Heerenveen met kloppend
hart naar sterk Haarlem
Alex James was de man
die Arsenal groot maakte
Sparta wacht een zware
strijd tegen Excelsior
Torenoffer inleiding tot
schitterende overwinning
Wal gespeeld wordt
De laatste prijspuzzle
van het seizoen
Pellenaars
over de Giro
De eerste klassers
Ook T.E.C. nu
naar de 2e klasse?
I N n
ONZE SCHAAKRUBRIEK
Engelse Sportbrief
Nooit in Engels elftal
Zaterdag 6 Juni 1953
Pagina 5
Morgen kan het dan gebeuren. Morgen kunnen de be
slissingen vallen als rijpe vruchten van een boom. In 1B
staan de kansen voor Vitesse ongetivijfeld beter dan voor
Heerenveenin IC moet Sparta van Excelsior winnen,
om zich kampioen te kunnen noemen en in 1D..., wel,
daar gaat Eindhoven naar het bijzonder lastige Bleyer-
heide, na Woensdag de TAmburgers in eigen huis met
veel moeite te hebben bedwongen. In deze afdeling zal
T.E.C. nu ivel het kind van de rekening worden. Wie er in
IA zal degraderen? Er zijn drie candidaten: Voletvijckers
Zwolse Boys en Frisia.
De kampioen in IA is al be
kend en daarom is in deze afde
ling alleen maar de vraag, wie
naar de tweede klasse zal moe
ten afdalen. Frisia staat er met
een punt achterstand op Zwolse
Boys en twee op Volewijekers 't
slechtste voor. De Friezen spelen
hun laatste wedstrijd op eigen
terrein tegen Heracles, een tegen
stander van formaat dus. Zwoise
Boys heeft het ook al niet ge
makkelijk: het krijgt Ensehedese
Boys op bezoek. Volewijekers be
zoekt Ajax. Ook deze ploeg krijgt
dus een moeilijke middag. Alles
bij elkaar zit er een mogelijkheid
in, dat de drie clubs gelijk ein
digen. Voor het overige ontvangt
GVAV kampioen RCH, in welke
wedstrijd de Groningers vermoe
delijk graag revanche zullen ne
men. Sneek krijgt EDO op be
zoek.
Wie?
Heerenveen heeft in 1B een
uiterst moeilijke opgave. De man
nen van Lenstra brengen visite
aan Haarlem, dat wanneer het
zelf wint en Vitesse verliest,
evenals Stormvogels nog 'n kans
oo de titel maakt. Vitesse geven
wij edhter wel kans op beide
punten. De Arnhemmers treden
oo eigen ..terrein aan tegen AGO
VV. Weliswaar geen zwakke te
genstander, maar toch wel te
kloppen. Afwachten maar, wat gehaald had in 6Ö7 innings.
de dag van morgen zal brengen.
Stormvogels heeft in elk geval
ook nog niet gewonnen van
Elinkwijk, ook al wordt er in
IJmuiden gespeeld.
Sparta of Willem II?
De vraag in IC is, wat Sparta
tegen Excelsior zal doen. De ben
jamins beschikken over een uit
stekende ploeg en hebben, in
eigen huis, Terlouw c.s. reeds
geklopt. De rivaliteit tussen de
beide verenigingen is er borg
voor, dat het ook nu voor Spana
geen walk-over is. Concurrent
Willem II heeft het echter even
eens allesbehalve gemakkelijk.
VVV uit Venlo is nog altijd een
elftal van klasse. Er zijn hier
drie mogelijkheden: Sparta kam
pioen, Sparta en Willem II ein
digen .gelijk, of Willem II be
haalt de titel.
Het lot van Theole is hier al be
slist. zodat er verder geen wed
strijden meer van belang zijn.
TEC naar 2e klasse?
In 1D heeft PSV vrijaf. Eind
hoven kan van deze gelegenheid
gebruik maken, twee punten uit
te lopen, doch het is nog lang
niet zo ver. Reken maar, aat de
Eindhoven supporters en de elf
zelf hun hart zullen vasthouden
in Bleyerheide. TEC zal Theole
nu wel in de degradatie volgen.
Wij geloven tenminste niet, dat
de Tielenaren NAC in Breda een
overwinning zullen kunnen ont
futselen. Trouwens, wie zal zeg
gen, dat Maurits geen puntje
verovert op ADO?
Promotie le klas
Voor de promotie naar de eer
ste klas zullen drie wedstrijden
worden gespeeld. ZFC ontvangt
Oosterparkers, DFC krijgt be
zoek van EBOH en Kimbria zal
Quick (N.) een warme ontvangst
bereiden. Over de resultaten van
deze wedstrijden valt natuurlijk
niets te zeggen.
1
io. s
Op 27 Juni a.s. zullen de motoren weer op het circuit van
Assen daveren. De dagen daarvoor zal er flink getraind
worden door al die cracks, die zich thuis voelen op het
prachtige circuit. Om U alvast in de stemming te brengen,
ziet U hier zo'n beeld aan de pitts tijdens de training enkele
jaren geleden.
Een wereldrecord
voor Denis Compton
Denis Compton heeft Vrijdag
een wereldrecord op zijn naam
gebracht. Want hij bereikte een
totaal van 30.000 runs in eerste-
klasse cricket in 606 innings. Het
oude record stond op naam van
Len Hutton die hetzelfde totaal
Een zekere schaakmeester E.
Cohn won eens een schoonheids
prijs voor zijn partij tegen Tsji-
gorin in het Karlsbader tournooi
te 1907.
De jury was vol lof over het
schitterende en diepzinnige pion
offer, waarmee een heftig offen
sief werd ingeleid dat spoedig
Tsjigorins koning tot capitulatie
dwong. Cohn echter verklaarde
na het in ontvangst nemen van
de prijs! dat hij helemaal niet
van plan was geweest de pion teff-c
offeren.
Hij had hem zomaar pardoes
lateii inslaan.
In schrille tegenstelling hier-f.
mee is wel het slot van de partij
RotlewiRubinstein uit het tour
nooi te Lodz 1907.
In onderstaande stelling met
Rubinstein met zwart aan zet
wordt door deze met een inlei
dend torenoffer een welhaast on
sterfelijke combinatie op touw
gezet. Met tal van fijne en diepe
pointes met schitterende neven
varianten wordt mat in 7 zetten
afgedwongen.
Alle Correspondentie gelieve men
te adresseren aan Jos. H. C. Serrée,
Von Weberstraat 42, Utrecht.
(Publicaties öf overneming zonder
bronvermelding is verboden.)
Probleem no. 175
Auteur: H. M. ROOS (Eindhoven)
Eerste publicatie!
Opgedragen laan onze Nederl.
Kampioen 1953,
W. HUISMAN (Leiden)
(Zwart)
16
26
36'
46
15
25
35
45
(Wit)
Wit begint en wint
Inzendtermijn uiterlijk veertien
dagen na plaatsing
Cijferstand is als volgt:
Zwart 11 schijven op: 7 9 12 24 25
28 29 32 33 36 en 37.
Wit 10 schijven op: 16 21 39 40 41
44 45 47 48 en 49.
Wederom van onze Brabantse
auteur en medewerker een aardig
vraagstuk, dat evenals zijn vorige,
eea bijzonder cachet heeft. Na ver
schillende offer- en slagcombinaties,
eindigt deze compositie in een be
kend eindspel, van auteur IJ Le Coff.
Gelieve dif eindspel nauwkeurig
op te geven. Wij danken de auteur
voor zijn sympathieke geste!
Correspondentie: H. A. te Utrecht:
Om een sterke wedstrijdspeler te
worden, is in clubverband spelen de
}y,'ste Weg! Een R K. Damclub te
Utrecht is „O.D.I.". Haar clubavond is
Woensdag, zaal 8. Gebouw „St Jan",
Janskerkhof. Hartelijk dank voor uw
sympathiek*» hrief
Vraagstuk no. 1
Auteur: Ir PAUL SONIER
(Frankrijk)
wint als volgt: 31—27, (22x
IR '4 ,.r27, (38x49>. 21—16, (49x21),
16x7 (2x11), 41—37, (42x31), 36x7 en
wint daar op 13—18 volgt 7—12 (8—
2 19! met winst. Een aardig
vraagstukje!
Vraagstuk no. 2
Auteur: Dr M. J. BE'LINFANTE
(Amsterdam)
ieWltoW,i?,t als voISt: 30—24, (19x30 a),
32~26. (23x43)39x48), (30x28), 41x3,
(At volgt 37x46, (24x2 en naar 7), 28
30, 34x25, 28—37, 38—32, 33
~29'7*49) 38-32, 34-29, 7x49, 25-30,
49-35, 30-34, 33-29, en 35-13 via
naar veld 24 met winst. Een geestig
probleem!
Vraagstuk no. 3
A"t.ear: Dr K. VENEMA (Den Haag)
wit wint als volgt: 37—31, (24x22),
32—27, (26x37), 37x9, (4x12), 48—42,
(37x48), 40—35, (48x30), 35x4, en wint,
daar op 1319 van Zwart, 418 van
Wit volgt. Van onze voorzitter van de
„Kring voor Damproblematiek!" een
leerzame compositie!
Goede oplossingen ontvangen van:
W. Tesselaar, St Maarten (N.-H.); Jan
en Adolf Schaper, Lutjebroek (N.-H.);
D. Wenker, Benningbroek; J. v. d.
Berg, Gasthuis Kampen; J. Boon, Bo-
venkarspel; Cor de Kruyff, Loenen
a/d. Vecht; J. Sierraad. Venlo; C.
Vlaarsma, Leeuwarden, B. Hooyenga,
Den Helder; C. Vlaar, 't Zand (N.-H.);
Frater Quirinus, Juvenaat „St Jozef",
Zeist; A. I. Oorschot, Alkmaar; D. G.
Caluwe, Antwerpen, België; D. M.
Winkelman, Birmingham, Engeland;
W. v. d. Hoeven, Sappemeer; S. J.
Scholtens, Uithuizermeeden (N.-H.)
J. Zijp, Oud-Karspel; H. D. Koop-
mans, Culemborg; Jan de Leeuw, C.
M. Servaas, E. Th. Boom, A. Vught,
H. Scherrenberg, H. Askamp, A. T. v.
d. Brink, J. B. van Arkel. Fr. Smit, J.
Schoonhoven, J. Roskamp, W. J. van
Seumeren, H. J. van Wees, J. Hoeijen-
bosch, J. van Maurik, J. B. Spelbos, J.
Toppen, G. van Rooijen, G. van Rijn,
allen Utrecht; H. de Koning, J.
Weijers. Bilthoven; A. van Dam,
Breukelen; A. v. d. Boogaard, Os (N.
Br.); A. de Leeuw, G. v. Dijk, Amster
dam; W. van Dijk, Hilversum; H. Go-
mes, W. van Moorsel, Den Haag: G.
Ansems, Schiedam; G. Mantel, Pur-
merend; W. van Tessel, Leiden; G. W.
Zieleman, Vianen; mej. A. Ruys,
Soest; J. B. de Haas, H. G. v. d. Broek.
Tilburg. Gelukkige prijswinnaar werd
na loting: D. G Calumé, Verbondstr.
71 te Antwerpen (België). Hij ont
vangt een damboek tvan W. J. van
Dartelen).
„De Lokzet"
De lokzet behoort aan de volgende
eisen te voldoen.
Ten le. de verlokking mag niet
te doorzichtig zijn.
2e. Ze dient zo te zijn, dat men de
indruk krijgt van een „foutzet".
3e. Dat een lokzet alléén mag ge
speeld worden, wanneer geen nadeel
er door kan ontstaan, indien de tegen
partij niet in de gestelde val loopt of
deze doorziet!
In de volgende stand vinden we
hiervan een goed voorbeeld uit de
„miniatuur"-lokzet (zie diagram).
Auteur: GEO VAN DAM
(Zwart)
16
26
36
46
HHP HP IPH
mm...
W, W, W, W,
15
25
35
45
(Wit)
Een 7x7 stand
Zwart op: 8 10 14 18 20 21 en 28.
Wit op: 30 35 37 39 43 48 en 50.
Het weinig materiaal geeft geen ge
legenheid tot construeren van diep
verborgen slagwendingen. Niettemin
is in dergelijke kleine standen het
spelverloop zeer verrassend, zoals nu
in deze stand. Wit speelt als lokzet 37
—31, Zwart kan nu ogenschijnlijk
schijfwinst forceren door 3126, op
3127 van Wit zou volgen: 2833, (39
x28), 20—24, (30x19 en 14x21), op 43—
38 volgt 26x37, en nu gaat 3832 niet,
wegens 1015, 32x3, 2025, 3x20, 25
x43, 48x39 en 15x24. Tenslotte zou op
43—38, 26x37, 48—42, 37x48, 38—32, 48
x25, 32x3 Zwart eveneens een schijf
winnen, met een voordelig eindspel.
Zwart speelt dus 2126. Maar hij
loopt in een fijn verborgen val, want
Wit wint door twee verrassende
dwangzetten: Wit 3024!, (20x29 slag-
dwang!), 39340, (29x40 wederom
slagdwang), 3544, (26x37), 4842!
(37x39), Wit 44x20 Alle schijven heb
ben een rol gespeeld. Ook 10 en 14
namelijk bij eventuele combinatie-mo
gelijkheden voor Zwart. Toch is deze
lokzet niet zo logisch! Ziet u waarom
niet? Eenvoudig! omdat Wit na
Zwart's 2126 heel voordelig zou kun
nen spelen bij voorbeeld 3025, (26x
37), 48—42! (37x48), 39—34, (48x30),
met 35x40 Na (1) 37—31 van Wit en
Zwart's 2126 is de stand goed bruik
baar als een elegante miniatuur. Wij
komen op het thema „Lokzet" nog eens
terug. i
DAMKAMPIOENSCHAP
VAN NOORDHOLLAND
ALKMAAR De te Alkmaar
"'espeelde wedstrijd om het club
kampioenschap eerste klas van
Noord-Holland tussen DSTO
(Amsterdam) en HDC (Den Hel
der) werd afgebroken in een
84 stand ten gunste van DSTO.
De afgebroken partijen zijn ech
ter over het algemeen gunstig
voor HDC, zodat wellicht nog
een 1010 eindstand kan wor
den bereikt.
le klasse A
pos—vsv
FrisiaHeracles
GVAV—RCH
SneekEDO
WageningenNEC
Zw. BoysEnsch. B.
AjaxDe Volewijck.
le klasse B
Vitesse—AGOW
le klasse C
JulianaBW
SittardiaHBS
TheoleBrabantia
SVV—LONGA
Willem II—VVV
SpartaExcelsior
le klasse D
RBC—Hermes DVS
NAC—TEC
HaarlemHeerenveen ADOMaurits
Stormv.Elinkwijk
DWSBlauw-Wit
Bleyerh.Eindhoven
FeijenoordXerxes
Promotie 2de klasse
A
ZFCOosterparkers
B
DFC—EBOH
D
KimbriaQuick (N)
West I
Promotie 4e klasse
J. H. Kwartier
ADO '20
AnimoEHS
4e klasse A
Texel—USVU
Wit: Rotlewi. Khl, De2, Tal,
Tfl. Lb2, Le4, Pc3, pi: a3, b4, e5,
f4, g3, h2.
Zwart: Rubinstein. Kg8, Dh4,
Te8. Td8, Le4. Lb6, Pg4, pi: a6,
b5, e6, f7, g7, h7.
Zwart aan zet speelde 22
Tc8xc3ü 23. gexh4 (Na 23. Lxc3
volgt 23....Lxe4j 24. Dxe4 en
24..Dxh2 mat. Aardig is de
variant 23. Lxb7, Txg3! 24. Tf3 -
niet 24. Lf3 wegens 24....Pxh2!
- Txf3 25. Lxf3, Pf?t 26. Kgl.
Pe4t 27. Kfl, Pd2t 28. Kg2, Pxf3
29. Dxf3, Td2i en na 29. Kxf3
volgt 29....Dh5t) 23. .Td8-d2!
(De meesterlijke pointe van het
dameoffer) 24. De2xd2 (Schitte
rend zijn hier ook de volgende
vertakkingen 24. Dxg4, Lxe4f 25.
Tf3, Txf3 en na 24. Ixc3 volgt
24Txe2 met de matdreiging
door slaan op h2 of e4. En ten
slotte faalt 24. Lxb7 op 24
Txe2 25. Lg2, Th3èü).
24Lb7xe4f 25. Dd2-g2, Tc3-
h3ü en wit gaf op, omdat hij in
3 zetten mat loopt 26. Tf3 - 26.
Tf2, Lxf2 - Lxf3 27. Ld4, Lxd4
gevolgd door 28Txh2 mat.
Een prachtig staaltje van uiterst
nauwkeurige berekening!
W. J. MUHRING
BREDA Met een in 't zon
netje uitrustende Pellenaars had
den we Vrijdagmiddag in zijn
woning te Breda een babbeltje
over de afgelopen Ronde van
Italië en de komende van Frank
rijk. Over de Giro was hij vol
komen tevreden.
Pellenaars vond het jammer,
dat de NWU de deelneming aan
de Ronde van Zwitserland van
twee onzer renners had afgewe
zen, omdat in die tijd de baan-
kampioenschappen van Neder
land worden verreden. Zo gaar
ne had hij er Lambrichs en Sief
Jansen heengestuurd met 't oog
on de ploeg voor de Tour de
France.
Voor deze ploeg had hii ove
rigens nog geen keuze gedaan.
Hij zou daar volgende week mee
beginnen. Dat Wim van Est.
Wagtmans. Suykerbuyck. Roks,
Nolten en G. Voorting van de
partij zouden zijn. was vrijwel
zeker. Over de resterende vier
wilde hij zich nog even beraden.
Keuze te over. want de lust om
mee te gaan ontbrak bij onze
renners zeker niet. getuige de
vele brieven, die hii reeds ont
ving. Ook voor 't materiaal had
hii geen zorg. Op 't beste van 't
beste kon hij beslag leggen. De
Ronde van Italië had reeds de
kwaliteit ervan bewezen en de
toegezegde premies van fabrie
ken voor Nederlandse successen
maakten de toekomstige Tour
de France voor de Nederlandse
deelnemers dubbel aantrekkelijk.
Nog een paar dagen rust. aldus
Pellenaars. en dan gaan we.
voorzien van meer erv:"g.
weer met moed aan de gang voor
de Tour de France.
PARATYPHUS IN
RILLAND-BATH
GOES, 5 Juni. In Rilland-
Bath zijn verschillende gevallen
van parathypus geconstateerd.
Naar het A.N.P. van de zijde van
de inspectie voor de Volksgezond
heid verneemt is er geen gevaar
voor het overige deel van de be
volking. De gevallen zijn namelijk
niet het gevolg van infectie door
waterleiding of riolering, die mó
gelijk door de ramp zou kunnen
zijn ontstaan. De patiënten zijn in
het ziekenhuis te Goes opgeno
men. Enkele verschijnselen moe
ten nog bacteriologisch worden
vastgesteld.
Nuvolari gedeeltelijk
verlamd
MILAAN De 60-jarige oud
coureur Tazio Nuvolari is ge
deeltelijk verlamd in een zie
kenhuis te Mantua opgenomen.
Hij was al verscheidene maan
den ziek. maar zijn toestand is
in de afgelopen dagen verergerd
en wekt grote ongerustheid. Hij
kan niet meer spreken en is
slechts zelden geheel bij kennis.
Alvorens auto-coureur te wor
den kwam Nuvolari als motor
renner uit. Maar zijn grootste
successen werden behaald aan
het stuur van racewagens. Hij
won tweemaal de 1.000 miilen-
race (de tweede in 1933). de
Vanderbilt-wedstriid in Amerika
en tal van andere grote wedstrij
den. In zijn glorietijd was hii
Italië's beste coureur en een van
de beste van de wereld.
Ned. Vaasteams
voor Tsj .-Slowakije
DEN HAAG 5 Juni Na de
voor-selectie van de rijders voor
de internationale motorzesdaagse
welke van 15 tot 20 September
in Tsjecho-Slowakiie zal worden
gehouden, heeft de Centrale
Sportcommissie thans de beide
Vaasteams gekozen.
Het A-team zal bestaan uit
Flip Haaker, Badhoevedorp. Ben
Jansema. Hengelo en Drikus
Veer. Borculo. allen op Jawa of
C.Z., terwijl als reserve werd
aangewezen Cor Langeveld uit
Noordwiikerhout. eveneens op
Jawa of C.Z.
Het B-team wordt een gemeng
de ploeg, waarin werden opge
nomen Piet Kniinenburg uit
Wassenaar op B.S.A.. Priem Ro
zenberg uit Maastricht op Match
less en Martien de Haan uit
Strijen op Puch.
Ja werkelijk, lezers en lezeressen, die ons weer de hel'
herfst, de hele winter en de hele lente iedere week weei
opnieuw hebt bedolven onder een stroom van goede oi
ondeugdelijke oplossingen, gij, die in onze prijzenkast huis
hebt gehouden als een wervelwind, het is weer zover. De
zomer breekt aan, het varantieseizoen begint en de puzzle-
redacteur en zijn vriendelijke assistente gaan tot in September
op reces.
Hieronder vindt U de laatste prijspuzzle van dit seizoen.
Niet gemakkelijk, maar van een soort, dat zeer velen van U
nogal aantrekt. Doet Uw best!
Door de woorden van I en II aaneen te voegen kan men nieuwe
woorden (III) vormen. Elk samengevoegd woord (dus de woorden
gevraagd onder III) bestaat uit 9 letters. Bij juiste oplossing vormen
de gezamenlijke beginletters van deze laatste woorden de naam
van een componist.
I
1 Vlugge dans
2/4 maat
2 Voorzetsel
3 Inlandse vogel
II III
in Afgebroken vast deel Soort v. ulevel
v. iets
Nieuwsblad Niet of moeilijk
verkoopbaar
Holligheid in brood Kleine ronde hoorn-
of kaas
Zich houden aan Afgebakende ruimte
een aangegane waarin honden enz
worden gekeurd
Ambtenaar voor het
toetsen v. meet- en
werktuigen
Hinder
verplichting
Exploitant
v. schepen
6 Hooistapel
7 Bedwelmende
drank
8 Voertuig met
eigen beweeg
kracht
9 Duw, zet
achtige verharding
der huid op één der
tenen
Zinnebeeld van de
onverbreekbaarheid
van het huwelijk
Beoefenaar der
welsprekendheid
Gedeelte v.e. vracht
dat op het dek v.e.
vaartuig geladen is
Jabroer
Zelfschrijvend
werktuig
Omgeboorde onder
rand v.e. lange
vrouwenrok
Strijkinstrument
Grote kluit aarde
Soort v. lange pijp
Bootsgezel, die vóór
op de boeg op de
uitkijk staat
Houtmozaïek
Hoe luiden de 14 gevraagde woorden van 9 letters?
Wij zien uw oplossing weer uiterlijk a.s. Donderdagmorgen aan
ons bureau tegemoet, in een open enveloppe, die in de linkerboven
hoek de aanduiding „Prijspuzzle Noorderpers" draagt. Vergeet U
r.iet als brief te frankeren indien U per post verzendt?
De winnaars van de vijf boeken vindt U op pagina 2.
Oplossing vorige week
10 Tegen
14
Karakter
Water in
Z. Holland
Deel van een
schoen
Binnengoed
van een sigaar
Bekend park bij
Wenen
Adellijke titel
Zijvlak v.e. lichaam
Laagste mannenstem
Houten schoen
Akelig, vervelend
Optisch instrument
Afvaldraden
of hennep
v. vlas
Horizontaal: I. moedertaal, 9 gaar
10. na, 11. trap, 13. kansel, 15.
Amalia, 17. Ane, 18. lava, 21.
klas, 22. ade, 23. al, 24. est, 25.
R.K., 27. slo»p, 29. in, 30 st, 32
lam, 34. eer, 36. do, 37. le, 38.
are, 39. eli, 40. 11, 41. ap, 42 toon
45. sg, 47. cel, 49. or, 50. arg, 52.
held. 54. oker, 56. prei, 57. treurt
59. parade, 61. tere, 62, pa, 64.
lege, 65. neurologie.
Verticaal: 1. manier, 2. oase, 3.
ere, 4. en, 5. ra, 6. atm. 7. arak,
8. lallen, 9. gard, 12 pias, 13.
kaarslicht, 14. 11, 15. aa, 16. astro
logie, 19. aal, 20. vlo, 26. klap,
27. smet, 28. peen, 29. iris, 31 te,
33. ar, 35. el, 36. dl, 41. alleen,
43. ook, 44. ore, 46. garage, 48.
eert, 51. rede, 53. dure, 54. ot, 55.
rp, 56. prei, 58. reu, 60. alg, 62.
po, 63 al.
NAAM:
ADRES:
WOONPLAATS:
LONDEN, Juni Alex James is gestorven. Hij is lang
ziek geweest en werd 51 jaar. Maar hij zal blijven voort
leven in de memorie van elke voetballiefhebber, zowel
binnen als buiten Engeland, want Alex James was een
groot figuur. Hij was een speler van geweldige capacitei
ten, die hij bijna volledig in dienst van Arsenal heeft ge
steld, het Arsenal, dat ten tijde van James op zijn hoogte
punt was, en zoals niemand ooit Stanley Matthews zal
vergeten, zo zal men ook niet uitgepraat raken over Alex
James. Wie hem ooit heeft gezien, heeft een onuitwisbare
indruk van hem overgehouden. James, de kleine ge
drongen figuur met de te lange voetbalbroek (net een
dwerg)die zo te zien zo sloom over het veld ging maar
overal was waar zijn aanwezigheid werd vereist en briljan
te passes afleverde, die talloze doelpunten hebben opge
leverd.
Alex James was een zonder
linge figuur op het sportveld. Hu
liep altijd min of meer traag en
dat maakte de indruk alsof hu
door ziin lang, voetbalbroekie
werd geremd. Hii was de eerste
binnenspelen die achter znn
voorhoede opereerde en hu deed
dat zo meesterliik. dat het leek
of alle ballen automatisch naar
hem toe kwamen. Zo was het na
tuurlijk niet. Hii stelde zich zo
fantastisch op dat elke pass hem
per sé moest passeren. En zo
dra hii de bal in ziin bezit had.
deed de kleine linksbinnen slechts
een- paar passen en gaf zulk een
briljante pass af. dat ziin mede
spelers. de beroemde middenvoors
Ted Drake. David Jack. Lam
berts of Bastin biina altiid prach
tige kansen kregen om te sco
ren. Alex James scoorde vruwel
nooit. Hii had al twee en veer
tig wedstriiden gespeeld, toen t
eerste doelpunt van ziin voet
kwam. hetgeen met groot kabaal
in de Engelse pers werd verteld.
Hugo Meisl. de beroemde coach
van het Oostenrijkse wunder-
team. die toch wel wat van voet
ballen af wist. begreep niets van
de figuur van James.... In 1933
speelde het Engelse elftal tegen
't wund.erteam. De Britten won
nen met 4—3. Niet lang daarna,
nog in hetzelfde iaar. kruiste
Arsenal de degens met het Oos
tenrijkse elftal. De Londense
club zegevierde met 42 en Hu-
go Meisl. die eens in Nederland
een lezing hield, verklaarde daar
openlijk, dat hii van het systeem
van Arsenal en van het spel van
James niets begreep. Want Ar
senal speelde al sinds de komst
van de grote Herbert Chapman,
nu een kwart eeuw geleden, het
stopperspilsysteem en James fun
geerde als schakel tussen verde
diging en aanval. Er zou niemand
meer na hem komen, die dat on
zulk een fabelachtige wiize deed.
De doelpunten van de voet van
James waren schaars, maar in
1930 maakte hij één zeer duur.
Toen speelde Arsenal voor de
Cupfinal tegen Huddersfield
Town. James kreeg een vrije
schop te nemen en hij deed dat
zo razendsnel dat de verdedi
ging van Huddersfield geen tijd
had gekregen zich op te stellen.
De bal snorde in het doel en Ja
mes had Arsenal op weg gehol
pen naar de Cup, de eerste die
Arsenal won. Nog eenmaal zou
James de Cup met zijn elftal
winnen en hij kwam tot vier
Leaguekampioenschappen.
Alex James was een Schot. Hii
werd geboren in Mosend in de
buurt van Glasgow in 1902. Dat
verklaart ook waarom James
nooit in het Engelse elftal heeft
gespeeld. Hii kwam uit voor
Schotland en droeg acht maal
de nationale kleuren. In 1937
zegde hii de sport vaarwel. Even
als ziin medespeler Bastin. is
James sportjournalist geweest.
Ook voor Nederland is James
geen onbekende. Hii speelde
tweemaal in 't Feiienoordstadion
tegen de Rotterdamse club. Ted
Drake was toen onder meer van
de partii en het beroemde back-
stel Hapgood en Male.
Een propvol stadion heeft toen
genoten van de ongeëvenaarde
schijnbewegingen van James, van
zijn haarzuivere passes en ziin
formidabel positiespel. En men
heeft ook toen gelachen. James
kwam nonchalant het veld op.
met ziin lange broek en eigen
lijk was het publiek een beetje
teleurgesteld. „Was dat nu die
beroemde James, dat nietige ke
reltje in ziin voetbalpakie. dat
enige maten te groot was?"
Maar hii oefende een magische
kracht uit op de kiikers. hii
deed niets bijzonders, leek het.
maar ziin figuur werkte als een
blikvanger, overal zag men hem
en het leek soms of er wel tien
Jamessen in het veld liepen. En
men kwam onder de indruk van
ziin enorme voetbalgaven. Nooit
zou hii moeite doen om een bal
te bereiken, die hii toch niet kon
krijgen. Nooit deed James een
stap te veel, maar wat hij deed.
was zo briljant, dat het Arsenal
uit de grote tiid voor een niet
gering deel was opgehangen aan
Ales James.
Op 51-iarige leeftijd is James
gestorven. Hii is nu een legen
darische figuur geworden. En
dat wordt men alleen als men
werkelijk groot is geweest. En
dat was James, hoe men ook over
ziin persoon mag denken. Als
voetballer was hii een genie, die
in de iaren rondom 1930 al ten
uitvoer bracht waarover de voet-
balgeleerden nu nog zitten te
studeren, de zwerver in het stoo-
perspil-systeem, de man die de
bal het werk liet doen en de spe
ler. die toen al door had. dat het
voor een groot sneler werkelijk
niet nodig is om ziin naam oo de
liist van toi»res te bren"~"
Voorbereidend werk is ten
minste zo belangriik. James was
een van de weinigen die het ta
lent bezat om als motor van een
voorhoede te fungeren.
