Deense „tegenpartij" werd
met appelen bekogeld
RADIO
WILLIAM OATIS
„Hei loi uit de loterij
Financiën en Economie
Direct
verdui
Offi
krijg
Enthousiaste grenadiers
vochten in de voorste lijn
programma
A-
Alleen maar met U praten
UW PUZZLE
van vandaag
gevangene van een regiem
twee
Goede
„Rus ii
Oefeningen Grand Repulse
Scheepsberichten
Naar wij vernemen
Rheumatische Pijnen
slopen Uw krachten-
Beurs
Op 23 S
Pagina 4
Woensdag 23 September 1953
(Van onze speciale verslaggever)
„We hadden op een gegeven moment geen munitie meer
en weet U, we waren zo door het dolle heen, dat we de
appels van de bomen plukten en die de Denen om de
oren smeten". Grenadier Brinkman uit Enschede die wij
Maandagmiddag spraken, kan er nog om lachen als hij
denkt aan dat eerste treffen van zijn compagnie met de
Denen, die zoals men weet, tot de tegenpartij behoren in
de oefening Grand Repulse.
Onze troepen rukten op door bevalt het jullie hier?", behoeven
Wildeshausen, ongeveer 60 km
zuidwest van Bremen, op die ge
denkwaardige Zaterdagmorgen,
toen de vijand zijn troepen liet
landen op de (denkbeeldige) kust
van Westland. Midden in het
stadje werden ze met geweer- en
mitrailleurvuur ontvangen: het
eerste contact was met de vijand
tot stand gebracht. Grenadier Jan
sen uit Wychem en grenadier
Doetjes uit Leeuwarden, die zich
te ver naar voren waagden, wer
den krijgsgevangen gemaakt en
dit maakte wel even indruk op
de onzen. Maar de grenadiers
we eigenlijk niet eens te stellen.
Grenadier van Dijk uit Veenen-
daal is ieders tolk als hij zegt:
„We hebben hier een reuze tijd,
volop actie, het eten is prima, we
slapen in boerderijen.Geef mij
dat maar tot aan mijn groot ver
lof...."
Een paar kilometers terug staat
terzijde van de weg een verken
ningspeloton, maar men struikelt
er bijna over voor men de chaf-
fee's ziet. Ze zijn prima gecamou
fleerd met stro en elzentakken.
De Huzaren van Boreel staan te
trappelen van ongeduld om er
deden hun naam als garderegi- met de hchte tanks^op af te^gaan
ment eer aan en herstelden zich
met zoveel élan, dat de scheids
rechters tussenbeide moesten ko
men om de Denen gelegenheid te
geven op adem te komen.
„Als we gewild hadden, zouden
we de hele compagnie krijgsge
vangen hebben gemaakt," zegt
grenadier Blokzijl uit Hoogeveen,
die een baard heeft van drie
dagen, maar het staat hem niet
slecht. „Als die verdraaide
scheidsrechters maar niet inge
grepen hadden
Toch waren de Denen ook weer
niet zo kwaad als ze er uit zagen,
want een paar uur later kwamen
Jansen en Doetjes fris en monter
terug uit het vijandelijke kamp.
„We hebben hier een machtige
tijd gehad", vertelt Brinkman, die
nu achter een bazooka ligt om
een brug over een snelstromend
beekje in het hartje van Wildes
hausen onder vuur te kunnen
houden. Die beek is feitelijk de
voorste lijn. Aan de westelijke
kant liggen de grenadiers in hun
schuttersputjes, aan de overkant
moeten de Denen liggen, maar
daar ontwaren we natuurlijk niets
evenmin als de Denen onze gre
nadiers zien. Beide partijen heb
ben zich behoorlijk ingegraven
en gecamoufleerd, zoals dat be
hoort in de moderne oorlogsvoe
ring.
De gebruikelijke vraag: „Hoe
DONDERDAG 24 SEPTEMBER
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 KRO 10.00 NCRV 11.00 KRO
14.00—24.00 NCRV
7.00 Nieuws: 7.10 Gram.; 7.15
Gym.; 7.30 Gram.; 7.45 Morgen
gebed en lit. kal.; 8.00 Nieuws en
weerber.: 8.15 Hoogmis: 9.30
Schoolradio; 10.00 Gewijde muz.;
10.30 Morgendienst: 11.00 V. d.
zieken; 11.45 Schoolradio; 12.00
Angelus; 12.03 Lunchconc.; 12.30
Land- en tuinb.meded.; 12.33 ,.Het
klinkt gekmaar ook het dier
maakt U nog gezonder" caus.;
12.45 Gram.; 12.55 Zonnewijzer;
13.00 Nieuws en Kath. Nieuws;
13.20 Sopr. en cello; 13.50 Gram;
14.00 Gram.; 14.45 V. d. vrouw;
15.15 Hawaiian-ens.; 15.30 Gram.;
16.00 Bijbellezing: 16.30 Omr.ork.
en solist: 17.00 V. d. jeugd; 17.20
Marinierskapel; 17.30 Gram.; 17.40
Voordr.; 18.00 Gram.; 18.15 Vo
caal ens.; 18.35 „Op de stelling";
18.45 Leger des Heilskwartier;
19.00 Nieuws en weerber.; 19.10
Levensvragen van allerlei aard;
19.30 Gram.; 20.00 Radiokrant;
20.20 Gram.; 20.50 Ra, ra, hoe zit
dat? 21.05 Orgelconc.; 21.40 Pro-
rnenade-ork, en solist: 22.30 Alt
viool en piano; 22.45 Avondover
denking; 23.00 Nieuws en SOS-
ber.; 23.1524.00 Gram.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 AVRO 7.50 VPRO 8.00—24.00
AVRO
7.00 Nieuws; 71.0 Gram.; 7.50 Dag
opening; 8.00 Nieuws; 8.15 Gram.;
9.00 Morgenwijding; 9.15 Omr.koor
en orgel; 9.30 V. d. huisvr.; 9.35
Waterst.; 9.40 Gram.; 10.50 V. d.
kleuters: 11.00 Gram.; 11.10 Ca
baret (Intermezzo: Hé, zijn die
getrouwd?); 1130 Gram.; 11.45
„Van de hak op de tak, in en om
de tuin", caus.; 12.00 Zang en
piano; 12.25 In 't spionnetje; 12.30
Land- en tuinb.meded.; 12.33 Gra-
mofoon: 12.50 Uit het bedrijfs
leven; 13.00 Nieuws; 13.15 Meded.
en gram.; 13.25 Musette ork.; 13.55
„Beroemde Engelse Rechtzaken",
hoorsp.; 14.30 Fluit en piano; 15.00
V. d. zieken; 16.00 „Drie in één",
het leven onzer Vaderen om
streeks het jaar 1900; 16.45 V. d.
jeugd; 17.30 Mil. caus.; 17.40 Gra-
mofoon; 17.45 Regeringsuitz.: Mr.
J. J. Oyevaar: „Tramp en tanker
onder de driekleur"; 18.00 Nieuws;
18.15 Sportproblemen; 18.25 Jazz-
Album; 19.00 V. d. kind.; 19.05
Gesproken brief uit Londen; 19.10
Gevar. muziek; 19.30 Pianorecital;
20.00 Nieuws; 20.05 „Dr. Ir, C.
Lely de Ingenieur-Staatsman",
caus.; 20.15 Lichte muz.; 20.50
„Het schandaal", hoorsp.; 21.05
„Der Rosenkavalier", opera (3e
acte); 22.15 Klankbeeld 322ste
Squadron; 22.35 Dansmuz.; 23.00
Nieuws; 23.15 Sportact.; 23.30
24.®0 Gramofoonmuziek.
maar blijkbaar is hun assistentie
nog niet nodig. Met zijn kijker
tuurt huzaar Bake de weg af in
de hoop vijandelijke pantserwa
gens te ontdekken, maar als met
een duivels gegier een straaljager
laag oversuist, duikt hij snel in
het kreupelhout. Wachtmeester
v. d. Vijgh uit Hilversum, de
tankcommandant, zou wel graag
wat meer leven in de brouwerij
zien, zodat ook de kanonnier,
huzaar Dandrieu uit Gemert, eens
wat te doen zou krijgen, maar ja,
dat heb je in oorlogstijd niet in
de hand.
Overigens was er op de wegen
in het manoeuvre-gebied leven
genoeg. Nog steeds rukten Maan
dagmiddag onze troepen in N.O.
richting op, om de vijand terug
te dringen in zijn bruggehoofd en
vervolgens in zee te werpen. De
chef generale staf, luit. generaal
B. R. P. F. Hasselman, arriveerde
Maandag in het manoeuvre-gebied
en bracht des middags een be
zoek aan tal van Nederlandse
onderdelen.
Mgr van Straelen droeg de
H. Mis op in stafkwartier
1 L.K.
Ook de hoofdlegeraalmoezenier,
Mgr van Straelen, vertoeft mo
menteel in het Nederlandse mili
taire kamp, waar hij enkele dagen
zal blijven om zich een indruk te
vormen van de geestelijke ver
zorging te velde tijdens grote
manoeuvres als deze.
Zondag j.l. droeg Mgr v. Strae
len de H. Mis op in een tent in
het stafkwartier van het eerste
Nederlandse legerkorps.
Legeraalmoezenier luit. kolonel
W. L. A. Beuken vertelde ons nog,
dat in totaal ongeveer 40 aalmoe
zeniers de Nederlandse militairen
op manoeuvre vergezellen. Onder
hen bevinden zich evenals ver
leden jaar verscheidene nieuwe
lingen, die voor de eerste maal
dit heel aparte werk verrichten.
Deze „nieuwelingen", als wij dit
woord mogen gebruiken, volgden
eerst een cursus te Harderwijk,
met het doel hen enigszins weg
wijs te maken in de militaire
maatschappij.
Hoewel Zondag vrijwel het ge
hele legerkorps in beweging was,
werden toch op uitdrukkelijk
verzoek van luitenant-generaal
Opsomer overal waar dit maar
Passagiersschepen
Boschfontein 21 v Aden n
Mombasa; Oranje p 21 kp St.
Vincent n Pt Said; Oranjefontein
p 21 Dakar n Teneriffe; Willem
Ruys 21 v Colombo te Pt Said;
Bloemfontein 21 v Antw. n Am
sterdam p Vlissingen; Nieuw
Amsterdam 21 200 m zw Valentia
n New Vork: Noordam 21 170
m w Landsend n New York; Bos
koop 21 v Aruba n Curacao;
Veendam 21 200 m zw kp Race n
Southamnton; Westerdam 21 90
m ozo Sable eil. n R'dam; Zui
derkruis 21 750 m w ten z Va
lentia n R'dam.
Tankers
Caltex Leiden p 21 kp Fini-
sterre n R'dam; Esso Amsterdam
22 te R'dam v Aruba; Caltex
Pernis p 21 Pantellaria n Rot
terdam; Caltex the Hague p 21
Oostpunt Kreta n Sidon: Malvina
p 21 Aden n Suez; Armilla 22 te
Singapore: Coryda 22 v Pladju
te Singapore verw.: Ena 21 v
Suez te Alexandria: Gadilla 21 v
Singapore te Pladju; Kigldrecht
21 v Pt Said n Alexandrië;
Woensdrecht 21 v Miri o Singa
pore; Omala p 21 kp Finisterre
n Stanlow.
Vrachtschepen
Alnati p 21 Finisterre n Las Pal-
mas: Somelsdiik 20 te Newoort-
news; Stad Rotterdam o 21 Shet
land eil. n New Port: Stad Am
sterdam 21 v Middlerbro n Vlis
singen; Stad Maassluis v Wabana
te Emden; Tibia p 21 Cevlon n
Aden; Zeeland kr 1 21 v Suez n
Pt Said; Diemerdijk 21 te Ham
burg v Londen; Leopoldskerk 22
v Bremen te Londen; Marken 21
te Amurang: Nigerstroom 22 te
Lagosv Douala; Ternata 22 v Mu-
turi te Hollandia: Albireo 22 te
Antwerpen; Almdiik 20 te Tam-
pico: Blomersdijk 21 te Philadel
enigszins mogelijk was godsdienst
oefeningen gehouden. De belang
stelling hiervoor bleek verheu
gend groot. In sommige onder
delen was 85 van de totale
sterkte aanwezig, hetzij bij de
R.K. hetzij bij de Prot.-Chr. ere
dienst.
Het weer wordt slechter
Werden aanvankelijk de ma-
(Copyright Ass. Press.)
7. De kleine man, die blijkbaar
de enige was, die Engels sprak,
liet me de hele inhoud van mijn
zakken op tafel leggen.
Een andere rechercheur, die de
leiding scheen te hebben, nam
een klein, zwart notitieboekje op
en terwijl hij er in las schreeuw
de hij: „Pavel, ha, ha, Vesely
ha ha, Pokorny, ha ha".
Dat waren de namen van hoge
functionarissen van de Veilig
heidsdienst, die, naar verluidde,
bij een zuivering, welke in Oc
tober van het vorige jaar met de
arrestatie van een communisti
sche leider te Brno, Otto Sling
genaamd, was begonnen, waren
gegrepen.
Een derde man ging naar mijn
werden aanvanxenjK ae ma- schrijfbureau, trok een lade open
noeuvres begunstigd door prach- en haalde er de foto uit, die ik
tig najaarsweer, sinds Zondag is
een kentering ingetreden, waar
door de soldaten het zwaar te
verantwoorden krijgen. Zondag
regende het vrijwel de hele dag
en Maandag na de middag open
den zich opnieuw de hemelslui
zen. Menige Nederlandse militair
regende kletsnat in zijn moeilijk
te draineren schuttersputje, maar
onze jongens kunnen tegen een
stootje en wij geloven niet dat
Pluvius er in zal slagen hun
geestdrift te blussen.
Varkensmarkt Leiden
LEIDEN, 22 Sept. Aanvoer
250 vette varkens. Notering: zwa
re van 205211; lichte 190197;
180—192; handel vlot, enkele bo
ven notering. Bovendien 4 nuch
tere kalveren.
tv
tf
tg
Jc
iv
fS
*7
Kruiswoordraadsel 250
Horizontaal:
1trflchtBn
5. troepen, waartegen men oor
log voert
9. familielid
10. soort steen
11. vr. munt
14. bekende motorraces
15. zwijn
17. zout
18. voorzetsel
19. klein raampje
20. voegwoord
21. voorzetsel
23. jongensnaam
25. zangnoot
26. roof diertje
27. windrichting
28. deel v.d. bijbel
28. water in N.-Brabant
31. hoofddeksel
35. jongensnaam
36. strijdperk
37. pl. in Limburg
Verticaal:
1. stoot
2. pl. in Overijsel
3. bevel
4. op dit ogenblik
5. familielid
6. reeds
7. juiste gewicht
8. aanw. vnw.
12. seconde
13. kern
16. mechanische mens
17. gevoelsorgaan
22. voorzetsel (eng.)
23. steen
24. sportterm
25. metaal
28. familielid
30. meisjesnaam
32. voorzetsel
33. zangnoot
34. als volgt
35 toestemming
Oplossing no. 249
Horizontaal: 1. nt, 3. ovaal, 7.
te. 9. aan, 11. eed, 12. ben, 13.
lome, 15. even, 18. gorilla, 21.
maan, 23. inkt, 25. er, 26. st, 27.
nn, 28. aa, 29. laat, 32. darm, 34.
kegelen. 37. tere, 38. arts, 40.
pon, 41. eva, 43. ier, 45. in, 46.
glans, 47. ta.
Verticaal: 1. na, 2. tal, 4. veer,
5. ae, 6. adel, 7. ten, 8 en, 10.
noga, 12. bean, 14. monster, 16.
vlinder, 17. emelt, 19. ik, 20.
stamp, 22. ara, 24. kar, 30. aken,
31. Ie, 33. anti, 35. geel, 36. laan,
37. ton, 39. set, 40. pi, 42. va, 44.
ra.
van Hustak had gekregen. Hij be
keek haar, duwde haar onder
mijn neus en schreeuwde:
„Spionaz".
Dat was een Tsjechisch woord,
dat ik verstond. Het betekende:
„Spionnage".
Ik liep naar het telextoestel.
Kon ik daar een boodschap op
tikken, dan zou die rechtstreeks
naar het bureau van the Asso
ciated Press te Frankfurt gaan,
maar een detective sneed me de
pas af.
Tenslotte deelde de tolk mede,
dat ik mee moest naar het poli
tiebureau.
„We willen alleen maar met
U praten", zeide hij.
Ik heb dat geen ogenblik ge
loofd, maar er was niets aan te
doen.
Drie of vier man begeleidden
me naar beneden en naar een
auto, die in de straat geparkeerd
stond. Het was een grote zwarte,
gestroomlijnde Tatraplan. Een
chauffeur zonder pet zat aan het
stuur. Een van de detectives ging
naast hem zitten, de andere twee
namen achterin plaats met mij in
hun midden.
Ik had de dingen genomen zo
als ze kwamen en er weinig over
nagedacht en ik keek zonder dat
er iets van tot me doordrong naar
het leven in de straten, terwijl
wij over het Wenceslauspiein en
vervolgens door nauwe achter
straatjes naar de poort van een
opzichtig oud gebouw in de
Bartholomeusstraat reden.
Wij stapten daar uit de wagen
en omgeven door mijn drie be
wakers wandelde ik wat verder
de straat in en stak die over
naar een modern gebouw van
misschien zes verdiepingen. Dit
gebouw had een gladde voorge
vel van witte steen en leek op
een ziekenhuis.
Wjj gingen naar binnen en be
gaven ons langs geüniformeerde
politiebeambten, propagandis
tische aanplakbiljetten en enor
me foto's van ministers via een
trap naar een gerieflijk gemeubi
leerd bureau, dat uitzag op de
straat. Daar namen we plaats en
wachtten.
Het was bijna donker genoeg
om het licht aan te steken, toen
andere rechercheurs binnen be
gonnen te komen. Het laatste van
allen trad met vlugge, zwierige
tred een magere man met een
bril op en een bruingele trench
coat aan binnen. Hij was blond,
had een langwerpig bleek ge
zicht en fletse, fanatieke blauwe
ogen met zakken er onder, zoals
een hagedis.
Hij keek me met gefronsd voor
hoofd aan en zei via een tolk:
„Wij hebben elkaar al eerder
onder prettiger omstandigheden
ontmoet
Toen wist ik weer wie hij was.
Deze man die zichzelf „de baas"
genoemd had, had in November
van het vorige jaar in een ander
bureau met mij gesproken over
verlenging van mijn verblijfsver
gunning.
„U hebt mij destijds beloofd,
dat U zioh niet meer zoudt in
laten met „onofficiële berichtge
ving". U hebt Uw belofte ge
broken", zei hij.
Ik herinnerde mij, dat ik niet
met zoveel woorden had beloofd
mijn berichtgeving te zullen be
perken tot wat ik kon vernemen
uit officiële bronnen en ik zeide
hem dat.
Hij kwam met voorbeelden van
„onofficiële" nieuwsgaring, die
hij alleen kon weten van mijn
vermiste employé's. Hij zei iets
over „nasa strana", twee Tjechi-
söhe woorden, die naar ik wist
„onze partij" betekenden. De tolk
sloeg die over, maar zijn volgen
de zin kreeg ik in duidelijk, on
bewimpeld Engels: „Als iemand
zich tegenover ons verzet, ver
nietigen wij hem".
„U bent hier", zo vervolgde de
man, „in twee kwaliteiten: als
getuige tegen Uw employé's en
als beklaagde.
„Weet U, waarom Uw emplo
yé's hier zijn? Wegens moord,
laaghartige moord. Zij hebben
een vijandelijk agent geprote
geerd. Een medeplichtige van die
agent heeft het leven benomen
aan een mens. Hij heeft in koe
len bloede een van onze mensen
vermoord, een man met vrouw
en kinderen".
Ik merkte op, dat ik niets met
enige moord uitstaande had en
betoogde, dat ik de agent, over
wie hij sprak, zelfs nooit had ge
zien, maar hij antwoordde: „Wij
zullen U bewijzen dat het anders
is".
„De baas" boog zich voorover,
stak een benige vinger r,aar mij
uit en schreeuwde: „Spion".
Glimlachend zei ik: „Als ik een
spion ben, dan ben ik toch geen
echte spion, alleen maar een
krantenspion. Ik heb voor nie
mand anders gespionneerd dan
voor the Associated Press".
„De straf voor spionnage", ging
hij voort, „is van tien jaar tot.,
de dood. U zult er goed aan doen,
te spreken".
„Waarover wilt U dat ik
spreek? Ik heb nergens iets over
te zeggen".
„Uw collega, Samuel Meryn,
was in het begin ook zo sarcas
tisch, maar later veranderde hij
van gedachten", wierp de man
mij tegen. „Thans heeft hij slechts
vriendelijke woorden voor ons".
Meryn die tussen haakjes
geen collega van mü was was
als schrijver werkzaam geweest
op de Amerikaanse ambassade.
Hij was in 1949 gearresteerd en
aangeklaagd van het verschaffen
van radiozenders aan een gehei
me, tegen de staat werkende
groep. Hij werd onder luidruch
tige propaganda uit het land ge
zet.
„Als ik spreek" vroeg ik
„Zult U mij dan laten gaan, zo
als U Meryn hebt laten gaan?"
Een der bijzitters, die toestem
mend soheen te willen antwoor
den, woorden waren goedkoop
opende zijn mond, maar de
blonde reptiel voorkwam hem en
zei: „Beloof me niets. Zelfcritiek
moet spontaan en natuurlijk zijn,
zonder heimelijke bijbedoelin
gen".
Meer vragen en antwoorden
volgden.
(Wordt vervolgd)
opent de rector magnificus van
de Amsterdamse Gemeentelijke
Universiteit, prof. dr Woerde
man, a.s. Donderdag in de Uni
versiteitsbibliotheek een Espe-
ranto-tentoonstelling, die tot en
met 7 October te bezichtigen is..
is op de werf van Wilton
Feijenoord het 2700 ton grote
tankschip „Chunje" overgedragen
aan de koopvaardijvloot van Zd.-
Korea. Deze voormalige Noorse
tanker vertrekt Donderdag met
een bemanning van 33 Zuid-
Koreanen.
heeft het Amsterdamse Ge
rechtshof gisteren de 36-jarige
boekhouder L. H. uit Haarlem,
wegens het verraden van firma
geheimen, veroordeeld tot een
boete van f 300 subsidiair twee
maanden gevangenisstraf....
verdronk Maandag het twee
jarig zoontje van de heer Nievel-
stein in een der vijvers van het
Dr Poelsoord bij Maastricht. De
heer Nievelstein is administra
teur van dit rustoord
werden in Amsterdam twee rou
lettespelers vrijgesproken. Tegen
dit tweetal was veertien dagen
geleden een geldboete geëist we
gens het uitoefenen van hazard
spel. De verdachten beweerden
het spel in besloten kring uitge
oefend te hebben
veroordeelde de Haagse recht
bank de tolk A. L. M. de K. tot
zes maanden gevangenisstraf met
aftrek. De K. had tijdens een lift
van een Amerikaanse dame kans
gezien haar een armbandhorloge
te ontstelen
(Advertentie)
Maar ze vreten ook in
op Uw humeur en gestel.
Laat dat toch niet zo doorgaan.
Drijf die pijnen uit! Met een
bloedzuiverende Kruschen-kuur.
Met de jaren gingen uw lever,
nieren en ingewanden trager
werken. De zes minerale zouten
van Kruschen brengen ze weer
op gang. Als dat gebeurt geen
opeenhoDing van onzuiverheden
meer in het bloed. En daarmee
behoren dan ook vanzelf die
pijnen tot het verleden.
Indonesië vraagt offerte bij
Zweedse scheepswerven
Volgens de Londense „Finan
cial Times" heeft Indonesië
Zweedse scheepswerven offerte
gevraagd voor het bouwfen van
34 schepen van verschillende
grootte. Enkele werven hebben
reeds prijsopgave gedaan doch de
moeilijkheid is, dat Indonesië
aanzienlijke credieten voor de
opdrachten nodig zal hebben. De
Zweedse werven hopen, dat deze
credieten door de regering zul
len worden toegestaan
Jannink en Co goed
van orders voorzien
De directie van de N.V. Ka-
toenfabrieken v.h. Arntzenius
Jannink en Co. te Goor deelt
mede, dat berichten, waarin
sprake is van ontslag aan perso
neel door gebrek aan orders (dit
omdat een der ge-employeerden
orders aan andere bedrijven zou
hebben doorgegeven) alle grond
missen. „Het bedrijf is, aldus
de directie, sedert de inzinking
op de textielmarkt in October jl.
was overwonnen, voortdurend
volop met orders bezet geweest
en van ontslag aan personeel
wegens onregelmatigheden is
geen sprake. Dat in de loop van
het jaar het aantal arbeiders
werd ingekrompen, was uitslui
tend een gevolg van rationalisatie
en van sluiting van de netten-
weverij."
Onveranderd dividend
Cura^aose Handel Mij
Aan de algemene vergadering
van aandeelhouders der Cura-
gaosche Handel-Mij N.V zal
worden voorgesteld over 1952
een dividend uit te keren van
121/2 procent waarvan 10 pro
cent in aandelen en 2% procent
in contanten (onveranderd).
Situatie bij „Medarie"
nog gelijk gebleven
Volgens het verslag over 1952
van de N.V. Cultuur-Maatschap
pij „Medarie" is de toestand van
de onderneming onveranderd.
Het is tot dusver onmogelijk ge
bleken de vervallen verklaarde
conversierechten weder op de
een of andere wijze te doen her
leven. Er is een saldo verlies ge
boekt van f 105.waardoor het
totale verlies stijgt tot f 1.096.146.
De liquidatie van de afgevoerde
machinerieën vond verder voort
gang Uit deze liquidatie kan
geen verdere opbrengst van be
tekenis worden verwacht.
De N.V. Cultuur-Maatschappij
„Randoe Goenting-Tjandi Sewoe"
wier voornaamste bezit bestaat
uit f 600.000 preferente en
f 400.000 gewone aandelen „Me
darie", heeft een verlies geleden
van f 2.327, waardoor het totale
verlies thans f 198.402 beloopt. In
de waardering van dit aandelen
bezit (f 480.000) is gezien het
jongste jaarverslag van deze
maatschappij, geen wijziging ge
bracht.
„De Oostkust" 7 procent
interim-dividend
In de gisteren gehouden verga
dering van aandeelhouders der
cultuur maatschappij „De Oost
kust" N. V., zijn de uitgebrachte
jaarstukken over 1952 goedge
keurd. Het dividend is bepaald
op 9,8 pet. Gezien de thans reeds
bekende resultaten over het boek
jaar 1953, meent het bestuur te
mogen verwachten, dat over dit
jaar wederom tot dividenduitke
ring zal kunnen worden overge
gaan. In verband hiermede heeft
het bestuur besloten thans een
interimdividend over 1953 te de
clareren van 7 pet. Dit interim
dividend is gelijk betaalbaar met
het dividend over 1952.
„De Oostkustwillig
AMSTERDAM, 22 Sept. De
feature van de markt is vandaag
ongetwijfeld gevormd door de cer
tificaten „De Oostkust". Vanmor
gen is tijdens de algemene verga
dering een interim-dividend gede
clareerd van 7 pet., dit op grond
van de tot dusver bekende resul
taten over 1953. Het is vanaf mor
gen betaalbaar, gelijktijdig met
het dividend over 1952 van 9,8
pet. Een en ander kwam als een
volkomen verrassing en maakte
een zeer gunstige indruk. De hoek
in deze papieren werd dan ook al
spoedig opengemaakt en geleide
lijk steeg de koers van 125 tot
133'/' tegen gisteren 124. Niet al
leen het interim-dividend was
hierbij van invloed doch gezien
de recente fusie van de drie grote
Deliconcerns, oppert men ter
beurze de mogelijkheid dat ook
,De Oostkust" zal samengaan met
de Verenigde Deli. Officieel is
hierover echter niets bekend ge
maakt. Het hoogste punt bleef
weliswaar niet behouden, maar de
slotnotering was toch nog ruim 8
punten hoger dan gisteren.
De gehele markt en in het bij
zonder de Indonesische sector
werd door deze willige stemming
beïnvloed. De opening was nog
min of meer weifelend geweest,
maar al spoedig trokken de koer
sen iets aan. De leidende cultuur
concerns sloten 1 a 2 punten be
ter. De industriemarkt was in
doorsnee goed prijshoudend voor
de scheepvaartafdeling geldt het
zelfde. Nergens deden zich echter
bijzondere ontwikkelingen voor.
De staatsfondsenmarkt gaf op
nieuw van een vriendelijke stem
ming blijk, waarbij vrijwel alle
soorten een fractie verbeterden.
De conversielening bleef vanmid
dag echter onveranderd. Obliga
ties Young aanvankelijk nagenoeg
prijshoudend, doch tegen slot aan
trekkend tot 120% (119'/»). Ook
Dawes verbeterde een kleinigheid.
Amerikanen stil.
WEEKSTAAT NEDERL.
BANK
Bescheiedn stijging goud
en deviezenreserve
AMSTERDAM, 22 Sept. In
tegenstelling tot de beide vorige
weekstaten van de Nederlandsche
Bank geeft de jongste verkorte
balans slechts een bescheiden stij
ging te zien van de goudvoorraad.
Deze is in de afgelopen week
met bijna f 7 millioen vermeer
derd tot f 2.726 millioen, terwijl
de netto deviezenreserve een vrij
wel gelijke uitzetting te zien geeft
tot f 1.560 millioen. Beide posten
tezamen bedragen dus f 4.286 mil
lioen (f 4.272 millioen).
Het saldo van de schatkist is
opnieuw verminderd en wel van
f 918 millioen tot f 860 millioen,
het tegoed der banken daarente
gen is met f 88 millioen gestegen
tot f 268 millioen. Ook ditmaal
mag gedacht worden aan het niet
verlengen van vervallen schat-
kistpapier. De bankbiljettencircu-
latie geeft wederom een lichte da
ling te zien, hetgeen vrij begrijpe
lijk is daar de ultimo nog ver is.
Zij bedraagt thans f 3.070 millioen
tegen vorige week f 3.084 millioen.
De geldmarkt kenmerkt zich nog
steeds door een grote overvloed.
Daggeld onveranderd een half
procent. De overige mutaties op
de bankstaat zijn van onderge
schikte betekenis.
Kaasmarkt Bodegraven
BODEGRAVEN, 22 Sept. Aan
voer 158 partijen; eerste soort
2,162,24; tweede soort 2,08
2,015; extra soort tot f 2,50.
Handel matig.
Een detective-verhaal uit het
Engels vertaald
I.
„vol-
Iemand had het woord
maakte misdaad" gebruikt.
Ogenblikkelijk had Jim Penner,
redacteur van de afdeling: crimi
nologie aan „De Megaphoon",
zich hierop geworpen.
Volmaakte misdaad? Onzin! In
het verleden misschien Maar met
ons moderne politie-apparaat,
met het vingerafdruksysteem,
met de radio en dit met een
buiging naar Hoofdcommissaris
Wrokkel van New Scotland
Yard met een opsporingsorga
nisatie. die beschikt over de in
telligentste en best gevormde
ambtenaren, is de volmaakte mis
daad uitgesloten.
Ik bedoel natuurlijk niet een
oplichting of een klein diefstalle
tje, maar een werkelijk grote
misdaad, zoals bankroof of
phia: Willemstad p 22 o 135 Vlis- moord,
singen n A'dam. Zo'n misdaad wordt altijd opge
helderd, al duurt het soms een
paar jaar. Maar vroeg of laat
wordt zij opgehelderd".
„Ik ben het niet met je eens",
zei notaris Lewis. „Zeker, de poli
tie beschikt tegenwoordig over de
meest moderne hulpmiddelen,
maar de misdadiger ook! Welke
beroepsmisdadiger werkt tegen
woordig nog zonder gummi
handschoenen? Daar ga je met je
vingerafdruksysteem! Je noemt
de radio; maar diezelfde radio,
die de meest afgelegen politie
posten waarschuwt, houdt meteen
de misdadiger op de hoogte. En
tegenover je intelligente en aca
demisch gevormde ambtenaren
van Scotland Yard staan je in
telligente en vaak ook acade
misch gevormde misdadigers."
„Dat geef ik toe," zei Jim.
.-.Maar er komt nog meer kijken.
Nemen we b.v een diefstal. Die
kan tot in de perfectie uitge
voerd worden. Maar dan? Wat
moet de dief met het geld doen?
Je vergeet ons belastingstelsel:
Mijnheer, hoe komt U zo opeens
aan dat geld? Je vergeet de be
moeizieke buren, die zich af
vragen: Waar kan ie dat in
's hemelsnaam van betalen? Als
iemand plotseling van armoede of
heel bescheiden inkomen tot gro
te welstand komt, dan moet hij
die plotselinge rijkdom kunnen
verklaren. Erfenis? Dat kan na
gespeurd worden. Gelukkige spe
culatie? Kan nagespeurd worden.
Neen, het is in onze moderne tijd
met zijn perfect systeem van
overheidscontrole op ieder gebied
niet gemakkelijk aan de arm van
de wet te ontkomen."
Jim dronk zijn glas uit en keek
triomfantelijk de bittertafel van
de „Astoria rond.
Hoofdcommissaris Wrokkel had
geamuseerd toegeluisterd. Inspec
teur Philip Burke, zijn neef, keek
twijfelend.
„Nu. wat zegt de arm van de
wet?" daagde Jim uit.
„Ik kijk wel uit", antwoordde
Wrokkel „Als je één woord tegen
een journalist zegt, maakt hij er
een hele roman van."
„Ik ben het niet met je eens,"
zei Burke. „Ik denk b.v. aan de
overval op de Roger Winn Bank,
waarbij voor meer dan een mil
lioen werd gestolen en de kassier
Tom Millens werd vermoord. Dat
is nu vier jaar geleden. En tot nog
toe: geen spoor!"
„Dat was voor mijn tijd!" zei
Jim
Notaris Lewis schoot in een
lach. maar herstelde zich haastig.
„Neem me niet kwalijk, Pen
ner. maar het klonk alsof je wou
zeggen: Als het twee jaar later
gebeurd was, toen ik redacteur
van „De Megaphoon" werd zou die
zaak al lang opgehelderd zijn."
„Inderdaad, het klonk een
beetje verwaand, maar ik bedoel
de wat anders. Ik wilde zeggen,
dat ik zo goed als niets van deze
zaak weet, zodat ik er geen oor
deel over kan vellen."
„Hoe zat die overval pre
cies in elkaar, Burke?"
„Als ik dat wist, had ik de da
ders al lang te pakken," zei Burke
droog.
De notaris wilde weer lachen,
maar boog zich haastig over zijn
borrel, die hij in één teug leeg
dronk.
„Jasses wat zijn jullie geestig
vanavond!" bruiste Jim op. „Zijn
jullie van plan, om op ieder
woord van mij zout te leggen?"
Lewis bedwong zijn lust om te
antwoorden: „Nee, maar wel om
ieder woord van jou met een
korreltje zout te nemen!"
Hoofdcommissaris Wrokkel
keek heel neutraal, maar inwen
dig zat hij te gnuiven. Het boter
de niet erg tussen De Megaphoon
en de Yard.
Jim Penner had ontegenzegge
lijk een fijne neus. Wat hij niet
van de onderwereld wist, kon ge
makkelijk in een pillendoosje.
Hij had zelfs in de De Mega
phoon een misdaad opgehelderd
en de dader aangewezen, voor
dat Scotland Yard erachter was.
Dit gebeurde aan het begin van
Jims werkzaamheden aan de
krant, nu twee jaar geleden.
Er was bijna een proces uit
gevolgd voor Jim. Het had ge
bliksemd en gedonderd op de
hoofdredactie.
Wrokkel had geschreeuwd:
„Mijnheer ik laat U arresteren!
U had met uw aanwijzingen naar
mij moeten komen. U hebt de
bevoegde autoriteiten kostbare
aanwijzingen onthouden, waar
door de daders gearresteerd
hadden kunnen worden."
Heel beleefd had Penner ge
antwoord: „Maar Sir, U heeft
toch juist op m ii n aanwijzingen
in De Megaphoon de dader ge
arresteerd? Dat is toch juist het
tegenovergestelde van wat U
mij verwijt?"
Toen was de hoofdredacteur
Tom Bowler sussend tussenbeide
gekomen, want Wrokkel stond
op springen. Er was een soort
overeenkomst gesloten. De Mega
phoon zou niets meer ontijdig
publiceren. Jim Penner zou met
zijn ontdekkingen naar de Yard
gaan, mits de Yard De Mega
phoon op de hoogte zou houden
van alle belangrijke zaken.
Beide partijen voeren hier wel
bij. De Megaphoon kreeg haar
primeurs uit de eerste hand en
Wrokkel ontving vaak kostbare
aanwijzingen van Penner uit de
onderwereld.
MEDEMBLIK
heeft de voormali
het Tehuis voor
gen „Levensavon
rechtgestaan voo
Arrondissementsr
sideerd door mr.
teren Altena, w
ring van een bf
veer f 3.800.
maanden Januar
dit jaar, uit geit
waren voor de
uitkeringen inge\
Ouderdomsvoorzi
pensiongelden.
De man was t<
gesteld in Mei 19
was niet brands
durend stond hij
temeer daar hij
stelling een kle
gepleegd, die to>
vingers werd g<
waarop hij de
duisterd, waarvo
recht moest staa
dat directe conti
mogelijk was. Tc
leste de contr
waarbij het niet
zou zijn, zijn kn
bergen, verdwee
naar later bleek,
dat, toen de pol
spoor was gekon
gische autoriteite
moest worden ve
CHAMPAIGN,
Een oefening va
ter bescherming
bevolking, waarb
se luchtmacht en
staat Illinois bi
heeft vandaag aa
tot onjuiste ber
Russische vlieger
land was in Mid
De vlieger was
van de inlichting
luchtmacht.
De vliegenier,
uit Chicago, wa
een oude officie
zen en een w
droeg een insigni
en sikkel en ha
zich, waarop sto:
deelnemer aan e
gingsoefening".
De vlieger kwi
genis te Champa
Glinski, de v'
verwarring zo gr
maakt door zijl
spelen en zelfs i
keelklanken uit
voor erg buitenlé
sleten.
AMSTERDAM,
tember van het
de honderdste
wijlen minister
hoopt een huid
der ere-voorzitt<
Nederlandse min
maal levensgroot
beeld van die o:
standbrenger de
ken te kunnen 1
bij Den Oever, 1
van Wieringen.
Woensdag 23
dit jaar begint
actie voor het bi
de benodigde 7
Donderdag 24 Se
uur zal minister-
Drees een radii
den aan Lelv. di
heeft gekend.
Dit heeft mr. I
taris van het co:
derzeeraad. med<
„De gebeurte
Februari j.l. het
dat zonder Lely';
nog veel grotei
land zou hebber
bevoegde zijde i
zonder die dijk
trum des lands
zou zijn opgetri
die van 1916. Ij
heeft de Afsluit
ruimschoots ongf
klaarde mr. Jan
als bekend is he
nen werk voor
tooid: de Wierii
Noordoostoolder
van de 220.000 h
ging bestemde g
sluitdijk dateert
Lely's activitei
leen van belang
nieuwe polderbe'
heer Jansma, ma
genen in de on
den die nu van
belastingen ontl
gevaar beveiligd
Het beeld, w
vaardiging zal i
gen aan de H
houwer Mari Ai
oud-minister met
Noorden ten v<
