Churchill strijdt nu tegen nieuwe aansluipende vijand ZATERDAG Joodse Nederlander liet bankpapier onderduiken Communisten hielden hun beloften niet DE KROmEK VATS it weerT Seixas (Amerika) gaf geen pardon aan Kurt Nielsen MI-IJS' rs zullen betalen ng blijft roulette it en zijn atieplan Sir Winston is ziek Verzoening Rusland-Amerika zijn laatste grote daad? TAAK VAN GROTE OMVANG Naar wij vernemen WIMBLEDON Maar „Financiën" geloofde hem niet en wees verzoek botweg af In Oost-Duitsland rwacliling door het KNMI ;eldig van Zater- Zondagavond. ROOG. met wisselende wakke tot matige Noord en West. dering in tempe- ertentie) Juli. Het K.N. de. open dagen is er ge verandering ge- algemene lucht- Het vlakke lage- ven Europa, waar- lien voorkwamen, nis af en een rug c breidde zich van nden over Frank- omgeving uit. Dit dat ons land in ke luchtstroming =de koelere lucht zee ons land bin- De buienactiviteit belangrijk klei- het zuid-oosten kwamen gister- nweersbuien voor. /eld Zuid-Limburg zelfs nog 52 mm nde het weekeinde delijke tot noord- ïtstroming aanhou- t koele weer zal anwege de nabij- =>rdergenoemde rug k zijn de regenn- li (Reuter) De ïdsdag heeft heden ig de schuldenover- Frankrijk, welke verworpen, goedge legen 147 stemmen ingen. fgevaardigden ver- j zich vergist had zij niet hadden in- or de afwijzing de novereenkomst van raar was gebracht. ts-sportdag N.K.J.B. :n ,komt in groten de Districtssport- Zondag 5 Juli in .2.30 lof, daarna om m de wedstrijden: 100 en 1500 meter, tafette, hoogsprin- n, touwtrekken en trijden. Daarna aad heeft zich de- ar aanleiding van nvragen, opnieuw le vraag of het al liik is gereglemen- legenheden toe te e, op het buiten- slingenverkeer in- en. Daarbii is ten- niet op de voor- nde een geregle- lette in te gaan. 1 heeft tot Dinsdag n om een antwoord en op de vele op- de Tweede Kamer over de voorge- ziging van Utrecht, gemeente tal van u opslokken. Het taat er momenteel niet best op. De een zeker van de gingen hoofdzake- mnexatie van Zui- landelijk deel der bieden. De minis- oeilijkheid al aan- edacht over instel- gemeenschapsraad aar daar was nage- enthousiast over. SFNSEND NIET IARGARET? Juli De Britse t bijzonder de bla- dersbeweging. ma aide wijze melding .aatsing van kapi- vnsend naar Brus- wordt toegevoegd ambassade aldaar, id zal 15 Juli a.s. ost in Brussel be- i één dag voordat ret met haar moe- nd zal terugkeren. It nog als bijzon- dd, dat Townsend. is. prinses Mar- op haar reis naar gelegenheid van in Koningin Julia- ezeld. na botsing met overleden van de Laan van en de Trompstraat is Vriidag de 72- ier P. de J. uit botsing gekomen en ter plaatse over- r, die op de Laan lort in de richting wilde nog voor i tram linksaf de nrijden. Een aan- schter onvermii de- Zaterdag 4 Juli 1953 Pagina 3 LONDEN, 3 Juli De in de strijd geharde Winston Churchill vecht tegen een aansluipende vreemde nieuwe vijand de ouderdom terwijl hij het oog gericht houdt op het tot stand brengen van een duurzame vrede. Voor de nu 78-jarige leider van Groot-Brittannië is het een gevecht tegen de tijd. Geestelijk vermoeid, met be vende handen en een verminderend concentratievermo gen, heeft Churchill de taak op zich genomen om de twee grote wereldblokken, het ene geleid door Amerika, het andere door Rusland, te verzoenen. Het is een taak van zulk een gigantische omvang en zulk een historische betekenis, dat het iemand die half zo oud is als Churchill al schrik moet inboe zemen. Er zijn wijsheid, onuit puttelijk geduld, eindeloze ener gie, subtiliteit, tijd en nog vele andere dingen voor nodig. En evenmin is het een. taak die Churchill sinds jaren een vijand van het Russische commu nisme op zich heeft genomen voor het behalen van een of ander dramatisch effect. Het is immers de grondslag van de Britse poli tiek om te trachten de rol van eerlijke bemiddelaar tussen Wa shington en Moskou te spelen. Zou Churchill van het toneel ver dwijnen, dan zal zijn opvolger moeten trachten door te gaan waar Churchill is opgehouden. Niettemin is het een feit, dat Churchill, met zijn uniek inter nationaal prestige en zijn gevoel voor de historie, die politiek ge dramatiseerd heeft op een wijze welke weinigen in staat zijn hem na te doen. En het is daarom dat er ver moedens zijn gerezen dat zijn ziekte een „diplomatiek" karakter heeft en ten doel zou hebben het Rusland gemakkelijker te maken om voor de dag te komen met een plan om de wereldspanning te verminderen. Twee van de beste Britse artsen hebben de Britse leider een week geleden bevolen het werken voor minstens een maand te staken, omdat hij anders wel eens zou kunnen instorten, hetgeen de ern stigste gevolgen zou kunnen heb ben. De geharde Churchill gelooft niet in ziekten. Hij heeft altijd evenveel van zijn body gevergd als van zijn legers. Maar hij had nu geen keuze: hij moest gehoor zamen. En nu neemt hij rust in de zon-beschenen tuinen en de statige vertrekken van Chartwell, zijn landhuis in Kent. Aan zijn zijde is Lady Clementine Chur chill, die aan zijn wensen tege moet komt, en hem tegelijk voort durend moet remmen en moet verhinderen, dat hij tóch niet werkt, niet te veel leest, spreekt of schrijft, of te veel met zijn kleinkinderen speelt. Het is geen wonder, dat Chur chill bezweken is onder zijn werk zaamheden van de laatste tijd, die behalve het premierschap ook buitenlandse zaken tengevolge van de ziekte van minister Eden omvatten, terwijl hij bovendien ten tijde van de kroning gastheer is geweest voor staatslieden uit 74 landen. En alsof dit nog niet genoeg was, hield hij zich druk bezig met zijn initiatief om te trachten de leiders van het Oos ten en Westen tezamen aan de conferentietafel te krijgen. Zijn plotselinge gedwongen rust heeft meer teweeg gebracht dan alleen een verdaging van de be oogde besprekingen op de Ber muda-eilanden. Het Britse volk is diep onder de indruk gekomen bij de ge dachte, dat tenslotte ook Chur chill sterfelijk is. Politiek vacuum I ijdelijk is er ook een diplo matiek vacuum in de gehele we- ontstaan, want wekenlang heeft het Britse initiatief de kan selarijen in beroering gebracht. Dikwijls komen thans de hoge staatsambtenaren Ln Whitehall met de handen in het haar te zitten. Zijn afwezigheid heeft ook zijn invloed op de stemming in het parlement. Het vuurwerk, dat hij zo dikwijls ontketende, ontbreekt. Sommige hogen in den lande Z(jn van oordeel, dat zelfs zijn t ij d e 1 ij k e afwezigheid van in vloed kan zijn op het politieke klimaat in binnen- en buitenland. Wat Engeland zelf betreft, is waarschijnlijk de mogelijkheid van nog dit jaar te houden alge mene verkiezingen van de baan. Verder doet zich de vraag voor van de opvolging, welke waar schijnlijk een strijd binnen de conservatieve partij zal teweeg brengen. De twee voornaamste candidaten zijn Eden, die ziek is, en de krachtige en ambitieuze 50- jarige Richard A. Butler, die thans de kabinetszittingen presi deert. In het buitenland hebben de Amerikaanse leiders meer tijd ge kregen om zich te beraden over de ontwikkelingen in Europa en Azië en over het Britse initiatief om tot een bespreking met het Kremlin te komen. De Franse regering heeft ook tijd gewonnen na de lange kabi netscrisis om zich in te werken. Maar het belangrijkste is wel licht, dat Rusland een kans heeft gekregen om de oprechtheid van zijn vredescampagne te bewijzen. Want Rusland, dat welwillend stond tegenover de gedachte van een bespreking Oost-West op het hoogste niveau, heeft laten mer ken dat het niets op had met de voor Bermuda geprojecteerde be sprekingen en dat dit niet de manier was om tot een grote vredesbespreking te komen. Rusland maakte duidelijk, dat het Bermuda als een Westelijk complot zag. Nu er uitstel is, heeft Rusland tijd om een eventueel informeel Russisch-Brits contact te laten volgen door een actie, waardoor een viermogendheden- conferentie voor alle Westelijke geallieerden aanvaardbaar wordt. En het is dit feit, dat velen hier in Londen er toe gebracht heeft zich af te vragen wat er nu precies met Churchill aan de hand is. Het korte medische bul letin heeft ons alleen verteld, dat Churchill overspannen was. Van personen uit de omgeving van Churchill kreeg men nog te ho ren, dat een volledige ineenstor ting van Churchill op deze leef tijd hem kwetsbaar zou maken voor andere organische kwalen. Niettemin zijn er diplomaten ge weest die er in rapporten aan hun regeringen op gezinspeeld hebben, dat Churchill met zijn rustperiode de bedoeling heeft gehad de weg vrij te maken voor een Russische stap. Deze diplo maten zien verband met de plot selinge ontbieding naar Moskou van de Russische ambassadeurs in Washington, Londen en Parijs voor het plegen van overleg. Maar dit zijn natuurlijk alleen maar Yeronderstellingen. De si tuatie is moeilijk te beoordelen en biedt weinig houvast. Maar één ding is zeker: de ziekte van Churchill is het begin van het einde van een tijdperk van grote persoonlijke leiding in Groot- Brittannië. kwam gistermorgen op de Schelde ter hoogte van de Belgische Schans het Griekse stoomschip ..Leontios" op weg naar Antwer pen in aanvaring met het Neder landse stoomschip „Tarakan", dat de haven uitvoer. Beide schepen liepen averij op. De „Tarakan" moest naar de haven terug keren brachten de leerlingen van het Baarns Lyceum, onder wie ook de prinsessen Beatrix en Irene, gis termorgen een bezoek aan de mi niatuurstad Madurodam. Met de leraren en leraressen en het ge meentebestuur van Madurodam gebruikten zij daarna gemeen schappelijk de koffiemaaltijd is met ingang van 1 September de heer Joseph Henricus Ahrends benoemd tot assistent-dirigent van het Amsterdamse Concertgebouw orkest en tot repetitor van het Toonkunstkoor, afdeling Amster dam. De heer Ahrends is op 8 Mei 1921 te Maastricht geboren. In 1947 richtte hij de Roermondse volksmuziekschool op werd gistermorgen de modelmake rij van de N.V. Chamotte-Unie te Culemborg door brand verwoest. De brand, die omstreeks negen uur uitbrak, was om elf uur be dwongen. Het bedrijf ondervindt slechts geringe vertraging, doordat de electriciteitsvoorziening stag neerde. Verzekering dekt de schade overleed Donderdag te Schoon hoven de weduwe Teuntje van der Hek geboren van Buren, slechts twee dagen voordat zij haar 101ste verjaardag zou vieren. Het vorige jaar op 4 Juli was zij het middelpunt der belangstelling van velen, toen zij haar honderd ste verjaardag herdacht Hier ziet U de vier „keien" van Wimbledon, die zich plaatsten in de Dames- en Heren- enkel spelfinale. Links stüat Victor Seixas (V.S.) en naast hem zijn tegenstander Kurt Nielsen, de Deen, die een volkomen verrassing voor Wimb ledon was. De damestitel is dit jaar voor de Verenigde Staten, want de beide finalisten, Maureen Connolly (links) en Doris Hart, zijn twee Amerikaanse tennissterren. O Het Haagse Gerechtshof heeft arrest gewezen in de zaak van de „ondergedoken bankbiljetten" van D. de Leeuw en bepaald dat het onderzoek in deze kwestie hervat moet worden tot het nader horen van getuigen. Toen 13 Maart 1943 een veror dening van de Rijkscommissaris afkwam dat bankbiljetten van f500 en f1.000 ingeleverd moesten worden, gaven vele landgenoten daaraan geen gevolg. Onder hen bevond zich de Joodse Nederlan der D. de Leeuw, die zijn bank biljetten van f500 en van f 1.000 in het bijzijn van meerdere getui gen begroef. Na de bevrijding en wel op 13 September 1945 ver scheen een beschikking, krach tens welke aan eigenaars, die een desbetreffend verzoek deden, on der nader te omschrijven voor waarden, de tegenwaarde van niet ingeleverde bankbiljetten kon worden vergoed. De eigenaar moest daarbij kunnen bewijzen dat hij op 13 Maart 1943 de be- riiuiiiiiiiialiiiiiNinniMiiiininiiiiliiiiiiiniiiiMmiMiiii wuste bankbiljetten in eigendom had. De L. richtte in verband met deze beschikking een verzoek aan het Ministerie van Financiën om de tegenwaarde vergoed te krij gen van de bankbiljetten, die hij indertijd had laten onderduiken, waarbij hij aanbood om door ge- tuigeverklaringen het bewijs te leveren dat de bedoelde bankbil jetten inderdaad op 13 Maart 1943 zijn eigendom waren. Het Ministe rie liet hem daarop weten dat zijn verzoek.was afgewezen. Een mo tivering voor deze afwijzing werd niet gegeven. De L. liet toen door zijn raadslieden de Staat dag vaarden om deze op verschillende gronden te doen veroordelen het desbetreffende bedrag uit te beta len, dan wel te laten verklaren dat eiser voldaan had aan de ge stelde voorwaarden. De Rechtbank beschikte even wel afwijzend op dit verzoek. Tegen deze uitspraak tekende de L. hoger beroep aan. Het Gerechtshof heeft nu be slist, dat de beëindiging van het onderzoek en de afwijzing van het verzoek tot inwisseling der oude bankbiljetten niet overeenkomstig de redelijkheid is geschied en dat zulks meebrengt, dat het onder zoek hervat moet worden tot het nader horen van getuigen. Het Hof overwoog dat de ver klaring van reeds één gehoorde getuige, na de afwijzing van het verzoek, de opgaven van appèl- lant op alle essentiële punten be vestigd heeft en dat uit die ver klaring haar juistheid aangeno men volgt, dat appèllant op de vereiste datum reeds eigenaar was van de door hem gereclameerde bankbiljetten. Om deze redenen achtte het Hof het niet redelijk, dat de Staat na deze voor de L. gunstige ver klaring indien deze al niet aan leiding gaf de afwijzende beschik king in te trekken het onder zoek niet heeft voortgezet door zo veel nodig en mogelijk andere ge tuigen te horen. Duitse vissersschepen voor de sloper DELFZIJL In Delfzijl kwa men 3 Duitse vissersschepen bin nen uit Hamburg, bestemd voor het scheepvaartbedrijf „Walche ren" te Amsterdam. In totaal worden 21 van deze vaartuigen verwacht. In Delfzijl worden de schepen reeds gedeeltelijk ge sloopt en gaan binnendoor naar Amsterdam. Kurt Nielsen heeft het unieke feit niet kunnen waarmaken, dat voor het eerst in de geschiedenis van Wimbledon een ongeplaatste speler zich meester zou maken van de titel in het herenenkel spel. Vic Seixas, de dertig jarige sympathieke Amerikaan sloeg de wilde hoop van de jeugdige Deen in drie sets aan diggelen, Vrij dagmiddag op een totaal uitver kocht centrecourt. De grootste strijd is gestreden in de eerste set. Dat leek er aan vankelijk helemaal niet op, want Nielsen begon met zijn eigen servicegame te verliezen, waardoor Seixas snel tot drie nul kon uitlopen. Ook nog tot 41. De eerste set leek verloren voor de Deen. Maar na zijn eigen gewoon servicegame, kwam hij op de service van Seixas tot deuce en daarna tot winst. Een snelle game op love bracht de stand op gelijke voet 44. Daarna werd het een gewel dige strijd. Een strijd op leven en dood. Het werd 55, 66, 77. Toen kreeg Seixas na de winst van zijn eigen service game, twee setpoints op de ser vice van Nielsen. Eèn redde de Deen er, maar de volgende bal sloeg hij juist langs Seixas heen, doch ook „out". Dat was 97 voor Seixas, die daarna in de twee volgende sets niet meer in groot gevaar is ge weest. In de tweede set sloeg Seixas door de tweede service game van zijn tegenstander heen. hetgeen genoeg was voor een 63 zege, en in de derde set was een voorzichtige Nielsen zo uit zijn spel gebracht, dat hij tenslotte de laatste beslissende game op Love verloor. Vic Seixas uit Amerika had de kampioenstitel veroverd, maar even groot was _de verliezer Kurt Nielsen, die dé verrassing van dit tournooi is geweest. De hertogin van Kent reikte de beker aan Vic Seixas over waarna hij dolgelukkig naar zijn kleedkamer kon vertrekken. Vandaag zal „Litte Mo" (Mau reen Connolly) proberen of ze voor de tweede maal Doris Hart kan overtroeven in de finale van het damesenkelspel. Na de wedstrijd Nielsen vertelde na afloop van de wedstrijd aan verslaggevers dat de match tegen Seixas in de eerste set al werd beslist. De Deense student vertelde dat hij niet erg zenuwachtig was, maar wel zeer gespannen. Over de toekomst vertelde hij: „Ik zal ook in de Davis Cup wedstrijden uitkomen, maar ik moet ook aan mijn studie den ken. Dit jaar is daar niet veel van terecht gekomen. Ik denk dat ik van werktuigkunde over- zwaai naar bouwkunde". Zijn verloofde en zijn vader zaten op de tribune om de finale van Wimbledon bii te wonen. „Voor haar (zijn verloofde) vind ik het jammer, want ze wilde zo graag dat ik zou winnen". Nielsen vertelde dat hij in de laatste anderhalf jaar maar drie wedstrijden op openluchtbanen had gespeeld en voor Wimbledon maar een paar weken de tijd had gehad om te trainen. Hij was opgetogen over de wedstrijden en de nederlaag kon de glimlach niet van zijn gezicht verdrijven. Maar hij had een klacht: Dat hij 's morgens om kwart over zeven al wakker ge schreeuwd werd door de kran tenjongens. En Nielsen houdt er van laat naar bed te gaan en laat op te staan. BONN, 3 Juli. Otto Dibelius, genomen zullen worden. VAN MESDAG VERLOOR HENLEY. 3 Juli In de tweede halve eindstrijd van de Diamond Sculls verloor onze landgenoot van Mesdag met vier lengten van de Engelsman Tony Fox. De tijd van Fox was 8 min. 18 sec. het hoofd van de Protestantse Kerk in geheel Duitsland, heeft vandaag in Bonn verklaard, dat de communisten nog steeds hun drie weken geleden gedane be lofte niet zijn nagekomen, dat de straffen voor de honderd geeste lijken die in de gevangenissen zitten in Oost-Duitsland herzien zuilen worden. Ten aanhore van de leden van de persvereniging in Bonn ver klaarde de bisschop, dat ondanks de belofte nog geen enkele straf was herzien en nog geen geeste lijken waren vrijgelaten. Hij voegde hieraan toe, dat de communisten wel de strijd ge staakt hadden tegen de Evange lische jeugdgemeenschappen en dat ongeveer 3000 protestantse jongeren weer permissie gekre gen hadden de staatsscholen te bezoeken. Dr Dibelius is uit Oost-Berlijn naar Bonn gekomen om de Oost- Duitse toestand na de 17 Juni- revolte met Adenauer te bespre ken. Voorts werd gesproken over een eventuele viermogendheden- conferentie en over mogelijkhe den om de handelsbarrières tus sen Oost- en West-Duitsland op te heffen en het verkeer te ver gemakkelijken. Dr Dibelius voorspelde dat in de eerstkomende veertien dagen belangrijke politieke beslissingen Hij noemde de mogelijkheid van een verschuiving in de Oost- Duitse communistische regering, die omver geworpen zou zijn, als de rode troepen niet tijdig inge grepen hadden. Voorts was de bisschop van mening, dat het Kremlin zijn politiek zou wijzi gen naar aanleiding van de re cente gebeurtenissen in de satel lietstaten. De bisschop zei dat hongerig Oost-Duitsland tegenover een nieuwe slechte oogst staat en dat meer hulp van het Westen nodig is om hongersnood te voorkomen. Hoewel de communisten kort geleden grote voedselvoorraden, die zij opgeslagen hadden voor hun leger, aan de opstandige be volking verstrekten, zullen deze volgens Dibelius slechts reiken voor enkele weken en dan zal er weer evenveel honger zijn. ■Paardendief gezocht Acht jaar heeft de Ameri kaanse politie gezocht naar 'n paardendief, om hem een be vel tot aanhouding onder de neus te kunnen houden. Zij vond hem eindelijk te Hazard in Kentucky, waar hij de laatste zes van die acht jaar werkzaam was geweest: als kok in de gemeentelijke ge vangenis. Priesterstudent heeft vijf jaar de hik GLENDALE (Californië) (K.N.P.) Jack O'Learry, een priesterstudent in Californië, is dezer dagen het zesde jaar inge gaan, waarin hij onafgebroken aan de hik lijdt. De doctoren hebben Jack de raad gegeven af te zien van het priesterschap, aangezien zij vrezen dat hij niet meer zal herstellen. Meer dan 200 arken hebben hem behandeld, echter zonder succes. Jack weegt na vijf jaar de hik Pog maar 78 pond. Het is hem on mogelijk meer dan één uur achter elkaar te slapen. Zijn voedsel kan m.l slechts korte tijd binnenhou den. Iedere dag om 6 uur is Jack "Learry in de kerk. „Ik blijf tj n en hopen", zo zegt hij. ..juat geeft mij kracht mijn ziekte te dragen". HET VRAAGSTUK VAN DE KATHOLIEKE He ACTIE EN DE POLITIEK schijnt actueel te kunnen worden, door een opmerking van de katholieke heer Ruijgers in zijn reeds eerder geci teerde artikel in het weekblad „De Katholiek in de P.v.d.A.", dat de Katholieke Actie de aangewezen organisatievorm zou kunnen zijn, om het vraagstuk van de eenheid der Katholieken onder het oog te zien. Met die „eenheid" is hier kennelijk de poli tieke eenheid bedoeld, of óók bedoeld. Want Ruij gers schrijft, dat de Katholieken in de P.v.d.A. aanvaarden, dat er ook ten aanzien van de politiek onder de katholieken ergens een gemeenschappe lijkheid bestaat, die haar brandpunt in het boven natuurlijke heeft en die belangrijk genoeg is, om in een of andere vorm uitwendige vorm te worden vastgelegd en dat zou dan de K.A. kunnen zijn, die in Nederland eindelijk eens waarlijk ten leven zou kunnen worden gemaakt.... Op het eerste gezicht is men geneigd te zeg- gen, dat het op een dergelijke wijze betrek ken van de politiek in de K.A. hèt middel zou kunnen zijn, om deze Katholieke Actie, die vol gens Ruijgers toch al tot weinig leven is gewekt, voor goed de doodsteek te geven. Maar wij willen niet de fout begaan van anderen, om een conclusie voorop te zetten, waar het de goede gewoonte is, haar te doen volgen uit voorafgaande redeneringen, althans beschouwingen. De Katholieke Actie ,is n.l. ten enen male voor „de politiek" ongeschikt en de orthodoxe opvatting is dan ook, dat de Katholieke Actie los staat van de politiek en zich althans met partijpolitieke kwesties niet moet inlaten. Geheel iets anders is, dat de Katholieke Actie, inderdaad krachtens haar doelstelling de Katholieken wil leren, een beter gebruik te maken van de politiek, in zoverre dit noodzakelijk is, omdat de katholieke overtuiging van hen eist, dat zij de beste staats burgers zijn. En zoals een ieder beroep een behoor lijke voorbereiding vraagt, zo wordt dit ook vereist van hen, die aan goede politiek willen doen, op godsdienstig, cultureel, economisch en sociaal ge bied. De Katholieke Actie is een apostolische actie, zij stelt zich ten doel, de zielen naar God te brengen en God naar de zielen. Zo begrijpt Ruijgers het ook, als hij een recente doel-omschrij- ving van de K.A., gegeven door pater Seb. Tromp, aanhaalt, waarop wij nog terugkomen. Maar dan is de K.A. ook niet het aangewezen trefpunt, om met, zoals dat in ons land op dit ogenblik helaas het geval is, de drie afgescheiden katholieke poli tieke groeperingen systematisch en geregeld en in vast verband, over de houding van de katholieke activiteit in de politiek te gaan beraadslagen. Dat zou mogelijk en wenselijk zijn, wanneer de verhou dingen op dit gebied historisch anders gegroeid waren, zoals o.a. in Engeland, waar men zich sinds kort heeft aangewend, met de katholieken, die tot de verschillende partijen behoren, overleg te plegen over aan te nemen standpunten en waar men aldus een soort surrogaat van een katholieke partij heeft. 'Zo men weet, is een eigen katholieke partij voorals nog in Engeland onmogelijk, met het gevolg, dat de katholieken, die een niet-grote, maar evenmin kwa litatief geringe minderheid vormen, geen politieke macht kunnen ontplooien. De Katholieken in Neder land kunnen dat wel. En zij hebben dat dan ook al sinds 60 jaar met min of meer succes gedaan, al vindt Ruijgers die Katholieke Partij dan ook iets, wat „absoluut abnormaal" moet worden genoemd.. Het wil ons voorkomen, dat Geert Ruijgers in zijn overigens knap en interessant betoog, enige dingen verward. Hij houdt n.l. een pleidooi voor apostolaat, volwaardig christendom enz., maar hij vergeet, dat deze dingen, waarvan wij de belangrijkheid en het primaat natuurlijk nooit hebben ontkend, inderdaad wel tot het wezen van de Katholieke Actie behoren, maar slechts indirect de taak van de politiek zijn. Nogmaals, politiek, althans politieke partijvorming, is m a c h t s vorming en de fout, die Ruijgers maakt is o.a. ook deze, dat hij onder de vlag van een (op zich zelf belangwekkend en juist) betoog voor apostolische activiteit, niettemin zelf partij kiest voor een partijverband, dat óók natuurlijk aan machtsvorming doet, maar die macht zeker niet principieel en doelbewust aanwendt voor al de schone zaken, welke Ruijgers aan het christelijk apostolaat aanwendt. Zeker, dr. Fr. Thijssen schrijft o.a. in zijn brochure „Wat is Kath. Actie", (uitgave G. G. 1935) dat een K.A.-lid gerust lid mag zijn van een politieke partij, maar dat deze „niet in strijd mag zijn met zijn katholieke beginselen, ter wijl hij nooit op een of andere wijze zijn lidmaat schap van de K.A. mag uitspelen terwille van een politieke richting. De K.A. zorgt er voor, haar leden te vormen zodanig, dat zij in staat zijn op ieder moment, in iedere omstandigheid van het particuliere en het publieke leven, de oplossing volgens christelijke grondslag te vinden of althans er naar te streven, ze aan te wenden ten opzichte van de vele vraagstukken, die zich in de verschil lende omstandigheden van het leven voordoen" Er zou over K.A. en politiek nog heel wat 1e meer te zeggen zijn. En het laatste woord is er stellig nog niet over gesproken. Er is n.l. ook nog iets anders, en wel, dat het in bepaalde omstandigheden voorkomt, dat de Katholieke Actie wel wordt ingeschakeld in de directe politieke strijd. Dit komt weliswaar meer in het buitenland voor, en vooral in Italië, maar volledigheidshalve wordt het toch even vermeld, omdat het in de be oordeling van dit principiële vraagstuk meetelt. In 1948 bijv. heeft dezelfde Paus Pius XII, die op het voetspoor van Zijn Voorgangers, in het, algemeen verdedigt, dat de K.A. buiten de politiek staat, het in de toen bestaande omstandigheden noodza kelijk geoordeeld,- de K.A. op te roepen als hulp troepen in de politieke strijd, omdat die toen rechtstreeks tegen de Kerk gericht was. En wij hebben er vroeger al eens meer aan herinnerd, dat Kardinaal van Roeij in November 1951 voor de Mannen van de Katholieke Actie in België een beroep op de politieke eenheid heeft gedaan en de medewerking van deze mannen voor politieke christelijke eenheidsactie heeft gevraagd, omdat toen de bekende strijd op het gebied van het tech nisch onderwijs aan de orde was. De Kardinaal riep de Katholieke Actie op, tegen de houding van de Belgische socialisten! Hetgeen de heer Ruijgers bijzonder interessant zal vinden.... Trouwens, Geert Ruijgers zegt in zijn artikel, dat prof. Tromp S.J. het doel van de K.A. als volgt heeft omschreven: „De bevordering en de uitbreiding van het Rijk van Christus in de harten, familie, school, in het particuliere en private leven, in de wetenschappen, kunsten, geven van boeken, in het leger, de economie, de natio nale politiek, kortom: de herschepping, in chris telijke zin, van geheel de maatschappij". Maar Ruij gers wil toch niet beweren, dat wij dat zullen kunnen bereiken met zijn socialistische doorbraak partij, dat allegaartje van allerlei geestelijke stro mingen en meningen? De herschepping in christe lijke zin, van geheel de maatschappij, is zeker niet alléén, maar stellig wel voor een groot deel en voorts in belangrijke mate indirect, de taak van de politiek, d.w.z. van de katholieke staatkunde Die wordt, met alle goede bedoelingen van de doorbraak-mensen, niet gevoerd door de doorbraak- p a r t ij. Alle deskundigen, die in de loop der jaren gesproken en geschreven hebben over K.A. en politiek, zien ook de taak van de Katholieke Actie op dit gebied als een indirecte. Politieke vorming, staatkundige voorlichting, vooral over de begin selen. Maar dat op Katholieke basis, op christelijke grondslag, en voor de problemen wil men streven naar een christelijke oplossing. Die staat in het pro gram van de K.V.P. maar niet in het program var de P.v.d.A Heeft dat er iets mee te maken? Ja, dat heeft er ales mee te maken. Want, hoe schoon men ook theoretiseren kan, hier gaat het om Nederlandse toestanden. En het Kerkelijke Gezag in Nederland heeft zijn voorkeur duidelijk laten blijken. De heer Ruijgers wil de K.A. inschakeler in het vraagstuk van de politieke eenheid dei katholieken en deze hanteren als een vorm, „ovei alle rechtmatig verschil van inzicht heen". Maai zoals wij zagen, dan zou hier aan die K.A. eer taak worden toebedeeld, die haar van nature er om practische redenen, vreemd is. Bovendien, dii instantie is er al. Het is de bestaande katholiek' eenheidspartij, die reilt en zeilt „over alle recht matig verschil van eenheid" heen!.... Men doe niet tekort aan de waarde van de beide afgeschei den katholieke groepen, als men vaststelt, dat d' K.V.P. de draagster van de katholieke eenheids gedachte is. Krachtens roeping, historie, traditie en getal. Zo heeft het Kerkelijk Gezag in Nederlam dit ook gezien en men kan deze kwestie nie' beoordelen los van de feitelijkheid, dat de Bisschop pen zich voor de katholieke eenheid ook op di terrein hebben uitgesproken. Dat gaat finaal buiter de Katholieke Actie om. En waarom zou de heei Ruijgers van -die K.A. uitkomst verwachten? Zij is immers óók de georganiseerde deelnemer der leker. aan het apostolaat der Kerk, onder leiding van de Hiërarchie. Hoe staat de heer Ruijgers daar tegenover? Als de Hiërarchie een uitspraak doet, tracht hij er immers toch weer onder-uit te komen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noordhollands Dagblad : dagblad voor Alkmaar en omgeving | 1953 | | pagina 3