Honderd jaar „Kromstaf 99 DE OPRICHTINGSBULLE VAN PAUS PIUS IX AVRO»voorzitter krijgt antwoord op beschuldiging RADIO Saffier Financiën en Economie De R ivas van Rembrandt, het doek niet... de blauwe van KRO, NCRV en VARA programma De heer de Clercq wilde 6 Februari cabaret voor televisie brengen... Roorsoverzicht Het Deens elftal, voor 7 Maart 4 DINSDAG 17 FEBRUARI 1953 „Van de dag af, waarop Wij tot de hoge Apostolische Stoel verheven zijn, hebben Wij aanstonds al Onze zorgen en Onze toeleg daarheen gericht, dal overal in het behoud en hel heil der gelovigen door Ons zou worden voorzien. Toen het Ons dan ook vergund was geworden hel herstel der Bisschoppelijke Hiërarchie in het bloeiende Koninkrijk Engeland onder Gods zegen tot stand te brengen, hebben Wij Onze zorg en Onze ijver naar een ander deel van 's Heren wijngaard gericht, naar de vermaarde landschappen van Hol land en Brabant,omdat Wij begrepen, dat daar dezelfde regeling mogelijk was. Zon der ophouden zweefde de toestand dier landen, zoals hij eenmaal in vroeger eeuwen der Kerk was, Ons voor ogen. Alle oude monumenten trouwens geven er getuigenis van, dat zo ras in de loop der zevende eeuw de Christelijke godsdienst door een man, die door de Apostolische geest was bezield, de H. Clemens Willi- brord en door andere Evangeliebediena ren was ingevoerd, de vruchten daar over vloedig zijn geweest. Zodat kort daarna, ten jare 696, Onze Voorganger, de H. Sergius I, de Kerk van Utrecht heeft op gericht en aan de H. Willibrord, die Hij met hel bestuur belastte, de bisschops mijter met eigen hand heeft opgezet." Na deze historische inleiding memoreert Paus Pius IX in de beroemde oprichtingsbulle „Ex qua die" hoe zijn voorgangers op St. Petrus Stoel de-belangen der Nederlandse Kerk van St. Willi- brords tijden af, de hele Middel eeuwen door, en daarna in tijden van druk en lijden, steeds trouw ter harte genomen hebben. Dan komt het belangrijke ge deelte: „Uit eigen beweging dan en ingevolge rijp beraad bepalen Wij en stellen vast dat in het Koninkrijk Holland en Brabant het Kerkbestuur van kracht zij der Bisschoppen-Ordinarissen, ge noemd naar de Zetels, welke Wij oprichten en tot een Kerkelijke Provincie instellen. Het is Onze wil en Onze bepaling, dat voor het tegenwoordige vijf zetels wor den opgericht en gevestigd, te weten die van Utrecht, Haarlem, 's-Hertogenboseh, Breda en Roer mond. Wij kunnen niet nalaten de eertijds zo roemruchte Zetel van Utrecht tot de rang van Me- tropolitane of Aartsbisschoppe lijke waardigheid te verheffen of te herstellen. Tot de genoemde Aartsbisschoppelijke zetel van Utrecht, doen Wij behoren de hierna volgende gewesten: de pro vincie Utrecht, vervolgens Gro ningen, Friesland, Gelderland en Drente welke het grootste deel uitmaakten der zogenaamde HoL landse Zending; en worden de an dere provinciën der Hollandse Missie aan de suffregaanzetel van Haarlem toegewezen". De drie Zuidelijke bisdommen hielden de grenzen, die ze als vicariaten hadden. Opmerkelijk is het niet noemen van Overijsel. Stilzwijgend zegt de bulle eigen lijk dat deze provincie tot Haar lem behoort. In een nadere toe lichting is deze mogelijke vergis sing hersteld. Overijsel kwam bij IMI ■pn ■v,i ordend en geregeld zal worden. Beter dan iemand anders wist Mgr. Zwijsen, dat uitbundig ge jubel, zelfs in een herderlijke brief, de inmiddels uitgebroken Aprilstorm alleen maar kon ver hevigen. Blijkbaar heeft hij ook de redactie van „De 'Katholiek" aangezegd zich kalm te houden. De lezers vonden immers in de April-aflevering enkel de pause lijke stukken afgedrukt vergezeld van een Nederlandse vertaling en voorafgegaan door een korte in leiding. Dit was „geen juichkreet, die grievend of hinderlijk kon wezen voor medeburgers", maar 'n eenvoudig woord van diep gevoelde dank aan God, „de Heer en Leider der Volken", aan de Paus, de Koning cn aan allen, die tot het herstel der hiërarchie hadden bijgedragen. De brief van Mgr. Zwijsen en het April-numrner van De Katho liek demonstreren de kalmte en de voorzichtigheid, waardoor de katholieken zich tijdens de April beweging hebben gekenmerkt. Die waardige houding door hen in ge drag, woord en geschrift aange nomen, is zeker een der voor naamste redenen geweest, dat ernstiger onheilen voorkomen zijn en de zo woedend opgestoken storm zo betrekkelijk spoedig be daarde. HILVERSUM De heren P. A. M. Speet, directeur van de K. R.O., mr, A. B. Roosjen, voor zitter van de N.C.R.V. en mr. J. A. W. Burger, voorzitter van de V.A.R.A. hebben in verband met verklaringen door de algemeen voorzitter van de A.V.R.O., de heer G. de Clercq, volgens een verslag in De Telegraaf van Maan dag afgelegd in een gewestelijke bijeenkomst van de A.V.R.O. op j.l. Zondag '15 Febr. te Arnhem, het volgende communique gepu bliceerd: le. De onnroepberiohten over beide zenders op Zondag 1 Febr. en het grootste deel van Maan dag 2 Febr. waren verwarrend, omdat over beide zenders niet de zelfde berichten werden gegeven. Bovendien waren er berichten voor de uitzending waarvan de omroepverenigingen geen verant woordelijkheid mochten dragen. In verband hiermee werd in de loop van Maandag 2 Febr. door N.C.R.V. en V.A.R.A., die toen in de aether waren, besloten tot het coördineren van de berichtgeving over beidie zenders, terwijl om trent het uitspreken van deze be richten contact werd gezocht met de RegeringwoonUcbtingsdienst. De K.R.O., die Dinsdag in de aether kwam, was onmiddellijk bereid de getroffen regeling te continueren en stelde zich daar toe in verbinding met de betrok ken A.V.R.O.-functionaris. Deze achtte het voortzetten van de regeling vanzelfsprekend, doch moest zijn aanvankelijke toestem ming later op gezag van de heer de Clercq intrekken. 2e. Op Dinsdag 3 Febr. besloten de vertegenwoordigers van de reportage-afdelingen van K.R.O.j N.C.R.V. en V.A.R.A. tot volledige samenwerking op reportagege- WOENSDAG 18 FEBRUARI HILVERSUM I 402 m: 7.00 VARA, 10.00 VPRO, 10.20 VARA, 19.30 VPRO, 20.00—24.00 VARA. 7.00 Nieuws, 7.13 Gr.muz., 8.00 Nieuws en weerberichten, 8.18 Gr.miuz., 8.50 Voor de huisvrouw, 9.00 Gr.muz., 9.35 Waterstanden, 9.40 Orgelconcert, 10.00 School radio, 10.20 Voor de vrouw, 11.00 Gr.muz., 12.00 Dansmuziek, 12.30 Land- en tuinbo-uwmededelingen, 12.33 Voor het platteland, 12.38 Gr.muz,, 13.00 Nieuws en com mentaar, 13.20 Gevarieerde muz, 13.45 Lichte muziek, 14.00 „De weg omhoog", causerie, 14.15 Jeugdconcert, 15.00 Voor de jeugd 15.50 Pianorecital, 16.10 Voor de jeugd, 16.45 Voor de zieken, 17.15 Gr.muz., 17.50 Regerings uitzending: Jeugduitzending: M. C. Capelle: „Cocospalmen en coeosnoten in Indonesië, 18.00 Nieuws, 18.15 Vara-varia, 18.20 Actualiteiten, 18.35 Lichte muz., 19.00 „Kunst, niet te betalen", discussie, 19.20 Gr.muz., 19.30 Voor de jeugd, 20.00 Nieuws, 20.05 Politiek commentaar, 20.15 Gevarieerde muziek, 20.45 „Sta- tenlozen". hoorspel, 21.30 „Les Troyens a Carthage", opera (acte II), 22.15 „Eb, vloed en spring tij causerie, 22.30 Gevarieerde muziek, 23.00 Nieuws, 23.15 So cialistisch nieuws in Esperanto, 23.20 Orgelspel, 23.45—24.00 Gra- mofoonmuziek. HILVERSUM II 298 m 7.00— 24.00 N.C.R.V. 7.00 Nieuws, 7.10 Gr.muz., 7.15 Ochtendgymn., 7.30 Gr. muziek, 7.45 Een woord voor de dag. 8.00 Nieuws en weerberichten, 8.18 Gewijde muziek, 8.45 Gr. muz., 9.00 Voor de zieken, 9.30 Voor de huisvrouw, 9.35 Gr. muz., 10.15 idem, 10.30 Morgendienst, 11.00 „Het kind van Europa", hoorspel, 12.00 Pianoduo, 12.30 Land- en tuinbouwmededelingen, 12.33 Klassieke muziek, 12.59 Klokge lui, 13.00 Nieuws, 13.15 Protestants Interkerkelijk Thuis front, 13.20 Gramofoonmuz., 14.45 Voor de meisjes, 15.00 Kamer orkest, 15.45 Gr. muz., 16.00 v.d. Jeugd, 17.20 Orgelspel, 17.50 Mlii- taire causerie, 18.00 Viool, cla- vecimbel en cello, 18.30 Spec trum v.h. Ohr. Organisatie- en Verenigingsleven, 18.45 Geeste lijke liederen, 19.00 Nieuws en weerberichten, 19.10 Boekbespre king, 19.25 Gr.muz., 19.30 Bui tenlands overzicht, 19.50 Gr.muz., 20.00 Radiokrant, 20.20 Kamer koor, bariton en orgel, 21.00 Ljjdemsaverdenking, 21.30 Piano recital, 22.00 Gr.muz.t 22.30 In ternationaal Evangelisch com mentaar, 22.40 Gr.muz., 22.45 Avondoverdenking, 23.00 Nieuws en SOS-berichten, 23.15—24.00 Gramofoonmuziek. het aartsbisdom. Ook in andere opzichten is de woordkeuze niet erg gelukkig, met name, waar ze spreekt over de Calvinistische dwaalleer. Dit zou mede aanlei ding worden tot de Aprilbewe ging. Maandenlang hebben Neder landse katholieken op deze Breve moeten wachten. Want reeds op 21 December 1852 was alles be slist, maar de publicatie daarvan zou eerst plaats hebben na de ver gadering van het Consistorie. De ingewijden wachtten met onge duld, maar Rome had geen haast. Eerst op 4 Maart 1853 werd de breve ondertekend en in het voor Nederland zo gewichtige consis torie van 7 Maart kondigde de Paus aan de kardinalen het her stel der hiërarchie in Nederland mee. De geestdrift der katholieken was onbeschrijfelijk „ze durven bijna niet geloven aan hun ge luk", schreef graaf Duchastel. „Een volledige Hiërarchie de oude en heilige zetel van Sint Willibrord hersteld!" En Cramer getuigt: „Van het gevoel dat ons allen hier vervult, kunt gij in Rome U nauwelijks een denk beeld vormen. Blijdschap en dank baarheid tintelen op het gelaat van alle Katholieken en menige traan wordt gestort uit dankbaar heid om het heil, dat ons te beurt valt". Intussen wachtte men op de letterlijke tekst der breve en de officiële benoemingen. Eerst op 4 April kwamen deze bij Mgr. Belgrado, die onmiddellijk de be noemingen aan de bisschoppen doorzond. Het herstel van St. Wil- librords Kerk was een feit gewor den. Wel bleef ze nog afhankelijk van de Propaganda tot 1908; toen is ze daarvan losgemaakt. Aanstonds en zonder opvallen de plechtigheden namen de bis schoppen bezit van hun zetel. In geen enkel opzicht wilden ze an dersdenkenden aanstoot geven. Het herderlijk schrijven, dat Mgr. Zwijsen op 1 Mei 1853 aan de gelovigen van Utrecht en 's Bosch richtte is eenvoudig, bijna 'koel van toon. Alleen in de passages waarin hij dank brengt aan God, waarin hij de voorbede der H. Maagd inroept, wordt Mgr Zwij sen bijna dichterlijk. Ook warm van toon zijn de zinsneden over het vertrouwen, dat hij in z'n ge lovigen stelt en vastberaden kon digt hij aan, dat er heel wat ge- Middenstaiidsbank stelt 5 pet. dividend voor De Nederlandse Middenstands- bank N.V. heeft over 1952 be vredigende resultaten geboekt. Aan interest is ontvangen f 4.031.181 (f 3.902.605) en aan provisie f 3. 595.026 (f 3.733.106). Na afboeking van. onkosten en vorzieningen, waaronder een extra storting in het pensioen fonds van f150.000 (nihil) resteert een winstsaldo van f 985.689 (f 1.034.721) voorgesteld wordt een onveranderd dividend van 5 procent op de preferente en ge wone aandelen. Reeds lang waren geruchten in omloop inzake een eventuele omwisseling van de oprichters- bewijze» Thans maakt de bank bekend, dat tegen inlevering van 10 oprichtersbewijzen zal worden afgegeven een aandeel van f 800. Voorts zal voor elk bewijs f 20 in contanten worden uitgekeerd! De uit te reiken aandelen zijn winstgerechtigd van 1953 af. Met de belastingautoriteiten is over eengekomen dat deze afgifte en de uitkering in contanten als een herkapitalisatie-dividend zal wor den aangemerkt. Het bestuur van de bank con stateert met genoegen dat de cliënten die zich met export be zighouden, hogere omzetten heb ben bereikt. In de liquiditeitspo sitie van het Middenstandsbe drijfsleven hebben zich geen in grijpende wijzigingen voltrokken. De aan de bank toevertrouwde middelen in de vorm van reke ning courant saldi en deposito's op korte térmijn stegen van f 86.8 millioen tot f 104.5 milioen Het uitstaande credietbedrag is met f 67 millioen niet belangrijk veranderd. Eleclriciteils Mij „V eenkoloniën" Verschenen is het jaarverslag 1951-1952 van de N.V. Electrici- teitsmaatschappij .Veenkoloniën" te Veendam. In een prae-advies van de Raad van Toezicht aan de vergadering van aandeelhou ders wordt geadviseerd niet tol uitkering van dividend over le gaan in. verband met het feit. dat na gedane afschrijvingen slechts een netto-winst over bleef van f 892.38, vermeerderd met 't on verdeeld saldo van het vorige jaar ad f 1465.08 en de vrijge komen belastingreserve ad f 1624.05 steeg 't voor uitkering beschikbare bedrag tot f 3981.51. De winst voor de afschrijving be droeg f 47.688.38, hiervan werd f 46.796.bestemd voor afschri.i- vingen. Er werd voor f 495.858.32 stroom ingekocht. De stroomle- verir.g leverde f 740.647.17 op. Het onderhoud vergde een be drag van f 92.171.29. Het maat schappelijk kapitaal bedraagt f 500.000.waarvan is geplaatst f 237.750.De reserves bedragen totaal 351.881.17 waarvan f 62.313.90 bestemd is voor het pensioenfonds. Record-productie Levens verzekeringsbedrijf De verwachting dat in 1952 de productie aan nieuwe verzeke ringen evenals in de achter ons liggende na-oorlogse jaren een bijzonder hoog peil zou bereiken is volledig bewaarheid, aldus „de Verzekeringsbode". Uit de cijfers, die met betrek king tot de productie door het C.B.S. zijn. gepubliceerd en uiter. aard een slechts voorlopig karak- Een onderzoek in Nederland heeft aangetoond dat een schil derij van een Zweedse eigenaar, voorstellende Abraham en Hagar niet een werk van Rembrandt is, zoals vermoed werd, maar van diens tijdgenoot Rombout van Troijen. In de negentiende eeuw heeft een vervalser ge bruik gemaakt van de omstan digheid, dat Rembrandt en Troijen (die R. Troijen signeer de) precies dezelfde R gebruik ten. Hij liet de oorspronkelijke R staan maar schilderde over de achternaam Troijen de letters „embrant". Dat deze naam niet met dt maar met t geschreven werd, behoefde op zichzelf geen argwaan te wek- aen, want in zijn jonge jaren schreef Rembrandt zijn naam in derdaad zo. In Zweden was het de conser vator Serge Baskalow, Rus van geboorte, die trachtte achter het geheim van dit schilderij te ko men. Toen hij begon was de sig natuur nog onder een bruine ver-, nislaag verborgen. Pas toen hij het doek ging schoonmaken en restaureren kwam tot zijn grote verwondering de naam Rembrant voor de dag. Baskalow bleef twij felen, maar om tot een oplossing te kunnen komen, moest hij, na van de eigenaar verkregen toe stemming, naar Den Haag reizen, waar deskundigen uiterst gevoe lige instrumenten ter beschikking konden stellen. Met het onder zoek in Den Haag hebben zich o.m. de expert dr. ir. A. M. de Wild en dr. W. Froentjes, direc teur van het Gerechtelijk Labo ratorium van het Ministerie van Justitie, beziggehouden. Een microscopisch onderzoek toonde aan dat de signatuur Rem brant (die „een magnifieke sig natuur" werd genoemd) er, op de eerste letter na, later moet zijn bijgezet. Door verder schoonma ken kwam de originele signatuur en daardoor de volle waarheid aan het licht. Rombout van Troijen is geen zeer op de voorgrond tredende schilder geweest. Het bekendst zijn van hem de grot-interieurs, waarin hij kleine figuurtjes heeft aangebracht. Ook op de achter grond van het hier bedoelde doek waren zulke kleine figuurtjes geschilderd. In de nacht van Zondag op Maandag arriveerde in de Rotter damse haven de „India"' met een grote lading Portugese goederen voor de hulpverlening aan Nederland. De Portugese gezant, de heer F. O. de Oliveira Bastos overhandigde tijdens een korte plechtigheid de ladingspapieren aan de heer Kanter van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. ter dragen, blijkt dat in het pas verstreken jaar tot een totaal bedrag van f 2.207.3 millioen gulden aan nieuwe posten is tot stand gekomen d.w.z. bij de 52 maatschappijen die hun produc tie resultaten aan het C.B.S. heb ben doorgegeven. Aangezien het aantal binnenlandse maatschap pijen 64 bedraagt, moeten aan genoemde 2.2073 milioen derhal ve nog de resultaten van de 12 ontbrekende instellingen worden toegevoegd om het eindcijfer te weten. In totaal werd in 't afgelopen jaar bij de 52 Nederl. maatschap pijen voor een bedrag van f 2.207.312.082 verzekerd (v. j. f 2.015 millioen) te weten f 932.252.573 (v. j. 801 millioen) kapitaalverzekering, f 1.050.908.241 (v. j. 997 millioen) renteverze kering en f 224.151.268 (v. j. 216 millioen) volksverzekering. Vaste stemming voor Daives- en Younglening AMSTERDAM, 16 Fe'br. Van- daag is die bande 1 in een groot aantal Duitse fondsen tier beurze van Amsterdam hervat. De voor naamste van deze obligaties zijn die der Dawes en der Youngle- ndinig, waarvan zich behoorlijke posten in Nederland bevinden. De Dollanobligiaties vain Duitse indu strieën, gemeenten en provin ciën, spelen een veel ondierge- söhikter rol. Vooral de Younigle- ning stond vanmiddag doorlo pend in die belangstel ling. Reeds voor beurs vormde zich hier een grote hoek en als eerste notering kwam 77 uit de bus. De handel was zeer omvangrijk en geleide lijk steeg de koers tot 83, doch later volgde een lichte achteruit gang tot 81 1/2. Men acht deze koers zeer vast, de laatste vrije notering was 65. De Dawesleninig ging niet in een open hoek, maar werd op ca. 72 dus ook ruim 15 punten hoger geadviseerd. Diit was wel het voornaamste diat vandaag op de Beurs te be leven viel. Van een vaste Maan dagsite mming was overigens geen siprake. De orders waren weer dun gezaaid en het koersverloop weinig interessant. Olies hadden enig aanbod te verwerken en verloren ca. twee punten. De overige internationale soorten werden hierdoor in bum ontwik keling belemmerd en sloten cir ca 1 punt lager. Aandelen Mid- diensitaihdsbank golden 112 (111). Het verslag acht men bevredigend De voorgestelde omwisseling van opri chtersbew ijzen M iddenst ands - bank in aandelen, werd reeds enige tijd verwacht, zodat deze eigenlijk onveranderd, n.l. onge veer f 96 noteerde. Scheepvaart en cultures stil, doch in tegen stelling toit de indusitriemarkt ble ven hier de prijzen van Vrijdag goed gehandhaafd. Op de staats- fondsemmarkt was de conversie- lening aanvankelijk een fractie lager. Zoals bekend is op 15 Fe bruari een coupon betaalbaar, zo dat met ingang van vandaag weer orders uit de zgin, „schuldregis ters" mogelijk zijn. Toen de in- veaterings certificaten echter ge vraagd Weken, volgde ook voor de con versie len ing een herstel tot het vorig niveau. Amerikanen stil. bied, hoewel zij vernomen hadden dat de A.V.R.O. daaraan niet wensite deel te nemen. Ten over vloede heeft die programma-com missie van de N.R.U. de heer De Clercq opgebeld om hem te vra gen of het juist was dat de A. V.R.O. aan deze samenwerking niet wilde meedoen. Dit werd door de heer De Olercq bevestigd. 3. In tegenstelling tot de mede delingen van de heer De Clercq blijkens het Telegraaf verslag 'heeft de A.V.R.O. precies dezelfde rechten als de andere omroep verenigingen. Ook deze omroep vereniging kan zijn gewestelijke bijeenkomsten voor de microfoon bekend maken.zo zij dat mocht willen. 4e. Op Dinsdag 3 Febr. heeft de heer Luigtenburg namens de A.V.R.O. in een vergadering van de Televisie Coöidimiatie-Comimiis- siie meegedeeld, dat de heer De Clercq wenste diat het cabare t- programma op Vrijdagavond 6 Febr. j.i. normaal zou doorgaan. Onmiddellijk na deze vergade ring heeft de secretaris van de Nederlandse Televisie Stichting de heer De Clercq opgebeld en zijn verwondering over dit voor nemen uitgesproken. Toen tijdens dit gesprek bleek dat de heer De Clercq vasthield aan zijn voor nemen, heeft de secretaris van de N.T.S. nog dezelfde avond in over leg met de andere leden van het dagelijks bestuur een spoedverga dering van dit bestuur uitgeschre ven op Woensdagmorgen. Eerst in deze spoedvergadering heeft de heer De Clercq meegedeeld van zijn voornemen af te zien. 5e. De vtraag of de Regerings commissaris al of niet zendtijd va.n de A.V.R.O. heeft gevorderd, is weinig interessant, daar het immers duidelijk is, dat de heer De Clercq de op Maandag tot stand gekomen coördinerende re geling inzake de berichtgeving niet wilde continueren, maar de toestand wilde herstellen waarbij over beide zenders niet dezelfde berichten zouden worden uitge sproken. Dat de regering dit niet wensite te aanvaarden, is begrij pelijk. Dat de heer De Clercq zijn eigen houding tracht goed te pra- len door heit werk van andieren in diiserediet te brengen is minder begrijpelijk, aldus terecht het communique. KOPENHAGEN. 16 Febr. Voor de wedstrijd Nederland Denemarken, welke Zaterdag 7 Maart in het Feüenoord-stadion te Rotterdam ten bate van het Nationale Rampenfonds wordt gespeeld, is het Deense elftal als volgt samengesteld: Doel: Joergen Johansen (KB); achter: Erik Koeppen (KB) en Svend Nielsen (B 93): midden: Enk Terkelsen (Esbierg). Chr. Broeger (AB) en Joergen Olesen (AGF); voor: Erik Nielsen (OB). Poul Erik Pedersen (Koege). Per (KB). Aage Rou Jensen (AGF) en Holger Seebach (AB). Reserves: Willy Andreasen (1903) en Carl Holm (1903). K.W.F.-lucifers voor Rampenfonds Zoals bekend worden thans de Koningin Wilhelmina Fonds-luci fers onder een speciaal etiket, in de handel gebracht ten bate (5 cent per pak) van het Rampen fonds. Reeds zijn nu 8 millioen doosjes van deze lucifers verkocht. Boekhouder verduisterde 18.000 De directie van een Hilver- sumse rijwjelfabriek kreeg arg waan tegen haar boekhouder, de 29-jarige P. B. uit Bussum. die enkele dagen verlof had gekre gen wegens gezinsomstandighe. den, maar zich daarna niet meer liet zien. De man was ook ner gens te vinden Een onderzoek in de boeken wees uit. dat B. door het vervalsen van cheques, de bankrekening der fabriek ten eigen voordele ruim f 18.000. lichter had gemaakt. In enkele maanden tijds had hü dit bedrag weten te verduisteren en thans is hij voortvluchtig. Vermoedelijk zit hij in het buitenland. FEUILLETON l i 'N VERHAAL UIT HET VREEMDELINGENLEGIOEN 1 1 Door P. C. WREN „rieo je cafard?" vroeg ik, doelend op de waanzin die Europeanen en vooral ab sinth-drinkers in de woestijn kan overvallen, door eentonig heid, verveling en ellende, en hen tot allerlei wanhoopsdaden brengt, of die hen gek maakt dat ze zich gaan verbeelden dat ze een hagedis zijn, of keizer, of de slinger van een klok. „Ik ga niet. Gaat u zelf. majoor", zei Rastignac, en ik haalde de haan over.De re volver ketste .Zoals je weet had ik hem leeggeschoten toen ik het fort naderde. Rastignac lach te. Ik liet de vent arresteren en beval de hoornblazer naar boven te klimmen. In een oogwenk stond hij op de goot, hees zich op de muur en verdween. Die vent had lef. We wachtten op enige afstand, alsof het fort door de vijand be zet was. De mannen begrepen er niets van en keken nauwlet tend toe. We wachtten twee mi nuten, vijf, zes, zeven. Was het dus toch een val? Na een kwartier kon ik het niet langer uithouden en wenkte de sergeant-majoor. „Ik ga naar binnen", zei ik, „Ik kan geen ander sturen, hoe wel ik het feitelijk wel moest doen. Neem het bevel over. Als ik langer dan tien minuten weg blijf, val dan aan. Verbrand de poort en laat tegelijkertijd an deren over de muur klimmen. Houd wat reserves achter onder de korporaal". „Laat mij gaan, majoor", smeekte de chef, „als u geen soldaat wilt sturen. Of roep een vrijwilliger op. Als u nu eens..." „Zwijg chef", zei ik, „ik ga zelf". En ik reed weer naar het fort. „Had ik gelijk of niet?" „Weet ik niet", zei George Lawrence, en rekte zich eens uit. „Toen ik bovenop de muur stond, duizelde het me. Ik was stomgeslagen. Daar stond het garnizoen, met de rug naar me toe, 't gezicht naar de verdreven vijand, de voeten in plassen op gedroogd bloed, te kijken, te kijkenEn weldra vergat ik wat tme misschien beneden wachtte, mijn verdwenen hoorn blazer, mijn troep die buiten stond, want er was nog iets. Op zijn rug, zijn blinde ogen naar de zon gekeerd, lag de commandant met door zijn hart een Franse bajonet! Hij was niet doodgeschoten, verder zonder 'n schram, alleen door zijn hart een Franse bajonet! Wat vind je daarvan? „Zelfmoord", antwoordde Law rence. „Dat dacht ik ook. tot ik op merkte, dat hij in de ene hand een revolver met slechts één lege huls hield en in de 'andere 'n stuk papier klemde! Niemand die een bajonet door zijn hart steekt neemt daarna nóg een revolver of een stuk papier in zijn hand. Mijn hemel, wat een gezicht was dat! Een fort, be mand met dode soldaten in de schietgaten, de Arabieren ver dreven, de poort gesloten, en de commandant gedood door een Franse bajonet, met een geladen revolver in de hand! Maar waren er geen Arabieren in het fort? Waar was mijn hoornblazer? Zaten de Arabieren misschien beneden op de loer? Maar neen, dat was het werk van Arabieren niet. Als zij bin nengekomen waren, zou alles zwartgebrand zijn, geplunderd, de lijken afschuwelijk verminkt. Neen. ik beffreep dat al deze wachters door deze vermoorde commandant gedwongen waren, na hun dood nog als verdedigers on te treden.Het was wel een vent met lef. Steeds als er een van ziin mannen neerviel, had hii hem. dood of gewond, weer overeind gezet, het geweer in de schouder gelegd en zo de Arabieren verbluft door steeds te zorgen dat elke plaats, elk schiet gat bemand bleef. Tenslotte moest hii steeds heen en weer gerend ziin en langs een dode zijn geweer afgeschoten hebben. Intussen moest hij af en toe sig nalen hebben geblazen, teneinde een naderende hulptroep de weg te wijzen en de Arabieren de schrik op het lijf te jagen door te suggereren dat de huip onder weg was. Geen wonder dat de Arabieren het fort niet bestormden, want er werd steeds geschoten, vanaf el ke muur en overal stonden man nen die niet te doden waren, of die. als zegedood werden, steeds door anderen vervangen werden. Dit alles schoot in luttele se- conden door mijn gedachten, en toen ik me realiseerde wat hii gedaan had en hoe hii in het uur der overwinning gedood was, vermoord was, kreeg ik een brok in miin keel. Mijn bloed kookte en ik veroorloofde mii bii hem neer te knielen en hem miin eigen Croix de Guerre op de borst te spelden - met miin ogen vol tranen. Frankrijk zou trots op hem ziin, deze onderofficier van het legioen. Een held, een waarachtige held. Wat vind iii ervan. George?" „Ik heb trek in avondeten", zei George, en stond op. De volgende morgen lagen de twee vrienden lui op hun rust banken, nog in pyama. onge schoren en wachtend op de vol gende halte, waar ze zouden kun nen baden en ontbijten. De Beauiolais stak een cigaret op en na toen vastgesteld te hebben waar hii gebleven was, sprak hij: „O ja ik stond op het dak. De dappere commandant lag aan miin voeten en de vlag wapper de boven mii. Het was meer dan luguber. Ik laadde mijn revolver en wilde juist de trap afdalen, toen ik op een idee kwam en nauwgezet alle dode manschap pen, <toe aan de borstwering stoni- dien, inspecteerde. -Maar allen hadden hun 'bajonet nog op het geweer. (Wondt vervolgd.)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noordhollands Dagblad : dagblad voor Alkmaar en omgeving | 1953 | | pagina 4