groeit
OPSTAND DER HAVELOZEN
W.G.
De 17de Juni bij AGFA
Wij zijn vóór Europees
en West-Duits
Leipzig voelde zich tenminste één dag vrij
De geschiedenis
van Amerika
Ooggetuigen
verhalen
zegt getergd Oost-Duitsland
■sverwachting
d door het KNMI te
eldig van Zaterdag-
Zondagavond.
STIG WEEK,
r met perioden van
i. Weinig wind. Kou-
rlorgen dezelfde mid-
ituren als vandaag
;ere.
Zaterdag 5 September 1953
Pagitia 3
ACHT WASWATER?
5JISE
I. hk. v. d. Wc
esfr.
OGMAALS
igering van de
mmandant
)R. De correctie van
over de viering van
lustrum van S.W.G..
in ons nummer van
ler, behoeft nog en-
e aanvulling,
lire commandant heeft
bezwaar, dat bij voor-
elegenheden de Plaat-
ionale Reserve b.v. bii
oropaganda deel neemt
sstaties als optochten
jke festiviteiten e.d.
eze medewerking ech-
n, in zoverre de voor-
ïem daarin geen be-
Zo is het b.v. uitge-
'n militaire formatie
achter 'n burger mu-
in een dergelijk geval
ook aan een verzoek
eming aan een of
:ocht tot zijn spijt af-
'orden beschikt. Voor
;elijk zal echter wan-
een militair muziek-
'n militaire band be
is, vanzelfspekend toe-
vorden, dat de Nat.
lergelijke manifestaties
de Koninklijke Land-
3 mensen. Het is een
en die, als het nodig
n ons volk en om onze
el de kerngedachte van
i'. van Hinte, inspecteur
G., welke in het Wapen
Hinte verheugde zich
He zaal en over de aan-
van zovele dames. Hij
actavonden als deze bij-
chikt, om te komen tot
van alle vrijwilligers,
ereid verklaard hebben
zetten als het nodig
s erop, hoe de Nationale
irschilt van de vooroor-
die een burger-orga-
en die gericht was op
ging van tegen het ge-
jinnenuit.
iu de kans kunnen be-
ons volksbestaan van
'ordt bedreigd en over-
:e dreiging van een mi-
cht van buiten vereist
:r apparaat, dat militair
len; dat ook gewapend
len tegen een vijfde co-
Mat. Reserve moet u'iter-
mobilisabel zijn en men-
n inzetten, die met de
situatie op de hoogte
i objecten kennen, welke
beveiliging en bescher-
hebben. Daarom is de
ve een volwaardig on-
in de Kon. Landmacht,
et land ten alle tijde
oen.
iste autoriteiten zijn er
i doordrongen, dat de
:ve nuttig en nodig is,
evensvatbaarheid toont,
sterk genoeg wordt,
constateerde Kol. van
t wij met de uitbouw
it. Reserve thans op de
zijn; het aantal com-
s tot 65 gestegen, maar
oeten stijgen tot 100. Er
lee niet gewacht worden
gevaar voor de drempel
t als het zover is, moe-
jnschappen geoefend en
taak berekend zijn. Men
het lidmaatschap van
Reserve echter niet als
1de nevenbetrekking en
:h ook niet voor het uni-
men draagt, want 't gaat
eilige zaak.
>orde de manschappen
teamgeest en blijvende
lat er een Nat. Reserve
klinkt als een klok. De
ve is geen gezelligheids
een onderdeel van het
eel van de Kon. Land-
dit verband wekte de
buitenstaanders op, om
.WG aan te sluiten en
vooral de vrouwen, die
jvende krachten noemde,
lee te helpen. Een in-
applaus volgde op het
te betoog, dat Kol. van
I gehouden.
ad werd verder gevuld
optreden van het Hei-
retgezelschap o.l.v. Jean
it geheel belangeloos zijn
ing verleende.
School te Alkmaar
.AR A.s. Maandag 7
beginnen de lessen van
e School van de KAB.
sten worden om 7.30 uur
in het bekende klaslo-
de St. Adelbertusschool.
Dit was één van de incidenten,
welke aan deze verslaggever ver
teld werden door ooggetuigen,
wier namen ter wille van hun
veiligheid niet genoemd kunnen
worden.
Zo luidt him verhaal van de
dag:
De berichten over de Westerse
radiostations uit Berlijn over de
staking van de bouwvakarbeiders
in de Oost-Berlijnse Stalin Allee
op 16 Juni waren de vonk, welke
hier de ontploffing deed ontbran
den.
Om 10 uur in de morgen reden
er geen trams, de winkeliers wa
ren bezig hun etalages dicht te
timmeren en 25.000 arbeiders van
fabrieken rond de stad waren
op mars.
In rijen van tien trokken drie
stoeten mannen en vrouwen in
hun werkkleding uit verschillen
de richtingen opn aar het spoor
wegstation. Daar werd één mas
sale stoet geformeerd, welke door
de stad begon te trekken.
Eerst, zo vertellen de ooggetui
gen, ging het tamelijk vrolijk toe.
„De mensen wisten zich vrij
zij deden, wat zij en niet wat hun
bazen wilden".
Bij hun mars door de stad wer
den communistische leuzen en
foto's van Oost-Duitse kopstukken
als premier Otto Grotewohl, pre
sident Wilhelm Pieck en de meest
gehate van allen, Walter Ulbricht
de secretaris van de partij en de
werkelijke machthebber in de
Oostelijke zone, vernield. Een
beeld van Stalin op het Markt
plein en borstbeelden en foto's
van Karl Marx werden ongemoeid
gelaten.
Toen begon de situatie echter
lelijk te worden.
De communistische Volkspoli-
tie arresteerde drie demonstran
ten en bracht ze over naar de
gevangenis. De menigte ontstak
hierdoor in woede.
De kreet ging op „naar de ge
vangenis" en de menigte was
reeds onderweg naar de Beetho
ven Strasse. Ondanks de revol
vers, die door het ijzeren gevan-
genishek dreigden, tilde een do
zijn potige arbeiders het hek uit
zijn scharnieren en sloeg dit aan
stukken. De drie arrestanten wer
den bevrijd. Voordat de menigte
echter de politieke gevangenen in
vrijheid kon stellen, begon het
schieten.
Duitse politie schoot op de me
nigte. Een jong meisje gilde en
kromp bloédend ineen van de
piin. Er vielen meer schoten,
welke drie slachtoffers eisten.
Het nieuws van de schietpartij
ging als een lopend vuurtje naar
het volle middeleeuwse markt
plein. De woedende menigte stak
het „Paviljoen van het Nationale
Front" in brand.
Er werd een aanval gedaan op
de bureaux van de Vrije Duitse
Jeugdbeweging in een zijstraat bij
de markt, 't Regende mappen en
stukken uit de ramen. Een blauw
uniform van de communistische
jeugdbeweging werd in het open
baar verbrand.
Daarna trok de stoet naar het
monument voor de slag bij Leip
zig, waar in 1813 Centraal Europa
bevrijd werd aan het juk van
Napoleon. Na enige gelegenheids
toespraken en 'n machtig spreek
koor „Wij willen vrijheid", werd
het oude volkslied „Deutschland
über alles" gezongen.
Daarna ging het weer naar het
centrum van de stad. Duizenden
mensen op de trottoirs juichten
de stoet toe.
Onderweg werden drie patrouil
le-auto's van de politie omver ge
worpen. De inzittenden ontdaan
van hun uniformen en hun wa
pens in stukken geslagen.
feestelijk aan. Zelfs de verkeers
agent heeft op het trottoir een
collega bij zich. De politie is niet
vergeten op welke manier op 17
Juni met haar afgerekend werd.
Ondanks detiaanwezigheid van
buitenlandse bezoekers patrouil
leren eenheden van het Oostduitse
leger met automatische revolvers.
Van het Sovjetleger bemerkt
men niet veel. Op de Messe ont
moet men Sovjet-militairen met
verlof, die zich vergapen aan
sommige stands. Volgens zegslie
den zijn echter verscheidene ba
taljons rond Leipzig samenge
trokken, om direct toe te slaan
als het verzet weer de kop op
steekt.
De haveloos geklede en bleke
Leipzigers zetten hun trotse tra
ditie de internationale handel te
bevorderen voort, maar de com
munisten misbruiken de Messe
voor hun propaganda.
De slecht toebereide menu's in
Dit is een artikel, geschreven
door George Boultwood, de
eerste verslaggever van een
Westelijk persbureau, die sinds
de revolte van 17 Juni een
bezoek aan Oost-Duitsland
heeft gebracht. Boultwood
kreeg een Sowjet visum voor
de jaarlijkse Leipzigermesse en
hij is juist teruggekeerd van
zijn bezoek van vier dagen, dat
hem in staat stelde vertrouwe
lijk te spreken met de Oost-
Duitse bevolking.
de vele bijzondere restaurants
zijn slechts voor bezoekers. De
textiel en de schoenen, welke ten
toongesteld worden, zijn slechts
een lokmiddel om buitenlandse
deviezen te verkrijgen.
De inwoners zullen u vertel
len, dat zij er niet beter aan toe
zijn dan kortgeleden, ondanks de
massale propaganda voor de nieu
we koers van het communistische
regiem. Voor hen is het een leven
op de rand van het minimum en
een worsteling om zelfs maar aan
de allernoodzakelijkste dingen te
komen.
Het is echter vooral een leven
van angst.
De gesprekken, welke de stof
voor deze reeks artikelen ople
verde, werden in het holst van
de nacht gehouden achter zwaar
gegrendelde deuren. De commu
nistische politie, die de vernede
ring van de 17e Juni niet verge
ten is, gaat voortdurend sluipend
rond, zinnend op wraak.
Toen de Russische directeur van de AGFA-filmfabriek in
Wolfen bij BitterfeldOost-Duitsland, de 17e Juni op het iverk
kwam, merkte hij, al gauw, dat er iets bijzonders aan de hand
was. Rij het hek stonden wel duizend arbeiders te praten en
in de voornaamste hal van de fabriek verdrongen zich de
12.000 overige employe's.
De geringste anti-communisti
sche opmerking kan voldoende
zijn om te middernacht de ge
vreesde staatsveiligheidsdienst
aan de deur te brengen.
wwwwwxxxxxxxxxxxxxx\xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx\xxxxxxxxxxxxxxxxxx\xxxx\xxx\xxxxxxxxxxx\xxxxxxxx\xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx\xx\xx\xxxxxxxxxvxxxxxxxxxX\xxxxxxxxxxxxxxxxxx\\xxx\\xxxxx
De volgende dag echter ont
stond er, door een ongelukkig
misverstand, een schermutseling
tussen de arbeiders en Russische
tanks. Vele arbeiders waren n.l.
des morgens weer normaal naar
de fabriek gegaan. Zij kwamen
van alle kanten, o.m. van het
station, aanzetten. De weg was
versperd door Russische tanks.
De Russen meenden, dat de
gewone ochtenddrukte 'n nieuwe
demonstratie was en vuurden nu
over de hoofden van de menigte.
De arbeiders, die zich 't dichtst
bij de tanks bevonden, bleven
staan, doch werden door dege
nen, die achter hen aan kwamen
en niet konden zien wat er ge
beurde, naar voren gedrongen.
Andere arbeiders, die de fa
briek zonder moeilijkheden be
reikten, vonden daar grotesque
caricaturen van de stakingslei
ders op de de muren met „Fas
cistische provocateurs" en „Impe
rialistische agent" erbij geschre
ven. Dit, gecombineerd met de
aanwezigheid van de Russische
tanks, vormde de aanleiding om
opnieuw in staking te gaan.
„dit is
beto-
Tegen deze tijd - het begin
van de middag - waren de
Russen echter op het toneel
verschenen. Negen vrachtwa
gens met Sovjet-infanterie pa
trouilleerden op het Stations
plein en reden op de menigte
in. De rode soldaten schoten
in de lucht.
Daarna verschenen de tanks,
die hun kanonnen dreigend
lieten draaien. De demonstran
ten hebben later verteld, dat
de mensen weigerden voor de
tanks opzij te gaan, totdat de
ze werkelijk op de menigte
inreden en verscheidene men
sen verpletterden.
Aangemoedigd door de aanwe
zigheid van rode tanks ging de
Duitee politie tot de aanval over.
„De Russen schoten in de lucht.
Zij gebruikten de kanonnen van
hun tanks niet. Maar de politie
schoot op de menigte. Duitsers
doodden Duitsers. Dat was het
bitterste van alles," zei een
vrouw.
Diezelfde avond begonnen de
arrestaties. Hoeveel opgesloten
werden, is niet bekend. Aangeno
men wordt echter, dat het aantal
arrestanten in Leipzig alleen al
350 bedraagt. Volgens in het Wes
ten ontvangen berichten, zijn op
zn mmst drie personen voor de
Russische executiepelotons geval
len.
De arrestaties duren nog steeds
voort.
Leipzig doet met de Messe
„Aha, alweer een demonstratie
van de socialistische solidariteit
van de Duitse arbeiders", merkte
de directeur minzaam op tegen
zijn vrouwelijke tolk.
„Nee", antwoordde deze,
een anti-communistische
ging."
De Rus, stomverbaasd, rende
naar de microfoon, die in de
grote hal aanwezig was en
schreeuwde in zijn moedertaal:
„Ga aan het werk".
„Spreek Duits" schreeuwden
de arbeiders terug. De tolk wilde
wat zeggen, maar men liet haar
niet aan het woord komen.
„Raus, raus", gilde men.
De Rus ontbood de bedrijfslei
ders, die hulpeloos hun schouders
ophaalden. Tegen de massa ver
toornde ^arbeiders viel niets te
beginnen! Uiteindelijk stemde de
Rus er in toe, een stakingscomité
te ontvangen. Er werden twaalf
mannen gekozen (vier van hen
zitten nog in de gevangenis).
De stakingsleiders bestegen de
trappen naar het bureau van de
directie, dat op een hoog balkon
is gebouwd, vanwaar men de
gehele fabriek overziet. Daar aan
gekomen, duwden ze de aanwe
zige Russen opzij, grepen de mi
crofoon en vanaf dat moment
hadden ze de zaak in handen.
Zo begon de revolte in de Ag-
fa-fabriek, die Russisch eigen
dom is. Het is een van de fabrie
ken, die de Russen ingevolge de
onlangs aangekondigde conces
sies volgend jaar Januari aan de
Duitsers zullen teruggeven.
Op de fabriek worden films
vervaardigd, die door het com
munistische leger worden ge
bruikt voor luchtverkenningen
en cartering. Ook maakt de Agfa
parachutes.
Een vertegenwoordiger van de
10.000 mannen en 3.000 vrouwen,
die bij de Agfa werken, heeft in
Leipzig in het diepste geheim
midden in de nacht, het verhaal
van de revolte van de 17e Juni
aan George Boultwood verteld.
De dag der dagen
De ploeg van 7 uur was nor
maal opgekomen. De arbeiders
die om acht uur op 't werk kwa
men, brachten echter verrassend
nieuws. In Oost-Berlijn waren
bouwvakarbeiders in opstand ge
komen tegen de communistische
overheersing en de gehate op
voering van de arbeidsnormen,
die neerkwam op een verminde
ring van het loon. Ze hadden het
gehoord in het ochtendbulletin
van de Amerikaanse zender Rias.
Op de fabriek gonsde het wel
dra van geruchten. Men voelde
dat er „etwas los war".
Tegen 9 uur was de staking in
volle gang. De leiders stelden 9
eisen op, dat zij op een band op
namen en aan een stuk door,
via het geluidsversterkers-sy
steem lieten afdraaien.
In het begin was alle aan
dacht geconcentreerd op klach
ten in verband met het werk.
De negen punten omvatten de
eis, dat de opvoering van de ar
beidsnormen zou worden inge
trokken en de prijzen in de
staatswinkelbedrijven zouden
worden verlaagd. Ook kleinere
grieven werden geuit, b.v. dat
de uitreiking van de rol toilet
papier en het stuk zeep, waarop
iedere arbeider eens per maand
recht heeft, niet altijd plaats
vond.
Naarmate de tijd verstreek en
er meer nieuws uit Berlijn kwam
nam de revolte echter een poli
tiek karakter aan en werd zij 'n
rechtstreekse demonstratie tegen
het communistische regiem.
De belofte van de Russische di
rectie, dat de arbeidsnormen ver
laagd zouden worden, kwam te
laat.
De stakers hadden bereids be
sloten naar het naburige Bitter
feld op te marcheren. Zij vorm
den een lange kolonne en verlie
ten de fabriek. Onderweg sloten
zij zich aan bij kolonnes arbei
ders van twee chemische fabrie
ken in de buurt. De woorvoer-
der vertelde dat er niet het min
ste overleg was gepleegd tussen
de arbeiders van de drie, fabrie
ken en toch deden ze hetzelfde:
ze trokken op naar de stad.
Door de straten van Bitter
feld marcheerden ze: 30.000
man sterk. De auto van de
commissaris van politie werd
op haar kop gezet. Er werd een
inval gedaan in het secreta
riaat van de afdeling der com
munistische Vrije Duitse
Jeugdbeweging, waar de boel
overhoop werd gehaald. Op
straat liep men tot aan de en
kels in het papier van de ar
chieven.
De openbare aanklager werd
op zijn bureau gegrepen. Men
eiste, dat hij een lijst zou la
ten zien van de gevangenen,
die zich in Bitterfeld in hech
tenis bevonden.
De stakers schiften de politieke
gevangenen eruit en dwongen de
openbare aanklager om een offi
cieel bew.s van vrijlating te on
dertekenen voor meer dan 200
personen. Elke politieke gevan
gene, die werd vrijgelaten, kreeg
van de stakers het volledige dos
sier van zijn zaak en het volko
men correct opgestelde en onder
tekende bewijs, dat hij vrij was.
Er werd die dag geens chot ge
lost.
Pas tegen eind Juni. werd op
de fabriek weer normaal gewerkt
Men moet nog steeds boeten
voor de opstand tegen 't regiem.
In Wolfen, Bitterfeld en De-
litsch zijn in totaal 200 arresta
ties verricht. De burgemeester
van Delitsch, Herr Hartman, is
18 Juni om 8 uür door een Rus
sisch executiepeleton terechtge
steld.
Enkele dagen later veroordeel
de een Duits Hof de stakingslei
ders tot dwangarbeid variërend
van twee tot vijf jaar. Zowel de
aanklager als de rechter waren
vrouwen.
De voornaamste leider van de
stakingen echter, wiens naam ge
heim moet blijven, omdat zijn
familieleden in Oost-Duitsland
zijn achtergebleven, is 18 Juni op
zijn motorfiets ontsnapt.
Zullen de Oostduitsers nogmaals tegen het communisme
in opstand komen? Hun revolte van de 17e Juni tverd
door Russische tanks en executie-pelotons in bloed ge
smoord. Het gehate regiem is, niettegenstaande de open
bare vernedering, die het heeft ondergaan, nog steeds in
het bezit van de macht. Is er kans op n nieuive 17e Juni?
Als men het volk van Oost
Duitsland deze vraag stelt krijgt
men in het algemeen een van de
volgende antwoorden:
De militante elementen zeggen:
„Ja, en ditmaal hangen we de
S.E.D. aan de lantaarnpalen op".
Volgens de overigen heeft de 17e
Juni aangetoond, dat er geen en
kele hoop bestaat, dat de Oost
duitsers met eigen middelen de
communisten uit het zadel kunnen
lichten.
„We kunnen niets anders meer
doen, dan wachten, tot er in ho
gere regionen iets gebeurt", zeg
gen ze.
De eerste groep zijn de arbeiders
bij wie de verbittering om de
verschrikkelijke wraak, die de
communisten genomen hebben,
groot is.
Het optreden van de Volkspo-
litie, de executies, de langdurige
gevangenisstraffen hebben het
vaste voornemen bij hen wakker
geroepen, dat het de volgende keer
de massa zal zijn, die de strijd
wint. Honderden onschuldigen
hebben sinds de 17e Juni moeten
lijden. Wanneer men heeft meege
daan aan een betoging, is men niet
alleen ontslagen, doch ook be
roofd van de distributiekaarten
voor het gehele gezin.
Een fabrieksmeisje nam afscheid
van een kennisje, dat op bezoek
ging in een nabijgelegen stad.
„Vergeet de „Berliner Luft" niet",
zei ze. Ze bedoelde een goedkope
parfum, die de vriendin voor haar
moest kopen. Maar „Berliner Luft"
betekent in Oost-Duitsland ook de
vrijheid, zoals die in West Berlijn
bestaat. Een politiespion zorgde
ervoor, dat het meisje in de ge
vangenis kwam.
Zo hoort men tientallen verha
len van de Oostduitsers. Derge
lijke incidenten doen de as van de
ergernis en de haat opgloeien.
Zullen de vlammen van de re
volte echter ooit weer uitslaan?
De pessimistisch gestemden wij
zen op de toenemende controle,
die er sinds Juni op alles en ieder
een wordt uitgeoefend. „Wij heb
ben niets bereikt, behalve dat wij
hebben getoond hoe hulpeloos we
in feite zijn", zeggen ze. „Wij
hebben laten zien, hoeveel we
konden, doch uiteindelijk was het
een fiasco. De leiders, waarover
we beschikten, zijn aan de kaak
gesteld. Zij zijn dood of zitten in
de gevangenis.
In weerwil van de communis
tische beweringen, dat de opstand
georganiseerd is door „Amerikaan
se agenten", zeggep degenen, die
er aan hebben deelgenomen, dat
er in het geheel geen leiding was.
„Er was helemaal geen plan, alles
kwam spontaan".
De arbeiders van de aangren
zende fabrieken wisten van elkaar
niet wat ze deden, totdat ze met
elkaar optrokken 0111 de kantoren
van de communistische partij te
gaan Dlunderen.
„Dat was de moeilijkheid er
was geen leiding", zei een knap
blond meisje. Ze balde haar vuis
ten en riep uit: „Als de RIAS
(de Amerikaanse radio in Berlijn)
ons maar opgeroepen had tot een
algemene staking, dan zouden we
die Grotewohl-bende nu kwijt zijn.
Vele Oostduitsers hebben het ge
voel, dat het Westen hen in de
steek laat. Zij snuiven verachtelijk
bij het horen van de naam „Bonn"
„Ze", de regering en de socia
listische oppositie in Westduits-
land „hebben het te goed om
zich over ons zorgen te maken",
hoort men vele Oostduitsers zeg
gen. „De Amerikanen zijn de eni
gen, die iets voor ons doen, zoals
nu weer met de voedselpakketten.
AVWNWWWYWWWWWWWVWWWWWWWWWVWWMWVVVVWWVWWWVWWVWWVWWVVWYVMWWWWWWVWYWWWWWWWWWWWV
5 De opmars der arbeiders in de Stalin-Allee Oost-Berlijn)
is voor het geknechte Oost-Duitsland een symbool geworden.
LEIPZIG. Op het marktplein van Leipzig staat een gloed nieuw communistisch propagandabureau. Een kleine metalen
plaat bij de ingang vermeldt, dat het gebouw in de plaats gekomen is van één, „dat op 17 Juni 1953 door fascistische provo
cateurs vernield is". Dat is het gedenkteken voor ruim tien slachtoffers van het massale verzet in Juni. Op het ogenblik
ivemelt het in de stad van bezoekers voor de Messe. welke hier bestuursvormen en oorlogen ten spijt reeds 700 jaar
gehouden wordt. De gezette burgemeester Hans Vlrich heeft het druk bezoekers te begroeten. Voor zijn waardigheid is het
goed, dat de meeste bezoekers niet weten, dat hij op 17 Juni door de stakers uit het stadhuis gesleept werd en gedwongen
werd voor hen uit te lopen met een bord rond zijn hals: „Wij eisen vrije verkiezingen. Weg met de regering".
Wij zagen grauw, toen we via de
Westelijke radio een uitzending
hoorden van redevoeringen in het
parlement van Bonn, waarin men
zich tegen het Europese leger
keerde. Wij zijn vóór een Euro
pees leger, vóór Vestduitse solda
ten dat is de enige hoop. die
wij bezitten", aldus een jonge
dokter.
Een week voor de revolte kwam
de communistische regering af met
de belofte, dat de Oostduitsers
het econofnisch beter zouden krij
gen. In Leipzig waren duidelijke
tekenen van deze nieuwe politiek.
Op vele gebouwen stonden leuzen
gekalkt als: „Voorwaarts met uw
regering bij haar nieuwe koers
naar een betere levensstandaard"
Op straat kon men sinaasappe
len kopen
In de restaurants op het jaar-
beursterrein was van alles te krij
gen, „dat is niets dan schijn, om
de Westelijke bezoekers van de
Messe een rad voor ogen te
draaien", zeiden de bewoners van
Leipzig. „Wij hebben het niet beter
dan voorheen. Boter is er niet,
suiker is schaars en de schoenen
zijn slecht en bijna niet te krij
gen".
Verhaaltje
De Oostduitsers vertellen het
volgende Russische verhaaltje om
hun situatie toe te lichten:
Een Russische boer klaagde eens
bij de dorpscommissaris, dat zijn
lemen hut te klein was voor hem
zelf, zijn vrouw en zes kinderen.
De commissaris antwoordde, dat
hij integendeel veel te veel ruimte
had en dat hij er nog een geit
en een varken bij moest nemen.
Na zes maanden ontbood de
commissaris de boer en deelde hem
mee, dat de geit het huis weer uit
mocht.
„Prachtig, prachtig", zei de
dankbare vader.
„En verder, mag je over zes
maanden het varken weer bui
tenshuis doen", voegde de com
missaris eraan toe.
„Heerlijk, dan wordt ons huis
een paradijs", riep de verheugde
boer uit.
Het is dit systeem, dat de com
munisten in Oostduitsland toepas
sen, zeggen de Leipzigers.
Een fabriekseigenaar, wie men
zijn zaak heeft afgenomen, zei:
„Het erge is, dat het abnormale
op den duur normaal wordt. Een
gewone behoorlijke behandeling
lijkt tenslotte een grote concessie".
„Als u weer terug bent, vertel
de mensen in het Westen dan,
dat wij niet onbeperkt de tijd
hebben. Wij beginnen de hoop te
verliezen".
1. In het jaar 986 had. Erik de Rode zich
in Groenland gevestigd. Op weg daarheen
raakte het schip van Bjarne Herjulfson
uit de koers en passeerde een vlak land.
dat onmogelijk Groenland kon zijn. Bjarne
leek dat land niet bepaald aantrekkelijk
en ging dan ook niet aan wal. Hij was
zeer waarschijnlijk de eerste blanke die
Amerika had zien liggen.
2. De zoon van Erik de Rode, Leif, kocht
later het schip van Bjarne en ging in het
jaar 1000 met 34 man op weg om het door
Bjarne waargenomen gebied nader te ver
kennen. Op verschillende punten begaven
ze zich aan land en tegen de herfst brach
ten zij ook hun materialen aan wal om-
houten huizen te bouwen. Zij vonden er
wijnranken met druiven en dus gaf Leif
het nieuwe gebied de naam Wijnland. Te
ruggekomen van deze ontdekkingsreis gaf
men hem de naam van Leif de Gelukkige
3. Thorvald, de broer van Leif, was van
mening dat het nieuwe land te weinig
grondig onderzocht was. Leif bood hem
aan met zijn schip nogmaals naar Wijnland
te varen. Thorvald vertrok daarop met 'n
bemanning van 30 koppen en overwinterde
op dezelfde plaats als Leif. De zomer daar
op ontmoetten zij 9 inboorlingen, waarvan
zij er 8 doodden en de negende in zijn boo?
ontsnapte.
4. Later werden zij door een grote over
macht van inboorlingen aangevallen en
bij dit gevecht werd Thorvald dodelijk
verwond. Zijn manschappen overwinter
den nog in hun kwartier en in het voorjaar
van 1005 keerden zij naar Groenland terug
met belangrijk nieuws voor Leif. Nu ont
stond een levendig verkeer tussen Groen
land en Wijnland, doch later had Europa
het bestaan van deze landen volkomen
vergeten. Dit is wat de sagen vertellen
betreffende de ontdekking van Amerika.
V
