Ambacht en detailhandel streven rationalisatie na Als U inmaakt maak dan goed in Wandaden en vandalisme in de Bossche Kathedraal Indonesië zendt nota over Niemv-G ,GESTO" CHOOL Commissie geïnstalleerd Vijf arbeiders van Linoleum Krommenie naar Amerika Protest van de plebaan Alkmaar i en naaien. Aan de vooravond van 61ste Jaarbeurs Vestigingswet belemmering voor zelfbedieningswinkels Een waarschuwing Wh. m m W/. ein) te ALKMAAR 65 machineschrijven en vreemde talen) (spoedcursus) Engels legint onze -US nière. Coupeuse Dndlessen. dagelijks. BREEUWSMA L v. Commenee t UITSE LESSEN iding L.O., handels- spreekvaardigheid, ersatie en bijwer- van leerlingen. de Boer-Wanna jestraat 47, Alkmaar :ëdigd translatrice mMMMMWBMMMwima/rssre, ALKMAARSE \LLETSCHOOL MMASTRAAT 18 rvatting der lessen ndag 31 Augustus 5 uur; Kinderklas insdagmiddag 2 Sep- oer v.a. 3 uur. Aanmelden we leerlingen tij- de lessen. TER VERBIEST Dansschool Iuitend voor R.K. EUWE CURSUSSEN ZIJDEWIND bij de i. G. Ligthart en te 'GEEST bij de Heer Baltus. BIJ PETER ER JE 'T BETER arom?? Wel hij heeft soeiated". „Member- en „Fellowship", 3 graden van het :.V.D. „San Filippo Neri". ÏACHIMSTÊNT CURSUS van de LMBACHl'SSCHOOL TE ALKMAAR i inschrijving van leerlingen rdt gehouuen op de inden van Maandag Aug. tot en met Don- dag 3 September a.s. i 6.308.30 uur in de ïbachtsschool. candidaten moeten het bezit zijn van een lorna Ambachtsschool etaalbewerkmg) en doende geziehts- en loorscherpte bezitten, vend'ien kunnen w<?r- i toegelaten leerlin- die 3 klassen van Avondnijverheids- iooI of 2 klassen van i U.L.O.-school heb- i doorlopen, t schoolgeld bedraagt 0.- per jaar. 3e cursus duurt 3 jaar a elk 8 maanden en ngt aan 1 October 53. Zaterdag 29 Augustus 1953 Pagina 7 (Van onze verslaggever) UTRECHT, 28 Augustus Het streven van handel en industrie naar groter rationalisatie zal zijn stempel druk ken op de Najaarsbeurs, die 1 September a.s. zal worden geopend. De afzet stuit op moeilijkbeden. Dit heeft grote invloed op de investeringen. Vergelijkt men de in 1952 lot stand gekomen investeringen met die van 1951, dan kan in tal van bedrijfstakken van een aanzienlijke daling worden gesproken. De vooruitzichten voor dit jaar zijn evenmin zeer gunstig, zodat met een verdere daling moet worden rekening gehouden. Een uitzondering vormen de metaalnijverheid en de chemische industrie, waarin aanzienlijke investeringen zullen plaats vinden. Ook in de kringen van de detail handel streeft men naar groter ra tionalisatie. Men stuit daarbij op de Vestigingswet Klein Bedrijf, welke in tal van kringen tot cri- tiek aanleiding geeft en t.a. waar van voorstellen tot herziening in studie zijn genomen. De Najaarsbeurs zal nauw aan sluiten bij het streven naar groter rationalisatie door middel van haar omvangrijke efficiency-afde- ling, die een uitgelezen aanbod van moderne hulpmiddelen voor de bedrijfsvoering omvat. Dit vormen de hoofdgedachten van de rede, welke mr Milius van daag voor de laatste maal als di recteur van de Utrechtse Jaar beurs voor de binnen- en buiten landse pers heeft gehouden, ter inleiding van de 61e Jaarbeurs. Mr Milius merkte op dat de prijzen op de wereldmarkt van 1952 op 1953 met iets minder dan 12 procent zijn gedaald. Dit kan voor ons land van de grootste be tekenis worden geacht, omdat dit kan leiden tot een gunstige ont wikkeling van de ruilvoet. Maar tegelijk betekent dit, dat de loon- factor een relatief belangrijker rol gaat spelen bij de eindprijs. In de V.S. kampt men op het ogenblik met grote moeilijkheden in de agrarische sector in verband met de vorming van grote surplus- voorraden, waarvoor tegen redelij ke prijzen geen afnemers zijn te vinden. Zou men deze noodge dwongen in andere landen op de markt moeten brengen voor lage re prijzen - men denkt daarbij o.a. aan afzet in de onontwikkelde ge bieden - dan kan dit natuurlijk van grote invloed zijn op de uit voer van andere landen met een aanzienlijke agrarische export, dus ook Nederland. Het is overigens nog een open vraag, of dit inder daad zal geschieden. De afzet van de Nederlandse producten naar 't buitenland geeft echter ook anderszins vele zorgen. De uitvoercijfers zijn over de ge hele linie aanzienlijk lager dan die van het eerste halfjaar van 1952. Weliswaar streeft men naar gro ter liberalisatie van het handels verkeer, doch dit wil niet zeggen, dat de mogelijkheden van uitvoer zijn vergroot. Ten aanzien van de O.E.E.S.-landen stelt men zich, al dus mr Milius, op een onjuiste basis, aangezien men uitgaat van het volumen van het handelsver keer in 1948. Sinds dit jaar heeft de structuur van tal van landen een wijziging ondergaan. Dit be tekent dat naar een nieuwe basis moet worden gezocht, of, wat nog beter is, naar algehele opheffing van de restrictie moet worden ge streefd. Op de buitenlandse markten moet onze industrie aan een steeds scherper concurrentie van Duits land en Japan het hoofd bieden. 2500 MIJL DRIJVEN OVER DE OCEAAN Uit de haven van Plymouth is een drie man sterke expeditie met het 18 ton metende jacht ..Petula" vertrokken voor de eer ste etappe van een 2500 mijl lan ge reis ter bestudering van de biologie der zee. Met steun van wetenschappelijke instellingen in Groot-Brittannië hoopt de expe ditie 2500 mijl over de Atlanti sche Oceaan te drijven, vissen vangend en vogels fotograferend. Eer zij de plannen voor hun tocht uitwerkten hebben de drie mannen, twee biologen en een meteoroloog, die ook als kok en radio-telegrafist zal optreden, be sprekingen gevoerd met de lei der van de Kon Tiki expeditie, Thor Heyerdahl. De methode van zich in een vaartuig te laten drij ven heeft grote voordelen, daar de werking van een schroef de zeebewoners, die aan de opper vlakte leven, verjaagt. Behalve vissen vangen, zullen de mannen ook regelmatig weerrapporten overseinen, een analyse van de zee maken en monsters lucht ne men, om meer gegevens te ver krijgen over de zaden, die door wmdstromingen over de oceaan worden gevoerd. De eerste haven die de „Petula" zal aandoen, is Dakar, waar een vlot van balsa hout zal worden gemaakt, dat als een soort platform voor de vis vangst en de fotografie zal wor den meegesleept. De expeditie hoopt begin volgend jaar in En geland terug te zijn. Hoofdwaker kreeg klap met ijzeren staaf De hoofdwaker van de rub berfabriek Ngagel te Surabaja, de heer Smeets, is gewond ge raakt, toen hij door een van zijn wakers met een ijzeren staaf werd aangevallen. De aanleiding hiertoe was de opmerking van omeets, dat de waker de dag te voren een hek had laten open staan. De voorzitter van de vak vereniging van de fabriek, die di rect te hulp schoot, kreeg even- êens een klap met de ijzeren staaf. De aanvaller is in hechtenis genomen. Wil men de investeringen voor zover deze zijn achtergebleven, weer op peil brengen of verhogen, dan is verlaging van fiscale lasten onvermijdelijk en het is noodzake lijk hierop opnieuw met kracht aan te dringen. De mogelijkheid om over te gaan tot belastingvrije reservering lijkt hiertoe een der meest geschikte middelen. Met spanning wordt het inzicht der regering in deze afgewacht. Moge het niet teleurstellen, maar een royale handreiking blijken in te houden. „Eerst zoeken naar betere orga nisatie, dan pas denken over in vestering", zal voorlopig wel de belangrijkste leidraad van het be drijfsbeleid vormen. De middenstand zoekt actief naar kostenverlaging. Eenvoudig is dat echter niet. Van een winkelier wordt een zekere service verlangd. Men verwacht, dat hij een aan trekkelijke etalage heeft, voldoen de voorraad houdt, snel bedient, eventueel thuisbezorgt en zo mo gelijk ook nog crediet verleent, al les diensten, welke een zware druk leggen op het bedrijf en waarop over het algemeen moeilijk kan worden bezuinigd in verband met de scherpe concurrentie. Mr Mi lius was van mening, dat hier veel geleerd kan worden van het Ame rikaanse zelfbedieningssysteem. Verwerkelijking van dit systeem stuit hier echter op moeilijkheden, welke door de Vestigingswet 1937 worden veroorzaakt. Immers, op richting van zelfbedieningswinkels leidt tot branchevervaging en daarin voorziet de wet niet. Inte gendeel; hiertegen verzet de wet zich, door aanvullende vakdiplo ma's niet slechts zoals tot nu toe als „minimum eis", doch, naar men meent te mogen verwachten in de spoedig tegemoet te ziene nieuwe Vestigingswet, zelfs als „strikt noodzakelijk" te stellen. Het vraagstuk van de concentra tie in de detailhandel is in wezen een vraagstuk van rationalisatie. Groter bedrijfseenheden kunnen volgens moderne bedrijfseconomi sche principes doelmatiger en effi ciënter worden geleid, de financie ring en het voorraadhouden is eenvoudiger. Det wetgeving zal, aldus mr Mi lius, in ieder geval ruimte dienen te maken om een dynamische ont wikkeling van de detailhandel, ge richt op groter rationalisatie, mo gelijk te maken. De behoefte aan rationalisatie geldt ook voor het ambacht. Het ambachtsproduct heeft een strijd op leven en dood te voeren met het massa-artikel, dat de fabrie ken vervaardigen. Ook hier zou een groter concen tratie wellicht belangrijke be- drijfs-economische voordelen kun nen bieden. Het feit, dat men in ambachtskringen de efficiency van het ambacht diepgaand bestudeert, wekt de verwachting dat binnen kort maatregelen kunnen worden verwacht, die het' streven naar rationalisatie zullen accentueren". Het aantal deelnemers aan de komende beurs bedraagt 2576, af komstig uit 20 landen. De bezette netto-oppervlakte beslaat c.a. 30.000 m2, waarvan c.a. 18.000 m2 in het Vredenburgcomplex en c.a. 12.000 m2 in gebouwen en terrei nen aan de Croeselaan. ter voorbereiding tweede T.H. 's-GRAVENHAGE. De minis ter van Onderwijs, K. en W. mr. Cals, heeft gisteren geïnstalleerd de commissie ter voorbereiding van een tweede instituut voor technisch hoger onderwijs, dat te Eindhoven zal worden gevestigd. De minister wees o.a. op de zorgwekkende vermindering van maatschappelijke mogelijkheden voor onze begaafde jonge mensen om een hogere studie nog te be kostigen. Deze noodtoestand leidt er echter ook toe, dat de vraag beantwoord moet worden in hoe ver de aloude en dierbare traditie zal kunnen worden gehandhaafd de hogeschool-student volstrekt vrij te laten, zijn studie in alle opzichten naar eigen keuze in te richten. GERUCHTEN OVER EEN MARIA-VISIOEN Associated Press maakt melding van geruchten in het Franse dorpje Hydrequent, 30 km van Calais, waar een jongen van 10 jaar in een vallei een visioen van de H. Maagd beweert te hebben gehad. Er is veel rumoer over ontstaan en wel dertig mensen beweren het ook te hebben ge zien. De geestelijkheid staat zeer sceptisch tegenover de bewerin gen en meent met hallucinaties of auto-suggestie te doen te hebben. In het kader van het Ex change Visitors Program zullen binnenkort vijf arbeiders van de N.V. Nederlandse Linoleumfa- briek te Krommenie voor drie maanden naar de V.S. vertrek ken om door tewerkstelling in Amerikaanse bedrijven en inwo ning bij Amerikaanse collega's zich een beeld te vormen van het bedrijfsleven en de positie van de arbeiders aldaar. Het zijn de heren J. H. Baltus, N. C. de Jong, P. Rem. M. Cravesteyn en A. Zwart. Deze reis is tot stand gekomen op initiatief van de heer C. H. Kaars Sijpesteyn, directeur van de Ne derlandse Linoleumfabriek. Hij heeft voor zijn plan bij en kele collega-werkers in Amerika grote sympathie ontmoet, zodat al spoedig op basis van wederke righeid een afspraak tot uitwis seling van arbeiders tot stand kwam. Het ligt in de bedoeling, dat de reiskosten der arbeiders door de betrokken onderneming wor den vergoed. Tijdens hun verblijf in de buitenlandse bedriiven zullen zij op normale condities in dienst worden genomen en van hun loon hun verblijfkosten be talen. Tijdens hun afwezigheid zorgt de onderneming voor het onderhoud van de achterblijvende gezinnen. Van de zijde van de National MODERNE VREEMDE TALEN 's-GRAVENHAGE. Een sollicitant uit een Friese ge meente kreeg dezer dagen een formulier ter invulling voor gelegd, .waarop de vraag voor kwam: In welke moderne vreemde talen kunt u een be hoorlijke conversatie voeren? De sollicitant antwoordde: Engels, Duits en natuurlijk Fries. Terecht vermeldde h- 't Fries als een der talen, welke hij beheerste, en niemand mag hem kwalijk nemen dat hij fier gaat op zijn Friese afkomst. Bij de firma, die het formu lier terugontving, rees de vraag of in dit geval het ant woord niet had moeten luiden: Engels, Duits en natuurlijk Ne derlands. Het ligt er maar aan of men vraag en antwoord bekijkt uit de gezichtshoek van het bedrijf, dat het formulier voorlegde, of uit die van de invuller. Association of Manufacturers, de Amerikaanse overheidsinstanties en de Nederlandse Kamer van Koophandel te New York is alle medewerking verleend, zodat het vertrek van het vijftal arbeiders waarschijnlijk reeds begin No vember zal kunnen geschieden. De theeveiling De 96 kisten Belgische Congo- thee zijn Donderdagmiddag niet verkocht, doch opgehouden. Ma kelaars wensten niet meer dan f 1.89 te betalen, doch deze partij moest f 1.90 opbrengen. In het algemeen prijsniveau kwam eigenlijk weinig verande ring. Ordinaire en middenkwali teiten bleven onveranderd op resp. 180190 en 190210 (alles in cents per halve kg). De betere soorten golden 215224 (210 224). De volgende veiling wordt gehouden op Donderdag 17 Sept. Het aanbod omvat dan ca 5000 kisten. NEDERLANDER OP SUMATRA VERMOORD DJAKARTA, 28 Aug. (P.I. Ane- ta) De 28-jarige employe van de Rubbermaatschappij Sumatra, H. J. Carstens, is tengevolge van twee messteken overleden. De heer Carstens had een woorden wisseling met een bestuurslid van de Sarbupri (vakbond van onder nemingsarbeiders) in het onder nemingskantoor nabij Telok Be- tong, waarbij laatstgenoemde Car stens twee messteken toebracht. Soldaat te Harderwijk door geweerschot gedood Donderdagavond is in het kamp „Kranenburg" bij Harder wijk de soldaat J. L. N. Kroon uit Amsterdam op noodlottige wiize getroffen door een geweer schot en gedood. Soldaat Kroon, die op 3 Mei 1932 werd geboren, maakte deel uit van de wacht. Hij werd getroffen door een noodlottig schot uit het geweer van een schildwacht. De mare chaussee stelt een onderzoek in. Over de vermoedelijke toe dracht vernemen wij nog: Twee militairen stonden op wacht bij een munitie-opslag plaats, die aan de buitenkant verlicht was. Rondom deze op slagplaats bevindt zich een aar den wal van zes a zeven meter, ter bescherming van de stad bij eventuele explosies. Deze wal was onverlicht. Soldaat Kroon, die een van de twee op wacht staande mannen moest aflossen, heeft vermoedelijk een grap willen uithalen en is, inplaats van langs de normale weg naar zijn post te gaan, de aarden wal opgegaan, vanwaar hij, in het donker staande, zijn kameraden iets toeriep. De beide schildwachten herkenden Kroon niet en vermoeden onraad. Nadat zij nog iets hadden teruggeroepen schoot een hunner, met het nood lottige resultaat. Jachthond schoot jagers aan. Bij een jachtpartij in de omgeving van Barnstaple (Engeland) heeft een jacht hond twee jagers aangescho ten, doordat hij op de haan van een dubbelloopsgeweer trapte. Beide mannen moes ten naar het ziekenhuis wor den vervoerd. De jagers, die juist een hert hadden ge schoten, hadden het geweer even op de grond gelegd. Kindervriend werd slecht beloond •s-GRAVENHAGE. Op een wagen van de blauwe tram kwam, een vlieger van een Haags jonge tje terecht. De conducteur, een kindervriend, klom op de wagen om te trachten de vlieger onge schonden naar beneden te krij gen. Hij kwam daarbij echter met zijn hand in aanraking met de stroomdraad en viel door de schok van de wagen. Met een verbrande pink en een hoofdwond werd hij vervoerd naar het ziekenhuis Zuidiwal, waar men hem nog de zelfde dag ter verpleging naar huis stuurde. Alle correspondentie gelieve men te adresseren aan Jos. H. C. Serrée, Von Weberstraat 42, Utrecht. (Publicaties of overneming zonder bronvermelding is verboden.) Probleem no. 185 Auteur: MAX DOUWES (Hilversum) (Zwart) De Bossche Kathedrale basiliek van Sint Jan is altijd een gebouw geweest dat bewonderaars van heinde en verre heeft getrokken. Vooral in het toeristenseizoen gaan duizenden er heen om het schoonste, dat mensenverlangens zich bouwen konden en dat te vens een stenen gebed is te zien. Het is helaas zo, dat vele die deze basiliek bezichtigen zich te voren noch in haar geschiedenis noch in haar stijl, noch in haar doel hebben verdiept. Zij dwalen door de kerk, zoals zij dat door musea doen om daarna naar een restaurant te drentelen waar de totaalindruk van het geziene en ook misschien wel bewonderde zo snel mogelijk vergeten wordt. Zeer velen zijn er voor wie de Bossche Kathedraal niets meer is dan een groot en hoog en indruk wekkend gebouw, waarvan het mooie spoedig is afgekeken. En zo kunnen er gekke dingen gebeuren. Men gaat ergens zitten in een bank, op een stoel of zelfs op de treden van het altaar en men be nut dan die gelegenheid om wat fruit, een broodje of een ijsje te nuttigen. Papier, schillen en pit ten blijven dan achter. Men heeft zelfs vaak geconstateerd, dat men met een puntig voorwerp onbeta melijke woorden op de muren krast. En dat men zich zelfs niet ontziet om met beurs fruit en stompjes kaars naar de beelden te gooien. Dergelijke baldadigheden heb ben het karakter van ontwijding en vandalisme, welke niet scherp genoeg kunnen worden veroor deeld en die geenszins beantwoor den aan de regeling, welke enige jaren geleden is getroffen en waarbij men onder deskundige leiding de kathedraal rustig en lerend kon bezichtigen. De ple- Drijvende mijn gesignaleerd 's-GRAVENHAGE. Gister morgen omstreeks half elf is bij lichtboei ET11, ten Noordwesten van Ameland, een drijvende mijn gesignaleerd. baan van de St. Jan is over het optreden van niets ontziende toe risten terecht zeer gebelgd. En ook de Bosschenaar is boos, dat men het mooiste monument van Nederland zo ontheiligd. Vandaar dat de herder van de Sint Jan 'n ernstig protest heeft laten horen tegen deze schending en hij heeft meegedeeld niet na te zullen la ten strenge maatregelen tegen de onverschilligen te nemen, die wandaden bedrijven. NIEUWE STRAALMOTOR voor hefschroefvliegtuigen Na achttien maanden proef nemingen heeft de Britse vlieg tuigfabriek Sanders-Roe een straalmotor vervaardigd die slechts 1.45 meter lang is en „ideaal voor helicopters" wordt genoemd. Een zegsman van de fabriek zei, dat de motor prac- tisch op iedere brandstof kan lopen en bijzonder zuinig is. De slanke zwarte motor heeft 65 uur aan één stuk zonder hape ren gelopen. Zij werkt volgens hetzelfde principe als de Duitse VI. De motor is ontworpen om aan de uiteinden van de rotor bladen van de helicopters te worden gemonteerd. Mr Buiskool rechter in tribunaal van Tanger Onlangs zijn nieuwe voorzienin gen van kracht geworden in het Statuut van Tanger, omvattende o.m. de benoeming van drie nieu we rechters bij het gemengde tri bunaal van Tanger, dat zaken be handelt, waarbij buitenlanders be trokken zijn. Deze rechters-func- ties moeten worden vervuld door een Marokkaan een Portugees en een Nederlander. Naar wij vernemen is tot Ne derlands rechter benoemd mr. dr. J. A. E. Bulskool, oud-voorzitter van de regeringsraad van Suri name. 's-GRAVENHAGE. Ontstel lend groot is het aantal berichten dat het Voorlichtingsbureau van de Voedingsraad de laatste dagen ontvangt over bedorven inmaak, in het bijzonder groente-inmaak. Dit betreft zowel groenten, die op de vanouds bekende manier ee- weckt zijn, als groenten, die wor den bewaard in inmaakglazen, die door luchtverdunning met behulp van een zuig- of stoompompje ge sloten zijn. Vooral over' deze laat ste methode bereiken het bureau veel klachten. Het voorlichtingsbureau heeft 'sk GRAVENHAGE, 28 Aug. (A.regering wordt het reeds be- N.P.) Naar wij vernemen heeft I kende standpunt van Indo- de Indonesische regering aan de nesië ten aanzien van Nieuw- NeSerlandse Hoge Commissaris in 1 Guinea uiteengezet. Djakarta, mr. W. F. L. graaf van Van officiële Indonesische zijde Bylandt, een nota overhandigd. in Djakarta kunnen aldus meldt P.I.-Aneta geen mlich- iSte m. üf W |P |P 'i '""4 wÊi Au AIP iip /rw WW' WWW/ wWw> WW. m W, W pi pp up pp Hierin keert de regering van de republiek Indonesië zich tegen de verklaring, welke enige tijd geleden de Nederlandse regering over de status van Nieuw-Guinea aan de Indonesische waarnemen de Hoge Commissaris in Den Haag heeft verstrekt. In deze ver klaring werd gezegd, dat van Nederlandse zijde het Indone sische standpunt, dat Nieuw- Guinea nog altijd een betwist ge- tingen worden verkregen over be richten. volgens welke Indone sië de kwestie Nieuw-Guinea aan de Verenigde Naties zal voorleg gen. Ook bij de Indonesische dele gatie bij de Verenigde Naties bleek bij navraag niets bekend te zijn over het voornemen van de Indonesische regering de kwes- tie Nieuw-Guinea tijdens de ko- toied zou zijn, wordt verworpen. mende algemene vergadering ter i kan op vruchten zonder bezwaar In de nota van de Indonesische sprake te brengen. I worden toegepast. naar aanleiding van deze klachten een aantal aanwijzingen doen uit gaan, waarin o.m. het volgende wordt gezegd: Bij het huishoudelijk wecken ('ten onrechte steriliseren ge noemd), waarbij groente en vlees b.v. l'/suur bij 100 gr. Celsius ver hit worden, is men er nooit zeker van, dat bederf uitblijft, en steeds blijft het risico van voedselver giftiging bestaan, wanneer men de geweckte producten voor men ze gebruikt niet zorgvuldig door kookt. Alleen hierdoor kan een eventueel ontwikkelde giftige stof j vernietigd worden. Zelfs al is de fles dicht gebleven en al ruikt de inhoud goed, nog is dit doorko ken beslist noodzakelijk. Het gebruik van verse produc ten, grondig wassen en eventueel opnieuw wecken na 2428 uur kan het risico van bederf verklei nen, maar niet uitsluiten. Het in maken van groente en vlees in flessen, die met behulp van stoom- en zuigpompjes gesloten worden, moet ten enen male ont raden worden. De levensmiddelen worden bij deze methode wel ver hit, maar deze verhitting is niet voldoende. Tevens komen de le vensmiddelen na de verhitting weer met lucht en voorwerpen, waarop bederfkiemen voorkomen, in aanraking. Het huishoudelijk inmaken bij temperaturen, niet hoger dan 100 gr. Celsius, is te enen male te ge ring om de kans op bederf met een voldoende mate van zekerheid uit te sluiten. De inmaak van vruchten is min der riskant. Door het hoge zuur- gehalte van de vruchten wordt de ontwikkeling van kiemen tegen gegaan. Het huishoudelijk wecken (Wit) Wit begint en wint Inzendtermijn uiterlijk veertien dagen na plaatsing De cijferstand is als volgt: (beiden zeventien schijven) Zwart op: 4 5 6 8 9 12 13 18 19 22 26 27 28 32 33 37 en 38. Wit op: 11 15 16 17 20 21 30 34 36 39 40 41 43 44 45 47 en 49. Van onze bekende oud-Groningse auteur wederom een interessante compositie. Met veel materiaal op het bord, heeft deze auteur een van zijn fraaiste problemen geconstrueerd! Na verschillende ingewikkelde combina ties weet Wit, na vele afwikkelingen, op sublieme wijze dit vraagstuk te winnen. Voor onze probleemliefheb- bers(sters) weer het „neusje van de zalm!" De damredactie stelt voor cTe goede oplossing een damboekwerk beschik baar. Bij meer goede oplossingen be slist het lot! Oplossing van probleem no. 183 Auteur: H. LAROS (IJmuiden) De cijferstand was als volgt: Zwart twaalf schijven op: 7 8 9 13 14 17 18 19 21 22 26 en 27. Wit elf schijven op: 20 24 29 30 32 33 34 37 38 40 en 44. Wit wint als volgt: 32—28, (14x25), 29—23, (18x20), 38—32, (27x29), 34x1, (25x45), 37—31!, (22x33 of), 1—6!, (26x 37), 6x25 met winst voor Wit. Het eindspel is als volgt: Op 2126 van Zwart volgt 2127, 3328, 37 41 öf 3742 volgt 4440! met radicale winst. Op 3339 volgt 25x17, Zwart 45 —50 gedwongen en Wit 176 gewon nen Zwart is dus gedwongen tot 45 50. enz. Wit 25—3,! (50x39), 3x25, (33 —38), 2548 gewonnen. Een aardig probleem. „Welke combinatie speelde Wit?" Een verrassende lokzet! (Zie onze rubriek van 13 Aug. '53) De oplossing is als volgt: Wit (1) 27 —21, Zwart 1116? En nu speelt Wit de verrassende combinatie, welke leer zaam is voor onze serieuze partij-spe lers; (2) 28—22! (18x27). Schijnbaar kan Wit niet meer aan schijfverlies ontkomen. Reeds denkt Zwart „het zoet der overwinning te smaken", maar hij wordt op ruwe wijze tot de realiteit teruggeroepen! Er volgde na 18x27 A van Zwart (3) 25—20, (14x34), 40x18, (13x22 B), 38—33, (27x40), 35 x44, (16x27), 33—29, (24x33), 39x28, (22x33), 37—31, (26x37). 42x4 en wint. Op variant A volgt: 17x28, (32—27), 26x17, (27—22), 18x27, 37—32, (28x37), 42x2 met voordeel, op variant B volgt: (12x23), 21x1, (6—11), 1x20, (15x24), 32 x21, (26x17) en Wit heeft ook schijf winst. Zwart is een illusie armer, maar een ervaring rijker geworden! Wij komen op het genre lokzetten nog eens terug, daar ze in het prak- tijkspel veel kunnen voorkomen. De „Romantische Periode" van het Damspel Ir Weiss, de „koning van het combinatiespel". In verschillende stadia van ontwik keling is het damsDel in één opzicht zichzelf gelijk gebleven, öf beter ge zegd zijn de beoefenaren niet veran derd. Hoewel de strategie en tactiek der tegenwoordige partijen aanmerke lijk verschillen met de oude structuur, is het aantal feiten niet verminderd. Het verschil tussen de fouten van heden en die van de „romantische pe riode" is slechts van technische aard. Vroeger bezweek men eerder voor de GOTHISCHE KERKEN 1 PASSEN NIET IN HEDENDAAGS AMERIKA NEW YORK „Gothische ker ken passen niet meer in het Amerika der twintigste eeuw". Dit is de conclusie van het con gres van het officiële Instituut van Architecten (Board of archi- Heets) in de U.S.A., waarbij de ontwikkeling van de Amerikaanse kerkenbouw onder de loupe werd genomen. De aanwezigen waren unaniem van mening, dat de tra ditionele bouwstijlen onverenig baar zijn met de geest van de Kerk in onze dagen en dat de ontwikkeling onmiskenbaar moet leiden tot doelbewuste toepassing van de moderne vormgeving. Ook de clerus in de Verenigde Staten sluit zich steeds meer bij deze opvatting aan. getuige een toespraak van de theologiepro fessor Paul Tillich van het 'Umon- seminarie te New York, die ver klaarde: „Wij zijn in zeker op zicht een ander geslacht dan onze voorvaderen, die eens de koste lijke gothische godshuizen heb ben opgericht. In onze dagen kan de gothiek niet meer de gedach ten vertolken, die wij bij de bouw van onze kerken tot uitdrukking willen brengen". Op het congres werd nog mede gedeeld. dat in 1953 in de Ver enigde Staten reeds voor een be drag van 170 millioen dollar in de bouw van nieuwe kerken werd geïnvesteerd. 15V2 meer dan in 1952. Bovendien werd in de eerste vijf maanden van 1953 be gonnen met de bouw van ker kelijke scholen en colleges voor een totaal bedrag van 156 millioen dollar. 1 verleiding of verlokking van het avon tuur en werd bewust of soms uit on kunde, of toevalligheid een hachelijke onderneming aanvaard. Men stuwde 't materiaal in het onbekende, dus in het „Niemandsland", wat men bereikte na luttele zetten in de opening. Vijftig jaar geleden kwam het aan op slag vaardigheid en intuïtie; theorie was 'n zorg van later tijd. Weiss „de koning van het combinatiespel", ook wel de „Napoleon van het damspel" genoemd, voerde in die tijd het devies: „Alles is speelbaar, als het maar logisch wordt voortgezet!" Op deze logica van zijn oude combinatie-toestanden valt ook thans niets af te dingen," al zijn de middelen om van meet af aan tot dit doel te komen, dan ook grotendeels onbruikbaar geworden! Als men een partij van vijftig jaar geleden vergelijkt met' het huidige positiespel, ziet men, wat er is gewonnen, maar ook wat verloren ging! In de eerste, over heerst de romantiek, de laatste is een product van intensieve studie, soms vaak door en alleen voor de ingewijde begrijpelijk. Weiss, de trots der Franse darh- meesters, speelde, wars van alle theo rie en methode, zijn riskante partij. Hoe mooier, hoe ingewikkelder, hoe liever, nooit zuiver af of analytisch juist, doch ragfijn en scherp op fi nesses. Zo ontstonden de eigenaardige partijen of spel-fragmenten, waaruit men nimmer zijn werkelijke kracht kon bepalen. Wat hij presteerde kwam uit de schatkamer van zijn eigen vin dingrijke brein. Hij wist, dat hij zich kon verlaten op die wonderlijke in tuïtie, welke hem had geschraagd als „onoverwinnelijk" Daarom hebben de partijen, pro blemen, eindspelen en spelfragmenten de behouden. Wie in kort bestek de schoonheden van het damspel demon streren wil voor spelers van elke kracht, vindt zijn voorbeelden uit de glorietijd van Weiss, n.l. in het be roemde „Tactique et strategie" van deze grootmeester. Wij geven enkele voorbeelden uit genoemd boek en fragmenten welke typerend zijn om trent Weiss' speelkracht uit diens glo rietijdperk 19001912). t „Econo misch tijdperk" is dan vrijwel zonder belang. Hier volgt een spelfragment uit 1912 (zie diagram). OTTINA (Zwart) W&W WWW wTv WWW wwy www www www www A M.lm. M M m- 'A Ww Wk Mi- 'üf Een 11 om 11 stand Cijferstand is: Zwart op: 5 6 8 10 13 18 19 21 22 23 en 36 Wit op: 24 25 32 33 37 38 39 40 45 46 en 47. In de diagramstelling had Zwart 14 19 gespeeld. Hij had ook in plaats van de tekstzet, de combinatie kunnen nemen, doch het verloop laat Wit in de meerderheid, n.l Zwart 1319, Wit 24x2, Zwart 6—11, Wit 2x27, Zwart 22 x42, Wit 32—28, Zwart 23x34, Wit 47x 38 en het stuk gaat op veld 34 verlo ren. (Immers op Zwart 1419, Wit 40 x29, Zwart 1923. laat Wit 2520 en 2015 volgen). Met zijn laatste zet beoogde Zwart de volgende ontwikke ling, Wit 40—35, Zwart 19x30, Wit 35 x24. Zwart 812, (dreigt met 2328), Wit 24—20, Zwart 10—15. Wit 20—14, en het einde is: Zwart 23-29, Wit 33x 24, Zwart 22—28. Wit 32x23, Zwart 18x9 met schijfwinst. De positionele verdiensten van de opbouw kunnen wij buiten beschouwing laten blijven. In bovenstaande diagramstelling ech ter liet Weiss zeer verrassend volgen: 4034!! Een „Weiss"-zet! Zwart 19x30, Wit 37—31. Zwart 36x27, Wit 34—29! Zwart 23x43, Wit 38x49, Zwart 27x29 en Wit 25x3. Weiss, de wereldkam pioen is slechts door één dammer overtroffen, namelijk door Weiss de problemist! Hier volgt zijn volmaakte probleem. Beiden tien schijven. Cijferstand is: Zwart op 7 8 9 16 19 24 25 26 29 en 30. Wit op: 27 28 32 33 36 39 41 42 45 en 48. De oplossing komt in onze volgende rubriek. Wij hopen nog vele staaltjes van vernuft, welke door de jaren heen niets aan beeldende kracht hebben in geboet, in onze volgende artikelen van deze onvergetelijke grootmeester te geven. Rectificatie Correspondentie: Tenge volge van een misverstand was abusie velijk vermeld, dat de wereldkam pioen Piet Roozenburg de blindpartij had gewonnen. Deze partij werd ech ter na fraaie strijd remise. Aan de oud kampioen J. G. Fakkeldij onze felicita tie en tevens onze excuses! Gaarne ontvangen wij de blindpartij in haar geheel met eventuele analyses. Harte lijk dank voor de vele sympathieke brieven (uit Loenen e.o.) in het bijzon der van het bestuur der „Loenense Damvereniging!" TWAALFJARIGE JONGEN GEEFT ZIJN OUDERS AAN De Staatsveiligheidsdienst in de Sovjet-zóne heeft kortgeleden het echtpaar Bruckner te Schwerin gevangen genomen, dat door zijn twaalfjarige zoon was aangege ven. De vader had zijn zoon ge straft, omdat hij na een bijeen komst van de F.D.J (de commu nistische jeugdorganisatie) eerst tegen middernacht thuisgekomen was. De jongen heeft toen uit wraak bij de politie verteld, dat zijn ouders regelmatig naar de West- Duitse zender in Berlijn (Rias) luisterden en de berichten ver spreidden. Bovendien deelde hij mede. dat zijn ouders hem belet hadden de F.D.J.-bijeenkomsten te bezoeken, omdat zij het een schande vonden aan zulk een misdadiigersorganisatie mee te doen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noordhollands Dagblad : dagblad voor Alkmaar en omgeving | 1953 | | pagina 7