Grote Russische Spionnagezaak
in West-Duitsland opgerold
Opzienbarende verklaring
van vice-kanselier in Bonn
Contract getekend
in Panmoendjon
Kameraad Thorez
,Amerikansky", zeide een oude Rus
en wuifde ons vriendelijk toe
invaderlandterug
Dagblad
voor
Alkmaar
en omgeving
Vliegtuig
in zee gestort
Geheime organisatie iverd
van Oost-Berlijn uit geleid
Ulbricht wist
er alles van
Uitwisseling
begint 21 April
Stuur gevangenen
naar
huis!
Het luchtverkeer
boven Duitsland
Felle brand
in Haarlem
102.1 millioen
in Rampenfonds
Grote Vier
weer bijeen?
NOORDHOLlANDSj
I
week, inclusief incasso. Advertentie-tarief per editie 16 ct. per m.m..
minimum f 2.50; in alle edities 26 ct. per m.m.. minimum f 4.Bj
familieberichten 20 ct., resp. 30 ct. per m.m. Bij contract belangrijke
korting. Directeur; E. J. M. Stumpel. Hoofdredacteur: H. N. Smits
Bankrelatie: Ned. Credietbank Kantoren: Hoorn, Draafsingel 59.
tel. 4243 en Grote Noord 77, tel. 4362 K 2290; Alkmaar, Ritsevoort 52,
tel. 2046 K 2200: Den Helder. Keizerstraat 89. tel. 2800 K 2230;
Schagen. Ged. Gracht 39. tel. 459 K 2240.
Buiten God is 't nergens veilig (Vondel)
Zaterdag 11 April 1953 - 49e Jaargang - Nr 1275i
De vice-kanselier van de West-Duitse bondsrepubliek heeft bij ontstentenis van Dr
Adenauer, die momenteel in de V.S. vertoeft, gisteren op een persconferentie bekend
gemaakt, dat een wijd verspreid, door de Russen gedreven spionnagecomplot in West-
Duitsland is opgerold. Meer dan 35 personen zijn in de nacht van Donderdag op Vrij
dag gearresteerd. Meerdere arrestaties zijn nog te verwachten. De meesten hunner
zijn kleine zakenlieden en fabrikanten.
Het blijkt een geheime Russische organisatie te zijn, die van Oost-
Berlijn uit werd geleid, waar zich het hoofdkwartier bevond, onder
de naam van „Instituut voor economisch-wetenschappelijk onder
zoek". De vice-kanselier heeft direct na een spoed-kabinetszitting
gisteren de persconferentie belegd om het optreden van de politie
bekend te maken. Bluecher was vergezeld van de chef van de
federale veiligheidspolitie Hans Egidi. De geheime organisatie was
sedert enige maanden werkzaam en specialiseerde zich in fabrieks-
spionnage in het Ruhrgebied. De bende is georganiseerd door de
Russen en werd door Russische officieren in het Sovjet-hoofdkwartier
van Oost-Berlijn gedirigeerd.
de zaak verder uit te zoeken. De
inlichtingen die de veiligheids
dienst in handen heeft gekregen
zijn „hoofdzakelijk originele do
cumenten", aldus Bluecher.
Het is het grootste spionnage
complot sedert het einde van de
oorlog. Alle gearresteerden zijn
Duitsers. Het zijn kleine West-
Duitse fabrikanten. Tenminste
één der arrestanten, de levenmid-
delenexporteur uit Frankfort Er-
win von Hazdbrouck was lid van
de WestDuitse delegatie op de
Moskouse Economische Conferen
tie in 1952.
Het nieuws werd in vrijwel alle
West-Duitse kranten in grote op
maakt op de voorpagina's ge
bracht. De razzia, die direct is
gevolgd in alle West-Duitse be
drijven geschiedde op last van de
federale aanklager van het Op
perste gerechtshof in Karlsruhe.
De gearresteerden zijn communis
ten en zij worden verdacht van
hoogverraad. Vice-kanselier Blue
cher achtte het een grote gerust
stelling, dat de West-Duitse vei
ligheidsdienst zo voortreffelijk
werkt.
De recherche heeft zich een
volkomen beeld kunnen vormen
van de opzet der organisatie. De
bende had tot taak gegevens te
verzamelen over alle aspecten van
het leven in de West-Duitse lan
den; zowel economische, politieke
als militaire. Delen van de orga
nisatie waren gecamoufleerd als
handelsfirma's die legaal, of ille-
gaat, met het Oosten zaken dre
ven. Ook de thans verboden „Vrije
Duitse Jeugd" en de „Vrije Duitse
Vakbeweging" zijn bij de zaak
betrokken.
In 1950 rees het vermoeden, dat
spionnagekanalen werden „ge
bouwd' 'onder dekking van han
delszaken. In September 1952
werd een zekere Weiss te Frank
fort gearresteerd, wegens het
doorgeven van gegevens aan Oost-
Duitsland. Met behulp van zijn
inlichtingen is de West-Duitse
veiligheidsdienst in staat geweest
Oost-Duitse autoriteiten
medeplichtig.
De volgende Oost-Duitsers zijn
volgens Bluecher bjj de zaak be
trokken: Wilhelm Zaisser, minis
ter van staatsveiligheid, Anton
Ackermann, waarn. minister van
buitenlandse zaken en twee amb
tenaren, Stahlmann en Heiden-
reich genaamd. De Oost-Duitse
vice-premier Walter Ulbricht
„wist er ook alles van". Alleen
zorgvuldig opgeleide personen
mochten deel van de organisatie
uitmaken. Slechts een kleine
kring Oost-Duitsers was op de
hoogte, waardoor het zeer moei
lijk is geweest de bende te ont
maskeren.
Bluecher zei dat de zaak zal
worden verwezen naar het hoog
gerechtshof te Karlsruhe.
De leden van de organisatie
kregen hun werk goed betaald.
Een hunner, dr. Franz Hendgen,
werd aangehouden juist nadat hij
materiaal aan een koerier had
overhandigd, waarvoor hij 5.000
Mark ontving.
Geen connecties met
dr. Naumann.
Een ambtenaar van het West-
Duitse ministerie van Binnen
landse Zaken heeft op een pers
conferentie meegedeeld, dat nog
een zevental personen gezocht
wordt. Hij zei dat de bende geen
connecties had met de nazistische
groep-Naumann.
Wel waren er redenen om aan
te nemen dat sommige gearres
teerden verbindingen hadden met
leden van West-Duitse staal
parlementen. Tot dusver waren
geen contacten met leden van de
Bondsdag ontdekt. Onder de ge
arresteerden bevinden zich geen
vooraanstaande ex-nazi's.
TOKIO, 11 April (Reuter)
De V.N. en de Communisten te
Panmoendjon hebben vandaag de
overeenkomst voor de uitwisse
ling van zieke en gewonde krijgs
gevangenen getekend. De uitwis
seling zal op 21 April beginnen.
Schout-bij-Nacht John. Daniel
tekende namens het opperbevel
van de V.N., generaal-majoor Lee
Sang Tsjo van Noord-Korea voor
de Communisten.
De Communisten zullen 450
Zuid-Koreanen, 120 Amerikanen,
20 Engelsen en 15 Canadezen,
Turken en Nederlanders terug
zenden, de Verbondenen 5100
Noord-Koreanen en 700 Chine-
Volgens de overeenkomst, die
vanmorgen is getekend, zullen
alle zieke en gewonde gevange
nen binnen dertig dagen uitgewis
seld worden.
A.F.P. meldt, dat van Commu
nistische zijde is vernomen, dat
de Noordelijken zouden kunnen
overwegen om de krijgsgevange
nen die niet gerepatrieerd willen
worden naar verscheidene neutra
le landen in plaats van naar één
neutraal land te zenden.
Generaal Mark Clark, de op
perbevelhebber van de geallieer
de strijdkrachten, heeft berichten,
volgens welke hij instructies zou
hebben ontvangen om de opera
ties der geallieerden te matigen,
volkomen ongegrond genoemd..
Hr Ms Fregat „Van Speijk"
naar de West
DEN HELDER Hr. Ms. Fre
gat „Van Speijk", dat op 12 Maart
j.l. in dienst is gesteld zal in de
aanstaande zomer naar West-
Indië vertrekken om daar of de
mijnenlegger „Willem van der
Zaan" of het fregat „Ceram" af
te lossen.
zegt Nam-Il
BESPREKINGEN TE PANMOENDJON.
Communistische officieren begeven zich na een bespreking
met de delegatie van de Verenigde Naties te Panmoendjon
naar hun auto om naar hun eigen kamp te vertrekken. De
besprekingen hebben naar verluidt 'n „bemoedigend" verloop.
Het hoofd van de Noord-Kore-
aanse wapenstilstandsdelegatie
Nam-Il heeft een brief geschre
ven aan Generaal Harrison, chef
van de V.N.-delegatie over het
krijgsgevangenenvraagstuk.
Deze brief kan in de volgende
drie punten worden samengevat:
1. Laat alle krijgsgevangenen
die dat willen, naar huis terug
keren.
2. Overdracht aan een neutraal
land van alle krijgsgevangenen,
die niet naar hun vaderland wil
len terugkeren.
3. Laat de communisten praten
met de krijgsgevangenen, die niet
terug willen.
Verder wordt nog gemeld dat
onder de 600 zieke geallieerde
krijgsgevangenen, die de commu
nisten zullen uitwisselen, zich
120 Amerikanen, 20 Britten en
15 Fransen, en verder Turken,
Grieken, Nederlanders en
Canadezen bevinden.
Een brede corridor
naar West-Berlijn?
BONN, 10 April De Sowj et-
autoriteiten hebben op de vier-
mogendhedenbespreking te Ber
lijn over de veiligheid van het
luchtverkeer boven Duitsland
voorgesteld de drie luchtcorridors
van West-Duitsland naar West-
Berlijn te vervangen door een
enkele corridor die 90 km breed
zal zijn.
De huidige drie corridors, die
elk ruim 32 kilometer breed zijn,
lopen van München, Hannover en
Hamburg naar Berlijn. In deze
corridors mogen de vliegtuigen
niet hoger dan ruim 3000 meter
vliegen.
CHRISTELIJKE
GEZINSPOLITIEK
Naar aanleiding van een
actueel pleidooi voor „chris
telijk humanisme" verband te
zoeken met even actuele
christelijke gezinspolitiek
schijnt een hele omweg te
zijn. In werkelijkheid is dit
echter geenszins het geval,
gelet op de betekenis van het
Gezin voor het versterken en
beveiligen van christelijke en
menselijke waarden. Een be
schouwing daarover in „de
Kroniek van Zaterdag" in dit
nummer, levert een positieve
bijdrage in de strijd rondom
het humanisme.
Een felle uitslaande brand
heeft in de vroege ochtenduren
gewoed in de voormalige syna
goge der Ned. Israëlitische Ge
meente te Haarlem aan de Lange
Begijnestraat, waarin de laatste
jaren een opslagplaats van de
Grafische Inrichting Joh. Ensche
de en Zonen is gevestigd.
Omwonenden zagen om kwart
over vier dat vlammen uit het
gebouw sloegen en waarschuwden
de brandweer.
Toen deze kort daarop ver
scheen had het vuur zich over de
gehele benedenverdieping ver
spreid. Met negen slangen op de
waterleiding werd het vuur be
streden. Verzekering dekt de
schade.
Advertentie)
's-Gravenhage, 11 April -
In het Nationaal Rampen
fonds is tot vandaag een be
drag gestort van 102.1 mil
lioen gulden. Sinds gisteren
is er dus weer f 400.000,
bijgekomen.
Dertien doden...
KINGSTON, 10 April Een
vliegtuig van de Caribbean Inter
national Airways is vandaag bij
het opstijgen van het vliegveld
van Kingston op Jamaica neerge
stort.
Van de veertien inzittenden
vonden er dertien de dood, onder
wie de directeur van de maat
schappij Owen Roberts.
De enige overlevende is de
Britse industrieel Remington
Hobbs, wiens vrouw ook om het
leven kwam.
Het toestel is op ongeveer 200
meter van het vliegveld Palisa-
does, waar het van opsteeg, in
zee gestort.
Z.H. DE PAUS ONTVING ARABISCHE VORSTEN.
Sir Abdullah Salim el Sareh (rechts), die regeert over het
Arabische Sheikdom Koeweit, een zeer rijk olieland, werd
door Z.H. de Paus in audiëntie ontvangen. De sheik is op
doorreis naar Londen, waar. hij de kroning van Koningin
Elizabeth zal bijwonen.
Deze Hamburgse tandarts, dr
Hans Köpke, voert reeds sinds
zijn twintigste jaar een „dub
belleven". 's Nachts speelt hij
klarinet in een nachtclub in
de stad, overdag is hij een
eerbiedwaardig tandarts, die
vele patiënten van kiespijn
verlost. Köpke betaalde inder
tijd zijn studie en apparatuur
met de marken, die hij des
avonds als lid van het jazz-
bandje verdiende. De tand
arts-bond, die een zeer strenge
ere-code heeft, laat Köpke's
„nachtleven" oogluikend toe.
De zangeres Renée Franke,
die alleen wenst op te treden
met een band, waarin Köpke
de klarinettist is, is niet bang
van haar tandarts.
PARIJS, 10 April. De leider
der Franse communisten is in
Frankrijk teruggekeerd, maar
waar hij zich momenteel bevindt
is een geheim dat de partijleiders
slechts kennen.
Na 29 maanden om gezond
heidsredenen in de Sovjet-Unie
te hebben vertoefd is de 52-jarige
voormalige mijnwerker om 07.18
uur bij Jeumont de Franse grens
gepasseerd.
In St Quentin verliet hij de
trein en liep, steunend op de arm
van een van zijn lijfwachten, naar
een zeer kostbare kogelvrije
Delahaye.
Maar behalve dit korte ogen
blik in St Quentin heeft hij zich
nog niet aan de vele wachtenden
vertoond.
Korte tijd later keerde de Dela
haye naar zijn zwaar ommuurde
villa in het Parijse voorstadje
Choisy-le-Roy terug, gevolgd door
een zwarte Sedan. Van Thorez
was echter geen spoor te beken
nen.
Een Fransman, die in de Dela
haye zat, deelde mede: „Mijnheer
Thorez is ergens uitgestapt om
wat rust te nemen. Hij wenst
niet door verslaggevers gestoord
te worden".
Vo.or een man, die „de zoon
des volks" wordt genoemd, heeft
Thorez tot nu toe bijzonder wei
nig belangstelling getoond voor
zijn partijgenoten, die hun best
hebben gedaan om hem hartelijk
te ontvangen.
Nergens heeft Thorez zich ge
durende de treinreis vertoond. De
gordijnen van zijn wagon waren
gesloten en vergeefs stonden op
de tussenstations communistische
delegaties te wachten om hem te
verwelkomen.
Een vergissing
In Parijs deed zich intussen een
vreemde situatie voor. Talrijke
perron van het Gare du Nord
verzameld om hun leider te ver
welkomen. Toen de verslaggever
van Associated Press, John Rode-
riek, uit de trein stapte, steeg er
een reusachtig gejuich uit de
menigte op. Het toeval wil dat
de correspondent enige gelijke
nis vertoont met de leider der
Franse communisten en daar nie
mand wist dat Thorez in St Quen
tin de trein verlaten had, is de
vergissing van de verheugde
partijgenoten te begrijpen. Men
drong om hem heen, fotografen
schreeuwden, flitslampen ver
spreidden hun spookachtig licht
en tal van vrouwen kusten hem
op de wangen, terwijl hij ver
geefs trachtte zich verstaanbaar
te maken, om de vergissing uit
te leggen. Een klein meisje drukte
hem een bos bloemen in de hand.
Roderick slaagde er in zich uit
de menigte, die hem omringde,
los te maken, hij gooide de bloe
men op de grond en vluchtte in
het' bureau van een stationsbe
ambte, achtervolgd door enkele
fotografen en het luide ge
schreeuw van de menigte: „Deze
kant op, kameraad, deze kant
op".
WENEN, 10 April Radio
Praag gaf vanavond te verstaan,
dat in de naaste toekomst onder
handelingen tussen de V.S.,
Frankrijk, Groot Brittannië en de
Sowjet Unie zullen beginnen over
de eenmaking van Duitsland.
De aanwijzing werd gegeven
door de Praagse nieuwscommen
tator Vladimir Vesely in een
nieuwsuitzending in 't Tsjechisch
communisten hadden zich op het welke hier werd opgevangen,
Reisindrukken uit de Sovjet-Unie)
BERLIJN, 10 April. Tien
Amerikanen, die in de namid
dag van 8 April door de stra
ten van Brest-Litowsk slen
terden, was een gebeurtenis
voor die stad, welke als een
magneet op jong en oud
werkte.
Het was de laatste dag in
Rusland van het qezelschap
van tien Amerikaanse journa
listen, die op 31 Maart van
Londen naar Helsinki waren
gevlogen.
Toen wij de taxi's verlieten en
de stad in gingen, werden wij,
alsof wij tien rattenvangers van
Hameln waren, door een mensen
menigte gevolgd. In de zaken
wijk gingen wij een warenhuis
binnen. Dit bestond uit een reeks
aaneengekoppelde winkels, elk
met eigen ingang van de straat
af. Toen wij binnengingen was
het vrijwel leeg, maar twee mi
nuten later liep het vol, en voor
dat wij een paar poppen hadden
kunnen kopen, was het zo erg,
dat wij met moeite naar een
andere toonbank konden door
dringen.
De aankoop van zes van zulke
poppen door zes verschillende
Amerikanen werd door de toe
schouwers die ons volgden in
gefascineerde stilte aanschouwd.
Toen wij vertrokken, was het
warenhuis ook dadelijk weer
leeg. Vervolgens gingen wij naar
een andere straat en maakten
een foto van goed ingepakte kin
deren, die ons met grote ogen
nieuwsgierig bekeken. De me
nigte bleef ons volgen. Wij maak
ten hun duidelijk dat wij Ame
rikanen waren en een aantal
mensen richtte zich tot ons in
het Russisch, Duits en Engels.
Het Engels was van een vrouw,
die zei dat zij onderwijzeres was.
Een oudere vrouw, die Duits
sprak, toonde grote interesse voor
het feit, dat wij Amerikanen wa
ren. Zij sprak met de leider van
onze groep, James J. Wiek, wie
zij verzekerde, dat alles in Ame
rika „na de revolutie" wel beter
zou worden.
Even later, toen ik met twee
anderen in een andere straat liep,
werden wij aangehouden door
een oude man, die sjofel gekleed
was in een gewatteerde jas (deze
kledij hadden de meeste volwas
senen). Hij sprak Pools of Rus
sisch, daar waren we niet zeker
van. Een onzer dacht dat hij
misschien geld wilde hebben en
bood hem een roebel aan. Maar
die weigerde hij, en toen begon
hij weer te praten. We dachten
dat hij wilde weten wie wij wa
ren. „Oh, Amerikansky", zei hij
lachend, knikte en wuifde ons na
toen wij doorliepen.
Collega Wick, die dol op ice
cream is, kocht een hoorn vol bij
een vrouw aan een stalletje. Hij
had geen roebels, en dus graaide
ik in mijn tas naar wat kopecken
om de rekening te betalen. Ons
financieel gescharrel amuseerde
de mensen om ons heen, die er,
tezamen met ons, om moesten
lachen. Zij lieten zich gewillig
door ons fotograferen.
De belangstelling in Brest-Li-
towsk was opvallender en alge
mener dan in Moskou. In Brest
was die nieuwsgierigheid open
hartig als van een kind, dat de
dieren in de dierentuin bekijkt.
In Moskou bracht onze verschij
ning het verkeer niet in de war,
maar wel ging men langzamer
lopen en stelde men vragen. Op
een van de stations der Moskouse
ondergrondse werden wij aange
houden door een man in bont.
Hij richtte zich tot me in het
Engels.
„Is dit een delegatie?"
„Ja", antwoordde ik, „dit is
een delegatie uit Amerika".
Zijn ogen gingen wijd open en
de verbazing was op zijn gezicht
te lezen.
„Uit Amerika?" herhaalde hij,
en zijn uitdrukking leek even
verrast als blij.
„Ik hoop dat u van uw bezoek
zult genieten", zei hij.
Dit soort ervaringen deden wij
vrijwel steeds in Rusland op.
Toen wij Brest-Litowsk verla
ten hadden, werd er in de trein
door de Polen gecontroleerd. Uit
een aantal camera's werden de
films verwijderd en meegenomen.
Bij het binnengaan van Oost-
Duitsland was er helemaal geen
controle. Ook niet toen ,wij er uit
gingen en West-Berlijn binnen
reden.
