Recht van afscheiding niet in zeifbeschikkingsrecht Schadevergoeding kan de rechter beperken Duizenden arbeiders staken, in Tsjechische industrie H Straaljagers brengen groet aan provincies VOORSTEL AAN DE WEST Herziening van Statuut: doekje voor het bloeden Buitenlandse notities Tweede Kamer In bijzondere gevallen Regering is de toestand niet meer meester Nederlanders uit Rusland terug Korrelt jes 40 jaar Koninklijke Luchtmacht Woensdag 1 Juli 1953 DEN HAAG - Officieel wordt het volgende medegedeeld „Nadat duidelijk was geworden, dat tegen de door Suri name gehuldigde opvatting omtrent de interpretatie van het New Yorkse memorandum bij de landsregering van de Ned. Antillen ernstige bezwaren bestonden, terwijl deze opvatting ook in de Kamers der Staten-Generaal onvoldoende instemming vond, heeft het kabinet drie ministers, de heren Beel, Donker en Kernkamp opgedra gen, een voor alle drie rijksdelen aanvaardbare oplossing voor de moeilijkheden te ontwerpen. Het door genoemde ministers opgemaakte voorstel is in het ka binet en vervolgens in enige ver gaderingen van de Nederlandse delegatie ter conferentie Neder- land-Suriname-Ned. Antillen be sproken. Nadat het kabinet ver volgens het door Nederland in te nemen standpunt had vastgesteld zijn ook de West-Indische com missie van de Tweede Kamer en de commissie voor Uniezaken en Overzeese Rijksdelen der Eerste Kamer in het voorstel gekend. Aan de landsregeringen van Su riname en van de Ned. Antillen heeft de Nederlandse regering nu de volgende oplossing, vervat in een dezer dagen aan de lands regeringen verzonden schrijven, aan de hand gedaan: Het principe van het zelfbe schikkingsrecht wordt opgenomen in de preambule van het statuut dat de staatkundige verhouding zal regelen tussen Nederland, Su riname en de Ned. Antillen. Hier mede is voldaan aan het ter con ferentie zowel door de Suri naamse als door de Antillaanse delegatie krachtig voorgestane desideratum. Daaruit blijkt, dat de drie landen het statuut vrij willig aanvaarden. Het recht van secessie is vol gons het voorstel in het begrip zelfbeschikkingsrecht niet inbe grepen. In het voorstel wordt ech ter de nadruk gelegd op de uit- Laniel is gestart DE Fransen kunnen weer se dert enkele dagen rustig slapen. In Parijs zetelt een nieuwe regering onder leiding van Joseph Laniel. De periode van 33 dagen van onrust en spe culaties ligt achter de rug en is geschiedenis geworden. De As- semblée schonk met een ruime meerderheid aan de „onafhanke lijke" Laniel het vertrouwen. Hij kreeg 398 stemmen, terwijl er 314 nodig waren. Geen slecht begin, wanneer men het verge lijkt met de resultaten van zijn voorgangers, waaronder mannen van naam in de wereld. De investituurrede van Laniel was kort, maar krachtig. Hij was niet van zins voor de zoveelste maal de noden en behoeften van zijn land breed uit te meten. Wat de leden van de Assemblée hogelijk wisten te waarderen. Het meest hoopvolle in de rede van Laniel was de mededeling, dat hij het plan heeft om in de grondwet een paar veranderin gen aan te brengen, zodat voor de aanvaarding van het forma teurschap voortaan niet langer de welbekende 314 stemmen no dig zullen zijn. Lukt hem dit plan, dan zuilen zijn opvolgers hem dankbaar zijn. ET nieuwe kabinet steunt op zeven partijen, w.o. de IJRAS, de groep van ex- Gaullisten. Deze prijs moest La niel wel betalen, omdat hii de meerderheid kreeg met behulp van de URAS. Maar de ex-Gaul listen hebben geen belangrijke departementen gekregen. Paul Reynaud is vice-premier. Deze benoeming heeft een be doeling. Parijs wil een handig onderhandelaar ter beschikking hebben in het diplomatieke spel met Washington en Londen. Aan vankelijk lag het zelfs in de be doeling om Reynaud zeggenschap te geven over een belangrijk deel van buitenlandse zaken. Te elfder ure is men daar van af gestapt, wat nu niet bepaald zonder enige onenigheid is ge beurd. Reynaud heeft een grote staat van dienst, die ondanks en kele zwakke plekken, toch be langrijk genoeg geacht kan wor den om in hem een waardige partner te vinden in de discus sies met Churchill, Eisenhower Eden of Foster Dulles. Reynaud zal dan ook wel één van de Franse politici ziin die de con- ferente van de Grote Drie zal bijwonen. Bidault blijft buiten landse zaken beheren, veel wijzi ging in zijn beleid is niet te ver wachten. OPMERKELIJK is de terug keer van René Pleven aan defensie. Hij is de geeste lijke vader van het plan tot de oprichting van een Europees leger. Of dit nu een spoedige instemming van Franse zijde met de E.D.G. tot gevolg zal heb ben. staat nog te bezien. Want Laniel heeft als een soort van voorwaarde de oplossing van de Saarkwestie gesteld. Geen klei nigheid overigens. Bonn en Pa rijs hebben elkaar tot nog toe geen hand kunnen reiken. Laniel heeft over het algemeen weinig gezegd ov.er hetgeen hii van plan is. Het is althans te hopen, dat zijn regering een lan ger tijd beschoren is om een constructieve politiek uit te wer ken en in de practijk om te zet ten dan de voorgaande kabinet ten. werking van punt 4 van het New Yorkse memorandum. Herziening van het Statuut op niet te moei lijke wijze is te verkrijgen door combinatie van drie maatregelen: 1) Een voorstel tot wijziging van het statuut komt tot stand bij rijkswet, welke door de Koning niet wordt goedgekeurd alvorens het voorstel door Suriname en de Ned. Antillen bij landsverorde ning is aanvaard. De beslissing over de rijkswet en de landsver ordeningen geschiedt met gewone meerderheid van stemmen, als zij geen afwijking van de grondwet inhoudt. 2) Indien het voorstel tot wijzi ging van het statuut afwijkt van de grondwet, is in Nederland het volgen van de procedure voor grondwetswijziging vereist, met dien verstande, dat in tweede lezing niet twee derde, maar ge wone meerderheid van stemmen wordt voorgeschreven. 3) Om de kans op afwijking van de grondwet te verminderen, zegt de regering toe bij de eerst volgende voorstellen tot wijziging van de grondwet na totstandko ming van het statuut, te zullen opnemen een voorstel om de arti kelen 6264 (welke nog altijd aan de staatkundige verhouding ten grondslag liggen) en het veer tiende hoofdstuk van de grondwet (betreffende de overgang naar de nieuwe verhoudingen) voor wat betreft Suriname en de Neder landse Antillen te doen vervallen. Dit laatste in de geest van punt 3 van het memorandum van New York. Indien Suriname en de Neder landse Antillen met deze uitwer king van de punten 35 van het memorandum kunnen instemmen, kan het overleg, naar de Neder landse regering zich voorstelt, omstreeks October worden hervat in de z.g. kleine commissie. De regering neemt aan, dat daarbij zal worden uitgegaan van het ontwerp-statuut van 13 Mei 1952, waaromtrent ter conferentie reeds een grote mate van overeenstem ming was verkregen. Tot goed begrip van het boven staande volgen hieronder nog maals de punten 3, 4 en 5 van het memorandum van New York. 3. In aansluiting op het reeds gepleegd overleg heeft het statuut hoofdstuk veertien van de grond wet in acht te nemen. Het moet dus uitgaan van de verbonden heid der drie rijksdelen. Daar mede is evenwel niet gezegd, dat dit statuut het eindpunt van de ontwikkeling der verhouding tus sen de drie rijksdelen behoeft te zijn. 4. Wanneer het statuut tot stand is gekomen, is daarmede het be staande hoofdstuk veertien van de grondwet uitgewerkt. Wijzigin gen in de verhouding tussen de drie rijksdelen kunnen daarna worden aangebracht door herzie ning van het statuut, welke in onderling overleg op niet te moei lijke wijze zal moeten kunnen tot stand komen. 5. In de preambule van het sta tuut zal het zelfbeschikkingsrecht tot uitdrukking komen. Dit is de eerste super-Constéllation van de K.L.M., dezer dagen op Schiphol Airport gearri veerd. Het toestel zal op de grote trans-atlantische lijnen worden gebruikt. Er komen voor de K.L.M. nog 12 van deze vliegtuigen (Van onze parlementaire redacteur) De Tweede Kamer heeft gister middag, ondanks de warmte, on matig lang gesproken over het WENEN, 30 Juni. Uit berichten van Radio Praag en de Tsjechi sche kranten blijkt dat de arbeiders, die onlangs in bloedige botsing zijn gekomen met de politie, thans over zijn gegaan tot lijdelijk verzet. In Praag is officieel toegegeven dat duizenden arbeiders weigeren naar de fabrieken te gaan, „De productie is ernstig gedaald en de critieke toestand heeft de regering genoopt strenge maatregelen te nemen om de arbeiders te dwingen tot hervatting van het werk", aldus een commentator van Radio Praag. In Westerse diplomatieke krin gen in Wenen wordt gezegd, dat uit de berichten uit Praag blijkt dat een reusachtige, misschien zelfs georganiseerde campagne gevoerd wordt door de arbeiders, die nadat zij hun makkers heb ben zien afslachten door de poli tie, hun toevlucht genomen heb ben tot lijdelijk verzet. Volgens het in Praag verschij nende blad Rude Pravo is het lijdelijk verzet het sterkst voel baar in het mijngebied van Mo- ravska-Ostrava. In Ostrava alleen verschijnen 6000 arbeiders niet op hun werk. In de Tsjechische basis indus trieën is het aantal niet-werkende arbeiders altijd vrij groot geweest, maar volgens waarnemers in We nen wijst het grote aantal maat regelen, dat door de regering in dit verband is genomen, er op dat de autoriteiten de toestand niet meer meester zijn. In enkele dagen tijds heeft de Tsjechische regering de volgende beslissingen bekend gemaakt: zullen zwaar gestraft worden. Verdere bijzonderheden zijn nog niet bekend gemaakt. 2. Als antwoord op de staking zijn een aantal partijfunctionaris sen in het gebied Moravska-Ostra- va van hun functies ontheven. 3. Er is besloten om 4000 be trouwbare vakbondsleiders naar het roerige mijngebied te zenden om de ontevredenheid onder de arbeiders te sussen. Zwaar onweer boven Parijs PARIJS, 30 Juni Vanavond om 21 uur heeft zich boven Parijs een zwaar onweer ontlast, dat met een zware regenval gepaard ging. Tientallen kelders en souster- rains liepen onder. Pn de kazerne van de Garde te Saint Denis sloeg de bliksem in en brak een zware brand uit. Het hoofdbureau van de Parijse brandweer kon het aantal aanvra- 1. Alle personen die inbreuk gen om hulpverlening niet meer maken op de arbeidsdiscipline bijhouden. matigingsrecht. Prof. Meijers zal, zoals bekend, een nieuw Burger lijk Wetboek ontwerpen. Vooraf wordt echter de mening van de Kamer gepeild door middel van een discussie over vier reeksen vraagpunten. Het matigingsrecht, waaraan de parlementaire juristen zich zo teugelloos laafden, was het eerste punt van de tweede reeks, die 22 punten omvat. De hele middag ging vrijwel met dat eerste punt heen. Dr Kortenhorst zag zich dan ook genoodzaakt om de Ka mer tot matiging aan te sporen. Waar ging het intussen om? Iemand kan door het plegen van een onrechtmatige daad of door het leveren van een wanprestatie in grote moeilijkheden komen. Als dat enkel een bonnetje oplevert is het leed te overzien, maar als de betrokkene ook aansprakelijk kan worden gesteld voor schade, die daaruit voortvloeide (zieken huiskosten, auto in puin) wordt het dikwijls een heel moeilijk geval. Bedenkingen En nu is het de bedoeling van minister Donker en prof. Meijers dat in het nieuwe Burgerlijk Wet boek de rechter een algemene bevoegdheid krijgt om dergelijke verplichtingen tot' schadevergoe ding te matigen, maar niet voor gevallen, waarin de schuldenaar zijn aansprakelijkheid door ver zekering heeft gedekt, daartoe verplicht was of zodanige dek king gebruikelijk is. Mr van Rijckevorsel (KVP) en mr Oud (WD) ontwikkelden in eerste aanleg nogal wat beden kingen. Een matigingsrecht is in principe eigenlijk fout, zei mr Oud en ook mr van Rijckevorsel wees er op, dat iemand, die de schade veroorzaakt, die toch ook j zr i t-„ v. n/r„„ t moet vergoeden. Prof. Meijers van der Kuyl, Lamb. Mar. Lint- ste]^e daar tegenover, dat niet horst, HendrikusA. H. Lucassen, n beginsel wordt afgewe- Cornelis R van Sint Maartensdijk ken Een matigjngsrecht gaat er Hemrich Peter Mauel, Piet Mer- jujst yan ^at er een regei js> iiTnS! A Middelhof, Joh. H. waarvan jn bijzondere omstan- Mosterd, Gerardus _Joh. Mulder, bigbeden mag worden afgeweken. 's-GRAVENHAGE, 30 Juni. Het ministerie van Buitenlandse Zaken deelt mede: de regering van de Sovjet-Unie heeft aan Hr Ms ambassade te Moskou mede gedeeld, dat een groep van 34 personen van Nederlandse her komst, die zich sinds het einde van de oorlog in de Sovjet-Unie bevonden als gevangenen of ge- interneerden, tussen 1 en 10 Juli a.s. in Berlijn zal aankomen. De repatriërenden zijn: Johan de Blaauw, Arend Boer, Johannes Steven de Groot, Hans Robert Willem Grebel, Severien Hamer, Bernardus Idink, Jan Willem Ilcken, Cornelis Marie Jacobs, Hendrik Th. Jongman, Theodorus J. Ketels, Kees van Keulen, Wil lem Jan Klaassen, Dick van der Klooster, Joh. Hendrik Koelman, Adrianus Joh. Kok, Petrus Kooy- mans, Joh. Kuppen, Henri Jac. Dammes de Neef, Jacob v. Ojik, Willem A. Popyus, Reinder Reu- merman, Jan Pieter Staartjes, Ch. Joh. F. Wagner, Anne Westra en Frangois Levinus de Zomer. In verband met medisch onder zoek en administratieve forma liteiten kan de groep eerst enige dagen later in Nederland worden verwacht. De familie werd ver wittigd. Voor hun vertrek naar Parijs reden Maandagavond de Tour de France-renners een tweetal omnium-wedstrijden in het Amsterdamse Olympische Stadion, te Amsterdam. De voltallige equipe poseert even voor de fotograaf: v.l.n.r. W. Wagtmans, W. van Est, G. Voorting, H. Stevens, A. Voorting, J. Jansen, H. van Breenen, J. Suykerbuyk, Th. Roks, J. Nolten en ploegleider K. Pellenaars. Mr van Rijckevorsel (KVP) raakte na veel over en weer ge praat overtuigd, maar mr Oud zou een dergelijk matigingsrecht in elk geval niet willen aanvaar den voor gevallen van wanpres tatie. En ook prof. Lemaire (groep Welter) bleef deze mening toege daan. Voorts ging het om de vraag of dat matigingsrecht niet mag slaan op verzekerde risico's, zoals de minister en prof. Meijers voorstelden. Mr Oud (VVD) *en prof. Lemaire (groep Weiter) achtten ook dit niet juist. Ver zachtende omstandigheden zouden h.i. ook voor verzekeringsmaat schappijen mogelijk gelden en wanneer kan men zeggen, dat dekking gebruikelijk is? De con clusie werd tenslotte z.h.st. aan vaard, maar met bovengenoemde beperkingen van de WD en de groep Wel ter. NED. BEGRAAFPLAATS IN BREMEN BREMEN, 30 Juni Vandaag is een speciale afdeling van de Osterholzer begraafplaats in Bremen, waar 167 Nederlandse oorlogs-slachtoffers begraven lig gen, opengesteld. H. E. Karcher de Nederlandse viceconsul in Bremen en mevr. van Anrooy, de presidente van de stichting Nederlandse oorlogs- graven woonden de plechtigheid bij. Meer dan honderd familieleden van de slachtoffers waren in spe ciale bussen naar Bremen geko men. Uit verschillende plaatsen in Noordwest Duitsland zijn de stof felijke resten van de Nede' landse slachtoffers naar Bremen overgebracht. Ideële schade Na de dringende aansporingen van de voorzitter werd het tweede punt zowaar in een kwartier af gehandeld. Bij dat punt ging het over z.g. ideële schade. Dat is schade, die buiten gewone schade valt, zoals een lidteken, verlies van gezondheid etc. Minister Donker en prof. Meij ers willen deze mogelijkheid ech ter ook in het nieuwe B.W. niet verder uitbreiden dan thans het geval is. De Kamer was het daar mee eens. Ook verenigde de Ka mer zich met een andere conclu sie, die hiermee nauw verband houdt. Wanneer iemand de dood van een ander door opzet of schuld heeft veroorzaakt, hebben zjjn nabestaanden recht op ver goeding, wanneer zij door de overledene werden onderhouden. Deze bepaling zal nu uitgebreid worden en wel in die zin, dat ook zij die een recht op levensonder houd op het slachtoffer hadden, maar dat nog niet uitoefenden, voor een dergelijke vergoeding in aanmerking komen. En voorts zal ook worden vastgesteld, dat de schuldige de begrafeniskosten moet vergoeden. DE ZAAK-ROHLING AMSTERDAM, 30 Juni Naar wij vernemen heeft het gerechts hof te Amsterdam in raadkamer beslist, dat mr. F. P. Th. Rohling, wethouder van Bloemen daal en oud-raadsheer in het voormalig bijzonder gerechtshof te Amster dam, niet zal worden vervolgd terzake van het plegen van vals heid in authentieke acten. Ten aanzien van de beschuldi ging, dat mr. Rohling een meineed zou hebben afgelegd, heeft het hof de rechter-commissaris op dracht gegeven een nader onder zoek in te stellen. Looncompensatie De nieuwe K.A.B.-voor- •Je zitter, de heer Middel huis, heeft er in zijn rede voor de grote Verbonds vergadering geen twijfel over laten bestaan, dat de K.A.B. zich geheel acoord verklaart met het standpunt van de Raad der Vakcentrales, dat er volledige compensatie van de lonen moet komen, op het mo ment, dat de huurverhoging ingaat. Het is misschien een beetje eigenaardig, dat de Vak bonden zich al op dit stand punt vast leggen nog vóór dat de onderhandelingen over de desbetreffende regeling zijn begonnen. Het is ook typisch, dat de heer Middelhuis ver schillende argumenten op noemt van psychologische aard, zoals dat tegenwoordig heet, maar niet aangeeft of die loonsverhoging economisch mogelijk is. Dat zij sociaal- wenselijk zal zijn, nemen wij graag aan, maar ook de keer zijde moet toch worden bezien. Het is natuurlijk heel gemak kelijk, om maar te zeggen: Middelhuis, je hebt groot ge lijk, maar als ieder er zo over zou denken, behoefde er niet meer onderhandeld te worden. En die onderhandelingen zijn er nu juist om na te gaan, welke mogelijkheden er zijn. Indien de mogelijkheid tot 'n volledige compensatie bestaat, zal zij er wel komen en zullen wij daarmee instemmen. Maar wij achten het nog te vroeg, om ons daarop nu al vast te leggen Compenseren Er valt over de com- pensatie der huurverho ging nog wel veel meer te zeggen. Reeds eerder gaven wij te kennen, dat het natuur lijk niet aangaat, de loon- en salaristrekkenden over eniger lei compensatie in het onze kere te laten, terwijl de huur verhoging al ingaat. Er moet op dit gebied van de compen satie tijdig iets gebeuren. Maar er moet ook rechtvaardigheid betracht worden. Zo moet er met name ook rekening gehou den worden met het feit, dat er nog verschillende andere groepen zijn, die door de huur verhoging gedupeerd worden, en niet voor enigerlei compen satie, welke dan ook, in aan merking komen tot nog toe. Men kent de z.g. vergeten groepen. De gepensionneerden, de kleine rentetrekkers e.d. De Overheid zal er toch naar moeten streven, ten opzichte van maatregelen, welke zij neemt, over de gehele linie de rechtvaardigheid te betrach ten. Dat is zij, als hoedster van het algemeen belang, wel de gelijk verplicht. Zelfs tegen over groepen en categorieën, die nu niet bepaald een hand hebben om een vuist te maken, m.a.w. die niet over een krach tige organisatie kunnen be schikken, om zich te doen gelden. 's-GRAVENHAGE, 30 Juni. Ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan van de Kon. Luchtmacht zal morgen (Woensdag) op alle luchtmachtonderdelen na een vlaggenparade om 8.30 uur een dagorder worden voorgelezen. In Den Haag, waar de luchtmachtstaf is gevestigd, zal de voorlezing ge schieden in de oude Alexander- kazerne. Daarna zal op alle onderdelen een protestantse en een katho lieke dankdienst worden gehou den. Boven alle hoofdsteden zul len morgen straaljagers van de luchtmacht een groet brengen. In totaal nemen hieraan plus minus 60 Thunderjets en 60 Meteors deel. Voorts zullen Harvards op enkele plaatsen boven het land het cijfer 40 vormen. De tijdstippen waarop de vlieg tuigen boven® de provinciale hoofdsteden zijn zullen waar schijnlijk zijn de volgende: Mid delburg 9 uur (Thunderjets); Utrecht 9.15 uur (Thunderjets); Amsterdam 9.23 uur (Thunder- Ulbricht „held van de arbeid" BERLIJN, 30 Juni. De se cretaris-generaal van de S.E.D. en vice-premier van Oost-Duits- land Walter Ulbricht, is Dins dag ter gelegenheid van zijn 60ste verjaardag tot „held van de arbeid" verklaard.. Maar premier Otto Grotewohl zond hem geen openbare brief met de goede wensen uit naam van zijn regering hetgeen hier een sensatie veroorzaakte. jets en Meteors); Haarlem 9.25 uur (Thunderjets en Meteors); Den Haag 9.31 uur (Thunderjets en Meteors); Rotterdam 9.34 (Th'jets en Meteors); Utrecht 9.40 (Meteors); Den Bosch 9.41 (Thunderjets); Leeuwarden 16.00 (Thunderjets en Meteors); Gro ningen 16.07 (Thunderjets en Me teors); Assen 16.10 (Thunderjets en Meteors); Zwolle 16.18 (Thun derjets en Meteors); Arnhem 16.25 (Thunderjets); Maastricht 16.40 (Thunderjets). Directeur Bisschoppelijk college Sittard overleden SITTARD, 30 Juni Vanmor gen is in het ziekenhuis te Weert overleden de Zeereerwaarde heer Herman Josef Hubert Turlings. directeur van het bisschoppelijk college van Sittard. Brits vorstelijk bezoek aan Rhodesia LONDEN, 30 Juni (A. P.) Koningir.-moeder Elizabeth en prinses Margaret zullen vandaag aan boord van een Cornet naar Zuid Rhodesia vertrekken om de viering bij te wonen van dc honderdjarige geboortedag van Cecil Rhodes. Zij zijn van plar 16 Juli terug te keren. JapansNederlands luchtvaartverdrag goedgekeurd TOKIO, 30 Juni (Reuter) Het Japanse Lagerhuis heeft Dinsdag de onlangs gesloten luchtvaartovereenkomst met Ne derland, Zweden, Noorwegen Denemarken en Thailand goed gekeurd.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noordhollands Dagblad : dagblad voor Alkmaar en omgeving | 1953 | | pagina 6