Arbeiders in opstand tegen rood regiem
in Oostelijk Berlijn
Demonstranten eisen vrije
en geheime verkiezingen
IJmuider kotter vastgelopen
op het strand te Egmond
Geen overheidsgeld
in de Spoorwegen"
André Marie zal pogen
regering te vormen
Geen spontane manifestatie
Dagblad
voor
Alkmaar
en omgeving
Korea-bestand
naderbij
Mgr Peterv
gedeporteerd
Tussen oud en
nieuw beleid
Vandaag staking?
Strijd om spoorlijn in Eerste Kamer
Zaligverklaring
Niels Steensen
Hedenmorgen weer vlot
getrokken door de Nestor
Auriol eventueel zelf
kabinetsformateur?
NOORDHOILANDS i
Abonnementsprijs 6,20 per kwartaal, 2,07 per maand, 0,48 per
week, inclusief incasso. Advertentie-tarief per editie 16 ct per mm,
minimum 2,50; in alle edities 26 ct per mm, minimum 4,
familieberichten 20 ct, resp. 30 ct per mm. Bij contract belangrijke
korting. Directeur; E. J. M. Stumpel. Hoofdredacteur H. N.
Smits. Bankrelatie: Ned. Credietbank. Kantoren: Hoorn, Draaf-
singel 59, tel. 4243 en Grote Noord 77, tel. 4362 K 2290; Alkmaar,
Ritsevoort 52, tel. 2046 K 2200; Den Helder, Keizerstraat 89, tel
2800 K 2230; Schagen, Ged. Gracht 39, tel. 459 K 2240.
Buiten God is 'i nergens veilig (Vondel)
STADSEDITIE
Woensdag 17 Juni 1953 49e Jaargang - Nummer 12806
(Van onze parlementaire
redacteur)
I.
De plannen, die de regering de
afgelopen week aan de Kamers
heeft voorgelegd, hebben voor
een deel tot doel om door mid
del van belangverlichtingen ten
behoeve van het bedrijfsleven,
de werkgelegenheid op lange
termijn te bevorderen.
De nieuwe Engelse begroting
stond met een belastingverlaging
die de schatkist 169 millioen
pond zal kosten, in hetzelfde
teken. De West-Duitse regering
getroostte zich eveneens belang
rijke fiscale offers in dit op
zicht.
Waarom? De wereldmarkt
heeft niet meer die onbeperkte
afzetmogelijkheden van direct
na de oorlog. De concurrentie is
toegenomen. Het aan te bieden
product moet zo goed mogelijk
en zo goedkoop mogelijk zijn.
Daarvoor zijn de modernste
machines nodig. Er moeten nieu
we. in eerste aanleg dikwijls
kostbare mogelijkheden wórden
beproefd.
Meer armslag voor het be
drijfsleven is onder deze om
standigheden een absolute nood
zakelijkheid. Zeker ook in Neder
land. dat in nog veel sterkere
mate dan andere landen (wij
hebben immers maar een kleine
eigen markt) op de wereldmarkt
is aangewezen.
Daarnaast vraagt onze groeien
de bevolking niet enkel om be
houd maar zelfs om beduiden
de uitbreiding van de werk
gelegenheid. In de nieuwe indu
strialisatie-nota heeft minister
Zijlstra becijferd, dat er in de
komende vijf jaar ten behoeve
van dit doel niet minder dan
negen milliard aan nieuw kapi
taal in het bedrijfsleven zal
moeten worden belegd.
Dat betekent, dat per jaar 1.8
milliard aan beleggingen nodig
is. evenveel als in het topjaar
1951 werd belegd. Elk bedrag dat
minder belegd wordt, houdt ech
ter blijvende werkloosheid voor
een aantal Nederlanders in.
In 1952 werd echter maar 1.6
milliard belegd en voor 1953
verwachtte men tot voor kort
een nog verdere teruggang tot
1.4 milliard. Ook zo beschouwd
komt de regering dus zeker niet
te vroeg met haar plannen, voor
zover die de bedoeling hebben
om door middel van belasting
faciliteiten het beleggen van
nieuw kapitaal aantrekkelijk te
maken
Op het congres van de Partij
van de Arbeid zei de heer Hof-
stra: „Kapitaalvorming is voor
ons land een levensnoodzakeliik-
heid. Zolang er geen socialisme
is. zijn wij voornamelijk aange
wezen op particuliere kapitaal
vorming. ook al zijn wij daarvan
geen voorstanders."
Uit deze uitlating blijkt, dat
eensgezindheid omtrent de nood
zaak van kapitaalvorming ten
behoeve van de werkgelegenheid
geenszins diepgaande verschillen
over „de wijze waarop" uitsluit.
Aan socialistische zijde staat
men een zo groot mogelijke af
roming van kapitaal door de
overheid voor. teneinde de over
heid in staat te stellen om dat
afgeroomde kapitaal op de wijze,
die door haar het meest wense
lijk wordt geacht, te kunnen be
leggen.
Een dergelijk beleid mondt uit
in steeds grotere overheidsinves
teringen en overheidsbemoeiin
gen met het bedrijfsleven. Aan
niet-socialistische kant legt men
de nadruk op de zelfwerkzaam
heid van het particuliere be
drijfsleven. Men kent er de over
heid, in meer of mindere mate.
wel een taak toe. maar dan toch
van aanvullende en stimuleren
de aard.
Beziet men de plannen van de
regering tegen de achtergrond
van deze tegenstelling, dan kan
de conclusie luiden, dat ook de
regering de nadruk heeft gelegd
op de zelfwerkzaamheid van het
particuliere bedrijfsleven, omdat
de voorgestelde belastingfacili
teiten immers de bedoeling heb
ben om de vrije ondernemerslust
aan te wakkeren.
Een en ander verklaart ook.
waarom de plannen aan socia
listische zijde, bij de aankondi
ging in Maart, zacht gezegd, koel
zijn ontvangen. Op het congres
van de Partij van de Arbeid
wilde de heer Hofstra nog geen
definitief oordeel geven. „Wij
zullen deze aangelegenheid nog
eens zeer grondig moeten be
zien." zei hij.
Ook in politiek opzicht is be
langrijk tot welke conclusies dit
interne socialistische beraad leidt.
Deze plannen markeren immers
zo beschouwd een fase in de
politieke ontwikkeling, temeer
omdat zij als het ware weg
wijzers zijn in de richting van
een beleid, waarbij de keuze tus
sen de tegengestelde inzichten
nog duidelijker aan het licht zou
moeten treden.
Vooralsnog echter slechts weg
wijzers in het grensgebied en
met tegengestelde armen, aan de
ene kant het jongste verleden:
hoge belastingen, geremd parti
culier initiatief, aan de andere
kant: geringer drük en dus meer
armslag voor dat initiatief.
Zij. die de hoge belastingen
omwille van onze slechte be
talingsbalans en hoge defensie-
lasten node hebben aanvaard,
zullen op deze wegwijzers de
uittocht naar dat andere land
willen aflezen, mogelijk gewor
den door onze beduidend ver
beterde positie. Voor hen een
eerste stap. maar in de princi
pieel goede richting. En als een
offer, dat de schatkist in 1954
bijna 260 millioen gaat kosten,
niet onbeduidend.
Anderen, van huis uit „geen
BERLIJN, 16 Juni Vijfduizend arbeiders hebben vandaag in Oost-Berlijn een
demonstratie gehouden, welke groot opzien heeft gebaard, daar in een communistische
staat nog nooit een dergelijke demonstratie lieeft plaats gevonden. De demonstranten
eisten afschaffing van de verhoogde prestatienormen en bovendien vrije en geheime
verkiezingen. De arbeiders verschenen voor het ministerie van de zware industrie,
maar jouwden de minister Fritz Selbman uit, toen deze verscheen. Zij eisten toege
laten te worden tot Grotewolil en Walter Ulbrielit, de partij-secretaris. Er werd
geantwoord, dat slechts een kleine delegatie toegelaten kon worden. Bijua twee uur
lang hebben de arbeiders voor het ministerie gestaan. Vervolgens zijn zij rustig terug
gekeerd naar hun werk. De ontevredenheid van de arbeiders leek echt, maar hun
manifestatie was zo goed voorbereid, dat deze meer leek op een filmopname in een
studio dan op een werkelijke spontane demonstratie. In West-Berlijn hebben geruch
ten gecirculeerd, dat de demonstranten slaags zouden zijn geraakt met de volks,
politie, maar deze berichten zijn niet juist. Het is nergens tot een botsing gekomen.
lig wordt gestreefd door de ar
beiders.
Een van de belangrijkste taken
van de partij in de nabije toe
komst is er voor zorg te dragen
dat de lonen van de arbeiders die
hun norm verhogen, verhoogd
worden.
De onjuiste regeringsmaatregel
van 28 Mei (betreffende de ar
beidsuren) zal door de vakvereni
gingen herzien worden.
Het Politburo verzoekt de ar
beiders solidair te blijven met de
regering en de partij en niet toe
te laten, dat door de vijandelijke
provocateurs verwarring en wan
trouwen wordt gezaaid."
Na deze bekendmaking eisten
de betogers een algemene staking
in Oost-Berlijn op Woensdag.
Vanavond trokken duizenden
zingende Oost-Berlijners door de
Stalin-Allee achter een groep van
ongeveer 300 jonge stakers, die
zongen „Vrede en een beter
leven".
Ongeveer 600 leden van de
communistische jeugdbeweging
in Oost-Duitsland hebben van
avond in de straten van Oost-
Berlijn een tegen-demonstratie
gehouden. Zij droegen spandoe
ken met het opschrift „Wij heb
ben vertrouwen in onze regering".
Van de zijde van kanselier
Adenauers Christen Democrati
sche Unie noemde men de ge
beurtenissen van Dinsdag in
Oost-Berlijn een alarmerend te
ken, dat „de onderdrukte Duit
sers vrijheid wensen".
Berlijnse afgevaardigden van
de Socialistische Partij geloven,
dat zich mogelijk in de komende
dagen ook in andere centra in
Oost-Duitsland demonstraties
kunnen voordoen.
PANMOENJON De wapen
stilstandsdelegaties zullen van
daag in Panmoenjon bijeenkomen
voor een bespreking die van be
slissende aard kan zijn en een
voorloper van een bestand op
Korea
Rode eisen genegeerd
PARIJS Hier ontvangen be
richten bevestigen het vermoe
den, dat de bisschop van Vac,
Mgr. Petery door de communis
tische regering van Hongarije
gevangen genomen is en naar een
afgelegen plaats vervoerd; zijn
plaats schijnt te worden ingeno
men door de hulpbisschop en vi
caris-generaal Mgr. V. Kovacs.
Zijn arrestatie wordt geweten
aan zijn houding ten aanzien van
de benoeming van zekere pro
gressieve geestelijken. De rege
ring had n.l. een aantal zulker
communistisch georiënteerde
priesters voorgedragen voor be
noemingen op belangrijke posten,
waarop de bisschop geweigerd
heeft in te gaan.
De demonstratie was begonnen
met een opmars van bouwvak
arbeiders, die protesteerden te
gen verhoging der prestatienor
men. Naarmate de opmars, door
de Stalin-Allee en de Unter den
Linden, vorderde, voegden zich
meer betogers bij de stoet.
Voor de regeringsgebouwen
slaagde de minister van Mijn
bouw en Staalindustrie, Selb-
mann, erin op een tafel tussen
de menigte te klimmen. „Ik ben
zelf ook arbeider geweest", zo
riep hij. „Maar dat ben je ver
geten", werd uit de menigte ge
schreeuwd. Selbmann verklaar
de, dat hij de betoging tegen ho
gere normen in de Stalin-Allee,
- waar de demonstratie begon
nen was - gerechtvaardigd
achtte. Doch de menigte riep te
rug: „Wij zijn niet alleen tegen
hogere normen in de Stalin-
Allee Wij zijn tegen hogere
normen in geheel Oost-Duitsland.
Wij willen vrije verkiezingen."
Een metselaar, in vuilwitte
broek en met naakt bovenlijf,
klom op de tafel en duwde Selb
mann opzij, schreeuwend: „Wij
zijn niet geïnteresseerd in wat je
ons vertelt. Wij willen vrij zijn.
Onze betoging is niet alleen tegen
hogere normen. Wij zijn niet
alleen afkomstig uit de Stalin-
Allee. Wij zijn Berlijn."
Een van zijn kameraden riep
uit de menigte: „Dit is een op
stand van het volk."
Op het moment dat de arbei
ders zich terugtrokken, is door
de regering een communiqué uit
gegeven. Vrachtwagens voorzien
van luidsprekers reden door de
straten om de inhoud van het
communiqué onder het publiek
te verspreiden.
(Van onze parlementaire redacteur)
V)
In het communiqué wordt ge
zegd:
„Het Politburo is van mening
dat de verplichte vermeerdering
van het aantal werkuren met tien
procent, zoals door de regering
is voorgeschreven, niet in over
eenstemming is met de wet.
De vergroting van de arbeids-
norm kan niet bereikt worden
door regeringsmaatregelen, maar
alleen wanneer hiernaar vrijwil-
Eertijds niet-katholiek
Leids hoogleraar
HANNOVER Tijdens de te
Hannover gehouden diocesane
Katholiekendag in het bisdom
Hildesheim, waaraan 35.000 Ka
tholieken deelnamen, werd mede
gedeeld, dat tot de H. Vader een
dringend verzoek is gericht de
grote heilige en geleerde Bisschop
Niels Steensen zalig te verkla
ren.
Deze mededeling is ook be
langwekkend voor Nederland,
omdat Niels Steensen, van Deen
se afkomst, als medicus anatoom
en geoloog van wereldvermaard
heid jarenlang verbonden is ge
weest aan de Leidse'Universiteit.
Hij woonde o.a. te Amsterdam
en Leiden. Tijdens zijn verblijf te
Leiden ontdekte hij de uitvcfer-
gang van de oorspeekselklier,
naar hem Ductus Stenonianus
genoemd. Tevens is hij de grond
legger van de moderne geogno-
sie. Zijn wetenschappelijke on
derzoekingen op medisch en geo
logisch gebied brachten hem in
.99
(Van onze verslaggever)
EGMOND AAN ZEE Hoog lag de IJM 249, een viskot-
ter, gisteren op het Egniondse strand, slagzij makend
naar links, en onbeweeglijk. Een paar honderd meter uit
de kust lag de Nestor van rederij Wijsmuller uit den Hel
der onder stoom, en meer naar het Noorden lag de tweede
kotter van de IJmuider reder te rijden op de golven.
Tussen deze schepen door voer de Egniondse redding
boot, de President Steyn, heen en weer.
voorstanders van particuliere
kapitaalvorming" om met de
socialist Hofstra te spreken, en
die zich onder het door de nood
opgedrongen beleid ook princi
pieel behagelijk voelden, kun
nen op kunstig geplaatste weg
wijzers echter nog wel iets an
ders lezen, in zover de rege
ring de plannen motiveert als
noodmaatregelen. Zii kunnen dus
betogen, dat met deze plannen
nog geen sprake is van een
wezenlijke belastingverlaging
Het lijntje zal dus zeker ver
dwijnen
Vervoersbeleid
De minister maakte voldoende
duidelijk door welke motieven,
hij zich bij zijn vervoersbeleid
laat leiden: eerst wordt onder
zocht of een lijn inderdaad on
rendabel is. Maar ook wanneer
zij dat is, volgt nog geen ophef
fing. Op de lijnen AlkmaarDen
Helder, NijmegenTiel, Gronin
genLeeuwarden en Deventer
Hengelo moet er ook geld bij.
Tweede vraag is of het railver-
voer op bevredigende wijze ver
vangen kan worden.
Anderzijds wilde de minister
echter ook niet zonder noodzaak
overheidsgeld in de Spoorwegen
steken.
De oude verkeersspecialist van
de A.R. die altijd voor het parti
culiere vervoer in het krijt placht
te treden, kwam weer in de mi
nister boven toen hij betoogde,
dat er faire concurrentie moet
blijven en dat is niet het geval
als men de spoorwegen met over
heidsgelden gaat subsidiëren.
De motie Molenaar werd ten
slotte met 15 tegen 17 stemmen
verworpen. Voor stemden de
VVD en de communisten, maar
voor het overige zaten de voor-
en tegenstemmers in alle frac
ties.
werd hij priester gewijd. In 1677
stelde de H. Stoel hem aan tot
Apostolisch Vicaris voor Scandi
navië met standplaats Hannover.
In 1680 was hij tevens wijbisschop
in Münster.
„Verschillende spoorlijnen zijn opgeheven zonder dat de
Kamer zich daartegen heeft verzet. Nu de aanval op het
hart van Holland is gericht, koint men in het geweer."
Deze wat honende uitspraak, die gistermiddag in de
Eerste Kamer werd gedaan, was afkomstig van de be
jaarde oud-kantonrecliler uit Tiel, de Christelijk-Histo-
rische senator Kolff. Onderwerp van debat was het door I 1667 naar Florence waar hij Ka
w, i i tholiek werd en philosophie en
de minister van Verkeer en Waterstaat genomen besluit theologie ging studeren. In 1675
om de spoorlijn Loolaan-Scheveningen, die in Den Haag
aansluiting geeft op het grote verkeersnet, na beëindiging
van het zomerseizoen op te heffen.
Minister Algera, nog maar
sinds kort uit Friesland naar Den
Haag verhuisd, gebruikte een
zelfde argument om zijn beleid
te verdedigen: andere gewesten
hebben ook niet rendabele lijnen
zien verdwijnen. Moet de bevol
king daar geld opbrengen om
soortgelijke lijnen elders in stand
te houden? De man, die deson
danks vocht voor het behoud van
het omstreden lijntje was prof.
Molenaar (VVD). Hij woont reeds
lang aan het lijntje en legde er
de nadruk op dat in het treintje
nogal eens mensen zitten. De
minister die het nog maar kort
ziet rijden, had opgemerkt, dat
het dikwijls leeg is.De minis
ter won in elk geval de strijd, de
motie Molenaar die aandrong op
uitstel, werd met 15 tegen 17
stemmen verworpen.
Dinsdagmorgen omstreeks zes
uur raakte de IJM 249, die dicht
onder de kust op de garnalen-
vangst was, door het breken van
een olieleiding machteloos tegen
over de stijve Zuidwester en
dreef af naar de kust. En daar
raakte zii muurvast op het
strand, ongeveer twee kilometer
ten Zuiden van Egmond. tussen
de palen 40 en 41. IJM 249 is
eigendom van schipper A. v.d.
Ree uit IJmuiden en zij werd in
1927 gebouwd op een werf in
Gent in België. In 1929 kwam er
een motor in. twee jaar heeft zii
nog met zeil gevaren. En- in 1945
kocht schipper van de Ree de
schuit.
En nu zat ie daar. De badgas
ten stonden onder aafi het boord,
zo laag was het water toen het
eb was. De verzekering-mii. was
op de hoogte gesteld, maar de
zoon van de schipper wilde daar
niets van weten en kwam met
een andere kotter met ankers en
kabels, om te proberen de IJM
249 zelf los te trekken. Maar de
verzekering-mii. besliste, dat
Wijsmuller uit Den Helder het
karwei zou opknappen en zo
ging de andere kotter voor anker,
en kwam de schipper, een van de
drie zoons van Van de Ree. naar
de wal met de vlet. De jongste
zoon bleef achter op het stam
pende scheepje.
En intussen wachtte men met
smart op hoog water, dat pas te
gen de avond verwacht kon wor
den. Tegen zessen ging de Pre
sident Steyn te water, om in de
buurt te zijn voor het geval er
iets mocht gebeuren. De drie
duim dikke sleepkabel van zo'n
ruim drie ton gewicht was al
overgebracht en de nestor was
gereed. Zoals gezegd, men wacht
te op hoog water. Maar het water
liet verstek gaan en de vloed die
PARIJS Na vijf dagen van
onderhandelen teneinde de steun
te krijgen van andere politieke
partijen in de Nationale Verga
dering, heeft de voormalige ra
dicaal-socialistische premier An
dré Marie er eindelijk in toege
stemd te zullen pogen een nieuwe
Franse regering te vormen.
Marie heeft alvorens de op
dracht van de president te aan
vaarden de afgevaardigden ge
polst, teneinde er zeker van te
zijn dat hij voor zijn programma
genoeg steun zou krijgen in de
Nationale Vergadering. De ge
voerde besprekingen met de ver
schillende partijfracties hebben
hem blijkbaar hiervan overtuigd.
Verwacht wordt dat Andre Ma
rie Donderdag voor de Nationale
Vergadering zal verschijnen om
te verzoeken om investituur.
Volgens de correspondent te
Parijs van de „Daily Telegraph"
heeft de Franse president, Vin
cent Auriol, onofficieel doen ver
staan, dat hij overweegt voor
geval ook André Marie niet zou
slagen zijn functie neer te leg
gen om zichzelf in de mogelijk
heid te stellen een „regering van
nationale eenheid" te vormen.
opkwam tegen half zeven, was
niet hoog genoeg. De motorvlet
van Wijsmuller, die de kabel
had overgebracht, lag bij de IJM
249 dwars op de branding, en
geraakte weldra vol water en
zand.
Om half zeven gaf men vanaf
de Nestor een stoot op de fluit.
men ging aan de slag. Zware
rookpluimen wolkten uit de
schoorsteen omhoog, en voetje
voor voetje schoof de Nestor
naar voren. Langzaam aan kwam
de kabel strak te staan. Er ge
beurde niets. Het water was zo
laag. ondanks de vloed, dat er
zelfs geen enkele beweging in de
IJM 249 zat. Slechts toen de ka
bel nog strakker kwam te staan,
richtte de IJM 249 zich overeind
en rolde daarna op haar andere
zij. Maar hoe de Nestor ook in de
kabel hing. verder gebeurde er
niets. De kotter bleef waar zij
was. De wilde branding spatte
schuimend uiteen tegen de bruin
zwarte scheepswand en de wal
mende rookslierten waaiden weg
over de onstuimige zee. De schip
per van de andere kotter, die op
veilige afstand voor anker lag.
bestond het om samen met een
collega in een roeivlètje de wilde
branding te overmeesteren en, nu
eens hoog. dan weer laag en
bijna onzichtbaar, zwoegden de
twee mannen tegen de stroming
en de wind op naar hun schip.
Totdat de President Steyn zich
over hen ontfermde en de vlet
op sleeptouw nam. Toen ging het
vlugger. Om even over zeven
had het water zijn hoogste stand
bereikt en alles was onveran
derd. Oude van de Ree. staande
op het strand, had het al opge
geven. Het werd niets. Als de
wind recht op de kust had ge
staan. was het misschien beter
geweest. De talrijke toeschou
wers op het strand dropen af.
Even over half acht gaf de Nes
tor weer een stoot op de fluit,
ten teken dat men de poging op-'
gaf. De hemel was ondertussen
schoon gewaaid. Bij de volgende
vloed, vanmorgen om circa half
acht. zou men weer een poging
wagen om de IJM 249 los te trek
ken. Door het rijden in de bran
ding Dinsdagmorgen had de
schuit al water gemaakt. Maar ze
ziet er stevig uit en zal de nacht
wel goed doorgekomen zijn.
DE IJM 249 VLOT
Na de vergeefse pogingen van
gisteravond, hervatte men van
morgen bij het volgende hoog
water de pogingen om de gister
morgen gestrande kotter IJM 249
vlot te krijgen, hetgeen tenslotte
gelukte.
Ook nu zag het er, doordat het
water niet hoog genoeg opkwam,
naar uit dat men onverrichterzake
ook deze poging zou moeten op
geven. Wel was de IJM 249 door
de „Nestor" wat meer dwars ge
trokken, zodat de kop niet meer
op het strand lag, maar toen om
half acht het water op zijn hoogst
was, waren verdere resultaten
uitgebleven. Om tien over half
acht deed de „Nestor" nogmaals
een poging, het schroefwater
kolkte omhoog, en toen klonk er
een triomfantelijke fluittoon over
het water: het lukte. Langzaam
trok de Nestor de heftig heen en
weer zwiepende IJM 249 achter
waarts door de branding en tien
minuten later was de kotter weer
geheel in zijn element.
De Parijse brandweermannen hebben indrukwekkende
reddingsdemonstraties gegeven boven de Seine, dicht bij de
Pont de la Concorde. Helicoptères, uitgerust met drijvers,
redden drenkelingen uit de Seine, voor de ogen van honderden
Parijzenaars, die allen het rustige gevoel kregen nooit te
kunnen verdrinken, wanneer er maar een brandweerman uit
hun stad aanwezig is
