Met wmdi
nu ai kil
in kim,
DE HUISKAMER
KRIJGT WEER
HAAR KANS
I
III. Achter Joep staat een sleper, alhoewel die niets meer te slepen heeft.
VII hebt U liever eierkolen? Bij de mijnen zeggen ze eierbriketten.
IV. Daar vertrekt de trein. De machinist tuurt op de weg, alsof er on
bewaakte overwegen waren hier beneden. En of U het geloven wilt
of niet: Er zijn ook onbewaakte overwegen.
parage
AUTO'S
IGD
t. Een sur-
van politie
imstreeks viif
in de grote
LV. van de
n de Kronen-
het station
krachtig in-
ndweer is de
ingeveer 50
lieren waren
uitgebrand,
's konden tii-
worden ge-
vlammen gre
in de olie en
in de garage
brand heeft
jloffing voor-
wordt volgens
>e raming op
millioen ge-
iendeii
tebben
De Zuid-
adeur in de
Tsian Yang.
;vestigd dat
iten van de
i is aange-
.deur zeide
ldaten met
praatten. Hit
tanden, zijn
lichtgeslagen
Dor hij het
polshorloge
werden ont-
sadeur heeft
mklacht in-
rgen in
rijd
acht landen,
er Jan van
uitgenodigd
aan een lange
ijd in de
a.s. Deze ge-
georganiseerd
„Al Misri"
duizend gul-
ïeeft gesteld
t dekken van
de wedstriid
men als vrou-
enomen. Van
ligd Georges
landers zullen
i Egyptenaren
De wedstrii d
md van ruim
t traject gaat
»e omgeving,
De tempera-
rater is onge-
e van het Ka-
jrwedstrijd
ederland
zal te Muen-
n langebaan-
gehouden tus-
en Nederland-
lande uit vijf
zullen uitko
tsen (Amster-
Zenderen), W.
en Haag), C.
en H. Verhoef
reserve is J.
aangewezen.
KOLEN
VOOR
DE
K A C H E L
De dagen worden korter en de avonden kouder. Van tijd tot tijd wordt
het land 's avonds al gehuld in een dikke, kille mist en in huis kan het
zo koud zijn, dat Moeder al eens hoofdschuddend naar de kachel heeft
gekeken.
En het zal dan ook niet zo lang meer duren, of de zachte warmte van de
kachel doet Vader met extra veel genot in zijn stoel wegduiken, om de
krant te lezen. Lekker warm in de kamer. De tijd is nu trouwens weer ge
komen, dat de huiskamer haar grote kans weer krijgt. En in de kachel
gloeien genoegelijk de kolen uit Limburg.
De kolen uit een Steenkolenmijn, welke zijn aanwezigheid in het schone
land van Limburg markeert door een schachttoren, waarin dag en nacht
het grote wiel rusteloos doordraait. Aan de dikke staalkabel gaat de kooi
op en neer door de honderden meters diepe schacht.
TT En daar beneden in de lage pijler is de meester-houwer bezig met de
pneumatische hamer of noem het een boor, maar het is geen van
beide kolen los te steken uit de ingewanden van de aarde.
Joep is vanmorgen met een bus vol mijnwerkers uit zijn dorp naar de
mijn gekomen. Hij heeft zich in zijn mijnpak gestoken, hij heeft zijn lamp
gekregen en is met de kooi, een lift die twaalf meter per seconde gaat, naar
beneden gegaan. Daar is hij in een personentreintje gestapt en het laatste
stuk heeft hij liggend op de schudgoot of op de transportband afgelegd.
En nu is Joep aan het werk. Hij kent de kool en weet precies, waar hij
met zijn zware afbouwhamer moet prikken, om de kool in grote brokken
naar voren te doen vallen.
Zo geeft de aarde de schat aan opgehoopte zonnewarmte, welke zij mil-
lioenen jaren geleden verzamelde, weer aan de mensen terug.
Alstublieft! En de volle kolenwagens rijden inmiddels voort tot vlak bij
de schacht.
Y Vroeger gingen de kolenwagentjes overal met de kool er in naar bo-
ven. Maar langzamerhand heeft men daarvoor een betere methode in
gebruik genomen.
De kolen worden in een geweldige bak gegooid en deze bak, die zowel
via de trein als rechtstreeks van de transportband gevuld wordt, brengt in
eens een ton kolen duizend kilo's of ruim veertien mud! tegelijk naar
boven. En boven kan deze enorme bak de kolen weer zo zonder omhaal op
een transportband of desnoods in een kolenwagen laten lopen.
Bak na bak vliegt naar boven. Gaan de mensen 12 meter per seconde, de
kist vliegt met een vaart van 20 meter per seconde naar boven. Dat is 72 km
per uur.
^T Daar ligt de kool te blinken in het zonlicht voor de reis naar het
Noorden, voor de reis naar Uw kachel. Vooral in de nacht gaat die
reis, omdat dan het andere verkeer zo goed als niet gehinderd wordt door
die eindeloze kolentreinen.
Een deel gaat per trein naar het Noorden, naar wat ze in Zuid-Limburg
dan „Holland" noemen.
Een deel gaat naar de haven in het Julianakanaal, waar een machtige
installatie hele spoorwagens van de rails pakt en zo omkiepert in de ge
reedliggende schepen.
Langzaam over het water of snel in het donker van de nacht over de
rails, maar op reis gaat het! En tussen de wagens, beladen met grote stukken
vetkool voor de industrie, rijden ook de wagens met nootjes in alle maten.
En U hebt maar te bestellen.
Hij schept de kool, welke vroeger op kleine sleden uit de pijler
werd gesleept, op de rusteloze transportband en zo begint de kool de reis
naar het licht.
Aan het eind van de smalle, lage pijler vallen de kolen vanzelf op een
andere transportband en verder gaat het, door een bredere gang en nog
verder.
Maar denk niet, dat dit allemaal vanzelf gaat. Voortdurend dienen de
transportbanden te worden gecontroleerd. Hoe ligt kan er hier of daar niet
een stukje hout van de stutten of stempels, zoals de mijnwerker zegt
langs de immer lopende band schuren en zo brand veroorzaken.
Brand is het ergste wat er in een mijn gebeuren kan! En daarom is er een
voortdurende en nimmer aflatende contröle, terwijl de kolen hun reis ver
volgen.
Tot ze ten slotte in de kolentrein rollen.
Kijk, dat komt dan goed uit, want al die bovenste beste kool,
welke bij het vervoer tot poeder is geworden, moet ten slotte ook een be
stemming hebben.
Nu, dat mengen ze daarom met teer en daar worden dan briketten of
eierkolen van geperst. Een beste brandstof zeggen de mijnwerkers zelf, en
die kunnen het weten, want ze stoken het zelf thuis in het fornuis, waarop
Moeder de vrouw zulke lekkere spek met eieren of braadworst kan bakken
en die meteen de woonkeuken verwarmt tot een goed en veilig nest voor
Joep, de vrouw en de kinderen.
En intussen gaan die dikke, zwarte knikkers maar door op de transport
banden, om ten slotte toch ook in de spoorwagens terecht te komen.
Er zijn trouwens ook Seinhuisjes en wissels en wisselwachters, er is enkel
en dubbelspoor, er zijn signalen, die op veilig en onveilig kunnen staan en
er is alleen een locomotief, welke helemaal niet op een gewone locomotief
lijkt. Deze locomotief wordt gedreven met geperste lucht. De snelheid is
nu niet, om de N.S. mee te beconcurreren, maar vergeet U overigens ook
niet, dat er iedere morgen op één verdieping van de Staatsmijn Maurits ver
over de honderd personentreinen vertrekken zo'n paar honderd meter on
der de aarde.
^TTTT Daar gaan de kolen voor hun laatste tocht. Straks liggen ze in
Uw kelder of in Uw schuurtje. Misschien liggen ze wel in nette
papieren zakjes op Uw zolder.
Maar in ieder geval liggen ze binnenkort zachtjes te gloeien in Uw
kachel.
De kolen uit Limburg. Bomen en planten uit een tropische wereld, die
millioenen jaren geleden samengedrukt werden onder water of aardver
schuivingen en daar langzaam, heel langzaam tot kolen werden.
Tot het zwarte goud, dat machines doet draaien, de vlammen doet bran
den op Uw gasstel, de grondstof levert voor een immense chemische indu
strie, welke geneesmiddelen en benzol, springstoffen en parfums, plastic en
nylon kan leveren en. dat ook de kolen levert voor Uw kachel.
Lekker warm in de kamer! „Waar is de krant?" zegt Vader.
