkn. hon-^
de: d man, die hier wer'kzaamu
zijn, wordt echter hard gewerkt!
om reeds dit jaar aan de eerstel?
orders te kunnen voldoen.
Het is een fabriek maar daar^
iijikt het (helemaal niet naar. Geenii
geronk van motoren, geen ge-j
stamp van machines. Een winr-j,
war van metaien en glazen bui-f, 3 water iT1 Friesland
Més,eS- e^krte^l 4' omroepvereniging
tuur: één groot laboratorium i'
A-lies blinken d en glanzend' van11
reinheid, alles volkomen stofvrij. K 9
En in dit kraakheldere labora
torium werkt dr. van Eek, met
zijn staf van toegewijde en des
kundige helpers aan de vervaar
diging van net preparaat,, dat 'n
ommekeer zal betekenen iin onze
veeteelt en landbouw
KRUISWOORD P.A. 20203
HORIZONTAAL:
1. de oudere
3. maanstand
5. de dato
7. slede
8. bijwoord
9. soort onderwijs
11. geneesheer
13. berggeel
15. verbinding
16. vis
18. evenzo
19. karakter
20. boom
21. meisjesnaam
22. bar
23. kerel
26. looft «f
28. aanlegplaats v. schepen
29. de onbekende
31. herkauwer
33. onmeetbaar getal
34. verlaagde toon
35. voorzetsel
36. deel van de bijbel
VERTICAAL:
1. sluis
2. romeinse rijk
Die morgen in de mist, terwijl de Parijzenaars zich haas
tig naar hun werk hegeven, zie ik op het brede trottoir
voor de Pont Saint Michel mensen slapen in de open
lucht. Ze liggen op ivat kleren. Onbewogen passeert het
publiek, met nauwelijks enige belangstelling. Men zegt
mij later, dat ook het slapen onder de bruggen zich weer
gaat voordoen. Wel op zeer schrille wijze ivorden udj
hierdoor herinnerd aan dat woningprobleem, dat zich
overal in Europa voordoet, maar zich in de grote steden
wel het angstwekkends demonstreert. In een stad als
Parijs met haar scherpe contrasten, treedt deze kwestie
nog meer naar voren. Daarbij ivordt er veel te weinig
gebouwd. De traagheid van de officiële instanties is dan
ook voor velen die deze nood aan de lijve ondervinden
een aansporing om zelf de hand aan de ploeg te slaan
tenminste daar te kunnen helpen waar niet-helpen mis
dadig zou zijn.
Kardinaal Feltin heeft op dit
gebied het initatief genomen
door de stichting van de Mou
vement d'aide au logement een
HILVERSUM I, 402 m. 7.00 beweging dus voor hulp voor
VARA; 10.00 VPRO; 10.20 behuizing. Welke resultaten heeft
dit afgeworpen? Over een tijds-
VARA; 19.30 VPRO; 20.00—
24.00 VARA.
7.00 Nieuws; 7.13 Gramofoon-
muziek; 8.00 Nieuws- en weer
berichten; 8.18 Gramofoonmuziek
8.50 Voor de huisvrouw; 9.00
Gramofoonmuziek; 9.35 Water
standen; 9.40 Gramofoonmuziek;
10.00 Schoolradio; 10.20 Voor de
duur van slechts enkele maan
den werden 150 millioen fran
ken (1'/' millioen gulden) bijeen
gebracht. Daardoor was men in,
staat om met de bouw van 70
woningen te beginnen in Choisy-
le-Roi. Uiteraard is dit onvol
doende, heeft de kardinaal ge-
vrouw; 11.00 Gramofoonmuziek;1 zegj want de huidige nood is
12.00 Accordeonmuziek; 12.30 onmetelijk groot. Maar het is
Land- en tuinbouwmededelin- - - TT"
gen; 12.33 Voor het platteland;
12.38 Orgelspel; 13.00 Nieuws;
13.15 Commentaar; 13.20 Lichte
muziek; 13.45 Gramofoonmuziek;
14.00 De weg omhoog, causerie;
14.15 Jeugdconcert; 15.00 Voor
de jeugd; 15.50 Pianorecital;
16.10 Voor de jeugd; 16.45 Voor
de zieken; 17.15 Metropole-orkest
17.50 Regeringsuitzending; 18.00
Nieuws; 18.15 Varia; 18.20 Mili
taire reportage; 18.30 R.V.U.;
19.00 Welvaartsplan, causerie;
19.15 Gramofoonmuziek; 19.30
Voor de jeugd 20.00 Nieuws;
20.05 Politiek commentaar; 20.15
Zo zijn we niet getrouwd, hoor
spel; 21.35 Dansmuziek; 22.00
Cabaret; 22.30 Regenmaken als
wetenschappelijk beroep, cause
rie; 22.45 Pianoduo; 23.00 Nieuws
23.15 Soc. nieuws in Esperanto;
23.20 Orgelspel; 23.3524.00 Gra
mofoonmuziek.
HILVERSUM II, 298 m. 7.00
—24.00 NCRV.
7.00 Nieuws; 7.10 Gramofoon
muziek; 7.15 Ochtendgymnastiek:
7.30 Gramofoonmuziek: 7.45 Een
en weerberichten; 8.15 Gramo-
woord voor de dag; 8.00 Nieuws-
foonmuziek; 8.45 Idem; 9.00 Voor
de zieken; 9.30 Voor de vrouw;
9.35 Gramofoonmuziek 10.15 ld.;
10.30 Morgendienst; 11.00 „Het
goede geld", hoorspel; 12.10 Gra
mofoonmuziek; 12.30 Land- en
tuinbouwmededelingen; 12.33 Al-
le-dag-kerkdienst; 12.59 Klokge
lui; 13.00 Nieuws; 13.15 Protest.
Interkerkelijk Thuisfront; 13.20
Amusementsmuziek: 13.45 Ka
mermuziek; 14.15 Gramofoonmu
ziek; 14.45 Voor de meisjes; 15.00
Jeugdconcert; 15.45 Gramofoon
muziek; 16.00 Voor de jeugd;
17.20 Orgelspel; 17.50 Militaire
causerie; 18.00 Harpensemble;
18.30 Spectrum van hei Chr ri"
ganisatieleven, causerie; 18.45
Geest, liederen: 19.00 Nieuws- en
weerberichten; 19.10 Boekbespre
king; 19.25 Gramofoonmuziek:
19.30 Buitenlands overzicht; 19.50
Gramofoonmuziek: 20.00 Radio
krant; 20.20 Deens Militair or
kest; 21.15 „Jezus Christus en de
Wereldreligies", causerie; 21.35
Lichte muziek; 22.00 Viool, cello
en clavecimbel: 22.30 Int. Evang.
Commentaar: 22.40 Gramofoon
muziek: 22.45 Avondoverdenking;
23.00 Nieuws- en S.O.S.-berich-
ten; 23.1524.00 Gramofoonmu
ziek.
slechts een begin. Hij wijst
daarbij verder op een ander ver
kregen resultaat n.l. de vorming
van, het christelijk geweten. De
„Mouvement d'aide au logement"
vraagt namelijk renteloze lenin
gen. In die vorm worden deze
een dienst aan de gemeenschap.
Bovendien betaalt de huurder
een zodanige huursom, dat hij
na verloop van tijd eigenaar
van het huis wordt.
Nog een ander initiatief op het
gebied van woningbouw is het
vermelden waard.
Wanneer u van het Chateau de
Vincennes autobus 114 neemt,
brengt deze u naar het eindpunt
Neuilly-Plaisance, een voorstadje.
Dit plaatsje bezit echter iets, dat
verre van plaisance, van ge
noeglijkheid afstaat, maar in
tegendeel een getuigenis is van
een grote menselijke nood. Want
hier. op nog geen 15 km van
lli et mondaine leven van de
Champs Elysées en de Opéra
heeft een man met zijn vrouw en
zijn kind zes maanden lang, ook
gedurende de winter, in een
linnen tent gewoond. En deze
man is geen bedelaar of land
loper, maar een goed fabrieks
arbeider.
Dit is één geval. Maar over
nog ettelijke van soortgelijke ge
vallen zou Abbé Pierre Grouès
kunnen vertellen. Hij. oud tweede
kamerlid voor de MRP, zie ik,
wanneer ik deze regels neer
schrijf weer in gedachten voor
mij staan. Bestoven onder de
kalk vertelt hij van zijn werk
in Neuilly-Plaisance. waar hii de
stichter werd van het huis en
het barakkenkamp, dat hij veel
betekenend „Emmaus" noemde.
Het was mij vreemd te moede
om ineens midden onder een
grote groep, ongeveer 150, clo
chards te zijn.
Die clochards zijn zwervers,
daklozen, paria's, die hier in
Emmaus een dak boven hun
hoofd vinden, eten en een bed,
die primitieve zekerheden van.
een leven. Abbé Pierre heeft
verteld hoe Emmaus groeide. Ge
troffen door de ontstellende
woningnood kocht hij een stuk
grond en een houten huis. af
komstig van een gevangenen
kamp. Toen werd er aan de slag
gegaan en spoedig was die ba
rak geschikt gemaakt voor be
woning. In de vijftien vertrek
ken kon hij 5 gezinnen onder
brengen. Het geheel kostte slechts
een 900 gulden. Bij de bouw
werd hij geholpen door jortge-
mensen. ik heb deze op een,
morgen, samen met abbé Pierre
op een vrachtauto weg zien
rijden om een stuk weg te gaan
aanleggen.
Moelijkheden voor gezins
leven.
Abbé Pierre meende het eerst,
hierbij te laten. Maar honderden,
mensen vertelden hem hoe slecht
zij behuisd waren.. Door gebrek
aan woningen leven 50 pet. van
de jonge gezinnen tussen de
20 en 30 jaar in zodanige om
standigheden dat er voor hun
gezinsleven onoverkomelijke
moeilijkheden ontstaan. Zij, leven
op één kamer, hebben geen keu
ken. En wanneer er een baby
komt, worden zij het huis uit
gezet. Dan gaan man en vrouw
dikwijls terug, ieder naar hun
eigen ouders en de baby wordt
uitbesteed. Hiermede is het gezin,
practisch ten gronde gericht, zo
zegt abbé Pierre. Daarom moes
ten we wel doorgaan en voor
4. omroepvereniging
5. vallei
6. keren
9. pausennaam
110. inktvis
J_12. russisch heerser
14. leesteken
'16. groet
&7. dik
tC21. deel v.h. kippenhok
524. groet
125. pl. op Ameland
127. voorzetsel
!28. kolenemmer
32. slenium (afk.)
.83. rivier in Italië
OPLOSSING
KRUISWOORDRAADSEL P.A. 2
.'Horizontaal: 1. of; 3. Ie; 5. kro;
7, lat; 8. pi; 10. as; 11. re; 13.
rrëfeer; 17. er; 18. 1.1.; 19. pad; 20.
at 21 .mi; 22. ketel; 24. si; 26.
ma; 27. ap; 29. ier: 31. set; 33. st;
34Ï. ss.
"Verticaal: 1. oker; 2. fr.; 3. la;
4. eter; 6. op; 7. l.s.; 9. ni; 10. ar;
12!, eli; 14. Epe; 15. gat; 16. Ede;
17. els; 21. muis; 22. k.o.; 23. la;
25 iets; 26. mr; 28. p.s.; 30. et;
32. .Es.
dëzfe jonge gezinnen woningen
bouwen. „Ik heb een vereniging
geslicht, welke Champs Fleuris
heet, een kampeervereniging en
wij hebben een stuk grond ver
worven in huurkoop. Ik heb an
dere* barakken gekocht en zeven
nieuwe woningen gebouwd met
zestijen vertrekken Dit alles was
mogelijk door de hulp van de
belanghebbenden, door de mede
werking van de clochards en
door de steun van vrijwilli
gers. Wanneer nu een gezin
een bedrag van 700 gulden
kan lenen, dan bouwen wij in
drie "weken een woning. Maar
wij hejbben geld nodig om ver
der te kunnen bouwen want
dat kannen we maar zelden van
een jong gezifli vragen.
Over die clochards, die zwer
vers eai daklozen, vertelt abbé
Pierre, ook. Want dat is een
geschiedenis apart. Toen abbé
Pierre nog kamerlid was, zocht
hij zelf ook een huis. Hij vond
er een. dat vervallen was en
leeggeroofd. Hii repareerde de
woning eigenhandig en ging er
wonen.
Ook gaf hij tijdelijk onderdak
aan een tweétal jonge gezinnen.
Maar tal van andere ongelukkige
mensen kwam bij hem aanklop
pen, werkelozen daklozen. De
een na de ander heb ik ze on
derdak verleend, zegt hij, en
langzamerhand hebben we slaap
zalen aindere vertrekken en een
werkplaats gebouwd. Ik kon dit
in die tijd doen omdat ik nog
mijn vergoeding als kamerlid
had. Langzamerhand werden
echter ooik die zwervers die in
Emmaus onderdak vonden in
het huiZ'fen-bouwen betrokken.
Want de:te gaan er nu op uit
om uit de asbakken te halen
wat geld kon opbrengen. Thans
levert dit per maand een 1000
a 1500 guilden op.
Wanneer ik over het terrein
loop, waar grote stapels oud
ijzer en man of meer bruikbare
voorwerpen liggen opgetast, geef
ik mij rekignschan van het ge-
meensctaapswerk, dat hier wordt
verricht. Gp een vrachtauto zie
ik met grote letters vermeld;
t
T"
r
f
l
9
x>
yj
/r
ff
U
IV
tr
tl
u
*9
Jl
jj
-V
jr
tl
HEB je al eens kennis
gemaakt met Jodocus,
de tuinman van de kabou
terkoning? Jodocus is een
van de kleinste dwergjes,
maar hij kan werken voor
twee. 's Zomers houdt hij
de hele tuin van de kabou
terkoning in zijn eentje bij.
Dan verzorgt hij de bloe
men en de planten, de bo
men en de struiken, de ko
ninklijke boomgaard en de
moestuin. Dat werk begint
al in d'e lente en als de
herfstwind over Kabouter-
bos waait, is Jodocus nog
niet met de paleistuinen
klaar. „Hier nog een jute
zak over, daar nog een
beetje stro omheen" hoor
Ije hem dan mompelen. Jo-
■docus dekt alle heesters en
planten voorzichtig toe,
want straks, als de winter
komt met al zijn sneeuw en
vorst
Ja, als het winter is,
heeft Jodocus niet veel te
doen in de tuinen. Dan ligt
alles stilletjes onder stro
en warme zakken te wach
ten op de voorjaarszon. De
glazen kassen, die de men
sen wel voor hun bloemen
of planten maken, kennen
de kabouters niet. Daarom
is een kaboutertuinman
's winters meestal werke
loos, behalveJodocus
dan. Jodocus weet altijd
wel een middel*je te vin
den om zich nuttig te ma
ken. Overal helpt hij een
handje mee en als er niets
meer te doen is, kijkt hij
peinzend naar de lucht, ,,'t
Wordt nu tijd, dat het gaat
sneeuwen", zegt hij dan,
„wat zou ik het heerlijk
vinden om weer eens een
flinke portie sneeuw te
ruimen." En of je het wilt
geloven of niet, zodra Jo
docus dat gezegd heeft, be
gint het ook te sneeuwen!
DIT jaar was er heel
veel sneeuw gevallen
in kabouterbos. De dwerg
jes hadden grote moeite
om bij hun werk te komen,
maar gelukkig hielp Jodo
cus waar hij kon. Elke
morgen om zeven uur
maakte hij de voornaam
ste paden schoon en daar
na spoedde hij zich naar
het paleis van de koning,
de dikste holle eik van heel
het bos. Niemand kon het
paleis in of uit door de
idikke laag sneeuw, die er
's nachts weer was geval
len, en dat mocht natuur
lijk niet! Vol ijver ging Jo
docus telkens aan de slag
om de grote paleispoort
sneeuwvrij te maken.
„Ziezo" zuchtte hij na af
loop, „de Koning kan weer
'n luchtje scheppen. En nu
de oprijlaan nog even een
beurtje".
Dat „even" was wel wat
vlug gezegd, want de oprij
laan was meters lang moet
je wetep. Toch begon Jo
docus elke keer vol goede
Wat kon hij nu maken?
Hij was geen schoenmaker
en geen bakker, geen meu
belmaker en geen schilder.
Hij was tuinman en dat
was ook een prachtig vak,
maar ach, wat had hij daar
nu aan, nu koning winter
regeerde?
„Viel Nieuwjaar maar in
de zomer*', mopperde Jo
docus op een keer, „dan
zou ik ook eens iets kun
nen geven. Stel je voor:
een zeldzame roos of de
mooiste cactus, die er ooit
moed en als hij ten laatste
aan het einde van de laan
stond, dat kleine manneke
in zijn grote laarzen, zucht
te hij voldaan. Hij vond het
heerlijk de keurige oprij
laan temidden van de
sneeuwmassa's af te kijken
en te wachten, tot de eer
ste kabouters naar het pa
leis van de koning stapten.
O, wat waren die dwergjes
blij met de schone oprij
laan. „Dat heb je weer fijn
gedaan" riepen ze allemaal,
„welbedankt!" En dan glom
die goeie beste Jodocus van
genoegen.
OP een morgen keek on
ze Jodocus echter heel
ernstig. Weer gihgen er
vrolijke dwergjes voorbij
over de oprijlaan en weer
riepen ze Jodocus vriende
lijk toe, maar de kabouter
tuinman scheen het niet te
horen. Hij keek maar en
zei niets. Hij staarde naar
de pakjes, die de kabou
ters in hun handen hadden.
Dat waren Nieuwjaarsge
schenken voor de koning,
wist Jodocus.
Elke kabouter mocht de
koning met het nieuwe
jaar een cadeau geven, 't
liefst iets, wat hij zelf ge
maakt had. Zo kon de ka
bouterschoenmaker bij
voorbeeld een paar fijne
zijden muiltjes stikken en
Jantje Banket, de kabou
terbakker, een heerlijke
taart bakken. „Ik wou, dat
ik ook maar iets had voor
onze "koning" zuchtte Jodo
cus, maar hij wist niets.
gekweekt is." Jodocus
zuchtte weer. „Maar we
zitten midden in de win
ter" zei hij treurig, „mid
den tussen sneeuw en nóg
eens sneeuw. Wat doe je nu
met sneeuw?" Opeens
schoot hij recht. „Maar ik
kan wel iets met sneeuw
beginnen!" riep hij toen,
„ik, die de hele dag met
pakken sneeuw aan het
werk ben, ik zou nog niet
eens".
Jodocus maakte de zin
niet af. Hij wist al lang,
wat hem te doen stond. Hij
keek nog even naar boven,
door de kale kruinen van
de bomen heen en toen hij
zag dat de lucht klaar en
helder was, glimlachte hij
vergenoegd. „Het blijft wel
vriezen" mompelde hij
daarbij, „dat is net wat ik
hebben moet. En nu van
avond meteen aan de slag,
want het is vandaag al de
dertiende. Morgen is het
dus de laatste dag, dat er
geschenken aangeboden
kunnen worden".
BIJ de mensen geldt der
tien altijd als het on
geluksgetal, maar bij de
kabouters gaat dat hele
maal niet op. Die vinden
het juist een geluksgetal.
Of het nu kwam, dat het
juist de dertiende Januari
was, weet ik niet, maar die
avond had onze Jodocus bij
zonder veel geluk. Het ging
allemaal van een leien
dakje. De sneeuw was net
goed, precies zoals ze zijn
moest en Jodocus zelf leek
wel toverkracht in zijn
vingers te hebben. „Ik wist
niet, dat ik het zó goed
kon" lachte hij telkens.
Maar wat was hij toch aan
het doen? Stil, dat zul je
straks horen. Nu en dan
ging hij zelfs op een trapje
staan om zijn werk goed te
kunnen bekijken of om met
zijn vingers nog een stevig
duwtje te geven op een
sneeuwwitte kroon.
Eindelijk, eindelijk kwam
de koning. Zijne majesteit
was heel verbaasd, dat Jo
docus hem voor zijn ca
deau mee naar buiten nam.
„Je hebt toch geen bloem
gekweekt in deze winter
kou?" vroeg hij. Jodocus
zweeg. Hij wees enkel met
zijn hand naar het pleintje
van de paleispoort en toen,
toen viel de mond van de
eerbiedwaardige kabouter
koning wijd open van ver
bazing, heus waar. „Mijn
standbeeld" zei hij einde
lijk, mijn standbeeld in
sneeuw. Wat schitterend Jo
docus!"
Het was ook schitterend,
dat sneeuwwitte stand
beeld. De koning leek pre
cies, van top tot teen, en
alles was even fijntjes ge
daan, de zware kroon, de
scepter, de vorstelijke
mantel met zacht herme
lijn
Ik geloof niet, dat er die
dag gewerkt werd in ka
bouterbos. Van heinde en
verre kwamen de kabou
ters kijken. Zoiets moois
en merkwaardigs hadden
ze nog nooit gezien. En Jo
docus lachte maar, trots en
gelukkig. Want al had nie
mand het gezegd, zijn late
cadeau was het fijnste ca
deau, dat de koning ooit
gekregen had, vast en ze-
kerl u-v- J
AMSTERDAM, 26 Jan. De
grote verrassing van de beurs is
vanmiddag de ham del in „Adr
m in ist r at i ekamto or Unitas" ge
weest.
Zoals bekend was de belang
stelling voor deze beleggings
maatschappij bij thaar introductie
ter beurze enorm groot. Dat de
toewijzing uiterst gering was,
bleek wel uit de desbetreffende
nota's. Alleen aan inschrijvers
van 350.000 tot f 750.000 wordt
één stuik van f 1000 en daarbo-
Helpt de voddenrapers van, Em
maus die werken voor de wo
ningbouw. En ik denk aan het
tastbare resultaat dat in kor
ten tijd werd verkregen: bijna
60 gezinnen die werden onder
gebracht terwijl men werkt aan
onderdak voor nog 33 families.
En 150, wellicht vertwijfelde
zwervers hebben in Emmaus een
getuigenis gevonden van mede
leven en diep christeliike men
selijkheid. Het christendom is
aanwezig in Neuilly Plaisance,
zoals Christus aanwezig is in de
schamele kapel op het terrein
waarvan de kartonplaten die het
plafond bedekken krom getrok
ken staan.... maar waar iemand
wacht op de komst van vele
wanhopigen in een onmenselijk
harde tijd.
ven maximaal twee stuiks toege
wezen. Het aangeboden bedrag
was slechts 500.000 groot. Van
middag werd Unitas voor het
eerst verhandeld, waarbij de
hoeik oinimiddelllijfc werd open„
f ©maakt.. De eerste notering was
20 procent, waarna een verdere
stijging volgde tot 353, hetgeen
98 procent imeer is dan de emis-
si.ekoers. die 255 bedroeg. Naar
men aanneemt zullen vele ban
ken en commissiehuizen gebruik
maken van het aanbod de stuk
ken gratis te splitsen in onder
aandelen van 100.
A.K.U. zorgde vanmiddag voor
de tweede surprise. De koers van
dit fonds heeft slechts weinig ge
reageerd, sinds A.K.U. internatio
naal is geworden, maar vanmid
dag deden binnen- en buiten
landse vraag de prijs stijgen van
156 tot 16014. Philips, Ünilever
en Kon. Olie bleven nagenoeg
prijshoudend.
De scheepvaartafdeling heeft de
vaste stemming van Vrijdag niet
geprolongeerd. Hier trad een
lichte reactie in, doch de koers
verliezen bleven beperkt.
Voor cultures heertste er we
derom enige animo, vooral voor
de suikermaatschappijen. Hier
bleef het niveau van Vrijdag
zeer gemakkelijk gehandhaafd.
De bankaandelen waren even
eens iets beter gestemd onder
leiding van de Amsterdamsche
Bamk, die één punt steeg, wegens
het tot tien procent verhoogde
dividend. De beleggingsmarkt was
stil en onveranderd.
Volgt W. Andriessen
de heer Wijffels op
als voorzitter?
De Algemene Katholieke Kun
stenaars Vereniging vergadert
op 8 Februari in hotel Central
te Den Bosch. De heer drs. A.
Wiiffels heeft de wens te ken
nen gegeven niet als algemeen
voorzitter te worden herkozen,
doch hii is wel bereid tiidens de
overgangsperiode het voorzitter
schap waar te nemen. Als nieu
we voorzitter wordt door het be
stuur voorgedragen Willem An
driessen.
Op de vergadering zullen
mededelingen worden gedaan
over de toneelgroep, welke in
oprichting is. Het bestuur stelt
voor deze groep in het hoofd
bestuur door Bern. Verhoeven
te doen vertegenwoordigen.
KANSAS CITY, 26 Jan (A.F.P.)
Uit betrouwbare bron is ver
nomen, dat de Amerikaanse oud
president Truman ziin memoires
zal gaan schrijven, die in de loop
van de volgende iaren zullen
worden uitgegeven. Truman had
reeds een contract met een uit
geverij te New-York getekend.
Hii zou een bedrag van een half
millioen dollar voor de memoires
ontvangen.
FEUILLETON:
81.
Het orkest schoot in de lach,
de zaal lachte. Dat was de vuur
doop. Diep in de nacht trokken
de studenten naar hun diverse
verblijven.
Terwijl de muzikanten hun za
ken zorgvuldig opborgen, kwamen
de twee lokettisfen opgetogen
naar het podium gestormd.
„En?" vroeg Van Tricht.
„Polsje verstuikt", zeiden die
twee:
Waarmee maar gezegd wou
zijn, dat ze een aardige bonk
geld verdiend hadden.
Mevrouw Legrande had de gang
van zaken aardig voorspeld. De
tweede avond was het schouw
burgje een half uur vóór het con
cert knats uitverkocht. Wezens,
die eerder op de een of andere
verre planeet thuishoorden, be-
volkten de stoelen: schilders,
dichters, schrijvers, werkloze mu
sici en journalisten.
Van Tricht gaf een korte, slor
dige uitleg over het ontstaan van
zijn orkest en wees op Theodoor,
zéggende; Van hem zei gisteren
iemand: „die gpser heb goud in
zijn strot". Wij zijn allemaal on
bekende muzikanten uit het land,
dat jullie het donkere Zuiden noe
men.. omdat we bier drinken in-
plaats van limonade. Maar deze
man hier. Theodoor Bronkhorst.
is in binnen- en buitenland be
kend. Hij zong destijds, hier in
jullie eigen Amsterdam, voor Ko
ningin en Kabinet en voor staats
lieden uit zes en vijftig landen.
Laten we beginnen!"
Het kwam tenslotte hier op
neer. dat na afloop van 't concert
de artisten geestdriftig manen-
schuddend de zaal verlieten en
geleerde onbegrijpelijke gesprek
ken voerden over vertolking der
diverse nummers. De journalisten
voelden zich gedrongen tot het
schrijven van recensies die kri
oelden van muziek- en zangtech-
nische termen. Geen mens kende
die woorden en niemand snapte
wat die journalisten bedoelden te
zeggen in hun artikel; de journa
listen snapten het zelf ook niet.
Dus alleen het hogere intellect en
de aristocratie konden deze strak
ke stukken in de krant vatten.
Zodat doctor A. tegen prof. B.
zeide dat hij ook eens naar dat
nieuwe orkest en die jonge zan
ger ging luisteren. En prof. dr. C.
belde zijn collega prof. dr. ir. D.
en vroeg hem of hii de Kunst
kroniek in de krant van vandaag
gelezen had. Jawel, dat was ge
beurd; hij had direct prof. dr. ir.
E. op de publicatie gewezen:
„Toevallig heeft Jan," (want ook
deze lieden hebben bij hun doop
een vóórnaam gekregen, soms zelfs
vier of vijf) „toevallig heeft Jan
een gezelschap Amerikaanse ge
leerden en autoriteiten uit de mu
ziekwereld op bezoek. Die komen
een studie maken van de Euro
pese conservatoria De heren zijn
twee uur geleden op Schiphol
aangekomen en vertrekken mor
genvroeg weer. als ze hun studie
beëindigd zullen hebben. Jan ver
telde me, dat ze zeer geïnteres
seerd zijn in het nieuwe orkest en
in de solist van schouwburg ,,'t
Hemeltje". Zii gaan er vanavond
heen. Jii ook? Eerst wilden ze
naar Luigi Ferazzo gaan luiste
ren, maar Jan heeft hen op het
orkest in ..'t Hemeltje" gewezen
en nu willen die Yanks daar lie
ver naar toe. Nou zeg, ik zie je
vanavond dus wel."
Het gerucht, dat ,,'t Hemeltje"
door een nieuw orkest bezet was
en dat Theodoor Bronkhorst er op
trad. vloog door de hoofdstad.
Men herinnerde zich Theodoor van
die eerste keer, toen hij voor ko
ningin en ministers gezongen had.
Tegen acht uur, de derde avond,
stond het parkeerterrein bij het
schouwburgje hartsteken vól en
ook in de straat had men aan
weerszijden grote glanzende wa
gens geparkeerd. Mannen en vrou
wen uit de hoogste regionen van
het maatschappelijk leven traden
in 't Hemeltje binnen en zochten
een plaats. Het gezelschap Ameri
kanen was er. at kauwgom en
keek op kostbare gouden polshor
loges.
Van Tricht hield ziin inleiding,
eerst in het Nederlands en toen in
keelachtig Engels.
„Ik begrijp niet. Ladies en gent
lemen" zei hii. „dat u naar ons
komt luisteren. Wij zijn maar een
bijeengeraapt stel muzikanten en
wij dachten hier in Amsterdam
alleen maar wat voor studenten te
hoeven spelen. Dat u ons de eer
aandoet te komen luisteren, heeft
ons zeer verrast. Wii zullen ons
best doen."
De Amerikanen vonden deze
eerlijke speech enorm en kauw
den benieuwd verder.
„Bijzonder verheugt het ons."
vervolgde Van Tricht, „gasten
uit Amerika bij ons te hebben.
Helaas is onze zanger Theodoor
Bronkhorst nooit in de gelegen
heid geweest een conservatorium
te bezoeken. Meet dus niet met de
maatstaf waarmee men beroeps
zangers pleegt te meten. Mocht u
spijt hebben van uw komst naar
hier. dan kunt u. wat ons betreft,
vrijelijk zonder ons te beledi
gen heengaan."
Maar niemand ging. Al had heel
Italië elders staan zingen, dan zou
er nog geen enkele Amerikaan
zijn heengewandeld. De avond
werd glansrijk. Het orkest speelde
alsof het reeds enige lustra achter
de rug had. Theodoor zong op ver
zoek een aantal negro-spirituals.
de Amerikanen kwamen kauw
gom te kort.
Na de voorstelling begaf de lei
der van het buitenlandse gezel
schap zich met een paar naaste
medewerkers naar het podium.
Heren in slechtzittende costuums.
Zii noemden alles „smashing". En
of er niet eens naar Amerika ge
komen kon worden? Zodra de
heren terug zijn in de States zou
men de nodige voorbereidingen
treffen.
„Wii komen," zei Van Tricht.
Avond aan avond zaten zij met
een vol „Hemeltje". In het mid
den van de derde week. zond An-
dré een brief naar N.V. Walisco.
Of het personeel nog enige tijd
mocht blijven? „Ik vraag dit na
mens mevr. Legrande." schreef
André. Per kerende post kwam
een brief van de Walisco-directie.
dat men de wensen van mevrouw
Legrande ten volle zou eerbiedi
gen.
Het was gauw genoeg zó wijd.
dat men een Amsterdammer, die
nog niet naar ,.'t Hemeltje" ge
weest was met de vinger nawees.
(Wordt vervolgd.)
I
