39 1 I 391 I 391 I I 391 I 1 391 I 1 I I 391 3 I 3, a I I 1 I I I I i I I I i i i i 39 I I I 39cen' Katholiek ziekenhuiswezen ondergaat ernstige crisis WILLIAM OATÏS 39 I 3,1 3,1 3,1 39 1 39 39 Katholiciteit bedreigd Financiën en Economie Het lot uit de loterij I Closetpapier pro r*mmma gevangene van een regiem Pagina ALLES VOOR I KAAS ALLES VOOR I Sell eepsfoeri chten Misdadiger met „protocol" Beurs Dinsdag 29 September 1953 LANGESTRAAT 57 Gemengde Biscuits 250 gram Amandel Speculaas 250 gram Gemengde Wafels 200 gram Fondant Borstplaat 250 gram Fruitkoekjes 250 gram Figuurschuim 200 gram 39 Speculaasreuzen I 12 voor 39" Huishoudzeep 6 stukken 39 I I Fijne Toiletzeep 3 stukken 39 Zoute Drop (6 soorten) 150 gram 39 39 I Shampoo 5 pakjes I Tandenborstel extra I haar of nylon 39 Grote Ontbijt- Ikoek Sterlo kersvers 39 I Pruimenjam p. pot 39 8 I Gebroken Rijst 500 gram 39 1 Haring in I Nootmuskaat per bus 39 11 omatensai per blikje I Choco Hagel (met lolly gratis) 250 gram 39 Appelmoes Imet suiker blik 5 rol Meikersen Iop sap per pot ISchoencream 2 doos I Dadels zonder pit 500 gram Koffiemelk met suiker I per blik Wegens enorm succes Taai-Taai verkoop met wekker 250 gram 39 I ook naar uw smaak gratis proeven! I Leidse Kaas 150 gram 39 Lunchschotel 150 gram 39 Boterhamworst I 150 gram 39 Gelderse I Rookworst „Olba" 100 gram 39 Blanke Rozijnen 250 gram 39 a 1 Pak Oetker I I Pudding II fles Puddingsaus samen 39 l Gratis proeven Alba Geld. rookworst op Woensdag I MAASTRICHT „Het Katholieke ziekenhuiswezen onder gaat op het ogenblik een zeer ernstige crisis. Wanneer men de ontwikkeling van nabij volgt, dan dreigt zelfs de onder gang van het Katholieke ziekenhuis. Wanneer niet de Katho lieke ziekenhuizen in het maatschappelijk bestel gelijke rech ten verkrijgen en door de overheid niet volkomen gelijk berechtigd worden behandeld met alle andere ziekenhuizen, dan is het niet mogelijk voor de Katholieke ziekenhuizen zich in de onrustbarende ontwikkeling te handhaven. Maar boven dien en met nog meer klem zeg ik, dat het Katholieke Zieken- huiswezen ten gronde gaat, wanneer wij niet alles in het werk stellen om juist die factoren, die de Katholiciteit van onze ziekenhuizen bepalen, met alle kracht tot hun recht doen komen. Wij zullen er voor moeten zorgen, dat onze Katho lieke ziekenhuizen de functie vervullen in de Kerk, waartoe ZÜ geroepen zijn, door deze ziekenhuizen te maken tot echte kernen van Christelijke boetvaardigheid." Dit was het hartstochtelijk be roep, dat rector Sanders, secreta ris van de Vereniging van Ka tholieke Ziekenhuizen, op de slui tingsdag deed op de 400 toehoor ders, die op het Congres van de Vereniging te Maastricht bijeen waren. Rector Sanders heeft in een uitvoerige en diepgaande rede gepoogd de wezenskenmerken te vinden van het moderne Katho lieke ziekenhuis. Na de oude zie ken- of gasthuisopvatting als on voldoende en niet meer toepasse lijk te hebben verworpen, ging hij bij de practijk te rade en vond, dat het ziekenhuis van he den een inrichting is van gespe cialiseerde behandeling en ge zondheidszorg. In het gewone Katholieke zie kenhuis overheerst de verzorging van de mens als geheel, als per soon in zijn verhoudingen tot de „Umwelt". En daardoor hangt de gehele geneeskundige verzorging samen met de levensbeschouwing. Nu de wetenschap ook ontdekt heeft, dat vele ziekten verband houden met de persoonlijke ge schiedenis, treedt het geestelijk element nog veel meer in het ge ding en met name de persoonlij ke houding van de mens tegen over de levensproblemen. En hier stoot men op de schat der godde lijke openbaring. Het Katholieke mensbeeld vormt de achtergrond, waartegen de verzorging der zie ken in het Katholieke ziekenhuis wordt beoefend. En dat brengt met zich mede, dat ook een prin cipieel denkende staf, die de hië rarchie der waarden erkent en beleeft, deze verzorging in han den behoort te hebben. Als tweede factor, die het Ka tholieke ziekenhuis zijn specifie ke karakter geeft, noemde rector Sanders de charitatieve gedachte, die van oudsher het overheersen de kenmerk was. Het is merk waardig hoe in onze dagen deze trek geheel naar de achtergrond is gedrongen. Immers, voor iede re patiënt worden de kosten, het zij door hem zelf, hetzij door de ziekenfondsen, hetzij door de so ciale diensten van de gemeenten betaald. De artsen ontvangen hun honoraria. Voor de verple- genden en andere werknemers gelden de door de Rijksbemidde laars vastgestelde loonschalen. Hoogstens zou men nog bij de re ligieuzen er over kunnen spreken, omdat zij slechts vergoeding krij gen bestaande uit kost, inwoning en kleding en zij bovendien over een eventuele geldelijke vergoe ding niet zelf kunnen beschikken. Wanneer men de charitas ziet als een verzorging om niet, d.w.z. zonder geldelijke vergoeding, dan sen, verplegenden, technisch en administratief personeel. Deze feest zal. tenzij het bestuur tii- ig daartegen maatregelen weet te nemen, onze Katholieke zie kenhuizen ondermijnen. Vervolgens dreigt het gevaar van de kant van het institutio nele, het massale. Naarmate de ziekenhuizen groter worden, drei gen de intermenselijke verhou dingen geobjectiveerd te worden. Gedragingen worden beheerst door regels en voorschriften, ge woonten en sociale normen met strafsahcties. Het ziet er naar uit, dat de instituten hun grenzen hebben. Met deze problemen houdt verband het probleem van de grote of kleinere ziekenhuizen. En 't is aan te nemen, dat enkele grotere centra onmisbaar zijn, doch voor de rest begrenzing ge boden blijft, die echter om eco nomische redenen weer niet te laag mag liggen. Een derde gevaar, dat hierme de nauw verband houdt, noemde rector Sanders de sociale poli tiek. Het totale stelsel van sociale zekerheid heeft ernstige massi- ficerende tendenzen. Juist in de strijd om sociale rechtvaardig heid, waarin iedere burger recht krijgt op medische en geneeskun dige verzorging, waar de arbeids duur en het loon van de werkers wordt vastgesteld naar rechtvaar dige normen, dreigt de liefde ten onder te gaan, en mogen wii niet tevreden zijn door alleen maar te voldoen aan de eisen van de sociale rechtvaardigheid, wanneer wij n.l. die verzorging geven, waartoe de fondsen ons honore ren of wanneer wij datgene ge- kan men inderdaad het moderne ven aan de werkers, waartoe wii ziekenhuis geen charitatieve in stelling meer noemen. Men gaat dan evenwel van een te nauwe en te beperkte begripsbepaling uit. Rector Sanders moest evenwel toegeven, dat alles in het werk moet worden gesteld om deze ge dachten weer levendig te maken. Immers de grondslag van onze Katholieke ziekenhuizen is: de medemens te helpen omwille van God. Dit helpen heeft niet alleen betrekking op de noden in het natuurlijk, maar ook in het bo vennatuurlijk bestaan- Drie gevaren dreigen Er zijn drie gevaren op dit ogenblik, die de caritas-geest on zer Katholieke ziekenhuizen be dreigen. Vooreerst komen in deze inrichtingen velen werken, die uitsluitend daarmede beogen hun dagelijks brood te verdienen: art- Advertentie) ©ain<f*s! Vooral na Hamea-Grlp; Voor öw handen WOENSDAG 30 SEPTEMBER HILVERSUM I, 402 M. 7.00—24.00 NCRV 7.00 Nieuws: 7.10 Gram.; 7.15 Gym.; 7.30 Gram.; 7.45 Een woord voor de dag; 8.00 Nieuws en weer bericht; 8.15 Gram.; 8.18 Gewijde muz.; 8.45 Gram.; 9.00 V. d. zie ken; 9.30 V. d. huisvrouw; 9.35 Gram.; 10.15 Idem; 10.30 Morgen dienst; 11.00 Gram.; 12.00 Sopr. en piano; 12.30 Land- en tuinbouw- meded.; 12.33 Gram.; 12.37 Alle dag kerkdienst; 12.59 Klokgelui: 13.00 Nieuws; 13.15 „Met Pit op pad"; 13.20 Marinierskapel; 14.00 Gram.; 15.00 Kamermuz.; 15.30 Gram.; 15.45 V. d. jeugd; 16.55 Rep. v. d. voetbalwedstr. Conti nentaal elftalBarcelona F.C.; 17.50 Gram.; 18.30 Spectrum v. d. Chr. organisatie- en verenigihgs- leven: 18.45 Pianoduo; 19.00 Het Nieuws en weerber.; 19.10 Radio- krant; 19.30 Openbare zitting v. d. Generale Synode d. Ned. Herv. Kerk; 21.00 Gram.; 21.15 Radio Philharmortisch ork.; 22.00 Rep. uit Arusha; 22.10 Glasharp: 22.30 Vocaal ens.; 22.45 Avondoverden king; 23.00 Nieuws; 23.1524.00 Gramofoonmuziek. HILVERSUM II, 298 M. 7.00 VARA 10.00 VPRO 10.20 VARA 19.30 VPRO 20.00—24.00 VARA 7.00 Nws.; 7.13 Gram.; 8.00 Het Nieuws: 8.18 Gram.; 8.50 V. de huisvr.; 9.00 Gym.; 9.10 Gram.; 19.35—9.40 Waterst.); 10.00 De, Schoolradio; 10.20 V. d. vrouw; 11.00 Gram.; 12.00 Dansmuziek; I 12.30 Land- en tuinb. mededelin gen; 12.33 V. h. platteland; 12.38 Gram.; 13.00 Nws.; 13.15 Tentoon stellingsagenda; 13.18 Lichte mu ziek; 13.45 Gram.; 14.00 ..De weg omhoog" caus.; 14.15 Rotterdams Philh. ork., koor en sol,; 15.10 V. de kinderen; 16.00 Hoorn en trom pet; 16.10 V. de jeugd; 16.45 V. de zieken; 17.18 Metrocele orkest: 17.50 Regeringsuitz.: Bets Bonde Jensen-Elze: „Deense impressies"; 18.00 Nws. en comm.; 18.20 Ver slag van het Congres v. d. Engelse Arbeiderspartij te Margate; 18.30 Accord, ork.; 18.50 „De sterken voor de zwakken"; 19.00 Accord, ork.; 19.15 „Het volle pond" caus.: 19.30 V. de jeugd; 20.00 Nieuws: 20.05 Pol. comm.; 20.15 Gevar. muz.; 20.40 „Meeuwen boven Sor rento", hoorsp.; 22.10 Kamerork.; 22.45 „De bijen en hun taal", cau serie; 23.00 Nieuws: 23.15 Socia listisch nieuws in Esperanto; 23.20 24.00 Gramofoonmuziek. Post voor Hr. Ms. Dubois Post, bestemd voor opvarenden van Hr. Ms. Fregat Dubois, welk schip thans onderweg is van Ne derland naar de Koreaanse wa teren ter aflossing van Hr. Ms. Jöhan Maurits van Nassau, welke post wordt uitgereikt te Aden, Colombo, Singapore en Honig- -kong, diënt resp. voor 3, 12, 19 en 26 October om 98.00 op het ma rinepostkantoor te Amsterdam (C.S.) aanwezig te zijn. Adressering: Naam, rang of kwaliteit, marinenummer, aan boord van Hr. Ms. Fregat Dubois, Amsterdam C.S., Marine. De haven, waar de post wordt uitgereikt, dient niet te worden vermeld. Zeepost 's-GRAVENHAGE, 28 Sept. Met de volgende schepen kan zeepost worden verzonden. De data waarop de correspondentie uiterlijk ter post moet zijn be zorgd, staan tussen haakjes ach ter de naam van het schip ver meld. Indonesië en Ned." Nieuw- Guinea: m.s. „Willem Ruys" (19 Oct.); Ned. Antillen: s.s. „Breda" (6 Oct.); Suriname: m.s. „Nestor" (14 Oct.); Unie van Zuid-Afrika en Zw.-Afrika: m.s. „Pretoria Castle" (3 Oct.); Canada: s.s. „Maasdam" (2 Oct.). s.s. „Nieuw Amsterdam" (6 Oct.), s.s. „Ame rican Defender" (8 Oct.): Zuid- Amerika: s.s. „Alcantara" (5 Oct.); Brazilië; m.s. „Urugay Star" (5 Oct.); Australië: s.s. „Strathnaver" (3 Oct.); Nieuw- Zeeland: via Engeland (3 Oct.). Inlichtingen over de verzendings data van postpakketten geven de postkantoren. Passagiersschepen Oranjefontein 28 v. Southamp ton naar Antwerpen; Nieuw Am sterdam 26 v Rotterdam te New York; Oranje p. 27 Daedalus Rif naar Colombo; Rijndam 27 van Southampton naar New York; Si- bajak p. 28 Kaap Race n. Hali fax; Veendam 28 van Southamp ton naar New York; Waterman 29 van Wellington naar Rotter dam; Willem Ruys 28 in Suezka- naal naar Port Said; Boskoop 27 780 m. N.O. van Sombrero eil. naar Plymouth; Maasdam 27 880 m. O. van Kaap Race n. South ampton; Alnati 27 270 m, Z van St. Vincent naar Rio de Janeiro; Bloemfontein 27 van Southamp ton naar Teneriffe; Grote Beer 26 610 m. WtN van Valencia n. Quebec; Indrapoera 27 van Co- wes naar Djakarta: Noordam 26 110 m ZZO Kaap Race n New i York. Tankvaart: Papen dredht 27 van Port Said naar Le Havre; Barendrecht 28 van Rotterdam te Curagao verw. Malvina 27 van Port Said naar Gibraltar; Scherpendrecht 27 van Sete naar Beyrouth; Caltex Delft 27 te Rotterdam; Caltex Utrecht p. 27 Creta naar Siaon; Esso Rot terdam 26 te Rotterdam; Esso Den Haag p. 27 Malta naar Ant werpen. Vrachtschepen: Orion 26 van Mostagenem n. Rotterdam; Almkerk 28 v. Ham burg te Rotterdam; Hector p. 27 Quessant naar Lissabon; Teire- sias 26 van Amsterdam n. Swan sea; Alwaki- 26 te Victoria; Bor neo 27 te Port Said; Celebes 27 van Londen naar Amsterdam; Heemskerk 26 var. Zanzibar n. Mozambique; Modjokerto 28 te Portswettenham; Mel'iskerk 27 te Singapore; Oranjestad 27 te Ohristobal; Waterland 27 te M6n- door de overheid worden ver plicht. Het Katholieke kenmerk van een ziekenhuis vindt men ten slotte naast de moraal, de cha ritatieve bedoeling, ook terug in de opleiding die er wordt gege ven aan artsen, verplegenden en huishoudelijk personeel. Wil een Kaholiek ziekenhuis dus een op leidingscentrum z;in en een op leiding geven, die aan de Katho liciteit van het ziekenhuis beant woordt, dan zal het wel degelijk dit onderwijs niet alleen moeten gronden op de principiële Katho lieke basis, maar tevens zal het de middelen moeten gbruiken om de gehele opleiding van de Ka tholieke geest te doordringen. Functie in de Kerk Maar naast deze drie factoren van Katholiciteit, die liggen in het maatschappelijke vlak, zijn er nog ander, die samenhangen met de functie van het ziekenhuis in de Kerk. De ziekenzorg is een hulp voor de zielzorg, want groot is het getal van hen, die in de nood de weg tot God terugvin den. Bovendien is de ziekenzorg de beleving van het gebed der liefde jegens de noodlijdenden. Doch belangrijker is zij als voort zetting van het verlossingswerk, niet aileen van de ziel, doch ook van het lichaam. De Kerk ge looft, <jlat ook dit .lichaam zal worden -verlost. Rector Sanders zag, dat de mo derne ontwikkeling zou kunnen doen spreken van een functie verlies van de Kerk. Doch liever zou hij het een functie-verschui ving willen noemen. Hij riep al len op, vooral de besturen en de Katholieke Actie, zorg te dragen voor een herleving van de Ka tholieke geest in onze eigen zie kenhuizen. K.L.M. opent nieuw busstation te Amsterdam AMSTERDAM, 28 Se.pt. Op de plaats waar nauwelijks een half jaar geleden nog de zware Duitse betonnen bunkers, stond- den, het Museumplein te Am sterdam, heeft de president-di recteur van de KLM, dr. A. Plesman, vanmiddag het nieuwe busstation-passagekantoor van onze nationale luchtvaart maat schappij geopend. Koninklijke subsidie voor vrije schilderkunst Schilderijen, die men wil laten mededingen naar de koninklijke subsidie voor de vrije schilder kunst, kunnen worden ingezon den tot half October. Dan zal de jury de werken beoordelen. Al dus deelt de secretaris der jury (M. Kolthof, Oranje Nassau- laan 6b te Amsterdam) mede. 12) We moet'en er voor veronder stelde misdadigers vrij behoorlijk hebben uitgezien. Voor wij naar de Pankrac gingen waren we ge schoren en was onze gevangenis plunje vervangen door gewone kleren. In droeg het donkerblau we costuum met de strikdas, waarin ik op 23 April was ge arresteerd. Ik keek de rechtszaal rond om te zien of er bekende gezichten waren. Ik zag niemand van mijn vrienden en pas dit jaar., na mijn vrijlating, hoorde ik, dat vice- consul Richard G. Johnson en de privé-secretaresse van de Ame rikaanse ambassade, Mary Horak, achter in de zaal hadden gezeten. Ik herkende twee Tsjecho-Slo- waakse perschefs: dr Rudolf Pop per van het ministerie van Voor lichting en Bedrich Runge van het ministerie van Buitenlandse Za ken. Zij zaten onaandoenlijk op de perstribune, waar ik ook twee communistische correspondenten opmerkte, die ik in de tien maan den, gedurende welke ik in Praag mijn vrijheid had genoten, had gezien een verwijfde Ier van het communistische persbureau „Telepress" en een negermeisje, van wie ik niet wist, waar zij in dienst was. Zij grinnikten breeduit om mijn toestand. De rechtszaal was vol boven en beneden. Speciaal uitverkoren fabrieksarbeiders en rijksambte naren plegen voor zulke processen toegangskaarten te krijgen. Wij met ons vieren zaten, ge scheiden door onze bewakers, op een bank tegenover de balie. Ik had een koptelefoon om de gelijk tijdige vertaling van alles wat in het Tsjechisch werd gezegd te kunnen volgen. De vertalers za ten in hokjes dichtbij de balie en vlak bij mij zat een andere tolk om als tussenpersoon tussen mij en de rechtbank te dienen als ik verklaringen moest afleggen. Thans traden de rechters bin nen, vier mannen en een vrouw in zwarte toga's, en het proces begon. De ambtenaar van het Open baar Ministerie (apenbare aan- „oorlog tegen het vredeskamp van de Sovjets" en beweerd, dat alle chefs van het bureau van „the Associated Press" te Praag sinds 1948 spionnen waren geweest. Mijn employe's en ikzelf werden in het bijzonoder van spionnage beschuldigd. De president van de rechtbank, Jaroslaf Novak, gelastte mij ver volgens plaats te nemen in de hoefijzervormige getuigenbank. Hij verwees naar de acte van be schuldiging en vroeg: „Gevoelt gij u schuldig?" „Ja", antwoordde ik. Zeventig dagen van ondervra ging hadden mij geleerd, dat dit het juiste antwoord was. De rechter had een uitvoerig document voor zich. Het was mijn „protocol" en nu kwam de eer ste vraag daaruit: De ambtenaar O.M. verzocht mij te zeggen wat een kleine kaart was, die zich bij het bewijs materiaal bevond. Ik deelde mede, dat het de verlofpas was, die ik in 1944 had gekregen van de Japanse school van de militaire geheime dienst te Fort Snelling, Minnesota. Na enkele vragen, die niet op het programma stonden over mijn geboorteplaats en zo zet te ik in antwoord op vragen uit 'het protocol uiteen, dat ik van Fort Snelling naar een overeen komstige school aan de universi teit van Michigan te Ann Harbor studie aldaar uit de dienst was ontslagen. Ik deelde voorts mede, klager) Josef Urvalek even- eens in het zwart las de acte dat de militaire attaché van de van beschuldiging voor. Daarin j Verenigde Staten te Praag, lt.- werd „the Associated Press" een I kol. George L. Atwood, daar ook spionnagebureau genoemd, dat de was geweest toen ik er was maar Verenigde Staten diende in een I dat wij elkaar niet hadden ont moet en verklaarde dat ik te Praag kennis met hem had ge maakt en „spionnagebij eenkom sten" met hem had gehad. Ik bekende, dat ik „spionnage- nieuws" had gekregen van mijn employé's, andere Tsjechen en di plomaten en gaf bijzonderheden. Ik sprak hier over berichten betreffende militaire, economische en politieke onderwerpen, welke in Tsjecho-Slowakije niet waren gepubliceerd. De politie had mij aangepraat, dat dit allemaal spionnagemateriaal was. Ik deelde mede, dat de buffet- bediende van het Alcron-Hotel te Praag eens het in Tsjechisch ge voerde gesprek voor mij had ver taald van twee Chauffeurs van de regering, die aan het andere eind van de bar met eikaar spraken en dat dit gesprek had gelopen over de arrestatie van een func tionaris in staatsdienst. Dit was een verzinsel, opge bouwd rond een korreltje waar heid en uit het protocol van de buffetbediende in het mijne ge bracht. In werkelijkheid had maar één chauffeur hem over aie func tionaris verteld en die chauffeur had de bar verlaten voor ik bin nenkwam en het verhaal van de buffetbediende hoorde. Ik verklaarde verder, dat ik berichten had gekregen van een man, met name Antonin Kartots- jvil, die beweerd had op het bu reau van de premier te werken. Ik wist dat hij een agent van de geheime politie was, maar ik zei daar niets van. Ik speelde in hun kaart, in de hoop een korte straf te krijgen. (Wordt vervolgd) AMSTERDAM, 28 Sept. Uni lever is eigenlijk het enige fonds geweest dat vanmiddag even de aandacht trok. De reeds Vrijdag gesignaleerde vraag voor Lon- dense rekening bleek ook van daag aanwezig te zijn. Vanmor gen werd het margarineconcern dan ook een kleinigheid hoger verhandeld, tijdens het officiële beursuur werd 194 3/4 tot 195 3/4 betaald, slotnotering was 195 J4, dus een koerswinst van 2i% punt. Overal elders was het een saaie vertoning. De orderboekjes bleven deze Maandag meesten tijds dicht en in het prijsniveau kwam zo goed als' geen verande- rin. Kon Olie monteerde aanvan kelijk 'n kleinigheid maar kwam tegen slot op het uitgangspunt terug en bleef 314^. De overige industrieën eveneens ongeveer op peil. Scheepvaartmaatschap pijen zeer stil met een miniem verlies voor enkele soorten. De cultures warenenigszins ver deeld. Amsterdam Rubber boekte een fractionele winst, Suikers eerder iets lager en tabakken na genoeg onveranderd. Op de Staatsfondsenmarkt trok ken InvesteringScertifieaten de aandacht. Dit kortlopende pa pier bereikte op een haar na de paristand, n.l. '99'" 15/16. Indien de vraag nog even aanhoudt ver wacht men de '10G pet te kunnen bereiken, di. zou dan de eerste keer zijn sinas de handel in be gin 1948 begonnen is. De conver sielening lag iets luier, de an dere beleggingen in feite onver anderd. Op de Amerikaanse af deling valt iets meer vraag te bespeuren voor de Arbusdollar. Het hierdoor ontstane agio is echter nog uiterst miniem. Simplex rijwielfabrieken Dankzij een winst op de verkoop van de oude fabriek ad f215.000 heeft de N.V. Simplex Rijwielfa- brieken het boekjaar 1952/'53 af gesloten met een verdeelbare winst van f225.141. Zoals bekend wordt een dividend van 7 pet. voorgesteld (v.j. 6Vz pet. uit de dividendreserve). De afschrijvin gen beliepen f145.592 (f70.436). Hoewel in vele landen sterke be lemmeringen bij de export wer den ondervonden in Indonesië vooral de laatste zes maanden was de totale afzet bevredigend. Door de prijsdaling van materia len en grondstoffen in de laatste helft van het boekjaar was een afschrijving op de voorraden noodzakelijk. Gunstige verkoop resultaten zijn bereikt met enige nieuwe modellen. De door Sim plex opgezette serie bromfietsen werd vlot verkocht. Voorgesteld wordt de 5 pet. on derhandse lening (pro resto f 900.000) per 1 November a.s. af te lossen en een vier procents in de grond gunstiger zijn dan in Indonesië. Singapore is van ouds her een markt met grote ups en downs. Ook in Japan zullen de zaken niet worden ingekrompen, want tegenover de teruggang van de export der maatschappij uit dit land naar Indonesië, die veroor zaakt is door de regeling van het handelsverkeer tussen de beide landen, staat een uitbreiding van de export naar andere landen, o.a. Malakka en Afrika. Zelfs is te Kobe een nieuw kantoor geopend. De nieuwe vezelonderneming der maatschappij in Indonesië werkt nog met verlies, doordat zij nog niet op volle capaciteit werkt. De verwachting is echter, dat in 1955 de verliezen zullen worden ingehaald. Gezien de politieke moeilijkhe den. die er voor de maatschappij bestaan, kan het bestuur zich niet wagen aan voorspellingen om trent de gang van zaken in de toekomst. Meer rationele exploitatie bij „Banjoewangi" Het verslag over 1952 van de N.V Banjoewangi Thee- en Rub ber Cultuur Maatschappij meldt, dat de verbetering in de veilig heidstoestand gehandhaafd bleef. Bij bindende uitspraak van een overheidsorgaan is toestemming verleend om 376 overtollige ar beidskrachten elders te werk te stellen resp. te doen afvloeien. Het is een gelukkig verschijnsel, aldus het verslag, dat het in zicht groeiende is dat de cultuur- bedrijven een belangrijke econo mische taak hebben te vervul len. Voor de toekomst 'valt op meer rationele exploitatiemoge lijkheden te rekenen. De winst over het verslagjaar bedraagt ƒ39.938.-. Een onveran derd dividend van 6 procent op de cumulatief preferente winst- delende aandelen wordt voorge steld. Algemene exploratie Het ligt in het voornemen, zo wordt in het jaarverslag van de Algemeene Exploratie Mij nog medegedeeld, zo mogelijk in 1954 een nieuwe statutenwijziging voor te stellen, strekkende tot een tweede terugbetaling ad 20 pro cent op het geplaatst kapitaal. Productiviteit bij Stork nog steeds stijgende „De bezetting van onze ver schillende fabrieken zal," zo deelt de directie der Koninklijke Machinefabriek Gebr. Stork en Co. N.V. te Hengelo mede, „in 1953 ongeveer op hetzelfde peil kunnen zijn als het voorgaande jaar. De productiviteit is hoe wel uiterst langzaam nog steeds stijgende. Bestellingen, ook voor export, zijn in de laatste maanden in voldoende mate ont vangen om in de meeste afdelin gen tot diep in 1954 op de tegen woordige productiecapaciteit te kunnen doorwerken. Het blijft echter moeilijk èn in het binnen- land èn bij de export het hoofd geheel Malakka de vooruitzichten te bieden aan de concurrentie obligatielening aan te gaan van f 1.500.000. Men acht een liquidi teitsversterking gewenst om de in de industrie hoe langer hoe meer voorkomende verkopen op termijn te financieren. Borsumij. breidt haar zaken in Indonesië nit In de gisteren gehouden jaar vergadering der N.V. Borneo Su matra Handel-maatschappij wer den jaarstukken goedgekeurd en het dividend bepaald op 10 pet. Uit de vergadering werd uiting gegeven aan waardering over het feit. dat thans ook houders van certificaten van aandelen de aan deelhoudersvergaderingen kunnen bijwonen. Naar aanleiding van een ver zoek om toelichting van de positie der maatschappij in Indonesië in het licht van het feit, dat de Bor sumij nog steeds ongeveer 80 pet van haar zaken in dit land drijft, terwijl de Indonesische regering er in toenemende mate naar streeft de invoerhandel te doen overgaan in handen van Indone sische importeurs, deelde het be stuur mede, dat het bij de uitbrei ding van de zaken buiten Indone sië zeer voorzichtig en helaas langzaam te werk moet gaan, daar overhaasting ongelukken zou kun nen veroorzaken en de Borsumij geenszins de indruk wil wekken als zou zij de toestand in Indone sië van dien aard achten, dat zij zo spoedig mogelijke verplaatsing van haar Indonesische belangen naar andere landen zou wensen. Dit is namelijk in het geheel niet het geval. De maatschappij ziet vooralsnog geen redenen om haar belangen in Indonisië in te krim pen. Zij acht het zelfs gerecht vaardigd haar zaken outillage uit te breiden, hetgeen in het afgelo pen jaar ook is geschied Zo is de maatschappij nog bezig met de ontwikkeling van een nieuwe on derneming, -die naar verwachting goede resultaten zal opleveren. In het afgelopen boekjaar heeft de maatschappij haar omzetten in Indonesië op peil kunnen houden. Ten aanzien van de kleinere in dustriële bedrijven der maat schappij in Indonesië werd mede gedeeld. dat deze bestaan uit een accu-fabriek, een asbest-cement- fabriek. een rijwielfabriek en een leerfabriek. De situatie is voor deze bedrijven gunstiger gewor den. Hun afzetmogelijkheden in Indonesië zijn verbeterd als resul taat van de beperkende maatrege len met betrekking tot de invoer. De bedrijven zullen naar ver wachting dit jaar gunstiger finan ciële resultaten opleveren. Ook voor de grote industriële bedrij ven is de toestand in het alge meen gunstiger geworden. Naar aanleiding van een vraag over verontrustende berichten aangaande de gang van zaken in Singapore en Japan deelde het bestuur mede ,dat in Singapore en van buitenlandse firma's. Daarbij zijn er allerlei factoren, waar door het zeer de vraag is, of bin nen het raam van de liberalisatie aan de Nederlandse machine- industrie een gelijkwaardige kans geboden wordt tegen de concur rentie uit verschillende andere landen. Enraf is tevreden over 1952 De directie van de N.V. Neder landse Röntgen-apparatenfabriek te Delft herinnert er in haar jaarverslag over 1952 aan dat zil in het verslag over 1951 moest mededelen, dat, door de inzin king van de Indonesische afzet, het bedrijf aan onderbezetting ging lijden. Door de grote order van het staatstoezicht op de volksgezondheid werd deze on derbezetting enigszins opgevan gen. Niettemin vertoonde de orderportefeuille niet het beeld van de achter ons liggende jaren. Het is daarom te meer verheu gend, aldus het thans verschenen jaarverslag, dat het boekjaar 1952 met een behoorlijke winst kon worden afgesloten. Een belangrijke order uit Indo nesië is het bedrijf toegewezen, terwijl ook uit Nieuw Guinea be langrijke orders zijn binnengeko men. Wegens de omvang van de zaken zal men op den duur tot een verdere uitbreiding van het aandelenkapitaal overgaan. De winst volgens jaarrekening bedraagt 75.560.91. Na reser veringen enz. blijft ter verdeling 30.412.50, waarvan wordt voor gesteld uit te kéren 6 procent op de gewone aandelen, 5 1/2' pro cent op de preferente aandelen en 5 procent op de prioriteits aandelen. De besprekingen over de transferbeperkingen Zaterdag zijn uit Djakarta per vliegtuig naar Nederland terug gekeerd mr. De Block en de heer Timmermans, die gedurende een maand in de Indonesische hoofd stad besprekingen hebben ge voerd met vertegenwoordigers van de Indonesische regering over transferbeperkingen. Over deze besprekingen zijn geen bijzonderheden bekend ge maakt. Lager winst Eerste.Ned. Kunstmestfabriek De Eerste Nederlandse Coöpe ratieve Kunstmestfabriek te Vlaardingen heeft over 1952 1953 een voordelig saldo behaald van ƒ270.389.- 1.216.395.-). Dit aanzienlijk lager cijfer is zowel een gevolg van de gedeelde om zet als van de lagere winstmarge. Het bedrijf werd door de over stromingsramp materieel ernstig getroffen. De schade beliep circa ƒ350.000.-. Geproduceerd ziin 150.000 ton superfosfaat en andere meststof fen, waarvan aan de leden werd geleverd 32.500 ton. De zwavel- zuurfabriek produceerde 38.500 ton zwavelzuur. Een detective-verhaal uit het Engels vertaald 6) „Ik heb uw raad maar op gevolgd en heb mij in verbin ding gesteld met de bank. Dezer dagen zal ik mijn millioenen van mijn hotelkamer naar de bank brengen." Een bominslag had geen gro tere uitwerking kunnen hebben op het gezelschap. Hoofdcommissaris Wrökkelhad juist zijn glas in de hand geno men, maar zette het met een slag weer op tafel. Burke keek of hij iets onnoe melijks vies aanschouwde. Jim Penner werd bleek en greep naar zijn hart. Toen zei iedereen iets tegelijk: Wel verdraaid (Penner) Heb je ooit! (Tom Bowler) God zegene ons (Wrokkel) Mens ,ben je gek (Burke) Hou je mond toch (Roger Winn) Haarna was het weer even stil; vervolgens wilde weer iedereen tegelijk beginnen, maar Wrok- Kei sloeg met de vuist op tafel en riep; „Stifte, allemaal!" Jaarna wendde hij zich tot de hama verwacht. 'opwinding niet begreep. „Geachte Heer Perkins, ik moet haast wel aannemen, dat u in ernst sprak ,want zowel de he ren Roger Winn en Winchurst als de heer Lewis geven door hun houding te kennen, dat het waar is." „Maar waarom in 's hemels naam maakt u dit feit wereld kundig? Hier iedereen in de om geving weet nu, dat in kamer 137 van het Astoriahotel een fortuin zomaar voor het wegha len ligt. Mijnheer, tenzij u nog deze avond uw kapitaal in vei ligheid brengt op de bank, geef ik geen cent voor uw leven!" Perkins lachte enigszins schaap achtig: „Ik heb een revolver!" Wrokkel keek hem aan, alsof hij iets heel geks zag en riep: „Ulenfluit!" „Bovendien," ging Perkins verder, „ben ik hier bij de heer Stevins verzekerd tegen diefstal voor een bedrag van twee mil- lioen." Wrokkel haalde de schouders op en riep: „Aannemen!" In de loop van de week, die volgde, werden verschillende telegrammen gewisseld. Aan Hoofdbureau Politie Sydney. Verzoeke volledige inlichtingen aangaande zekere Joe Perkins, farmer, vorige week in Londen aangekomen. Beweert, een ka pitaal in zijn koffers mee te voeren New. Scotland Yard, Londen Aan Particulier Recherche bureau Dodges en Hopkins, Sydney. Wie is Joe Perkins? Stuur in formaties en declaratie-onkos- ten aan Lewis, 7 Middlandstreet Londen. Aan Inlichtingenbureau Wilkins, New York. Stuur omgaande personalia en antecedenten van zekere nota ris Lewis, twee jaar geleden uit New York naar Londen vertrokken. J. Perkins Astoria, Londen Aan Lewis 7 - Middlandstreet, Londen. Joe Perkins hier vo"-ien onbekend. Declaratie volgt. Dodges en Hopkins. Aan J. Perkins Astoria, Londen. Kunnen tot grote spijt niets mededelen over door u be doelde Lewis Investigations Londen. Aan New Scotland Yard. Gevraagde gegevens per lucht post verzonden. Hoofdbureau Politie, Sydney Inspecteur Burke had juist het laatste telegram gelezen, toen Jim Penner met het lijvige dos sier van de Roger Winn Bank binnenkwam. „Nu? Wat zeg je ervan?" Jim trok een bedenkelijk ge zicht. „Ik moet toegeven, dat het een mysterie lijkt. Alles schijnt te draaien om de persoon van die Walker." „En die is spoorloos van .de aarde verdwenen',, voegde Bur ke er aan toe. „Tja", zei Jim. „het kan goed ziin, dat we dit letterlijk op moeten nemen." „Hoe bedoel je?" vroeg Phil. „Het is natuurlijk maar een veronderstelling, maar zou het niet kunnen ziin, dat de eigen lijke dader die Walker spoor loos heeft laten verdwijnen, om daardoor juist de verdenking op hem te laten vallen?" Burke dacht een ogenblik na. „Het is een feit, dat hier met de grootste sluwheid, ik zou zeggen: genialiteit t-e werk is gegaan, maar wat je veronder stelling betreft, zou ik willen opmerken: als die Walker ge heel onschuldig was en ver moord werd. waarom werd er dan door zi.in nabestaanden geen aangifte gedaan van zijn verdwijning?" „Had hij dan nabestaanden?" „Dat weten we juist niet. We hebben overal geïnformeerd, maar Walker schiint een valse riaam te zijn." „Hoe konden zijn familiele den dan aangifte doen van zijn verdwijnen?" „Neem me niet kwaliik, maar als iemand fatsoenlijk leeft en jong is, dan moet het toch ai heel gek zijn als er geen fami lielid is, waar hij mee omgaat. Dus al was Walker dan om de een of andere reden een aange nomen naam, dan zou er toch geïnformeerd ziin naar het verdwijnen van een persoon van die leeftijd. Maar de laat ste vier jaren ziin geen infor maties gevraagd over zo'n ge val. Hoort hii echter in misda dige kringen thuis, dan kan ik mü heel goed indenken, dat de familie niet informeert. Want ofwel is die familie fatsoenlijk en heeft dus met hem gebroken of de familie deugt zelf ook niet en dan gaat die vanzelf niet bij de politie informeren. In ieder geval blijkt hieruit dat hij schuldig was. Dan blijft natuurlijk nog de vraag, of hii vermoord werd. maar dan ziin we nog even ver. Wie is dan de hoofddader?" Hij haalde zijn sigarettenko ker voor» de dag, presenteerde en stak zelf ook op. Zwijgend robkten zij een tijd je. „Wat denk je van die Per kins?" vroeg Burke plotseling. Jim haalde de schouders op. „Uienfluit zou je oom zeggen! De man is of simpel als een duif of sluw als een slang. Weet je dat hij zijn koffers in een safe gezet heeft bij de Roger Winn Bank?" „Ja, dat heeft Sir Roger Winn mij verteld." „Maar weet je ook, dat hii een verzekering heeft gesloten tegen diefstal voor een bedrag van drie millioen dollar?" „Ja, bij Fortuna niet? Maar wat kijk je vreemd!" „Als er dus weer een bankroof plaats vindt, kan de verzekering drie millioen opdokken! En wie zegt, dat die koffers niet gevuld zijn met stenen?" Burke hield een ogenblik ziin adem m. (Wordt vervolgd)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noordhollands Dagblad : dagblad voor Alkmaar en omgeving | 1953 | | pagina 7